Sprawozdanie roczne z wdrażania Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata za rok 2008

Transkrypt

1 Załącznik nr 1 do uchwały Nr 15/29 Komitetu Monitorującego WRPO z dnia 17 czerwca 29 r. Sprawozdanie roczne z wdrażania Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata za rok Informacje wstępne WIELKOPOLSKI REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY NA LATA Cel: Konwergencja Kwalifikowany obszar: województwo wielkopolskie Okres programowania: Numer programu (CCI): 27PL161PO17 SPRAWOZDANIE ROCZNE Z WDRAŻANIA PROGRAMU ZA 28 ROK Nazwa programu: Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny na lata Rok sprawozdawczy: 28 Data zaakceptowania sprawozdania przez Komitet Monitorujący: Numer uchwały i dzień akceptacji przez KM Uchwała Nr 15/29 Komitetu Monitorującego WRPO z dnia 17 czerwca 29 r. 1

2 Wszystkie informacje finansowe oznaczone * zostały przeliczone według kursu z dnia r. (1 euro = 4,1465 zł). 2. Przegląd realizacji programu operacyjnego w okresie objętym sprawozdaniem Celem głównym Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata jest Wzmocnienie potencjału rozwojowego Wielkopolski na rzecz wzrostu konkurencyjności i zatrudnienia. Cel główny WRPO jest ściśle powiązany z celem generalnym Strategii Rozwoju Województwa. Zakłada się, iż wzmocnienie potencjału rozwojowego, szczególnie na rzecz wzrost konkurencyjności i zatrudnienia, tworzy podstawę dla poprawy jakości przestrzeni województwa, systemu edukacji, rynku pracy, gospodarki oraz sfery społecznej skutkujących wzrostem poziomu życia mieszkańców Cel główny WRPO na lata realizowany będzie przez następujące cele szczegółowe: Poprawa warunków inwestowania Wzrost aktywności zawodowej mieszkańców Wzrost udziału wiedzy i innowacji w gospodarce regionu Cele Programu realizowane będą poprzez następujące priorytety: Konkurencyjność przedsiębiorstw Infrastruktura komunikacyjna Środowisko przyrodnicze Rewitalizacja obszarów problemowych Infrastruktura dla kapitału ludzkiego Turystyka i środowisko kulturowe Pomoc techniczna Cele szczegółowe realizowane będą poprzez priorytety programu oraz określone w nich obszary interwencji i projekty. Relacja celów szczegółowych programu względem poszczególnych priorytetów ma charakter horyzontalny. Poszczególne priorytety, choć w różnym stopniu, bezpośrednio oraz pośrednio, przyczyniają się do osiągania celów szczegółowych programu. Pola interwencji poszczególnych priorytetów mieszczą się w obrębie pól interwencji priorytetów Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Ponadto cel główny WRPO realizuje równocześnie cele polityk sformułowanych w następujących dokumentach: Odnowiona Strategia Lizbońska (Zintegrowany Pakiet Wytycznych dla wzrostu gospodarczego i zatrudnienia na lata 25-28) Strategiczne wytyczne Wspólnoty dla spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej na lata Strategia Rozwoju Kraju na lata Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia wspierające wzrost gospodarczy i zatrudnienie (Narodowa Strategia Spójności) Polityka wewnątrzregionalna (Strategia rozwoju województwa wielkopolskiego do 22 roku) Alokacja przyznana na WRPO na lata wynosi euro. Z tej kwoty zaangażowane zostanie euro na realizację Strategii Lizbońskiej, co stanowi 4,4% środków wspólnotowych w ramach WRPO na lata Planowane do realizacji grupy przedsięwzięć oraz grupy beneficjentów, do których skierowana jest pomoc zostały opisane w punkcie 3 Postęp wdrażania programu wg priorytetów. 2

3 2. 1. Realizacja i analiza postępów Informacje na temat postępów fizycznych programu operacyjnego Informacje na temat wskaźników programowych, wskaźników dla działań (w ramach Priorytetu I i II) oraz wskaźników dla poszczególnych priorytetów znajdują się w Tabeli 1. Postęp fizyczny programu operacyjnego oraz w Tabeli 4. Postęp fizyczny wg priorytetów programu, które znajdują się w załączniku nr 1 do sprawozdania. Z uwagi na fakt, iż faktyczna realizacja WRPO rozpoczęła się w 28 r., a pierwsze umowy zostały podpisane pod koniec okresu sprawozdawczego, postęp fizyczny programu wyrażony wskaźnikami na poziomie programu oraz działań zostanie wykazany w sprawozdaniu za 29 r. Wskaźniki dla poszczególnych osi priorytetowych zostały określone dla Priorytetu VII Pomoc techniczna, a ich interpretacja znajduje się w punkcie Postęp w realizacji celów Priorytetu VII, wraz z analizą postępów. Postęp wskaźników dla pozostałych priorytetów zostanie wykazany w kolejnym sprawozdaniu. Informacje na temat planowanych do osiągnięcia wartości wskaźników w kolejnych latach na podstawie zawartych umów/wydanych decyzji ( szacowana realizacja ) zostaną podane w kolejnym sprawozdaniu, ponieważ w zawartych umowach/wydanych decyzjach w okresie sprawozdawczym nie znalazły się wskaźniki, które odpowiadały wskaźnikom kluczowym z KSI (SIMIK 7-13) oraz wskaźnikom programowym. Informacje finansowe Informacje finansowe zawarte zostały w Tabeli 2. Osie priorytetowe w podziale na źródło finansowania (w euro) w danym roku oraz narastająco w załączniku nr 1. W okresie sprawozdawczym dokonane zostały płatności na rzecz beneficjentów w ramach Priorytetu VII Pomoc techniczna na łączną kwotę dofinansowania ,93 euro ( ,65 zł*). Płatności na rzecz beneficjentów działań, dla których zostały ogłoszone konkursy w 28 r. zostaną dokonane w 29 r. Do końca okresu sprawozdawczego przekazane zostały także płatności zaliczkowe z KE na łączną kwotę ,2 euro. Informacja nt. podziału wykorzystania funduszy wg kategorii interwencji Informacje na temat podziału wykorzystania funduszy wg kategorii zostały zaprezentowane w Tabeli 3. Podział kumulatywny przyznanego wkładu wspólnotowego wg kategorii w załączniku nr 1. Pomoc w podziale na grupy docelowe W WRPO grupy docelowe zostały określone w ramach Priorytetu I i VII. W Priorytecie I Konkurencyjność przedsiębiorstw pomoc skierowana jest do następujących grup docelowych: Działanie 1.1 Rozwój mikroprzedsiębiorstw mikroprzedsiębiorstwa Działanie 1.2 Wsparcie rozwoju MSP przedsiębiorcy sektora MSP Działanie 1.3 Rozwój systemu finansowych instrumentów wsparcia przedsiębiorczości MSP Działanie 1.4 Wsparcie przedsięwzięć powiązanych z Regionalną Strategią Innowacji przedsiębiorstwa, w szczególności MSP Działanie 1.5. Promocja regionalnej gospodarki przedsiębiorstwa, ze szczególnym uwzględnieniem MSP Działanie 1.6. Rozwój sieci i kooperacji uczestnicy powiązań kooperacyjnych (w szczególności przedsiębiorstwa) 3

