WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO W KLASIE VII. w Szkole Podstawowej nr 42 z Oddziałami Integracyjnymi w roku szkolnym 2017/2018

Transkrypt

1 WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO W KLASIE VII w Szkole Podstawowej nr 42 z Oddziałami Integracyjnymi w roku szkolnym 2017/2018 Opracowano na podstawie: realizowanego w szkole programu nauczania języka polskiego NOWE Słowa na start! - 907/4/2017 Wewnątrzszkolnych Zasad Oceniania zawartych w Statucie Szkoły Podstawy programowej kształcenia ogólnego OCENĘ CELUJĄCĄ w podstawie programowej, a dodatkowo: twórczo rozwiązuje problemy i zagadnienia z literatury i gramatyki, samodzielnie rozwija własne uzdolnienia i zainteresowania, buduje wypowiedzi ustne i pisemne, które są bezbłędne oraz cechują się dojrzałością myślenia, prawidłowo ocenia i wartościuje problemy i zjawiska dotyczące literatury, kultury oraz języka, bierze udział i osiąga sukcesy w konkursach literackich, recytatorskich, teatralnych w szkole i poza nią, posiada rozszerzone umiejętności z zakresu nauki o języku, uczestniczy w życiu kulturalnym w swoim regionie. OCENĘ BARDZO DOBRĄ w podstawie programowej. dogłębnie analizuje i interpretuje utwór liryczny, wyszukując środki stylistyczne oraz wykorzystując potrzebne konteksty,

2 samodzielnie analizuje i interpretuje dzieła sztuki (obraz, grafika, rzeźba, fotografia), dostrzega ogólny sens utworu, zawarte w nim idee, zna biografie wybranych pisarzy-przedstawicieli epok historyczno-literackich, doskonale potrafi posługiwać się poznanymi formami ( opis sytuacji, przeżyć wewnętrznych i dzieła sztuki, charakterystyka, charakterystyka porównawcza, rozprawka, wywiad, prezentacja), wykorzystuje w interpretacji tekstów literackich elementy wiedzy o historii i kulturze oraz potrzebne konteksty, wykazuje się w tym zakresie samodzielnością myślenia, tworzy wypowiedzi ustne i pisemne całkowicie poprawne pod względem merytorycznym, logicznym, stylistyczno językowym i ortograficznym, posługując się cytatami, terminami teoretycznoliterackimi, pojęciami historycznoliterackimi, dostrzega różnice między literaturą piękną a literaturą naukową, popularnonaukową, publicystyką i określa funkcję tych rodzajów piśmiennictwa, znajduje w innych tekstach kultury nawiązania do tradycyjnych wątków i motywów literackich, porównuje utwór literacki z jego ekranizacją, porównuje różne dzieła sztuki podejmujące dany motyw czy temat, odnosi problemy poruszane w literaturze do współczesności, zgadza się z cudzymi poglądami lub polemizuje z nimi, rzeczowo uzasadniając własne zdanie, określa wartości estetyczne poznawanych tekstów kultury, pisze całkowicie poprawnie pod względem ortograficznym i interpunkcyjnym, rozumie i wyjaśnia proces upodobnień fonetycznych, uproszczeń grup spółgłoskowych i zaniku dźwięczności w wygłosie; na podanych przez siebie przykładach biegle wyjaśnia zjawisko ich powstawania; podaje wyrazy, które mają taką samą wymowę, a inną pisownię; dba o poprawną wymowę omawianych wyrazów, biegle stosuje nowo poznane zasady dotyczące wyjątków od reguły polskiego akcentu; dba o poprawną wymowę wyrazów,

