Scenariusz zajęć terenowych

Transkrypt

1 Scenariusz zajęć terenowych Licencja CC: Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0) Autorka scenariusza i realizatorka lekcji: Agnieszka Gałwa Temat: Łąka czy las? A. Wstęp Wprowadzenie merytoryczne: Dookoła nas las, łąki i pola... Dziś wyjdziemy z naszą lekcją przyrody w teren, opuścimy szkolne mury, by zbliżyć się do natury. Zbadamy organizmy roślinne, zwierzęce, skały oraz składniki pogody w dwóch różnych środowiskach. Nasze badania i obserwacje pozwolą nam odpowiedzieć na pytanie, który krajobraz jest ciekawszy i w którym chcielibyście spędzić wolny czas. Czas realizacji 2 godziny lekcyjne Cele ogólne: Wiadomości: Uczeń: definiować pojęcia las i łąka, wymieniać składniki pogody i rodzaje skał, wymieniać typowe organizmy zwierzęce i roślinne lasu i łąki. Umiejętności: Uczeń: rozpoznawania skał, rozpoznawania gatunków roślin i zwierząt lasu i łąki, pomiarów składników pogody, przygotowania stanowiska badawczego, posługiwania się przyrządami przyrodniczymi. Postawy: Uczeń: poszanowania zasobów przyrody, dbania o środowisko, w którym żyjemy, młodego odkrywcy, który lubi poznawać świat, więzi z regionem, w którym mieszka.

2 Cele operacyjne zajęć: wyznaczymy obszar badawczy, wypiszemy i rozpoznamy organizmy zwierzęce i roślinne, wypiszemy i rozpoznamy rodzaje skał, dokonamy pomiaru składników pogody, porównanym dwa środowiska przyrodnicze las i łąkę, ocenimy (wywnioskujemy), które środowisko jest dla nas ciekawsze. Elementy podstawy programowej kształcenia ogólnego: Cele kształcenia - wymagania ogólne z Podstawy Programowej klas IV - VI SP. I. Zaciekawienie światem przyrody. II. III. IV. Stawianie hipotez na temat zjawisk i procesów zachodzących w przyrodzie i ich weryfikacja. Praktyczne wykorzystanie wiedzy przyrodniczej. Poszanowanie przyrody. V. Obserwacje, pomiary i doświadczenia. Materiały potrzebne do realizacji zajęć: taśma miernicza, lupy, lornetki, kompas, anemometr, termometr, barometr, karty pracy i instrukcje wykonania zadania, ołówki. B. Przebieg zajęć instrukcja dla nauczyciela Miejsce i czas zajęć: Łąka oraz las w pobliżu szkoły - walory to występujące w tych środowiskach różne rodzaje roślin i zwierząt, skały, odmienne warunki pogodowe co daje możliwość porównania dwóch środowisk i ukazania ich odmienności na podstawie pomiarów i obserwacji przyrodniczych. Czas to dwie godziny lekcyjne - 90 min z dojściem na miejsce i powrotem do szkoły.

3 Organizacja zajęć: Klasa liczy 20 uczniów. Uczniowie (dwóch uczniów) dzień wcześniej przygotowują i pakują sprzęt przyrodniczy (wymieniony wyżej) potrzebny do zajęć. Po dojściu na miejsce klasa zostaje podzielona na dwie grupy (po 10 osób). Teren, gdzie będą odbywały się zajęcia sprawdzany jest przez nauczyciela. Uczniami opiekuje się nauczyciel przyrody oraz nauczyciel świetlicy. Przebieg zajęć: I. Faza wstępna. 1. Po dojściu do miejsca zajęć uczniowie zostają podzieleni na dwie grupy. Grupa leśna dokonuje obserwacji i pomiarów środowisku leśnym, Grupa zielna dokonuje pomiary i obserwacje na łące. II. Faza realizacyjna. 2. Każda z grup taśmą mierniczą wyznacza obszar w kształcie kwadratu o wymiarach 3 m na 3m. W tym obszarze każda z grup dokonuje swoich obserwacji i pomiarów. 3. Następnie za pomocą kompasu grupa wyznacza kierunek północny. 4. Zadania do wykonania dla grup znajdują się w Kartach pracy, uczniowie mają: wymienić i dokonać obserwacji za pomocą lupy roślin i zwierząt występujące w ich środowisku, wymienić skały i dokonać obserwacji, dokonać pomiarów składników pogody: temperatura, wiatr, cienienie, na zakończenie przedstawić wyniki swoich badań przyrodniczych i formie dyskusji wybrać ciekawsze dla nich środowisko. III Faza podsumowująca. 5. Po zakończeniu zajęć odpowiedzialni uczniowie zbierają sprzęt przyrodniczy i wszyscy wracają do szkoły. C. Karty pracy i instrukcje dla uczniów

4 Karta Pracy Temat: Łąka czy las? Gdzie najlepiej spędzić czas? Nazwa grupy: Liczba osób w grupie: Data zajęć: Miejsce zajęć: Zadania do wykonania: 1. Wyznaczcie obszar obserwacji i pomiarów. Instrukcja: Wytyczcie kwadrat o wymiarach 3 m na 3 m, skorzystajcie z taśmy mierniczej. Zaznaczcie w dowolny sposób wasz kwadrat (np. osoby na rogach, kamienie lub patyki). Po wykonanym zadaniu w kwadracie obok zaznaczcie, że zadanie wykonane. 2. Wyznaczcie kompasem kierunek północny. Instrukcja: Korzystając z kompasu, mchu lub cienia wyznaczcie kierunek północny i zaznaczcie go w swoim obszarze kartką z napisem N. Po wykonanym zadaniu w kwadracie obok zaznaczcie, że zadanie wykonane. 3. Uzupełnijcie tabelę dotyczącą zaobserwowanych i rozpoznanych roślin i zwierząt. Instrukcja: Korzystając z lupy i lornetki zaobserwujcie organizmy roślinne i zwierzęce w waszym obszarze, następnie rozpoznane gatunki zapiszcie w tabeli.

5 Rośliny Zwierzęta Owady Ptaki 4. Uzupełnijcie tabelę dotyczącą zaobserwowanych i rozpoznanych skał. Instrukcja: Zaobserwujcie i rozpoznajcie skały w waszym obszarze, następnie ich nazwy zapiszcie w tabeli. Korzystając z lupy zaobserwujcie minerały w skałach i podajcie ich kolory. Skała Skala Skala Skała

6 5. Dokonajcie pomiarów metrologicznych składników pogody. Instrukcja: Korzystając z termometru, bero metra, anemometra dokonajcie pomiarów elementów pogody podanych w tabeli. Temperatura powietrza przy powierzchni ziemi Temperatura powietrza przy powierzchni ziemi Ciśnienie atmosferyczne Kierunek wiatru Opad Zachmurzenie Inne zjawiska pogodowe 6. Przedstawcie swoje wyniki obserwacji i pomiarów przeciwnej grupie i razem w formie dyskusji zadecydujcie: Łąka czy las? Gdzie lepiej spędzić czas?