4 Z kolei grupy docelowe wskazane w Priorytecie VII Pomoc techniczna to: Działanie 7.1 Wsparcie instytucjonalno-kadrowe procesu zarządzania i wdrażania WRPO - Instytucja Zarządzająca, Instytucja Pośrednicząca, beneficjenci ostateczni Działanie 7.2. Informacja i promocja WRPO - Instytucja Zarządzająca, Instytucja Pośrednicząca, beneficjenci ostateczni Szczegółowe informacje dotyczące specyficznych grup, sektorów lub obszarów docelowych w Priorytecie I będą mogły zostać określone w kolejnym sprawozdaniu rocznym, ponieważ w 28 roku nie rozpoczęła się rzeczowa realizacja projektów. W ramach Priorytetu VII Pomoc techniczna w roku 28 zrealizowanych zostało 9 projektów na łączną kwotę ,16 euro ( , zł *).Dofinansowanie z EFRR wynosi 1%. Beneficjentem był w tym przypadku Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego. Realizowane były projekty z zakresu szkoleń, zatrudnienia, zakupu sprzętu komputerowego, wyposażenia/remontu/najmu powierzchni biurowych, promocji, ewaluacji, kontroli/audytu, organizacji procesu wyboru projektów, organizacji komitetów monitorujących i podkomitetów. Pomoc ponownie wypłacona lub wykorzystana W okresie sprawozdawczym nie odnotowano przypadków odzyskiwania od beneficjentów dofinansowania w związku z niezachowaniem przez nich przepisów dotyczących trwałości operacji oraz wycofania środków w związku z powstałymi nieprawidłowościami. Co za tym idzie nie miało miejsca wykorzystanie zwróconej pomocy lub ponowne wykorzystanie pomocy anulowanej. Analiza jakościowa Renegocjacje programu W okresie sprawozdawczym miały miejsce renegocjacja WRPO na lata Dnia 8 lutego 28 r. Komitet Monitorujący WRPO przyjął uchwałę nr 2/28 w sprawie udzielenia rekomendacji Instytucji Zarządzającej do renegocjacji treści WRPO. Natomiast dnia 27 marca 28 r. Zarząd Województwa Wielkopolskiego przyjął uchwałę nr 126/28 w sprawie ustalenia zakresu niezbędnych zmian w WRPO na lata Renegocjacje WRPO uzasadnione były przewidywanymi trudnościami realizacji Programu w kształcie przyjętym uchwałą nr 698/27 Zarządu Województwa Wielkopolskiego z dnia 14 września 27 r. Zmiany w Programie zostały notyfikowane przez Komisję Europejską Decyzją Komisji K(28)6122 z dnia 21 października 28 r. zmieniającą Decyzję Komisji C(27)425 w sprawie przyjęcia Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Wielkopolskiego na lata w ramach pomocy wspólnotowej z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego objętego celem konwergencja dla regionu Wielkopolskie w Polsce. Istota zmian polegała na wprowadzeniu zmodyfikowanej tabeli finansowej oraz korekt technicznych i redakcyjnych. W wyniku renegocjacji WRPO uchwałą nr 1949/28 Zarządu Województwa Wielkopolskiego z dnia 6 listopada 28 roku zostały przyjęte zmiany wersji 7. WRPO, w wyniku których powstała nowa wersja WRPO (8.). Szczegółowy opis priorytetów programu operacyjnego W okresie sprawozdawczym przyjmowane były kolejne wersje Szczegółowego opisu priorytetów programu operacyjnego (UWRPO) oraz przyjęto tekst jednolity dokumentu (wersja 2.). W pierwszej połowie 28 r. (17 stycznia, 21 lutego oraz 7 marca 28 r.) przyjmowane były przez ZWW kolejne wersje (wersja 1.3, 1.4 oraz 1.5) Szczegółowego opisu priorytetów programu operacyjnego (poza działaniami: 1.3 Rozwój systemu finansowych instrumentów wsparcia przedsiębiorczości, 1.4 Wsparcie przedsięwzięć wynikających z Regionalnej Strategii Innowacji, 1.5 Promocja regionalnej gospodarki, 1.6 Rozwój sieci i kooperacji). Dnia 29 maja 28 r. Zarząd Województwa Wielkopolskiego przyjął tekst jednolity Szczegółowego opisu priorytetów Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata (wersja 2. dokumentu). W dniu 21 sierpnia 28 r. Zarząd Województwa Wielkopolskiego przyjął wersję 2.1 tekstu jednolitego UWRPO, a dnia 2 października przyjęta została wersja 2.2 dokumentu. Z kolei w dniu 27 listopada 28 r. przyjęto wersję 2.3 UWRPO, do której wprowadzone zostały min. zmiany wynikające z nowelizacji Wytycznych Ministra Rozwoju Regionalnego w zakresie programowania działań dotyczących mieszkalnictwa, na podstawie art. 35 ust. 3 ustawy z dnia 6 grudnia 26 roku o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, 4

