Ocena stanu wiedzy młodych ludzi na temat HIV/AIDS
|
|
- Paulina Sowińska
- 5 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 24 Alergia Astma Immunologia 2019, 24 (1): Knowledge of HIV/AIDS among young people Ewa Janiszewska, Dominika Pluta, Tadeusz Dobosz Zakład Technik Molekularnych Katedry Medycyny Sądowej Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu Streszczenie Wprowadzenie. Zespół nabytego niedoboru odporności, AIDS (ang. Acquired Immunodeficiency Syndrome), wywoływany przez ludzkiego wirusa niedoboru odporności (HIV, ang. human immunodeficiency virus) to jedna z najpoważniejszych chorób w skali świata. Szacuje się, że od wybuchu epidemii zakażeniu wirusem uległo 78 milionów ludzi, a około 35 milionów chorych zmarło. W Polsce epidemiologia i problematyka AIDS oraz HIV została podjęta w 1988 roku. Cel pracy. Ocena stanu wiedzy młodych ludzi na temat HIV i AIDS. Materiały i metody. Przeprowadzono ankietę internetową wśród 346 osób. Respondenci otrzymali 12 pytań na temat podstawowych pojęć, dróg zakażenia oraz diagnostyki AIDS. Wyniki. Wyniki ankiety potwierdzają, że wiedza młodych ludzi na temat HIV i AIDS jest niewystarczająca. Niecałe 40% ankietowanych potrafiło wskazać poprawnie główne drogi infekcji oraz prawidłowy przedział czasu pomiędzy ekspozycją a pojawieniem się pierwszych niespecyficznych objawów. Blisko połowa badanych miała świadomość, że pojęcia AIDS i HIV nie są tożsame. Wnioski. Istnieje potrzeba szerzenia wiedzy na temat HIV i AIDS, szczególnie wśród młodych ludzi. Tylko świadomość mechanizmu choroby, dróg zakażenia, a przede wszystkim możliwej profilaktyki, pozwoli na zminimalizowanie ryzyka zachorowania na chorobę, na którą obecnie wciąż nie wynaleziono remedium. Słowa kluczowe: HIV, AIDS, wiedza, profilaktyka Summary Introduction. Acquired Immunodeficiency Syndrome (AIDS) caused by human immunodeficiency virus (HIV) is one of the most serious infectious diseases on a global scale. Since the outbreak of the epidemic there was 78 million people infected with HIV, 35 million of whom have died. The AIDS control in Poland began in Aim. Assessment the knowledge level of young Polish people about AIDS. Materials and methods. The survey was conducted among 346 people utilizing the social media channels. They received 11 questions including the basic definitions, ways of infection and diagnosis of AIDS. Results. The results of our study confirm that people have insufficient knowledge of this serious disease. Less than 40% of all respondents could point the most common paths of infection and the time of first symptoms after exposure. Nearly 50% knew that AIDS and HIV are not equal terms. Conclusions. There is a need to raise awareness about HIV and AIDS. Young people should learn much more about mechanisms, symptoms and particularly prevention of this still untreatable disorder. Keywords: HIV, AIDS, knowledge, prevention Alergia Astma Immunologia 2019, 24 (1): Przyjęto do druku: Adres do korespondencji / Address for correspondence Mgr Dominika Pluta Zakład Technik Molekularnych Katedry Medycyny Sądowej Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu ul. Marii Curie-Skłodowskiej 52, Wrocław tel ; pluta-dominika@wp.pl Wykaz skrótów: AIDS (ang. Acquired Immunodeficiency Syndrome) - nabyty zespół niedoboru odporności HIV (ang. Human Immunodeficiency Virus) - ludzki wirus niedoboru odporności UNAIDS (ang. The Joint United Nations Programme on HIV and AIDS) - Wspólny Program Narodów Zjednoczonych Zwalczania HIV i AIDS WHO (ang. World Health Organisation) - Światowa Organizacja Zdrowia
2 Janiszewska E i wsp. 25 WPROWADZENIE Jedną z chorób zakaźnych, które stanowią obecnie poważny problem w skali światowej jest nabyty zespół niedoboru odporności (Acquired Immune Deficiency Syndrome, AIDS) wywoływany przez ludzki wirus niedoboru odporności (Human Immunodeficiency Virus, HIV) [1]. Narodził się on najprawdopodobniej w Afryce, gdzie do dziś żyje najwięcej chorych. Do tej pory znane są dwa typy wirusa HIV-1 pochodzący od szympansów i HIV-2 wykazany u czarnych małp z Mongabay. Spośród wszystkich teorii transferu czynnika zakaźnego, największą akceptację zyskała koncepcja przeniesienia wirusa z szympansa na człowieka [2, 3]. Pierwszy przypadek AIDS na świecie został opisany w 1959 roku. Wcześniejsze epizody są datowane retrospektywnie, dlatego bardzo ciężko o ich wiarygodność [4]. Dopiero w roku 1982 utworzono termin AIDS i określono grupy ryzyka zachorowalności. Rok później dokonano również wstępnej izolacji cząstek wirusa określonego jako HIV. Niedługo potem powstały pierwsze, standaryzowane testy, pozwalające na identyfikację zakażenia [5]. Według najnowszego raportu UNAIDS z roku 2016 (The Joint United Nations Programme on HIV/AIDS) zachorowalność HIV/AIDS osiągnęła już wymiar globalny. Od momentu stwierdzenia epidemii zakażenie HIV wykryto u 78 milionów osób na całym świecie, z czego na AIDS zmarło ponad 35 milionów. Największą liczbę zakażeń HIV odnotowano w Afryce Centralnej i Zachodniej (18%), gdzie brak dostępu do odpowiedniego leczenia powoduje śmiertelność z powodu AIDS rzędu 30% w skali światowej [6]. Geneza zwalczania zakażeń HIV i AIDS rozpoczęła się w Polsce od roku 1988, kiedy próbowano określić skalę problemu oraz wdrożyć odpowiednie działania zapobiegawcze. Zaledwie 7 lat później, bo już w roku 1995, stworzono Krajowy Program Zapobiegania Zakażeniom HIV. Od tego momentu powstało również wiele organizacji terapeutycznych i punktów diagnostycznych [7]. Według najnowszych danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego, od momentu wdrożenia badań w Polsce od 1985 roku do grudnia 2016 roku, odnotowano ponad zakażeń na HIV, zachorowań na AIDS i śmierć 1360 chorych [8]. Światowa Organizacja Zdrowia (World Health Organization, WHO) oraz UNAIDS rekomendują wykonywanie badań opinii publicznej na temat HIV/AIDS co cztery lata [9]. Wyniki analizy pomagają w przygotowywaniu kampanii społecznych na wskazany temat. W Polsce ostatnie takie badanie zostało przeprowadzone jesienią 2014 roku przez Krajowe Centrum do spraw AIDS, a jego wyniki opublikowano rok później. Sondaż wykonano na reprezentatywnej grupie ponad 1000 Polaków w wieku od 18 do 70 lat [10]. Zarówno wyniki badań sprzed kilkunastu lat, jak i te z 2014 roku, pokazują ogromne przemiany w obyczajowości seksualnej ludzi, które w porównaniu z normami ubiegłych pokoleń są skrajnie różne. Zasadniczą przyczyną tego zjawiska są nie tylko wpływy, jakie docierały i stale docierają do