Ocena wiedzy uczniów szkół średnich na temat zakażeń wirusem HIV
|
|
- Jacek Skowroński
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Pikala Probl Hig M i Epidemiol wsp. Ocena 2015, wiedzy 96(1): uczniów szkół średnich na temat zakażeń wirusem HIV 193 Ocena wiedzy uczniów szkół średnich na temat zakażeń wirusem HIV Assessment of high school students knowledge on HIV infection Małgorzata Pikala, Daria Osiewacz, Irena Maniecka-Bryła Zakład Epidemiologii i Biostatystyki, Uniwersytet Medyczny w Łodzi Wstęp. Pomimo prowadzonych od lat badań, jak dotąd nie wynaleziono skutecznego leku, który spowodowałby całkowitą eradykację HIV z organizmu człowieka ani szczepionki profilaktycznej, która mogłaby zapobiec dalszemu rozprzestrzenianiu się HIV na świecie. W związku z tym jedyną skuteczną formą profilaktyki jest właściwa wiedza dotycząca dróg przenoszenia HIV i sposobów zapobiegania zakażeniu. Cel badania. Ocena wiedzy uczniów szkół średnich na temat zakażeń wirusem HIV umożliwiająca wskazanie obszarów, na które należy zwrócić szczególną uwagę w działaniach edukacyjnych i profilaktycznych. Materiał i metoda. Badanie przeprowadzono w 2014 roku wśród 248 uczniów szkół średnich w wieku powyżej 18 lat. Pytania zawarte w kwestionariuszu dotyczyły: wiedzy o przebiegu HIV/AIDS, wiedzy o źródłach zakażenia, znajomości czynników zwiększających ryzyko i sposobów unikania zakażenia, wiedzy dotyczącej leczenia, a także badań przesiewowych w kierunku zakażeń HIV oraz subiektywnej oceny wiedzy dotyczącej tej tematyki. Wyniki. Badanie wykazało, że wśród młodzieży istnieje wiele błędnych opinii dotyczących ograniczania ryzyka zakażenia HIV. Zaledwie 37,5% ankietowanych miało świadomość, że ryzyko zakażenia HIV zwiększa się po użyciu substancji odurzających. 82,6% uczniów wiedziało, że korzystanie z usług salonów tatuażu, kosmetycznych i fryzjerskich może zwiększyć ryzyko zakażenia HIV. 38,7% ankietowanych uważało, że w czasie oddawania krwi można zakazić się HIV. Tylko 57,3% uczniów wiedziało, że badania w kierunku HIV są bezpłatne i anonimowe w punktach konsultacyjno-diagnostycznych. Wnioski. W działaniach profilaktycznych należy zwrócić większą uwagę na dementowanie błędnych opinii i stereotypów dotyczących dróg szerzenia i ograniczania ryzyka zakażenia HIV. Jednym z elementów profilaktyki powinno być uświadomienie młodym ludziom, że oddanie krwi nie jest ryzykowne oraz że badania diagnostyczne w kierunku HIV są bezpłatne i anonimowe. Introduction. Despite many years of research, medicine has failed to find an effective HIV treatment or a HIV vaccine to stop the worldwide dissemination of the virus. Therefore, the only effective prevention is health education on proper behavior that can prevent new infections. Aim. To assess the knowledge on HIV among high school students to identify the areas on which to focus in education on HIV prevention among youth. Material & Method. The survey was conductedamong 248 high school students. The survey questionnaire included: general knowledge on HIV/ AIDS, knowledge about the sources of HIV infection, riskfactors and ways to avoid HIV infection, knowledge of treatment as well as screening for HIV, sources of knowledge on HIV/AIDS and the subjective assessment of knowledge on this subject. Results. The study showed that among young people there were many erroneous opinions concerning the mitigation of HIV infection. Only 37.5% of the respondents were aware that the risk of HIV infection increased after drug use. 82.6% of the students knew that using the services of tattoo, beauty and hairdressing salons might increase the risk of HIV infection. 38.7% of the respondents thought that they could be infected with HIV during blood donation. Only 57.3% of the students knew that HIV tests were free of charge and anonymous at the consulting and diagnostic stations. Conclusions. In preventive education most important is to disprove erroneous opinions and stereotypes about the infection routes and reducing the risk of HIV infection. The elements of education on prevention should comprise information that blood donation is risk-free and that HIV diagnostic tests are free of charge and anonymous. Key words: HIV, AIDS, epidemiology, prevention, knowledge Słowa kluczowe: HIV, AIDS, epidemiologia, profilaktyka, wiedza Probl Hig Epidemiol 2015, 96(1): Nadesłano: Zakwalifikowano do druku: Adres do korespondencji / Address for correspondence dr n. o zdrowiu Małgorzata Pikala Zakład Epidemiologii i Biostatystyki, Katedra Medycyny Społecznej i Zapobiegawczej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi ul. Żeligowskiego 7/9, Łódź tel , fax malgorzata.pikala@umed.lodz.pl Wstęp Choroby zakaźne nadal stanowią poważny problem zdrowia publicznego. Jedną z nich jest zespół nabytego upośledzenia odporności Acquired Immune Deficiency Syndrome (AIDS), wywołany przez ludzki wirus upośledzenia odporności Human Immunodeficiency Virus (HIV). Epidemia HIV/AIDS osiągnęła wymiar globalny. W 2012 roku liczba osób żyjących
2 194 Probl Hig Epidemiol 2015, 96(1): z HIV na świecie wynosiła około 35 mln [1]. W Polsce od wdrożenia nadzoru epidemiologicznego nad HIV/AIDS w 1985 r. do końca 2012 r. NIZP PZH zarejestrował zakażeń HIV, zachorowań na AIDS oraz zgonów osób chorych na AIDS [2]. Mimo prowadzonych od lat szeroko zakrojonych badań, jak dotąd nie wynaleziono skutecznego leku, który spowodowałby całkowitą eradykację HIV z organizmu człowieka. Nadal też nie ma szczepionki profilaktycznej, dzięki której można by zapobiec dalszemu rozprzestrzenianiu się HIV na świecie [3, 4]. W związku z powyższym jedyną skuteczną formą profilaktyki jest właściwa wiedza, która powinna obejmować w szczególności zagadnienia dotyczące dróg przenoszenia HIV i sposobów zapobiegania zakażeniu. Cel badania Ocena wiedzy uczniów szkół średnich na temat zakażeń wirusem HIV umożliwiająca wskazanie obszarów, na które należy zwrócić szczególną uwagę w działaniach profilaktycznych. Materiał i metody Badaniem zostało objętych 248 uczniów losowo wybranych szkół średnich, odpowiednio 117 z województwa śląskiego w Zespole Szkół nr 1 im. Jana Kilińskiego w Kłobucku oraz 131 z województwa łódzkiego w I Liceum Ogólnokształcącym im. Mikołaja Kopernika w Łodzi. Kobiety stanowiły 57,7% ankietowanych (143 osoby), a mężczyźni 42,3% (105 osób). Średni wiek badanych wyniósł 18,4 lat. 50% badanych to mieszkańcy wsi i odpowiednio 50% mieszkańcy miast. Kryteriami włączenia do próby był status ucznia wybranej szkoły i ukończenie 18. roku życia. Udział w badaniu był anonimowy i dobrowolny. Uczniowie zostali również poinformowani, że dane które będą pozyskane w badaniu będą wykorzystane wyłącznie w celach naukowych i zostaną przedstawione jedynie w ujęciu zbiorczym, tabelarycznym. Na przeprowadzenie badania uzyskano zgodę Komisji Bioetyki Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Narzędziem badawczym był kwestionariusz ankiety własnego autorstwa, zawierający 46 pytań. Pytania dotyczyły: wiedzy o przebiegu HIV/AIDS, wiedzy o źródłach zakażenia wirusem HIV (główne drogi zakażenia, drogi uznane za mało prawdopodobne, drogi uznane za niemożliwe), czynników zwiększających ryzyko i sposobów unikania zakażenia wirusem HIV, wiedzy dotyczącej leczenia, a także badań przesiewowych w kierunku HIV, źródeł wiedzy o HIV/AIDS oraz subiektywnej oceny wiedzy dotyczącej tej tematyki. Statystyczną istotność różnic pomiędzy odpowiedziami na pytania ankiety, a zmiennymi społecznodemograficznymi (płeć, województwo, miasto-wieś) określono przy użyciu testu niezależności chi-kwadrat (χ 2 ). Za istotne uznano te wyniki, dla których wartości otrzymanych statystyk w zastosowanym teście należały do obszaru krytycznego rozkładu χ 2 przy poziomie istotności p=0,05. Wyniki Na pytanie Czy osoba zakażona HIV może do końca swego życia zakażać innych?, prawidłową odpowiedź znało 81,3% uczniów (tab. I). 