Większe przychody od lipca 2009?

Transkrypt

1 Maj 2009 Place image here with reference to guidelines Większe przychody od lipca 2009? czyli jak przyłącza mogą wpływać na wyniki przedsiębiorstwa Nikogo nie dziwi, że jakoprzedsiębiorstwo energetyczne wykazujemy przyłącza jako część swojego majątku. Jeżeli dostaliśmy przyłącze nieodpłatnie, lub otrzymaliśmy opłatę przyłączeniową jest to nasz przychód. A każdy przychód przy obecnym stanie gospodarki jest na wagę złota. Ale, ale oburzy się wielu księgowych i analityków - nie od razu mamy ten przychód: przecież dotyczy on owego przyłącza, więc właściwe jest rozpoznawanie go po kawałku tak jak stopniowo w kosztach pojawia się amortyzacja naszego nowego środka trwałego. Co się zmienia w 2009 roku i dla kogo ta zmiana? Rzeczywiście, ponieważ przychód jest związany ze środkiem trwałym, dobra praktyka rachunkowa nakazywała nie rozpoznawać go od razu, ale początkowo odroczyć i stopniowo uwalniać do rachunku zysków i strat przez okres życia przyłącza. Takie rozwiązanie było zalecane przez wielu audytorów i doradców z dziedziny rachunkowości nawet zanim w ustawie o rachunkowości pojawiło się odpowiednie uregulowanie. Co więc się zmienia w 2009 roku? Dla przedsiębiorstw stosujących polskie zasady rachunkowości nic przynajmniej nic w tym zakresie. Ale niektóre ze spółek wraz z prywatyzacją zyskały możliwość przejścia na międzynarodowe standardy rachunkowe MSSF. Inne chcą sporządzać sprawozdania międzynarodowe dla własnych potrzeb. I tu pojawia się ważna zmiana. Różnorodność stosowanych na świecie metod rachunkowości dla otrzymywanych od przyszłych odbiorców składników aktywów, doprowadziła do wydania Interpretacji KIMSF 18 Aktywa otrzymane od klientów. Interpretacja ta dotyczy sytuacji otrzymania aktywów, które są używane w celu podłączenia klientów do sieci i/lub zapewnienia stałego dostępu dóbr i/lub usług, takich jak elektryczność, atakże do sytuacji, w której zamiast środka trwałego dostajemy środki pieniężne na pokrycie kosztów jego budowy lub nabycia.

2 Czyje jest przyłącze? Pierwszym krokiem w zastosowaniu nowej regulacji jest ustalenie, czy dany składnik aktywów kwalifikuje się do ujęcia rachunkowego. Stwierdzenie, kto faktycznie ma prawo własności nie jest w tym przypadku decydujące. Przeniesienie własności nie jest bowiem równoznaczne z przeniesieniem kontroli. A kluczowym dla możliwości rozpoznania przyłącza w bilansie ma ocena, czy jednostka posiada kontrolę nad danym składnikiem aktywów. Wbrew pozorom nie jest to zadanie łatwe. Fakt, iż to jednostka wybudowała przyłącze, też nas nie zwalnia z analizy. Zgodnie z KIMSF 18, jeżeli jednostka otrzymuje środki pieniężne na pokrycie kosztów budowy, również musi dokonać oceny czy wybudowane przyłącze może być zaliczone do jej aktywów w szczególności czy będzie miała nad nim kontrolę. Każda sytuacja wymaga analizy wszystkich faktów i okoliczności. W szczególności należy rozważyć czy jednostka może: dokonać wymiany otrzymanego składnika aktywów na inne aktywa, w celu świadczenia tych samych usług; wykorzystać otrzymany składnik aktywów do produkcji innych towarów lub usług lub do rozliczenia zobowiązań; pobierać opłaty za korzystanie ze składnika aktywów; decydować, w jaki sposób otrzymany składnik aktywów jest wykorzystywany i konserwowany oraz kiedy zostanie wymieniony na nowy. Mimo że pytania wydają się proste, odpowiedź na pytanie Czyje jest przyłącze? może prostaniebyć. Czymożliwe jest, że niektórenaszeprzyłącza wcale nie są nasze? Co w przypadku gdy z danego przyłącza korzysta tylko jeden odbiorca, ze względu na jego usytuowanie nie jest możliwe przyłączenie kogokolwiek innego w tej okolicy, no i oczywiście to ów odbiorca decyduje ile prądu faktycznie zużyje? Ile warte jest przyłącze? Jeżeli przebrniemy szczęśliwie przez powyższą analizę i stwierdzimy, że otrzymany zasób spełnia definicję składnika aktywów, możemy go ująć w naszym bilansie. Jeżeli sami go wybudowaliśmy ujmujemy rzeczywisty koszt budowy, jeżeli jest to składnik otrzymany nieodpłatnie musimy go wycenić do wartości godziwej i wartość ta staje się jego kosztem w momencie początkowego ujęcia w księgach. Co dajemy w zamian? Interpretacja KIMSF 18 opiera się na założeniu, że skoro coś dostaliśmy (składnik aktywów lub opłatę), to znaczy, że wyświadczyliśmy w zamian jakąś usługę. Przykładami świadczonych usług może być usługa przyłączenia do sieci lub zapewnianie stałego dostępu do określonych dóbr lub usług. Tabela 1 zawiera podsumowanie wskazówek wymienionych w interpretacji, które pozwalają stwierdzić, czy usługą jest przyłączenie do sieci (usługa dostarczona od razu) czy też usługą jest świadczenie stałego dostępu do określonego zakresu dóbr lub usług (usługa jest dostarczana przez określony w umowie okres).

