4. GLEBY. Na podstawie ww. rozporządzenia gleby badane przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie zakwalifikowane zostały do grupy B.

Transkrypt

1 4. GLEBY Margaryta Sobocińska, Mieczysław Burdzicki (Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie) Gleba stanowi element środowiska przyrodniczego, w której gromadzone są znaczne części zanieczyszczeń emitowanych do środowiska. Zanieczyszczenia te dostają się do gleb między innymi wraz z opadami atmosferycznymi i pyłami, w wyniku wylewu wód, wraz z osadami ściekowymi i kompostami, agrochemikaliami, spływami z dróg, wskutek wieloletniego składowania substancji szkodliwych lub zanieczyszczenia awaryjnego. W roku 26 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie realizując Program państwowego monitoringu środowiska w województwie lubelskim w roku 26 prowadził badania jakości gleb: przy trasach komunikacyjnych, na terenie ków działkowych w mieście Biała Podlaska i w miejscowości Styrzyniec. Ocenie poddano zawartość w glebie indeksu fenolowego, chlorków oraz metali ciężkich tj. ołowiu, kadmu, cynku, miedzi, niklu, chromu ogólnego. Określono również odczyn badanych gleb. Próby były pobierane 1 raz w roku. Stronę prawną w zakresie klasyfikacji gleb reguluje rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 22 r. w sprawie standardów jakości gleb oraz standardów jakości ziemi (Dz. U. Nr 16, poz. 139), określające wartości dopuszczalne stężeń metali, zanieczyszczeń nieorganicznych, węglowodorowych, węglowodorów chlorowanych, środków ochrony roślin i pozostałych zanieczyszczeń w glebie i ziemi. Ww. rozporządzenie uznaje glebę za zanieczyszczoną w przypadku gdy co najmniej jedna z substancji przekracza wartość dopuszczalną określoną w załączniku. Wartość tę ustala się w trzech etapach. Uznaje się jednak, że przekroczenie wartości dopuszczalnej nie występuje gdy może ono wynikać z naturalnie wysokiej zawartości substancji w środowisku. Gleby zostały podzielone na trzy grypy: Grupa A a) nieruchomości gruntowe wchodzące w skład obszaru poddanego ochronie na podstawie przepisów ustawy Prawo wodne, b) obszary poddane ochronie na podstawie przepisów o ochronie przyrody; jeżeli utrzymanie aktualnego poziomu zanieczyszczenia gruntów nie stwarza zagrożenia dla zdrowia ludzi lub środowiska dla obszarów tych stężenia zachowują standardy wynikające ze stanu faktycznego, z zastrzeżeniem pkt 2 i 3. Grupa B Grunty zaliczone do użytków rolnych z wyłączeniem gruntów pod stawami i gruntów pod rowami, grunty leśne oraz zadrzewione i zakrzewione, nieużytki, a także grunty zabudowane i zurbanizowane z wyłączeniem terenów przemysłowych, użytków kopalnych oraz terenów komunikacyjnych. Grupa C Tereny przemysłowe, użytki kopalne, tereny komunikacyjne. Na podstawie ww. rozporządzenia gleby badane przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie zakwalifikowane zostały do grupy B. 118