5 oraz zmiany wynikające z renegocjacji WRPO. Ostatnia wersja UWRPO w okresie sprawozdawczym przyjęta została 18 grudnia 28 r. (wersja 2.4). Kryteria wyboru projektów Kryteria wyboru projektów w ramach WRPO zostały przyjęte na posiedzeniu Komitetu Monitorującego WRPO w dniu 8 lutego 28 r. W ciągu roku były one zmieniane trzykrotnie. Zmiany przyjęte przez Komitet Monitorujący 29 maja 28 r. oraz 29 września 28 r. dotyczyły Priorytetu III Środowisko przyrodnicze. Z kolei w dniu 11 grudnia 28 r. zatwierdzone zostały zmiany w Kryteriach wyboru projektów WRPO, które wprowadzono na podstawie zebranych doświadczeń wynikających z przeprowadzonych dotychczas naborów projektóe w ramach WRPO i dotyczyły zarówno kryteriów formalnych, jak i merytorycznych. Kryteria zatwierdzone 11 grudnia 28 r. dotyczą tylko konkursów ogłoszonych po tej dacie. Konkursy ogłoszone przed 11 grudnia 28 opierały się na Kryteriach wyboru projektów w ramach WRPO zatwierdzonych przez Komitet Monitorujący Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny na lata z września 28 roku. W dniu 2 października 28 r. rozpoczęto badanie ewaluacyjne pt. Ocena systemów kryteriów wyboru projektów (finansowych operacji) zaprojektowanych w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata , które przeprowadzone było przez Zachodnie Centrum Konsultingowe Euro Invest sp. z o.o. Celem głównym badania było dokonanie oceny kryteriów wyboru projektów zaakceptowanych przez Komitet Monitorujący pod kątem zapewnienia skutecznej i najbardziej efektywnej realizacji Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata Na koniec okresu sprawozdawczego prace nad badaniem nadal trwały, zatem wyniki ewaluacji zostaną przedstawione w sprawozdaniu za 29 r. Przebieg audytu zgodności Instytucja Audytowa przeprowadziła audyt zgodności w Instytucji Zarządzające WRPO w terminie od 11 lutego do 1 września 28 r. Z kolei w Instytucji Pośredniczącej WRPO czynności audytowe trwały od 15 lutego do 28 maja 28 r. Celem audytu była ocena systemów zarządzania i kontroli w ramach WRPO, a tym samym potwierdzenie, że systemy zarządzania i kontroli ustanowione zostały zgodnie z wymogami wspólnotowymi (tj. art rozporządzenia Rady (WE) nr 183/26 i przepisami sekcji 3 rozporządzenia Komisji (WE) nr 1828/26). W dniu 3 września 28 r. Generalny Inspektorat Kontroli Skarbowej wydał opinię w sprawie zgodności systemów zarządzania i kontroli oraz zatwierdził Sprawozdanie z audytu zgodności WRPO. Tego samego dnia ( r.) IZ WRPO wysłała powyższe dokumenty do Komisji Europejskiej. W wyniku prac audytowych potwierdzono, że systemy zarządzania i kontroli w ramach WRPO ustanowiono zgodnie z wymogami wspólnotowymi. W trakcie czynności audytowych potwierdzono m.in., że: Opis systemu zarządzania i kontroli zawiera wszystkie wymagane elementy wyznaczono IZ, IP, IC oraz IPOC dla WRPO oraz wyszczególniono ich funkcje i zadania określono schematy organizacyjne wyznaczonych instytucji oraz zakresy obowiązków ich pracowników przygotowano wytyczne niezbędne do wdrażania WRPO opracowano podręczniki procedur dla poszczególnych instytucji, zawierające również procedury ich aktualizacji systemy informatyczne funkcjonujące w ramach systemu zarządzania i kontroli WRPO ustanowiono zgodnie z wymogami art. 58d) oraz 6c) rozporządzenia 183/26 W dniu 19 grudnia Komisja Europejska za pośrednictwem bazy SFC 27 przekazała akceptację Sprawozdania z audytu zgodności WRPO. System instytucjonalny Opis Systemu Zarządzania i Kontroli został zatwierdzony przez Zarząd Województwa Wielkopolskiego w dniu 31 stycznia 28 r. (wersja 1.). Po dokonaniu modyfikacji w dniu 29 maja 28 r. została zatwierdzona kolejna wersja OSZiK (wersja 1.1). W dniu 19 grudnia Komisja Europejska za pośrednictwem bazy SFC 27 przekazała akceptacje zgodności systemu zarządzania i kontroli dla WRPO. Kontrakt Wojewódzki dla Województwa Wielkopolskiego został podpisany w dniu 6 lutego 28 r. przez Ministra Rozwoju Regionalnego i Zarząd Województwa Wielkopolskiego. Instrukcja Wykonawcza Instytucji Zarządzającej Wielkopolskim Regionalnym Programem Operacyjnym na lata (wersja 1.) została zatwierdzona przez Zarząd Województwa Wielkopolskiego w dniu 5 czerwca 28 r. Dnia 15 lipca 28 r. oraz 21 sierpnia 28 r. Zarząd 5

6 Województwa Wielkopolskiego przyjął zmiany do IW IZ WRPO, wynikające z rekomendacji Audytu Zgodności oraz opinii IPOC. W dniu 11 grudnia 28 r. zatwierdzony został przez ZWW tekst jednolity Instrukcji Wykonawczej IZ WRPO (wersja 2.). Instrukcja Wykonawcza Instytucji Pośredniczącej WRPO (wersja 1.) została zatwierdzona przez Zarząd Województwa Wielkopolskiego w dniu 24 lipca 28 r. W dniu 2 października oraz 18 grudnia 28 r. ZWW przyjął zmiany do IW IP. Lista projektów indywidualnych W ramach WRPO realizowane będą 32 projekty kluczowe. W dniu 12 maja 28 r. Lista projektów dużych i kluczowych w ramach WRPO została zatwierdzona przez ZWW i od tego dnia stanowi załącznik nr 4 do Szczegółowego opisu priorytetów programu operacyjnego. Na liście znajdują się 32 projekty kluczowe, w tym jeden duży projekt będący jednocześnie projektem kluczowym, który dotyczy zakupu taboru kolejowego dla regionalnych przewozów pasażerskich. W okresie sprawozdawczym dwukrotnie wprowadzane były zmiany do ww. załącznika. W grudniu 28 r. ZWW postanowił usunąć projekt Budowa Wielkopolskiego Centrum Zaawansowanych Technologii Informacyjnych z listy projektów kluczowych WRPO. Przyczyną usunięcia projektu było pojawienie się możliwości jego sfinansowania ze środków pomocowych Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka na lata Część ww. projektu dotycząca biblioteki technicznej i centrum wykładowego została natomiast wydzielona z projektu i wpisana na listę projektów kluczowych w ramach działania 5.1. Infrastruktura szkolnictwa wyższego. Na podstawie Listy projektów dużych i kluczowych w ramach WRPO przygotowywany jest Indykatywny Wykaz Indywidualnych Projektów Kluczowych dla WRPO, który jest zatwierdzany przy każdorazowych zmianach przez Zarząd Województwa Wielkopolskiego. Pierwsza część Indykatywnego Wykazu Indywidualnych Projektów Kluczowych dla WRPO zawiera 16 projektów i została zatwierdzona przez Zarząd Województwa Wielkopolskiego w dniu 18 kwietnia 28 r. Dnia 24 lipca ZWW przyjął uchwałą drugą część Wykazu, zawierającą 6 projektów. Przyjęcie trzeciej część Wykazu zostało zaplanowane na styczeń 29 r. Szczegółowe informacje dotyczące realizacji projektów kluczowych, podpisanych pre-umów oraz umów zostały zamieszczone w analizie jakościowej poszczególnych priorytetów (punkt 3 Postęp wdrażania programu wg priorytetów). Wytyczne W okresie sprawozdawczym Instytucja Zarządzająca oraz Instytucja Pośrednicząca WRPO stworzyły wytyczne dla programu operacyjnego, instytucji zarządzającej, pośredniczącej oraz dla beneficjentów. Do najważniejszych wytycznych należą dokumenty dotyczące: kwalifikowalności wydatków, informacji i promocji, wyboru audytora oraz prowadzenia i dokumentowania audytu zewnętrznego projektu dofinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, prowadzenia kontroli prawidłowości realizacji projektów dofinansowanych ze środków EFRR, studium wykonalności, biznes planów dla działań, wytyczne w sprawie archiwizacji dokumentów związanych z realizacją projektów, wytycznych dla konkursów ogłoszonych w 28 roku. Jednocześnie w badanym okresie dokonano aktualizacji wytycznych z zakresu: prowadzenia wizyt monitorujących projektów, prowadzenia kontroli prawidłowości realizacji projektów, audytu zewnętrznego projektu, kwalifikowalności kosztów, zawierania umów/porozumień o partnerstwie dla projektów realizowanych w ramach WRPO, studium wykonalności (Działanie 1.7, 6.2, 5.2, 5.4). W sierpniu 28 roku konsultacjom społecznym poddano projekt wytycznych dla beneficjentów z zakresu podejmowanych zadań z rewitalizacji dla Działania 4.2 Rewitalizacja zdegradowanych obszarów poprzemysłowych i powojskowych. Wzory dokumentów Wzory dokumentów dla beneficjentów, w tym wzory wniosków preselekcyjnych, wzory wniosków o dofinansowanie, wzory umów o dofinansowanie, wzory wniosków o płatność, przygotowywane są dla każdego konkursu przez instytucje zajmujące się wdrażaniem poszczególnych priorytetów w ramach WRPO. W przypadku Priorytetów: I, II, IV, V i VI instytucją wdrażającą jest Departament Wdrażania 6