Polski z krajów zachodnich, ale również postęp technologiczny taki jak Internet czy telewizja. Świadomość seksualna odgrywa w dzisiejszym świecie ogromną rolę. Priorytetem jest edukacja seksualna, która kształtuje światopogląd człowieka. Powinna być ona powszechnie dostępna i udoskonalana bez względu na wiek danej osoby [11]. Jednak mimo ogromnego postępu naukowego i licznych badań, prowadzonych na szeroką skalę od wielu, wielu lat, nadal nie wymyślono skutecznego leku na HIV. W dalszym ciągu nie powstała również szczepionka, która zniwelowałaby rozprzestrzenianie się tego wirusa na świecie. W związku z tym, jedynym remedium jest wiedza, dotycząca zarówno sposobów przenoszenia jak i zapobiegania zakażeniu [12, 13]. MATERIAŁ I METODY W związku z istotnym problemem społecznym, jakim są zakażenia HIV w Polsce i na świecie, a także przeprowadzanymi programami edukacyjnymi i społecznymi na terenie Rzeczypospolitej, sprawdzono wiedzę młodych ludzi na temat zakażeń HIV/AIDS. Przeprowadzono anonimową ankietę w formie elektronicznej, zawierającą 11 py- Tabela I. Wiek uczestników badania Przedział wieku Liczba osób (N=346) Udział procentowy (%) , , ,1 > ,2 Tabela II. Wielkość miejsca zamieszkania badanych Wielkość miejscowości Liczba osób (N=346) Udział procentowy (%) wieś 12 3,5 <100tys. mieszkańców 46 13, tys. mieszkańców 51 14,7 powyżej 500 tys. mieszkańców ,5
3 26 Alergia Astma Immunologia 2019, 24 (1): tań zamkniętych jedno- oraz wielokrotnego wyboru. Grupę badaną stanowiło 346 osób, w tym 260 kobiet (75% badanych) oraz 86 mężczyzn (25% badanych) w wieku lat, z czego większość respondentów mieściła się w przedziale lat (tab. I). Dane dotyczące wielkości miejsca zamieszkania przedstawia tabela II. W związku ze szczególnym narażeniem na zakażenie wirusem HIV pracowników ochrony zdrowia oraz studentów uczelni medycznych, wyróżniono podgrupę osób związanych z medycyną, liczącą 101 osób. Stanowiła ona 29,2% wszystkich ankietowanych. Wśród ankietowanych większość stanowili studenci uczelni wyższych, po nich kolejno liczebnością występowali: wykonujący zawód niezwiązany z medycyną, studenci uczelni medycznych, diagności laboratoryjni, stomatolodzy, farmaceuci, technicy zawodów medycznych, pielęgniarka oraz położna. WYNIKI Znajomość skrótów: HIV, AIDS jest dość dobra. Odpowiednio 88% oraz 81% wszystkich badanych poprawnie wskazało rozwinięcie akronimów. Osoby związane zawodowo z ochroną zdrowia w większym odsetku wybrały dobrą odpowiedź. W przypadku obu abrewiacji odsetek prawidłowych odpowiedzi w pierwszej grupie ankietowanych przekroczył 90% (HIV - 95%; AIDS - 93,1%). Wśród osób spoza branży medycznej był on nieco niższy (skrót HIV - 74,9%; AIDS - 85%). Wskazuje to jednak na dobrą znajomość i rozpoznawalność nazw, co sugeruje, że ankietowani posiadają podstawową wiedzę na temat patogenu. Kolejne pytanie dotyczyło głównych źródeł zakażenia wirusem HIV. Respondenci mieli do wyboru dowolną kombinację odpowiedzi: Krew; Pocałunki; Ślina; Ciąża/karmienie/poród; Dotyk; Kontakt seksualny; Owady np. komary; Używanie tych samych sprzętów, co osoba zakażona. Jedynie 37% wszystkich badanych potrafiło poprawnie wskazać wszystkie trzy główne drogi infekcji krew; ciąża/karmienie/ poród; kontakt seksualny. Świadomość możliwych dróg zakażenia to jedno z najważniejszych zagadnień, dlatego niepokojącym faktem jest słaba wiedza ankietowanych w tym pytaniu. Porównanie poprawnych odpowiedzi udzielanych w podgrupach przedstawia rycina 1. Zaledwie 46% ankietowanych miało świadomość, że zakażenie HIV nie jest jednoznaczne z AIDS. Rozkład odpowiedzi w obu podgrupach był zbliżony. Wiedza dotycząca czasu wystąpienia pierwszych niespecyficznych objawów zakażenia wirusem wśród wszystkich ankietowanych była niejednoznaczna. Mieli oni do wyboru: rok; 1-3 tygodni; 3-6 tygodni; 1-6 tygodni. Przy konstruowaniu ankiety ustalono poprawną odpowiedź na 3-6 tygodni. Wskazało ją zaledwie 36% badanych (ryc. 2, 3). Podczas analizy danych z kwestionariusza, okazało się, że duży odsetek respondentów wskazało także przedział czasowy 1-6 tygodni. Ryc. 1. Rozkład odpowiedzi na pytanie dotyczące głównych dróg zakażenia HIV z uwzględnieniem podgrup badanych Ryc. 2. Rozkład odpowiedzi na pytanie: Po jakim czasie od zakażenia mogą się Pana/Pani zdaniem pojawić pierwsze jego objawy? wśród wszystkich badanych Ryc. 3. Rozkład odpowiedzi na pytanie: Po jakim czasie od zakażenia mogą się Pana/Pani zdaniem pojawić pierwsze jego objawy? z uwzględnieniem podgrup badanych Ryc. 4. Rozkład odpowiedzi na pytanie o czas trwania okienka serologicznego wśród wszystkich badanych
4 Janiszewska E i wsp. 27 Ryc. 5. Rozkład odpowiedzi na pytanie dotyczące czynników niszczących wirusa HIV wśród wszystkich badanych Ryc. 6. Rozkład odpowiedzi na pytanie dotyczące sposobu wykrycia zakażenia HIV wśród wszystkich badanych Ryc. 7. Wiedza respondentów na temat możliwości wykonania badań przesiewowych w kierunku obecności wirusa HIV w okolicy zamieszkania z uwzględnieniem podgrup badanych Ryc. 8. Rozkład odpowiedzi na pytanie: Czy Pana/Pani zdaniem trzeba informować społeczeństwo na temat wirusa HIV, AIDS, dróg zakażenia, sposobów zapobiegania? wśród wszystkich badanych Ryc. 9. Rozkład odpowiedzi na pytanie: Jaki jest symbol solidarności z zakażonymi na HIV? wśród wszystkich badanych Po dogłębnej analizie uzyskanych informacji, uznano, że wskazane rozbieżności wynikają ze zróżnicowanych doniesień literaturowych na ten temat [7] co znacznie wyjaśnia rozbieżność wyników. W przypadku dopuszczenia odpowiedzi: 1-6 tygodni oraz 3-6 tygodni, okazuje się, że 60% wszystkich badanych ma pewną wiedzę na temat czasu wystąpienia pierwszych objawów zakażenia. Wszyscy respondenci, po krótkim wytłumaczeniu pojęcia okienko serologiczne, zostali poproszeni o wskazanie czasu jego trwania w przypadku zakażenia HIV. Wśród Ryc. 10. Rozkład odpowiedzi na pytanie: Jaki jest symbol solidarności z zakażonymi na HIV? z uwzględnieniem podgrup badanych osób związanych z medycyną odpowiedzi: 3-12 tygodni na to pytanie udzieliło 50% badanych. Pozostali respondenci wykazali się wiedzą na ten temat tylko w 28%. Do braku wiedzy w tym temacie (odpowiedź nie wiem ) przyznało się odpowiednio 8% i 38% ankietowanych (ryc. 4). Ankietowani poprawnie wskazywali krew i nasienie jako płyny tkankowe o największej koncentracji wirusa, które są źródłem zakażenia. Właściwej odpowiedzi udzieliło 98% wszystkich ankietowanych. Nie zaobserwowano znaczących różnic w udzielanych odpowiedziach pomiędzy podgrupami.
