Metaboliczne skutki płynoterapii
|
|
- Filip Górecki
- 5 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Metaboliczne skutki płynoterapii Wojciech Dąbrowski Katedra i I Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie
2 Członek komitetu naukowego International Fluid Academy
3 Kilka pojęć podstawowych OSMOLALNOŚĆ całkowite stężenie molarne cząstek w kilogramie rozpuszczalnika, OSMOLARNOŚĆ całkowite stężenie molarne cząstek w litrze rozpuszczalnika, PRAWIDŁOWA OSMOLARNOŚĆ OSOCZA: mosm/l CIŚNIENIE OSMOTYCZNE ciśnienie generowane przez dwa roztwory o różnej osmolarności oddzielone błona nieprzepuszczalną dla cząsteczek substancji rozpuszczonej, natomiast przepuszczalnej dla rozpuszczalnika, CIŚNIENIE ONKOTYCZNE ciśnienie osmotyczne generowane przez cząstki substancji o arbitralnie przyjętej masie cząsteczkowej ponad 30 tys.
4 Parę słów o fizjologii TBW total body water: noworodki 70 80% masy ciała mężczyźni lat 51% masy ciała lat 55% masy ciała > 60 lat 52% masy ciała kobiety lat 51% masy ciała lat 47% masy ciała > 60 lat 46% masy ciała woda ustrojowa zawarta jest w przestrzeni: wewnątrznaczyniowa (5 7% masy ciała), pozakomórkowej (ECW 20% masy ciała L), śródmiąższowa (15% masy ciała 9 12 L), śródkomórkowa (ICW % masy ciała 28 31,5 L).
5 Kobiety Męższczyźni kom. ściany naczyń płyn zewnątrzkomórkowy erytrocyty 45 % stała masa ciała 40 % stała masa ciała całkowity płyn organizmu 3 l osocze 12 l płyn śródmiąższowy 55 % płyny 60 % płyny 2/3 przestrzeń wewnątrzkomórkowa płyn zewnątrzkomórkowy komórki 1/3 przestrzeń zewnątrzkomórkowa 80% płyn śródmiąższowy 20% osocze naczynie włosowate Pearson Education, Lecture Slides prepared by Meg Flemming Austin Community College
6 Parę słów o fizjologii 1. Prawo elektroobojętonści płynów ustrojowych płyny ustrojowe niezależnie w jakich znajdują się przestrzeniach wodnych są zawsze elektrycznie obojętne. suma kationów w każdej z przestrzeni płynowej jest równa sumie anionów w tej przestrzeni. zmiana stężenia np. kationów o choćby 1 meq/l powoduje taką samą co do wartości zmianę ilości anionów, równoważącą zmianę ilości kationów. 2. Prawo izomolarności ciśnienie osmotyczne płynów znajdujących się w różnych przestrzeniach jest zawsze jednakowe. Jeśli molalność osocza wynosi 290mOsm/kg H 2 O, to identyczną wartość otrzymamy dla płynu pozakomórkoweg pozanaczyniowego i śródkomórkowego Suma kationów = 153 meq/l Suma anionów = 153 meq/l 3. Prawo izojonii dążenie ustroju do utrzymania stałego stężenia jonów, w tym także jonu wodorowego (ph)
7 Parę słów o fizjologii izolowana tylna łapa psa kaniulizacja żyły i tętnicy hypoderma z 1% NaCl postępujące rozcieńczenie krwi żylnej nieobecne przy hypodermie z albumin jest absorpcja 1% NaCl do układu krążenia i nie wynika ze wzrostu ciśnienia płynu międzykomórkowego (filtracji wstecznej), lecz ze spadku ciśnienia onkotycznego płynu międzykomórkowego, ponieważ wzrost ciśnienia w śródmiąższu zaciska żyły,
8 Zależność przepływu przez błonę komórkową od sił filtracji Starlinga Filtracja płynu netto przez ścianę włośniczki jest wynikiem równowagi czterech skierowanych przeciwnie sił filtracji Starlinga. Siły mające tendencję do filtracji (eliminacji płynu z włośniczki): włośniczkowe ciśnienie hydrostatyczne P c śródmiąższowe ciśnienie onkotyczne płynu π i Siły sprzyjające absorbcji (przenikaniu płynu do włośniczki): ciśnienie hydrostatyczne płynu śródmiąższowego P i ciśnienie onkotyczne osocza π c
9 Po Starlingu - Eugene Markley Landis potwierdzenie eksperymetalne blokowanie naczyń włosowatych pipetą naczynie na wysokości serca kapilary pod paznokcie rola przepuszczalności naczyń obrzęk zapalny
10 Równanie filtracji Starlinga Ściany włośniczek są w zwykłych warunkach relatywnie nieprzepuszczalne dla białek, przepuszczalne dla innych cząstek, a współczynniki stałe. Zatem równanie można uprościć: J v = (P c - P i ) - (π c - π i )
11 Glykokaliks naczynia są wysłane szczelną warstwą glikoprotein glikokalisem między glikokaliksem, a ścianą naczynia znajduje się dodatkowa warstwa płynu co wymaga nowego równania sił Starlinga
12 Filtracja stara i nowa
13 Glykokaliks a mikrokrążenie
