Kryteria oceniania z języka polskiego w klasie II Publicznego Gimnazjum nr 1 w Bełchatowie wg programu Świat w słowach i obrazach ocena celująca

Transkrypt

1 Kryteria oceniania z języka polskiego w klasie II Publicznego Gimnazjum nr 1 w Bełchatowie wg programu Świat w słowach i obrazach ocena celująca Uczeń wykonuje podczas prac klasowych większość zadań dodatkowych (przynajmniej 2/3), a jego wiedza i umiejętności znacznie wykraczają ponad poziom przewidziany w podstawie programowej oraz w programie nauczania. Jest twórczy, aktywny i sumienny. Rozwija się indywidualnie i osiąga sukcesy w konkursach i olimpiadach przedmiotowych. W szczególności: Podejmuje działalność literacką lub kulturalną w różnych formach przewidzianych w szkole (konkursy twórczości poetyckiej, prozatorskiej, pozaszkolne występy teatralne zakończone sukcesem); Samodzielnie dokonuje analizy i interpretacji tekstu literackiego, popularnonaukowego oraz publicystycznego; Wykorzystuje, przetwarza i interpretuje treści rozmaitych przekazów medialnych; Przygotowuje pracę literacką, wykorzystując materiał pozalekcyjny; Podejmuje samodzielne próby poszerzania wiedzy językowej w oparciu o wskazaną literaturę przedmiotu; W wypowiedziach ustnych i pisemnych legitymuje się znajomością lektur ponadprogramowych i umiejętnością ich trafnego wykorzystania; Śledzi aktualne wydarzenia literackie oraz artystyczne; Dysponuje bogatym słownictwem (w tym terminologicznym), które systematycznie poszerza w trakcie samodzielnych lektur, wykorzystuje je świadomie i poprawnie; W sposób twórczy i samodzielny rozwija swoje uzdolnienia i zainteresowania polonistyczne. Ponadto uczeń powinien bezwzględnie spełniać wszystkie wymagania kryterialne jak na ocenę bardzo dobrą; ocena bardzo dobra Uczeń opanował zakres wiedzy i umiejętności przewidziany w programie nauczania przynajmniej na poziomie 90 procent. Sprawnie posługuje się zdobytymi wiadomościami i korzysta z różnych źródeł wiedzy. Jest aktywny, systematyczny i samodzielny, a w szczególności: Zna problematykę wszystkich tekstów literackich, publicystycznych i popularnonaukowych przewidzianych w programie nauczania; Bardzo dobrze zna pojęcia teoretycznoliterackie i potrafi bezbłędnie się nimi posługiwać: podmiot liryczny, adresat liryczny, wiersz wolny, sylabiczny, narrator, narracja, fabuła, wątek, didaskalia; Odszukuje, nazywa i potrafi określić funkcję środków artystycznych poznawanych w związku z omawianymi tekstami literackimi: alegoria, porównanie homeryckie, metafora, apostrofa, kontrast, pytanie retoryczne, onomatopeja, personifikacja, animizacja, przerzutnia, średniówka, oksymoron, peryfraza, symbol; W wypowiedziach ustnych i pisemnych przestrzega normy poprawnościowe; Wypowiadając się, świadomie zachowuje właściwą artykulację i intonację; Rozróżnia rodzaje literackie i gatunki literackie w odniesieniu do omawianych tekstów, a w szczególności: lirykę, epikę, dramat oraz mit, legendę, przypowieść, psalm, modlitwę, hymn, pieśń, odę, fraszkę, elegię, epos homerycki, opowiadanie, powieść historyczną, fantasy, literaturę science fiction, komedię i tragedię, balladę, pojecie synkretyzmu gatunkowego, tren; Biegle posługuje się słownictwem związanym z omawianymi tekstami kultury; Dostosowuje środki językowe do formy wypowiedzi i sytuacji komunikacyjnej; Konstruuje kilkuminutową logiczną i spójną wypowiedź na tematy