Koncepcja systemowej ochrony bagażu rejestrowanego w porcie lotniczym
|
|
- Dawid Sowiński
- 5 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Michał Kozłowski 1 Politechnika Warszawska, Wydział Transportu, Zakład Inżynierii Transportu Lotniczego Koncepcja systemowej ochrony bagażu rejestrowanego w porcie lotniczym 1. OBSŁUGA NAZIEMNA W PORCIE LOTNICZYM 1.1. Infrastruktura i zarządzanie portem lotniczym Port lotniczy, to złożony system w sensie technicznym, operacyjnym i logistycznym, w którym rozpoczyna się i kończy realizacja przewozu lotniczego (i jego obsługa). Zgodnie z definicją ustawową port lotniczy, to lotnisko użytku publicznego wykorzystywane do lotów handlowych [1]. W infrastrukturze portu lotniczego wyróżnia się w szczególności: część lotniczą, tj. obszar trwale przeznaczony do startów i lądowań statków powietrznych oraz do związanego z tym ruchu statków powietrznych, wraz z urządzeniami służącymi do obsługi tego ruchu, do którego dostęp jest kontrolowany [1]; scentralizowaną infrastrukturę, tj. elementy infrastruktury w porcie lotniczym służące do wykonywania usług obsługi naziemnej, których złożoność, koszt lub wpływ na środowisko nie pozwala na ich podział lub powielenie, obejmującą w szczególności: jednolity system odpraw pasażerów i bagażu wraz z wyposażeniem tego systemu, taśmociągi służące do transportu bagażu wewnątrz terminalu portu lotniczego; instalacje dostawy wody pitnej i odprowadzania ścieków; płyty przeznaczone do odladzania samolotów wraz z systemem utylizacji odpadów powstających w wyniku odladzania; pomieszczenia sortowni bagażu wraz z taśmociągami dla bagaży pasażerów odlatujących i przylatujących; centralny system dystrybucji paliwa; systemy łączności naziemnej; system informacji lotniskowej [2]; lotnicze urządzenia naziemne, tj. obiekty i urządzenia do kierowania, kontroli, nadzoru i zabezpieczania obsługi ruchu lotniczego [1]. Zadania w zakresie administrowania i zarządzania infrastrukturą portu lotniczego, a także koordynacji i kontroli działalności różnych podmiotów działających w danym porcie lotniczym należą do kompetencji podmiotu zarządzającego portem lotniczym [2]. Do szczegółowego zakresu obowiązków i odpowiedzialności podmiotu zarządzającego portem lotniczym należy w szczególności: zapewnienie wykorzystywania portu lotniczego zgodnie z jego przeznaczeniem; prowadzenie eksploatacji portu lotniczego w sposób zapewniający bezpieczeństwo lotów i ciągłość ruchu lotniczego oraz sprawność obsługi użytkowników lotniska; utrzymywanie portu lotniczego i elementów jego infrastruktury w stanie odpowiadającym warunkom technicznym określonym przez właściwy organ oraz zgodnie z danymi wpisanymi do rejestru lotnisk; koordynowanie prace lokalnego zespołu do spraw bezpieczeństwa lotniskowego; koordynowanie prac zespołu ochrony lotniska; zapewnienie używania właściwego, specjalistycznego sprzętu oraz powierzanie czynności w zakresie prowadzonej działalności osobom posiadającym odpowiednie kwalifikacje; 1 m.kozlowski@wt.pw.edu.pl Logistyka 4/
2 decydowanie o podjęciu działań przez służbę ochrony lotniska w stosunku do osoby podejrzanej o popełnienie przestępstwa na statku powietrznym lub w porcie lotniczym i przekazanie jej właściwym organom [1] Eksploatacja portu lotniczego Celem eksploatacji portu lotniczego jest wykonywanie operacji lotniczych i obsługa naziemna przewozu lotniczego. Nadrzędnym wymaganiem, które musi być trwale spełnione jest zapewnienie bezpieczeństwa, regularności i ciągłości świadczenia usług przewozu lotniczego. Na eksploatację portu lotniczego składają się procesy [17]: procesy zasadnicze (biznesowe), do których należą usługi obsługi ruchu i przewozu lotniczego nabywane przez klientów (w osobach przewoźników lotniczych i pasażerów) portu lotniczego; procesy specjalne, konieczność realizacji których wynika z wymagań prawnych, np.: ochrona przed aktami bezprawnej ingerencji, ochrona środowiska lub z potrzeb operacyjnych, np. utrzymanie elementów infrastruktury; procesy zarządzania operacyjnego, których wynikiem jest zapewnienie bezpieczeństwa, regularności i ciągłości eksploatacji portu lotniczego, zgodnie z wymaganiami prawnymi oraz potrzebami klientów. W realizacji tych procesów uczestniczą odpowiednio do zakresu posiadanych kompetencji: służby zarządzającego portem lotniczym, w tym służby operacyjne i ochrony; przewoźnicy lotniczy, tj. podmioty uprawnione do wykonywania przewozów lotniczych na podstawie koncesji w przypadku polskiego przewoźnika lotniczego, lub na podstawie odpowiedniego aktu właściwego organu obcego państwa w przypadku obcego przewoźnika lotniczego [1]; agenci obsługi naziemnej, tj. przedsiębiorcy, którzy uzyskali wymagane przepisami prawnymi zezwolenie, wykonujący dla przewoźników lotniczych oraz innych użytkowników statków powietrznych jedną lub więcej kategorii usług obsługi naziemnej [2]; służby państwowe, realizujące zadania w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa państwa, ochrony granicy państwa, zapewnienia porządku i bezpieczeństwa publicznego oraz ochrony przed aktami bezprawnej ingerencji. Operacje lotnicze wykonywane w portach lotniczych obejmują: start, lądowanie, kołowanie, holowanie, wypychanie, tankowanie i odladzanie statków powietrznych [3]. Obsługa naziemna przewozu lotniczego obejmuje usługi wykonywane w porcie lotniczym na rzecz przewoźników lotniczych i innych użytkowników statków powietrznych, w tym [2]: obsługę administracyjną i nadzór; obsługę pasażerów, w tym wszelką pomoc świadczoną pasażerom przylatującym, odlatującym, przesiadającym się, w tym sprawdzanie biletów i dokumentów podróży, rejestrowanie bagażu i przemieszczanie go do sortowni; obsługę naziemną bagażu na terenie sortowni, jego sortowanie, przygotowywanie go do odlotu, załadowywanie i wyładowywanie z urządzeń służących do przemieszczania go ze statku powietrznego do sortowni i w drugą stronę, jak również transport bagażu z sortowni na teren odbioru bagażu; obsługę towarów i poczty lotniczej; załadunek i rozładunek statku powietrznego, w tym zapewnienie i obsługę odpowiednich urządzeń, jak również transport załogi i pasażerów między statkiem powietrznym i terminalem, transport bagażu między statkiem powietrznym i terminalem; obsługę płytową statków powietrznych; zaopatrzenie statków powietrznych w materiały napędowe; utrzymanie statków powietrznych; obsługę naziemnych operacji lotniczych i załóg statków powietrznych; transport naziemny obejmujący: organizację i realizację przewozu załogi, pasażerów, bagażu, ładunków między różnymi terminalami portu lotniczego; zaopatrzenie pokładowe statków powietrznych w żywność i napoje (catering). 502 Logistyka 4/2015
3 Realizacja poszczególnych procesów eksploatacji portu lotniczego przebiega z wykorzystaniem właściwych zasobów infrastruktury portu lotniczego i w pełnej koordynacji z innymi (wyróżnionymi powyżej) procesami. Cele, wymagania i standardy, zgodnie z którymi procesy eksploatacji portu lotniczego muszą być realizowane, wynikają przede wszystkim z przepisów prawnych i wydanych na ich podstawie specyfikacjach techniczno-operacyjnych [1, 2, 4, 5, 6, 7] oraz rekomendacjach branżowych [10]. W aspekcie wymagań prawnych i przedmiotu dalszych rozważań szczególne znaczenie ma powiązanie (i jednoczesna realizacja) procesów obsługi naziemnej z procesami ochrony przed aktami bezprawnej ingerencji. 