2 Zgodnie z normą określoną przez Instytut Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach podzielono gleby w zależności od wartości odczynu na przedziałów przedstawionych w tabeli 1. Tabela 1. Wartości odczynu gleb Odczyn Zakres ph bardzo kwaśny od 4, kwaśny 4,6, lekko kwaśny,6 6, obojętny 6,6 7,2 zasadowy powyżej 7, Wpływ emisji zanieczyszczeń komunikacyjnych na jakość gleb Rok 26 był kolejnym w pracach monitoringowych mających na celu charakterystykę gleb położonych wzdłuż głównych dróg województwa lubelskiego. Próby pobrane były w 16 punktach pomiarowo kontrolnych, w trzech odległościach od krawędzi jezdni tj.: 2 m, 8 m i 1 m. W każdej odległości pobrano próby na dwóch głębokościach mieszczących się w przedziale od do 3 cm oraz od 3 do 6 cm. Zawartość badanych wskaźników w glebach województwa lubelskiego, przy głównych ciągach komunikacyjnych, wykazywała znaczne zróżnicowanie. Odczyn gleb zawierał się w przedziale od,2 ph (droga nr 2 w m. Tłuściec na wylocie do Międzyrzeca Podlaskiego) do 8,2 ph (droga 8 w m. Zosin). Stwierdzono przekroczenia wartości dopuszczalnych w zakresie fenoli w przypadku stanowisk zlokalizowanych wzdłuż drogi krajowej nr 17 i nr 74. Zgodnie z danymi literaturowymi obecność fenoli w środowisku glebowym może być uwarunkowana pochodzeniem naturalnym bądź antropogenicznym. Wartości chlorków mieściły się w zakresie od,8 do 12,2 mg Cl/kg s.m. Zawartości metali ciężkich w glebie kształtowała się na poziomie nie przekraczającym wartości dopuszczalnych określonych ww. rozporządzeniem. Najwyższe wartości cynku i ołowiu uzyskano przy drodze krajowej nr 74. W przypadku oznaczeń chromu maksymalne stężenie zanotowano przy drodze krajowej nr 19. Przy drodze wojewódzkiej nr 844 stwierdzono maksymalne wartości w zakresie niklu i miedzi. Natomiast stężenia kadmu najwyższe było przy drodze krajowej nr 17. Najmniejsze stężenia chromu, cynku i kadmu wykazały badania gleb przy drodze krajowej nr 19. Przy drodze krajowej nr 76 najniższe wartości uzyskano w zakresie ołowiu. Natomiast stężenia niklu oraz miedzi wykazały najniższe wartości w przypadku gleb badanych przy drodze krajowej nr 63. W szerszym zakresie sytuację obrazuje tabela 2, przedstawiająca wyniki maksymalne i minimalne uzyskane w poszczególnych punktach pomiarowych. 119

3 Tabela 2. Wpływ ruchu komunikacyjnego na gleby (wartości maksymalne i minimalne wskaźników badanych w roku 26) L.p Obiekt Turów w kierunku Międzyrzeca Turów w kierunku Radzynia Borki w kierunku Radzynia 4. Borki w kierunku Lublina. Łukowisko w kierunku Łosic Łukowisko w kierunku Międzyrzeca Kock w kierunku Radzynia Pod. Kock w kierunku Lubartowa 9. Zalesie w kierunku Biała 1. Zalesie w kierunku Terespola Biała Podlaska w kierunku Międzyrzeca Biała Podlaska w kierunku Terespola 13. Tłuściec w kierunku Siedlec 14. Tłuściec w kierunku Międzyrzeca Zakresy podanych wartości Natężenie ruchu [poj./h]** Odczyn Zawartość metali [mg/kg s.m.] [ph] Chrom