dotyczące zjawisk kulturowych, życia codziennego i własnych zainteresowań; W sposób kulturalny i poprawny językowo prezentuje swoje stanowisko, używając trafnych argumentów; Aktywnie bierze udział w dyskusji, respektując jej zasady; Pięknie wygłasza z pamięci fragmenty prozy oraz wiersze; Pisemne prace redaguje z zachowaniem spójności, logiki wywodu, segmentacji, zaś ich treść realizuje temat w sposób obszerny i bogaty; Prace pisemne są bezbłędne ortograficznie i interpunkcyjnie; Sporządza notatkę na dany temat i sprawnie z niej korzysta w trakcie lekcji; Bezbłędnie posługuje się różnymi typami opisu przedmiotu, postaci, przeżyć, krajobrazu, sytuacji, dzieła sztuki; Biegle dokonuje przekształceń tekstu literackiego streszczenie, opis, opowiadanie, sprawozdanie; Redaguje charakterystykę postaci, w tym porównawczą, autocharakterystykę, charakterystykę statyczną i dynamiczną, respektując zasady konstrukcji oraz właściwe proporcje między ch. pośrednią a bezpośrednią; Redaguje rozprawkę, zachowując wszystkie cechy tej formy; Zna konstrukcję listu oraz rozróżnia jego odmiany, w szczególności list otwarty; Bezbłędnie redaguje takie formy użytkowe jak: dedykacja, zaproszenie, ogłoszenie, zawiadomienie;

2 Rozpoznaje dziennik i pamiętnik; Odróżnia kłamstwo od fikcji literackiej; Zna pojęcie komizmu i jego rodzaje, wskazuje je w omawianym tekście; Samodzielnie korzysta ze słowników w celu bogacenia słownictwa i korekty prac; Dba o estetykę pisma. Interpretuje tekst literacki, właściwie określając funkcję stylistyczną neologizmów artystycznych; Biegle rozróżnia wszystkie rodzaje zdań złożonych współrzędnie lub podrzędnie, sporządza wykresy zdań oraz tworzy własne przykłady; Bezbłędnie stosuje konstrukcję z imiesłowowym równoważnikiem zdania; Umiejętnie stosuje znaki interpunkcyjne w wypowiedzeniu złożonym; Bezbłędnie stosuje różne formy czasownikowe w zależności od formy wypowiedzi; Celowo stosuje różne tryby czasownika w wypowiedziach ustnych i pisemnych; Stosuje strony czasownika w zależności od rodzaju tekstu; Poprawnie stosuje w wypowiedziach: bezokoliczniki, formy zakończone na -no i -to oraz konstrukcje z " się"; Świadomie stosuje nieosobowe formy czasownika w wypowiedziach ustnych i pisemnych; Zna rodzaje imiesłowów,poprawnie odmienia i posługuje się nimi w wypowiedziach; Wyjaśnia znaczenie pojęć: wyraz podstawowy, wyraz pochodny, formant, podstawa słowotwórcza, parafraza słowotwórcza; Rozróżnia rodzaje formantów słowotwórczych,określa ich funkcje oraz tworzy wyrazy pochodne poprzez dodawanie formantów różnego typu; Wyjaśnia pisownię wyrazów,w których zachodzą oboczności spółgłoskowe i samogłoskowe; Rozróżnia kategorie znaczeniowe wyrazów pochodnych; Rozumie znaczenie pojęć: rodzina wyrazów, rdzeń, oboczności rdzenia, wyrazy pokrewne, wyrazy bliskoznaczne; Tworzy wykres rodziny wyrazów; Wyjaśnia pojęcie : wyraz złożony, wyraz podzielny i niepodzielny słowotwórczo; Zna i rozróżnia rodzaje wyrazów złożonych: zrosty, złożenia, zestawienia; Zna i poprawnie stosuje zasady pisowni złożeń (z łącznikiem i bez); Wyjaśnia znaczenie pojęć: skrótowce i skróty; Prawidłowo odmienia skrótowce i skróty, zna oraz poprawnie stosuje zasady ortograficzne i interpunkcyjne zapisu skrótów i skrótowców; Ocena dobra Uczeń opanował treści istotne dla znajomości zjawisk literackich i językowych, sprawnie stosuje je w sytuacjach typowych. Stara