14 Płyny infuzyjne nie są osoczem. Skład płynów infuzyjnych różni się od składu osocza. Skład osocza: Białka 14 meq/l kw. organiczne 6 meq/l Fosforany 2 meq/l Siarczany 1 meq/l Wodorowęglany 24 meq/l składniki obdarzone ujemnym ładunkiem - aniony składniki nieorganiczne /elektrolity Woda 92% elektrolity: Sód 142 meq/l Potas 4 meq/l Wapń 5 meq/l Magnez 2 meq/l Chlor 104 meq/l Płyny infuzyjne: woda 99% elektrolity: Sód Potas Wapń Magnez Chlor skład jest różny dla poszczególnych preparatów Suma kationów 153 meq/l Suma anionów 153 meq/l
15 Składniki roztworów krystaloidowych są in vivo tylko częściowo aktywne osmotycznie, ich współczynnik osmotyczny wynosi 0,926. Aby osmolalności vivo (toniczności) roztworu krystaloidu wynosiła 285 mosmol/kg H 2 O, jego osmolarność teoretyczna (suma jonów zawartych w roztworze) musi wynosić 308 mosm/kg H 2 O. Osmolarność teoretyczna płynu infuzyjnego: Osmolalność rzeczywista płynu infuzyjnego: Płyn A Płyn B 295 mosm/l 308 mosm/l 273 mosm/kg H 2 O 285 mosm/kg H 2 O
16
17 Osmolarność teoretyczna vs. osmolalność rzeczywista krystaloidów Osmolarność teoretyczna (mosm/l) to suma milimoli poszczególnych jonow i/lub cząsteczek znajdujących się w 1 litrze roztworu. Osmolarność teoretyczna, jak sama nazwa wskazuje, nie odnosi się do rzeczywistego wpływu płynu na organizm, ale informuje jaka jest sumaryczna zawartość jonów i/lub cząsteczek w jednym litrze roztworu. Osmolalność rzeczywista (mosm/kg H 2 O) roztworu zależy od stężenia i aktywności osmotycznej cząsteczek substancji rozpuszczonych w wodzie oraz stężenia i aktywności cząsteczek wody. Aktywność osmotyczna jonów soli nie wynosi 100% ale 92,6%, dlatego wartość osmolalności rzeczywistej płynów infuzyjnych różni się od ich osmolarności teoretycznej. Przykłady: 0,9% r-r chlorku sodu (NaCl): = 308 (OR 285) Ringer: ,2+159 = 309 (OR 286) PWE: = 295 (OR 273) Optylite: = 295 (OR 273) Sterofundin ISO: , = 309 (OR 286) Plasmalyte: , = 295 (OR 273)
18 Płyny infuzyjne a toniczność osocza
19 Płyny infuzyjne a równowaga kwasowo-zasadowa Kamienie milowe postępu w diagnostyce klinicznej i leczeniu zaburzeń kwasowo-zasadowej: równanie Hendersona-Hasselbalcha 1960 Ole Siggaard-Andersen: nadmiar/niedobór zasad (BE), (szkoła Kopenhaska) fizjologiczny poziom HCO 3- w osoczu: ~ 24mmol/l Na + luka anionowa HCO 3 Cl - nieoznaczone aniony = białczany, fosforany, siarczany, itp luka anionowa (szkoła Bostońska), Franciszek Kokot, Gospodarka wodnoelektrolitowa i kwasowozasadowa w stanach fizjologii i patalogii. PZWL, wydanie 5 unowocześnione, str.231
20 Płyny infuzyjne a równowaga kwasowo-zasadowa podejście fizyko-chemiczne Stewarta i różnica silnych jonów (SID)
21 Płyny infuzyjne a teoria Stewarta
22 Płyny infuzyjne, a nadmiar/niedobór zasad (BE) czyli płynoterapia a równowaga kwasowo-zasadowa BE (base excess, mmol/l) płynów infuzyjnych jest definiowany w analogiczny sposób jak BE krwi. BE wskazuje jaka ilość wodorowęglanów (HCO 3- ) jest potrzebna, aby po przetoczeniu roztworu infuzyjnego, ph pacjenta powróciło do fizjologicznej wartości 7,4 (przy założeniu warunków laboratoryjnych, tj. pco 2 = 40 mmhg) Każdy płyn niezawierający HCO 3- ma automatycznie BE = -24 mmol/l Dla płynów infuzyjnych zawierających metabolizowalne do wodoroweglanów (HCO3 - ) aniony organiczne stosuje się BEpot (potential BE, mmol/l). BEpot oznacza ilość wodorowęglanów jaka ostatecznie powstanie po przetoczeniu płynu jest to wypadkowa rozcieńczenia wodorowęglanów osocza przez płyn i dostarczenia nowych wodorowęglanów ze zmetabolizowanych anionów organicznych (pco 2 = 40 mmhg ). Zander R: Base Excess und Laktatkonzentration von Infusionslösungen und Blutprodukten. Anästhesiol Intensivmed Notfallmed Schmerzther 2002; 37: Zander R: Physiologie und Klinik des extrazellulären Bikarbonat-Pools: Plädoyer für einen bewußten Umgang mit HCO 3. Infusionsther Transfusionsmed 1993; 20:
23 Od fizjologii do patologii Zasady dotyczące nieprawidłowości SID i A TOT SID - różnica stężenia silnych jonów A TOT - całkowite stężenie słabych kwasów SID/A TOT Zmiana Skutek SID wzrost zasadowica metaboliczna SID spadek kwasica metaboliczna A TOT wzrost kwasica metaboliczna A TOT spadek zasadowica metaboliczna
24 Czyli gdzie szukać w praktyce Osmolarność 295 mosm/l = Osmolalność 273 mosm/kg H 2 O SID: mmol/l Na + + mmo/l K + + mmo/l Mg +2 + mmo/l Cl x 1,5-98 = 50 Bufor: - octany 27 mmol/l - glukoniany 23 mmol/l
25 Czyli gdzie szukać w praktyce Osmolarność 309 mosm/l = Osmolalność 286 mosm/kg H 2 O SID: mmol/l Na + + mmo/l K + + mmo/l Ca +2 + mmo/l Cl x 1,3-78 = 0 Bufor????