5 28 Alergia Astma Immunologia 2019, 24 (1): Wiedza na temat sposobu zniszczenia wirusa HIV jest mała. Wśród wszystkich uczestniczących w badaniu jedynie 38% wskazało poprawnie temperaturę powyżej 56 C oraz detergenty (alkohol, chlor) (ryc. 5). Osoby związane zawodowo z ochroną zdrowia częściej niż pozostali ankietowani udzielały poprawnej odpowiedzi na pytanie (51% vs 33%). Ponad trzy czwarte wszystkich respondentów wiedziało, w jaki sposób wykryć zakażenie wirusem HIV (ryc. 6). Jednak aż 41% badanych niezwiązanych z medycyną nie miało pojęcia o tym, czy w okolicy ich miejsca pobytu znajduje się odpowiednie laboratorium (ryc. 7). 83% ankietowanych uważa, że należy informować społeczeństwo na temat zakażenia HIV, AIDS oraz sposobów zapobiegania (ryc. 8). Połowa respondentów wiedziała, że symbolem solidarności z zakażonymi HIV jest czerwona wstążka (ryc. 9). Więcej poprawnych odpowiedzi udzielili ankietowani związani zawodowo z ochroną zdrowia (ryc. 10). DYSKUSJA Krajowe Centrum do spraw AIDS od 2001 roku przeprowadziło kilka badań ankietowych sprawdzających wiedzę społeczeństwa na temat zakażeń HIV/AIDS. Zbigniew Izdebski i wsp. przedstawili odpowiedzi respondentów dotyczące między innymi podstawowych terminów i pojęć związanych z tym zagadnieniem, udzielane w 1997 oraz 2001 roku. Na ich podstawie można wnioskować, że przez cztery lata stan wiedzy Polaków na temat HIV/AIDS nie uległ znaczącej poprawie [14]. Cztery lata później przeprowadzono kolejną ankietę wśród porównywalnej liczby odpowiadających. W odróżnieniu od poprzedniej edycji zestaw poszerzono o kolejne aspekty zakażenia HIV, między innymi kwestię transmisji wirusa pomiędzy matką a płodem i noworodkiem. Wśród pytań, które powtarzały się przez wszystkie edycje badania, widać wyraźnie poprawę wiedzy społeczeństwa w zakresie podstawowych faktów związanych z zakażeniem. Ankietowani częściej niż w 2001 roku wskazywali poprawne drogi transmisji wirusa. Bardziej szczegółowe pytania sprawiały jednak respondentom spore trudności [15]. W 2007 roku opublikowano wyniki badania przeprowadzonego wśród uczniów szkół gimnazjalnych, które zestawiono z danymi sprzed jedenastu lat. Wynika z nich, że wiedza w tej grupie wiekowej na przestrzeni czasu uległa pogorszeniu [16]. Oprócz wymienionych ankiet, w latach zbierano również informacje związane z zakażeniem HIV, udzielane przez odwiedzających Punkty Konsultacyjno- Diagnostyczne w Polsce. Uznano, że tacy respondenci są w jakiś sposób bardziej zainteresowani tematem niż losowo napotykane osoby. W związku z tym, w niniejszej publikacji nie poddano analizie takich danych statystycznych. Kolejne studium, które przeprowadzono na zlecenie Krajowego Centrum do spraw AIDS, odbyło się w 2014 roku i obejmowało grupę wiekową lat. Dotyczyło ono nie tylko kwestii HIV/AIDS, lecz także zakażeń przenoszonych drogą płciową. Wyniki potwierdzają w większości hipotezy postawione przez autorów - wiedza Polaków na temat HIV/AIDS jest dość powierzchowna, a temat w rozmowach z partnerem stanowi pewnego rodzaju tabu [17]. Oprócz raportów wykonywanych na zlecenie Krajowego Centrum do spraw AIDS, w 2011 roku opublikowano rezultaty badań przeprowadzonych wśród studentów Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Wynika z nich, że wiedza respondentów na tematy związane z HIV jest dość dobra i porównywalna z poprzednią edycją ankiety. Należy zwrócić uwagę, że pomiędzy 1996 a 2018 rokiem nastąpiły duże zmiany społeczne i obyczajowe, a prowadzone kampanie miały większy lub mniejszy zasięg. Przytoczone badania ankietowe przeprowadzano na różnej liczbie osób w różnym przedziale wiekowym. Warto również zaznaczyć, że monitorowanie informacji posiadanych przez Polaków w omawianej dziedzinie miało charakter nieciągły. Konstrukcje kwestionariuszy na przestrzeni lat ulegały też modyfikacjom, zatem nie można w pełni dokonać ewaluacji stanu wiedzy wśród mieszkańców naszego kraju. WNIOSKI Wnioski wypływające z przeprowadzonego przez nas badania są niezbyt optymistyczne. Młodzi ludzie posiadają bardzo powierzchowną wiedzę na temat zakażeń HIV/ AIDS. Zarówno ogółowi społeczeństwa, jak i osobom związanym zawodowo z ochroną zdrowia, brakuje podstawowych informacji, obejmujących sposoby i drogi zakażenia, czas wystąpienia objawów czy diagnostykę infekcji. Pytania dotyczące dróg zakażenia HIV oraz okienka serologicznego są bardzo ważne, zwłaszcza dla pracowników ochrony zdrowia. Stanowią oni grupę szczególnie narażoną na zakażenie HIV, między innymi z racji ryzyka zakłucia się igłami podczas zabiegów wykonywanych pacjentom, dlatego powinni być w pełni wyedukowani w tym zakresie. Zagadnienia związane ze sposobem zniszczenia wirusa in vitro zakrawają już na wiedzę specjalistyczną, co ukazały odpowiedzi ankietowanych. Pytając o symbol solidarności z zakażonymi na HIV, chcieliśmy sprawdzić, czy kampanie społeczne i informacyjne, emitowane w radio czy telewizji, docierają do odbiorców i zapadają im w pamięć. Z uzyskanych odpowiedzi wynika, że w stopniu niewystarczającym. Należałoby zatem również tutaj, skupić się na lepszych sposobach informacyjnych. Młodzi ludzie, bez względu na to, czy są związani z ochroną zdrowia czy nie, powinni posiąść elementarną wiedzę dotyczącą HIV oraz AIDS. Pracownicy ochrony zdrowia zobowiązani są stale uzupełniać i aktualizować swoje wiadomości związane z profilaktyką tego zakażenia. W przypadku chorób, wobec których nie wynaleziono skutecznego remedium, największą wartością jest posiadanie aktualnej wiedzy na temat danego schorzenia. AIDS oraz zakażenie wirusem HIV to poważny problem w skali globalnej, dlatego tak istotne są kampanie społeczne, uświadamiające ludzi co do powagi zagrożenia. Aby zmniejszyć ryzyko zakażenia HIV wśród społeczeństwa, należy stale poszerzać i uzupełniać informacje na temat zakażeń HIV. Zwiększenie świadomości pacjentów na temat zespołu nabytego upośledzenia odporności to wyzwanie z pogranicza zdrowia publicznego oraz epidemiologii.
6 Janiszewska E i wsp. 29 Piśmiennictwo 1. Korporowicz V. Alkoholizm, prostytucja, zakażenia HIV i AIDS, narkomania jako formy wykluczenia Społecznego (w świetle badań). Kwartalnik KES Studia i Prace 2012; 3: Strzelecka-Węklar D. Polityczne implikacje epidemii AIDS w Afryce. (w) "Stare" i "nowe" mocarstwa w Afryce - stygmaty kulturowe, religijne, polityczne, ekonomiczne i społeczne. Żukowski A (red.). Forum Politologiczne, Olsztyn 2012: Kalichman SC, Simbayi LC. HIV testing attitudes, AIDS stigma, and voluntary HIV counselling and testing in a black township in Cape Town, South Africa. Sex Transm Infect 2003; 79: Jabłecki J, Arendarczyk M. Fenomeny epidemiologiczne zakażeń HIV/AIDS. Nowiny Lekarskie 2006; 75: Huk-Wieliczuk E, Czeczuk A, Michalska A. Ocena poziomu wiedzy o HIV/AIDS studentek kosmetologii. (w) Współczesne kierunki działań prozdrowotnych. Wolska-Adamczyk A (red.). WSIiZ, Warszawa 2015: Dane Krajowe Centrum do spraw AIDS, wspolpraca_miedzynarodowa/810/ [dostęp: ]. 7. Gąsiorowski J, Szymczak A, Inglot M i wsp. Naturalny przebieg zakażenia HIV/AIDS u dorosłych i dzieci- różnice w obrazie klinicznym. (w) Zakażenia HIV/AIDS- poradnik dla lekarzy praktyków. Gładysz A (red.). Wydawnictwo Continuo, Wrocław 2007: Dane NIZP PZH, index.htm [dostęp: ]. 9. Szeląg H, Wąż K. Profilaktyka i poradnictwo dla dorosłych w zakresie HIV/AIDS. Zmieniające się potrzeby. Dyskursy Młodych Andragogów 2015; 16: Dane Krajowe Centrum do spraw AIDS, [dostęp: ]. 11. Imacka J, Bulsa M. Świadomość seksualna młodzieży w polskiej rzeczywistości. Probl Hig Epidemiol 2012; 93: Simon V, Ho DD, Karim QA. HIV/AIDS epidemiology, pathogenesis, prevention, and treatment. Lancet 2006; 368: Hogg RS, O'Shaughnessy MV, Gataric N, et al. Decline in deaths from AIDS due to new antiretrovirals. Lancet 1997; 349: Izdebski Z, Durka B. Wiedza, postawy społeczne wobec HIV/AIDS I zachowania seksualne. Raport z realizacji terenowej badania TNS OBOP na zlecenie Krajowego Centrum do Spraw AIDS. TNS OBOP 2001; Izdebski Z. Wiedza Polaków na temat HIV/AIDS oraz zachowania seksualne rok, badanie wykonane na zlecenie Krajowego Centrum do spraw AIDS. TNS OBOP. 2005; Kuśnierek A, Zajic M. Raport z pomiaru poziomu wiedzy i postaw uczniów szkół gimnazjalnych odnośnie HIV/AIDS, badanie wykonane na zlecenie Krajowego Centrum do spraw AIDS. TNS OBOP 2007; Raport 1: diagnoza stanu wiedzy Polaków na temat HIV/AIDS i zakażeń przenoszonych drogą płciową (ZPDP) oraz zachowania seksualne. Ipsos Polska 2015;
EPIDEMIOLOGIA DANE KRAJOWE
EPIDEMIOLOGIA DANE KRAJOWE Dane krajowe zostały opracowane na podstawie informacji przekazanych przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny (zwany dalej NIZP-PZH) oraz zamieszczonych
Bardziej szczegółowo1 GRUDNIA 2015R. Światowy Dzień Walki z AIDS
1 GRUDNIA 2015R. Światowy Dzień Walki z AIDS O AIDS zaczęło być głośno w latach 80. Przede wszystkim dzięki działalności środowisk gejowskich w Stanach Zjednoczonych, które jako pierwsze padły ofiarą epidemii.
