Talent autoprezentacji

Transkrypt

1 Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Talent autoprezentacji Sztuka zaprezentowania własnej osoby dr Rafał Mrówka Miasto Bełchatów 25 listopada 2009 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY 1

2 dr Rafał Mrówka Katedra Teorii Zarządzania SGH 2

3 Proces komunikowania się Komunikacja jednostronna Nadawca Szum Odbiorca Zakodowanie Przekaz kanałami Rozszyfrowanie Początek Treść Treść 3

4 Proces komunikowania się Komunikacja dwustronna Nadawca Szum Odbiorca Zakodowanie Przekaz kanałami Rozszyfrowanie Początek Treść Treść Rozszyfrowanie Przekaz kanałami Zakodowanie (Odbiorca) Szum (Nadawca) 4

5 Bariery skutecznej komunikacji Cechy nadawcy sprzeczne lub niespójne sygnały niewiarygodność w przedmiocie wiadomości Cechy odbiorcy brak nawyku słuchania uprzedzenia w przedmiocie wiadomości Dynamika interpersonalna pomiędzy nadawcą i odbiorcą semantyka różnice statusu lub władzy różnice percepcji Czynniki po stronie otoczenia szumy i przeciążenia 5

6 Techniki poprawy skuteczności komunikacji Techniki dla nadawcy sprzężenie zwrotne świadomość języka i znaczenia zachowanie wiarygodności wrażliwość na potrzeby odbiorcy Techniki dla odbiorcy rozwijanie umiejętności słuchania wrażliwość na potrzeby nadawcy Techniki dla nadawcy i odbiorcy śledzenie losów informacji regulacja przepływu informacji zrozumienie bogactwa różnych środków przekazu 6

7 Przed przygotowaniem wystąpienia KTO? - kim jesteś Ty - przemawiający DO KOGO? - do kogo się zwracasz DLACZEGO? - co zamierzasz osiągnąć CO? - co chcesz powiedzieć JAK? - jaką formę ma mieć wystąpienie KIEDY? - kiedy masz wystąpić 7

8 Struktura wypowiedzi wstęp rozwinięcie zakończenie Powiedz, co powiesz, powiedz to, powiedz, co powiedziałeś. 8

9 KTO? czyli kim jesteś występując w oczach słuchaczy zabierając głos często grasz rolę kogoś innego,, nakładasz maskę często kogoś reprezentujesz i możesz nawet przedstawiać poglądy, z którymi się nie zgadzasz jeśli jesteś osobą publiczną, będziesz utożsamiany ze swoja organizacją 9

10 DO KOGO MOWISZ analiza audytorium wielkość audytorium trzeba dostosować siłę głosu, styl mówienia i zachowania - im mniejsze grupa, tym kontakt z nią powinien być bardziej swobodny poziom reprezentowany przez słuchaczy - dostosuj wystąpienie do poziomu grupy jednorodność grupy - mów tak, aby możliwie każdy znalazł dla siebie coś interesującego; wiek, płeć, status społeczny słuchaczy - dostosuj do nich język, argumentację, sposób zwracania się; inaczej mówi się do studentów, inaczej do profesorów 10

11 DO KOGO MOWISZ analiza audytorium (c.d.) przekonania narodowe, religijne, polityczne - należy uważać, aby nieopatrznym słowem nie rozdrażnić audytorium - w większości przypadków prowadzi to do klęski! środowisko i zawody słuchaczy - uwaga na żargon (np. prawniczy); specyficzne skróty, symbole także sposób myślenia inżynierów jest inny, niż humanistów grupy interesów - należy dostosować argumentację do publiczności, nie drażnić, lecz łagodzić nastrój słuchaczy - dobre przemówienie albo powinno być dostosowane do nastroju audytorium, albo musi ukształtować go po myśli mówcy 11

12 W JAKIM CELU co chcesz osiągnąć przekazać informację w sposób ułatwiający zrozumienie i zapamiętanie przekonać słuchaczy do Twoich racji pokazać się w jak najlepszym świetle uzyskać korzystną decyzję rozmówców nawiązać trwałe kontakty 12

13 CO chcesz powiedzieć ułóż plan swojej wypowiedzi - co musi się w niej znaleźć nie mów wszystkiego na raz - dokonaj selekcji jeżeli nie jesteś pewny, czy coś powiedzieć - nie mów tego nie daj się ponieść emocjom - mów spokojnie to, co zaplanowałeś 13

14 JAK wystąpić Dokładnie określ czas wystąpienia - lepiej mówić krócej i ciekawiej, niż zbyt długo Wzbudź w słuchaczach zaufanie i sympatię Zdefiniuj styl wystąpienia czy chcesz odwoływać się do uczuć, czy do rozumu czy chcesz opierać się na własnym przykładzie, czy doświadczeniu innych czy przyjmiesz styl podniosły, czy też oszczędny, chłodny czy będziesz opanowany, czy chcesz grzmieć czy chcesz zachować śmiertelną powagę 14