26 Płyny infuzyjne - bufory
27 Płyny infuzyjne - bufory
28 Od fizjologii do patologii - bufory Zużycie tlenu podczas produkcji wodorowęglanów: z jabłczanów (1.5 mol/mol), z octanów (2,0 mol/mol), z mleczanów (3,0 mol/mol), z cytrynianów (4,5 mol/mol) z glukonianów (5.5 mol/mol). jabłczany octany mleczany glukoniany Wybierając płyn należy brać pod uwagę obecność środków wpływających na krzepnięcie krwi, z uwagi na potencjalny wpływ na wyniki badań laboratoryjnych i zaburzenia hemostazy (zwiększenie krwawienia do ośrodkowego układu nerwowego)
29 Płyny infuzyjne bufor cytrynianowy 3 mmol cytrynianiu wiąże 4,5 mmol zjonizowanego wapnia!!!!! stężenie wapnia zjonizowanego w osoczu = 1-1,5 mmol/l, ostra hipokalcemia jest niezależnym czynnikiem zgonu. 3 x 6 = 1000 ml płynu zbuforowanego 3 mmol cytrynianu = brak wapnia zjonizowanego osoczu
30
31 cytrynian + wapń mitochondria wątroba zdrowa 3HCO Na + + 1,5Ca +2 przedawkowanie cytrynianów zasadowica, Ca +2, Na + ultrafiltrat wątroba chora nagromadzenie kompleksów kwasica, Ca +2 upośledzony metabolizm cytrynianów jest niezależnym czynnikiem zwiększającym ryzyko zgonu
32
33 Faza wczesna: - napięcie naczyń - dysfunkcja mikrokrążenia - ucieczka albumin - hypoperfuzja - uogólnione obrzęki - nadciśnienie śródbrzuszne Stabilizacja: - poprawa funkcji narządowej - stabilizacja reakcji neuroendokrynnej - równowaga odpowiedzi zapalnej - stabilizacja ciśnień onkotycznych Faza rekonwalescencji narządowej: - mobilizacja wody pozanaczyniowej - poliuria - redukcja obrzęków - redukcja nadciśnienia śródbrzusznego Malbrain ML et al. Anesthesiol Intensive Ther 2014
34
35 1. Utrzymanie MAP w granicach 65 mmhg (1C), lub SAP mmhg z wyjątkiem urazów czaszkowo-mózgowych, gdzie MAP > 80 mmhg, 2. Istotność spadku Hb powinna być kontrolowana pomiarem Hb a odniesieniu do stężenia mleczanów lub niedoboru zasad (BE > 6 meq/l), 3. Izotonioczne roztwory krystaloidów są płynami z wyboru w leczeniu pourazowych krwotoków (1A), 4. Sugeruje się użycie krystaloidów zbuforowanych, 5. Nie zaleca się stosowania 0,9% NaCl w leczeniu urazów (2C), 6. Zaleca się ostrożne stosowanie roztworów koloidowych ze względu na indukowane przez nie zaburzenia krzepnięcia (2C), 7. Nie zaleca się stosowania roztworów skrobi hydroksyetylowanej (HES), 8. Nie zaleca się stosowania roztworów albumin w okresie przedszpitalnym, 9. W sytuacjach znaczącej hipotensji zaleca się użycie środków naczynioskurczowych (1C), 10.Roztwory hipotoniczne/hipoosmotyczne są przeciwskazane w urazach czaszkowomózgowych (1C), 11. Zastosowanie roztworów albumin w pierwszym tygodniu leczenia może skutkować wzrostem ciśnienia śródczaszkowego u chorych z urazami czaszkowo-mózgowymi.
36 Zaleca się monitorowanie funkcji układu krzepnięcia poprzez oznaczanie czasu protrombinowego (PT), koalinowo-kefalinowego (APTT), liczby płytek krwi oraz stężenia fibrynogenu we krwi (1A). leczenie płynami sprzyja zaburzeniom krzepnięcia krwi głównie w mechanizmie rozcieńczenia, płyny infuzyjne upośledzają aktywność niektórych czynników krzepnięcia zmniejszając zdolności adhezyjne oraz agregacyjne płytek krwi koloidy upośledzają polimeryzację fibryny
37 okołooperacyjne zaburzenia krzepnięcia krwi są niezależnym czynnikiem zwiększającym ryzyko zgonu oraz ilość powikłań we wczesnym okresie pooperacyjnym, zaburzenia krzepnięcia krwi występują znacznie częściej u chorych leczonych preparatami HES, niż krystaloidami, leczenie roztworami krystaloidów również może wywołać zaburzenia krzepnięcia krwi.
38 1. Szczegółowa diagnostyka rodzaju urazu i identyfikacja źródła krwawienia. 2. Wczesne podanie preparatów krwi: RBC, FFP, KKP w stosunku 1:1:1. 3. W przypadkach braku możliwości podania ww. preparatów preferowane podanie zbilansowanych roztworów krystaloidów. 4. Ścisła kontrola leczenia płynami: SVV, PVI, CO/CI 5. Częsta kontrola układu krzepnięcia. 6. W przypadkach braku możliwości stosunkowo szybkiego wdrożenia leczenia preparatami krwi podanie roztworów koloidowych celem zminimalizowania efektów ubocznych wysokoobjętościowej terapii krystaloidami.
39
40 Dziękuję za uwagę Zaburzenia funkcji mięśnia sercowego indukowane uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego
Równowaga kwasowo-zasadowa. Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny
Równowaga kwasowozasadowa Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny Krytyka pojęcia ph ph = log [H + ] ph [H+] 1 100 mmol/l D = 90 mmol/l 2 10 mmol/l D = 9 mmol/l 3 1 mmol/l 2 Krytyka pojęcia
Bardziej szczegółowoRównowaga kwasowo-zasadowa. Zakład Chemii Medycznej PUM
Równowaga kwasowozasadowa Zakład Chemii Medycznej PUM Teorie kwasów i zasad Teoria dysocjacji elektrolitycznej Arheniusa: podczas rozpuszczania w wodzie wodzie kwas: dysocjuje z odszczepieniem kationu
Bardziej szczegółowoDIAGNOSTYKA LABORAOTRYJNA ZABURZEŃ GOSPODARKI WODNO-ELEKTROLITOWEJ
DIAGNOSTYKA LABORAOTRYJNA ZABURZEŃ GOSPODARKI WODNO-ELEKTROLITOWEJ Katedra Analityki Medycznej Wydział Nauk Medycznych Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie http://www.uwm.edu.pl/wnm/analitykamedyczna/
Bardziej szczegółowoZastosowanie antykoagulacji cytrynianowej w ciągłej terapii nerkozastępczej u niemowląt z ostrym uszkodzeniem nerek.