Bardziej szczegółowoProfilaktyka HIV i AIDS Krajowe Centrum ds. AIDS
Profilaktyka HIV i AIDS Krajowe Centrum ds. AIDS Środowiska medyczne Narzędzia profilaktyki 2013 Wydawnictwa E-learning Cele I. Ograniczanie nowych zakażeń II. Lepsze zdrowie pacjenta Wcześniejsze rozpoznania
Bardziej szczegółowo- Human. - Immunodeficenc. - Virus. (ludzki) (upośledzenie odporności immunologicznej) (wirus)
H I V - Human (ludzki) - Immunodeficenc (upośledzenie odporności immunologicznej) - Virus (wirus) Drogi zakaŝenia HIV Kontakt zakaŝonej krwi z krwią lub błoną śluzową osoby niezakaŝonej, np. uŝywanie tej
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR 674/11 ZARZĄDU WOJEWÓDZTWA ŚWIĘTOKRZYSKIEGO. Z DNIA 3 listopada 2011r.
UCHWAŁA NR 674/11 ZARZĄDU WOJEWÓDZTWA ŚWIĘTOKRZYSKIEGO Z DNIA 3 listopada 2011r. W SPRAWIE: zatwierdzenia Harmonogramu realizacji zadań na 2012 rok w ramach Krajowego Programu Zapobiegania Zakażeniom HIV
Bardziej szczegółowoŚwiatowy Dzień Pamięci o Zmarłych na AIDS
Światowy Dzień Pamięci o Zmarłych na AIDS 17 maja Warszawa 2015 Międzynarodowy Dzień Pamięci o Zmarłych na AIDS obchodzony jest w trzecią niedzielę maja od 1984 roku. Inicjatorem obchodów była międzynarodowa
Bardziej szczegółowoEpidemiologia HIV: kto, kiedy i dlaczego zakaża się wirusem HIV w Polsce
Epidemiologia HIV: kto, kiedy i dlaczego zakaża się wirusem HIV w Polsce Magdalena Rosińska, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego Państwowy Zakład Higieny Jak powstają statystyki dotyczące HIV? Osoby,
Bardziej szczegółowoLeczenie antyretrowirusowe osób żyjących z wirusem HIV w Polsce
Program zdrowotny Ministerstwa Zdrowia Leczenie antyretrowirusowe osób żyjących z wirusem HIV w Polsce Beata Zawada Krajowe Centrum ds. AIDS Agenda Ministra Zdrowia Realizacja Programu Leczenia ARV 2012-2016
Bardziej szczegółowoUstawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. Nr 234, poz. 1570)
Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. Nr 234, poz. 1570) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 lutego 2011 r. w sprawie Krajowego Programu
Bardziej szczegółowoWYBRANE DANE Z PUNKTÓW KONSULTACYJNO-DIAGNOSTYCZNYCH
WYBRANE DANE Z PUNKTÓW KONSULTACYJNO-DIAGNOSTYCZNYCH SPOTKANIE ZESPOŁU DS. REALIZACJI KRAJOWEGO PROGRAMU ZAPOBIEGANIA ZAKAŻENIOM HIV I ZWALCZANIA AIDS 7 grudnia 2016 r. DANE SKUMULOWANE (dane NIZP-PZH)
Bardziej szczegółowoZespół Szkół Uzdrowiskowych w Rabce
Zespół Szkół Uzdrowiskowych w Rabce MAŁOPOLSKI PROGRAM EDUKACJI ZDROWOTNEJ Warsztaty profilaktyczne HIV i AIDS Już od 13 lat uczniowie naszej szkoły z inicjatywy ŚWIATOWEJ ORGANIZACJI ZDROWIA włączają
Bardziej szczegółowoTego samego dnia rozpoczyna się też Europejski Tydzień Testowania na HIV.
#mamczasrozmawiac W piątek 17 listopada 2017 roku, ruszyła kampania edukacyjna Krajowego Centrum ds. AIDS Mam czas rozmawiać (#mamczasrozmawiac) promująca dialog międzypokoleniowy o zdrowiu, a zwłaszcza
Bardziej szczegółowoKampania informacyjna Krajowego Centrum ds. AIDS skierowana do środowisk medycznych. 29 listopada 2013 r.
Kampania informacyjna Krajowego Centrum ds. AIDS skierowana do środowisk medycznych 29 listopada 2013 r. Logotyp Test na HIV należy rozważyć w przypadku każdej choroby przebiegającej nietypowo, niepoddającej
Bardziej szczegółowo1 grudnia - Światowy Dzień AIDS
1 grudnia - Światowy Dzień AIDS HIV to ludzki wirus upośledzenia (niedoboru) odporności. Może wywołać zespół nabytego upośledzenia odporności AIDS. Ze względu na skalę zakażeń i tempo rozprzestrzeniania
Bardziej szczegółowoUrząd Miasta Bielsko-Biała - um.bielsko.pl Wygenerowano: /21:04:46 1 GRUDNIA ŚWIATOWYM DNIEM WALKI Z AIDS
1 GRUDNIA ŚWIATOWYM DNIEM WALKI Z AIDS AIDS (ang. A quired I mmune D eficiency Syndrome) zespół nabytego niedoboru odporności jest późnym (końcowym) etapem zakażenia HIV (ang. H uman I mmunodeficiency
Bardziej szczegółowoPrawo a choroby zakaźne dr n. med. Marta Rorat
Prawo a choroby zakaźne dr n. med. Marta Rorat Katedra i Zakład Medycyny Sądowej, Zakład Prawa Medycznego UM we Wrocławiu Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW. z dnia 15 lutego 2011 r. w sprawie Krajowego Programu Zapobiegania Zakażeniom HIV i Zwalczania AIDS
Dziennik Ustaw Nr 44 2922 Poz. 227 227 ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 15 lutego 2011 r. w sprawie Krajowego Programu Zapobiegania Zakażeniom i Zwalczania Na podstawie art. 4 ust. 1 ustawy z dnia
Bardziej szczegółowoPostępowanie przed- i poekspozycyjne na patogeny przenoszone przez krew
Postępowanie przed- i poekspozycyjne na patogeny przenoszone przez krew Zakład Immunopatologii Chorób Zakaźnych i Pasożytniczych Kamila Caraballo Cortes EKSPOZYCJA ZAWODOWA narażenie na materiał potencjalnie
Bardziej szczegółowoPozycja zawodowa pielęgniarek, położnych w opinii przedstawicieli innych zawodów medycznych
Pozycja zawodowa pielęgniarek, położnych w opinii przedstawicieli innych zawodów medycznych Centrum Kształcenia Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych, w okresie od czerwca do października 2010r. przeprowadziło
Bardziej szczegółowoWojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna we Wrocławiu GORĄCZKA KRWOTOCZNA E B O L A. Dr n. med. Jacek Klakočar
GORĄCZKA KRWOTOCZNA E B O L A Dr n. med. Jacek Klakočar Dolnośląski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny we Wrocławiu Gorączka krwotoczna Ebola (inaczej: choroba wywołana przez wirusa Ebola [Ebola
Bardziej szczegółowoMężczyzna 45+ Projekt realizowany jest przez Departament Polityki Zdrowotnej Ministerstwa Zdrowia w latach 2010-2013
Mężczyzna 45+ Projekt realizowany jest przez Departament Polityki Zdrowotnej Ministerstwa Zdrowia w latach 2010-2013 Partnerem projektu jest Centrum Onkologii Instytut im. Marii Skłodowskiej Curie w Warszawie
Bardziej szczegółowoZAKAŻENIA SZPITALNE. Michał Pytkowski Zdrowie Publiczne III rok
ZAKAŻENIA SZPITALNE Michał Pytkowski Zdrowie Publiczne III rok REGULACJE PRAWNE WHO Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi Rozporządzenie Ministra
Bardziej szczegółowoKrajowy Program Zwalczania AIDS i Zapobiegania Zakażeniom HIV na lata 2012-2016. Realizacja Programu w 2012 r.
