IX Gminny Konkurs Śladami polskich legend. Etap szkolny

Transkrypt

1 IX Gminny Konkurs Śladami polskich legend Etap szkolny... Imię i nazwisko uczestnika Nazwa szkoły Czas trwania testu: 60 minut Ilość punktów do uzyskania: 81 I. W poniższej tabeli znajdują się zdania dotyczące Legendy o Piaście i postrzyżynach jego syna Siemowita. Oceń prawdziwość poniższych zdań. Zaznacz w tabelce P, jeśli uważasz, że zdanie jest prawdziwe lub F, jeśli jest fałszywe. (0-6p) 1. Siemowit miał ojca Piasta, matkę Rzepichę i dwóch braci. P F 2. Gall Anonim pierwszy przekazał na piśmie legendę o Siemowicie. P F 3. Gall Anonim był pisarzem zatrudnionym w kancelarii króla Bolesława Krzywoustego. P F 4. Gall Anonim jako pierwszy zapisał legendę o Piaście w języku polskim. P F 5. Piast wyrabiał koła dla Popiela, który hojnie za nie płacił. P F 6. Według legendy Galla Anonima Siemowit został księciem Polski. P F 1

2 II. Przypomnij sobie treść Legendy o Popielu i Mysiej Wieży i wybierz jedną, właściwą odpowiedź. (0-10p) 1. Kruszami nazywano dawniej: a) cenne kruszce, b) solne grudy, c) drogie kamienie, d) mieszkańców Kruszwicy. 2. Kruszwica leży nad: a) Wisłą, b) Odrą, c) Czorsztynem, d) Gopłem. 3. Popiel był: a) władcą, ostatnim w głównej linii rodu Popielidów, b) władcą, ostatnim w głównej linii rodu Piastów, c) królem, ostatnim w głównej linii rodu Popielidów, d) królem, ostatnim w głównej linii rodu Piastów. 4. Które z określeń pasuje do Popiela? a) dzielny wojownik, b) hulaka i pijak, c) dobry i sprawiedliwy, d) mądry władca. 5. O żonie Popiela mówiono: a) zwodnica, b) bladolica, c) pięknolica, d) diablica. 2

3 6. Krewni Popiela byli: a) z rodu Popielidów i mieszkali w okolicach Myszyńca, b) z rodu Myszeidów i mieszkali w okolicach Myszyńca, c) z rodu Popielidów i mieszkali w okolicy Kruszwicy, d) z rodu Myszeidów i mieszkali w okolicy Kruszwicy. 7. Trucizna przeznaczona dla krewnych Popiela znajdowała się w: a) pierścieniu, b) kielichu, c) naszyjniku, d) zausznicach. 8. Gawron, który zadomowił się na zamku w Kruszwicy, był: a) ptakiem, którego w darze przywieźli krewni Popiela, b) ptakiem, który przybył na dwór wraz z żoną Popiela, c) kupcem przemienionym w ptaka przez żonę Popiela, d) jednym z krewnych Popiela przemienionym w ptaka podczas uczty. 9. Podczas uczty krewni Popiela zamienili się w myszy, ponieważ: a) żona Popiela, wlewając truciznę, wypowiedziała głośno słowo: myszy, b) Popiel podczas uczty wypowiedział głośno słowo: myszy, c) gawron wypowiedział głośno słowo: myszy, d) trucizna nie podziałała, jak należy. 10. Myszy były tego samego koloru, co płaszcze krewnych Popiela, czyli: a) białe, b) czarne, c) popielate, d) brązowe. 3

4 III. Na podstawie Legendy o Popielu i Mysiej Wieży odpowiedz na poniższe pytania: (0-3p) a) Wyjaśnij jednym zdaniem, od czego powstała nazwa Kruszwica. b) Wyjaśnij, skąd wzięły się powiedzenia: słona cena, słono za coś zapłacić. c) Jak zginął Popiel? Wymień dwie wersje przytoczone w legendzie. IV. Na podstawie Legendy o Czarodziejskim Młynku z Wieliczki przedstaw w formie 5 lub 6 równoważników zdań przygodę, jaka spotkała Pietrka w lesie. (0-4p). V. Uzupełnij luki w tekście zgodnie z treścią Legendy o Czarodziejskim Młynku z Wieliczki. (0-4p) Solny Dziadek przygarnął do siebie na służbę chłopca o imieniu. Po kilku latach postanowił wysłać go do miasta na naukę. Podarował mu. Podczas długiej wędrówki bohater zatrzymał się w. Tam pewien człowiek chciał kupić od niego. Ponieważ chłopiec się nie zgodził, mężczyzna upił go i okradł. Młodzieniec obudził się po dniach. Ruszył za złodziejem, zabierając ze sobą resztę., którą dała mu.. Chłopiec na skrzydłach białego. dotarł nad.. Uchronił kupca od śmierci, więc ten oddał mu.. i płacił za jego naukę. 4

