Sytuacja finansowa JST. październik 2011

Transkrypt

1 Sytuacja finansowa JST październik

2 SYTUACJA MAKROEKONOMICZNA POLSKI W 2012 R. Wybrane wskaźniki i wartości (wg projektu budŝetu państwa na 2012 rok) PKB w ujęciu realnym: wzrost o 4% średnioroczny wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych 2,8% dochody budŝetu państwa 292,8 mld zł wydatki budŝetu państwa 327,8 mld zł deficyt budŝetu państwa 35 mld zł 2

3 Wybrane wskaźniki i wartości (wg projektu budŝetu państwa na 2012 rok) realny wzrost przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej - 2,9% wynagrodzenie nauczycieli - kwota bazowa od stycznia 2 618,10 zł - kwota bazowa od września 2717, 59 zł 3

4 Reguła ograniczająca wzrost wydatków budŝetu państwa od 2012 r. Wydatki budŝetu państwa na zadania publiczne Wydatki zaplanowane w roku poprzednim Prognoza średniorocznej inflacji Reguły nie stosuje się m.in. do: wydatków na obsługę długu publicznego środków własnych Unii Europejskiej oraz obligatoryjnych składek wpłacanych do organizacji międzynarodowych wydatków na realizację programów finansowanych z udziałem środków europejskich 4

5 Przygotowanie rządowych projektów ustaw (art. 50 ufp) Przyjmowane przez Radę Ministrów projekty ustaw oraz akty prawne, których skutkiem finansowym moŝe być zwiększenie wydatków lub zmniejszenie dochodów w stosunku do wielkości wynikających z obowiązujących przepisów, zawierają w uzasadnieniu: 1) określenie wysokości tych skutków; 2) wskazanie źródeł ich sfinansowania; 3) opis celów nowych zadań i mierników określających stopień realizacji celów W przyjmowanych przez Radę Ministrów projektach ustaw, których skutkiem finansowym moŝe być zmiana poziomu wydatków w stosunku do wielkości wynikających z obowiązujących przepisów, określa się w treści projektu maksymalny limit tych wydatków wyraŝony kwotowo, na okres 10 lat budŝetowych wykonywania ustawy, oddzielnie dla kaŝdego roku, poczynając od pierwszego roku planowanego wejścia w Ŝycie ustawy,w podziale na: 1) budŝet państwa; 2) jednostki samorządu terytorialnego i ich jednostki organizacyjne 3) pozostałe jednostki sektora finansów publicznych. Projekt ustawy skutkującej zmianą poziomu dochodów lub wydatków JST wymaga określenia wysokości skutków tych zmian, wskazania źródeł ich sfinansowania oraz zaopiniowania przez Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego. Rada Ministrów, przekazując do Sejmu projekt ustawy, o którym mowa wyŝej, dołącza opinię KWRiST. 5

6 Mechanizmy korygujące w projektach ustaw? (art. 50 ufp) Projekt ustawy zawiera mechanizmy korygujące, mające zastosowanie w przypadku przekroczenia lub zagroŝenia przekroczenia przyjętego na dany rok budŝetowy maksymalnego limitu wydatków, polegające na: limitowaniu liczby udzielanych świadczeń w zaleŝności od środków przeznaczonych na ten cel w ustawie budŝetowej lub uzaleŝnieniu wypłat od kryterium dochodowego lub majątkowego albo zmianie kryterium dochodowego lub majątkowego uprawniającego do nabycia świadczeń finansowanych ze środków publicznych, lub zmianie kosztów realizacji zadań publicznych wykonywanych na rzecz obywateli 6