Zastosowanie antykoagulacji cytrynianowej w ciągłej terapii nerkozastępczej u niemowląt z ostrym uszkodzeniem nerek. Klinka Kardiologii i Nefrologii Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
Bardziej szczegółowoWoda w organizmie człowieka. Właściwości koligatywne roztworów. Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego
Woda w organizmie człowieka. Właściwości koligatywne roztworów. Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego Do niedawna nasze wiadomości o gospodarce wodnej i elektrolitowej były nie tyle
Bardziej szczegółowoAnaliza gazometrii krwi tętniczej
Analiza gazometrii krwi tętniczej dr hab. n.med. Barbara Adamik Katedra i Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Analiza gazometrii krwi tętniczej wymiana gazowa
Bardziej szczegółowoWpływ płynoterapii na krzepnięcie/fibrynolizę
Wpływ płynoterapii na krzepnięcie/fibrynolizę Piotr Czempik, Katedra i Oddział Anestezjologii i Intensywnej Terapii SUM Uniwersyteckie Centrum Kliniczne w Katowicach Śląska Izba Lekarska, 20.02.2017. 1
Bardziej szczegółowoMECHANIZM NEUROHORMONALNY
MECHANIZM NEUROHORMONALNY bodźce nerwowe docierają do nerek włóknami nerwu trzewnego, wpływają one nie tylko na wielkość GFR i ukrwienie nerek (zmieniając opór naczyń nerkowych), ale również bezpośrednio
Bardziej szczegółowoDostępy dożylne- pielęgnacja wkłucia Płynoterapia. KRYTERIA WYBORU DOSTĘPU ŻYLNEGO Odporność żyły na działanie podawanych do niej płynów i leków(osmolarność i ph) Przewidywany czas wlewu Stan układu żylnego
Bardziej szczegółowoMaksymalne wydzielanie potu w czasie wysiłku fizycznego może osiągać 2-3 litrów na godzinę zastanów się jakie mogą być tego konsekwencje?
Ćwiczenia IV I. Termoregulacja wysiłkowa. Utrzymanie stałej temperatury ciała jest skomplikowanym procesem. Choć temperatura różnych części ciała może być różna, ważne jest utrzymanie temperatury wewnętrznej
Bardziej szczegółowoWybór płynoterapii w kontekście ochronnego wpływu na glikokaliks śródbłonka naczyniowego.
Wybór płynoterapii w kontekście ochronnego wpływu na glikokaliks śródbłonka naczyniowego. Na podstawie artykułu: Resuscitation Fluid Choices to Preserve the Endothelial Glycocalyx Elissa M. Milford and
Bardziej szczegółowoPłynoterapia małą objętością.
Waldemar Machała Płynoterapia małą objętością. Kraków, 28 października 2011 r. Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Uniwersytecki Szpital Kliniczny Stan pacjenta Przewodnienie, hyperwolemia?. Euwolemia.
Bardziej szczegółowoBUDOWA USTROJU Zaburzenia regulacji wodno-elektrolitowej (C) III Katedra Chirurgii Ogólnej UJ CM
BUDOWA USTROJU Zaburzenia regulacji wodno-elektrolitowej 2016 (C) III Katedra Chirurgii Ogólnej UJ CM Skład ustroju 100% 90% % wagi ciała 80% Tłuszcz 25% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% BMC 75% Tłuszcz
Bardziej szczegółowoOd niego zależy prawidłowy przebieg większości procesów życiowych.
Prawo zachowania stałości stężenia jonu wodorowego jest jednym z najważniejszych praw dotyczących żywego organizmu. Od niego zależy prawidłowy przebieg większości procesów życiowych. Równanie Hendersona-Hasselbacha
Bardziej szczegółowoRównowaga kwasowo-zasadowa i gospodarka wodno-elektrolitowa
Równowaga kwasowo-zasadowa i gospodarka wodno-elektrolitowa H + HCO 3 - HCO 3 - Konieczne Na + lub K + Nerki Zakwaszenie moczu ph = pk + log [HCO 3- ] 0,03 x pco 2 Alkalizacja moczu ph = -log[h + ] CO
Bardziej szczegółowoPłynoterapia okołooperacyjna. Toni Hundle
Płynoterapia okołooperacyjna Toni Hundle Okołooperacyjna płynoterapia ma na celu: pokrycie zapotrzebowania wodnego, uzupełnienie niedoborów, utrzymanie prawidłowej czynności układu krążenia, zapewnienie
Bardziej szczegółowoKompartmenty wodne ustroju
Kompartmenty wodne ustroju Tomasz Irzyniec Oddział Nefrologii, Szpital MSWiA Katowice Zawartość wody w ustroju jest funkcją wieku, masy ciała i zawartości tłuszczu u dzieci zawartość wody wynosi około
Bardziej szczegółowoCHOROBY WEWNĘTRZNE CHOROBY UKŁADU MOCZOWEGO
CHOROBY WEWNĘTRZNE CHOROBY UKŁADU MOCZOWEGO Dariusz Moczulski Klinika Chorób Wewnętrznych i Nefrodiabetologii Uniwersytecki Szpital Kliniczny im. WAM ul. Żeromskiego 113, Łódź Zaburzenia gospodarki wodno
Bardziej szczegółowoHomeostaza DR ROBERT MERONKA ZAKŁAD EKOLOGII INSTYTUT ZOOLOGII WYDZIAŁ BIOLOGII UNIWERSYTET WARSZAWSKI
Homeostaza DR ROBERT MERONKA ZAKŁAD EKOLOGII INSTYTUT ZOOLOGII WYDZIAŁ BIOLOGII UNIWERSYTET WARSZAWSKI Różnorodność środowisk Stałość warunków w organizmie Podstawy procesów fizjologicznych Procesy zachodzące
Bardziej szczegółowoRównowaga kwasowo-zasadowa
Równowaga kwasowo-zasadowa Dorosły człowiek wytwarza ok. 18 moli tj 448 l CO 2 na dobę. Ponad 90% CO 2 wydalanego przez płuca powstaje w 3 reakcjach katalizowanych przez dekarboksylazy w mitochondriach.
Bardziej szczegółowoProf. dr hab. n. med. Anna Wasilewska Zaburzenia gospodarki kwasowozasadowej i ich znaczenie w nefrologii. Do oceny równowagi kwasowo zasadowej potrzebujemy: Gazometria (ph, CO 2 ) Biochemia surowicy krwi
Bardziej szczegółowoCzy równowaga jest procesem korzystnym? dr hab. prof. nadzw. Małgorzata Jóźwiak
Czy równowaga jest procesem korzystnym? dr hab. prof. nadzw. Małgorzata Jóźwiak 1 Pojęcie równowagi łańcuch pokarmowy równowagi fazowe równowaga ciało stałe - ciecz równowaga ciecz - gaz równowaga ciało
Bardziej szczegółowoRównowaga kwasowo-zasadowa. Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego
Równowaga kwasowozasadowa Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego Teorie kwasów i zasad Teoria dysocjacji elektrolitycznej Arheniusa: podczas rozpuszczania w wodzie wodzie kwas: dysocjuje
Bardziej szczegółowoRównowaga kwasowo-zasadowa
Równowaga kwasowo-zasadowa Dorosły człowiek wytwarza ok. 18 moli tj 448 l CO 2 na dobę. Ponad 90% CO 2 wydalanego przez płuca powstaje w 3 reakcjach katalizowanych przez dekarboksylazy w mitochondriach.