5 VI. W poniższej tabeli znajdują się cytaty pochodzące ze znanych Ci legend. Do każdego z nich przyporządkuj postacie, o których jest mowa i podaj pełny, poprawny tytuł legendy, z której pochodzi cytat. (0-10p) Cytaty Kogo dotyczą cytaty? (umieść tylko jedną postać) Pełny tytuł legendy, z której pochodzi cytat Nie wiadomo, skąd się wzięła Raz mówi, że jest niemiecką księżniczką, drugi że ją Wikingowie zza morza przywieźli A tak się stroi, przebiera, że co dzień inna. Rozeznać się nie można. ( )był ubogim chłopem spod Gniezna. Mieszkał na ziemiach należących do księcia Popiela i żeby zbudować na nich własne gospodarstwo, musiał zaciągnąć u pana pożyczkę, spłacając ją ciężką pracą. Kruk krakał złowieszczo, że król stoi na krawędzi i lada chwila straci królewską posadę. Król dygotał ze strachu. Nie jadł, nie pił i nie spał. Berło wyturlało mu się z rąk, tron się pod nim trząsł Miał słone ręce i słoną twarz, a wąsy i brodę tak osypane solą, że wyglądały jak siwe. Jak siwiuteńkie śniegowo-lodowe sople. ( ) zamieszkał nad morzem, uczył się, po latach został sławnym żeglarzem, kapitanem własnego statku. Cały świat dokoła opłynął i w każdym porcie opowiadał historię Czarodziejskiego Młynka. 5

6 VII. Na podstawie Legendy o Smoku ze Smoczej Jamy wyjaśnij powstanie podkreślonych przydomków: (0-2p) a) Władysław Łokietek -.. b) Kazimierz Wielki VIII. Podkreśl prawdziwe informacje dotyczące Legendy o Bazyliszku. (0-8p) a) Bazyliszek żył w lochach średniowiecznej Warszawy / średniowiecznego Krakowa. b) Bazyliszek nigdy nie wychodził z lochów za dnia / w nocy. c) Aby przebłagać Bazyliszka, mieszkańcy miasta składali mu przed wejściem do lochów pieniądze / jedzenie. d) Piętnastoletni Mirek / Marek postanowił zejść do podziemi. e) Chłopak wziął ze sobą tarczę i miecz / łuk i strzały. f) Bazyliszka pokonała siostra chłopaka Magda / Małgosia. g) Po zamianie Bazyliszka w kamień podziemia się zapadły / posągi przemieniły się w ludzi. h) Braciszek w podzięce za ratunek kupił siostrze lusterko / korale. IX. Odpowiedz na pytania do Legendy o Złotej Kaczce. (0-8p) 1. Dlaczego wdowę i jej synów nazywano koszykarzami? 2. Który z synów wdowy wycinał z wierzbowych gałęzi fujarki? 3. Jak miały na imię diabły służące Złotej Kaczce? 6

7 4. Co znajdowało się w beczce przyturlanej przez diabły? 5. Co w zamian za bogactwo oddał kaczce Kuba po podpisaniu cyrografu? 6. Co zrobiły diabły po uczcie przygotowanej im przez Marcina? 7. Co stało się z kaczką (przedstaw 1 możliwość)? 8. Do czego Marcin potrzebował kilku dukatów, które zabrał ze skarbca? X. Ułóż plan wydarzeń zgodny z chronologią Legendy o Sielawowym Królu, wpisując w luki odpowiednie cyfry. (0-4p).. Całonocna walka Mikołajka z Rybim Królem... Niespodziewane problemy z łowieniem ryb... Przebranie się Mikołajka w dziewczynę... Przywiązanie Sielawowego Króla na stałe łańcuchami do brzegu...wiadomość o obudzeniu się Sielawowego Króla i żądaniu ofiary z najpiękniejszej dziewczyny w okolicy... Wypłynięcie Mikołajka dziewczyny na jezioro i wezwanie Sielawowego Króla... Założenie Wielkiej Rybie korony z łańcuchów i obręczy... Życie Mikołajka i jego siostry w chacie rybackiej nad brzegiem jeziora. 7

8 XI. Podkreśl elementy, które pochodzą z Legendy o Sielawowym Królu (0-3p) Powiśle Mazury Tatry Tałty Złotka Magda Pałac Ostrogskich wodnice utopiec skowronek kaczka Mikołajki łabędzie XII. Dopisz imiona lub nazwy geograficzne do informacji pochodzących z Legendy o pięknej pasterce i księciu z Raciborza. (0-3p) gród nad Odrą - pasterka - duch, wilkołak -.. XIII. Dopasuj środki poetyckie z tabeli do cytatów z Legendy o pięknej pasterce i księciu z Raciborza (0-4p) Srebrnym głosem dzwoni srebrna woda z rzeczki, Piją owce wodę, cieszą się dzwoneczki. Siedem dzwoneczków, siedem dzwoneczków Każdy dzwoneczek gra, Idą owieczki, dzwonią dzwoneczki Dygi-dą, dygi-da, dygi-da. porównanie uosobienie epitet rymy rytm przenośnia wyraz dźwiękonaśladowczy ożywienie 8

9 a) dzwoni srebrna woda z rzeczki - b) cieszą się dzwoneczki -.. c) siedem dzwoneczków - d) dygi-dą, dygi-da, dygi-da -. XIV. Połącz każdą postać z odpowiednim wyjaśnieniem: (0-5p) Mieszko I Święty Wojciech Konrad Mazowiecki Bolesław Krzywousty Kazimierz Wielki Sprowadził Krzyżaków do Polski Pierwszy władca z dynastii Piastów Biskup praski zabity przez Prusów Założyciel Akademii Krakowskiej Podzielił Polskę na dzielnice XV. Wymień biskupstwa, które powstały po zjeździe gnieźnieńskim: (0-3p). XVI. Połącz datę z wydarzeniem: (0-4p) 1138 Koronacja Władysława Łokietka 972 Podział Polski na dzielnice 1025 Bitwa pod Cedynią 1320 Koronacja Bolesława Chrobrego 9