Nowe uregulowania prawne dotyczące prowadzenia innowacji. Innowacje a rozwój dziecka w wieku przedszkolnym dobra praktyka mgr Renata Wiśniewska

Transkrypt

1 Nowe uregulowania prawne dotyczące prowadzenia innowacji. Innowacje a rozwój dziecka w wieku przedszkolnym dobra praktyka mgr Renata Wiśniewska nauczycielka konsultantka do spraw wychowania przedszkolnego telefon: rwisniewska@zcdn.edu.pl pokój 224, II piętro

2 Potoczne rozumienie pojęcia innowacja Innowacja pedagogiczna jako:,,ulepszanie,,wprowadzanie nowych rozwiązań,,,modernizacja, pozytywna zmiana itp.

3 Wincenty Okoń,,Innowacją pedagogiczną jest zmiana struktury systemu szkolnego (dydaktycznego, wychowawczego) jako całości lub struktury ważnych jego składników w celu wprowadzenia ulepszeń o charakterze wymiernym. Składniki te obejmują m.in.: nauczycieli, uczniów programy i podręczniki, wyposażenie zakładów wychowawczych, środki masowego przekazu i środowisko wychowawcze.

4 Podstawa prawna Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz ze zm.) art. 41 ust. 1 pkt 3, art. 50 ust. 2. Ustawa z 14 grudnia 2016 r. - Przepisy wprowadzające ustawę Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 60) art. 15 pkt 29b. Ustawa z 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 59) art. 1 pkt 18, art. 44 ust. 2 pkt 3, art. 55 ust. 1 pkt 4, art. 68 ust. 1 pkt 9, art. 86 ust. 1.

5 Zaproponowane w Ustawie Prawo Oświatowe regulacje prawne dotyczące działalności innowacyjnej określają: konieczność zapewnienia przez system oświaty kształtowania u uczniów postaw przedsiębiorczości i kreatywności, sprzyjających aktywnemu uczestnictwu w życiu gospodarczym, w tym poprzez stosowanie w procesie kształcenia innowacyjnych rozwiązań programowych, organizacyjnych lub metodycznych (art. 1 pkt 18), 5

6 Zaproponowane w Ustawie Prawo Oświatowe regulacje prawne dotyczące działalności innowacyjnej obowiązek tworzenia przez szkoły i placówki warunków do rozwoju aktywności, w tym kreatywności uczniów (art. 44 ust. 2 pkt 3), 6

7 Zaproponowane w Ustawie Prawo Oświatowe regulacje prawne dotyczące działalności innowacyjnej możliwość wspierania nauczycieli, w ramach nadzoru pedagogicznego, w realizacji zadań służących poprawie istniejących lub wdrożeniu nowych rozwiązań w procesie kształcenia, przy zastosowaniu nowatorskich działań programowych, organizacyjnych lub metodycznych, których celem jest rozwijanie kompetencji uczniów oraz nauczycieli (art. 55 ust. 1 pkt 4), 7

8 obowiązek stwarzania przez dyrektora szkoły warunków do działania w szkole lub placówce: wolontariuszy, stowarzyszeń i innych organizacji, w szczególności organizacji harcerskich, których celem statutowym jest działalność wychowawcza lub rozszerzanie i wzbogacanie form działalności dydaktycznej, wychowawczej, opiekuńczej i innowacyjnej szkoły lub placówki (art. 68 ust. 1 pkt 9), 8

9 warunki, na jakich w szkole lub placówce mogą działać, z wyjątkiem partii i organizacji politycznych, stowarzyszenia i inne organizacje, a w szczególności organizacje harcerskie, których celem statutowym jest działalność wychowawcza albo rozszerzanie i wzbogacanie form działalności dydaktycznej, wychowawczej, opiekuńczej i innowacyjnej szkoły lub placówki (art. 86 ust. 1). 9

10 Na czym polegają różnice przy wprowadzaniu innowacji pedagogicznych W stosunku do obecnego stanu prawnego zmiany polegają na: zniesieniu konieczności zgłaszania innowacji pedagogicznej kuratorowi oświaty i organowi prowadzącemu, zniesieniu wymagań formalnych warunkujących rozpoczęcie działalności innowacyjnej. Oznacza to, że szkoła będzie samodzielnie podejmowała decyzję jakie innowacje będzie prowadziła, realizowała, dokumentowała itp. 10

11 Procedura tak czy nie? Przepisy nie określają, czy i jaką procedurę powinna przyjąć szkoła w sprawie wprowadzania innowacji. Uwzględniając wartość dobrze zorganizowanego działania, opracowanie szkolnej procedury jest pożądane. Innowacje wymagające dodatkowych środków finansowych muszą być uzgodnione z organem prowadzącym, jak każde działanie wykraczające poza plan finansowy. Przepisy nie określają także, czy nauczyciele nadal mają wyrażać zgodę, jednak takie zabezpieczenie także wydaje się uzasadnione. 11

12 Czego dotyczy wprowadzona innowacja? Innowacje programowe Dotyczą: modyfikacji programu nauczania (bez naruszania podstawy programowej), realizacji programu autorskiego, integrowania nauczania wokół bloków edukacyjnych, wprowadzenia wewnątrzszkolnych zasada oceniania uczniów. 12

13 Innowacje organizacyjne Obejmują struktury działań pedagogicznych: które polegają na zmianie liczby uczniów w klasie, wprowadzeniu zmiany czasu trwania lekcji, tworzeniu zespołów problemowych w szkole, prowadzeniu zajęć we współpracy z innym specjalistą, organizacji klasopracowni, form współpracy szkoły z innymi instytucjami w zakresie wspierania rozwoju uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych, zmiany planu, zadań i ról ucznia i nauczyciela oraz relacji zachodzących między nimi. 13