3 Tabela 1 Przyłączenie do sieci Przyłączenie jest wykonane dla klienta oraz stanowi dla niego oddzielną wartość. Wartość godziwa może być wiarygodnie określona. Dobra lub usługi dostarczane przez przyłącze są wyceniane według tych samych cen, jak dla klientów, którzy nie przekazywali aktywa. Stały dostęp dookreślonego zakresu dóbr lub usług Dobra lub usługi dostarczane przez przyłącze są wyceniane po cenach niższych od płaconych przez klientów, którzy nie przekazywali aktywa. Kiedy mamy przychód? Wartość godziwa otrzymanego wynagrodzenia (czyli wartość otrzymanych aktywów lub kwota opłaty) jest odpowiednio alokowana do poszczególnych zidentyfikowanych usług. Tam gdzie zidentyfikowaną usługą jest świadczenie dostępu, warunki umowy z klientem będą wyznaczać okres, wktórymnależy ujmować przychód. W przypadku braku takich warunków, przychód jest ujmowany przez okres nie dłuższy od okresu ekonomicznej użyteczności otrzymanego aktywa. Jeżeli jednak stwierdzimy, że jedyną usługą jaką można zidentyfikować jest podłączenie do sieci przychód rozpoznajemy jednorazowo w momencie przyłączenia odbiorcy. Nie ma wówczas żadnego znaczenia fakt, iż wpóźniejszych okresach będziemy rozpoznawać koszty amortyzacji aktywa, a nie będzie jużżadnych przychodów ten koszt kompensujących. W długim okresie skutek obu podejść jest ten sam łącznie ta sama kwota przejdzie przez nasze przychody. Jednak patrząc na poszczególne okresy z osobna efekt może być bardzo istotny.

4 Podejście rachunkowe jest podsumowane na poniższym schemacie. Czy przekazany składnik aktywa jest kontrolowany przez jednostkę? Tak Jednostkaujmujeskładnik aktywów w wartości godziwej Nie Jednostka otrzymująca składnik aktywów nie może rozpoznać składnika aktywów w swoich księgach. Identyfikacja usługi, świadczonej w zamian za otrzymany składnik aktywów Stały dostęp do dóbr lub usług Ujmowanie przychodu przez okres, w jakim usługa jest świadczona.* Przyłączenie do sieci Ujęcie przychodu w momencie, w którym usługa jest dostarczona. *jeżeli umowa nie reguluje okresu świadczenia usług, przychód jest ujmowany odpowiednio w okresie nie dłuższym niż okres użyteczności otrzymanego składnika aktywów. Jak wprowadzić nowe podejście? Interpretacja KIMSF 18 zawiera specyficzne przepisy przejściowe: wymaga zastosowania do transakcji, które wystąpią od 1 lipca 2009 roku. Oznacza to, iż spółki stosujące już wcześniej MSSF muszą kontynuować swoją dotychczasową politykę rachunkowości do dnia 30 czerwca 2009 roku włącznie, a od połowy roku wprowadzić zmiany, jeżeli dotychczas stosowane podejście nie jest zgodne z nową regulacją. Teoretycznie jest też możliwe zastosowanie interpretacji dla wcześniejszych okresów, pod warunkiem, że w czasie, kiedy transfery aktywów miały miejsce, uzyskaliśmy ich wycenę. Jednak póki co interpretacja nie została zatwierdzona przez Unię Europejską, więc niemoże być jeszcze zastosowana do celów sporządzenia sprawozdań statutowych. Zupełnie inaczej wygląda kwestia zastosowania KIMSF 18 dla jednostek, które dopiero w 2009 roku wdrożą MSSF. Po zatwierdzeniu interpretacji przez UE będą one musiały zastosować politykę zgodną z KIMSF 18, tak jakby ta interpretacja obowiązywała od zawsze. W przypadku, gdy dotychczasowe podejście było inne, oznacza to konieczność skorygowania wpływu wszystkich dotychczasowych transakcji na rok 2009 oraz 2008, łącznie z bilansem otwarcia.

5 Autorka niniejszego artykułu Kontakty W przygotowaniu artykułu pomagali również Katarzyna Figurska Dział Doradztwa z Zakresu Rachunkowości Ernst & Young tel. +48 (22) katarzyna.figurska@pl.ey.com Anna Sirocka Szef Działu Doradztwa z Zakresu Rachunkowości Ernst & Young tel. +48 (22) anna.sirocka@pl.ey.com Jarosław Wajer Grupa Energetyczna Ernst & Young tel. +48 (22) jaroslaw.wajer@pl.ey.com Ernst & Young Assurance Tax Transactions Advisory Firma Ernst & Young jest globalnym liderem w zakresie usług audytorskich, podatkowych, transakcyjnych i doradczych. Na całym świecie naszych pracowników jednoczą wspólne wartości i świadczenie wysokiej jakości usług. Zmieniamy rzeczywistość, pomagając naszympracownikom,naszym klientom oraz naszej coraz szerszej społeczności w wykorzystaniu ich potencjału. Wychodząc na przeciw oczekiwaniom naszych klientów z branży energetycznej utworzyliśmy multidyscyplinarną Grupę Energetyczną Ernst & Young, której członkami są doświadczeni konsultanci wyspecjalizowani w pracy dla energetyki. Dynamiczny rozwój firmy Ernst & Young w Polsce odzwierciedla uznanie klientów dla wartości świadczonych przez nas usług. Ten sukces byłby niemożliwy bez sukcesów naszych klientów. Aby uzyskać więcej informacji odwiedź Ernst & Young Wszelkie prawa zastrzeżone.