Nikiel Cynk Kadm Miedź Ołów Droga krajowa nr 19 Kuźnica Rzeszów Chlorki [mgcl/kg s.m.] maksimum 6,9 13,722 6,13 19,64,99 9,47 7,779 1,2,9 4 6,7 8,788 3,219 12,668,48 2,88 3,869 1,6 <,4 maksimum 6,4 1,131 2,817 23,23,117 4,72 14,3 2,1, ,1 6,99 1,942 7,686,3 1,97 1,496 1,9 <,4 maksimum 6,4 21,29 8,66 21,646,142 16,23 13,677 3,1, ,2 3,764 1,284 2,783,13,982 2,428 1,2 <,4 maksimum 6,4 14,381 3,974 28,814,172 4,632 11,4 2,3,9 2 6,1 9,44 2,949 12,33,64 1,669 2,641 1,2 <,4 maksimum 6,1 12,221 3,717 18,48,8 2,92 7,373 8,2,1 14,3 7,97 2,1 12,994,33 1,83 2,838 1,2,6 maksimum 6,7 2,92 9,961 34,963,14 22,98 12,2 12,2,1 167,7 6,33 2,472 1,74,49 4,71 2,764 8,1, maksimum 7,81 29,7 13,9 7, <,2 1,6 13,1 28 n.w. 7, 18,6 7,9 22,3 <,2 7,6,8 22 n.w. maksimum 7,9 36,1 16,2 43,6 <,2 18,2 14,8 29 n.w. 6,2 22, 9,4 31,3 <,2 6,7 7,6 23 n.w. Droga krajowa nr 2 Świecko Terespol maksimum 7, 14,198 3,86 34,732,193,964 8,69 4,3,9 32 7, 1,16 1,744 18,97,64 3,6 4,28 2,2, maksimum 7,1 19,184 6,9 23,399,11 6,449 8,38 1,2,6 39 6,4 7,87 3,99 16,38,69 2,36 2,684 3, <,4 maksimum 6,9 11,1 3,484 19,7,89 3,736 8,888 7,3,12 6 6,1 7,1 2,863 8,13,24 1,9 1,4 2,7 <,4 maksimum 6,7 16,38 4,79 29,417,11,314 8,893 23,8, ,1 6,76 1,963 4,84,23 1,34 1,836 2,7, maksimum 8,1 18,841 7,79 32,27,11 8,846 6,812 1,3,1 41 7,2 7,329 1,611 8,86,3 2,473 1,92,8 <,4 maksimum 7, 1,148 7,762 26,42,14 8,72 19,738 28,9,13 422,2 1,28 4,369 17,28,9 2,88 4,842 1,2 <,4 Droga krajowa nr 63 Węgorzewo Sławatycze 1. Wisznice w kierunku Sławatycz maksimum 29 7, 18,483,763 27,63,197 13,78 9,47 9,4,6 Fenole [mg/l] 12

4 L.p. Obiekt Zakresy Natężenie Odczyn Zawartość metali [mg/kg s.m.] Chlorki Fenole podanych ruchu [ph] wartości [poj./h]** Chrom Nikiel Cynk Kadm Miedź Ołów [mgcl/kg s.m.] [mg/l] 7,1 8,727 1,66 12,394,77 3,82 2,312,8 <,4 16. Wisznice w kierunku Radzynia maksimum 7,2 1,797 2,91 29,648,181 6,826 14,98 4,1,19 198,7,226,441 6,467, 3,627 1,328 1,6 <,4 17. maksimum 6,6 11,112 3,78 18,46,96 3,821 26,61 4,,14 Rudno w kierunku Radzynia 19,,7 2,21 9,21,29 1,674,898 2,6 <,4 18. Rudno w kierunku Wisznic maksimum,8 7,867 2,419 19,48,12 3,2 7,282 3,8,16 198,7,29 1,21 6,78,28 2,298 2,298 1,9,4 19. maksimum 7,4 1,264,22 21,213,126,664 9,662 1,6,22 Ulan Majorat w kierunku 243 Radzynia 6,,42,737,692,2,767 1,8,9,4 2. Ulan Majorat w kierunku maksimum 6,9 12,339 4,36 21,618,132 3,643 6,933 4,8, 284 Łukowa 6,4 7,12 2,11 13,88,9 2,4 3,699 2,3 <,4 21. maksimum 6,8 17,784,333 1,933,22 8,78 19,714 3,3,14 Łuków w kierunku Radzynia 27,9 7,411 2,4 18,363,77 2,48 6,81 2,,6 22. Łuków w kierunku Siedlec maksimum,9 1,4 2,984 36,838,119,892 12,76 3,3,1 289,6 8,674 2,11 1,72,68 3,22,227 1,6,8 23. Łuków ul. Łazpiguz Droga krajowa nr 76 Wilga Łuków maksimum 6,9 8,849 2,464 22,876,189 4,62 12,348,1, ,1 4,796 1,647 11,189,4 2,329,497 1,,7 24. Łuków ul. Warszawska maksimum 6,4 16,819,862 36,91,161 7,798 14,62 3,6,1 987,8 1,888 2,86 2,774,81 4,341 1,136,8 <,4 