3 biegle wykorzystuje wiedzę o różnicach w pisowni samogłosek ustnych i nosowych, dba o poprawność zapisu, potrafi tworzyć od podanych czasowników możliwe typy imiesłowów i je nazwać; stosuje przecinek w konstrukcjach z imiesłowowym równoważnikiem zdania, potrafi narysować wykres wypowiedzenia wielokrotnie złożonego, posługuje się pojęciem kategorii słowotwórczej oraz wyróżnia różne kategorie słowotwórcze, określa w tekście funkcje skrótów i skrótowców, zna wyjątki dotyczące zapisu skrótów, tłumaczy znaczenie trudnych wyrazów złożonych. OCENĘ DOBRĄ w podstawie programowej. wyszukuje i prawidłowo nazywa w tekście literackim środki stylistyczne (animizacja, wyraz dźwiękonaśladowczy, paradoks, neologizm, eufemizm, inwokacja, symbol, alegoria, personifikacja, apostrofa) oraz określa ich funkcje, poprawnie analizuje i interpretuje utwór poetycki, w miarę samodzielnie wykorzystuje w interpretacji utworów literackich potrzebne konteksty, elementy wiedzy o historii i kulturze, interpretuje wypowiedzi bohaterów literackich, określa w poznawanych tekstach problematykę egzystencjalną oraz poddaje ją refleksji, zna rodzaje oraz gatunki literackie; odpowiednio klasyfikuje dane utwory, nazywa cechy gatunkowe poznanych utworów, buduje spójne i logiczne wypowiedzi na różnorodne tematy, rozumie mechanizm upodobnień fonetycznych, uproszczeń grup spółgłoskowych i zaniku dźwięczności w wygłosie; omawia na danych

4 przykładach poszczególne procesy, posługując się odpowiednimi terminami gramatycznymi, rozumie i stosuje zasady dotyczące wyjątków od reguły polskiego akcentu, zna i wykorzystuje wiedzę o różnicach w pisowni samogłosek ustnych i nosowych, rozpoznaje różne rodzaje imiesłowów, rozumie zasady ich tworzenia i odmiany, poprawnie stosuje imiesłowowy równoważnik zdania i rozumie jego funkcje; przekształca go na zdania złożone i odwrotnie, potrafi wskazać wypowiedzenie główne w wypowiedzeniu wielokrotnie złożonym i narysować jego wykres, określa funkcje formantów, rozumie realne i słowotwórcze znaczenie wyrazów, dokonuje analizy słowotwórczej danych wyrazów, zna typy skrótów i skrótowców, stosuje właściwą odmianę skrótowców, poprawnie zapisuje skróty, podaje znaczenia podanych złożeń, wykorzystując wyrazy podstawowe (tworzy parafrazy). OCENĘ DOSTATECZNĄ w podstawie programowej. czyta teksty literackie ze zrozumieniem ich sensu i opisanych uczuć, w miarę samodzielnie analizuje i interpretuje dzieła sztuki (obraz, grafika, rzeźba, fotografia), szczegółowo opisuje i charakteryzuje elementy świata przedstawionego, samodzielnie wypowiada się w szkolnych formach pisemnych, rozpoznaje rodzaje literackie: epikę, lirykę i dramat; określa cechy charakterystyczne poszczególnych rodzajów literackich i przypisuje czytany utwór do odpowiedniego rodzaju, rozróżnia gatunki epiki, liryki i dramatu, w tym: opowiadanie, powieść, powieść historyczna, powieść kryminalna, ballada romantyczna, dramat romantyczny

5 ,fraszka, pieśń, satyra, nowela, sonet - i wymienia ich podstawowe cechy oraz wskazuje cechy gatunkowe wskazanych utworów literackich, rozpoznaje w tekście literackim środki stylistyczne, przy niewielkiej pomocy nauczyciela ( animizacja, wyraz dźwiękonaśladowczy, paradoks, neologizm, eufemizm, inwokacja, symbol, alegoria, personifikacja, apostrofa) i określa ich funkcje, zna pojęcia: romantyzm, renesans, oświecenie, pozytywizm oraz umiejscawia epoki w czasie, zna najważniejsze cechy epoki oraz w miarę samodzielnie potrafi wskazać nawiązania pomiędzy twórczością autora a światopoglądem epoki, pod kierunkiem nauczyciela wykorzystuje w interpretacji utworów literackich potrzebne konteksty, elementy wiedzy o historii i kulturze, wykorzystuje w interpretacji utworów literackich odwołania do wartości uniwersalnych związane z postawami społecznymi, narodowymi, etycznymi i dokonuje ich hierarchizacji, wskazuje elementy dramatu: akt, scena, tekst główny, didaskalia, monolog, dialog, zna pojęcia: ironia, tragizm, komizm oraz określa ich funkcje, gromadzi i porządkuje materiał rzeczowy potrzebny do tworzenia wypowiedzi; redaguje plan kompozycyjny własnej wypowiedzi, tworzy wypowiedź, stosując odpowiednią dla danej formy gatunkowej kompozycję oraz zasady spójności językowej między akapitami; rozumie rolę akapitów jako spójnych całości myślowych w tworzeniu wypowiedzi pisemnych oraz stosuje rytm akapitowy, wykorzystuje znajomość tezy i hipotezy oraz argumentów przy tworzeniu rozprawki oraz innych tekstów argumentacyjnych; odróżnia przykład od argumentu, zna terminy: upodobnienie fonetyczne, uproszczenie grup spółgłoskowych, zanik dźwięczności w wygłosie ; zna rodzaje upodobnień fonetycznych i w danych przykładach potrafi nazwać rodzaj upodobnienia, wymienia samogłoski nosowe oraz zasady ich zapisu; poprawnie zapisuje podane wyrazy, pisze poprawnie pod względem ortograficznym oraz stosuje reguły pisowni,