2. OBSŁUGA NAZIEMNA BAGAŻU REJESTROWANEGO 2.1. Elementy infrastruktury i proces obsługi bagażu rejestrowanego Realizacja procesu obsługi bagażu rejestrowanego, tj. bagażu przeznaczonego do przewozu w luku bagażowym statku powietrznego [5] rozpoczyna się na stanowisku odprawy biletowo-bagażowej, na którym personel przewoźnika lotniczego lub agenta obsługi naziemnej dokonuje czynności mających na celu dopuszczenie pasażera i jego bagażu na wybrany lot, które obejmują swoim zakresem m.in. sprawdzenie biletu i dokumentów podróży (np.: krajowy dokument tożsamości ze zdjęciem, paszport, wiza, zezwolenia, zaświadczenia, dokumenty wjazdowe lub wyjazdowe dotyczące stanu zdrowia lub inne dokumenty, zaproszenia itp. wymagane przez prawo kraju, do którego wykonywany jest przewóz, do przekroczenia granicy i pobytu w kraju, do którego leci pasażer) i wydanie pasażerowi karty pokładowej oraz zważenie bagażu rejestrowanego, jego oznakowanie przywieszką bagażową i przesyłanie do sortowni bagażu. Przywieszka bagażowa jest dokumentem (generowanym i drukowanym w specjalnym systemie teleinformatycznym (Departure Control System DCS)), którym oznakowuje się bagaż rejestrowany w celu jego identyfikacji, zawierającym następujące informacje i dane: dane personalne pasażera, data i numer lotu, numer biletu, numer przywieszki, port lotniczy wylotu, port lotniczy przylotu, port lotniczy transferowy, które są automatycznie odczytywane przez urządzenia i systemy zainstalowane w sortowni bagażu, w której personel agenta obsługi naziemnej dokonuje rozdziału bagażu na poszczególne loty. Sortownia bagażu wyposażona jest w szczególności w dwa (połączone ze sobą) podstawowe systemy, na które składają się urządzenia mechaniczne oraz układy automatyki i kontroli, tj.: System Przesyłu i Obsługi Bagażu (Baggage Handling System BHS); System Kontroli Bezpieczeństwa Bagażu Rejestrowanego (Hold Baggage Screening HBS). System BHS jest zintegrowanym systemem zarządzania przepływem bagażu rejestrowanego, którego elementami funkcjonalnymi są: punkty wprowadzeń, punkty wyprowadzeń, system transportu bagażu, magazyn bagażu wcześniej odprawionego (Early Baggage Storage EBS), a elementami mechanicznymi są: taśmociągi punktów wprowadzeń, zrzutnie, taśmowe przenośniki wewnętrzne, sortery, karuzele i taśmociągi punktów wyprowadzeń, które są sterowane układami automatyki przetwarzającymi depesze i przywieszki generowane w systemie DCS. System HBS jest zintegrowanym system przesyłu i kontroli bezpieczeństwa bagażu rejestrowanego, składającym się z kilku stopni i poziomów kontroli, mającym na celu sprawdzenie bagażu na zawartość materiałów zabronionych, tj. broni, materiałów wybuchowych lub innych niebezpiecznych urządzeń, przedmiotów lub substancji, które mogą być użyte do popełnienia aktu bezprawnej ingerencji zagrażającego bezpieczeństwu lotnictwa cywilnego [5]. Bagaż rejestrowany, po przeprowadzeniu z wynikiem pozytywnym kontroli bezpieczeństwa (wykonywanej przez właściwe służby ochrony), jest odpowiednio sortowany (przydzielany na lot), Logistyka 4/
4 a następnie transportowany do samolotu (z opcją załadowania do specjalnych kontenerów bagażowych) i ładowany do luków bagażowych samolotu, czego dokonuje personel agenta obsługi naziemnej lub przewoźnika lotniczego. Realizacja procesu obsługi bagażu rejestrowanego kończy się wyładowaniem z luku bagażowego samolotu w docelowym porcie lotniczym, przewiezieniu do hali odbioru bagażu w terminalu pasażerskim i załadowaniu na przylotowe taśmociągi bagażowe, z których pasażerowie odbierają swój bagaż rejestrowany. Czynności w tym zakresie wykonuje tylko personel agenta obsługi naziemnej lub przewoźnika lotniczego i standardowo nie są wykonywane działania w zakresie kontroli bezpieczeństwa. Personel zarządzającego portem lotniczym na bieżąco nadzoruje i koordynuje realizację zadań przez personel właściwych podmiotów (agentów obsługi naziemnej i przewoźników lotniczych) i funkcjonowanie elementów scentralizowanej infrastruktury (w szczególności systemów BHS i HBS), a w sytuacjach awaryjnych udziela bezpośredniego wsparcia Ryzyka w procesie obsługi bagażu rejestrowanego Parametry czasowe i procedury obsługi naziemnej bagażu rejestrowanego w porcie lotniczym ustalane są zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi, normami i rekomendacjami [1, 2, 4, 5, 6, 7, 10]. W praktycznej realizacji tych procedur występują jednak liczne zakłócenia i incydenty, które skutkują zagubieniem lub zniszczeniem bagażu. Zdarzenia takie w sensie prawnym pozostają w związku z przepisami dotyczącymi ochrony własności przyjętej do przewozu, przez co rodzą określone skutki formalne i materialne, jak również znacząco wpływają negatywnie na wizerunek podmiotów: zarządzającego portem lotniczym, przewoźnika lotniczego i agenta obsługi naziemnej. Przytoczone przypadki mają charakter zdarzeń nieintencjonalnych. Wynikają one najczęściej z błędów i naruszeń popełnianych przez personel zaangażowany w obsługę naziemną bagażu rejestrowanego (działającego pod znaczącym wpływem czynników stresogennych), wadliwego działania i błędnych odczytów danych z przywieszek bagażowych przez układy skanujące systemów BHS i HBS, usterek systemów i urządzeń służących do transportu i załadunku / rozładunku bagaży. Powszechne są również zdarzenia o charakterze intencjonalnym, czyli okradanie lub celowe niszczenie bagaży. Do przypadków takich dochodzi w portach lotniczych na całym świecie, a liczność i częstość ich występowania wskazuje na nieskuteczność powszechnie stosowanych rozwiązań (organizacyjnych, technicznych, proceduralnych) opartych na obowiązujących przepisach prawnych i normach [1, 2, 4, 5, 6, 7], których cel i przedmiot dotyczy przede wszystkim zagadnień bezpieczeństwa i ochrony oraz sprawności i ciągłości funkcjonowania i obsługi transportu lotniczego. Problem ten nie został dotychczas skutecznie rozwiązany pomimo stosowania rozwiązań w zakresie kontroli dostępu i kontroli bezpieczeństwa oraz sprawdzania przeszłości i poświadczania bezpieczeństwa osobowego w stosunku do personelu [4, 5, 7], podejmowania działań policyjnych (przy udziale również innych służb państwowych i ochrony) oraz stosowaniu się do rekomendacji IATA [10] dotyczących m.in. ciągłego i całościowego wzrokowego monitorowania (np. z wykorzystaniem systemów CCTV) wszystkich obszarów portu lotniczego, w których obsługiwany jest bagaż rejestrowany oraz przeprowadzania bieżących kontroli i inspekcji. Jak wynika z ujawnionych przypadków i przeprowadzonych postępowań, procederu okradania bagaży dokonują grupy, do których należą najczęściej członkowie personelu różnych podmiotów, i stosujących różne i zmieniane w czasie, miejsca i metody działania, np.: przypadkowe zagubienie bagażu na płycie postojowej, okradanie bagaży w luku bagażowym samolotu. Skutkiem tego jest stosunkowo niska wykrywalność, a tym samym niskie przeświadczenie o nieuchronności odpowiedzialności karnej. W związku z tym zagadnienie ochrony bagażu rejestrowanego należy rozpatrywać w sposób odpowiednio szeroki (ryzyka nieintencjonalne i intencjonalne) i systemowy (zarządzanie ryzykiem) z pełnym zaangażowaniem podmiotów i służb, również z uwagi na to, że celowo podejmowane działania w celu okradania bagaży mogą mieć negatywny wpływ na bezpieczeństwo operacji lotniczych. 504 Logistyka 4/2015