7 Programu w UMWW, Priorytetu III WFOŚiGW w Poznaniu, Priorytetu VII Departament Polityki Regionalnej w UMWW. Wszystkie dokumenty dla beneficjentów zamieszczane są na stronie internetowej Strategia Lizbońska W ramach WRPO realizowane są cele Strategii Lizbońskiej. Cel główny WRPO (Wzmocnienie potencjału rozwojowego Wielkopolski na rzecz wzrostu konkurencyjności i zatrudnienia) realizuje jednocześnie cel główny Strategii Lizbońskiej (Wzrost gospodarczy i zatrudnienie), a cele szczegółowe regionalnego programu (Poprawa warunków inwestowania, Wzrost aktywności zawodowej mieszkańców, Wzrost udziału wiedzy i innowacji w gospodarce regionu) są spójne z celami szczegółowymi Strategii Lizbońskiej. W Wielkopolskim Regionalnym Programie Operacyjnym na lata wydatki lizbońskie realizowane są w ramach kategorii: 2-1, w Priorytecie I Konkurencyjność przedsiębiorstw; 1-13, 16, 28-29, 52 w Priorytecie II Infrastruktura komunikacyjna oraz w Priorytecie III Środowisko przyrodnicze. Udział wydatków lizbońskich w wyżej wymienionych kategoriach wynosi 1%, natomiast całkowity udział wydatków lizbońskich w WRPO wynosi ponad 4%. Największy udział wydatków na Strategię Lizbońską w WRPO przypada na Priorytet I Konkurencyjność przedsiębiorstw ponad 6 %. W zawiązku z tym, iż pierwsze umowy o dofinansowanie z beneficjentami podpisane zostały pod koniec okresu sprawozdawczego, określenie postępu w osiąganiu celów lizbońskich oraz całkowitego wkładu funduszu w osiąganie wartości docelowych opartych na kategoriach wydatków (o których mowa w załączniku IV rozp. 183/26), będzie możliwe po zakończeniu realizacji projektów przez wnioskodawców (lub po złożeniu przez beneficjentów wniosku o płatność końcową). Krajowy Program Reform W ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata realizowane są przedsięwzięcia, które wpisują się w pięć priorytetów Krajowego Programu Reform (Rozwój przedsiębiorczości, Wzrost innowacyjności przedsiębiorstw, Rozwój i modernizacja infrastruktury oraz zapewnienie warunków konkurencji w sektorach sieciowych, Tworzenie i utrzymanie nowych miejsc pracy oraz zmniejszenie bezrobocia, Poprawa zdolności adaptacyjnych pracowników i przedsiębiorstw poprzez inwestowanie w kapitał ludzki). Relacje między WRPO a Krajowym Programem Reform są dwojakiego rodzaju. Z jednej strony WRPO bezpośrednio realizuje poszczególne priorytety tego dokumentu. Z drugiej strony, WRPO jest w pewnym sensie beneficjentem określonych w poszczególnych priorytetach Krajowego Programu Reform działań rządu w sferze legislacyjnej. Wkład programu w promowanie równości płci oraz opis uzgodnień partnerskich Informacje dotyczące wkładu programu w promowanie równości płci oraz uzgodnień partnerskich zostały opisane w punkcie 2.2. Informacje na temat zgodności z przepisami wspólnotowymi. Programy pomocowe IZ WRPO nie przygotowuje własnych projektów programów pomocowych. Programy przygotowywane są przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego. W okresie sprawozdawczym sporządzone zostały projekty następujących rozporządzeń: rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego w sprawie udzielania pomocy na inwestycje w zakresie: energetyki, infrastruktury telekomunikacyjnej, infrastruktury sfery badawczorozwojowej, lecznictwa uzdrowiskowego w ramach regionalnych programów operacyjnych: Projekt rozporządzenia został przesłany przez UOKiK do Komisji Europejskiej celem notyfikacji w dniu 13 sierpnia 28 r. W dniu 15 października 28 r. UOKiK przekazał pierwszą serię pytań z Komisji Europejskiej. Odpowiedzi za pośrednictwem UOKiK zostały przekazane do KE w dniu 1 grudnia 28r. rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego w sprawie udzielania pomocy na rewitalizację w ramach regionalnych programów operacyjnych: Projekt rozporządzenia został przekazany do Komisji Europejskiej w dniu 19 września 28 r. Departament Koordynacji i Wdrażania Programów Regionalnych pełniący funkcję Instytucji Koordynującej RPO otrzymał 27 listopada 28 r. pierwszą serię pytań ze strony Komisji, na które odpowiedzi zostały przesłane do KE w dniu 23 grudnia 28 r. 7

8 rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego w sprawie udzielania pomocy na wzmacnianie potencjału instytucji otoczenia biznesu w ramach regionalnych programów operacyjnych: W dniu 5 listopada 28 r. odbyło się spotkanie z przedstawicielami Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Regionalnej Komisji Europejskiej, w efekcie którego pojawiła się konieczność ponownego przeanalizowania założeń dotyczących udzielania pomocy publicznej w obszarze instytucji otoczenia biznesu. W okresie listopad grudzień były prowadzone prace nad nowym brzmieniem rozporządzenia. Planowany termin wprowadzenia na formalną ścieżkę legislacyjną - do końca stycznia 29 r. rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego w sprawie udzielania pomocy na inwestycje w zakresie transportu multimodalnego w ramach regionalnych programów operacyjnych: Projekt rozporządzenia został przesłany w celu notyfikacji do Komisji Europejskiej w dniu W dn.12 czerwca UOKiK przekazał pierwszą serię pytań Komisji. Odpowiedź została przekazana 4 lipca 28 r. W dniu 21 lipca 28 r. KE nadesłała kolejną porcję pytań. W dniach 3-31 lipca 28 r. UOKIK nadesłał kolejne pytania uzupełniające. Odpowiedzi zostały przesłane 14 sierpnia 28 r. W dniu 12 listopada 28 program pomocowy został zaakceptowany przez Komisję Europejską. W grudniu 28r. prowadzono prace nad projektem wynikające z konieczności odzwierciedlenia w przepisach projektowanego rozporządzenia zmian wprowadzonych w ramach konsultacji z KE oraz dostosowania niektórych przepisów rozporządzenia do rozporządzenia Komisji (WE) nr 8/28. Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego w sprawie udzielania pomocy na inwestycje w zakresie portów lotniczych w ramach regionalnych programów operacyjnych: Projekt rozporządzenia został przesłany w procedurze notyfikacji do Komisji Europejskiej w dniu 14 kwietnia 28 r. W dniu 12 czerwca 28 r. UOKiK przekazał pierwszą serię pytań Komisji. Odpowiedź została przekazana 4 lipca 28 r. Kolejne pytania Komisja wysłała w dniu 17 października 28 r. W dniu 14 listopada 28 odbyło się w Brukseli robocze spotkanie z przedstawicielami DG REGIO i DG TREN, na którym przedstawiciele Dyrekcji Generalnych zgłosili kolejne pytania i wątpliwości dotyczące projektu Rozporządzenia i zwrócili się z prośbą o przesłanie wyjaśnień. W dniu 19 listopada 28 r. odbyło się robocze spotkanie z UOKiK, na którym podjęto ustalenia co do wyjaśnień na pytania Komisji. Kolejne kwestie problemowe wstrzymywały przesłanie wyjaśnień do KE. Finalnie wyjaśnienia zostały przesłane 23 grudnia 28 r. W związku z wejściem w życie Rozporządzenia (WE) nr 8/28 z dnia 6 sierpnia 28 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu (ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych) w okresie październik grudzień prowadzone były prace związane z nowelizacją trzech rozporządzeń w zakresie dostosowującym do przepisów rozporządzenia nr 8/28 oraz w związku z faktem iż w aktualnym brzmieniu rozporządzenia obowiązywały do dnia 31 grudnia 28 r.: Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 11 października 27 r. w sprawie udzielania regionalnej pomocy inwestycyjnej w ramach regionalnych programów operacyjnych nowelizacja podpisana w dniu 16 grudnia 28 r., opublikowana w dniu 19 grudnia 28 r., planowany termin wejścia w życie - 1 stycznia 29r. Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 11 października 27 r. w sprawie udzielania pomocy na usługi doradcze dla mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców w ramach regionalnych programów operacyjnych - nowelizacja podpisana w dniu 12 grudnia 28 r., opublikowana w dniu 19 grudnia 28 r., planowany termin wejścia w życie - 1 stycznia 29r. Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 2 października 27 r. w sprawie udzielania pomocy na szkolenia w ramach regionalnych programów operacyjnych - nowelizacja podpisana w dniu 15 grudnia 28 r., opublikowana w dniu 19 grudnia 28 r., planowany termin wejścia w życie - 1 stycznia 29r. 8