2. maksimum 6,9 17,614,221 26,8,13 8,234 9,873 8,4,22 Stoczek Łukowski w kierunku 38 Garwolina,9 7,2 1,884 21,98,73 4,122 7,636 2,1,4 26. Stoczek Łukowski w kierunku maksimum 6,6 7,4 2,313 21,98,169 3,821 9,832 3,7,2 46 Łukowa 6,1 4,764 1,43 13,692,88 1,836 3,994 1,2 <,4 Droga wojewódzka nr 83 Lublin Bochotnica 27. maksimum 7,91 22,4 1,4 74,9 <,2 1, 1,4 26 n.w. Nałęczów w kierunku 268 Lublina 7,1 16,8 6,9 22,1 <,2 7,6,3 2 n.w. 28. maksimum 8,3 24,2 1,2 9,8 <,2 11,2 1, 28 n.w. Nałęczów w kierunku Kazimierza Dolnego 7,63 18,8 9,3 31,9 <,2 9,9 9,1 23 n.w. 29. Grabów w kierunku Puław Droga krajowa nr 17 Warszawa Hrebenne maksimum 7,8 26,1 12 7,3 <,2 12,4 11,3 39 n.w. 6,4 18,1 8 26, <,2 8,7 6, 3 n.w. 3. Grabów w kierunku maksimum 7,91 26,9 13,3 6,7 <,2 13,1 12,3 33 n.w. 121

5 L.p Obiekt Zakresy podanych wartości Natężenie ruchu [poj./h]** Odczyn Zawartość metali [mg/kg s.m.] [ph] Chrom Nikiel Cynk Kadm Miedź Ołów Chlorki [mgcl/kg s.m.] Lublina 7,4 23 1,7 32,6 <,2 11,2 8,2 24 n.w. Piaski w kierunku Lublina Piaski w kierunku Zamościa 33. Zamość ul. Legionów 34. Zamość AL. Jana Pawła II 3. Zamość ul. Lubelska* Tomaszów Lubelski ul. Zamojska Tomaszów Lubelski ul. Lwowska Piaski w kierunku Chełma Kierunek Kock Dęblin (m. Moszczanka) Kierunek Kock Dęblin (m. Zosin) Horodyszcze w kierunku Chełma Horodyszcze w kierunku Włodawy 43. Sawin w kierunku Chełma 44. Sawin w kierunku Włodawy 4. Rudka w kierunku Chełma maksimum 8,19 26, 13,3 66,8 <,2 13,1 11, 33 n.w ,73 2,6 8, 3,3 <,2 8,7 7,7 24 n.w. maksimum 7,78 27,2 12,7 66,6 <,2 12,7 11,4 3 n.w. 37 7,2 2,2 8,4 28,2 <,2 8,9 7,1 21 n.w. maksimum 7, 19,3 13,7 44,1 <,2 14,9 18,9 33,7 1, ,21 14,6 11,4 31,1 <,2 8,1 9, 1,9,148 maksimum 7,19 18,2 14,2 36,2 <,2 1, 11,7 4,4, ,9 1,4 9,9 31,4 <,2 8,7 1,3 19,8,17 maksimum 7,19 2,3 1,7 16,6,44 2,8 4, 19,6, ,2 3,9 13,8 <,2 3,1 4,7 26,2,49 maksimum 7,11 19,4 9,7 164,4,34 16,4 34,4 46,8, ,84 9, 6,1 27,4 <,2 4,1 4,3 19,2,1 maksimum 7,23 14,7 6, 18,9 <,2 11,7 18,3 96,1, ,89 9, 2,6 33,7 <,2 4,9 11,2 21,6,38 Droga krajowa nr 12 Łęknica Dorohusk maksimum 7,1 26,1 13,3 43,7 <,2 12, n.w , , 32, <,2 9,7 7,3 22 n.w. Droga krajowa 8 Tomaszów Mazowiecki Kock maksimum 7,9 28,6 9,6 79,7 <,2 12, 1, 29 n.w. 6,9 16,4 6,9 27,8 <,2 7,4 6,3 24 n.w. maksimum 8,2 2,4 13,4 7,8 <,2 16, n.w. 7, 2,9 7,8 2,3 <,2 1,7,7 24 n.w. Droga wojewódzka nr 812 Biała Podlaska Krasnystaw maksimum 7,21 19,4 22,4 162, <1 16,1 22, 61,16, 436 6,8 14,6 18, 48,1 <1 <1 <1 26,9,3 maksimum 7,79 17,6 22,2 73,8 <1 13,4 13,4 39,3, ,88 1,3 16,8 47,2 <1 <1 <1 17,2 <,2 maksimum 7,47 <1 <1 23,6 <1 1, <1 37,41, 34 6,3 <1 <1 1, <1 <1 <1 2,21 <,2 maksimum 7,81 <1 <1 12,8 <1 <1 <1,,3 34 6,99 <1 <1 <1 <1 <1 <1 2,71 <,2 maksimum 7,99 2,4 1,3 33,6 <1 <1 12, 71,27, , <1 <1 14, <1 <1 <1 32,27 <,2 Fenole [mg/l] 122

