- o zmianie ustawy - Kodeks karny.

Transkrypt

1 SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VII kadencja Druk nr 531 Warszawa, 9 maja 2012 r. Pani Ewa Kopacz Marszaek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani posowie wnosz projekt ustawy: - o zmianie ustawy - Kodeks karny. Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy upoważniamy pana posa Artura Dbskiego. (-) Maciej Banaszak; (-) Piotr Pawe Bauć; (-) Robert Biedroń; (-) Bartomiej Bodio; (-) Jerzy Borkowski; (-) Artur Bramora; (-) Jan Cedzyński; (-) Piotr Chmielowski; (-) Artur Dbski; (-) Marek Domaracki; (-) Dariusz Cezar Dziadzio; (-) Wincenty Elsner; (-) Artur Górczyński; (-) Micha Kabaciński; (-) Adam Kpiński; (-) Krzysztof Kosowski; (-) Henryk Kmiecik; (-) Roman Kotliński; (-) Łukasz Krupa; (-) Jacek Kwiatkowski; (-) Andrzej Lewandowski; (-) Tomasz Makowski; (-) Magorzata Marcinkiewicz; (-) Jacek Najder; (-) Wanda Nowicka; (-) Janusz Palikot; (-) Wojciech Penkalski; (-) Zofia Popioek; (-) Marek Poznański; (-) Andrzej Rozenek; (-) Adam Rybakowicz; (-) Armand Kamil Ryfiński; (-) Marek Stolarski; (-) Halina Szymiec-Raczyńska; (-) Maciej Wydrzyński.

2 Projekt z dnia 2012 r. U S T A W A z dnia 2012 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny Art. 1. W ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz.U. Nr 88, poz. 553, z późn. zm. 1) ) wprowadza si nastpujce zmiany: 1) w artykule 105 Kodeksu karnego dodaje si 3 w brzmieniu: 3. Przepisów art nie stosuje si do przestpstw wymienionych w art. 197, art. 200, art. 200a oraz art. 201 Kodeksu karnego. 2) art Kodeksu karnego otrzymuje brzmienie: 4. Przedawnienie karalnoci przestpstw okrelonych w art i 3, art i 4 oraz art , jak również przestpstw okrelonych w art , art. 203 i art , w przypadku gdy pokrzywdzonym jest maoletni - nie może nastpić przed upywem 5 lat od ukończenia przez pokrzywdzonego 18 lat. Art. 2. Ustawa wchodzi w życie po upywie 3 miesicy od dnia ogoszenia. 1) Zmiany wymienionej ustawy zostay ogoszone w Dz. U. z 1997 r. Nr 128, poz. 840, z 1999 r. Nr 64, poz. 729 i Nr 83, poz. 931, z 2000 r. Nr 48, poz. 548, Nr 93, poz i Nr 116, poz. 1216, z 2001 r. Nr 98, poz. 1071, z 2003 r. Nr 111, poz. 1061, Nr 121, poz. 1142, Nr 179, poz. 1750, Nr 199, poz i Nr 228, poz. 2255, z 2004 r. Nr 25, poz. 219, Nr 69, poz. 626, Nr 93, poz. 889 i Nr 243, poz. 2426, z 2005 r. Nr 86, poz. 732, Nr 90, poz. 757, Nr 132, poz. 1109, Nr 163, poz. 1363, Nr 178, poz i Nr 180, poz. 1493, z 2006 r. Nr 190, poz. 1409, Nr 218, poz i Nr 226, poz. 1648, z 2007 r. Nr 89, poz. 589, Nr 123, poz. 850, Nr 124, poz. 859 i Nr 192, poz. 1378, z 2008 r. Nr 90, poz. 560, Nr 122, poz. 782, Nr 171, poz. 1056, Nr 173, poz i Nr 214, poz. 1344, z 2009 r. Nr 62, poz. 504, Nr 63, poz. 533, Nr 166, poz. 1317, Nr 168, poz. 1323, Nr 190, poz. 1474, Nr 201, poz i Nr 206, poz. 1589, z 2010 r. Nr 7, poz. 46, Nr 40, poz. 227 i 229, Nr 98, poz. 625 i 626, Nr 125, poz. 842, Nr 127, poz. 857, Nr 152, poz i 1021, Nr 182, poz. 1228, Nr 225, poz i Nr 240, poz oraz z 2011 r. Nr 17, poz. 78, Nr 24, poz. 130, Nr 39, poz. 202, Nr 48, poz. 245, Nr 72, poz. 381, Nr 94, poz. 549, Nr 117, poz. 678, Nr 133, poz. 767, Nr 160, poz. 964 i Nr 191, poz