się być aktywny, systematyczny i sumienny. Potrafi samodzielnie rozwiązać typowe zadania, a w szczególności: Dobrze opanował wiedzę i umiejętności przewidziane podstawą programową; Podejmuje próby wypowiadania się w formach trudniejszych niż określone podstawą programową; dokonuje własnej interpretacji utworów literackich, potrafi wyciągać wnioski; Określa i ocenia postawy bohaterów literackich i dobiera odpowiednie fragmenty tekstu w celu wspierania swoich sądów; Wykazuje dobrą znajomość treści omawianych lektur, omawia elementy świata przedstawionego, wskazuje wątki, bohaterów i ich powiązania; Wymienia rodzaje i gatunki literackie, zna terminy literackie; Wskazuje w utworze środki stylistyczne, potrafi wskazać funkcje bardziej typowych; Sporządza notatki i sprawnie posługuje się nimi podczas lekcji; Redaguje rozprawkę, zachowując wszystkie cechy tej formy wypowiedzi; Poprawnie redaguje streszczenie, opis, w tym opis przeżyć wewnętrznych, opowiadanie, sprawozdanie, charakterystykę, w tym ch. porównawczą oraz autocharakterystykę; Zna konstrukcję listu oraz rozróżnia jego odmiany; Pisze poprawnie pod względem ortografii i interpunkcji, wykorzystując znajomość stosownych reguł;

3 Rozróżnia rodzaje zdań pojedynczych i złożonych; Rozróżnia zdanie i równoważnik zdania; Układa wskazane zdania złożone współrzędnie lub podrzędnie; Przekształca zdania pojedyncze w złożone, używa różnych wskaźników zespolenia; Poprawnie nazywa rodzaje zdań złożonych ; Na ogół prawidłowo stosuje zasady interpunkcji; Przekształca zdania złożone podrzędnie w zdania złożone z imiesłowowym równoważnikiem zdania i odwrotnie; Poprawnie stosuje w wypowiedziach imiesłowowy równoważnik zdania, zachowując zgodność podmiotów i właściwą relację czasową; Poprawia błędy składniowe w konstrukcjach z imiesłowowym równoważnikiem zdania ; Tworzy różne formy czasownikowe, określa ich formę gramatyczną ; Stosuje różne tryby czasownika w wypowiedziach ustnych i pisemnych; Nazywa strony czasownika, przekształca stronę czynną na bierną i odwrotnie; Poprawnie stosuje w wypowiedziach: bezokoliczniki, formy zakończone na -no i -to oraz konstrukcje z " się"; Stosuje nieosobowe formy czasownika w wypowiedziach ustnych i pisemnych; Zna rodzaje imiesłowów i poprawnie posługuje się nimi w wypowiedziach; Tworzy imiesłowy przymiotnikowe i odmienia je przez przypadki, liczby i rodzaje; Tworzy imiesłowy przysłówkowe, zna i stosuje zasady pisowni zakończeń -wszy i -łszy; Wyjaśnia znaczenie pojęć: wyraz podstawowy, wyraz pochodny, formant, podstawa słowotwórcza, parafraza słowotwórcza; Rozróżnia rodzaje formantów słowotwórczych,określa ich funkcje oraz tworzy wyrazy pochodne poprzez dodawanie formantów różnego typu; Wyjaśnia pisownię wyrazów,w których zachodzą oboczności spółgłoskowe i samogłoskowe; Rozumie znaczenie pojęć: rodzina wyrazów, rdzeń, oboczności rdzenia, wyrazy pokrewne, wyrazy bliskoznaczne; Tworzy wykres rodziny wyrazów; Wyjaśnia pojęcie : wyraz złożony, wyraz podzielny i niepodzielny słowotwórczo; Zna i rozróżnia rodzaje wyrazów złożonych: zrosty, złożenia, zestawienia; Zna i poprawnie stosuje zasady pisowni złożeń (z łącznikiem i bez); Wyjaśnia znaczenie pojęć: skrótowce i skróty; Prawidłowo odmienia skrótowce i skróty, zna oraz poprawnie stosuje zasady ortograficzne i interpunkcyjne zapisu skrótów i skrótowców; Ocena dostateczna Uczeń opanował najważniejsze