7 CO DLA SAMORZĄDÓW w 2012 roku? większe wpływy z tytułu dochodów podatkowych większe wpływy z subwencji i dotacji 7

8 Dochody podatkowe samorządów w projekcie ustawy budŝetowej na 2012 r. udział gmin we wpływach z podatku PIT będzie wyŝszy o 0,14% i będzie wynosić 37,26%, dochody budŝetu państwa z PIT wzrosną o 9,6% w stosunku do prognozowanego wykonania w 2011 r. udział JST we wpływach z podatku CIT łączny udział we wpływach z CIT wyniesie 22,86% dochody budŝetu państwa z CIT wzrosną o 19,4% w stosunku do prognozowanego wykonania w 2011 r. 8

9 Subwencje i dotacje dla samorządów w projekcie ustawy budŝetowej na 2012 r. subwencja ogólna dla jednostek samorządu terytorialnego będzie wyŝsza o 3,9% od kwoty planowanej na 2011 r. i łącznie wyniesie 50,2 mld zł dotacje na finansowanie zadań z zakresu administracji rządowej oraz na dofinansowanie zadań własnych, w porównaniu z ustawą budŝetową na 2011 r. wzrosną o 1,1%. Na 2012 r., zaplanowano je w wysokości 17,6 mld zł. 9

10 Subwencja ogólna dla jednostek samorządu terytorialnego i wpłaty do budŝetu państwa (część 82) na 2011 r. i planowane na 2012 r. 10

11 Rezerwy celowe na 2012 rok W budŝecie państwa zaplanowano rezerwy celowe w kwocie 16,5 mld zł, z tego na: przeciwdziałanie i usuwanie skutków klęsk Ŝywiołowych (1 423 mln zł) dofinansowanie zadań własnych JST (390 mln zł) dotacje celowe na finansowanie lub dofinansowanie zadań z zakresu pomocy społecznej (389 mln zł) dofinansowanie zadań wynikających z obniŝenia wieku szkolnego środki na realizację programu Radosna szkoła (488 mln zł) 11

12 Dochody i wydatki JST Wyszczególnienie DOCHODY WYDATKI 2 kw kw (3 :2) (4 :3) (8 :7) (9 :8) plan plan w mln zł %% w mln zł %% JST ogółem z tego: ,1 109, ,9 111,9 GMINY ,4 108, ,9 108,5 MIASTA NA PRAWACH POWIATU ,1 109, ,9 114,3 POWIATY ,0 105, ,6 106,4 WOJEWÓDZTWA ,1 118, ,5 129,3 Struktura dochodów w i wydatków w w 2010 r. wg typów w JST DOCHODY WYDATKI Gminy 44,4% 44,9% Miasta na prawach powiatu 33,1% 33,2% Powiaty 13,8% 13,4% Województwa 8,7% 8,6% 12

13 Dochody własne w JST 100 mld zł 80 74,1 78,3 75,3 78,6 85, ,0 34,4 33,3 28,2 30,7 30,0 34,3 32,3 36,5 36,2 7,7 7,4 6,3 6,3 7,0 0 5,2 5,9 5,7 5,7 6, plan 2011 JST GMINY MIASTA NA PRAWACH POWIATU POWIATY WOJEWÓDZTWA W okresie od 2007 r. do 2010 r. dochody własne JST wzrosły nominalnie o 6,0%, zaś realnie o 2,6%; 13

14 Wydatki majątkowe JST 60 mld zł 57,9 43,1 44, ,9 27,1 24, ,2 20,0 12,9 13,1 18,4 10,6 12,9 9,2 11,6 5,9 10,3 4,8 10,0 4,1 2,1 2,6 4,1 5,2 5, plan 2011 JST GMINY MIASTA NA PRAWACH POWIATU POWIATY WOJEWÓDZTWA Wydatki majątkowe w latach JST wzrosły nominalnie o 113,8%, zaś realnie o 107,0%; 14