3 U Z A S A D N I E N I E Projekt ustawy ma na celu zmian czci przepisów w zakresie przedawnienia przestpstw o charakterze seksualnym okrelonych w ustawie Kodeks karny. Projekt obejmuje zmiany dotyczce przepisów art. 197, art. 200, art. 200a oraz art Kodeksu karnego (Dz. U. z 1997 r., Nr 88, poz. 553 z późn. zm.) i zakwalifikowanie przestpstw tam okrelonych do normy objtej dyspozycj art. 105 Kodeksu karnego. Zgodnie z przepisami art. 101 Kodeksu karnego przedawnienie karalnoci przestpstw jest uzależnione od wagi danego przestpstwa oraz od oceny jego spoecznej szkodliwoci. Ważnym czynnikiem jest tu upyw czasu. Okres przedawnienia uzależniony jest od tego, czy dany czyn zabroniony jest zbrodni, czy wystpkiem. Terminy przedawnienia maj charakter materialnoprawny. Termin przedawnienia liczy si "od chwili" popenienia czynu zabronionego, ustanie karalnoci przestpstwa nastpuje z mocy prawa w rezultacie samego upywu czasu kalendarzowego odpowiadajcego terminowi przedawnienia. Proponowane zmiany legislacyjne maj na celu ochron interesów pokrzywdzonych. Ważnym tutaj jest wzicie pod uwag faktu, dotyczcego sfery psychicznej ofiar w zwizku z popenieniem przestpstw seksualnych. Każda ofiara przeżywa inaczej (odmiennie) swoj krzywd, czsto na dugie lata wyrzucajc krzywd ze swojego umysu (psychiki). Pokrzywdzeni zapominaj o swoich krzywdach na dugie lata. Zdarza si, że ofiary dopiero po dugim okresie czasu mog dopucić do swojej wiadomoci krzywdy, jakie je spotkay w przeszoci i dopiero wtedy s gotowe na dochodzenie swoich praw przed niezawisym sdem. Wiele ofiar molestowania seksualnego dopiero po wielu latach, już w wieku dojrzaym, pozwala sobie na odczuwanie krzywd z przeszoci i jest gotowe do podjcia walki prawnej ze swoimi przeladowcami, czsto najbliższymi czonkami rodziny. W Polsce szacuje si, że rednio, co 2-5 sekund 1 dziecko jest wykorzystywane seksualnie, z policyjnych danych wynika, że w okresie ( ) przestpstwami o charakterze seksualnym zostao pokrzywdzonych ponad 29 tysicy osób (29.146), a wród nich byo prawie 25 tysicy maoletnich (24.146). Instytucj przedawnienia trzeba odbierać, jako okolicznoć uchylajc karalnoć sprawcy za dokonanie czynu niedozwolonego ustaw, skutkiem procesowym przedawnienia, w tym zakresie, jest ustawowy zakaz wszczynania postpowania przez odpowiednie organy sdowe oraz ustawowy nakaz umorzenia postpowania, którego karalnoć na skutek upywu czasu ustaa, zgodnie z obowizujcym prawem. Kodeks karny różnicuje terminy przedawnienia karalnoci, w zależnoci od wagi danego przestpstwa. W przypadku