15 KIEDY masz wystąpić musisz wiedzieć, ile czasu masz na przygotowanie wystąpienia ważna jest pora wystąpienia - wpływa na nastrój słuchaczy - źle jest wygłaszać przemówienie tuż przed przerwą lub tuż po przerwie kto będzie występował wcześniej i kto później 15

16 WSTĘP - cele pozyskanie uwagi słuchaczy rozpoczęcie żartem lub anegdotą - nie zawsze dopuszczalne rozpoczęcie opisem jakiejś dramatycznej sceny rozpoczęcie odniesieniem do aktualnej sytuacji (szczególnie bulwersującej) rozpoczęcie pytaniem, niekiedy retorycznym rozpoczęcie bulwersującym stwierdzeniem wykorzystanie planszy, slajdu, obrazu zdobycie sympatii słuchaczy powiedzieć komplement słuchaczom okazać im swoje zainteresowanie zadeklarowanie celu (deklarowanego, nie koniecznie rzeczywistego) i tematu wystąpienia 16

17 Drzewko logiczne wypowiedzi powtórz tezę i główne argumenty na początku i końcu wypowiedzi - nie bój się powtórzeń nie używaj więcej niż 3 głównych argumentów w środku wypowiedzi umieszczaj argument najsłabszy Teza Argument 1 Argument 2 Argument 3 Podargument 1a Podargument 1b Podargument 1c Podargument 2a Podargument 2b Podargument 2c Podargument 3a Podargument 3b Podargument 3c 17

18 ZAKOŃCZENIE podsumowanie tego, co powiedziałeś powtórz jeszcze raz najważniejsze tezy i wnioski połóż nacisk na znaczenie omawianych spraw powtórz najważniejsze propozycje stworzenie klamry zamykającej wystąpienie cytat lub anegdota nawiązanie do przyszłości hasło lub pytanie powrót do tego, co mówiłeś we wstępie podziękowanie słuchaczom 18

19 JAK WYSTAPIĆ notatki czy będziesz korzystał z notatek? czy napiszesz tekst i będziesz go czytał czy napiszesz tekst i będziesz go wygłaszał z pamięci czy nie będziesz nic pisał i tylko przemyślisz temat czy napiszesz tylko punkty czytając tekst będziesz mówił monotonnie, tracisz możliwość oddziaływania na audytorium gestami, mimiką twarzy, wzrokiem 19

20 JAK masz wystąpić proponowany system przygotowań przemyśl temat i napisz punkty napisz wystąpienie w całości (można pominąć ten etap) popraw je przygotuj na podstawie tekstu niezbędne punkty - mogą być napisane w formie zrozumiałej tylko dla mówcy tezy powinny mieścić się na jednej stronie A4 lub kilku mniejszych kartonikach dostosuj wielkość liter do własnego wzroku - lepiej większe, niż mniejsze 20

21 Pytania przewiduj pytania - analizuj audytorium, prowokuj pytania, wkładaj w usta pytającego własne pytania daj pytającemu trochę satysfakcji - to bardzo dobre pytanie odciągaj uwagę audytorium od pytającego - wzrok, czytanie notatek przekształcaj pytania i sam definiuj problem gdy nie znasz odpowiedzi na pytanie: stwierdź, że pytanie jest źle postawione odpowiedz powierzchownie odpowiedz na nieco inne pytanie obróć pytanie w żart 21

22 Pytania (c.d.) staraj się, aby pytania nie udało się zadać złośliwym odpowiedz na przynajmniej kilka pytań - ignorowanie pytań mści się nie dopuszczaj do zadawania zbyt długich pytań - ucinaj nie pozostawiaj pytań bez odpowiedzi nigdy nie pozwól zadać sobie pytania w połowie zdania lub myśli - wyczekaj, dokończ 22

23 Czego można oczekiwać nie oczekuj zbyt wiele - przekonać możesz tylko niezdecydowanych słuchaczy można podzielić na 4 grupy mających zbieżne interesy z Twoimi - tworzą dobrą atmosferę wśród audytorium mający odmienne przekonania - krytyczni, obiektywni, docenią celny argument mający odmienne przekonania, ale nie do końca przekonani - zamknięci na Twoje argumenty, agresywni w dyskusji - nie rozdrażnij ich zbyt szybko obojętni - musisz ich zainteresować, pokazać wspólnotę interesów - ich możesz przekonać 23

24 Jak zdobyć zaufanie kompetencja: reklama zrobiona przez innych przedstaw się na początku - krótko i dobitnie cytuj autorytety sprawnie poruszaj się w przedstawionych zagadnieniach uczciwość: pokaż, że jesteś przywiązany do wartości dobrze, gdy masz ten sam system wartości, co audytorium bądź obiektywny powołaj się na dobro słuchaczy inteligencja: przedstaw oryginalny punkt widzenia dostrzegaj rzeczy wielkie i małe bądź błyskotliwy bycie sympatycznym: nie bądź ponury - uśmiechnij się - okazuj, że lubisz słuchaczy bądź skromny okazuj, że lubisz to, co robisz 24