15 Dochody i wydatki związane zane z realizacją programów w i projektów w unijnych JST Wyszczególnienie kw plan (3 :2) (4 :3) Dochody ogółem (mln zł) DOCHODY związane z realizacja programów i projektów unijnych (mln zł) Udział dochodów na realizację projektów unijnych w dochodach ogółem ,1 109, ,2 182,8 9,4% 8,5% 14,2% - - WYDATKI ogółem (mln zł) WYDATKI związane z realizacja programów i projektów unijnych (mln zł) Udział wydatków na realizację projektów unijnych w wydatkach ogółem ,9 111, ,3 157,1 10,5% 11,8% 16,6%

16 WYNIK JST Lata plan wykonanie róŝnica (2-3) w mln zł Struktura wyniku wg typów w JST 2009 r r. Gminy 39,4% 49,6% Miasta na prawach powiatu 45,2% 33,9% Powiaty 8,3% 8,9% Województwa 7,1% 7,6% 16

17 Wynik bieŝą Ŝący JST - definicja Zgodnie z art. 242 ust. 1 ustawy o finansach publicznych z dnia 27 sierpnia 2009 r., uchwalenie budŝetu jednostki samorządu terytorialnego nie jest moŝliwe, w przypadku gdy planowane wydatki bieŝące są wyŝsze niŝ planowane dochody bieŝące powiększone o nadwyŝkę budŝetową z lat ubiegłych i wolne środki, o których mowa w art. 217 ust. 2 pkt 6. Dochody bieŝące = Dochody ogółem Dochody majątkowe Wydatki bieŝące = Wydatki ogółem Wydatki majątkowe WYNIK BIEśĄCY = Dochody bieŝące Wydatki bieŝące 17

18 Wynik bieŝą Ŝący JST Wyszczególnienie WYNIK BIEśĄCY ( 3:2) (4:3) w mln zł %% JST, z tego: ,5 77,6 GMINY ,6 75,7 MIASTA NA PRAWACH POWIATU ,8 83,9 POWIATY ,3 88,3 WOJEWÓDZTWA ,0 69,0 Liczba jednostek Wyszczególnienie MIASTA NA PRAWACH POWIATU Dochody bieŝące większe niŝ wydatki bieŝące Dochody bieŝące mniejsze niŝ wydatki bieŝące 1 Dochody bieŝące większe niŝ wydatki bieŝące WOJEWÓDZTWA Dochody bieŝące mniejsze niŝ wydatki bieŝące 9 Dochody bieŝące większe niŝ wydatki bieŝące 52 Dochody bieŝące mniejsze niŝ wydatki bieŝące JST, z tego: GMINY POWIATY

19 ANALIZA ZADŁUśENIA JST LATA ZadłuŜenie JST OGÓŁEM ZadłuŜenie JST na projekty unijne ZadłuŜenie JST bez zobowiązań na projekty unijne wskaźnik zadłuŝenia wskaźnik zadłuŝenia bez zobowiązań na projekty unijne tys. zł %% ,9% ,4% ,2% ,8% ,9% ,6% 19,5% ,3% 19,2% ,7% 17,9% ,2% 18,7% ,0% 24,5% ,8% 30,8% 2 kw ,5% 28,9% 19

20 Dynamika państwowego długu d publicznego i zadłuŝenia JST LATA Dynamika państwowego długu publicznego Dynamika zadłużenia JST %% 2007/ ,2 103,7 2008/ ,3 111,2 2009/ ,1 140,0 2010/ ,6 136,7 LATA Zadłużenie JST/PKB 2,4% 2,2% 2,3% 3,0% 3,7% 20

21 21

22 ZadłuŜenie i wskaw skaźnik zadłuŝenia JST (udział zobowiąza zań bez zobowiąza zań na programy i projekty unijne w dochodach ogółem em) Wyszczególnienie ZADŁUśENIE Wskaźnik zadłuŝenia ( 3:2) mln zł %% JST, z tego: ,7 24,5 30,8 GMINY ,1 21,1 26,9 POWIATY ,1 18,7 23,1 MIASTA NA PRAWACH POWIATU ,1 34,7 39,7 WOJEWÓDZTWA ,9 15,4 29, mld zł 55,1 56, , ,8 25,9 23,4 24,3 18,7 21,9 22,0 11,3 12,8 14,6 10,0 10,8 5,4 3,9 2,6 2,9 5,2 2,0 2,3 3,0 4,3 4, kw JST GMINY MIASTA NA PRAWACH POWIATU POWIATY WOJEWODZTWA 22