6 L.p. Obiekt 46. Rudka w kierunku Rejowca 47. Krupe w kierunku Chełma 48. Krupe w kierunku Krasnegostawu 49. Borek w kierunku Chełma. Borek w kierunku Hrubieszowa 1. Kamień w kierunku Chełma 2. Kamień w kierunku Hrubieszowa Zakresy podanych wartości Natężenie ruchu [poj./h]** Odczyn Zawartość metali [mg/kg s.m.] [ph] Chrom Nikiel Cynk Kadm Miedź Ołów Chlorki [mgcl/kg s.m.] maksimum 7,83 23,6 12,2 4,3 <1 <1 1,4 8,46, 387 6,2 12,7 <1 29,8 <1 <1 <1 21,98 <,2 maksimum 8,3 1,2 <1 18,4 <1 <1 <1 67,73, 326 7, <1 <1 4,9 <1 <1 <1 18,61 <,2 maksimum 7,13 <1 <1 33,6 <1 <1 <1 66,13, ,83 <1 <1 1,9 <1 <1 <1 17,37 <,2 Droga wojewódzka nr 844 Chełm Dołhobyczów maksimum 7,88 2,4 26,2 72,3 <1 2, 19,9 43,79 <,2 43 7,22 17,6 22,6 9,1 <1 17,9 16, 1,7,3 maksimum 7,92 22, 31,1 6,8 <1 28,6 22,7 38,6,3 43 6,91 1,1 24,6 73,1 <1 16, 17,2 13,6 <,2 maksimum 7,17 11,8 1,3 26,8 <1 <1 <1 3,1, ,7 <1 <1 12,9 <1 <1 <1 12,41 <,2 maksimum 7,67 14,3 12,4 22,1 <1 17,8 <1 49,64, ,78 <1 <1 <1 <1 <1 <1 18,61 <,2 Droga krajowa nr 74 Sulejów Zosin maksimum 7,6 18,3 9,8 27,7,2 2,1 41, 4,6, Szczebrzeszyn ul. Zamojska 692 6,93 11,3 6,3 78,3 <,2 8,9 13,3 24,1,38 Hrubieszów ul. Zamojska maksimum 7,6 17,2 12, 3,3 <,2 1,4 9,3 19,8, ,96 14,2 11,6 29,2 <,2 8,1 7,1 1,2,12 maksimum 7,18 21,8 12,9 68,4 <,2 11,8 11,7 69,1,21. Hrubieszów ul. Piłsudskiego 63 6,98 18,3 11,8 42, <,2 1,7 1,1 24,1,99 * Zamość ul. Lubelska (w związku z nową obwodnicą wyłączona w 26 r. z drogi krajowej nr 17) Fenole [mg/l] 123

7 4.2. Badania gleb na terenie ków działkowych W 26 roku Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie prowadził monitoring gleb na terenie ków działkowych w Białej Podlaskiej i Styrzyńcu. Na terenie miasta Biała Podlaska zbadano ogrodów: Tulipan, Malwa, Stokrotka, Dębowa i J.I. Kraszewski. W sumie analizie poddano 8 stanowisk pomiarowych. Na terenie ogrodu Piotruś w Styrzyńcu monitoringiem objęto 8 stanowisk pomiarowych. Analizie poddano uśrednione próby składające się z podpróbek, pobrane z warstwy organicznej (na głębokości od do 3 cm) oraz mineralnej (do głębokości 6 cm). Badaniami objęto jednocześnie ogrody zlokalizowane w strefie śródmiejskiej oraz położony na obszarze peryferyjnym miasta. Na oba obiekty silną presję wywiera czynnik antropogeniczny (sąsiedztwo szlaków komunikacyjnych). W glebach badanych ogrodów działkowych stwierdzono duże zróżnicowanie zawartości badanych wskaźników. Wartości ph mieściły się w przedziale od,7 ph ( w Białej Podlaskiej) do 7,7 ph ( w Styrzyńcu). Określone stężenia metali ciężkich kształtowały się na poziomie nie przekraczającym wartości dopuszczalnych. Zależności wykazane podczas wykonywanych badań przedstawione zostały na rys. 1 i 2. W przypadku stężenia ołowiu oraz niklu wartości określone w poziomie organicznym i mineralnym występują na zbliżonym poziomie. Wartości pozostałych metali były wyższe w poziomie organicznym. Badania prowadzone na terenie ogrodów działkowych w Białej Podlaskiej wykazały podwyższone stężenia indeksu fenolowego, chlorków oraz metali ciężkich w stosunku do wyników uzyskanych na terenie ogrodu