Bardziej szczegółowoPODSTAWY CHEMII INŻYNIERIA BIOMEDYCZNA. Wykład 2
PODSTAWY CEMII INŻYNIERIA BIOMEDYCZNA Wykład Plan wykładu II,III Woda jako rozpuszczalnik Zjawisko dysocjacji Równowaga w roztworach elektrolitów i co z tego wynika Bufory ydroliza soli Roztwory (wodne)-
Bardziej szczegółowoRÓWNOWAGA KWASOWO-ZASADOWA
RÓWNOWAGA KWASOWO-ZASADOWA Katedra Analityki Medycznej Wydział Nauk Medycznych Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie http://www.uwm.edu.pl/wnm/analitykamedyczna/ Patofizjologia równowagi kwasowo-zasadowej
Bardziej szczegółowoMechanizm działania buforów *
Mechanizm działania buforów * UNIWERSYTET PRZYRODNICZY Z doświadczenia nabytego w laboratorium wiemy, że dodanie kropli stężonego kwasu do 10 ml wody powoduje gwałtowny spadek ph o kilka jednostek. Tymczasem
Bardziej szczegółowoprof. dr hab. Małgorzata Jóźwiak
Czy równowaga w przyrodzie i w chemii jest korzystna? prof. dr hab. Małgorzata Jóźwiak 1 Pojęcie równowagi łańcuch pokarmowy równowagi fazowe równowaga ciało stałe - ciecz równowaga ciecz - gaz równowaga
Bardziej szczegółowoAneks III. Zmiany do odpowiednich części Charakterystyki Produktu Leczniczego i Ulotki dla pacjenta.
Aneks III Zmiany do odpowiednich części Charakterystyki Produktu Leczniczego i Ulotki dla pacjenta. Uwaga: Poszczególne punkty Charakterystyki Produktu Leczniczego i Ulotki dla pacjenta są wynikiem zakończenia
Bardziej szczegółowoDuosol zawierający 4 mmol/l potasu
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1 NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Duosol zawierający 4 mmol/l potasu 2 SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY Mniejsza komora Roztwór elektrolitów 555 ml na Większa komora Roztwór
Bardziej szczegółowoPrzestrzenie wodne organizmu
ROZDZIAŁ 3 Przestrzenie wodne organizmu Agnieszka Kosowska Agnieszka Kłych Dorota Polańska Jolanta Czerniak Woda jest głównym składnikiem organizmu. Stanowi 60% masy ciała dorosłego człowieka, a jej zawartość
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Benelyte, roztwór do infuzji 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY Jeden ml roztworu do infuzji zawiera: sodu chlorek potasu chlorek wapnia
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE
GIMNAZJUM NR 2 W RYCZOWIE WYMAGANIA EDUKACYJNE niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z CHEMII w klasie II gimnazjum str. 1 Wymagania edukacyjne niezbędne do
Bardziej szczegółowoPłynoterapia w anestezjologii pediatrycznej
Płynoterapia w anestezjologii pediatrycznej Andrzej Piotrowski, Marcin Gach Kliniczny Oddział Intensywnej Terapii i Anestezjologii II Katedra Pediatrii UM w Łodzi Zmiany rozdziału płynów wg wieku Zapotrzebowanie
Bardziej szczegółowoKategoria żywności, środek spożywczy lub składnik żywności. Warunki dla stosowania oświadczenia
Kategoria, WITAMINY VITAMINS 1 Wiatminy ogólnie Vitamins, in general - witaminy pomagają w rozwoju wszystkich struktur organizmu; - witaminy pomagają zachować silny organizm; - witaminy są niezbędne dla
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO 0,9% Sodium Chloride Braun, 9 mg/ml, roztwór do infuzji 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 1 ml roztworu zawiera Chlorek sodu Stężenia elektrolitów:
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO. PŁYN FIZJOLOGICZNY WIELOELEKTROLITOWY IZOTONICZNY FRESENIUS, roztwór do infuzji
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO PŁYN FIZJOLOGICZNY WIELOELEKTROLITOWY IZOTONICZNY FRESENIUS, roztwór do infuzji 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 1000 ml roztworu zawiera:
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO GELOPLASMA, roztwór do infuzji 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY Żelatyna w postaci zmodyfikowanej płynnej żelatyny* ilość wyrażona jako
Bardziej szczegółowoTeoretyczne podstawy płynoterapii oparte na fizykochemicznej metodzie Stewarta
PRACE POGLĄDOWE Anestezjologia Intensywna Terapia 201, tom 45, numer 2, 10110 ISSN 02091712 www.ait.viamedica.pl Teoretyczne podstawy płynoterapii oparte na fizykochemicznej metodzie Stewarta Theorethical
Bardziej szczegółowoZaburzenia krzepnięcia diagnostyka w systemie przyłóżkowym
Zaburzenia krzepnięcia diagnostyka w systemie przyłóżkowym Barbara Adamik Katedra i Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Zaburzenia krzepnięcia - diagnostyka w
Bardziej szczegółowoWoda w organizmie człowieka. Właściwości koligatywne roztworów. Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego
Woda w organizmie człowieka. Właściwości koligatywne roztworów Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego Do niedawna nasze wiadomości o gospodarce wodnej i elektrolitowej były nie tyle
Bardziej szczegółowoFresenius Kabi Polska Sp. z o.o. CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO SOLUTIO RINGERI LACTATE FRESENIUS, roztwór do infuzji 2. SKŁAD ILOŚCIOWY I JAKOŚCIOWY 1 ml roztworu zawiera 6,01 mg chlorku sodu (Natrii
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO NATRIUM CHLORATUM 0,9 % FRESENIUS, 9 mg/ml, roztwór do infuzji 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 1 ml roztworu zawiera 9,0 mg sodu chlorku
Bardziej szczegółowoHemodynamic optimization fo sepsis- induced tissue hypoperfusion.