4 przestpstw o charakterze seksualnym, zgodnie z ustaw, gdy pokrzywdzonym jest maoletni, przedawnienie przestpstwa nie może nastpić przed upywem 5 lat od ukończenia przez pokrzywdzonego lat osiemnastu. Karalnoć przestpstw na tle seksualnym, jak i możliwoć wykonania orzeczonej kary wzgldem oskarżonych za te przestpstwa nie powinna i nie może podlegać instytucji przedawnienia, dajc tym samym prawo do aski pedofilom i gwacicielom. Ustawodawca ma obowizek zapewnić możliwoć prawn pocignicia sprawców tych przestpstw (czynów) do odpowiedzialnoci karnej w każdym możliwym czasie, z uwzgldnieniem stanu ich ofiar i ich gotowoci do podjcia okrelonych kroków prawnych w dżeniu do prawdy, w poszanowaniu prawa i jego gwarancji spoecznych wzgldem pokrzywdzonych. Nieskuteczne ciganie sprawców lub obawa ofiary, nie może stanowić okolicznoci wpywajcej na uniknicie odpowiedzialnoci karnej przez danego sprawc przestpstwa seksualnego. Jednoczenie pozostawanie przez ustawodawc w obecnym stanie prawnym jawnie osabia autorytet państwa i jego instytucji w zakresie wymiaru sprawiedliwoci, a tym samym jest lub powinno być oceniane negatywnie w paszczyźnie przestrzegania prawa, jego stosowania i gwarancji wzgldem spoeczeństwa. Dla zapewnienia możliwoci skutecznego egzekwowania odpowiedzialnoci karnej sprawców przestpstw o charakterze seksualnym, należy wpisać te przestpstwa do art. 105 ustawy. Ustawodawca nie jest pozbawiony prawa do zmian legislacyjnych w zakresie przedawniania. Trybuna Konstytucyjny decyzj w sprawie uzupeniania aktów normatywnych o przepisy zwizane z przedawnieniem lub, też decyzj o niewprowadzaniu przedmiotowych zapisów (przepisów) pozostawia tylko i wycznie ustawodawcy. Przedawnienie w prawie karnym przez swoj powszechnoć jest elementem normy prawa karnego i traktowane jest, jako element polityki karnej, a nie, jako konstytucyjnie chronione prawo obywatela. Ustawodawca zobowizany jest do takiej konstrukcji przepisów prawnych, aby termin przedawnienia dla wszczcia postpowania w zwizku z przestpstwami o charakterze seksualnym bieg w czasie wystarczajcym do skutecznego wszczcia postpowania po uzyskaniu przez pokrzywdzonego możliwoci dochodzenia swoich praw przed wymiarem sprawiedliwoci. Z uwagi na charakter tych przestpstw, ich indywidualnoć, emocjonalnoć oraz możliwoć przez pokrzywdzonego dochodzenia swoich praw, waciwym jest zakwalifikowanie przez ustawodawc tych czynów zabronionych do katalogu przestpstw z art. 105 Kodeksu karnego, a wic przestpstw niepodlegajcych przedawnieniu.

5 W wietle powyższych argumentów oraz konstytucyjnych zasad prawa ważnym jest przystosowanie prawa do potrzeb i oczekiwań spoeczeństwa oraz zabezpieczenie pokrzywdzonych (ofiar) przed skutkami przedawnienia tych przestpstw. Ustawodawca powinien zmierzać do stworzenia możliwoci prawnych, aby osoba pokrzywdzona w dzieciństwie, ale i w wieku dorosym przestpstwem seksualnym moga ujawnić popenienie tego przestpstwa oraz aby takie dziaanie skutkowao możliwoci przeprowadzenia postpowania karnego w tej sprawie. W praktyce przy braku odpowiedniej zmiany w prawie polskim jest to wykluczone, zatem konieczna jest nowelizacja przepisów Kodeksu karnego, w tym zakresie. OCENA SKUTKÓW REGULACJI 1. Podmioty, na które oddziauje projektowana regulacja. Wejcie w życie projektowanej ustawy bdzie miao bezporedni wpyw na funkcjonowanie organów wymiaru sprawiedliwoci i organów cigania oraz sprawców przedmiotowych przestpstw. 2. Konsultacje spoeczne. Projekt ustawy powinien zostać przedstawiony do konsultacji Sdowi Najwyższemu, Krajowej Radzie Sdownictwa, Naczelnej Radzie Adwokackiej, Krajowej Radzie Radców Prawnych, Stowarzyszeniu Sdziów Polskich Iustitia, Stowarzyszeniu Prokuratorów Rzeczypospolitej Polskiej, Rzecznikowi Praw Dziecka. W przypadku zgoszenia uwag, w zakresie proponowanych zmian ustawodawczych, uwagi należy rozpatrzeć pod wzgldem możliwoci i zasadnoci ich ujcia w proponowanym projekcie. 3. Wpyw regulacji na dochody i wydatki budżetu oraz sektor finansów publicznych. Wstpna analiza finansowa na obecnym etapie w zakresie skutków finansowych dla budżetu Państwa (Skarbu Państwa), nie jest możliwa do oszacowania, z uwagi, na brak wystarczajcych danych statystycznych, w zakresie przedawnienia i zgaszania przestpstw o charakterze seksualnym. Skutki finansowe dla budżetu Skarbu Państwa, bd uzależnione od liczby wykonywanych orzeczeń. 4. Wpyw regulacji na rynek pracy Projektowana ustawa nie spowoduje skutków na rynku pracy.