Krajowy Program Zwalczania AIDS i Zapobiegania Zakażeniom HIV na lata 2012-2016 Realizacja Programu w 2012 r. Zapobieganie zakażeniom HIV wśród ogółu społeczeństwa Cel ogólny 1: Ograniczenie rozprzestrzeniania
Bardziej szczegółowoDoświadczenia w realizacji zadań ZESPOŁU
Doświadczenia w realizacji zadań ZESPOŁU ds. Realizacji Krajowego Programu Zapobiegania HIV i Zwalczania AIDS na Mazowszu, w latach 2011-2016 osiągnięcia, efekty, ograniczenia i bariery Dr n. med. Grażyna
Bardziej szczegółowoZAPRASZAMY Rodziców uczniów. klas VII na spotkanie
ZAPRASZAMY Rodziców uczniów klas VII na spotkanie PROGRAM PROFILAKTYKI ZAKAŻEŃ WIRUSEM BRODAWCZAKA LUDZKIEGO (HPV) ósma edycja 2017-2018 Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna we Wrocławiu Dolnośląskie
Bardziej szczegółowoPierwsza Wizyta u Ginekologa
Pierwsza Wizyta u Ginekologa Międzynarodowe Stowarzyszenie Studentów Medycyny IFMSA-Poland Oddział Poznań SPIS TREŚCI 1. Informacja o IFMSA 2 2. Informacja o SCORA 3 3. Projekt Pierwsza Wizyta u Ginekologa
Bardziej szczegółowoCo robię, aby nie zachorować na AIDS? Mateusz Hurko kl. III AG
Co robię, aby nie zachorować na AIDS? Mateusz Hurko kl. III AG -Czym jest HIV? -HIV jest wirusem. Jego nazwa pochodzi od: H human I immunodeficiency ludzki upośledzenia odporności V virus wirus -To czym
Bardziej szczegółowoV MIEJSKI KONKURS HIV/AIDS
Im więcej wiem, tym mniej się obawiam V MIEJSKI KONKURS HIV/AIDS REGULAMIN I. Organizator konkursu IV LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE IM. MARII SKŁODOWSKIEJ CURIE W CHORZOWIE II. Rada Programowa: lekarz specjalista
Bardziej szczegółowoZestawienie zadań zaplanowanych na rok 2017 instytucje województwa pomorskiego reprezentowane w Zespole ds. HIV/AIDS
Zestawienie zadań zaplanowanych na rok 2017 instytucje województwa pomorskiego reprezentowane w Zespole ds. HIV/AIDS Instytucja Zadania Samorząd Województwa Pomorskiego Miasto Gdynia 1. Utworzenie i koordynacja
Bardziej szczegółowoKamil Barański 1, Ewelina Szuba 2, Magdalena Olszanecka-Glinianowicz 3, Jerzy Chudek 1 STRESZCZENIE WPROWADZENIE
Czynniki socjodemograficzne wpływające na poziom wiedzy dotyczącej dróg szerzenia się zakażenia w kontaktach niezwiązanych z procedurami medycznymi wśród pacjentów z WZW typu C Kamil Barański 1, Ewelina
Bardziej szczegółowoSystemowe aspekty leczenia WZW typu C
Systemowe aspekty leczenia WZW typu C Dr n. med. Jakub Gierczyński, MBA Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego-PZH Instytut Zarządzania w Ochronie Zdrowia, Uczelnia Łazarskiego Warszawa, 06.06.2017 r. Systemowe
Bardziej szczegółowoAspekty prawne w kontekście zagrożenia funkcjonariuszy i pracowników SW ekspozycją na wirusa HIV
Aspekty prawne w kontekście zagrożenia funkcjonariuszy i pracowników SW ekspozycją na wirusa HIV Zespół Służby Medycyny Pracy i Bezpieczeństwa i Higieny Pracy Centralny Zarząd Służby Więziennej Ustawa
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA Nr II/25/2018 RADY GMINY KOBYLNICA z dnia 29 listopada 2018 roku
UCHWAŁA Nr II/25/2018 RADY GMINY KOBYLNICA z dnia 29 listopada 2018 roku w sprawie przyjęcia gminnego programu zdrowotnego pn.: Program Profilaktyki Zakażeń HPV w Gminie Kobylnica na lata 2019-2022 Na
Bardziej szczegółowoMariola Winiarczyk Zespół Szkolno-Gimnazjalny Rakoniewice
Mariola Winiarczyk Zespół Szkolno-Gimnazjalny Rakoniewice Szkolny Konkurs Wiedzy o AIDS i HIV obejmuje dwa etapy. Etap pierwszy przeprowadzany jest ok. 25 października. Biorą w nim udział trój osobowe
Bardziej szczegółowoAIDS w systemie ochrony zdrowia raport NIK. Jerzy Gryglewicz Warszawa, 24 listopada 2015 r.