treści przedmiotowe, podczas sprawdzianów udziela poprawnych odpowiedzi na co najmniej połowę pytań i zadań. Posiada proste, uniwersalne umiejętności rozwiązywania problemów typowych o średnim stopniu trudności. Stara się sumiennie wypełniać polecenia, systematycznie prowadzi zeszyt przedmiotowy. W szczególności: Potrafi przedstawić treść utworu na podstawie cichego czytania, określa akcję i jej przebieg, rozumie motywy postępowania bohaterów; Zna podstawowe pojęcia z teorii literatury; Redaguje rozprawkę, stosując właściwy porządek treści; używa pojęć: teza, argument, wniosek; formułuje tezę; gromadzi argumenty; stosuje słownictwo typowe dla rozprawki; Poprawnie redaguje proste formy wypowiedzi pisemnej takie jak : opis, opowiadanie, list, charakterystyka, streszczenie; Poprawnie redaguje takie formy użytkowe jak: zaproszenie, ogłoszenie, dedykacja, zawiadomienie;

4 Umie posłużyć się słownikami; W stopniu dostatecznym zna i stosuje zasady polskiej ortografii i interpunkcji; W poprawny sposób wygłasza z pamięci fragmenty prozy i poezję; Potrafi zbudować kilkuzdaniową wypowiedź dotyczącą tematu związanego z lekturą, życiem codziennym i swoimi zainteresowaniami. Potrafi odróżnić zdanie i równoważnik zdania, zdanie pojedyncze od zdania złożonego; Rozpoznaje w tekście różne rodzaje zdań złożonych współrzędnie i podrzędnie; Układa i nazywa różne typy wypowiedzeń złożonych; Na ogół poprawnie dokonuje przekształceń konstrukcji składniowych; Zna zasady interpunkcji w zdaniach złożonych współrzędnie i podrzędnie; Wie, czym jest imiesłowowy równoważnik zdania; Rozpoznaje imiesłowowy równoważnik zdania w tekście; Na ogół poprawnie stosuje różne typy imiesłowowych równoważników zdania, odróżnia imiesłowy od innych form czasownika; Odróżnia czasownik od innych części mowy; określa i tworzy formy osoby, liczby, czasu, rodzaju, trybu,; przekształca stronę czynną na bierną i odwrotnie; rozróżnia czasowniki dokonane i niedokonane, przechodnie i nieprzechodnie; odróżnia formy osobowe czasownika od nieosobowych; Odróżnia imiesłowy od innych form czasownika; zna rodzaje imiesłowów; Tworzy imiesłowy przymiotnikowe i odmienia je przez przypadki, liczby i rodzaje; Tworzy imiesłowy przysłówkowe, zna i stosuje zasady pisowni zakończeń -wszy i -łszy; Używa pojęć: wyraz podstawowy, wyraz pochodny, formant, podstawa słowotwórcza, parafraza słowotwórcza; Tworzy wyrazy pochodne od podstawowych i wyrazy podstawowe do pochodnych; rozpoznaje wyrazy słowotwórczo niepodzielne; wskazuje w wyrazach oboczności; Rozróżnia rodzaje formantów słowotwórczych,określa ich funkcje oraz tworzy wyrazy pochodne poprzez dodawanie formantów różnego typu; Wskazuje w wyrazach oboczności spółgłoskowe i samogłoskowe; Używa pojęć: rodzina wyrazów, rdzeń, oboczności rdzenia, wyrazy pokrewne, wyrazy bliskoznaczne; Uzupełnia wykres rodziny wyrazów; wyodrębnia rdzeń w rodzinie wyrazów; Używa pojęcia : wyraz złożony, wyraz podzielny i niepodzielny słowotwórczo; Rozróżnia rodzaje wyrazów złożonych: zrosty, złożenia, zestawienia; Zna zasady pisowni złożeń (z łącznikiem i bez); Używa pojęć: skrótowce i skróty; Zna zasady ortograficzne zapisu skrótowców i zasady interpunkcyjne zapisu skrótów; Ocena dopuszczająca Uczeń opanował treści przedmiotowe na poziomie koniecznym do dalszej edukacji. Zazwyczaj wykonuje proste, typowe zadania, rozwiązuje problemy o niskim stopniu