91,5% badanych wiedziało, że osoba zakażona HIV przez wiele lat może nie mieć objawów. Tylko 87,1% ogółu uczniów wiedziało, że wirus HIV prowadzi do postępującej utraty odporności. Twierdzącą odpowiedź na pytanie czy wykrycie zakażenia HIV jest równoznaczne z posiadaniem AIDS zaznaczyło 75,8% badanych, zaś tylko 12,1% miało odmienne zdanie, a 12,1% nie miało zdania na ten temat. Tylko 60,8% ogółu badanych wiedziało, że AIDS jest ostatnim stadium zakażenia HIV. Kolejne pytania dotyczyły wiedzy o drogach zakażenia HIV. Prawie wszyscy uczniowie (94,4%) byli świadomi tego, że poprzez stosunki heteroseksualne można zostać zakażonym HIV (tab. II). 87,1% ankietowanych wiedziało, że istnieje ryzyko zakażenia poprzez stosunki homoseksualne, przy czym 7,3% z nich twierdziło, że ryzyko jest mało prawdopodobne. Prawie wszyscy uczniowie (98,4%) odpowiedzieli prawidłowo, że używając tych samych igieł można zakazić się HIV. Znacznie gorsza była wiedza dotycząca transfuzji krwi i krwiodawstwa. Aż 85,5% ankietowanych uważało, że transfuzja krwi jest ryzykowna. Jedynie 8,1% ankietowanych udzieliło poprawnej odpowiedzi, że ryzyko zakażenia HIV jest mało prawdopodobne w przypadku transfuzji. O tym, że do pobierania krwi używany jest wyłącznie sprzęt jednorazowego użytku, dlatego też w czasie oddawania krwi nie można zakazić się HIV wiedziało jedynie 38,7% uczniów. Tabela I. Struktura odpowiedzi na pytania dotyczące wiedzy ogólnej uczniów o przebiegu HIV/AIDS Table I. Structure of answers to questions on students knowledge of HIV/AIDS course Pytanie Tak Nie Nie wiem Czy osoba zakażona wirusem HIV może do 81,3 9,7 9,0 końca życia zakażać innych? Czy osoba zakażona wirusem HIV może nie 91,5 2,5 6,0 mieć objawów przez wiele lat? Czy wirus HIV prowadzi do postępującej 87,1 3,2 9,7 utraty odporności? Czy wykrycie zakażenia HIV jest 75,8 12,1 12,1 równoznaczne z posiadaniem AIDS? Czy AIDS jest ostatnim stadium zakażenia wirusem HIV? 60,8 14,5 24,7
3 Pikala M i wsp. Ocena wiedzy uczniów szkół średnich na temat zakażeń wirusem HIV 195 Tabela II. Struktura odpowiedzi na pytania dotyczące wiedzy o drogach zakażenia wirusem HIV Table II. Structure of answers to questions on knowledge of HIV infection routes Pytanie Tak, istnieje ryzyko Tak, ale ryzyko jest mało prawdopodobne Nie Nie wiem Czy można zakazić się wirusem HIV przez stosunki heteroseksualne? 94,4 2,6 2,0 1,0 Czy można zakazić się wirusem HIV przez stosunki homoseksualne? 79,8 7,3 4,6 8,3 Czy można zakazić się wirusem HIV używając tych samych igieł? 98,4 1,0 0,4 0,2 Czy kobieta ciężarna zakażona wirusem HIV może zakazić swoje nienarodzone dziecko? 71,8 14,9 3,2 10,1 Czy człowiek może zostać zakażony poprzez transfuzję krwi? 85,5 8,1 4,6 1,8 Czy człowiek może zakazić się jeśli jest krwiodawcą? 28,2 24,6 38,7 8,5 Czy człowiek może zakazić się wirusem HIV, jeśli ukąsił go komar lub podobny owad 23,4 27,4 34,3 14,9 który wcześniej ukąsił osobę mającą w swoim organizmie wirus HIV? Czy człowiek może zakazić się wirusem HIV przez pocałunek? 4,4 14,5 73,8 7,3 Czy człowiek może zakazić się wirusem HIV przez pokarmy, które zjada bądź przez 5,6 9,7 74,5 10,2 korzystanie ze wspólnych naczyń? Czy wirus HIV może przenosić się poprzez podanie ręki? 3,6 1,9 93,5 1,0 Czy używanie wspólnie z osobą zakażoną wirusem HIV ubrań, przedmiotów codziennego użytku takich jak np. szczotka, grzebień może spowodować zakażenie? 8,5 20,1 64,5 6,9 Jedynie 34,3% uczniów wiedziało, że nie można zostać zakażonym HIV poprzez ukąszenia owada takiego jak np. komar. 73,8% uczniów z próby badanej wiedziało, że nie można zostać zakażonym poprzez pocałunek. 74,5% uczniów wiedziało, że nie można zakazić się HIV poprzez pokarmy, bądź korzystanie ze wspólnych naczyń, zaś 93,5%, że nie można zakazić się poprzez podanie ręki. Tylko 64,5% uczniów wiedziało, że nie można zakazić się HIV poprzez używanie wspólnie z osobą zakażoną wirusem HIV ubrań i przedmiotów codziennego użytku takich jak np. szczotka, grzebień. Kolejne pytania miały na celu poznanie wiedzy dotyczącej zachowań, które mogą ograniczyć bądź zwiększyć ryzyko zakażenia HIV. 97,2% uczniów udzieliło prawidłowej odpowiedzi na pytanie, czy stosunki płciowe z wieloma partnerami mogą zwiększyć ryzyko zakażenia wirusem HIV (tab. III). 91,9% ankietowanych wiedziało, że używanie prezerwatyw zmniejsza ryzyko zakażenia HIV. 6,0% badanych uważało, że stosowanie doustnej antykoncepcji może zmniejszyć ryzyko zakażenia HIV. Zaledwie 37,5% uczniów miało świadomość, że po użyciu substancji odurzających ryzyko zakażenia zwiększa się. 82,6% uczniów wiedziało, że korzystanie z usług salonów tatuażu, kosmetycznych i fryzjerskich może zwiększyć ryzyko zakażenia HIV. Aż 30,6% respondentów uważało, że unikanie korzystania z publicznych toalet może zmniejszyć ryzyko zakażenia HIV. Wykazano niski poziom wiedzy młodzieży w zakresie możliwości leczenia. W tej grupie pytań odsetek poprawnych odpowiedzi był najmniejszy. Tylko 68,5% uczniów objętych badaniem wiedziało, że zakażenie HIV można leczyć, natomiast co piąta osoba twierdziła, że nie ma takiej możliwości. O tym, że leczenie zakażenia HIV w Polsce jest bezpłatne, wiedział co piąty badany. Jedynie 41% uczniów wiedziało, że nie ma szczepionki chroniącej przed AIDS, a co dziesiąty (11,7%) uważał, że taka szczepionka istnieje i jest dostępna dla wszystkich. Młodzi ludzie posiadają również niewystarczającą wiedzę dotyczącą diagnostyki zakażenia HIV. Aż 42,7% ankietowanych stwierdziło, że nie wie, po jakim czasie od zakażenia można je wykryć. Jedynie 22,6% uczniów wiedziało, że jest to okres 3 miesięcy od ryzykownego zdarzenia. 11,7% uczniów uznało, że nie wie, gdzie można wykonać badanie w kierunku zakażenia HIV. Tylko 57,3% uczniów wiedziało, że badania w kierunku HIV są bezpłatne i anonimowe w punktach konsultacyjno-diagnostycznych. Zdecydowaną większość informacji dotyczących HIV młodzież czerpała ze środków masowego przekazu, głównie Internetu (84,3%). Na drugim miejscu uczniowie najczęściej wskazywali szkołę (64,1%). Tabela III. Struktura odpowiedzi na pytania dotyczące wiedzy na temat czynników zwiększających ryzyko i sposobów unikania zakażenia wirusem HIV Table III. Structure of answers to questions on knowledge of risk-increasing factors and ways to avoid HIV infection Pytanie Tak Nie Nie wiem Czy stosunki płciowe z wieloma partnerami 97,2 1,3 1,5 mogą zwiększyć ryzyko zakażenia wirusem HIV? Czy używanie prezerwatyw może ograniczyć 91,9 4,6 3,5 ryzyko zakażenia wirusem HIV? Czy używanie doustnie antykoncepcji zmniejsza 6,0 79,0 15,0 ryzyko zakażenia wirusem HIV? Czy ryzyko zakażenia wirusem HIV jest większe 37,5 34,3 28,2 po użyciu substancji odurzających? Czy korzystanie z usług salonów tatuażu, 82,6 8,1 9,3 kosmetycznych i fryzjerskich zwiększa ryzyko zakażenia wirusem HIV? Czy pożyczanie szczoteczki do zębów lub 68,5 21,8 9,7 maszynki do golenia zwiększa ryzyko zakażenia wirusem HIV? Czy poprzez unikanie korzystania z publicznych toalet można zmniejszyć ryzyko zakażania wirusem HIV? 30,6 49,2 20,2
4 196 Probl Hig Epidemiol 2015, 96(1): Najrzadziej wskazywanymi źródłami były: poradnia lekarska i rówieśnicy (ryc. 1). Ocena różnic w liczbie prawidłowych odpowiedzi udzielonych przez badaną młodzież wskazuje na to, że lepszą wiedzą wykazali się uczniowie z liceum w Łodzi w stosunku do uczniów z Kłobucka (p<0,05). Większą liczbę prawidłowych odpowiedzi udzieliły kobiety w stosunku do mężczyzn (p<0,05) oraz mieszkańcy miast w stosunku do mieszkańców wsi (p<0,05). Internet szkoła telewizja ulotki czasopisma książki poradnia lekarska koleżanki/koledzy 31,5% 28,6% 25,4% 25,4% 39,5% 64,1% 62,1% 84,3% Ryc. 1. Źródła wiedzy dotyczące zakażeń HIV według częstości wskazań przez młodzież objętą badaniem Fig. 1. Sources of knowledge on HIV infection by frequency of indications by studied youth Źródło: obliczenia własne Dyskusja Poznanie wiedzy z zakresu HIV/AIDS jest niezwykle istotną kwestią, niezbędną do tego, aby we właściwy sposób określić i przeprowadzić działania profilaktyczne. W piśmiennictwie dotyczącym tematyki HIV/AIDS spotyka się wiele prac z zakresu epidemiologii, patogenezy, kliniki, niewiele z nich dotyczy natomiast wiedzy różnych grup populacji z zakresu tych zagadnień. Niniejsze badanie pozwoliło