5 3. KONCEPCJA ZARZĄDZANIA RYZYKIEM OBSŁUGI BAGAŻU REJESTROWANEGO 3.1. Standardy zarządzania ryzykiem W lotnictwie cywilnym przepisy prawne wprowadzają wymaganie wdrożenia i utrzymywania Systemu Zarządzania Bezpieczeństwem (Safety Management System SMS) zgodnego ze standardami określonymi przez Organizację Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (International Civil Aviation Organization ICAO) [8, 9] i opartego na procesie zarządzania ryzykiem bezpieczeństwa operacji lotniczych, w ramach realizacji którego dokonywana jest m.in.: identyfikacja zagrożeń oraz ewaluacja ryzyka na jednym z trzech zdefiniowanych poziomów, tj.: akceptowalnym, na którym wystarczające są działania jedynie w zakresie nadzoru i monitorowania; tolerowanym, na którym mogą być prowadzone operacje, ale pod warunkiem zastosowania środków obniżających ryzyko, do czasu usunięcia lub pełnego zabezpieczenia źródła zagrożenia; nieakceptowalnym, na którym konieczne jest zaprzestanie operacji do czasu usunięcia źródła zagrożenia, lub wprowadzenia zmian obniżających ryzyko. Jak wynika z wcześniej przeprowadzonych badań [15] SMS zgodny ze standardami ICAO nie jest adekwatny do zastosowań opartych na podejściu procesowym, a zakresem swojego stosowania dotyczy tylko zagrożeń nieintencjonalnych, które są ponadto rozpatrywane jako jednostkowe wystąpienie w jednym czasie określonego zestawu okoliczności i warunków. Wynika z tego konieczność poszukiwania innego, systemowego rozwiązania problemu zapewnienia skutecznej ochrony bagażu rejestrowanego. Program zarządzania ryzykiem w procesach obsługi naziemnej został opracowany i opublikowany przez Międzynarodowe Zrzeszenie Przewoźników Powietrznych (International Air Transport Association IATA) [10]. Jest on oparty na procesie zarządzania ryzykiem (analogicznym do określonego przez ICAO [9]) oraz zdefiniowanych czterech poziomach ewaluacji ryzyka, tj.: znaczącym, na którym konieczne jest natychmiastowe podjęcie działań korygujących i zapobiegawczych; wysokim, na którym należy pilnie podjąć działania korygujące i zapobiegawczych; średnim, na którym należy realizować standardowe działania ochronne i profilaktyczne; małym, na którym wystarczające jest prowadzenie bieżącego nadzoru. Ogólnym standardem zarządzania ryzykiem (każdego rodzaju) jest norma ISO [11], która nie definiuje systemu zarządzania ryzykiem, natomiast określa trzy komponenty, tj.: zasady, struktura ramowa, proces zarządzania ryzykiem, podlegające implementacji do procesów i systemów zarządzania. Proces zarządzania ryzykiem zdefiniowany w normie ISO [11] jest analogiczny do procesów określonych przez ICAO [8, 9] i IATA [10] i mają co do zasady te same, wspólne elementy, tj.: ustalenie kontekstu (cele, zakres, kryteria akceptacji ryzyka); ocena ryzyka (identyfikacja zagrożeń, analiza ryzyka, ewaluacja ryzyka); planowanie (i realizacja) postępowania z ryzykiem; komunikacja i gromadzenie danych. Norma ISO [11] jest w pełni kompatybilna i komplementarna z innymi wydanymi przez ISO standardami systemów zarządzania, jak również z procesem zarządzania ryzykiem bezpieczeństwa określonym przez ICAO [8, 9], a z tych względów ISO jest standardem, w oparciu o który formalnie i metodologicznie możliwa jest integracja różnych systemów zarządzania, w zakresie zarządzania ryzykiem. Celem tej integracji jest przede wszystkim zwiększenie skuteczności i efektywności oraz optymalizacja w dziedzinie czasu, kosztów, zasobów i aktywów [16]. Ponadto, istotnym uzupełnieniem normy ISO jest jej powiązanie m.in. z normą ISO [12], w której określono zestaw metod analizy i technik zarządzania ryzykiem. Szczególnym standardem systemu zarządzania (określonego rodzaju) ryzykiem, dotyczącym bezpieczeństwa łańcucha dostaw jest norma ISO [13], której przedmiotem jest zarządzanie ryzykiem Logistyka 4/
6 (o charakterze intencjonalnym i nieintencjonalnym) ciągłości dostaw poprzez ustanowienie i ciągłą realizację procesów zapewnienia bezpieczeństwa minimalizujących ryzyka kradzieży, przemytu i nielegalnego manipulowania ładunkiem i zapewnienie reakcji na zagrożenie ze strony ataków przestępców, terrorystów i innych [18]. Norma ISO koncentruje się na ochronie łańcucha dostaw, definiowanego jako zintegrowany zestaw zasobów i procesów, które rozpoczynają się od pozyskania surowców i kończą się dostawą produktów lub usług do użytkownika końcowego, z wykorzystaniem różnych środków transportu [13]. Norma ISO [13] określa m.in. następujące komponenty systemu zarządzania bezpieczeństwem łańcucha dostaw: ocena ryzyka i planowanie, struktura organizacyjna (ramowa), uprawnienia i odpowiedzialność, sterowanie operacyjne, utrzymywanie gotowości i reagowanie, analiza skuteczności i doskonalenie, które są spójne z określonymi w normie ISO 31000, jak również w normach innych systemów zarządzania, zawierających komponent zarządzania ryzykiem (każdego rodzaju) [14]. W każdym z wymienionych systemów zarządzania [8, 9, 10, 11, 13], ryzyko rozpatrywane jest w odniesieniu do prawdopodobieństwa P i wielkości potencjalnych skutków S (w odniesieniu do określonych celów) wystąpienia określonego zdarzenia (lub kombinacji zdarzeń) i wyrażane z zastosowaniem wzoru Turenr a [10], jako kombinacja wyznaczająca poziom ryzyka R: R=P S Identyfikacja procesu obsługi bagażu rejestrowanego jako łańcucha dostaw i punktów krytycznych Wyniki przeprowadzonej analizy procesu obsługi bagażu rejestrowanego dają podstawę do rozpatrywania tego procesu jako łańcucha dostaw, w realizacji którego uczestniczą pasażerowie (nadawcy i odbiorcy końcowi), personel zarządzającego portem lotniczym, personel przewoźnika lotniczego, personel agenta obsługi naziemnej oraz funkcjonariusze służb państwowych i ochrony. Realizacja tego łańcucha przebiega kolejno w: terminalu pasażerskim, sortowni bagażu, części lotniczej, przestrzeni powietrznej, sortowni bagażu i kończy się w terminalu pasażerskim, obejmując czynności w zakresie: odprawy biletowobagażowej (w tym ważenie i oznakowanie), nadania i przesłania do sortowni bagażu, kontroli bezpieczeństwa, sortowania i magazynowania, ładowania do kontenerów bagażowych lub bezpośrednio na pojazdy, rozładunek z pojazdu i załadowanie do luku bagażowego samolotu, wyładowanie z samolotu i załadunek na pojazd, transport do terminala, wyładowanie z pojazdu i załadowanie na przylotowe taśmociągi bagażowe. W tak zdefiniowanym łańcuchu obsługi bagażu rejestrowanego o prostej strukturze liniowej występują punkty krytyczne, w których może dochodzić do przypadków zagubienia, uszkodzenia lub zniszczenia, jak również okradzenia bagażu. Daje to podstawę do zastosowania techniki analizy zagrożeń i krytycznych punktów kontroli (Hazard Analisis and Critical Control Point HACCP), będącej usystematyzowaną techniką obiektywnej i praktycznej identyfikacji zagrożeń, szacowania i kontroli ryzyka oraz określania sposobów postępowania z ryzykiem w procesie. Technika HACCP oparta jest na koncepcji zarządzania ryzykiem poprzez wyznaczenie w procesach krytycznych punktów kontroli (Critical Control Point CCP), tj. wszystkich punktów w procesie, w których występujące ryzyka muszą być stale kontrolowane. Proces zarządzania ryzykiem [11] wg HACCP realizowany jest kolejno w 7 etapach [12]: 1. identyfikacja zagrożeń i istniejących środków zapobiegawczych; 2. identyfikacja i określenie CCP z zastosowaniem techniki drzewa decyzyjnego, na podstawie ustalonych kryteriów ryzyka; 3. określenie granic tolerancji ryzyka w CCP (limity CCP); 4. monitorowanie poziomu ryzyka w CCP; 5. określenie środków i działań zapobiegawczych, w przypadku przekroczenia limitów w CCP; 6. realizacja procedur weryfikacji; 7. nadzorowanie (sporządzanie i utrzymywanie) dokumentów i zapisów. 506 Logistyka 4/2015
7 Dane wejściowe i wyjściowe każdego etapu HACCP podlegają dokumentowaniu, najczęściej w postaci formularzy i planów HACCP, w których określa się [12]: zidentyfikowane zagrożenia i istniejące środki zapobiegawcze; wyniki oceny ryzyka; wyniki ewaluacji ryzyka; możliwe do podjęcia działania zapobiegawcze; wyniki identyfikacji CCP. W planie HACCP dla każdego CCP określa się [12]: graniczne poziomy ryzyka; procedury monitorowania ryzyka; procedury działań zapobiegawczych; procedury walidacji i weryfikacji. Podstawową zaletą HACCP jest to, że zapewnia udokumentowane wyniki identyfikacji zagrożeń i zarządzania ryzykiem, łącznie z oceną jakości (skuteczności) zastosowanych środków zapobiegawczych. Jednak zapewnienie skuteczności i efektywności zarządzania ryzykiem z zastosowaniem HACCP wymaga dokonania wstępnej identyfikacji zagrożeń i wyznaczenia punktów krytycznych CCP oraz ciągłego monitorowania poziomu ryzyka w CCP i wykonywania analiz, stanowiących podstawę do podejmowania określonych działań zapobiegawczych Koncepcja systemowej ochrony bagażu rejestrowanego w porcie lotniczym Dla zapewnienia skutecznej ochrony bagażu rejestrowanego w procesie obsługi naziemnej (utożsamionym z łańcuchem dostaw) proponowane jest zastosowanie rozwiązania systemowego, opartego na: podejściu do procesu obsługi naziemnej bagażu rejestrowanego, jak do łańcucha dostaw (Rys. 1.); wyznaczeniu w procesie obsługi naziemnej bagażu rejestrowanego krytycznych punktów kontroli CCP [12], które będą dotyczyły odpowiednio: personelu podmiotów i funkcjonariuszy służb, środków technicznych i obiektów infrastruktury portu lotniczego wykorzystywanych do sortowania, transportu i ładowania bagażu rejestrowanego (Rys. 2.) przyjęcia czterostopniowej skali poziomu ewaluacji ryzyka w procesach obsługi naziemnej [10], ustaleniu, że wynik ewaluacji ryzyka na poziomie: znaczący, wysoki lub średni wyznacza krytyczny punkt kontroli CCP, a tylko wynik mały wyznacza akceptowalny poziom ryzyka w CCP; zasadzie koordynacji działań oraz pełnego zaangażowania i współdziałania kadry kierowniczej podmiotów i dowódczej służb państwowych. Rys. 1. Proces obsługi naziemnej bagażu rejestrowanego, z wyróżnieniem potencjalnych CCP. Źródło: opracowanie własne. Logistyka 4/