Hemodynamic optimization fo sepsis- induced tissue hypoperfusion. Sergio L, Cavazzoni Z, Delinger RP Critical Care 2006 Opracował: lek. Michał Orczykowski II Zakład Anestezjologii i Intensywnej Terapii
Bardziej szczegółowoChemia Nowej Ery Wymagania programowe na poszczególne oceny dla klasy II
Chemia Nowej Ery Wymagania programowe na poszczególne oceny dla klasy II Szczegółowe kryteria oceniania po pierwszym półroczu klasy II: III. Woda i roztwory wodne charakteryzuje rodzaje wód występujących
Bardziej szczegółowoObliczenia chemiczne. Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny
Obliczenia chemiczne Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny 1 STĘŻENIA ROZTWORÓW Stężenia procentowe Procent masowo-masowy (wagowo-wagowy) (% m/m) (% w/w) liczba gramów substancji rozpuszczonej
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wstęp... 9
Spis treści Wstęp... 9 1. Szkło i sprzęt laboratoryjny 1.1. Szkła laboratoryjne własności, skład chemiczny, podział, zastosowanie.. 11 1.2. Wybrane szkło laboratoryjne... 13 1.3. Szkło miarowe... 14 1.4.
Bardziej szczegółowoPro/con debate: should synthetic colloids be used in patients with septic shock? James Downar and Stephen Lapinsky Critical Care 2009 Koloidy są powszechnie stosowane w celu uzyskania i utrzymania adekwatnej
Bardziej szczegółowoZasady, Kryteria Przyjęć i Wypisów Pacjentów do Oddziału Intensywnej Terapii
Dr n. med. Krzysztof Powała-Niedźwiecki Zasady, Kryteria Przyjęć i Wypisów Pacjentów do Oddziału Intensywnej Terapii Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli Lublin, 2011 1. Do OIT będą
Bardziej szczegółowoSepsa, wstrząs septyczny, definicja, rozpoznanie
Sepsa, wstrząs septyczny, definicja, rozpoznanie dr hab. n.med. Barbara Adamik Katedra i Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Sepsa, wstrząs septyczny, definicja,
Bardziej szczegółowoWoda w organizmie człowieka. Właściwości koligatywne roztworów. Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego
Woda w organizmie człowieka. Właściwości koligatywne roztworów Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego Do niedawna nasze wiadomości o gospodarce wodnej i elektrolitowej były nie tyle
Bardziej szczegółowoOSTRA NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA. Małgorzata Weryk SKN Ankona
OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA Małgorzata Weryk SKN Ankona definicja Układ oddechowy nie zapewnia utrzymania prężności O2 i CO2 we krwi tętniczej w granicach uznanych za fizjologiczne PaO2 < 50 mmhg (przy
Bardziej szczegółowoWymagania programowe na poszczególne oceny. III. Woda i roztwory wodne. Ocena dopuszczająca [1] Uczeń: Ocena dostateczna [1 + 2]
Wymagania programowe na poszczególne oceny III. Woda i roztwory wodne charakteryzuje rodzaje wód występujących podaje, na czym polega obieg wody wymienia stany skupienia wody nazywa przemiany stanów skupienia
Bardziej szczegółowoBEZINWAZYJNA ANALIZA KRWI
BEZINWAZYJNA ANALIZA KRWI Płeć:kobieta Wiek: 0 Waga: 0 Puls: 0 Szybkość oddychania: 0 Ciśnienie atmosferyczne: 0 LCA: 0 RCA: 0 LAC: 0 RAC: 0 ABD: 0 0 00000 Nie: Parametry: Norma: Wartość: Hemogram: 1 1
Bardziej szczegółowoWoda w organizmie człowieka. Właściwości koligatywne roztworów.
Woda w organizmie człowieka. Właściwości koligatywne roztworów. Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego Do niedawna nasze wiadomości o gospodarce wodnej i elektrolitowej były nie tyle
Bardziej szczegółowo2010-04-03. dr n. med. Adam Węgrzynowski. Sobotta, Atlas anatomii człowieka, 1994. Wikipedia 2009
dr n. med. Adam Węgrzynowski Sobotta, Atlas anatomii człowieka, 1994 Wikipedia 2009 transport substancji odżywczych transport tlenu i dwutlenku węgla transport produktów przemiany materii utrzymanie równowagi
Bardziej szczegółowoGeometria wiązania hemu w oksymioglobinie
Białka wiążące tlen Geometria wiązania hemu w oksymioglobinie Hem Hb A tetrametr zbudowany z dwóch identycznych łańcuchów α (141 reszt aminokwasowych, N koniec stanowi walina, a C koniec arginina) i dwóch
Bardziej szczegółowoNitraty -nitrogliceryna
Nitraty -nitrogliceryna Poniżej wpis dotyczący nitrogliceryny. - jest trójazotanem glicerolu. Nitrogliceryna podawana w dożylnym wlewie: - zaczyna działać po 1-2 minutach od rozpoczęcia jej podawania,
Bardziej szczegółowoCHEMIA - wymagania edukacyjne
CHEMIA - wymagania edukacyjne III. Woda i roztwory wodne charakteryzuje rodzaje wód występujących podaje, na czym polega obieg wody wymienia stany skupienia wody nazywa przemiany stanów skupienia wody
Bardziej szczegółowoFresenius Kabi Polska Sp. z o.o. CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO PŁYN FIZJOLOGICZNY WIELOELEKTROLITOWY IZOTONICZNY FRESENIUS, roztwór do infuzji 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY mg/1000 ml jony mmol/1000
Bardziej szczegółowoTemat 7. Równowagi jonowe w roztworach słabych elektrolitów, stała dysocjacji, ph
Temat 7. Równowagi jonowe w roztworach słabych elektrolitów, stała dysocjacji, ph Dysocjacja elektrolitów W drugiej połowie XIX wieku szwedzki chemik S.A. Arrhenius doświadczalnie udowodnił, że substancje
Bardziej szczegółowoMarcin Skrok, Alicja Nowicka. Kwasica i zasadowica oddechowa (równowaga kwasowo-zasadowa podstawy, kwasica oddechowa, zasadowica oddechowa)
Marcin Skrok, Alicja Nowicka Kwasica i zasadowica oddechowa (równowaga kwasowo-zasadowa podstawy, kwasica oddechowa, zasadowica oddechowa) Równowaga kwasowo-zasadowa Podstawy Równowaga kwasowo-zasadowa