ocenić poziom wiedzy uczniów szkół średnich na temat problematyki zakażeń wirusem HIV oraz porównać wyniki własne z innymi opublikowanymi badaniami i spostrzeżeniami o podobnej tematyce. Jak wynika z przeprowadzonego badania, wiedza badanych dotycząca zakaźności HIV (81,3%) i powiązań między HIV i AIDS (87,1%) jest na stosunkowo dobrym poziomie. Jednak w badaniu przeprowadzonym w 2010 roku przez Wołowskiego i Kasperowicz pt. Wiedza uczniów szkół ponadgimnazjalnych na temat profilaktyki AIDS zaledwie 57,5% ankietowanych wiedziało, że osoba zakażona HIV może do końca życia zarażać innych, a 67,5% uczniów, że wirus HIV prowadzi do postępującej utraty odporności [5]. W 1991 roku w publikacji pt. Wiedza i postawy wobec HIV/AIDS młodzieży szkolnej w wieku 16 i 18 lat w Polsce wykazano zadowalający poziom wiedzy uczniów. Aż 98% z nich wiedziało, że zakazić się HIV można poprzez używanie wspólnych igieł i strzykawek oraz poprzez stosunki seksualne z osobą zakażoną, a 88% że kobieta ciężarna zakażona HIV może zakazić swoje dziecko [6]. Niedostateczny poziom wiedzy wykazano w przypadku ryzyka zakażenia poprzez transfuzję krwi. W publikacji pt. Wiedza młodzieży o HIV/AIDS i jej zmiany w latach autorki Woynarowska, Szymańska i Mazur wykazały, że aż 78% młodzieży uważało, że można zachorować na AIDS po transfuzji krwi [7]. Wyniki badań własnych potwierdzają wciąż występujące błędne opinie na ten temat jedynie 8,1% ankietowanych udzieliło poprawnej odpowiedzi, że ryzyko zakażenia HIV jest mało prawdopodobne w przypadku transfuzji. Wyniki badań własnych wskazują dodatkowo na zły stan wiedzy uczniów dotyczącej ryzyka zakażenia HIV poprzez oddanie krwi. Tylko 38,7% z nich wiedziało, że takie ryzyko nie istnieje. Ponadto niepokojący jest fakt, iż w badaniu przeprowadzonym na potrzeby niniejszej pracy zaledwie 37,5% ankietowanych miało świadomość, że ryzyko zakażenia HIV zwiększa się po użyciu substancji odurzających. Warto zwrócić uwagę na panujące stereotypy i błędne opinie dotyczące sytuacji w których można zostać zakażonym HIV m.in. ukąszenia komara, korzystania z publicznych toalet, spożywania pokarmów bądź korzystania ze wspólnych naczyń. W badaniu autorstwa Milewskiego z 2002 roku pt. Społeczne uwarunkowania postaw młodzieży wobec AIDS 23,6% badanych było zdania, że ukąszenie komara może wywołać infekcję HIV [8]. Zły poziom wiedzy młodzieży w tym zakresie potwierdzają również wyniki badań własnych w których co czwarty ankietowany sądził, że w ten sposób można zostać zakażonym. W badaniu Milewskiego 14,2% ankietowanych było zdania, że poprzez korzystanie z publicznych toalet i łaźni można zostać zakażonym HIV, natomiast wg analizy badań własnych aż 30,6% uczniów uważało, że unikanie korzystania z publicznych toalet może zmniejszyć ryzyko zakażenia HIV. Warto zwrócić uwagę na fakt, iż zarówno wyniki badań własnych jak i wyniki pracy opublikowanej w 2012 roku autorstwa Olejniczak, Wodzyńskiej i Religioni pt. Wiedza uczniów klas maturalnych na temat chorób przenoszonych drogą płciową wykazały, że wiedza uczniów w zakresie możliwości wykrywania HIV nie jest zadowalająca [9]. O tym, że zakażenie HIV można wykryć po 3 miesiącach od ryzykownego zdarzenia wiedziało jedynie 26,5% ankietowanych z przytoczonego badania i 22,6% objętych badaniem własnym. Wyniki badań własnych wykazały dodatkowo, że tylko 57,3% uczniów wiedziało, że badania
5 Pikala M i wsp. Ocena wiedzy uczniów szkół średnich na temat zakażeń wirusem HIV 197 w kierunku HIV są bezpłatne i anonimowe w punktach konsultacyjno-diagnostycznych. Sytuacja ta jest niepokojąca ze względu na to, że brak wiedzy w tym zakresie może powodować niechęć do wykonywania badań w kierunku HIV. Wyniki badań własnych wykazały również niewystarczającą wiedzę uczniów dotyczącą szczepionki chroniącej przed AIDS tylko 41% uczniów stwierdziło, że taka szczepionka nie istnieje. Zły stan wiedzy w tym zakresie potwierdzają również wyniki badań pracy z 2008 roku autorstwa Dyk pt. Świadomość zagrożeń HIV/AIDS wśród młodzieży, aż 47,1% ankietowanych stwierdziło, że nie zna odpowiedzi na pytanie dotyczące istnienia szczepionki zapobiegającej zakażeniom HIV [10]. Badania dotyczące wiedzy młodzieży o HIV/ AIDS wskazują również na niezadowalający poziom informacji dotyczących możliwości leczenia HIV/AIDS. We wcześniej przytoczonej publikacji pt. Wiedza młodzieży o HIV/AIDS i jej zmiany w latach autorki wykazały, że tylko 59% ankietowanych wiedziało, że AIDS nie jest chorobą uleczalną [7]. Nieco lepszych odpowiedzi (83%) w tym zakresie udzielili ankietowani w badaniu przeprowadzonym w 2005 roku przez Pyktę i Krupienicza [11]. Niezadowalający stan wiedzy dotyczącej leczenia HIV/AIDS potwierdzają również wyniki badań własnych 68,5% uczniów stwierdziło, że osoby zakażonej HIV nie można wyleczyć. Analizując wskazane przez młodzież źródła informacji o HIV/AIDS należy podkreślić, iż uległy one znacznej zmianie w porównaniu do roku W badaniu pt. Źródła wiedzy o HIV/AIDS, potrzeby młodzieży w tym zakresie i udział szkoły w ich zaspokajaniu Woynarowskiej, Szymańskiej i Mazur ankietowani jako źródło informacji o HIV/AIDS wskazywali najczęściej telewizję (53%) i czasopisma (45%), a co trzeci badany szkołę [12]. Z kolei wyniki badań własnych wykazały, że głównym źródłem informacji na ten temat jest Internet (84,3%) i telewizja (62,1%). Warto zaznaczyć, że udział szkoły w zakresie edukacji dotyczącej tej tematyki znaczenie zwiększył się szkołę jako źródło wskazało 64,1% uczniów. Uczniowie często wskazywali także inne źródła, takie jak: ulotki, czasopisma i książki. Warto dodatkowo wspomnieć o zmianach ogólnych poglądów i postaw młodzieży dotyczących osób żyjących z HIV/AIDS. W przytoczonej wcześniej publikacji z 1991 roku prawie 40% uczniów nie było pewnych swych zachowań w kontaktach pośrednich z zakażonymi i chorymi tylko co czwarty uczeń deklarował chęć jedzenia w restauracji, w której jedna z osób pracujących choruje na AIDS oraz wizyty u stomatologa, który leczy zakażonych HIV i chorych na AIDS. W przypadku kontaktów bezpośrednich tylko 54% uczniów uważało, że dzieciom zakażonym HIV powinno się pozwolić uczęszczać do szkoły, a 46% uważało, że ludzie z HIV/ AIDS mogą być nauczycielami [6]. Według publikacji pt. Kwestie społeczne i zachowania seksualne w Polsce w aspekcie problematyki HIV/AIDS. Studium porównawcze autorstwa Izdebskiego w 2001 roku wskaźnik postaw dyskryminacyjnych wobec osób żyjących z HIV/AIDS wyniósł 32% [13]. Z kolei według badania autorstwa Szeląg z 2006 roku pt. Wiedza i poglądy młodzieży licealnej na temat zakażenia oraz zapobiegania HIV/AIDS poglądy uczniów znacząco się poprawiły 90,8% z nich wyraziło opinię, że człowiek żyjący z HIV ma takie same prawa jak inni np. może uczestniczyć w życiu społecznym i kulturalnym, a także może uczyć się i pracować [14]. Wnioski Wśród młodzieży istnieje wiele błędnych opinii dotyczących ograniczania ryzyka zakażenia HIV. W działaniach z zakresu edukacji zdrowotnej skierowanej do młodzieży należałoby zwrócić większą uwagę na: uświadomienie młodym ludziom, że transfuzja krwi, a zwłaszcza jej oddanie nie jest ryzykowne, co w rezultacie może wpłynąć na zwiększenie liczby krwiodawców, zdementowanie błędnych opinii i stereotypów dotyczących dróg szerzenia i ograniczania ryzyka zakażenia HIV, uświadomienie, że badania diagnostyczne w kierunku HIV są bezpłatne i anonimowe, informowanie o okresie okienka serologicznego po to, aby osoba decydująca się na wykonanie testu przesiewowego wybrała odpowiedni moment na jego realizację, stwarzając lepsze możliwości wykrycia lub wykluczenia zakażenia. Piśmiennictwo / References Global Report Epidemiology Slides. unaids.org/en/media/unaids/contentassets/documents/ epidemiology/2013/gr2013/201309_epi_core_en.pdf (dostęp ). 2. Zakażenia HIV i zachorowania na AIDS w Polsce w 2012 roku. (dostęp ). 3. 5th IAS Conference on HIV Pathogenesis, Treatment and Prevention. www. iasociety. org/ Web/ WebContent/File/IAS%202009_impact_report.pdf (dostęp ). 4. Acute HIV-1 Infection. 1-the-basics/5-acute-hiv-1-infection/ (dostęp ).