8 Rys. 2. Algorytm identyfikacji CCP Źródło: opracowanie własne, na podstawie [12]. Założenia organizacyjne przyjęte przy opracowaniu koncepcji dotyczą: stosowania przez wszystkie podmioty i służby podejścia procesowego; ustalenia wspólnych kryteriów ryzyka; nie stosowania żadnych odstępstw i wyłączeń w identyfikacji CCP; jednolitych formuł identyfikacji zagrożeń intencjonalnych i nieintencjonalnych oraz oceny ryzyka; zrównoważonego, obiektywnego i adekwatnego stosowania zasad i postanowień Polityk Bezpieczeństwa podmiotów, w odniesieniu do zagrożeń nieintencjonalnych oraz przepisów prawnych (porządkowych i karnych) w odniesieniu do zagrożeń intencjonalnych; powołania grupy Analityków Ryzyka, do której będą należeć przedstawiciele podmiotów i służb państwowych. 508 Logistyka 4/2015
9 Przedstawiona koncepcja oparta jest na zintegrowanym zastosowaniu kilku standardów systemów zarządzania określających cele i zasady oraz metody i techniki dotyczące zarządzania ryzykiem, co powinno zapewnić, że: zarządzanie ochroną bagażu rejestrowanego, oparte na zasadach zarządzania bezpieczeństwem łańcucha dostaw [13] będzie ciągłe i odpowiednio szeroko obejmowało swoim zakresem personel, środki techniczne i infrastrukturę; kontrola będzie prowadzona w punktach krytycznych [12] dla bezpieczeństwa bagażu rejestrowanego; kryteria (ewaluacji) ryzyka będą zgodne z branżowymi rekomendacjami międzynarodowymi [10], a przez to adekwatne, właściwe i zgodne z regulacjami prawnymi [2, 4, 5, 6, 7,]; właściwe podmioty i służby będą w zintegrowany i skoordynowany sposób prowadziły działania, zgodnie z zakresem swoich kompetencji [1, 4, 5]; a przez to zostanie znacząco podniesiona skuteczność i efektywność (praktycznie brak kosztów) ochrony bagażu rejestrowanego w porcie lotniczym. Zakładaną pośrednią korzyścią z praktycznego zastosowania przedstawionej koncepcji powinno być również podniesienie poziomu bezpieczeństwa operacji lotniczych i ochrony przed aktami bezprawnej ingerencji, ponieważ kontrola w punktach krytycznych zwiększy prawdopodobieństwo identyfikowania innych (niż tylko dotyczących bagażu rejestrowanego) zagrożeń nieintencjonalnych i intencjonalnych. Streszczenie Obsługa bagażu rejestrowanego w porcie lotniczym jest regulowana przepisami międzynarodowymi (Aneks 9 ICAO, Aneks 17 ICAO, Rozporządzenie EU 300/2008). W praktyce bardzo częste są przypadki zniszczenia, zagubienia lub kradzieży bagażu w porcie lotniczym. Wymaga to podjęcia działań w celu ochrony bagażu. Proces obsługi bagażu rejestrowanego w porcie lotniczym można rozpatrywać jako łańcuch dostaw.dlatego rozważono możliwość ochrony bagażu rejestrowanego w porcie lotniczym zgodnie z normą ISO "Bezpieczeństwo łańcucha dostaw. Słowa kluczowe: port lotniczy, bagaż rejestrowany, system zarządzania bezpieczeństwem łańcucha dostaw. The concept of the security management system for hold baggage at the airport Abstract Hold baggage handling at the airport is regulated by international civil aviation law acts (Annex 9 ICAO, Annex 17 ICAO, REGULATION EC No 300/2008WE). In practice, very often the hold baggage is lost, robbed or destroyed at airport. This requires take some action in order to protect the hold baggage. The hold baggage handling process can be considered as a supply chain. Therefore, developed the concept of the systematic protection of hold baggage in accordance with ISO Specification for security management systems for the supply chain. Key words: airport, hold baggage, security management systems for the supply chain. LITERATURA [1] Ustawa z dnia 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze, Dz. U. z 2013 r. poz oraz z 2014 r. poz [2] Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 19 listopada 2013 r. w sprawie obsługi naziemnej w portach lotniczych, Dz. U. z 2013 r. poz [3] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 11 września 2014 r. w sprawie warunków eksploatacji lotnisk, Dz. U. z 2014 r. poz [4] Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 31 lipca 2012 r. w sprawie Krajowego Programu Ochrony Lotnictwa Cywilnego, Dz. U. z 2012 r. poz [5] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 300/2008 z dnia 11 marca 2008 r. w sprawie wspólnych zasad w dziedzinie ochrony lotnictwa cywilnego i uchylające rozporządzenie (WE) nr 2320/2002. [6] Aneks 9 ICAO, Ułatwienia. [7] Aneks 17 ICAO, Ochrona międzynarodowego lotnictwa cywilnego przed aktami bezprawnej ingerencji. [8] Aneks 19 ICAO, Zarządzanie bezpieczeństwem. [9] ICAO Doc 9859, Podręcznik zarządzania bezpieczeństwem. [10] IATA Airport Handling Manual. Logistyka 4/
10 [11] PN-ISO 31000:2012, Zarządzanie ryzykiem zasady i wytyczne. [12] ISO/IEC 31010, Risk management risk assessment techniques. [13] ISO 28000:2007, Specification for security management systems for the supply chain. [14] Jarysz-Kamińska E., System zarządzania bezpieczeństwem łańcucha dostaw a system zarządzania jakością, Logistyka Nr 5/2012, str [15] Kozłowski M., Koncepcja implementacji techniki HACCP w Systemie Zarządzania Bezpieczeństwem na lotnisku, Bezpieczeństwo w lotnictwie w wybranych aspektach funkcjonowania portu lotniczego, WSOSP Dęblin 2013, str [16] Kozłowski M., Aspekt standaryzacji w procesie zintegrowanego zarządzania ryzykiem, Przegląd Komunikacyjny, Nr 11/2014, str [17] Kozłowski M., Porty lotnicze infrastruktura, eksploatacja i zarządzanie, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa [18] Sitkowski L., Zarządzanie bezpieczeństwem dla łańcucha dostaw ISO 28000, Przemysł Środowisko Jakość Zarządzanie, Nr 4(13) 2009, str Logistyka 4/2015
STANDARDY I SYSTEMY ZARZĄDZANIA PORTAMI LOTNICZYMI 2013
Wersja Jednostka realizująca Typ Poziom Program Profil Blok Grupa Kod Semestr nominalny Język prowadzenia zajęć Liczba punktów ECTS Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów Liczba
Bardziej szczegółowoKod przedmiotu Bezpieczeństwo powszechne i ochrona transportu Wersja przedmiotu 2015/16 A. Usytuowanie przedmiotu w systemie studiów
Kod przedmiotu Nazwa przedmiotu Bezpieczeństwo powszechne i ochrona transportu Wersja przedmiotu 2015/16 A. Usytuowanie przedmiotu w systemie studiów Poziom kształcenia Studia II stopnia Forma i tryb prowadzenia
Bardziej szczegółowoZARZĄDZANIE RYZYKIEM W LABORATORIUM BADAWCZYM W ASPEKCIE NOWELIZACJI NORMY PN-EN ISO/ IEC 17025:
ZARZĄDZANIE RYZYKIEM W LABORATORIUM BADAWCZYM W ASPEKCIE NOWELIZACJI NORMY PN-EN ISO/ IEC 17025:2018-02 DR INŻ. AGNIESZKA WIŚNIEWSKA DOCTUS SZKOLENIA I DORADZTWO e-mail: biuro@doctus.edu.pl tel. +48 514
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 25 listopada 2013 r. Poz. 1378 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA TRANSPORTU, BUDOWNICTWA I GOSPODARKI MORSKIEJ 1) z dnia 19 listopada 2013 r.
DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 25 listopada 2013 r. Poz. 1378 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA TRANSPORTU, BUDOWNICTWA I GOSPODARKI MORSKIEJ 1) z dnia 19 listopada 2013 r. w sprawie obsługi
Bardziej szczegółowoHACCP- zapewnienie bezpieczeństwa zdrowotnego żywności Strona 1
CO TO JEST HACCP? HACCP ANALIZA ZAGROŻEŃ I KRYTYCZNE PUNKTY KONTROLI HAZARD ryzyko, niebezpieczeństwo, potencjalne zagrożenie przez wyroby dla zdrowia konsumenta ANALYSIS ocena, analiza, kontrola zagrożenia
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 3 lipca 2018 r. Poz. 1287
Warszawa, dnia 3 lipca 2018 r. Poz. 1287 OBWIESZCZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY 1) z dnia 7 czerwca 2018 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki
Bardziej szczegółowoCennik udostępniania urządzeń i powierzchni lotniska oraz użytkowania scentralizowanej infrastruktury Lotniska Chopina w Warszawie
Cennik udostępniania urządzeń i powierzchni lotniska oraz użytkowania scentralizowanej infrastruktury Lotniska Chopina w Warszawie Obowiązuje od 01.11.2015 Tabela 1: Opłaty za dostęp do urządzeń i powierzchni
Bardziej szczegółowo11.2.2. SZKOLENIE PODSTAWOWE
11.2.2. SZKOLENIE PODSTAWOWE jest dedykowane dla: osób przeprowadzających kontrolę bezpieczeństwa osób, bagażu kabinowego, przewożonych przedmiotów i bagażu rejestrowanego, osób wykonujących badania pojazdów
Bardziej szczegółowoSystemy zarządzania bezpieczeństwem informacji: co to jest, po co je budować i dlaczego w urzędach administracji publicznej
Systemy zarządzania bezpieczeństwem informacji: co to jest, po co je budować i dlaczego w urzędach administracji publicznej Wiesław Paluszyński Prezes zarządu TI Consulting Plan prezentacji Zdefiniujmy
Bardziej szczegółowoWZ PW Norma ISO/IEC 27001:2013 najnowsze zmiany w systemach zarzadzania bezpieczeństwem informacji IT security trends
Norma ISO/IEC 27001:2013 najnowsze zmiany w systemach zarzadzania bezpieczeństwem informacji dr inż. Bolesław Szomański Wydział Zarządzania Politechnika Warszawska b.szomański@wz.pw.edu.pl Plan Prezentacji
Bardziej szczegółowoOPŁATY LOTNISKOWE PORT LOTNICZY LUBLIN
Załącznik ogłoszenia nr 4 Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia 17 grudnia 2012 r. OPŁATY LOTNISKOWE PORT LOTNICZY LUBLIN 1. POSTANOWIENIA OGÓLNE I DEFINICJE 1.1 Opłaty lotniskowe pobiera się za wykonywanie
Bardziej szczegółowoWSTĘP. Inżynieria ruchu lotniczego. Lotnictwo cywilne i państwowe Ustawa Prawo Lotnicze. Podstawy inżynierii ruchu lotniczego PIRL1
INŻYNIERIA RUCHU LOTNICZEGO Podstawy inżynierii ruchu lotniczego PIRL1 WSTĘP Lotnictwo pojęcia podstawowe Inżynieria ruchu lotniczego. Ogólna charakterystyka statków powietrznych. Pojęcie ruchu lotniczego.
Bardziej szczegółowoKARTA CHARAKTERYSTYKI PROFILU DYPLOMOWANIA
POLITECHNIKA KRAKOWSKA Instytut Inżynierii Drogowej i Kolejowej Studia stacjonarne I stopnia kierunek TRANSPORT KARTA CHARAKTERYSTYKI PROFILU DYPLOMOWANIA Nazwa profilu: Transport lotniczy Specyfika profilu:
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 19 marca 2013 r. Poz. 374
Warszawa, dnia 19 marca 2013 r. Poz. 374 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA TRANSPORTU, BUDOWNICTWA I GOSPODARKI MORSKIEJ 1) z dnia 15 marca 2013 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących programów ochrony w
Bardziej szczegółowoSpis treści. Przedmowa... 11
Spis treści Przedmowa.... 11 Nowe trendy badawcze w ruchu lotniczym. Zagadnienia wstępne... 13 I. Ruch lotniczy jako efekt potrzeby komunikacyjnej pasażera.... 13 II. Nowe środki transportowe w ruchu lotniczym....
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY1) z dnia 4 kwietnia 2003 r. w sprawie obsługi naziemnej w portach lotniczych. (Dz. U. z dnia 22 maja 2003 r.
Dz.U.03.90.849 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY1) z dnia 4 kwietnia 2003 r. w sprawie obsługi naziemnej w portach lotniczych (Dz. U. z dnia 22 maja 2003 r.) Na podstawie art. 182 ustawy z dnia 3
Bardziej szczegółowoMarzec 2015 Wersja 1
Wytyczne do postępowania w przypadku podejrzenia naruszenia, o którym mowa w art. 14 ust. 5 rozporządzenia Rady (EWG) Nr 95/93 Marzec 2015 Wersja 1 1. Wstęp Art. 14 ust. 5 rozporządzenia Rady (EWG) Nr
Bardziej szczegółowoAutor: Artur Lewandowski. Promotor: dr inż. Krzysztof Różanowski
Autor: Artur Lewandowski Promotor: dr inż. Krzysztof Różanowski Przegląd oraz porównanie standardów bezpieczeństwa ISO 27001, COSO, COBIT, ITIL, ISO 20000 Przegląd normy ISO 27001 szczegółowy opis wraz
Bardziej szczegółowoWSTĘP. Inżynieria ruchu lotniczego. Lotnictwo cywilne i państwowe Ustawa Prawo Lotnicze. Podstawy inżynierii ruchu lotniczego PIRL1
INŻYNIERIA RUCHU LOTNICZEGO 2014-05-28 Podstawy inżynierii ruchu lotniczego PIRL1 WSTĘP Lotnictwo pojęcia podstawowe Inżynieria ruchu lotniczego. Ogólna charakterystyka statków powietrznych. Pojęcie ruchu
Bardziej szczegółowoKod przedmiotu Standardy systemów zarządzania w transporcie Wersja przedmiotu 2015/16 A. Usytuowanie przedmiotu w systemie studiów
Kod przedmiotu Nazwa przedmiotu Standardy systemów zarządzania w transporcie Wersja przedmiotu 2015/16 A. Usytuowanie przedmiotu w systemie studiów Poziom kształcenia Studia II stopnia Forma i tryb prowadzenia
Bardziej szczegółowoDECYZJA Nr 359/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 29 lipca 2008 r.
Szefostwo Transportu i Ruchu Wojsk Centrum Koordynacji i Ruchu Wojsk 206 DECYZJA Nr 359/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 29 lipca 2008 r. w sprawie trybu wykorzystania wojskowych transportowych statków
Bardziej szczegółowoUżytkownik statku powietrznego właściciel statku powietrznego lub inna osoba wpisana jako użytkownik do rejestru statków powietrznych.
SRL-sem6-W1-IRL1a - Lotnictwo pojęcia podstawowe Statek powietrzny - urządzenie przeznaczone do przewożenia osób lub rzeczy w przestrzeni powietrznej, zdolne do unoszenia się w atmosferze na skutek oddziaływania
Bardziej szczegółowoKontrola przewozu towarów niebezpiecznych
Kontrola przewozu towarów niebezpiecznych Logistyka towarów niebezpiecznych nie jest prosta. Przekonują się o tym przedsiębiorcy, którzy chcąc skrupulatnie spełniać wymagania bezpieczeństwa przewozu towarów
Bardziej szczegółowomgr Agnieszka Fortońska Uniwersytet Śląski Wydział Prawa i Administracji Katedra Prawa Publicznego Międzynarodowego i Prawa Europejskiego
mgr Agnieszka Fortońska Uniwersytet Śląski Wydział Prawa i Administracji Katedra Prawa Publicznego Międzynarodowego i Prawa Europejskiego afortonska@gmail.com DEFINICJE TERRORYZMU LOTNICZEGO: Według A.