9 Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 2 października 27 r. w sprawie udzielania pomocy de minimis w ramach regionalnych programów operacyjnych obowiązywało przez cały rok 28. Europejska Strategia Zatrudnienia Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny na lata realizuje cele Europejskiej Polityki Zatrudnienia poprzez swój cel szczegółowy Wzrost aktywność zawodowej mieszkańców. Priorytet związany z przedsiębiorczością przyczynia się i ułatwia obywatelom prowadzenie ich firm oraz zatrudnianie innych osób, a także poprzez specjalistyczne projekty doradcze zwiększa zdolność adaptacyjną pracowników i pracodawców. Także środki przeznaczone na projekty z pozostałych priorytetów WRPO przyczyniają się do tworzenia nowych miejsc pracy. W ramach Pomocy technicznej finansowane są miejsca pracy dla osób, które zarządzają i wdrażają WRPO. Wpływ działań w ramach programu na niwelowanie negatywnych skutków kryzysu gospodarczego Województwo Wielkopolskie wpływa na niwelowanie negatywnych skutków kryzysu gospodarczego poprzez sprawne wdrażanie Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata Realizacja zaleceń i rekomendacji KE Zalecenia i rekomendacje Komisji Europejskiej dotyczące treści sprawozdań rocznych zostały uwzględnione w sprawozdaniu za 28 r. Poszczególne uwagi KE zostały wprowadzone do następujących punktów: 2.1. Realizacja i analiza postępów, 2.2 Informacja na temat zgodności z przepisami wspólnotowymi, 2.6. Komplementarność pomocy z innymi instrumentami wsparcia, 5. EFRR/EFS Duże projekty, w załączniku nr 2 Sprawozdanie roczne WRPO za 28 r.- Informacja i promocja. Stopień osiągnięcia wskaźników rzeczowych i finansowych Postęp fizyczny programu wyrażony wskaźnikami celu głównego, szczegółowego (tabela 1) oraz wskaźnikami działań (Priorytet I i II) zostanie przedstawiony w kolejnym sprawozdaniu z uwagi na fakt, iż faktyczna realizacja WRPO rozpoczęła się w 28 r., a pierwsze umowy zostały podpisane pod koniec okresu sprawozdawczego, Analiza wartości wskaźników wg priorytetów programu (tabela 4) osiągniętych w okresie sprawozdawczym dotyczy Priorytetu VII Pomoc Techniczna i została ona przedstawiona w punkcie Postęp w realizacji celów Priorytetu VII, wraz z analizą postępów. Dane dotyczące postępu finansowego i rzeczowego pozostałych osi priorytetowych będą możliwe do przedstawienia w sprawozdaniu z realizacji WRPO za rok 29 r. Będą one dotoczyły osi priorytetowych, w ramach których ogłoszone zostały konkursy w 28 r. tj. Priorytet I, II, III, V i VI. W okresie sprawozdawczym zostało podpisanych 6 umów z beneficjentami w ramach Priorytetu III Środowisko przyrodnicze Działania 3.3 Wsparcie ochrony przyrody, na łączną kwotę dofinansowania ,13 euro ( ,4 zł *). W ramach Priorytetu VII Pomoc techniczna wydano 24 decyzje na łączną kwotę ,17 euro ( , zł *). Ponadto w ramach Priorytetu I Działanie 1.1 Rozwój mikroprzedsiębiorstw podpisanych zostało 21 umów z beneficjentami Działania 1.1. Rozwój mikroprzedsiębiorstw na łączną całkowitą wartość projektów ,273 euro ( ,51 zł*), w tym ,63 euro ( ,88 zł*) dofinansowanie z UE (dane zostaną wprowadzone do KSI (SIMIK 7-13) w styczniu 29 r.). W wyniku renegocjacji WRPO, która miała miejsce w okresie sprawozdawczym, dokonane zostały korekty wartości wskaźników dla roku docelowego Priorytetu II Infrastruktura komunikacyjna. Skorygowano wartość wskaźnika Długość nowych dróg (km) z 25 na 2 oraz wskaźnika Długość zrekonstruowanych dróg (km) z 75 na 78. Zmiany te wynikały z błędów kalkulacyjnych i nieprawidłowego zapisu w WRPO. Informacje na temat planowanych ewaluacji dotyczących systemu wskaźników RPO zostaną podane w Sprawozdaniu rocznym z wdrażania WRPO na lata za 29 r. 9