6 198 Probl Hig Epidemiol 2015, 96(1): Wołowski T, Kasperowicz A. Wiedza uczniów szkół ponadgimnazjalnych na temat profilaktyki AIDS. Hygeia Public Health 2012, 47(2): Szymańska MM, Woynarowska B, Pułtorak M i wsp. Wiedza i postawy wobec HIV/AIDS młodzieży szkolnej w wieku 16 i 18 lat w Polsce. Instytut Matki i Dziecka, Zakład Pediatrii Społecznej i Medycyny Szkolnej, Warszawa Woynarowska B, Szymańska M, Mazur J. Przekonania młodzieży o HIV/AIDS i ich zmiany w latach Probl HIV AIDS 2000, 6: Milewski M. Społeczne uwarunkowania postaw młodzieży wobec AIDS. Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków Olejniczak D, Wodzyńska A, Religioni U. Wiedza uczniów klas maturalnych na temat chorób przenoszonych drogą płciową. Probl Pielęg 2012, 20(3): Dyk A. Świadomość zagrożeń HIV/AIDS wśród młodzieży. Probl Hig Epidemiol 2008, 89(2): Pytka D, Krupienicz A. Wiedza uczniów szkół średnich na temat HIV/AIDS. Badania porównawcze. Zdr Publ 2006, 116(4). 12. Woynarowska B, Szymańska M, Mazur J. Źródła wiedzy o HIV/AIDS, potrzeby młodzieży w tym zakresie i udział szkoły w ich zaspokajaniu. Probl HIV AIDS 2000, 6: Izdebski Z. Kwestie społeczne i zachowania seksualne w Polsce w aspekcie problematyki HIV/AIDS. Studium porównawcze Krajowe Centrum ds. AIDS, Warszawa Szeląg H. Wiedza i poglądy młodzieży licealnej na temat zakażenia oraz zapobiegania HIV/AIDS. Rocz Lubus 2006, 32(2):
SCENARIUSZ ZAJĘĆ KOŁA NAUKOWEGO. biologiczno - chemicznego
SCENARIUSZ ZAJĘĆ KOŁA NAUKOWEGO biologiczno - chemicznego prowadzonego w ramach projektu Uczeń OnLine 1. Autor: Bernadeta Dymek 2. Grupa docelowa: II grupa od 2010 2013 (klasa II) 3. Liczba godzin: 2 4.
Bardziej szczegółowoZespół Szkół Uzdrowiskowych w Rabce
Zespół Szkół Uzdrowiskowych w Rabce MAŁOPOLSKI PROGRAM EDUKACJI ZDROWOTNEJ Warsztaty profilaktyczne HIV i AIDS Już od 13 lat uczniowie naszej szkoły z inicjatywy ŚWIATOWEJ ORGANIZACJI ZDROWIA włączają
Bardziej szczegółowoWYBRANE DANE Z PUNKTÓW KONSULTACYJNO-DIAGNOSTYCZNYCH
WYBRANE DANE Z PUNKTÓW KONSULTACYJNO-DIAGNOSTYCZNYCH SPOTKANIE ZESPOŁU DS. REALIZACJI KRAJOWEGO PROGRAMU ZAPOBIEGANIA ZAKAŻENIOM HIV I ZWALCZANIA AIDS 7 grudnia 2016 r. DANE SKUMULOWANE (dane NIZP-PZH)
Bardziej szczegółowo1 grudnia - Światowy Dzień AIDS
1 grudnia - Światowy Dzień AIDS HIV to ludzki wirus upośledzenia (niedoboru) odporności. Może wywołać zespół nabytego upośledzenia odporności AIDS. Ze względu na skalę zakażeń i tempo rozprzestrzeniania
Bardziej szczegółowoTego samego dnia rozpoczyna się też Europejski Tydzień Testowania na HIV.
#mamczasrozmawiac W piątek 17 listopada 2017 roku, ruszyła kampania edukacyjna Krajowego Centrum ds. AIDS Mam czas rozmawiać (#mamczasrozmawiac) promująca dialog międzypokoleniowy o zdrowiu, a zwłaszcza
Bardziej szczegółowoEPIDEMIOLOGIA DANE KRAJOWE
EPIDEMIOLOGIA DANE KRAJOWE Dane krajowe zostały opracowane na podstawie informacji przekazanych przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny (zwany dalej NIZP-PZH) oraz zamieszczonych
Bardziej szczegółowoSprawdź jakie jest Twoje ryzyko zakażenia HIV. Zadanie to ułatwi Ci udzielenie odpowiedzi na poniższe pytania. Wybierz odpowiedź TAK lub NIE.