14 Innowacje metodyczne Dotyczą najczęściej: zmian w procesie nauczania-uczenia się w zakresie stosowania nowych metod i form pracy z uczniem, warsztatu pracy nauczyciela, prezentacji materiału, utrwalania lub sprawdzania wiadomości i umiejętności, sposobu sprawdzania efektywności nauczania oraz kontroli osiągnięć uczniów, zakresu programu nauczania, technik dydaktycznych, do nowych treści, stylów uczenia i nauczania. Ten rodzaj innowacji nauczyciele najczęściej podają jako przykład zmian i unowocześniania swoich zajęć. 14

15 Potrzeba wprowadzania innowacji pedagogicznych wypływa z źródeł: z twórczego charakteru pracy nauczycieli, z konieczności przygotowania uczniów do życia w realnym świecie, ze zmienności rzeczywistości społecznej, kulturowej i konieczności dostosowania się do nowych sytuacji, aspiracji zawodowych, dążenia do,,mistrzostwa osobistego, chęci dotrzymania kroku zmianom zachodzącym w otoczeniu, niezadowolenie z rezultatów własnej pracy zmiana prawa oświatowego podstawa programowa, ocena pracy nauczyciela.

16 Podział innowacji ze względu na stopień kreatywności nowatorskie przynoszące radykalną zmianę, im wyższy stopień nowości, tym bardziej powinny być poparte wiedzą teoretyczną, doskonalące wzbogacające praktykę pedagogiczną o nowe elementy w odniesieniu do systemu bądź jego elementów.

17 Podział innowacji ze względu na autorstwo: adoptowane przeniesienie na grunt praktyki szkolnej bądź placówki oświatowej rozwiązań zastosowanych przez innych, które są adekwatne do naszych potrzeb, adaptowane wykorzystanie doświadczeń innych osób (instytucji) i zastosowanie ich do praktyki szkolnej lub innej placówki oświatowej po uprzednim przetworzeniu stosownie do potrzeb i możliwości własnych.

18 Nauczyciel proponujący innowacje powinien: odnieść się do podstawy programowej, określić przewidywane osiągnięcia, określić wiedzę i umiejętności dzieci uzyskane poprzez wprowadzenie nowych treści do programu nauczania, odnieść się do przewidywanych sposobów realizacji nowych treści oraz zakładanych sposobów oceniania wiedzy i umiejętności dzieci, dokonać ewaluacji innowacji pedagogicznej, ustalić, jakie informacje będą zbierane, określić źródła informacji na temat wdrażania innowacji i jej skutków, podjąć decyzję, jakie narzędzia i procedury zostaną wykorzystane do zbierania danych. 18

19 Które działanie są innowacyjne? To samo działanie w jednej szkole będzie innowacją, w innej, która uzyskała już wyższy poziom jakości/pracująca wg wyższych standardów, nie uzyska statusu innowacji. Każda innowacja jest zmianą, lecz nie każda zmiana jest innowacją. 19

20 Innowacja może obejmować: wszystkie lub wybrane zajęcia edukacyjne, całe przedszkole lub grupę, ale nie może prowadzić do zmiany typu placówki. Obszarami podlegającymi innowacji są: programy nauczania, wychowania i opieki, organizacja pracy przedszkola i nauczycieli, metodyka pracy dydaktyczno-wychowawczej i opiekuńczej.

21 Dlaczego boimy się nawet korzystnych zmian? Najczęściej padają stwierdzenia: To jest zbyt nowatorskie. Nie stać nas na to, mamy zbyt dużo innej pracy. Bądźmy realistami, to się u nas nie sprawdzi. To oznacza więcej pracy. Zmiany są nam niepotrzebne. 21

22 Przykład 1. Innowacja pedagogiczna (rodzaj: metodyczna, programowa, organizacyjna) 2. Tytuł 3. Autor/autorzy 4. Miejsce realizacji numer i nazwa placówki oświatowej 5. Czas trwania określenie daty rozpoczęcia i zakończenia 6. Koszty innowacji, źródła finansowania 7. Wstęp: Uzasadnienie potrzeby wprowadzenia innowacji Informacja o zgodności z podstawą programową Dla jakiej grupy wiekowej opracowana jest innowacja Określenie miejsca wdrażania innowacji sala przedszkolna czy specjalne pomieszczenia Inne informacje ważne zdaniem autora/autorów 22

23 8. Cele innowacji 9. Określenie, co jest nowatorstwem w opracowanej innowacji w odniesieniu do dotychczasowego procesu edukacyjnego 10. Opis do rodzaju innowacji: treści edukacyjnych organizacji przebiegu innowacji metod 11. Niezbędne warunki do osiągnięcia założonych celów innowacji, np.: rola nauczyciela, organizacja sali lub pomieszczenia, środki dydaktyczne, organizacja dnia, współpraca: z rodzicami, środowiskiem, inne warunki niezbędne do osiągnięcia celów innowacji zdaniem autora/autorów 23

24 12. Ewaluacja: opis narzędzi ewaluacyjnych częstotliwość w trakcie wdrażania innowacji i po określonym cyklu, np.: półrocznym, rocznym. 13. Załączniki przykładowy plan, zapis w dzienniku, scenariusze, karty pracy. 14. Bibliografia 24

25 Nauka rozpoczynać się musi od zmysłowych spostrzeżeń, a nie od opisów rzeczy słowami. Jan Amos Komeński 25

26 Dziękuję za uwagę Prowadząca: mgr Renata Wiśniewska konsultantka ds. wychowania przedszkolnego. Konsultacje w każdy czwartek, w godz. 15:00 17:00 pokój 224 II piętro telefon: rwisniewska@zcdn.edu.pl