Bardziej szczegółowoTaryfa opłat lotniskowych w Porcie Lotniczym Łódź im. W.Reymonta / na lotnisku Łódź Lublinek
Taryfa opłat lotniskowych w Porcie Lotniczym Łódź im. W.Reymonta / na lotnisku Łódź Lublinek (tekst jednolity sporządzony na podstawie Ogłoszenia nr 1 Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia 2 lutego
Bardziej szczegółowoPodstawy Inżynierii Ruchu Wykład 4
Podstawy Inżynierii Ruchu Wykład 4 Dr inż. Anna Kwasiborska Obowiązki zarządzającego Utrzymywać lotnisko i prowadzić jego eksploatację zgodnie z wymaganiami oraz określić i wdrożyć procedury uwzględniające
Bardziej szczegółowoPostrzeganie procedur bezpieczeństwa przez pasażerów implikacje dla zarządzających portem lotniczym
Postrzeganie procedur bezpieczeństwa przez pasażerów implikacje dla zarządzających portem lotniczym mgr Magdalena Kujawiak magdalena.kujawiak@poczta.ue.poznan.pl Agenda Problem bezpieczeńawa Regulacje
Bardziej szczegółowoZeszyty Naukowe UNIWERSYTETU PRZYRODNICZO-HUMANISTYCZNEGO w SIEDLCACH Seria: Administracja i Zarządzanie Nr
Zeszyty Naukowe UNIWERSYTETU PRZYRODNICZO-HUMANISTYCZNEGO w SIEDLCACH Seria: Administracja i Zarządzanie Nr 115 2017 dr Agnieszka Wilczyńska-Strawa 1 Akademia Sztuki Wojennej w Warszawie Wydział Zarządzania
Bardziej szczegółowoOCENA SPEŁNIENIA WYMAGAŃ DOTYCZĄCYCH NADZORU NAD KRYTYCZNYMI PUNKTAMI KONTROLI PRZEZ PRZEDSIĘBIORSTWA NALEŻĄCEDO ŁAŃCUCHA ŻYWNOŚCIOWEGO
BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. XLV, 2012, 3, str. 349 353 Agata Szkiel OCENA SPEŁNIENIA WYMAGAŃ DOTYCZĄCYCH NADZORU NAD KRYTYCZNYMI PUNKTAMI KONTROLI PRZEZ PRZEDSIĘBIORSTWA NALEŻĄCEDO ŁAŃCUCHA ŻYWNOŚCIOWEGO Katedra
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) NR
12.1.2010 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 7/3 ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) NR 18/2010 z dnia 8 stycznia 2010 r. zmieniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 300/2008 w zakresie
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 7 marca 2018 r. Poz. 485
Warszawa, dnia 7 marca 2018 r. Poz. 485 OBWIESZCZENIE Ministra Infrastruktury 1) z dnia 8 lutego 2018 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki
Bardziej szczegółowoKOMISJA EUROPEJSKA DYREKCJA GENERALNA DS. MOBILNOŚCI I TRANSPORTU
KOMISJA EUROPEJSKA DYREKCJA GENERALNA DS. MOBILNOŚCI I TRANSPORTU Bruksela, 23 października 2018 r. Niniejsze zawiadomienie zastępuje zawiadomienie opublikowane w dniu 5 lipca 2018 r. ZAWIADOMIENIE DLA
Bardziej szczegółowoPromotor: dr inż. Krzysztof Różanowski
Warszawska Wyższa Szkoła Informatyki Prezentacja do obrony pracy dyplomowej: Wzorcowa polityka bezpieczeństwa informacji dla organizacji zajmującej się testowaniem oprogramowania. Promotor: dr inż. Krzysztof
Bardziej szczegółowoZestawienie tematów prac magisterskich 2016/2017
Zestawienie tematów prac magisterskich 2016/2017 Biernat Tomasz 243221 Analiza profilu ryzyka czynnika ludzkiego personelu lotniczego (promotor: dr inż. Michał Kozłowski) a) Analiza procedur ruchu lotniczego
Bardziej szczegółowoKOMISJA EUROPEJSKA DYREKCJA GENERALNA DS. MOBILNOŚCI I TRANSPORTU
KOMISJA EUROPEJSKA DYREKCJA GENERALNA DS. MOBILNOŚCI I TRANSPORTU Bruksela, 5 lipca 2018 r. ZAWIADOMIENIE DLA ZAINTERESOWANYCH STRON WYSTĄPIENIE ZJEDNOCZONEGO KRÓLESTWA Z UE A PRZEPISY UE W DZIEDZINIE
Bardziej szczegółowo3.4.2009 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 91/7
3.4.2009 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 91/7 ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (WE) NR 272/2009 z dnia 2 kwietnia 2009 r. uzupełniające wspólne podstawowe normy ochrony lotnictwa cywilnego określone w załączniku
Bardziej szczegółowoPRAWA PASAŻERÓW LOTNICZYCH. (wyciąg)
PRAWA PASAŻERÓW LOTNICZYCH (wyciąg) Ochrona minimalnych praw pasażerów przysługuje na podstawie rozporządzenia Nr 261/2004/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiającego wspólne
Bardziej szczegółowo1.5. ZESPÓŁ DS. SYSTEMU KONTROLI ZARZĄDCZEJ
1.5. ZESPÓŁ DS. SYSTEMU KONTROLI ZARZĄDCZEJ Po zapoznaniu się z Komunikatem Nr 23 Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2009r. w sprawie standardów kontroli zarządczej dla sektora finansów publicznych (Dz.
Bardziej szczegółowoINFORMACJA POLSKIEGO BANKU SPÓŁDZIELCZEGO W WYSZKOWIE
INFORMACJA POLSKIEGO BANKU SPÓŁDZIELCZEGO W WYSZKOWIE wynikająca z art. 111a i 111b ustawy Prawo bankowe Stan na 31 grudnia 2017 roku Wyszków, 2018r. Spis treści Spis treści... 2 1. Opis systemu zarządzania,
Bardziej szczegółowoINFORMACJA POLSKIEGO BANKU SPÓŁDZIELCZEGO W WYSZKOWIE
INFORMACJA POLSKIEGO BANKU SPÓŁDZIELCZEGO W WYSZKOWIE wynikająca z art. 111a ustawy Prawo bankowe Stan na 31 grudnia 2015 roku Wyszków, 2016r. Spis treści 1. Opis systemu zarządzania, w tym systemu zarządzania
Bardziej szczegółowoKatowice, styczeń 2017r. Opracowanie: OTTIMA plus Sp. z o.o. Jednostka Inspekcyjna Katowice, ul. Gallusa 12
Oferta na przeprowadzenie niezależnej oceny adekwatności stosowania procesu zarządzania ryzykiem oraz opracowanie raportu w sprawie oceny bezpieczeństwa Opracowanie: OTTIMA plus Sp. z o.o. Jednostka Inspekcyjna
Bardziej szczegółowoRozdział I Postanowienia ogólne
ZARZĄDZENIE NR 178/11 PREZYDENTA MIASTA ZDUŃSKA WOLA z dnia 21 kwietnia 2011 r. w sprawie ustalenia organizacji i funkcjonowania kontroli zarządczej w Urzędzie Miasta Zduńska Wola oraz w pozostałych jednostkach
Bardziej szczegółowoZARZĄDZENIE NR Or BURMISTRZA MIASTA SANDOMIERZA. w sprawie zarządzania ryzykiem w Urzędzie Miejskim w Sandomierzu.
ZARZĄDZENIE NR Or. 0121.2.2012 BURMISTRZA MIASTA SANDOMIERZA z dnia 17 stycznia 2012 r. w sprawie zarządzania ryzykiem w Urzędzie Miejskim w Sandomierzu. Na podstawie art. 33 ust.3 ustawy z dnia 8 marca
Bardziej szczegółowoMINISTERSTWO ADMINISTRACJI I CYFRYZACJI
MINISTERSTWO ADMINISTRACJI I CYFRYZACJI S y s t e m Z a r z ą d z a n i a B e z p i e c z e ń s t w e m I n f o r m a c j i w u r z ę d z i e D e f i n i c j e Bezpieczeństwo informacji i systemów teleinformatycznych
Bardziej szczegółowo(Akty o charakterze nieustawodawczym) ROZPORZĄDZENIA
1.3.2012 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 59/1 II (Akty o charakterze nieustawodawczym) ROZPORZĄDZENIA ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) NR 173/2012 z dnia 29 lutego 2012 r. zmieniające rozporządzenie
Bardziej szczegółowoIATF 16949:2016 Zatwierdzone Interpretacje
:2016 Zatwierdzone Interpretacje Standard, wydanie pierwsze, został opublikowany w październiku 2016 roku i obowiązuje od 1 stycznia 2017 roku. Niniejsze Zatwierdzone Interpretacje zostały ustalone i zatwierdzone
Bardziej szczegółowoKAŻDY PRACOWNIK JEST WAŻNY. JAK SKUTECZNIE WSPIERAĆ ROZWÓJ ZAWODOWY PRACOWNIKÓW O NISKICH KWALIFIKACJACH.