Sprawdź jakie jest Twoje ryzyko zakażenia HIV. Zadanie to ułatwi Ci udzielenie odpowiedzi na poniższe pytania. Wybierz odpowiedź TAK lub NIE. 1. Czy chociaż raz w swoim życiu zmieniłeś/zmieniłaś partnera
Bardziej szczegółowoŚwiatowy Dzień Pamięci o Zmarłych na AIDS
Światowy Dzień Pamięci o Zmarłych na AIDS 17 maja Warszawa 2015 Międzynarodowy Dzień Pamięci o Zmarłych na AIDS obchodzony jest w trzecią niedzielę maja od 1984 roku. Inicjatorem obchodów była międzynarodowa
Bardziej szczegółowoUchroń się przed HIV/AIDS
Uchroń się przed HIV/AIDS Dlaczego wiedza na temat HIV/AIDS jest tak ważna? HIV i AIDS zabiły już miliony ludzi na świecie. Na HIV nie ma lekarstwa. Każdy, kto nie wie jak się ustrzec przed HIV, może się
Bardziej szczegółowoOcena poziomu wiedzy o HIV/AIDS studentek kosmetologii
Ocena poziomu wiedzy o HIV/AIDS studentek kosmetologii dr hab. Elżbieta Huk-Wieliczuk, prof. AWF 1, dr Anna Czeczuk 2, dr n. med. Agnieszka Michalska 2 1 Akademia Wychowania Fizycznego J. Piłsudskiego
Bardziej szczegółowo- Human. - Immunodeficenc. - Virus. (ludzki) (upośledzenie odporności immunologicznej) (wirus)
H I V - Human (ludzki) - Immunodeficenc (upośledzenie odporności immunologicznej) - Virus (wirus) Drogi zakaŝenia HIV Kontakt zakaŝonej krwi z krwią lub błoną śluzową osoby niezakaŝonej, np. uŝywanie tej
Bardziej szczegółowoInternetowy test wiedzy i postaw wobec HIV/ AIDS
Internetowy test wiedzy i postaw wobec HIV/ AIDS Raport z badania ilościowego Lipiec 2004 1 Spis treści Cele i metodologia badania...3 Podsumowanie...4 Prezentacja wyników...6 Cechy społeczno demograficzne
Bardziej szczegółowoLeczenie antyretrowirusowe osób żyjących z wirusem HIV w Polsce
Program zdrowotny Ministerstwa Zdrowia Leczenie antyretrowirusowe osób żyjących z wirusem HIV w Polsce Beata Zawada Krajowe Centrum ds. AIDS Agenda Ministra Zdrowia Realizacja Programu Leczenia ARV 2012-2016
Bardziej szczegółowoKamil Barański 1, Ewelina Szuba 2, Magdalena Olszanecka-Glinianowicz 3, Jerzy Chudek 1 STRESZCZENIE WPROWADZENIE
Czynniki socjodemograficzne wpływające na poziom wiedzy dotyczącej dróg szerzenia się zakażenia w kontaktach niezwiązanych z procedurami medycznymi wśród pacjentów z WZW typu C Kamil Barański 1, Ewelina
Bardziej szczegółowoV MIEJSKI KONKURS HIV/AIDS
Im więcej wiem, tym mniej się obawiam V MIEJSKI KONKURS HIV/AIDS REGULAMIN I. Organizator konkursu IV LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE IM. MARII SKŁODOWSKIEJ CURIE W CHORZOWIE II. Rada Programowa: lekarz specjalista
Bardziej szczegółowoCo robię, aby nie zachorować na AIDS? Mateusz Hurko kl. III AG
Co robię, aby nie zachorować na AIDS? Mateusz Hurko kl. III AG -Czym jest HIV? -HIV jest wirusem. Jego nazwa pochodzi od: H human I immunodeficiency ludzki upośledzenia odporności V virus wirus -To czym
Bardziej szczegółowoEpidemiologia HIV: kto, kiedy i dlaczego zakaża się wirusem HIV w Polsce
Epidemiologia HIV: kto, kiedy i dlaczego zakaża się wirusem HIV w Polsce Magdalena Rosińska, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego Państwowy Zakład Higieny Jak powstają statystyki dotyczące HIV? Osoby,
Bardziej szczegółowoEPIDEMIOLOGIA HIV/AIDS W Polsce i na świecie* www.aids.gov.pl. www.aids.gov.pl
EPIDEMIOLOGIA HIV/AIDS W Polsce i na świecie* * Materiał do wykorzystania w ramach kampanii Krajowego Centrum ds. AIDS trwającej od 1 lipca 2008 do 1 grudnia 2009 r. - Wybrane problemy w walce z epidemią
Bardziej szczegółowoIV MIEJSKI KONKURS HIV/AIDS
Im więcej wiem, tym mniej się obawiam IV MIEJSKI KONKURS HIV/AIDS REGULAMIN I. Organizator konkursu IV LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE IM. MARII SKŁODOWSKIEJ CURIE W CHORZOWIE II. Rada Programowa: lekarz specjalista
Bardziej szczegółowoŚwiadomość zagrożeń HIV/AIDS wśród młodzieży
282 Probl Hig Epidemiol 08, 89(2): 282-288 Świadomość zagrożeń HIV/AIDS wśród młodzieży The adolescents' awareness of HIV/AIDS risk AGNIESZKA DYK Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Poznaniu
Bardziej szczegółowoKnowledge about HIV and attitudes towards people with HIV/AIDS among students of Public Health, Medical University of Bialystok
618 Probl KOmunikaty Hig Epidemiol / 2012, Announcement 93(3): 618-622 Wiedza na temat zakażeń wirusem HIV oraz postawy wobec osób z HIV/AIDS wśród studentów kierunku Zdrowie Publiczne Uniwersytetu Medycznego
Bardziej szczegółowoREGULAMIN SZKOLNEGO KONKURSU WIEDZY O AIDS
REGULAMIN SZKOLNEGO KONKURSU WIEDZY O AIDS Konkurs jest propozycją dla szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych Ponieważ ilość osób zakażonych HIV, a w następstwie tego chorych na AIDS stale rośnie niezwykle
Bardziej szczegółowoPROFILAKTYKA HIV/AIDS. NOWOśCI
PROFILAKTYKA HIV/AIDS STATYSTYKI LOKALNE DZIAłANIA OZ I PZ PSSE W ROKU 2012 NOWOśCI CIEKAWOSTKI STATYSTYKI HIV i AIDS w Polsce dane od początku epidemii (1985 r.) do 30 czerwca 2012 roku 15 724 zakażonych
Bardziej szczegółowoIII MIEJSKI KONKURS HIV/AIDS
Im więcej wiem, tym mniej się obawiam III MIEJSKI KONKURS HIV/AIDS KONKURS JEST OBJĘTY PATRONATEM PREZYDENTA MIASTA CHORZÓW REGULAMIN I. Organizator konkursu IV LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE IM. MARII SKŁODOWSKIEJ
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR 674/11 ZARZĄDU WOJEWÓDZTWA ŚWIĘTOKRZYSKIEGO. Z DNIA 3 listopada 2011r.
UCHWAŁA NR 674/11 ZARZĄDU WOJEWÓDZTWA ŚWIĘTOKRZYSKIEGO Z DNIA 3 listopada 2011r. W SPRAWIE: zatwierdzenia Harmonogramu realizacji zadań na 2012 rok w ramach Krajowego Programu Zapobiegania Zakażeniom HIV
Bardziej szczegółowoRyzykowne zachowania seksualne aspekt medyczny
Konferencja naukowa Wychowanie seksualne w szkole cele, metody, problemy. Lublin, 10 marca 2014 r. Ryzykowne zachowania seksualne aspekt medyczny dr n.med Ewa Baszak-Radomańska Gabinety TERPA ryzykowne
Bardziej szczegółowoStatystyki zachorowań
I AIDS Informacje ogólne Budowa wirusa HIV Statystyki zachorowań Światowy dzień HIV/AIDS Aktywność fizyczna Zapobieganie HIV HIV u kobiet Możliwości z HIV Przeciwskazania Ciąża Ludzie młodzi HIV u dzieci
Bardziej szczegółowoUrząd Miasta Bielsko-Biała - um.bielsko.pl Wygenerowano: /21:04:46 1 GRUDNIA ŚWIATOWYM DNIEM WALKI Z AIDS
1 GRUDNIA ŚWIATOWYM DNIEM WALKI Z AIDS AIDS (ang. A quired I mmune D eficiency Syndrome) zespół nabytego niedoboru odporności jest późnym (końcowym) etapem zakażenia HIV (ang. H uman I mmunodeficiency
Bardziej szczegółowoOcena wiedzy studentów na temat wirusowego zapalenia wątroby typu C
218 Probl Hig Epidemiol 2015, 96(1): 218-223 Ocena wiedzy studentów na temat wirusowego zapalenia wątroby typu C Assessment of students knowledge on hepatitis C Monika Burzyńska, Joanna Urbaniak, Irena
Bardziej szczegółowoTo warto wiedzieć o HIV
Opracowanie: dr n. med. Dorota Rogowska-Szadkowska Projekt graficzny: heroldart.com To warto wiedzieć o HIV Warszawa 2015 ISBN 978-83-87068-57-8 Egzemplarz bezpłatny sfinansowany przez Krajowe Centrum
Bardziej szczegółowoPrezentacja z zakresu HIV i AIDS dla uczniów pabianickich szkół (od 14 r.ż.)
Prezentacja z zakresu HIV i AIDS dla uczniów pabianickich szkół (od 14 r.ż.) Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Pabianicach HIV i AIDS - mnie to nie dotyczy? Nie ma znaczenia Twoja płeć, wiek,
Bardziej szczegółowoCzy grozi mi wirusowe zapalenie wątroby typu B?
Czy grozi mi wirusowe zapalenie wątroby typu B? Co to jest? Wirus zapalenia wątroby typu B (HBW) powoduje zakażenie wątroby mogące prowadzić do poważnej choroby tego organu. Wątroba jest bardzo ważnym
Bardziej szczegółowoŁańcuch skojarzeń: Uczniowie kolejno wypowiadają skojarzenia z pojęciem AIDS, a następnie zapisują je na arkuszu szarego papieru.
AIDS i HIV 1. Cele lekcji Cel ogólny: Dostarczenie informacji o wirusie HIV i chorobie AIDS. a) Wiadomości Uczeń zna pojęcia AIDS i HIV. Uczeń zna drogi przekazywania zakażenia. b) Postawy Uczeń toleruje
Bardziej szczegółowoKwestionariusz wiedzy dla pracowników programów i placówek narkotykowych
Inicjatywa EMCDDA na rzecz redukcji szkód Zwiększanie testowania na obecność wirusa zapalenia wątroby (WZW) typu C oraz skierowań do leczenia wśród iniekcyjnych użytkowników narkotyków w programach i placówkach
Bardziej szczegółowoKrajowy Program Zwalczania AIDS i Zapobiegania Zakażeniom HIV na lata 2012-2016. Realizacja Programu w 2012 r.