AIDS w systemie ochrony zdrowia raport NIK Jerzy Gryglewicz Warszawa, 24 listopada 2015 r. /- Cel główny kontroli: Celem głównym kontroli była ocena efektów osiągniętych przez podmioty odpowiedzialne za
Bardziej szczegółowoIV MIEJSKI KONKURS HIV/AIDS
Im więcej wiem, tym mniej się obawiam IV MIEJSKI KONKURS HIV/AIDS REGULAMIN I. Organizator konkursu IV LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE IM. MARII SKŁODOWSKIEJ CURIE W CHORZOWIE II. Rada Programowa: lekarz specjalista
Bardziej szczegółowoDarmowe badania w kierunku HCV dla Pań w ciąży
Darmowe badania w kierunku HCV dla Pań w ciąży Szanowna Pani, Do listopada 2014r. kobiety ciężarne mają możliwość bezpłatnego przebadania się w kierunku zakażenia wirusem zapalenia wątroby C (HCV). Stanowią
Bardziej szczegółowoPROFILAKTYKA HIV/AIDS. NOWOśCI
PROFILAKTYKA HIV/AIDS STATYSTYKI LOKALNE DZIAłANIA OZ I PZ PSSE W ROKU 2012 NOWOśCI CIEKAWOSTKI STATYSTYKI HIV i AIDS w Polsce dane od początku epidemii (1985 r.) do 30 czerwca 2012 roku 15 724 zakażonych
Bardziej szczegółowoPrzygotowała Katarzyna Borowiak Nauczyciel biologii W II LO w Lesznie
Przygotowała Katarzyna Borowiak Nauczyciel biologii W II LO w Lesznie Ludzki wirus upośledzenia odporności - HIV (ang.: Human Immunodeficiency Virus) jest wirusem, który atakuje, osłabia i niszczy system
Bardziej szczegółowoUchroń się przed HIV/AIDS
Uchroń się przed HIV/AIDS Dlaczego wiedza na temat HIV/AIDS jest tak ważna? HIV i AIDS zabiły już miliony ludzi na świecie. Na HIV nie ma lekarstwa. Każdy, kto nie wie jak się ustrzec przed HIV, może się
Bardziej szczegółowoKampania edukacyjna Jeden test. Dwa życia. Zrób test na HIV. Dla siebie i swojego dziecka
Kampania edukacyjna Jeden test. Dwa życia. Zrób test na HIV. Dla siebie i swojego dziecka Krajowe Centrum ds. AIDS, agenda Ministra Zdrowia, 20 listopada 2014 r. rozpoczyna ogólnopolską kampanię edukacyjną
Bardziej szczegółowoHI H V? AI A DS D? J.Kadowska 2006
W Ŝyciu jak w tańcu kaŝdy krok ma znaczenie. HIV? AIDS? J.Kadowska 2006 HIV? To ludzki wirus upośledzenia odporności AIDS? To zespół nabytego upośledzenia odporności to końcowy etap zakażenia wirusem HIV
Bardziej szczegółowoPrzygotowała Katarzyna Borowiak nauczycielka biologii w II LO w Lesznie
Przygotowała Katarzyna Borowiak nauczycielka biologii w II LO w Lesznie Ludzki wirus upośledzenia odporności - HIV (ang.: Human Immunodeficiency Virus) jest wirusem, który atakuje, osłabia i niszczy system
Bardziej szczegółowoAnna Kłak. Korzystanie z informacji dostępnych w Internecie z zakresu zdrowia i choroby przez osoby chore na alergię dróg oddechowych i astmę
Anna Kłak Korzystanie z informacji dostępnych w Internecie z zakresu zdrowia i choroby przez osoby chore na alergię dróg oddechowych i astmę STRESZCZENIE ROZPRAWY DOKTORSKIEJ Wstęp: Świadomość pacjentów
Bardziej szczegółowoOcena wiedzy uczniów szkół średnich na temat zakażeń wirusem HIV
Pikala Probl Hig M i Epidemiol wsp. Ocena 2015, wiedzy 96(1): uczniów 193-198 szkół średnich na temat zakażeń wirusem HIV 193 Ocena wiedzy uczniów szkół średnich na temat zakażeń wirusem HIV Assessment
Bardziej szczegółowoEfektywność kampanii społecznych dotyczących
Efektywność kampanii społecznych dotyczących profilaktyki HIV/AIDS Joanna Głogowska Oddział Promocji Zdrowia i Oświaty Zdrowotnej Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Opolu Opole, 7 grudnia
Bardziej szczegółowoGminny Program Przeciwdziałania Narkomanii na 2014 rok
Załącznik do uchwały RG Nr.. dnia Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii na 2014 rok WSTĘP Narkomania jest zjawiskiem ogólnoświatowym. Powstaje na podłożu przeobrażeń zachodzących we współczesnym cywilizowanym
Bardziej szczegółowoRaport z badania procesu kształcenia na Wydziale Turystyki i Zdrowia w roku akademickim 2014/2015
Filia AWF Warszawa w Białej Podlaskiej Zespół ds. oceny procesu kształcenia Raport z badania procesu kształcenia na Wydziale Turystyki i Zdrowia w roku akademickim 2014/2015 W wyniku przeprowadzonych analiz
Bardziej szczegółowoIII MIEJSKI KONKURS HIV/AIDS
Im więcej wiem, tym mniej się obawiam III MIEJSKI KONKURS HIV/AIDS KONKURS JEST OBJĘTY PATRONATEM PREZYDENTA MIASTA CHORZÓW REGULAMIN I. Organizator konkursu IV LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE IM. MARII SKŁODOWSKIEJ
Bardziej szczegółowoS YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne
Załącznik Nr 3 do Uchwały Nr 14/2012 S YL AB US MOUŁ U ( PRZEMIOTU) I nforma cje ogólne Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów Nazwa
Bardziej szczegółowoSzkolenie dla pielęgniarek
Szkolenie dla pielęgniarek Szanowni Państwo, Uprzejmie informujemy, że Krajowe Centrum ds. AIDS agenda Ministerstwa Zdrowia oraz Polska Fundacja Pomocy Humanitarnej Res Humanae wznawiają jesienią 2007
Bardziej szczegółowoCo to jest HIV i AIDS
HIV AIDS Co to jest HIV i AIDS Ludzki wirus upośledzenia odporności HIV (ang.: Human Immunodeficiency Virus) jest wirusem, który atakuje, osłabia i niszczy system odpornościowy organizmu, czego rezultatem
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR RADY MIASTA STOŁECZNEGO WARSZAWY z dnia. r.
UCHWAŁA NR RADY MIASTA STOŁECZNEGO WARSZAWY z dnia. r. w sprawie Programu Przeciwdziałania Zakażeniom HIV i Działań Na Rzecz Osób Żyjących z HIV/AIDS na lata 2016 2018 Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 2
Bardziej szczegółowoEpidemiologia HIV/AIDS w woj. zachodniopomorskim z uwzględnieniem działalności Punktów Konsultacyjno- Diagnostycznych Konferencja wojewódzka w
Epidemiologia HIV/AIDS w woj. zachodniopomorskim z uwzględnieniem działalności Punktów Konsultacyjno- Diagnostycznych Konferencja wojewódzka w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie 17.10.2013r.
Bardziej szczegółowoZarządzenie Nr..iiv.W WOJEWODY DOLNOŚLĄSKIEGO z d n ia maja 2017 r.
Zarządzenie Nr..iiv.W WOJEWODY DOLNOŚLĄSKIEGO z d n ia maja 2017 r. w sprawie powołania Zespołu do spraw realizacji Krajowego Programu Zapobiegania Zakażeniom HIV i Zwalczania AIDS w województwie dolnośląskim
Bardziej szczegółowoRosnąca wiedza Polaków na temat mukowiscydozy
Rosnąca wiedza Polaków na temat mukowiscydozy Blisko dwie trzecie Polaków deklaruje, że słyszało o mukowiscydozie najczęściej występującej chorobie genetycznej. W porównaniu z wiedzą deklarowaną w analogicznym
Bardziej szczegółowoStatystyki zachorowań
I AIDS Informacje ogólne Budowa wirusa HIV Statystyki zachorowań Światowy dzień HIV/AIDS Aktywność fizyczna Zapobieganie HIV HIV u kobiet Możliwości z HIV Przeciwskazania Ciąża Ludzie młodzi HIV u dzieci
Bardziej szczegółowoOpis efektów kształcenia dla modułu zajęć
Nazwa modułu: Propedeutyka nauk medycznych Rok akademicki: 2016/2017 Kod: JFM-1-603-s Punkty ECTS: 2 Wydział: Fizyki i Informatyki Stosowanej Kierunek: Fizyka Medyczna Specjalność: - Poziom studiów: Studia
Bardziej szczegółowoKierownik: prof. dr hab. Brygida Knysz ' e.mail: mgr Anny Czerneckiej
Katedra i Klinika Chorób Zakaźnych, Chorób Wątroby i Nabytych Niedoborów Odpornościowych Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu ul. Koszarowa 5, 51-149 Wrocław; tel. 71395-75-49, tel/fax 7132.5-52-42 Kierownik:
Bardziej szczegółowoCel ogólny 1. Ograniczenie rozprzestrzeniania się zakażeń HIV
Harmonogram Realizacji Programu Zapobiegania Zakażeniom HIV i Zwalczania AIDS w województwie małopolskim na rok 2013 opracowany przez Zespół ds. realizacji Krajowego Programu Zapobiegania Zakażeniom HIV
Bardziej szczegółowoKobieta, ciąża i HIV Projekt SHE Magdalena Ankiersztejn-Bartczak. wykład sponsorowany przez Bristol Myers Squibb
Kobieta, ciąża i HIV Projekt SHE Magdalena Ankiersztejn-Bartczak wykład sponsorowany przez Bristol Myers Squibb Cele i założenia projektu SHE Stworzenie społeczności silnych, pewnych siebie, kobiet żyjących
Bardziej szczegółowoCzy istnieje problem celowych zakażeń? Przyznać się czy nie do zakażenia HIV?