trudności, powtarzające się w procesie edukacji. Wykonuje prace domowe, systematycznie prowadzi zeszyt przedmiotowy. Uczestniczy w lekcji. Szczególnie: Technika czytania pozwala na samodzielne zrozumienie tekstu i przedstawianie jego treści; Odróżnia epikę, lirykę i dramat; W prostych przykładach wskazuje podstawowe środki stylistyczne; Potrafi odróżnić opowiadanie od powieści, tragedię od komedii; Przy pomocy nauczyciela redaguje proste formy wypowiedzi pisemnej streszczenie, opowiadanie, opis, list, charakterystykę, sprawozdanie oraz formy użytkowe: zaproszenie, zawiadomienie, ogłoszenie, dedykację; Używa pojęć : teza, argument, wniosek; rozpoznaje rozprawkę wśród innych form wypowiedzi; przy pomocy nauczyciela potrafi zredagować plan kompozycyjny rozprawki; Z pomocą nauczyciela gromadzi argumenty na poparcie tezy ; Z pomocą nauczyciela wyciąga wnioski z przytoczonych argumentów; Stosuje trójdzielną kompozycję wypowiedzi; Potrafi we wskazanym słowniku znaleźć podane hasło;

5 błędy ortograficzne i interpunkcyjne oraz językowe popełniane przez ucznia w pracy nie przekreślają całkowicie jej wartości; Odróżnia czasownik od innych części mowy; określa i tworzy formy osoby, liczby, czasu, rodzaju, trybu,; przekształca stronę czynną na bierną i odwrotnie; rozróżnia czasowniki dokonane i niedokonane, przechodnie i nieprzechodnie; odróżnia formy osobowe czasownika od nieosobowych; Odróżnia imiesłowy od innych form czasownika; zna rodzaje imiesłowów; Używa pojęć: wyraz podstawowy, wyraz pochodny, formant, podstawa słowotwórcza; Tworzy wyrazy pochodne od podstawowych i wyrazy podstawowe do pochodnych; wskazuje w wyrazach oboczności; Rozróżnia rodzaje formantów słowotwórczych oraz tworzy wyrazy pochodne poprzez dodawanie formantów różnego typu; Wskazuje w wyrazach oboczności spółgłoskowe i samogłoskowe; Używa pojęć: rodzina wyrazów, rdzeń, oboczności rdzenia, wyrazy pokrewne, wyrazy bliskoznaczne; Uzupełnia wykres rodziny wyrazów; wyodrębnia rdzeń w rodzinie wyrazów; Używa pojęcia : wyraz złożony, wyraz podzielny i niepodzielny słowotwórczo; Rozróżnia rodzaje wyrazów złożonych: zrosty, złożenia, zestawienia; Używa pojęć: skrótowce i skróty; Zna podstawowe zasady ortograficzne zapisu skrótowców i zasady interpunkcyjne zapisu skrótów; Potrafi wskazać w tekście zdanie złożone; Umie zadać pytanie o zdanie podrzędne; Zna zasady interpunkcji w zdaniu złożonym i próbuje je stosować; Na ogół potrafi poprawnie wskazać orzeczenia czasownikowe w wypowiedzeniach składowych; Stara się poprawnie wyodrębnić wypowiedzenia składowe; Potrafi odróżnić zdanie i równoważnik zdania, zdanie pojedyncze od zdania złożonego; Rozpoznaje w tekście różne rodzaje zdań złożonych współrzędnie i podrzędnie; Układa i nazywa różne typy wypowiedzeń złożonych; Na ogół poprawnie dokonuje przekształceń konstrukcji składniowych; Wie, czym jest imiesłowowy równoważnik zdania; Rozpoznaje imiesłowowy równoważnik zdania w tekście; Na ogół poprawnie stosuje różne typy imiesłowowych równoważników zdania, odróżnia imiesłowy od innych form czasownika; Ocena niedostateczna Uczeń nie zdobył podstawowych wiadomości i umiejętności niezbędnych do dalszego kształcenia. Nie interesuje się procesem dydaktycznym, nie uczestniczy w lekcjach, jak również nie wykonuje prac domowych, lekceważy podstawowe obowiązki szkolne. Nie prowadzi zeszytu przedmiotowego. Nie zna treści lektur.