6 wie, na czym polega akcent wyrazowy oraz zna zasady akcentowania wyrazów; we wskazanych przykładach potrafi zaznaczyć akcent stały; zna zasady dotyczące wyjątków od reguły polskiego akcentu i na danych przykładach potrafi zaznaczyć akcent, zna pojęcie imiesłów, zna rodzaje imiesłowów i na danych przykładach potrafi określić rodzaj imiesłowu, zna różne rodzaje wypowiedzeń złożonych oraz potrafi narysować ich wykresy; rozróżnia wypowiedzenie złożone i wielokrotnie złożone, rozpoznaje słownictwo ogólnonarodowe i słownictwo o ograniczonym zasięgu ( neologizmy, archaizmy, kolokwializmy, terminy naukowe), czyta ze zrozumieniem tekst nieliteracki, zna i stosuje zasady pisowni partykuły nie z różnymi częściami mowy, odróżnia mowę zależną i niezależną, przekształca mowę zależną na niezależną i odwrotnie, poprawnie przytacza cudze wypowiedzi, stosując odpowiednie znaki interpunkcyjne, rozwija umiejętność samodzielnej prezentacji wyników swojej pracy, zna pojęcia: podstawa słowotwórcza i formant, zna rodzaje formantów; potrafi tworzyć wyrazy pochodne od podanych podstawowych, oddziela formanty od podstaw słowotwórczych i zapisuje oboczności, tworzy lub rozpoznaje rodzinę wyrazów, łączy wyrazy pokrewne, wskazuje rdzeń, zna pojęcia: skrótowiec i skrót, podaje pełne nazwy popularnych skrótowców, zna rodzaje i zasady tworzenia wyrazów złożonych, odróżnia ich typy, dokonuje interpretacji głosowej czytanych i wygłaszanych tekstów. OCENĘ DOPUSZCZAJĄCĄ Otrzymuje uczeń, który samodzielnie lub przy pomocy nauczyciela wykonuje zadania o niewielkim stopniu trudności. posługuje się poznanymi formami wypowiedzi, korzystając z pomocy nauczyciela, wyodrębnia elementy świata przedstawionego,

7 potrafi analizować utwór poetycki, korzystając z pomocy nauczyciela, zna podstawowe pojęcia z zakresu teorii i historii literatury, w swoich wypowiedziach daje dowody logicznego toku myślenia, względna poprawność merytoryczna i językowa wypowiedzi ustnych i pisemnych świadczy o rozumieniu analizowanego zagadnienia, wypisuje z grupy wyrazów te, w których zachodzi różnica między wymową a pisownią, odróżnia wypowiedzenie pojedyncze od złożonego i wielokrotnie złożonego, zna pojęcie wyraz podstawowy i wyraz pochodny oraz rozpoznaje je w tekście, zna pojęcia skrótowiec i skrót, potrafi wyróżnić wśród podanych wyraz złożony. OCENĘ NIEDOSTATECZNĄ Otrzymuje uczeń, który: nie opanował podstawowych wiadomości z literatury, gramatyki oraz ortografii, nie potrafi, nawet przy pomocy nauczyciela, zredagować prostych form wypowiedzi, nie opanował elementarnych wiadomości z zakresu budowy i analizy utworu literackiego, przewidzianych podstawą programową, buduje wypowiedzi niepoprawne pod względem merytorycznym i językowym, nie przestrzega reguł ortograficznych i interpunkcyjnych nawet przy pomocy nauczyciela nie jest w stanie rozwiązać zagadnienia o elementarnym stopniu trudności.