Krajowy Program Zwalczania AIDS i Zapobiegania Zakażeniom HIV na lata 2012-2016 Realizacja Programu w 2012 r. Zapobieganie zakażeniom HIV wśród ogółu społeczeństwa Cel ogólny 1: Ograniczenie rozprzestrzeniania
Bardziej szczegółowoPowiatowa Stacja Sanitarno - Epidemiologiczna w Trzebnicy. Oświata Zdrowotna i Promocja Zdrowia
Powiatowa Stacja Sanitarno - Epidemiologiczna w Trzebnicy Oświata Zdrowotna i Promocja Zdrowia HIV - (ang. human immunodeficiency virus), ludzki wirus upośledzenia odporności AIDS - (ang. acquired immunodeficiency
Bardziej szczegółowoKierownik: prof. dr hab. Brygida Knysz ' e.mail: mgr Anny Czerneckiej
Katedra i Klinika Chorób Zakaźnych, Chorób Wątroby i Nabytych Niedoborów Odpornościowych Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu ul. Koszarowa 5, 51-149 Wrocław; tel. 71395-75-49, tel/fax 7132.5-52-42 Kierownik:
Bardziej szczegółowoWiedza jest Twoją jedyną obroną!
Wiedza jest Twoją jedyną obroną! W dzisiejszych czasach nasz organizm jest narażony na ataki tysiąca różnych wirusów i bakterii dziennie. Dzięki naszemu układowi odpornościowemu w większości przypadków
Bardziej szczegółowoPolacy coraz bardziej tolerancyjni w sprawie HIV/AIDS
Od wdrożenia badań w 1985 r. do 31 lipca 2011 r. stwierdzono: zakażenie HIV u 14.725 obywateli Polski, odnotowano 2.623 zachorowania na AIDS; 1.103 chorych zmarło. Zrób test na HIV! - Krajowe Centrum ds.
Bardziej szczegółowoOCENA STANU WIEDZY UCZNIÓW SZKÓŁ POLICEALNYCH NA TEMAT DODATKÓW DO ŻYWNOŚCI
BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. XLV, 2012, 3, str. 1055 1059 Aneta Kościołek 1, Magdalena Hartman 2, Katarzyna Spiołek 1, Justyna Kania 1, Katarzyna Pawłowska-Góral 1 OCENA STANU WIEDZY UCZNIÓW SZKÓŁ POLICEALNYCH
Bardziej szczegółowoZestawienie zadań zaplanowanych na rok 2017 instytucje województwa pomorskiego reprezentowane w Zespole ds. HIV/AIDS
Zestawienie zadań zaplanowanych na rok 2017 instytucje województwa pomorskiego reprezentowane w Zespole ds. HIV/AIDS Instytucja Zadania Samorząd Województwa Pomorskiego Miasto Gdynia 1. Utworzenie i koordynacja
Bardziej szczegółowoEdycja 2014 r. & 1. Cel Olimpiady: & 2. Organizatorzy:
REGULAMIN VI MIEJSKO POWIATOWEJ OLIMPIADY Z WIEDZY O HIV/AIDS Świadomy wybór zdrowe życie dla uczniów szkół gimnazjalnych miasta Słupska i powiatu słupskiego. Edycja 2014 r. & 1. Cel Olimpiady: 1. Zwiększenie
Bardziej szczegółowoDZIAŁALNOŚĆ PUNKTU KONSULTACYJNO- DIAGNOSTYCZNEGO PROWADZĄCEGO BADANIA W KIERUNKU ZAKAŻENIA WIRUSEM HIV ANONIMOWO I BEZPŁATNIE W SŁUPSKU
DZIAŁALNOŚĆ PUNKTU KONSULTACYJNO- DIAGNOSTYCZNEGO PROWADZĄCEGO BADANIA W KIERUNKU ZAKAŻENIA WIRUSEM HIV ANONIMOWO I BEZPŁATNIE W SŁUPSKU MAŁGORZATA PAROL POLSKIE TOWARZYSTWO OŚWIATY ZDROWOTNEJ ODDZIAŁ
Bardziej szczegółowoWirusowe zapalenie wątroby typu B. Czy jestem w grupie ryzyka?
Wirusowe zapalenie wątroby typu B Czy jestem w grupie ryzyka? Spis treści Nr strony Co to jest WZW B? 2 Jak mogę się zarazić WZW typu B? 3 Skąd mam wiedzieć, czy jestem nosicielem wirusa? 5 Co zrobić,
Bardziej szczegółowoukąszenie komara używanie tych samych sztućców, co nosiciel wirusa
NIE DAJ SZANSY! AIDS AIDS (AcquiredImmune DeficiencySyndrome) to zespół nabytego niedoboru odporności -nieuleczalna choroba, która niszczy siły samoobronne organizmu. HIV HIV (HumanImmunodeficiencyVirus)
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW. z dnia 15 lutego 2011 r. w sprawie Krajowego Programu Zapobiegania Zakażeniom HIV i Zwalczania AIDS
Dziennik Ustaw Nr 44 2922 Poz. 227 227 ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 15 lutego 2011 r. w sprawie Krajowego Programu Zapobiegania Zakażeniom i Zwalczania Na podstawie art. 4 ust. 1 ustawy z dnia
Bardziej szczegółowoCelem głównym w realizacji założeń profilaktyki pierwszorzędowej jest ograniczanie rozprzestrzeniania się zakażeń HIV.
Warszawa 2011 Oddział Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia koordynuje działania oświatowo-edukacyjne związane z profilaktyką pierwszorzędową tj.: działania związane z profilaktyką zakażeń wirusem HIV
Bardziej szczegółowoHIV i AIDS. Kluczowe terminy. O co tyle hałasu?
HIV i AIDS Kluczowe terminy HIV: (ang. human immunodeficiency virus) ludzki wirus niedoboru odporności; wirus wywołujący nieuleczalne zakażenie, przenoszony przez kontakty seksualne, skażone igły, skażoną
Bardziej szczegółowoRola Państwowej Inspekcji Sanitarnej w zapobieganiu i zwalczaniu HCV
Rola Państwowej Inspekcji Sanitarnej w zapobieganiu i zwalczaniu HCV Elżbieta Narolska-Wierczewska Krajowy Koordynator Programów HCV można pokonać i STOP! HCV WSSE w Bydgoszczy Seminarium edukacyjne "Innowacje
Bardziej szczegółowoOcena wiedzy młodzieży ponadgimnazjalnej na temat znaczenia wirusa brodawczaka ludzkiego w patogenezie raka szyjki macicy
302 Probl Hig Epidemiol 2015, 96(1): 302-307 Ocena wiedzy młodzieży ponadgimnazjalnej na temat znaczenia wirusa brodawczaka ludzkiego w patogenezie raka szyjki macicy Assessment of high school youth s
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 409 SECTIO D 2005
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 409 SECTIO D 2005 Instytut Pedagogiki i Pielęgniarstwa Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Białej Podlaskiej Pedagogy and
Bardziej szczegółowoZMIANY ODŻYWIANIA SIĘ KOBIET W CZASIE CIĄŻY
Agnieszka Palka, Kamil Rzeźnikowski Akademia Morska w Gdyni ZMIANY ODŻYWIANIA SIĘ KOBIET W CZASIE CIĄŻY Dieta kobiety ciężarnej jest istotnym czynnikiem wpływającym na zdrowie zarówno matki, jak i dziecka.
Bardziej szczegółowoCo to jest HIV i AIDS
HIV AIDS Co to jest HIV i AIDS Ludzki wirus upośledzenia odporności HIV (ang.: Human Immunodeficiency Virus) jest wirusem, który atakuje, osłabia i niszczy system odpornościowy organizmu, czego rezultatem
Bardziej szczegółowoDoświadczenia w realizacji zadań ZESPOŁU
Doświadczenia w realizacji zadań ZESPOŁU ds. Realizacji Krajowego Programu Zapobiegania HIV i Zwalczania AIDS na Mazowszu, w latach 2011-2016 osiągnięcia, efekty, ograniczenia i bariery Dr n. med. Grażyna
Bardziej szczegółowoHI H V? AI A DS D? J.Kadowska 2006
W Ŝyciu jak w tańcu kaŝdy krok ma znaczenie. HIV? AIDS? J.Kadowska 2006 HIV? To ludzki wirus upośledzenia odporności AIDS? To zespół nabytego upośledzenia odporności to końcowy etap zakażenia wirusem HIV
Bardziej szczegółowoProfilaktyka HIV i AIDS Krajowe Centrum ds. AIDS
Profilaktyka HIV i AIDS Krajowe Centrum ds. AIDS Środowiska medyczne Narzędzia profilaktyki 2013 Wydawnictwa E-learning Cele I. Ograniczanie nowych zakażeń II. Lepsze zdrowie pacjenta Wcześniejsze rozpoznania
Bardziej szczegółowoUstawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. Nr 234, poz. 1570)
Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. Nr 234, poz. 1570) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 lutego 2011 r. w sprawie Krajowego Programu
Bardziej szczegółowoZAPRASZAMY Rodziców uczniów. klas VII na spotkanie
ZAPRASZAMY Rodziców uczniów klas VII na spotkanie PROGRAM PROFILAKTYKI ZAKAŻEŃ WIRUSEM BRODAWCZAKA LUDZKIEGO (HPV) ósma edycja 2017-2018 Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna we Wrocławiu Dolnośląskie
Bardziej szczegółowoŚwiatowy Dzień Pamięci o Zmarłych na AIDS
Światowy Dzień Pamięci o Zmarłych na AIDS Przypada w dniu 17 maja każdego roku Warszawa, 2013 HIV- ludzki wirus niedoboru odporności powoduje AIDS- zespół nabytego niedoboru odporności Z kart historii
Bardziej szczegółowoAIDS w systemie ochrony zdrowia raport NIK. Jerzy Gryglewicz Warszawa, 24 listopada 2015 r.