10 2.2 Informacja na temat zgodności z przepisami wspólnotowymi Instytucja Zarządzająca deklaruje, że powzięła wszelkie odpowiednie środki zapewniające przestrzeganie polityk wspólnotowych. IZ WRPO podjęła działania kontrolne służące zapewnieniu przestrzegania polityk wspólnotowych wprowadzając liczne mechanizmy służące zagwarantowanie zgodności realizacji operacji, zarówno na poziomie Instytucji Zarządzającej, jak i na poziomie beneficjenta. W ramach systemu realizacji WRPO stworzono wewnętrzny system monitorowania realizacji polityk horyzontalnych w następujących obszarach: środowisko przyrodnicze, społeczeństwo informacyjne, równość szans. Wykonanie tego zobowiązania na poziomie WRPO wymaga identyfikacji nakładów na poszczególne polityki w ramach wszystkich projektów. Na poprawę stanu środowiska przyrodniczego oraz na budowę społeczeństwa informacyjnego przeznaczono odpowiednie środki w ramach odpowiadających im priorytetów i działań. Nie będą to jednak wszystkie środki, jakie w ramach WRPO zostaną przeznaczone na te cele. W ramach wielu innych projektów, realizujących inne cele w innych priorytetach i działaniach, przeznaczone zostaną także pewne kwoty na poprawę stanu środowiska przyrodniczego oraz na budowę społeczeństwa informacyjnego. Dla polityki horyzontalnej - równości szans, w WRPO nie przewiduje się odrębnych środków. Ewentualne, wyodrębnione nakłady na ten cel, przewidziane zostaną w ramach poszczególnych projektów. Wszyscy beneficjenci, oprócz niezbędnej dokumentacji projektowej i odpowiednich załączników, przekazują Instytucji Zarządzającej poprzez jednostkę odpowiedzialną za nabór wniosków, informację o planowanych nakładach na wymienione wyżej cele, oraz o efektach tych nakładów, wypełniając formularz pt. Informację o sposobie realizacji polityk/celów horyzontalnych w ramach projektu. Pytania w formularzu dotyczą takich dziedzin jak: środowisko (energia, emisja substancji do atmosfery, gospodarka wodna, gospodarka odpadami), społeczeństwo informacyjne, równość szans (kobiet, niepełnosprawnych, zagrożonych marginalizacją, mieszkańców wsi i innych). Ponadto w trakcie realizacji projektu beneficjent udziela odpowiedzi Instytucji Zarządzającej na dodatkowe pytania. Przed finansowym zakończeniem realizacji projektu, beneficjent wypełnia ponownie formularz w celu weryfikacji danych podanych w poprzednim formularzu i przesyła go ponownie do właściwej jednostki Instytucji Zarządzającej odpowiedzialnej za nabór projektów, przed ostatecznym rozliczeniem projektu. Na etapie wnioskowania o przyznanie dofinansowania ze środków EFRR projekty, które wymagają oceny oddziaływania na środowisko są analizowane przez Oddział Oceny Oddziaływania na Środowisko znajdujący się w Departamencie Wdrażania Programu Regionalnego. Pracownicy Oddziału Oceny Oddziaływania na Środowisko sprawdzają zgodność projektów z Ustawą z dnia 3 października 28 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, która jest dostosowana do dyrektyw Unii Europejskiej. W tym celu została stworzona lista sprawdzająca, która pozwala na zweryfikowanie czy dokumentacja załączona do wniosku jest zgodna z odpowiednimi Dyrektywami. Ponadto sprawdzane jest jak projekt wpływa na wyznaczone lub potencjalne Obszary Natura 2, czy jest zgodny z pozostałym acquis communautaire w zakresie ochrony środowiska oraz czy dokumentacja załączona do wniosku jest zgodna z prawodawstwem polskim w zakresie oddziaływania na środowisko. W IZ WRPO zapewnione zostały także mechanizmy służące zagwarantowaniu zgodności realizowanych operacji z prawem zamówień publicznych. Za kontrolę ex-ante prawidłowości udzielania zamówień publicznych prowadzonych przez beneficjentów projektów odpowiedzialny jest Wydział Umów w Departamencie Wdrażania Programu Regionalnego. Ponadto Wydział Kontroli Projektów przeprowadza kontrolę ex-post prawidłowości udzielania przez beneficjentów zamówień publicznych na każdym etapie realizacji projektu oraz w okresie trwałości projektu (w tym: kontrole dokumentów w siedzibie departamentu oraz kontrole na miejscu realizacji projektów). W ramach WRPO realizacja zasady równość szans odbywa się na wszystkich etapach: programowania/wdrażania, monitorowania i ewaluacji. Na etapie programowania/wdrażania IZ WRPO wprowadziła odpowiednie mechanizmy gwarantujące zrównoważony udział kobiet i mężczyzn w realizowanych projektach poprzez wprowadzenie odpowiednich kryteriów wyboru projektów. Dla wszystkich działań programu przyjęto kryterium formalne: Projekt zakłada pozytywny lub neutralny wpływ inwestycji na polityki horyzontalne (w 1

11 szczególności zrównoważony rozwój i równość szans). W Priorytecie III Środowisko przyrodnicze Działaniu 3.3 Wsparcie ochrony przyrody dodatkowo w ocenie merytorycznej wprowadzono kryterium punktowane brzmiące: Czy infrastruktura jest lub będzie dostosowana do potrzeb osób niepełnosprawnych. Dla wszystkich działań w Priorytecie V Infrastruktura dla kapitału ludzkiego wprowadzono kryterium, punktujące projekty, które zakładają udogodnienia dla niepełnosprawnych. Ponadto w Działaniu 5.4 Wzmocnienie pozostałej infrastruktury społecznej zamieszczono kryterium strategiczne dotyczące wpływu projektu na ograniczenie problemów społecznych w zakresie: ubóstwa, bezrobocia, niepełnosprawności, sieroctwa, przemocy (w rodzinie), alkoholizmu, bezdomności, problemów wynikających ze starości i innego zakresu wykluczenia społecznego. W celu równego dostępu do informacji nt. ogłaszanych konkursów IZ WRPO umieszcza wszystkie informacje o naborach na stronie internetowej (w przypadków naborów z Priorytetu III Środowisko przyrodnicze także na stronie Instytucji Pośredniczącej - oraz w prasie lokalnej. Ponadto wsparcie udzielone w ramach programu skierowane jest do wszystkich typów beneficjentów. W UWRPO dla każdego działania określona została lista beneficjentów, którzy mogą aplikować o dofinansowanie. Na etapie monitorowania równouprawnienie zapewnione jest m.in. poprzez udział zarówno mężczyzn, jak i kobiet w obradach Komitetu Monitorującego. Ponadto IZ WRPO w swoim systemie sprawozdawczym wprowadziła do odpowiednich działań wskaźniki projektowe dotyczące eliminowania/niwelowania barier grup defaworyzowanych. W przypadku, gdy beneficjent realizuje projekt, który w znacznym stopniu dotyczy wyrównywania szans może wybrać wskaźnik przedstawiający jego rzeczową realizację w tej dziedzinie, np. dla Działania 5.2 Rozwój infrastruktury edukacyjnej, w tym kształcenia ustawicznego określono wskaźnik: Liczba usuniętych barier architektonicznych w obiektach będących celem projektu oraz ich otoczeniu. Dodatkowo równość szans realizowana jest poprzez zapewnienie równego dostępu do informacji nt. realizacji programu. Na stronie internetowej zamieszczane są na bieżąco informacje nt. wdrażania Programu oraz Sprawozdania z realizacji WRPO. W celu zapewnienia równouprawnienia na etapie ewaluacji w 29 roku na podstawie raportów końcowych z ewaluacji przeprowadzonych w 28 r. zostanie stworzona baza rekomendacji i wniosków dotyczących poprawy sytuacji osób z grup defaworyzowanych. W okresie sprawozdawczym zasada partnerstwa była realizowana na wszystkich etapach: programowania/wdrażania, monitoringu i ewaluacji. Na etapie programowania/wdrażania w 28 r. przeprowadzono konsultacje społeczne, które dotyczyły m.in. Szczegółowego opisu priorytetów WRPO na lata , wytycznych IZ WRPO, Kryteriów wyboru projektów. Konsultacje odbywały się z wykorzystaniem strony internetowej programu operacyjnego, na której wraz z konsultowanym dokumentem umieszczony był formularz zgłaszania uwag, np. dnia 13 sierpnia 28 roku do konsultacji społecznych poddano projekt wytycznych dotyczący Działania 4.2 Rewitalizacja zdegradowanych obszarów poprzemysłowych i powojskowych. Projekt został umieszczony na stronie regionalnego programu operacyjnego, a beneficjenci mogli zgłaszać swoje propozycje, uwagi poprzez formularz do 29 września 28 roku. W przypadku tworzenia Kryteriów wyboru projektów WRPO, konsultacje społeczne przebiegały dwuetapowo. Na stronie internetowej programu regionalnego został zamieszczony projekt niniejszych wytycznych oraz formularz zgłoszenia uwag. Następnie przedstawiciele Komitetu Monitorującego i instytucji zgłaszających uwagi spotkali się w celu wspólnego omówienia i stworzenia Kryteriów wyboru projektów WRPO. Stosowanie zasady partnerstwa wyrażone jest także poprzez zapewnienie wsparcia dla partnerów społecznych i organizacji pozarządowych jako potencjalnych beneficjentów WRPO. Organizacje pozarządowe mogą ubiegać się o wsparcie w ramach następujących działań: 1.4 Wsparcie przedsięwzięć wynikających z Regionalnej Strategii Innowacji, 1.5 Promocja regionalnej gospodarki, 1.6 Rozwój sieci kooperacji, 2.7 Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego, 3.2 Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku, 3.3 Wsparcie ochrony przyrody, 4.1 Rewitalizacji obszarów miejskich, 4.2 Rewitalizacja zdegradowanych obszarów poprzemysłowych i powojskowych, 5.1 Infrastruktura szkolnictwa wyższego, 5.2 Rozwój infrastruktury edukacyjnej, w tym kształcenia ustawicznego, 5.3 Poprawa warunków funkcjonowania systemu ochrony zdrowia w województwie,