KAŻDY PRACOWNIK JEST WAŻNY. JAK SKUTECZNIE WSPIERAĆ ROZWÓJ ZAWODOWY PRACOWNIKÓW O NISKICH KWALIFIKACJACH. PRACOWNICY O NISKICH KWALIFIKACJACH PROBLEM CZY SZANSA? ROZWÓJ ZAWODOWY PRACOWNIKÓW Z WYKSZTAŁCENIEM
Bardziej szczegółowoINFORMACJA BANKU SPÓŁDZIELCZEGO KRASNOSIELCU Z SIEDZIBĄ W MAKOWIE MAZOWIECKIM
BANK SPÓŁDZIELCZY W KRASNOSIELCU z siedzibą w Makowie Mazowieckim INFORMACJA BANKU SPÓŁDZIELCZEGO KRASNOSIELCU Z SIEDZIBĄ W MAKOWIE MAZOWIECKIM wynikająca z art. 111a i 111b ustawy Prawo bankowe Stan na
Bardziej szczegółowoZmiany w standardzie ISO dr inż. Ilona Błaszczyk Politechnika Łódzka
Zmiany w standardzie ISO 9001 dr inż. Ilona Błaszczyk Politechnika Łódzka 1 W prezentacji przedstawiono zmiany w normie ISO 9001 w oparciu o projekt komitetu. 2 3 4 5 6 Zmiany w zakresie terminów używanych
Bardziej szczegółowoRyzyko w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 12 kwietnia 2012r. w sprawie Krajowych Ram Interoperacyjności ( )
Ryzyko w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 12 kwietnia 2012r. w sprawie Krajowych Ram Interoperacyjności ( ) Dr inż. Elżbieta Andrukiewicz Przewodnicząca KT nr 182 Ochrona informacji w systemach teleinformatycznych
Bardziej szczegółowoSpis treści Wstęp 1. Wprowadzenie 2. Zarządzanie ryzykiem systemów informacyjnych
Wstęp... 13 1. Wprowadzenie... 15 1.1. Co to jest bezpieczeństwo informacji?... 17 1.2. Dlaczego zapewnianie bezpieczeństwa informacji jest potrzebne?... 18 1.3. Cele, strategie i polityki w zakresie bezpieczeństwa
Bardziej szczegółowoZarządzenie nr 116/2012 Burmistrza Karczewa z dnia 21 sierpnia 2012 roku
Zarządzenie nr 116/2012 Burmistrza Karczewa z dnia 21 sierpnia 2012 roku w sprawie ustanowienia systemu zarządzania ryzykiem w Urzędzie Miejskim w Karczewie Na podstawie rozdziału 6 ustawy z dnia 27 sierpnia
Bardziej szczegółowoObowiązek szkolenia kadry lotniczej
Obowiązek szkolenia kadry lotniczej Dr hab. inż. nawig. Andrzej Fellner Politechnika Śląska, dr Piotr Uchroński Międzynarodowy Port Lotniczy w Katowicach Krosno, 15.06.2018r. Lotnisko - podlega obowiązkowej
Bardziej szczegółowoINFORMACJA POLSKIEGO BANKU SPÓŁDZIELCZEGO W WYSZKOWIE
INFORMACJA POLSKIEGO BANKU SPÓŁDZIELCZEGO W WYSZKOWIE wynikająca z art. 111a i 111b ustawy Prawo bankowe Stan na 31 grudnia 2016 roku Wyszków, 2017r. Spis treści Spis treści... 2 1. Opis systemu zarządzania,
Bardziej szczegółowoZARZĄDZENIE Nr 90/09 WÓJTA GMINY MROZY z dnia 16 grudnia 2009 roku
ZARZĄDZENIE Nr 90/09 WÓJTA GMINY MROZY z dnia 16 grudnia 2009 roku w sprawie wprowadzenia procedury identyfikacji zagrożeń oraz oceny ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy w Urzędzie Gminy Mrozy Na podstawie
Bardziej szczegółowoProces inwestycyjny w obszarze bezpieczeństwa PPL, a przepustowość portu lotniczego
Proces inwestycyjny w obszarze bezpieczeństwa PPL, a przepustowość portu lotniczego Sebastian Michalkiewicz Warszawa 2014r. Kontrola bezpieczeństwa pasażerów i bagażu kabinowego Podstaw prawna Ustawa z
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA ZINTEGROWANEGO SYSTEMU ZARZĄDZANIA INSTRUKCJA PLANOWANIA, REALIZACJI I NADZORU NAD USŁUGĄ IS-07/01/III
Opracował: Sprawdził: Zatwierdził: I Pełnomocnik ds. ZSZ i EMAS Bożena Puss Dyrektor operacyjny Marcin Biskup Prezes Zarządu Jan Woźniak Podpisy: Strona 1 z 6 Data: 06.09.16r Dokument zatwierdzony Zarządzeniem
Bardziej szczegółowoZasady funkcjonowania systemu kontroli zarządczej w Urzędzie Miasta Lublin i jednostkach organizacyjnych miasta Lublin
zasad funkcjonowania systemu kontroli zarządczej w Urzędzie Miasta Lublin i jednostkach organizacyjnych miasta Lublin Zasady funkcjonowania systemu kontroli zarządczej w Urzędzie Miasta Lublin i jednostkach
Bardziej szczegółowoKsięga Zintegrowanego Systemu Zarządzania ODPOWIEDZIALNOŚĆ KIEROWNICTWA
Strona: 1 z 6 1. Zaangażowanie kierownictwa Najwyższe kierownictwo SZPZLO Warszawa Ochota przejęło pełną odpowiedzialność za rozwój i ciągłe doskonalenie ustanowionego i wdrożonego zintegrowanego systemu
Bardziej szczegółowoZINTEGROWANY SYSTEM ZARZĄDZANIA DOKUMENT NADZOROWANY W WERSJI ELEKTRONICZNEJ Wydanie 07 Urząd Miasta Płocka. Księga środowiskowa
Strona 1 1. Księga Środowiskowa Księga Środowiskowa to podstawowy dokument opisujący strukturę i funkcjonowanie wdrożonego w Urzędzie Systemu Zarządzania Środowiskowego zgodnego z wymaganiami normy PN-EN
Bardziej szczegółowoSystem zarządzania bezpieczeństwem SMS
System zarządzania bezpieczeństwem SMS Poziom globalny (ogólnoświatowy) ICAO Poziom regionalny (europejski) Parlament Europejski i Rada Europy oraz Rozporządzenia Komisji Europejskiej i EUROCONTROL Poziom
Bardziej szczegółowoU Z A S A D N I E N I E
U Z A S A D N I E N I E Udział Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w różnego rodzaju działaniach stabilizacyjno-bojowych w odległych rejonach świata oraz realizacja zobowiązań sojuszniczych w ramach
Bardziej szczegółowoProcedura zarządzania ryzykiem w Sądzie Okręgowym w Białymstoku
Załącznik Nr 1 do Zarządzenia Nr A-0220-25/11 z dnia 20 czerwca 2011 r. zmieniony Zarządzeniem Nr A-0220-43/12 z dnia 12 października 2012 r. Procedura zarządzania ryzykiem w Sądzie Okręgowym w Białymstoku
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY 0. z dnia 2011 r. w sprawie Krajowego Programu Ochrony Lotnictwa Cywilnego
Projekt-28. 09. 2011 r. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY 0 z dnia 2011 r. w sprawie Krajowego Programu Ochrony Lotnictwa Cywilnego Na podstawie art. 187 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. - Prawo lotnicze
Bardziej szczegółowo2.11. Monitorowanie i przegląd ryzyka 2.12. Kluczowe role w procesie zarządzania ryzykiem
Spis treści Wstęp 1. Wprowadzenie 1.1. Co to jest bezpieczeństwo informacji? 1.2. Dlaczego zapewnianie bezpieczeństwa informacji jest potrzebne? 1.3. Cele, strategie i polityki w zakresie bezpieczeństwa
Bardziej szczegółowoINFRASTRUKTURA I EKSPLOATACJA PORTÓW LOTNICZYCH Wersja przedmiotu 2013 Jednostka
INFRASTRUKTURA I EKSPLOATACJA PORTÓW LOTNICZYCH Wersja przedmiotu 2013 Jednostka Wydział Transportu Politechniki Warszawskiej realizująca Zakład Inżynierii Transportu Lotniczego Typ przedmiotu Przedmiot
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA WARSZAWSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY ENERGETYKI I LOTNICTWA WYKŁAD 4. dr inż. Kamila Kustroń
POLITECHNIKA WARSZAWSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY ENERGETYKI I LOTNICTWA WYKŁAD 4 dr inż. Kamila Kustroń Warszawa, 17 marca 2015 24 lutego: Wykład wprowadzający w interdyscyplinarną tematykę eksploatacji statków
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 20 października 2014 r. Poz. 1420 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY I ROZWOJU 1) z dnia 11 września 2014 r.
DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 20 października 2014 r. Poz. 1420 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY I ROZWOJU 1) z dnia 11 września 2014 r. w sprawie warunków eksploatacji
Bardziej szczegółowoCEL SZKOLENIA: DO KOGO SKIEROWANE JEST SZKOLENIE:
Audytor Wewnętrzny systemu HACCP oraz standardów IFS w wersji 6 (International Food Standard version 6) i BRC w nowej wersji 7 (Global Standard for Food Safety issue 7) - AWIFSBRC CEL SZKOLENIA: zrozumienie
Bardziej szczegółowoNadzór i kontrola. Art. 20. Nadzór nad przewozem drogowym towarów niebezpiecznych sprawuje wojewoda.
Nadzór i kontrola Art. 20. Nadzór nad przewozem drogowym towarów niebezpiecznych sprawuje wojewoda. Art. 21. 1. Przedsiębiorca oraz inny podmiot wykonujący przewóz towarów niebezpiecznych lub związany
Bardziej szczegółowoObowiązuje od: r.