AIDS w systemie ochrony zdrowia raport NIK Jerzy Gryglewicz Warszawa, 24 listopada 2015 r. /- Cel główny kontroli: Celem głównym kontroli była ocena efektów osiągniętych przez podmioty odpowiedzialne za
Bardziej szczegółowoRozszerzona ankieta epidemiologiczna (10.1) Informacja o ankiecie:
Ankieta 10.4. Ankieta służąca do analizy potencjalnych źródeł zakażenia u dawców niedawno zakażonych HCV, HBV i HIV (dawcy wielokrotni oraz zakażeni w tzw. okienku serologicznym ) opracowana przez Zakład
Bardziej szczegółowoZNACZENIE DIAGNOSTYKI I WYKRYWALNOŚCI ZAKAŻEŃ HCV NA POZIOMIE POZ
ZNACZENIE DIAGNOSTYKI I WYKRYWALNOŚCI ZAKAŻEŃ HCV NA POZIOMIE POZ Lek. med. Jacek Krajewski Praktyka Lekarza Rodzinnego Jacek Krajewski Seminarium Nowe perspektywy w leczeniu HCV znaczenie diagnostyki
Bardziej szczegółowoEpidemiologia HIV/AIDS w woj. zachodniopomorskim z uwzględnieniem działalności Punktów Konsultacyjno- Diagnostycznych Konferencja wojewódzka w
Epidemiologia HIV/AIDS w woj. zachodniopomorskim z uwzględnieniem działalności Punktów Konsultacyjno- Diagnostycznych Konferencja wojewódzka w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie 17.10.2013r.
Bardziej szczegółowoAspekty prawne w kontekście zagrożenia funkcjonariuszy i pracowników SW ekspozycją na wirusa HIV
Aspekty prawne w kontekście zagrożenia funkcjonariuszy i pracowników SW ekspozycją na wirusa HIV Zespół Służby Medycyny Pracy i Bezpieczeństwa i Higieny Pracy Centralny Zarząd Służby Więziennej Ustawa
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI ZAKAŻEŃ WIRUSEM BRODAWCZAKA LUDZKIEGO (HPV) Okres realizacji: wrzesień 2012 grudzień 2015
PROGRAM PROFILAKTYKI ZAKAŻEŃ WIRUSEM BRODAWCZAKA LUDZKIEGO (HPV) Okres realizacji: wrzesień 2012 grudzień 2015 Autor programu: Miasto Kielce, ul. Rynek 1, 25-303 Kielce 1 I. Opis problemu zdrowotnego Rak
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 1 do Zarządzenia Nr 21/2006 Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Program wczesnego wykrywania zakażeń HIV u kobiet w ciąży
Program wczesnego wykrywania zakażeń HIV u kobiet w ciąży 1 I. UZASADNIENIE CELOWOŚCI WDROŻENIA PROGRAMU WCZESNEGO WYKRYWANIA ZAKAŻEŃ HIV U KOBIET W CIĄŻY, zwanego dalej Programem. 1. Opis problemu zdrowotnego.
Bardziej szczegółowoPrawo a choroby zakaźne dr n. med. Marta Rorat
Prawo a choroby zakaźne dr n. med. Marta Rorat Katedra i Zakład Medycyny Sądowej, Zakład Prawa Medycznego UM we Wrocławiu Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób
Bardziej szczegółowoCBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SPOŁECZEŃSTWO WOBEC CHORYCH NA AIDS BS/163/2001 KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, LISTOPAD 2001
CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-58 - 95, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl
Bardziej szczegółowoHIV nie śpi. W dzisiejszych czasach o wirusie mówi się mniej niż kiedyś, lecz to wcale nie znaczy, że problem zniknął wręcz przeciwnie.
HIV nie śpi W dzisiejszych czasach o wirusie mówi się mniej niż kiedyś, lecz to wcale nie znaczy, że problem zniknął wręcz przeciwnie. Paulina Karska kl. 2GB -1- Strona 1 z 8 Spis treści : 1. Wstęp- ogólnie
Bardziej szczegółowoWiedza żołnierzy służby zasadniczej na temat HIV/AIDS
118 Probl Hig Epidemiol 2010, 91(1): 118-125 Wiedza żołnierzy służby zasadniczej na temat HIV/AIDS Knowledge of recruit service soldiers concerning HIV/AIDS Marta Niedźwiedzka, Ewa Nowacka, Andrzej Grzybowski
Bardziej szczegółowoCHOROBY ZAKAŹNE I ZATRUCIA W POLSCE W 2010 ROKU - UAKTUALNIENIE
CHOROBY ZAKAŹNE I ZATRUCIA W POLSCE W 00 ROKU UAKTUALNIENIE Infectious diseases and poisonings in Poland in 00 Update Zmiany zgłoszone do Zakładu Epidemiologii NIZPPZH w okresie od października 0 r. do
Bardziej szczegółowoSzkolenie dla pielęgniarek
Szkolenie dla pielęgniarek Szanowni Państwo, Uprzejmie informujemy, że Krajowe Centrum ds. AIDS agenda Ministerstwa Zdrowia oraz Polska Fundacja Pomocy Humanitarnej Res Humanae wznawiają jesienią 2007
Bardziej szczegółowoŹródła wiedzy na temat wirusowego zapalenia wątroby typu C i metod badań diagnostycznych
Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2014, Tom 20, Nr 1, 92 97 www.monz.pl PRACA ORYGINALNA Źródła wiedzy na temat wirusowego zapalenia wątroby typu C i metod badań diagnostycznych Paweł Kalinowski 1, Marta
Bardziej szczegółowoPrzygotowała Katarzyna Borowiak Nauczyciel biologii W II LO w Lesznie
Przygotowała Katarzyna Borowiak Nauczyciel biologii W II LO w Lesznie Ludzki wirus upośledzenia odporności - HIV (ang.: Human Immunodeficiency Virus) jest wirusem, który atakuje, osłabia i niszczy system
Bardziej szczegółowoZAPOBIEGANIA ZAKAŻENIOM HIV ZAKAŻENIA HIV I CHOROBA AIDS CO POWINNI WIEDZIEĆ PRACOWNICY MEDYCZNI?
KRAJOWY PROGRAM ZAPOBIEGANIA ZAKAŻENIOM HIV I ZWALCZANIA AIDS ZAKAŻENIA HIV I CHOROBA AIDS CO POWINNI WIEDZIEĆ PRACOWNICY MEDYCZNI? 5.11.2013 r., Kraków EPIDEMIOLOGIA ŚWIATOWA (dane za 2011 rok) Osoby
Bardziej szczegółowoWiedza o czynnikach ryzyka i metodach profilaktyki raka szyjki macicy wśród studentek szkół wyższych w Lublinie
460 Probl Hig Epidemiol 2014, 95(2): 460-464 Wiedza o czynnikach ryzyka i metodach profilaktyki raka szyjki macicy wśród studentek szkół wyższych w Lublinie Knowledge on risk factors and prophylaxis of
Bardziej szczegółowoPIERWSZY DZWONEK. Program edukacyjny opracowany w ramach Ogólnopolskiej Kampanii Profilaktyki Zakażeń Meningokokowych Nie!