Czy istnieje problem celowych zakażeń? Przyznać się czy nie do zakażenia HIV? dr n. społ. Magdalena Ankiersztejn-Bartczak Fundacja Edukacji Społecznej http://silnazhiv.blogspot.com/ Miranda Ujawnić się.
Bardziej szczegółowoEPIDEMIOLOGIA HIV/AIDS W Polsce i na świecie* www.aids.gov.pl. www.aids.gov.pl
EPIDEMIOLOGIA HIV/AIDS W Polsce i na świecie* * Materiał do wykorzystania w ramach kampanii Krajowego Centrum ds. AIDS trwającej od 1 lipca 2008 do 1 grudnia 2009 r. - Wybrane problemy w walce z epidemią
Bardziej szczegółowoChoroby zakaźne i pasożytnicze Kod przedmiotu
Choroby zakaźne i pasożytnicze - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Choroby zakaźne i pasożytnicze Kod przedmiotu 12.0-WL-Lek-ChZiP Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu Kierunek Lekarski
Bardziej szczegółowoPROBLEMY TERAPEUTYCZNE WTÓRNYCH ZAKAŻEŃ KRWI POWODOWANE PRZEZ PAŁECZKI Enterobacterales W PRAKTYCE ODDZIAŁÓW ZABIEGOWYCH I ZACHOWAWCZYCH
PROBLEMY TERAPEUTYCZNE WTÓRNYCH ZAKAŻEŃ KRWI POWODOWANE PRZEZ PAŁECZKI Enterobacterales W PRAKTYCE ODDZIAŁÓW ZABIEGOWYCH I ZACHOWAWCZYCH DOROTA ROMANISZYN KATEDRA MIKROBIOLOGII UJCM KRAKÓW Zakażenie krwi
Bardziej szczegółowoOpis efektów kształcenia dla modułu zajęć
Nazwa modułu: Propedeutyka nauk medycznych Rok akademicki: 2015/2016 Kod: EIB-1-180-s Punkty ECTS: 2 Wydział: Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Inżynierii Biomedycznej Kierunek: Inżynieria Biomedyczna
Bardziej szczegółowoKnowledge about HIV and attitudes towards people with HIV/AIDS among students of Public Health, Medical University of Bialystok
618 Probl KOmunikaty Hig Epidemiol / 2012, Announcement 93(3): 618-622 Wiedza na temat zakażeń wirusem HIV oraz postawy wobec osób z HIV/AIDS wśród studentów kierunku Zdrowie Publiczne Uniwersytetu Medycznego
Bardziej szczegółowoOcena wiedzy i opinii rodzących na temat komórek macierzystych krwi. 1. Zakład Pielęgniarstwa w Ginekologii i Położnictwie, Katedry Ginekologii i
Ocena wiedzy i opinii rodzących na temat komórek macierzystych krwi pępowinowej PATRYCJA KRAWCZYK 1, ANDRZEJ BARAN 2, URSZULA SIOMA- MARKOWSKA 1, MARIOLA MACHURA 1, SYLWIA KUBASZEWSKA 1, ANNA KANABROCKA
Bardziej szczegółowoRozszerzona ankieta epidemiologiczna (10.1) Informacja o ankiecie:
Ankieta 10.4. Ankieta służąca do analizy potencjalnych źródeł zakażenia u dawców niedawno zakażonych HCV, HBV i HIV (dawcy wielokrotni oraz zakażeni w tzw. okienku serologicznym ) opracowana przez Zakład
Bardziej szczegółowoSylabus na rok 2015/2016
Sylabus na rok 2015/2016 Nazwa przedmiotu ZAKAŻENIA SZPITALNE Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Medyczny, Instytut Położnictwa i Ratownictwa Medycznego Kod przedmiotu Studia Kierunek studiów
Bardziej szczegółowoOporność na antybiotyki w Unii Europejskiej Dane zaprezentowane poniżej zgromadzone zostały w ramach programu EARS-Net, który jest koordynowany przez
Informacja o aktualnych danych dotyczących oporności na antybiotyki na terenie Unii Europejskiej Październik 2013 Główne zagadnienia dotyczące oporności na antybiotyki przedstawione w prezentowanej broszurze
Bardziej szczegółowoInternetowy test wiedzy i postaw wobec HIV/ AIDS
Internetowy test wiedzy i postaw wobec HIV/ AIDS Raport z badania ilościowego Lipiec 2004 1 Spis treści Cele i metodologia badania...3 Podsumowanie...4 Prezentacja wyników...6 Cechy społeczno demograficzne
Bardziej szczegółowoCel 3: Zapewnić wszystkim ludziom w każdym wieku zdrowe życie oraz promować dobrobyt
Cel 3: Zapewnić wszystkim ludziom w każdym wieku zdrowe życie oraz promować dobrobyt Zapewnienie wszystkim w każdym wieku zdrowego życia oraz promowanie dobrostanu stanowi podstawę zrównoważonego rozwoju.
Bardziej szczegółowoWiedza i postawy młodzieży ponadgimnazjalnej na temat HIV/AIDS doniesienie wstępne
Szadowska-Szlachetka Zdzisława, Rząca Marcin, Irzmańska Hudziak Anna, Charzyńska-Gula Marianna, Kachaniuk Hanna, Muzyczka Katarzyna, Bogusz Renata. Wiedza i postawy młodzieży ponadgimnazjalnej na temat
Bardziej szczegółowoRAPORT Z BADANIA OPINII I OCENY SATYSFAKCJI PACJENTÓW ZLO JAWORZNO
RAPORT Z BADANIA OPINII I OCENY SATYSFAKCJI PACJENTÓW ZLO JAWORZNO Jaworzno, 2018 Spis treści Wprowadzenie... 3 Ocena obsługi rejestracji... 7 Ocena jakości obsługi lekarskiej... 11 Ocena jakości opieki
Bardziej szczegółowoPrezentacja z zakresu HIV i AIDS dla uczniów pabianickich szkół (od 14 r.ż.)
Prezentacja z zakresu HIV i AIDS dla uczniów pabianickich szkół (od 14 r.ż.) Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Pabianicach HIV i AIDS - mnie to nie dotyczy? Nie ma znaczenia Twoja płeć, wiek,
Bardziej szczegółowoNA ZAKAŻENIE HBV i HCV
NA ZAKAŻENIE HBV i HCV Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Gdańsku 18.04.2016r. Aneta Bardoń-Błaszkowska HBV - Hepatitis B Virus Simplified diagram of the structure of hepatitis B virus, Autor
Bardziej szczegółowoDokument z posiedzenia B7-2011/0000 PROJEKT REZOLUCJI. złożony w odpowiedzi na pytanie wymagające odpowiedzi ustnej B7-0000/2011
PARLAMENT EUROPEJSKI 2009-2014 Dokument z posiedzenia 14.9.2011 B7-2011/0000 PROJEKT REZOLUCJI złożony w odpowiedzi na pytanie wymagające odpowiedzi ustnej B7-0000/2011 złożony zgodnie z art. 115 ust.
Bardziej szczegółowoHCV. Rola samorządów w profilaktyce i diagnostyce
Opis projektu HCV. Rola samorządów i diagnostyce Projekt cyklu debat edukacyjnych z interesariuszami systemu ochrony zdrowia w obszarze profilaktyki wzwc DOBRE PROGRAMY ZDROWOTNE.PL Kraków 2015 HCV. Rola
Bardziej szczegółowoThis copy is for personal use only - distribution prohibited.