12 5.4 Wzmocnienie pozostałej infrastruktury społecznej, 6.1 Infrastruktura na terenach turystycznych, 6.2 Rozwój kultury i zachowanie dziedzictwa kulturowego. Na etapie monitorowania zasada partnerstwa została zachowana poprzez skład Komitetu Monitorującego. Członkowie Komitetu Monitorującego reprezentują m.in. władze samorządowe, rządowe, partnerów społeczno-gospodarczych. W obradach Komitetu Monitorującego uczestniczą nie tylko jego członkowie oraz zastępcy, ale także duża grupa obserwatorów będących przedstawicielami m.in.: Urzędu Skarbowego w Poznaniu, Związku Banków Polski, Ministerstwa Zdrowia, Ministerstwa Środowiska, Komisji Europejskiej, Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu, Związku Gmin Wiejskich RP, Związku Miast Polskich. Ponadto dla inicjatywy JESSICA oraz JEREMIE stworzono grupy robocze, w skład których oprócz pracowników IZ WRPO wchodzili także m.in. przedstawiciele jednostek samorządowych wielkopolski, banków, a także regionów Unii Europejskiej, które skorzystały z inicjatywy JEREMIE. Na etapie ewaluacji IZ WRPO z partnerami środowiska naukowego (Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu) stworzyła Grupę Sterującą Ewaluacją, która ma wspierać jednostkę ewaluacyjną UMWW. Informacje na temat problemów związanych ze zgodnością prawa polskiego z prawem europejskim zostały przedstawione w punkcie 2.3 Opis napotkanych problemów wraz z podjętymi działania zaradczymi. 2.3 Opis napotkanych problemów wraz z podjętymi działaniami zaradczymi W 28 roku zidentyfikowano kilka problemów opóźniających proces wdrażaniu WRPO na lata Większość z nich wynikała z braku rozporządzeń bądź dokumentów, które były niezbędne do wdrażania programu, w ramach których zostały ogłoszone konkursy, oraz z niezgodności prawa polskiego z prawem europejskim min. w zakresie oceny oddziaływania na środowisko. Jednym z nich był brak właściwych dokumentów dotyczących poprawnej oceny oddziaływania inwestycji na środowisko. W dniu 3 czerwca 28 r. zatwierdzone zostały nowe Wytyczne w zakresie postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięć współfinansowanych z krajowych lub regionalnych programów operacyjnych. Dokument zawierał wskazówki odnośnie postępowań administracyjnych w procesie inwestycyjnym, które pozwoliły w okresie przejściowym (tj. do czasu wejścia w życie nowych przepisów zgodnych z prawodawstwem unijnym) w sposób maksymalny wykorzystać istniejące regulacje prawne w celu zapewnienia zgodności z wymaganiami dyrektyw środowiskowych. Wytyczne zostały skonsultowane z Komisją Europejską, która wyraziła akceptującą opinię co do ich stosowania. W dniu 3 października 28 r. został wydana nowa Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227). Ustawa obowiązuje od 15 listopada 28 r. i nowelizuje m.in. przepisy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, prawa budowlanego, wodnego, ochrony środowiska oraz o ochronie przyrody. Zmienione zostały zasady postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko planowanych przedsięwzięć budowlanych. Po wejściu w życie nowej ustawy beneficjenci składający wnioski w ramach WRPO na lata oraz ci, którzy złożyli je wcześniej, zostali zobowiązani do dostosowania oceny oddziaływania na środowisko w dokumentacji projektowej do nowych przepisów prawnych w zakresie ochrony środowiska. Stanowiło to utrudnienie dla beneficjentów, a w konsekwencji doprowadziło do ich wycofywania się z realizacji projektów, które zostały już zatwierdzone do realizacji. W ramach Działania 2.1 Wzmocnienie regionalnego układu powiązań drogowych (drogi wojewódzkie, z wyłączeniem dróg wojewódzkich w miastach na prawach powiatu) w okresie sprawozdawczym (lipiec 28 r.) zatwierdzonych do realizacji zostało 7 wniosków. W wyniku konieczności dostosowania 12