23 Poziom zadłuŝenia bez zobowiąza zań na programy i projekty unijne w 2009 r. Wyszczególnienie OGÓŁEM ZadłuŜonych PoniŜej 10% Liczba jednostek 10%-20% 20%-30% 30%-40% 40%-50% 50%-60% PowyŜej 60% JST, z tego: GMINY POWIATY MIASTA NA PRAWACH POWIATU WOJEWÓDZTWA w 2010 r. Wyszczególnienie OGÓŁEM ZadłuŜonych PoniŜej 10% Liczba jednostek 10%-20% 20%-30% 30%-40% 40%-50% 50%-60% PowyŜej 60% JST, z tego: GMINY POWIATY MIASTA NA PRAWACH POWIATU WOJEWÓDZTWA

24 ZadłuŜenie JST na realizację programów w i projektów w realizowanych z udziałem środków w unijnych w 2009 r. Wyszczególnienie Kwota zobowiązań na programy i projekty unijne (w mln zł) Liczba jednostek, które wykazały zobowiązania na programy i projekty unijne Udział zobowiązań na programy i projekty unijne w zobowiązaniach ogółem w 2010 r JST, z tego: ,0% GMINY ,5% POWIATY ,9% MIASTA NA PRAWACH POWIATU ,8% WOJEWÓDZTWA ,3% Wyszczególnienie Kwota zobowiązań na programy i projekty unijne (w mln zł) Liczba jednostek, które wykazały zobowiązania na programy i projekty unijne Udział zobowiązań na programy i projekty unijne w zobowiązaniach ogółem JST, z tego: ,0% GMINY ,3% POWIATY ,6 MIASTA NA PRAWACH POWIATU ,7 WOJEWÓDZTWA ,7 24

25 Dane z przyjętych uchwał JST na 2011 r. w sprawie wieloletniej prognozy finansowej na lata DOCHODY w mln zł Wyszczególnienie 2012 r r r r. DYNAMIKA (3:2) (4:3) (5:4) JST ogółem, z tego: ,7 98,5 95,9 GMINY ,2 99,5 93,3 MIASTA NA PRAWACH POWIATU ,4 100,2 99,6 POWIATY ,0 101,0 94,4 WOJEWÓDZTWA ,4 83,7 95,5 mld z ł ,8 174,8 172,5 169,8 162,8 154,8 162, , , ,3 78,2 75,3 74,0 73,6 64,9 68,6 62,3 57,0 59,2 60,7 61,0 61,1 60,9 49,4 50,3 53,9 46,9 21,7 20,1 22,5 23,7 18,1 21,7 21,9 20,7 16,2 11,3 12,7 19,5 14,1 16,6 17,1 15,8 13,2 12, plan GM INY M IA S TA NA P RAW A CH P OW IA TU P OW IA TY W OJEW ÓDZTW A J S T 25

26 Dane z przyjętych uchwał JST na 2011 r. w sprawie wieloletniej prognozy finansowej na lata WYDATKI Wyszczególnienie 2012 r r r r. DYNAMIKA w mln zł (3:2) (4:3) (5:4) JST ogółem, z tego: ,0 97,0 95,0 GMINY ,2 99,0 92,6 MIASTA NA PRAWACH POWIATU ,0 97,7 98,2 POWIATY ,8 101,3 94,4 WOJEWÓDZTWA ,7 80,6 94,4 250 m ld z ł ,1 1 45,2 167,8 177,8 199,0 176,8 169,7 164,6 1 56, ,5 79,7 73,9 71,1 70,3 70,0 62,9 65,2 56,1 67,4 56,2 59,0 63,4 61,5 51,2 60,0 59,0 45,9 21,2 23,8 25,3 21,0 20,8 21,0 16,1 18,1 19,9 11,1 13,0 20,5 15,2 19,7 18,4 16,4 13,2 12, pla n G M INY M IA S TA NA P RA W A CH P O W IA TU P O W IA TY W O JE W Ó D ZTW A J S T 26