Bardziej szczegółowobiologia w gimnazjum UKŁAD KRWIONOŚNY CZŁOWIEKA
biologia w gimnazjum 2 UKŁAD KRWIONOŚNY CZŁOWIEKA SKŁAD KRWI OSOCZE Jest płynną częścią krwi i stanowi 55% jej objętości. Jest podstawowym środowiskiem dla elementów morfotycznych. Zawiera 91% wody, 8%
Bardziej szczegółowo1. WODA PREFORMOWANA a) płyny 1500 ml b) woda zawarta w pokarmach stałych 700 ml 2. WODA OKSYDACYJNA 300 ml
BILANS WODNY POBÓR WODY UTRATA WODY 1. WODA PREFORMOWANA a) płyny 1500 ml b) woda zawarta w pokarmach stałych 700 ml 2. WODA OKSYDACYJNA 300 ml 1. PAROWANIE NIEWYCZUWALNE a) utrata przez płuca 400 ml b)
Bardziej szczegółowoKwas HA i odpowiadająca mu zasada A stanowią sprzężoną parę (podobnie zasada B i kwas BH + ):
Spis treści 1 Kwasy i zasady 2 Rola rozpuszczalnika 3 Dysocjacja wody 4 Słabe kwasy i zasady 5 Skala ph 6 Oblicznie ph słabego kwasu 7 Obliczanie ph słabej zasady 8 Przykłady obliczeń 81 Zadanie 1 811
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO. CIECHOCIŃSKI SZLAM LECZNICZY, proszek do sporządzania roztworu na skórę
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO CIECHOCIŃSKI SZLAM LECZNICZY, proszek do sporządzania roztworu na skórę 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 1 kg proszku do sporządzania roztworu
Bardziej szczegółowoPłynoterapia we wstrząsie septycznym- czy więcej zawsze oznacza lepiej? opracowanie: Agata Kuziemska
Płynoterapia we wstrząsie septycznym- czy więcej zawsze oznacza lepiej? opracowanie: Agata Kuziemska badania prowadzone (Brandt i wsp.) w oparciu o resuscytację płynową świń z wywołaną endotoksemią i kałowym
Bardziej szczegółowoInżynieria Środowiska
ROZTWORY BUFOROWE Roztworami buforowymi nazywamy takie roztwory, w których stężenie jonów wodorowych nie ulega większym zmianom ani pod wpływem rozcieńczania wodą, ani pod wpływem dodatku nieznacznych
Bardziej szczegółowoRepetytorium z wybranych zagadnień z chemii
Repetytorium z wybranych zagadnień z chemii Mol jest to liczebność materii występująca, gdy liczba cząstek (elementów) układu jest równa liczbie atomów zawartych w masie 12 g węgla 12 C (równa liczbie
Bardziej szczegółowoWymagania programowe na poszczególne oceny CHEMII kl. II 2017/2018. III. Woda i roztwory wodne. Ocena dopuszczająca [1] Uczeń:
Wymagania programowe na poszczególne oceny CHEMII kl. II 2017/2018 III. Woda i roztwory wodne charakteryzuje rodzaje wód występujących w przyrodzie podaje, na czym polega obieg wody w przyrodzie wymienia
Bardziej szczegółowoZalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2009. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego
Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2009 Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego Postępowanie w stanach nagłych: I II III IV Hipoglikemia Cukrzycowa kwasica ketonowa
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 4. Roztwory i ich właściwości
I. Roztwory rzeczywiste ĆWICZENIE 4 Roztwory i ich właściwości 1. Sporządzanie roztworu CuSO 4 o określonym stężeniu procentowym - wykonać w zespołach 2-osobowych W celu sporządzenia 25 lub 50 ml 10% m/v
Bardziej szczegółowoKRYSTALOIDY (jakie?).
Fluid Therapy Might Be More Difficult Than You Think Robert G. Hahn Anesth Analg 2007 PŁYNOTERAPIA RODZĄCEJ Elżbieta Nowacka I Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii WUM Kierownik: dr hab.n.med..
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 3. Bufory. Repetytorium. Repetytorium. 1. Woda i przestrzenie wodne. Różnica w składzie jonowym płynów ustrojowych
Repetytorium Ćwiczenie nr dr Bożena Kuran Bufory 1. Woda i przestrzenie wodne. Różnice w składzie jonowym płynów ustrojowych.. Osmoza i ciśnienie osmotyczne.. Bufory, pojemność buforowa, obliczanie p i
Bardziej szczegółowoChemia. Wymagania programowe na poszczególne oceny dla uczniów klas II gimnazjum
Chemia Wymagania programowe na poszczególne oceny dla uczniów klas II gimnazjum 1 określa, co wpływa na aktywność chemiczną pierwiastka o dużym stopniu trudności wykonuje obliczenia stechiometryczne [1+2]
Bardziej szczegółowoWymagania programowe na poszczególne oceny. Chemia Kl.2. I. Kwasy
Wymagania programowe na poszczególne oceny Chemia Kl.2 I. Kwasy Ocena dopuszczająca zna zasady bhp dotyczące obchodzenia się z kwasami definiuje elektrolit, nieelektrolit wyjaśnia pojęcie wskaźnika i wymienia
Bardziej szczegółowoNawadnianie sportowców
Nawadnianie sportowców mgr. Joanna Misiorowska Woda w organizmie 55% - wewnątrzkomórkowa 39% - płyny międzykomórkowe 6% - osocze krwi i limfa Mięśnie - 75% wody Kości - 25% wody Płuca - prawie 90% pełni
Bardziej szczegółowoFresenius Kabi Polska Sp. z o.o. CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO GLUCOSUM 5% ET NATRIUM CHLORATUM 0,9% 2:1 FRESENIUS, (33,3 mg + 3,0 mg)/ml, roztwór do infuzji 2. SKŁAD ILOŚCIOWY I JAKOŚCIOWY 1 ml roztworu
Bardziej szczegółowoWymagania programowe z chemii w kl.2 na poszczególne oceny ; prowadzący mgr Elżbieta Wnęk. II. Wewnętrzna budowa materii
Wymagania programowe z chemii w kl.2 na poszczególne oceny ; prowadzący mgr Elżbieta Wnęk II. Wewnętrzna budowa materii definiuje pojęcie wartościowość podaje wartościowość pierwiastków w stanie wolnym
Bardziej szczegółowoChemia - B udownictwo WS TiP
Chemia - B udownictwo WS TiP dysocjacja elektrolityczna, reakcje w roztworach wodnych, ph wykład nr 2b Teoria dys ocjacji jonowej Elektrolity i nieelektrolity Wpływ polarnej budowy cząsteczki wody na proces