25 Trema solidnie przygotuj przemówienie nie ucz się go na pamięć uzyskaj dystans wobec własnego przemówienia audytorium jest wobec Ciebie zazwyczaj nastawione pozytywnie przed wystąpieniem poproś kogoś, aby Ciebie posłuchał przygotuj sobie rezerwowy materiał na wypadek, gdyby Ci zabrakło podstawowego słuchacze nie znają Twoich lęków 25

26 Budowa zdań w wypowiedzi nie bądź za wszelką cenę poprawny, a raczej swobodny buduj zdania w formie czynnej, nie biernej używaj zdań twierdzących, nie przeczących rezygnuj z długich omówień nie zostawiaj najważniejszych słów na koniec zdania dziel tekst wystąpienia na wyraźne części - punktuj 26

27 Budowa zdań w wypowiedzi (c.d.) stosuj pytania retoryczne, porównania itp. zadawaj pytania stosuj pauzy - podkreślają ostatnie zdanie używaj słów oddziałujących na wyobraźnię używaj raczej słów prostych unikaj żargonu nie używaj tzw. zwrotów niepewnych (np. wydaje mi się) ) - osłabiają wypowiedź 27

28 Gdy mówisz do tłumu idea wystąpienia musi być bardzo prosta odwołuj się do stereotypów nigdy nie okazuj wątpliwości odwołuj się do uczuć, nie do rozumu powtarzaj główne tezy i argumenty stosuj dosadne słownictwo góruj nad tłumem zafascynuj go 28

29 Mimika i gestykulacja podkreślaj elementy wypowiedzi mimiką i gestykulacją zsynchronizuj gesty z wypowiedzią, intonacją posługuj się gestami, ale umiarkowanie, nie zbyt szerokimi nie ściskaj rąk, nie gnieć pięści unikaj listka figowego nie trzymaj w rękach żadnych przedmiotów nie bądź sztywny nie stój w miejscu, ale i nie odchodź zbyt daleko nie trzymaj rąk w kieszeni 29

30 Wystąpienie radiowe i telewizyjne - rady Pojedyncza wypowiedź może trwać maksimum sekund ( słów) Zasadniczą tezę należy umieścić w pierwszym zdaniu Przygotuj 3 zasadnicze tezy Przygotuj wypowiedzi różnej długości dostosuj się do oczekiwań dziennikarza Bądź naturalny stosuj naturalne gesty Mów do słuchaczy Przed kamerą pochyl się minimalnie do przodu Nie krzyżuj rąk i nóg Patrz na dziennikarza lub w kamerę Bądź stanowczy 30

31 Debata to gra zespołowa ustalcie z partnerami wspólną strategię rozdzielcie role trzymajcie wspólną linię argumentacji i podkreślajcie spójność logiczną wypowiedzi słuchajcie się wzajemnie przewidujcie strategię strony przeciwnej unikajcie wypowiedzi sprzecznych 31

32 Dodatkowe rady utrzymuj z audytorium stały kontakt wzrokowy - podziel je na sektory nie czytaj z kartki - twój głos będzie monotonny stosuj pauzy kontrolne trenuj swoje umiejętności - szkolenia, minidebaty, głośne czytanie, wypowiedzi przed lustrem 32

33 Odpowiedzi na trudne pytania (1) Taktyka pomostu Taktyka zmiany negatywów w pozytywy Taktyka albo-albo P.: Dlaczego ta decyzja nie została podjęta? M.: Przedstawię problem wyraźniej, jeśli wyjaśnię najpierw... lub To dobre pytanie. Podczas ostatniej debaty pan X zadał mi podobne pytanie... P.: Wasza strona lekceważy postawiony przez nas problem. M.: Nie określiłbym tego w ten sposób. Staramy się nadać mu odpowiednią wagę... P.: Zgadza się pan z tym sformułowaniem, czy popiera pan pana X? M.: Nie można robić takiego rozgraniczenia. Problem wygląda inaczej... 33

34 Odpowiedzi na trudne pytania (2) Taktyka absurdu Taktyka domysłu Taktyka odłóżmy to na później Taktyka udanego szoku Taktyka metafory P.: Czy chcecie doprowadzić do upadku wartości? M.: Nie będę odpowiadał na tak absurdalne pytania... P.: Jak pan myśli, co w tej sytuacji zrobiłby pan X? M.: Najlepiej należałoby zapytać jego osobiście... M.: Wrócę do tego problemy w dalszej części mojego wystąpienia. P.: Czy wie pan, że tam popełniono przestępstwo? M.: To chyba żart. To niemożliwe. Musiał się pan pomylić. M.: Pańskie pytanie przypomniało mi pewną historię... 34

35 Odpowiedzi na trudne pytania (3) Taktyka przeformułowania zastrzeżenia Taktyka rozłożenia na części Taktyka uprzedzania zastrzeżenia P.: Czyż podniesienie tego podatku nie było niekorzystne dla społeczeństwa? M.: Ale spójrzmy na ten problem z innego punktu widzenia... P.: Rząd nie dba w ogóle o interesy emerytów. M.: Spróbujmy szczegółowo przeanalizować wszystkie działania rządu... M.: Zapewne będziecie chcieli Państwo wiedzieć... 35