27 Dane z przyjętych uchwał JST na 2011 r. w sprawie wieloletniej prognozy finansowej WYNIK Wyszczególnienie 2012 r r r r w mln zł JST ogółem, z tego: GMINY MIASTA NA PRAWACH POWIATU POWIATY WOJEWÓDZTWA mld z ł plan GMINY MIASTA NA PRAW ACH POW IATU POW IATY W OJEW ÓDZTW A J S T 27

28 Dane z przyjętych uchwał JST na 2011r. w sprawie wieloletniej prognozy finansowej na lata ZADŁUśENIE OGÓŁEM Wyszczególnienie 2012 r r r r. DYNAMIKA w mln zł (3:2) (4:3) (5:4) JST ogółem, z tego: ,5 92,0 87,6 GMINY ,8 84,7 78,5 MIASTA NA PRAWACH POWIATU ,3 96,5 93,6 POWIATY ,3 84,4 80,9 WOJEWÓDZTWA ,8 101,1 91, m ld z ł 68,7 64,2 59,1 55,1 56,0 51,8 40,3 25,9 30,5 28,8 30,2 29,2 24,3 23,4 18,7 27,3 25,2 12,8 21,9 22,0 22,1 14,7 11,3 18,7 14,6 7,4 7,0 10,0 10,8 3,9 5,4 5,2 7,1 6,5 2,6 2,9 2,0 2,3 3,0 4,3 4,4 5,6 4,9 4,1 3, plan GM INY M IA S TA NA P RA W A CH P OW IA TU P OW IA TY W OJE W Ó DZTW A J S T 28

29 Procedury ostroŝno nościowe i sanacyjne Ustawa o finansach publicznych z 2009 r. 50% (deficyt BP/dochody BP) t (deficyt BP/dochody BP) t-1 - nie przewiduje się deficytu 55% 60% wynik t 0 lub (dług SP) t (dług SP) t-2 - zakaz wzrostu wynagrodzeń pracowników państwowej sfery budŝetowej - ograniczenia waloryzacji rent i emerytur - zakaz udzielania poŝyczek i kredytów - przegląd wydatków finansowanych środkami pochodzącymi z kredytów zagranicznych oraz przegląd programów wieloletnich - program sanacyjny -ograniczenie wydatków JST - jak 55%, dodatkowo: -ograniczenie relacji państwowego długu publicznego do PKB - zrównowaŝony budŝet JST - zakaz udzielania gwarancji i poręczeń JST Osobne regulacje (art ) 29

30 Wymogi dyscypliny budŝetowej art. 126 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej Stosunek planowanego lub rzeczywistego deficytu budŝetowego do PKB powinien wynosić nie więcej niŝ 3% PKB, chyba Ŝe: stosunek ten zmniejszył się znacznie oraz w sposób stały i osiągnął poziom bliski wartości referencyjnej, przekroczenie wartości referencyjnej ma charakter wyjątkowy oraz tymczasowy i stosunek ten pozostaje bliski wartości referencyjnej, Stosunek długu publicznego do PKB powinien wynosić nie więcej 60% PKB, chyba Ŝe: stosunek ten zmniejsza się dostatecznie i zbliŝa się do wartości referencyjnej w zadowalającym tempie. (Wartości referencyjne zgodne z Protokołem 12 w sprawie procedury dotyczącej nadmiernego deficytu) 30

31 31

32 32

33 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ 33