Bardziej szczegółowoPoziom i. studiów. Punkty ECTS
WYDZIAŁ LEKARSKI II Poziom i Nazwa kierunku Lekarski tryb studiów Nazwa Jednostka realizująca, wydział Fizjologia kliniczna- Patofizjologia Punkty ECTS 3 Katedra i Zakład Patofizjologii Wydział Lekarski
Bardziej szczegółowoTROMBOELASTOMETRIA W OIT
TROMBOELASTOMETRIA W OIT Dr n. med. Dominika Jakubczyk Katedra i Klinika Anestezjologii Intensywnej Terapii Tromboelastografia/tromboelastometria 1948 - Helmut Hartert, twórca techniki tromboelastografii
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Flexbumin 200 g/l, roztwór do infuzji 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY Flexbumin 200 g/l jest to roztwór zawierający 200 g/l (20%) całkowitego
Bardziej szczegółowoRenata Hołowiak, Małgorzata Więcławek Resuscytacja płynowa we wstrząsie hipowolemicznym
Renata Hołowiak, Małgorzata Więcławek Resuscytacja płynowa we wstrząsie hipowolemicznym Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy 6, 75-83 2010 Zeszyty Naukowe Państwowej
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO. PRIMENE 10% roztwór do infuzji 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO PRIMENE 10% roztwór do infuzji 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 100 ml roztworu do infuzji zawiera: L-Izoleucyna... L-Leucyna... L-Walina...
Bardziej szczegółowoZwiązki nieorganiczne
strona 1/8 Związki nieorganiczne Dorota Lewandowska, Anna Warchoł, Lidia Wasyłyszyn Treść podstawy programowej: Typy związków nieorganicznych: kwasy, zasady, wodorotlenki, dysocjacja jonowa, odczyn roztworu,
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO. Natrium chloratum 0,9% Kabi, 9 mg/ml, rozpuszczalnik do sporządzania leków parenteralnych
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Natrium chloratum 0,9% Kabi, 9 mg/ml, rozpuszczalnik do sporządzania leków parenteralnych 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 100 ml zawiera:
Bardziej szczegółowoRÓWNOWAGI W ROZTWORACH ELEKTROLITÓW
RÓWNOWAGI W ROZTWORACH ELETROLITÓW Opracowanie: dr Jadwiga Zawada, dr inż. rystyna Moskwa, mgr Magdalena Bisztyga 1. Dysocjacja elektrolityczna Substancje, które podczas rozpuszczania w wodzie (lub innych
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 19 marca 2015 r. Poz. 382
Warszawa, dnia 19 marca 2015 r. Poz. 382 Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi 1) z dnia 27 lutego 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie mieszanek paszowych dietetycznych 2) Na podstawie
Bardziej szczegółowoUlotka dołączona do opakowania: informacja dla użytkownika. Benelyte, roztwór do infuzji Produkt złożony
Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla użytkownika, roztwór do infuzji Produkt złożony Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera ona informacje ważne
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA POZNAŃSKA ZAKŁAD CHEMII FIZYCZNEJ ĆWICZENIA PRACOWNI CHEMII FIZYCZNEJ
WARTOŚĆ ph ROZTWORÓW WODNYCH WSTĘP 1. Wartość ph wody i roztworów Woda dysocjuje na jon wodorowy i wodorotlenowy: H 2 O H + + OH (1) Stała równowagi tej reakcji, K D : wyraża się wzorem: K D = + [ Η ][
Bardziej szczegółowo1. Stechiometria 1.1. Obliczenia składu substancji na podstawie wzoru
1. Stechiometria 1.1. Obliczenia składu substancji na podstawie wzoru Wzór związku chemicznego podaje jakościowy jego skład z jakich pierwiastków jest zbudowany oraz liczbę atomów poszczególnych pierwiastków
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO. Accusol 35. Accusol 35
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Accusol 35 Potassium 4 mmol/l Roztwór do hemofiltracji, hemodializy i hemodiafiltracji. 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY Skład Komora duża
Bardziej szczegółowoWykład 2. Anna Ptaszek. 7 października Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego. Chemia fizyczna - wykład 2. Anna Ptaszek 1 / 1
Wykład 2 Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego 7 października 2015 1 / 1 Zjawiska koligatywne Rozpuszczenie w wodzie substancji nielotnej powoduje obniżenie prężności pary nasyconej P woda
Bardziej szczegółowoWentylacja u chorych z ciężkimi obrażeniami mózgu
Wentylacja u chorych z ciężkimi obrażeniami mózgu Karolina Mroczkowska Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Centralny Szpital Kliniczny Źródło Critical Care 2018: Respiratory management in patients
Bardziej szczegółowoUlotka dołączona do opakowania: informacja dla użytkownika. PŁYN FIZJOLOGICZNY WIELOELEKTROLITOWY IZOTONICZNY FRESENIUS roztwór do infuzji
Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla użytkownika PŁYN FIZJOLOGICZNY WIELOELEKTROLITOWY IZOTONICZNY roztwór do infuzji Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1 NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Tetraspan 60 mg/ml HES roztwór do infuzji 2 SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 1000 ml roztworu zawiera: Poli(O-2-hydroksyetylo)skrobia (HES)
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO bezpotasowy roztwór do hemofiltracji 2 mmol/l roztwór do hemofiltracji 3 mmol/l roztwór do hemofiltracji 4 mmol/l roztwór do hemofiltracji
Bardziej szczegółowoHYDROLIZA SOLI. ROZTWORY BUFOROWE
Ćwiczenie 9 semestr 2 HYDROLIZA SOLI. ROZTWORY BUFOROWE Obowiązujące zagadnienia: Hydroliza soli-anionowa, kationowa, teoria jonowa Arrheniusa, moc kwasów i zasad, równania hydrolizy soli, hydroliza wieloetapowa,
Bardziej szczegółowo