6 5. Wpyw regulacji na konkurencyjnoć gospodarki i przedsibiorczoć, w tym na funkcjonowanie przedsibiorstw Nie przewiduje si wpywu projektowanych regulacji na konkurencyjnoć wewntrzn i zewntrzn gospodarki. 6. Wpyw regulacji na sytuacj i rozwój regionów Projektowana regulacja nie wywiera bezporedniego wpywu na sytuacj i rozwój regionalny. 7. Zgodnoć z prawem Unii Europejskiej. Projekt jest zgodny z prawem europejskim.

7 BAS-WAPEiM-1160/12 Warszawa, 18 maja 2012 r. Pani Ewa Kopacz Marszaek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Opinia prawna w sprawie zgodnoci z prawem Unii Europejskiej poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny (przedstawiciel wnioskodawców: pose Artur Dbski) Na podstawie art. 34 ust. 9 uchway Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992 roku Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (Monitor Polski z 2012 r. poz. 32) sporzdza si nastpujc opini: 1. Przedmiot projektu ustawy Projekt ustawy przewiduje zmian artykuów 101 i 105 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, ze zmianami). Zmiana zakada wyczenie stosowania przepisów dotyczcych przedawnienia karalnoci oraz przedawnienia wykonania kary w odniesieniu do przestpstw okrelonych w artykuach 197, 200, 200a oraz 201 Kodeksu karnego (niektóre przestpstwa przeciwko wolnoci seksualnej i obyczajnoci). Proponowana ustawa ma wejć w życie po upywie 3 miesicy od dnia ogoszenia. 2. Stan prawa Unii Europejskiej w materii objtej projektem Kwestie stanowice przedmiot projektu ustawy nie s regulowane prawem Unii Europejskiej. 3. Analiza przepisów projektu pod ktem ustalonego stanu prawa Unii Europejskiej Prawo Unii Europejskiej nie reguluje kwestii zawartych w przepisach opiniowanego projektu.

8 4. Konkluzja Przedmiot projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny nie jest objty prawem Unii Europejskiej. Szef Kancelarii Sejmu Lech Czapla 2

9 BAS-WAPEiM-1161/12 Warszawa, 18 maja 2012 r. Pani Ewa Kopacz Marszaek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Opinia prawna w sprawie stwierdzenia w trybie art. 95a ust. 3 regulaminu Sejmu czy poselski projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny (przedstawiciel wnioskodawców: pose Artur Dbski) jest projektem ustawy wykonujcej prawo Unii Europejskiej Projekt ustawy przewiduje zmian artykuów 101 i 105 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, ze zmianami). Zmiana zakada wyczenie stosowania przepisów dotyczcych przedawnienia karalnoci oraz przedawnienia wykonania kary w odniesieniu do przestpstw okrelonych w artykuach 197, 200, 200a oraz 201 Kodeksu karnego (niektóre przestpstwa przeciwko wolnoci seksualnej i obyczajnoci). Przedmiot projektu ustawy nie jest objty prawem Unii Europejskiej. Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny nie jest projektem ustawy wykonujcej prawo Unii Europejskiej. Szef Kancelarii Sejmu Lech Czapla

10 Ą ż Ę Ł Ł Ż Ą

11 Ą Ż ż ć Ó Ź Ó Ó Ó ż Ż Ó ż Ó Ś ć Ó Ó Ó Ż

12 ż ć ćż Ó ż ć ż Ó Ó Ż Ż Ż ć Ż Ż

13 Ó ż Ó Ż ć Ż Ó ż Ś Ó Ż Ż ć Ć Ś ż Ć Ż Ś ć Ź Ż ż Ś Ó Ź Ż Ż

14 Ż

15 Ó Ż Ż Ż Ę Ż ć

16 ć Ó ć Ó Ż Ż Ż ć Ó Ż Ż ć Ż Ż Ó Ń Ó Ó Ę ć Ż

17 Ż ć Ń Ż Ę Ó Ó Ś ć Ż Ż ź Ó ć Ó Ó Ż Ó Ż Ż

18 Ż Ó Ż Ż Ż Ż Ż Ż Ó Ó Ó Ó ź