13 dokumentacji projektowej do nowych przepisów unijnych 2 wnioskodawców w listopadzie 28 r. wycofało swoje wnioski. Ponadto późne przyjęcie ustawy doprowadziło do zablokowania finansowania inwestycji budowlanych w ramach konkursu ogłoszonego dla Działania 1.2 Wsparcie rozwoju MSP (konkurs trwał od 2 czerwca do 25 lipca 28 r.). Regulamin konkurs zawierał zapis, iż nie będą realizowane projekty, które wymagają pozwolenia na budowę albo zgłoszenia zamiaru wykonania robót budowlanych. Kolejnym problemem było zbyt późne ogłoszenie Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach działania Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata z dnia 17 lipca 28 r., które umożliwiło ostateczne wyznaczenie linii demarkacyjnej pomiędzy Działaniem 3.2 Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw (realizowanym w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata ) a Działaniem 1.1 Rozwój mikroprzedsiębiorstw (realizowanym w ramach WRPO na lata ). Zaistniała sytuacja opóźniła podjęcie decyzji o przeprowadzeniu oceny formalnej wniosków złożonych przez beneficjentów. Ponadto w trakcie całego okresu sprawozdawczego istniał problem dotyczący braku właściwych rozporządzeń i wytycznych do Inicjatyw JEREMIE i JESSICA oraz brak regulacji w zakresie pomocy publicznej. Instytucja Zarządzająca nie jest w stanie podjąć środków zaradczych w celu likwidacji wymienionych problemów, ponieważ nie posiada mocy decyzyjnej w tej kwestii. Działania zaradcze były lub powinny być podejmowane na wyższym szczeblu instytucjonalnym. Problemem, który utrudniał właściwą realizację programu w badanym okresie sprawozdawczym była niestabilność kursu euro. Niski kurs euro na początku okresu sprawozdawczego znacznie pomniejszał kwotę dotacji. Odwrócenie sytuacji nastąpiło pod koniec 28 r., kiedy z uwagi na kryzys finansowy, który się wtedy pojawił, wartość euro względem złotówki uległa zwiększeniu. 2.4 Zmiany w kontekście realizacji programu operacyjnego (w stosownych wypadkach) Do głównych tendencji społeczno-ekonomicznych w województwie wielkopolskim w 28 roku, należał spadek produkcji sprzedanej przemysłu (w cenach stałych) i przeciętnego zatrudnienia w przedsiębiorstwach (powyżej 9 osób) oraz wzrost bezrobocia odnotowany od października 28 r. Pomimo wzrostu stopy bezrobocia w województwie wielkopolskim w ostatnich miesiącach 28 roku, stopa bezrobocia w grudniu wynosiła 6,4%, jednocześnie stanowiła ona najniższą wartość wśród pozostałych województw Polski. Ponadto w stosunku do 27 roku, wartość stopy bezrobocia spadła (grudzień 27 rok - 7,6%). Na koniec 28 roku przeciętne zatrudnienie w przedsiębiorstwach (powyżej 9 osób) województwa wielkopolskiego obniżyło się do 577,3 tys. osób w porównaniu z poprzednim miesiącem zmniejszyło się o,3%, ale wzrosło o 3,7% w stosunku do grudnia 27 roku. W Wielkopolsce zatrudnienie rośnie szybciej niż przeciętnie w kraju. W kraju przeciętne zatrudnienie w ciągu miesiąca spadło o,6%, natomiast w skali roku zwiększyło się o 2,3%. Pomimo spadku produkcji od listopada do grudnia 28 r., przyjęcie jako podstawy porównań przeciętnego miesięcznego poziomu sprzedaży produkcji przemysłowej w roku 2 wskazuje tak w Wielkopolsce jak i w kraju na utrzymywanie się tendencji wzrostowej. W stosunku do 27 roku, w Wielkopolsce produkcja sprzedana wzrosła o 4,4% (średnia krajowa 3,5%). Podobnie jak w całej Polsce, w Wielkopolsce w 28 r. zwiększyła się sprzedaż produkcji budowlanej o 26,4% w stosunku do 27 roku. W 28 roku negatywne skutki kryzysu finansowego nie spowodowały spadku liczby podmiotów gospodarki narodowej. Liczba podmiotów gospodarki narodowej ujętych w rejestrze REGON dla województwa wielkopolskiego, według stanu na koniec 28 r., była większa niż w 27 r. Najliczniejszą grupę stanowiły osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, natomiast 13

14 największa dynamika charakteryzowała spółki handlowe. Podobna tendencja została odnotowana w sprzedaży detalicznej towarów (w cenach bieżących). Na koniec 28 r. sprzedaż detaliczna towarów w stosunku do grudnia 27 r. wzrosła o niecałe 2%. 2.5 Zasadnicze modyfikacje w rozumieniu art. 57 rozporządzenia nr 183/26 (w stosownych wypadkach) W 28 roku nie odnotowano żadnych modyfikacji w rozumieniu art. 57 rozporządzenia nr 183/ Komplementarność pomocy z innymi instrumentami wsparcia W celu zapewnienia koordynacji i komplementarności wsparcia z innym instrumentami na etapie ich realizacji w IZ WRPO stosowane są różne narzędzia. Dla wyeliminowania ewentualnego nakładania się interwencji poszczególnych programów operacyjnych współfinansowanych z funduszy strukturalnych, Funduszu Spójności, EFRROW i EFR, Instytucja Zarządzająca będzie stosować się do zapisów Linii demarkacyjnej pomiędzy Programami Operacyjnymi Polityki Spójności, Wspólnej Polityki Rolnej i Wspólnej Polityki Rybackiej. Dokument został przyjęty uchwałą Komitetu Koordynującego NSRO w dniu 18 grudnia 27 roku i jest efektem uzgodnień wszystkich instytucji zaangażowanych w programowanie rozwoju na lata Należy zaznaczyć, że linia demarkacyjna stanowi jedynie uzupełnienie informacji o wsparciu określonych typów interwencji zawartych w programie i uszczegółowieniu do programu, identyfikując szczegółowe kryteria wskazujące miejsce realizacji projektów w danym PO/RPO. Podczas III posiedzenia Komitetu Koordynacyjnego, które odbyło się 3 czerwca 28 r. w Warszawie, przedłożono do głosowania propozycje zmian zapisów linii demarkacyjnej. Zmiany w dokumencie w dużym stopniu polegały na technicznych uzupełnieniach poszczególnych kategorii, w związku z aktualizacją Szczegółowych opisów osi priorytetowych PO Kapitał Ludzki, PO Infrastruktura i Środowisko oraz PO Innowacyjna Gospodarka. W nowej wersji dokumentu uwzględniono również wsparcie w zakresie osi 4 PROW LEADER. Pod uwagę wzięto również opinie i komentarze do dokumentu nadsyłane przez instytucje zaangażowane w proces realizacji Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia na lata W Wielkopolskim Regionalnym Programie Operacyjnym na lata w niektórych działaniach zostały przyjęte kryteria demarkacji min. wartość projektu, typ beneficjenta, mieszkańców. Kryterium wartość projektu wprowadzone zostało w 15 działaniach program operacyjnego. W niektórych działaniach kryterium wartości projektu wprowadzono tylko dla pewnych kosztów kwalifikowanych (np. Działanie 3.7. Zwiększenie wykorzystania odnawialnych zasobów energii - Do ,99 euro (2 zł*) wartości całkowitej projektu, z wyjątkiem: elektrowni wodnych z instalacją do przesyłu energii, urządzeń grzewczych opalanych biomasą lub biogazem z instalacją do przesyłu energii, urządzeń i instalacji do produkcji i przesyłu energii elektrycznej i cieplnej w skojarzeniu (kogeneracja), do ,49 euro (1 zł*) wartości projektu). Kolejnym kryterium demarkacyjnym jest typ beneficjenta, który może ubiegać się o dofinansowanie. Informacje na temat typów beneficjentów w poszczególnych priorytetach zostały przedstawione w punkcie 3 w analizie jakościowej dla priorytetów WRPO. W Priorytecie III Środowisko przyrodnicze dla dwóch działań (Działaniu 3.1. Racjonalizacja gospodarki odpadami i ochrona powierzchni ziemi, Działanie 3.2. Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku) jako kryterium demarkacji z PROW przyjęto liczbę mieszkańców. Ponadto w ramach Instytucji Zarządzającej WRPO wyznaczona została jednostka (Oddział Analiz Regionalnych), która na bieżąco monitoruje nowe uchwały oraz zmiany istniejących uchwał dotyczących linii demarkacyjnej i przekazuje je do jednostek zajmujących się wdrażaniem WRPO. Ponadto w Kryteriach wyboru projektów w ramach WRPO zatwierdzonych przez Komitet Monitorujący przyjęte zostało kryterium formalne dopuszczające pn. Zgodność z linią demarkacyjną z innymi programami. Dla potrzeb efektywnego wykorzystania środków i maksymalnego wykorzystania efektu synergii wynikającego z realizacji na terenie Wielkopolski różnych polityk finansowanych przez publiczne 14