PIERWSZY DZWONEK Program edukacyjny opracowany w ramach Ogólnopolskiej Kampanii Profilaktyki Zakażeń Meningokokowych Nie! Dla meningokoków Idea programu edukacyjnego Na zakażenie meningokokami narażeni
Bardziej szczegółowoEfektywność kampanii społecznych dotyczących
Efektywność kampanii społecznych dotyczących profilaktyki HIV/AIDS Joanna Głogowska Oddział Promocji Zdrowia i Oświaty Zdrowotnej Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Opolu Opole, 7 grudnia
Bardziej szczegółowoPowiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Wieruszowie
Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Wieruszowie Hcv HCV to wirus zapalenia wątroby typu C EPIDEMIOLOGIA Wg danych Państwowego Zakładu Higieny i Instytutu Hematologii i Transfuzjologii, uznawanych
Bardziej szczegółowoPostawy żołnierzy służby zasadniczej wobec osób zakażonych HIV i chorych na AIDS
126 Probl Hig Epidemiol 2010, 91(1): 126-130 Postawy żołnierzy służby zasadniczej wobec osób zakażonych HIV Attitudes of recruit service soldiers towards the HIV-infected and AIDS patients Marta Niedźwiedzka,
Bardziej szczegółowoskrót HIV tłumaczymy jako ludzki wirus upośledzenia odpornościł jest to wirus uszkadzający układ odpornościowył AIDS to nabyty
HIV i AIDS skrót HIV tłumaczymy jako ludzki wirus upośledzenia odpornościł jest to wirus uszkadzający układ odpornościowył AIDS to nabyty zespół upośledzenia odpornościł AIDS jest końcowym etapem zakażenia
Bardziej szczegółowoInformacje dodatkowe CHOROBY ZAKAŹNE WYCHODZĘ NA WOLNOŚĆ ZDROWY. Kiła IDS
Informacje dodatkowe CHOROBY ZAKAŹNE W ZW A WZW B Kiła Co-funded by the Health Programme of the European Union WZW Broszurę przygotowało Krajowe Centrum ds. AIDS dla Centralnego Zarządu Służby Więziennej
Bardziej szczegółowoMieszkańcy naszego miasta mogli też oglądać spoty wyświetlane na multimedialnych ekranach o tematyce tolerancji wobec zakażonych wirusem HIV.
Grupa Olsztyńskich Społecznych Instruktorów Młodzieżowych SIM tradycyjnie, co roku przygotowała kampanię związaną z Światowym Dniem AIDS obchodzonym 1 grudnia. W listopadzie zebrali od swoich szkolnych
Bardziej szczegółowoCzy istnieje problem celowych zakażeń? Przyznać się czy nie do zakażenia HIV?
Czy istnieje problem celowych zakażeń? Przyznać się czy nie do zakażenia HIV? dr n. społ. Magdalena Ankiersztejn-Bartczak Fundacja Edukacji Społecznej http://silnazhiv.blogspot.com/ Miranda Ujawnić się.
Bardziej szczegółowoAnna Kłak. Korzystanie z informacji dostępnych w Internecie z zakresu zdrowia i choroby przez osoby chore na alergię dróg oddechowych i astmę
Anna Kłak Korzystanie z informacji dostępnych w Internecie z zakresu zdrowia i choroby przez osoby chore na alergię dróg oddechowych i astmę STRESZCZENIE ROZPRAWY DOKTORSKIEJ Wstęp: Świadomość pacjentów
Bardziej szczegółowo1 GRUDNIA 2015R. Światowy Dzień Walki z AIDS
1 GRUDNIA 2015R. Światowy Dzień Walki z AIDS O AIDS zaczęło być głośno w latach 80. Przede wszystkim dzięki działalności środowisk gejowskich w Stanach Zjednoczonych, które jako pierwsze padły ofiarą epidemii.
Bardziej szczegółowoWIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU C PROGRAM PROFILAKTYKI ZAKAŻEŃ HCV
WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU C PROGRAM PROFILAKTYKI ZAKAŻEŃ HCV Wątroba to największy i bardzo ważny narząd! Produkuje najważniejsze białka Produkuje żółć - bardzo istotny czynnik w procesie trawienia
Bardziej szczegółowo629-35 - 69, 628-37 - 04 621-07 - 57, 628-90 - 17 UŚWIADOMIENIE I ZACHOWANIA ZDROWOTNE KOBIET W ZAKRESIE PROFILAKTYKI RAKA PIERSI I SZYJKI MACICY
CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT ZESPÓŁ REALIZACJI BADAŃ 629-35 - 69, 628-37 - 04 621-07 - 57, 628-90 - 17 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET: http://www.cbos.pl
Bardziej szczegółowoKampania informacyjna Krajowego Centrum ds. AIDS skierowana do środowisk medycznych. 29 listopada 2013 r.
Kampania informacyjna Krajowego Centrum ds. AIDS skierowana do środowisk medycznych 29 listopada 2013 r. Logotyp Test na HIV należy rozważyć w przypadku każdej choroby przebiegającej nietypowo, niepoddającej
Bardziej szczegółowoOcena wiedzy i opinii rodzących na temat komórek macierzystych krwi. 1. Zakład Pielęgniarstwa w Ginekologii i Położnictwie, Katedry Ginekologii i
Ocena wiedzy i opinii rodzących na temat komórek macierzystych krwi pępowinowej PATRYCJA KRAWCZYK 1, ANDRZEJ BARAN 2, URSZULA SIOMA- MARKOWSKA 1, MARIOLA MACHURA 1, SYLWIA KUBASZEWSKA 1, ANNA KANABROCKA
Bardziej szczegółowo629-35 - 69, 628-37 - 04 621-07 - 57, 628-90 - 17 SPOŁECZEŃSTWO WOBEC PROBLEMÓW DOTYCZĄCYCH AIDS WARSZAWA, LISTOPAD 96
CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT ZESPÓŁ REALIZACJI BADAŃ 629-35 - 69, 628-37 - 04 621-07 - 57, 628-90 - 17 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET:
Bardziej szczegółowoCel ogólny 1. Ograniczenie rozprzestrzeniania się zakażeń HIV
Harmonogram Realizacji Programu Zapobiegania Zakażeniom HIV i Zwalczania AIDS w województwie małopolskim na rok 2013 opracowany przez Zespół ds. realizacji Krajowego Programu Zapobiegania Zakażeniom HIV
Bardziej szczegółowoWnioski z raportu ewaluacji końcowej VI edycji projektu Żyj finansowo! czyli jak zarządzać finansami w życiu osobistym
Wnioski z raportu ewaluacji końcowej VI edycji projektu Żyj finansowo! czyli jak zarządzać finansami w życiu osobistym zrealizowanego w roku szkolnym 2013/2014 1 Wnioski Celem badania ewaluacyjnego jest
Bardziej szczegółowoPrzygotowała Katarzyna Borowiak nauczycielka biologii w II LO w Lesznie
Przygotowała Katarzyna Borowiak nauczycielka biologii w II LO w Lesznie Ludzki wirus upośledzenia odporności - HIV (ang.: Human Immunodeficiency Virus) jest wirusem, który atakuje, osłabia i niszczy system
Bardziej szczegółowoWZW co to jest? Wirusowe Zapalenie Wątroby (WZW) to bardzo groźna i jedna z najczęstszych chorób zakaźnych na świecie.
WZW co to jest? Wirusowe Zapalenie Wątroby (WZW) to bardzo groźna i jedna z najczęstszych chorób zakaźnych na świecie. Ma zasięg globalny. Wywołana jest zakażeniem wirusowym czynnikami sprawczymi zarówno
Bardziej szczegółowoOPINIE STUDENTÓW NA TEMAT PROFILAKTYKI ORAZ CZYNNIKÓW RYZYKA PRZEWLEKŁYCH PROBLEMÓW ZDROWOTNYCH NA PRZYKŁADZIE RAKA SZYJKI MACICY
Marta Wdzięczna 1, Dorota Kochman 2, Mariola Głowacka 2 1 Szpital Wojewódzki we Włocławku, Oddział położniczo-ginekologiczny 2 Wydział Nauk o Zdrowiu PWSZ w Płocku DOI: 10.19251/pwod/2017.2(1) http://dx.medra.org/10.19251/pwod/2017.2(1)
Bardziej szczegółowoCel 3: Zapewnić wszystkim ludziom w każdym wieku zdrowe życie oraz promować dobrobyt
Cel 3: Zapewnić wszystkim ludziom w każdym wieku zdrowe życie oraz promować dobrobyt Zapewnienie wszystkim w każdym wieku zdrowego życia oraz promowanie dobrostanu stanowi podstawę zrównoważonego rozwoju.
Bardziej szczegółowoDrogi zakażenia. kontakt seksualny (sperma, preejakulat, śluz szyjkowy), dot. także kontaktów oralnych,
Zespół nabytego niedoboru odporności, AIDS końcowe stadium zakażenia wirusem zespołu nabytego braku odporności (HIV) charakteryzujące się bardzo niskim poziomem limfocytów, a więc wyniszczeniem układu
Bardziej szczegółowo(Nie)przychodzi Polka do lekarza
()przychodzi Polka do lekarza Wyniki badania Kontakt: Aneta Jaworska Tel. +48 +48 (22) 592 63 00 e-mail: aneta.jaworska@grupaiqs.pl Z badania omnibusowego IQS96, przeprowadzonego przez instytut badawczy
Bardziej szczegółowoOcena stanu wiedzy młodych ludzi na temat HIV/AIDS
24 Alergia Astma Immunologia 2019, 24 (1): 24-29 Knowledge of HIV/AIDS among young people Ewa Janiszewska, Dominika Pluta, Tadeusz Dobosz Zakład Technik Molekularnych Katedry Medycyny Sądowej Uniwersytetu
Bardziej szczegółowo