Kwart. Ortop. 20, 4, str. 34, ISSN 2083-8697 - - - - - REHABILITACJA STAWU BIODROWEGO I KOLANOWEGO, FINANSOWANA PRZEZ NARODOWY FUNDUSZ ZDROWIA W LATACH 2009 200 REHABILITATION OF THE HIP AND KNEE JOINTS
Bardziej szczegółowoDZIAŁALNOŚĆ PUNKTU KONSULTACYJNO- DIAGNOSTYCZNEGO PROWADZĄCEGO BADANIA W KIERUNKU ZAKAŻENIA WIRUSEM HIV ANONIMOWO I BEZPŁATNIE W SŁUPSKU
DZIAŁALNOŚĆ PUNKTU KONSULTACYJNO- DIAGNOSTYCZNEGO PROWADZĄCEGO BADANIA W KIERUNKU ZAKAŻENIA WIRUSEM HIV ANONIMOWO I BEZPŁATNIE W SŁUPSKU MAŁGORZATA PAROL POLSKIE TOWARZYSTWO OŚWIATY ZDROWOTNEJ ODDZIAŁ
Bardziej szczegółowoTesty dla kobiet w ciąży. Zakażenie HIV i AIDS u dzieci.
Testy dla kobiet w ciąży. Zakażenie HIV i AIDS u dzieci. dr n. med. Agnieszka Ołdakowska Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego Warszawski Uniwersytet Medyczny Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie
Bardziej szczegółowoHIV i AIDS. Kluczowe terminy. O co tyle hałasu?
HIV i AIDS Kluczowe terminy HIV: (ang. human immunodeficiency virus) ludzki wirus niedoboru odporności; wirus wywołujący nieuleczalne zakażenie, przenoszony przez kontakty seksualne, skażone igły, skażoną
Bardziej szczegółowoSzanowna Pani Marszałek! W odpowiedzi na pismo z dnia 25 czerwca br., znak: SPS /14, przy którym przekazano interpelację poseł Beaty
Szanowna Pani Marszałek! W odpowiedzi na pismo z dnia 25 czerwca br., znak: SPS-023-26988/14, przy którym przekazano interpelację poseł Beaty Małeckiej-Libery w sprawie boreliozy i chorób odkleszczowych,
Bardziej szczegółowoTo warto wiedzieć o HIV
Opracowanie: dr n. med. Dorota Rogowska-Szadkowska Projekt graficzny: heroldart.com To warto wiedzieć o HIV Warszawa 2015 ISBN 978-83-87068-57-8 Egzemplarz bezpłatny sfinansowany przez Krajowe Centrum
Bardziej szczegółowoHIV nie śpi. W dzisiejszych czasach o wirusie mówi się mniej niż kiedyś, lecz to wcale nie znaczy, że problem zniknął wręcz przeciwnie.
HIV nie śpi W dzisiejszych czasach o wirusie mówi się mniej niż kiedyś, lecz to wcale nie znaczy, że problem zniknął wręcz przeciwnie. Paulina Karska kl. 2GB -1- Strona 1 z 8 Spis treści : 1. Wstęp- ogólnie
Bardziej szczegółowoPracownicy zakładów pracy województwa pomorskiego. Szanowni Państwo,
Pracownicy zakładów pracy województwa pomorskiego Szanowni Państwo, Mimo ciągłego postępu medycyny w walce z chorobami zakaźnymi, przenoszonymi przez kleszcze, nadal budzą one ogromny lęk zarówno wśród
Bardziej szczegółowo1) Ustawa o Państwowej Inspekcji Sanitarnej z dn. 14 marca 1985 r. (Tekst jednolity Dz. U. 2017, poz.1261 z późn. zm. )
Przepisy prawne wykorzystywane w Sekcji Nadzoru nad Zwalczaniem Chorób Zakaźnych w Oddziale Nadzoru Epidemiologii WSSE w Warszawie (stan na dzień 31.12.2018 r.) 1) Ustawa o Państwowej Inspekcji Sanitarnej
Bardziej szczegółowoProjekt Prawa pacjenta Twoje prawa
Projekt Prawa pacjenta Twoje prawa Wyniki badania świadomości istnienia praw pacjenta wśród społeczeństwa polskiego w roku 2013 oraz analiza porównawcza z wynikami badania z 2008 r. Oba badania przeprowadził
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR 67/XVIII/2015 RADY GMINY OPATÓW. z dnia 30 grudnia 2015 r. w sprawie uchwalenia Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na 2016 rok
UCHWAŁA NR 67/XVIII/2015 RADY GMINY OPATÓW z dnia 30 grudnia 2015 r. w sprawie uchwalenia Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na 2016 rok Na podstawie art. 18, ust.2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1)
Bezpieczeństwo i higiena pracy przy wykonywaniu prac związanych z narażeniem na zranienie ostrymi narzędziami używanymi przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych. Dz.U.2013.696 z dnia 2013.06.19 Status: Akt
Bardziej szczegółowoŚWIATOWY DZIEŃ AIDS KOBIETY, DZIEWCZYNY I HIV/AIDS. AIDS EPIDEMIC UPDATE RAPORT UNAIDS i WHO NA 2004 ROK
ŚWIATOWY DZIEŃ AIDS KOBIETY, DZIEWCZYNY I HIV/AIDS AIDS EPIDEMIC UPDATE RAPORT UNAIDS i WHO NA 2004 ROK AIDS EPIDEMIC UPDATE RAPORT EPIDEMIOLOGICZNY HIV/AIDS NA ROK 2004 Ciągły wzrost liczby osób zakażonych
Bardziej szczegółowodr n. med. Marian Patrzałek NZOZ PROMED Kielce
Szczepienia dzieci przeciw pneumokokom i ich skutki populacyjne na przykładzie społeczności Kielc dr n. med. Marian Patrzałek NZOZ PROMED Kielce Szczepienia ochronne dla ludności Kielc -szczepienia p/grypie
Bardziej szczegółowoEdukacja i świadomość na temat zakażeń HCV
Edukacja i świadomość na temat zakażeń HCV Krzysztof Tomasiewicz Katedra i Klinika Chorób Zakaźnych Uniwersytet Medyczny w Lublinie Edukacja Jakie tematy szkoleń (nauczania)?: 1. Co to jest HCV, czym
Bardziej szczegółowoRaport Konsultanta Wojewódzkiego w dziedzinie diagnostyka laboratoryjna za rok 2014
Marta Faryna Warszawa, 12 lutego 2015 Zakład Diagnostyki Laboratoryjnej Wydziału Nauki o Zdrowiu Warszawski Uniwersytet Medyczny 02-097 Warszawa, Banacha 1a tel. 5992405, fax. 5992104, marta.faryna@wum.edu.pl
Bardziej szczegółowoCelem głównym w realizacji założeń profilaktyki pierwszorzędowej jest ograniczanie rozprzestrzeniania się zakażeń HIV.
Warszawa 2011 Oddział Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia koordynuje działania oświatowo-edukacyjne związane z profilaktyką pierwszorzędową tj.: działania związane z profilaktyką zakażeń wirusem HIV
Bardziej szczegółowoRyzykowne zachowania seksualne aspekt medyczny
Konferencja naukowa Wychowanie seksualne w szkole cele, metody, problemy. Lublin, 10 marca 2014 r. Ryzykowne zachowania seksualne aspekt medyczny dr n.med Ewa Baszak-Radomańska Gabinety TERPA ryzykowne
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 1 do Zarządzenia Nr 21/2006 Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Program wczesnego wykrywania zakażeń HIV u kobiet w ciąży
Program wczesnego wykrywania zakażeń HIV u kobiet w ciąży 1 I. UZASADNIENIE CELOWOŚCI WDROŻENIA PROGRAMU WCZESNEGO WYKRYWANIA ZAKAŻEŃ HIV U KOBIET W CIĄŻY, zwanego dalej Programem. 1. Opis problemu zdrowotnego.
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI ZAKAŻEŃ WIRUSEM BRODAWCZAKA LUDZKIEGO (HPV) Okres realizacji: wrzesień 2012 grudzień 2015
PROGRAM PROFILAKTYKI ZAKAŻEŃ WIRUSEM BRODAWCZAKA LUDZKIEGO (HPV) Okres realizacji: wrzesień 2012 grudzień 2015 Autor programu: Miasto Kielce, ul. Rynek 1, 25-303 Kielce 1 I. Opis problemu zdrowotnego Rak
Bardziej szczegółowoREGULAMIN SZKOLNEGO KONKURSU WIEDZY O AIDS
REGULAMIN SZKOLNEGO KONKURSU WIEDZY O AIDS Konkurs jest propozycją dla szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych Ponieważ ilość osób zakażonych HIV, a w następstwie tego chorych na AIDS stale rośnie niezwykle
Bardziej szczegółowo