Wydanie: czwarte Data wydania: 24.04.2018 Strona 1 z 6 Obowiązuje od: 24.04.2018 r. Wydanie: czwarte Data wydania: 24.04.2018 Strona 2 z 6 1. Zakres stosowania Niniejszy dokument stosowany jest na potrzeby
Bardziej szczegółowoKodeks Dobrego Postępowania Przy Obsłudze Naziemnej Osób Niepełnosprawnych oraz Osób z Ograniczoną Sprawnością Ruchową na Lotnisku Chopina w Warszawie
Kodeks Dobrego Postępowania Przy Obsłudze Naziemnej Osób Niepełnosprawnych oraz Osób z Ograniczoną Sprawnością Ruchową na Lotnisku Chopina w Warszawie 1. Wprowadzenie 1.1. Rozporządzenie WE nr 1107/2006
Bardziej szczegółowoREGULAMIN REGULUJĄCY SPOSÓB ZARZĄDZANIA RYZYKIEM
Załącznik do Zarządzenia Nr 11 / 2012 Wójta Gminy Ustronie Morskie z dnia 23 stycznia 2012 roku. REGULAMIN REGULUJĄCY SPOSÓB ZARZĄDZANIA RYZYKIEM Na podstawie 39 regulaminu jednostki oraz działając w oparciu
Bardziej szczegółowoProcedura zarządzania ryzykiem w Urzędzie Gminy Damasławek
Załącznik nr 3 do Zarządzenia Nr Or. 0152-38/10 Wójta Gminy Damasławek z dnia 31 grudnia 2010 r. Procedura zarządzania ryzykiem w Urzędzie Gminy Damasławek celem procedury jest zapewnienie mechanizmów
Bardziej szczegółowoZasady GMP/GHP, które należy wdrożyć przed wprowadzeniem HACCP
System HACCP Od przystąpienia Polski do Unii Europejskiej wszystkie firmy zajmujące się produkcją i dystrybucją żywności muszą wdrożyć i stosować zasady systemu HACCP. Przed opisaniem podstaw prawnych
Bardziej szczegółowoPlan prezentacji. Projektowanie i wdrażanie systemów zarządzania bezpieczeństwem informacji zgodnie z ISO/IEC 27003 dokumentacja ISO/IEC 27003:2010
Projektowanie i wdrażanie systemów zarządzania bezpieczeństwem informacji zgodnie z ISO/IEC 27003 dokumentacja Plan prezentacji Norma ISO/IEC 27003:2010 Dokumenty wymagane przez ISO/IEC 27001 Przykładowe
Bardziej szczegółowoDZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 8 lipca 2016 r. Poz. 993 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY I BUDOWNICTWA 1) z dnia 22 czerwca 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie Krajowego
Bardziej szczegółowoWszechstronna analiza możliwości przekształcenia lotniska sportowego w Gliwicach w lotnisko biznesowe
Wszechstronna analiza możliwości przekształcenia lotniska sportowego w Gliwicach w lotnisko biznesowe Anna Włodarczak Miasto Gliwice Konferencja końcowa projektu, Wrocław, 4 października 2011 www.viaregiaplus.eu
Bardziej szczegółowoKontrola zarządcza w szkołach i placówkach oświatowych. Ewa Halska, Andrzej Jasiński, OSKKO
Kontrola zarządcza w szkołach i placówkach oświatowych. Ewa Halska, Andrzej Jasiński, OSKKO Istotną kwestią podjętą w w Ustawie z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157 poz. 1240) jest
Bardziej szczegółowoKodeks Dobrego Postępowania Przy Obsłudze Naziemnej Osób Niepełnosprawnych oraz Osób z Ograniczoną Sprawnością Ruchową na Lotnisku Chopina w Warszawie
Kodeks Dobrego Postępowania Przy Obsłudze Naziemnej Osób Niepełnosprawnych oraz Osób z Ograniczoną Sprawnością Ruchową na Lotnisku Chopina w Warszawie 1. Wprowadzenie 1.1. Rozporządzenie WE nr 1107/2006
Bardziej szczegółowoDZIENNIK URZĘDOWY URZĘDU LOTNICTWA CYWILNEGO
DZIENNIK URZĘDOWY URZĘDU LOTNICTWA CYWILNEGO Warszawa, dnia 29 października 2015 r. Poz. 59 OGŁOSZENIE Nr 24 PREZESA URZĘDU LOTNICTWA CYWILNEGO z dnia 28 października 2015 r. w sprawie opłat lotniskowych
Bardziej szczegółowoStrategia identyfikacji, pomiaru, monitorowania i kontroli ryzyka w Domu Maklerskim Capital Partners SA
Strategia identyfikacji, pomiaru, monitorowania i kontroli ryzyka zatwierdzona przez Zarząd dnia 14 czerwca 2010 roku zmieniona przez Zarząd dnia 28 października 2010r. (Uchwała nr 3/X/2010) Tekst jednolity
Bardziej szczegółowoPRAWNE ASPEKTY BADANIA ZDARZEŃ LOTNICZYCH PROFILAKTYKA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA
PRAWNE ASPEKTY BADANIA ZDARZEŃ LOTNICZYCH PROFILAKTYKA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA STWA PLAN Zarządzanie bezpieczeństwem Zalecenia profilaktyczne, a zalecenia dotyczące bezpieczeństwa Miejsce zaleceń w hierarchii
Bardziej szczegółowoISO 14000 w przedsiębiorstwie
ISO 14000 w przedsiębiorstwie Rodzina norm ISO 14000 TC 207 ZARZADZANIE ŚRODOWISKOWE SC1 System zarządzania środowiskowego SC2 Audity środowiskowe SC3 Ekoetykietowanie SC4 Ocena wyników ekologicznych SC5
Bardziej szczegółowoRada Unii Europejskiej Bruksela, 13 lutego 2015 r. (OR. en)
Rada Unii Europejskiej Bruksela, 13 lutego 2015 r. (OR. en) 6216/15 AVIATION 22 PISMO PRZEWODNIE Od: Komisja Europejska Data otrzymania: 9 lutego 2015 r. Do: Nr dok. Kom.: D034512/03 Dotyczy: Sekretariat
Bardziej szczegółowoZarządzenie Nr 38/2015 Wójta Gminy Michałowice z dnia 24 lutego 2015 roku w sprawie ustalenia wytycznych kontroli zarządczej.
Zarządzenie Nr 38/2015 Wójta Gminy Michałowice z dnia 24 lutego 2015 roku w sprawie ustalenia wytycznych kontroli zarządczej. Na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.
Bardziej szczegółowoISO 9001:2015 przegląd wymagań
ISO 9001:2015 przegląd wymagań dr Inż. Tomasz Greber (www.greber.com.pl) Normy systemowe - historia MIL-Q-9858 (1959 r.) ANSI-N 45-2 (1971 r.) BS 4891 (1972 r.) PN-N 18001 ISO 14001 BS 5750 (1979 r.) EN
Bardziej szczegółowoZarządzenie Nr 18/2011 Rektora Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Koninie z dnia 29 marca 2011 r.
Zarządzenie Nr 18/2011 Rektora Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Koninie z dnia 29 marca 2011 r. w sprawie ustanowienia Polityki zarządzania ryzykiem w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Koninie
Bardziej szczegółowoDCT/ISO/SC/1.02 Podręcznika Zintegrowanego Systemu Zarządzania w DCT Gdańsk S.A. Informacja dla Klientów 2016-04-08
DCT/ISO/SC/1.02 Podręcznika Zintegrowanego Systemu Zarządzania w DCT Gdańsk S.A. Informacja dla Klientów 2016-04-08 2 ELEMENTY KSIĘGI JAKOŚCI 1. Terminologia 2. Informacja o Firmie 3. Podejście procesowe
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 24 lipca 2012 r. Poz. 284. DECYZJA Nr 217 /MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 23 lipca 2012 r.
Warszawa, dnia 24 lipca 2012 r. Poz. 284 Dowództwo Sił Powietrznych DECYZJA Nr 217 /MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 23 lipca 2012 r. w sprawie trybu wykorzystania wojskowych statków powietrznych przez
Bardziej szczegółowoZarządzanie łańcuchem dostaw
Społeczna Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania kierunek: Zarządzanie i Marketing Zarządzanie łańcuchem dostaw Wykład 1 Opracowanie: dr Joanna Krygier 1 Zagadnienia Wprowadzenie do tematyki zarządzania
Bardziej szczegółowoLotnictwo a ochrona klimatu globalnego
Lotnictwo a ochrona klimatu globalnego Co mogą zrobić uczestnicy rynku lotniczego? Konferencja Lotnictwo a Ochrona Klimatu Globalnego Warszawa, 6 października 2008 Port Lotniczy im. F. Chopina w Warszawie
Bardziej szczegółowoTÜVRheinland Polska. Niezgodności w dokumentowaniu systemów zarządzania bezpieczeństwem
TÜVRheinland Polska Niezgodności w dokumentowaniu systemów zarządzania bezpieczeństwem żywności HACCP, BRC, IFS, ISO 22000 podsumowanie doświadczeń wdrożeniowych i auditorskich mgr inż. Zbigniew Oczadły
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY z dnia 13 maja 2004 r. w sprawie zezwoleń na wykonywanie przewozu lotniczego
AIRLAW.PL Stan prawny 16.01.2013 r. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY z dnia 13 maja 2004 r. w sprawie zezwoleń na wykonywanie przewozu lotniczego Na podstawie art. 202 pkt 1 ustawy z dnia 3 lipca
Bardziej szczegółowoDCT/ISO/SC/1.01 Księga Jakości DCT Gdańsk S.A. Informacja dla Klientów 2014-04-29
DCT/ISO/SC/1.01 Księga Jakości DCT Gdańsk S.A. Informacja dla Klientów 2014-04-29 2 ELEMENTY KSIĘGI JAKOŚCI 1. Terminologia 2. Informacja o Firmie 3. Podejście procesowe 4. Zakres Systemu Zarządzania Jakością
Bardziej szczegółowoProjekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego KUCHARZ
Materiał pomocniczy dla nauczycieli kształcących w zawodzie: KUCHARZ przygotowany w ramach projektu Praktyczne kształcenie nauczycieli zawodów branży hotelarsko-turystycznej Priorytet III. Wysoka jakość
Bardziej szczegółowoLWKZ Zarządzenie nr 4/2017
LWKZ.110.4.2017 Zarządzenie nr 4/2017 Lubuskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Zielonej Górze z dnia 30 maja 2017 r. w sprawie ustalenia Regulaminu zarządzania ryzykiem w Wojewódzkim Urzędzie Ochrony
Bardziej szczegółowoRyzyko w świetle nowych norm ISO 9001:2015 i 14001:2015
Ryzyko w świetle nowych norm ISO 9001:2015 i 14001:2015 Rafał Śmiłowski_04.2016 Harmonogram zmian 2 Najważniejsze zmiany oraz obszary Przywództwo Większy nacisk na top menedżerów do udziału w systemie
Bardziej szczegółowoDz.U. z 2004 r. Nr 110, poz. 1168
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY 1) z dnia 30 kwietnia 2004 r. w sprawie wymagań dotyczących ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej użytkowników statków powietrznych, przewoźników i innych przedsiębiorców
Bardziej szczegółowo