w Styrzyńcu. Analiza gleb ków działkowych w Styrzyńcu wykazała podwyższone wartości w przypadku działki nr 368 (bliska lokalizacja w pobliżu drogi krajowej nr 2). Dotyczy to wskaźników: chromu, cynku, miedzi oraz fenoli. Maksymalne stężenie ołowiu uzyskano na terenie działki nr 373, kadmu na działce nr 133 oraz niklu na działce nr 38. Wartości najmniejsze uzyskano w glebach działki nr 133 (chrom, nikiel, chlorki i fenole). Wartości ołowiu najniższe były na działce nr 31, cynku na działce 2 a kadmu i niklu na działce nr 124. Badania prowadzone na terenie ogrodów działkowych na terenie miasta Biała Podlaska wykazały maksymalne stężenia w zakresie chromu, niklu, miedzi, kadmu i fenoli na terenie ogrodu Stokrotka (działka nr 1 i 26). Na terenie tego samego ogrodu, ale na działce, stwierdzono maksymalne stężenia miedzi oraz fenoli. Cynk i ołów uzyskały maksymalne stężenia w próbie pobranej z działki nr ( J.I. Kraszewski ). Próba uzyskana z terenu działki położonej przy ul. Mickiewicza ( Malwa ) wykazała maksymalne stężenia chlorków. Stężenia minimalne w zakresie cynku, miedzi, ołowiu, chlorków oraz fenoli uzyskane zostały na terenie ogrodu J.I. Kraszewski (działka nr 1). Natomiast wartości minimalne niklu i kadmu wykazała próba z terenu działki ( Dębowa ). Chrom uzyskał najmniejsze stężenie w próbie pobranej z działki ( Tulipan ). 124

8 Ogrody dzia³kowe w Bia³ej Podlaskiej mg Cr/kg s.m Chrom ogólny mg Ni/kg s.m Nikiel mg Zn/kg s.m. 3 2 Cynk nr 1 nr nr 1 nr 1 nr nr 1 nr 1 nr nr 1 Ogród dzia³kowy Piotruœ w Styrzyñcu mg Cr/kg s.m Chrom ogólny mg Ni/kg s.m Nikiel mg Zn/kg s.m Cynk dzia³ka nr 373 dzia³ka nr 368 dzia³ka nr 38 dzia³ka nr 31 dzia³ka nr 133 dzia³ka nr 124 dzia³ka nr 12 dzia³ka 2 dzia³ka nr 373 dzia³ka nr 368 dzia³ka nr 38 dzia³ka nr 31 dzia³ka nr 133 dzia³ka nr 124 dzia³ka nr 12 dzia³ka 2 dzia³ka nr 373 dzia³ka nr 368 dzia³ka nr 38 dzia³ka nr 31 dzia³ka nr 133 dzia³ka nr 124 dzia³ka nr 12 dzia³ka 2 G³êbokoœæ: 3 cm 3 6 cm 12 Rys. 1. Porównanie wyników badañ gleb w zakresie chromu, niklu i cynku prowadzonych na terenie ogrodów dzia³kowych w Bia³ej Podlaskiej oraz w Styrzyñcu

9 Ogrody dzia³kowe w Bia³ej Podlaskiej mg Cd/kg s.m.,,4,4,3 Kadm mg Cu/kg s.m MiedŸ mg Pb/kg s.m O³ów,3 2 2,2,2 2 2,1 1 1,1 1 1,, nr 1 nr nr 1 nr 1 nr nr 1 nr 1 nr nr 1 Ogród dzia³kowy Piotruœ w Styrzyñcu mg Cd/kg s.m.,,4,4,3 Kadm mg Cu/kg s.m MiedŸ mg Pb/kg s.m O³ów,3 2 2,2 2 2,2,1 1 1,1 1 1,, dzia³ka nr 373 dzia³ka nr 368 dzia³ka nr 38 dzia³ka nr 31 dzia³ka nr 133 dzia³ka nr 124 dzia³ka nr 12 dzia³ka 2 dzia³ka nr 373 dzia³ka nr 368 dzia³ka nr 38 dzia³ka nr 31 dzia³ka nr 133 dzia³ka nr 124 dzia³ka nr 12 dzia³ka 2 dzia³ka nr 373 dzia³ka nr 368 dzia³ka nr 38 dzia³ka nr 31 dzia³ka nr 133 dzia³ka nr 124 dzia³ka nr 12 dzia³ka 2 G³êbokoœæ: 3 cm 3 6 cm 126 Rys. 2. Porównanie wyników badañ gleb w zakresie kadmu, miedzi i o³owiu prowadzonych na terenie ogrodów dzia³kowych w Bia³ej Podlaskiej oraz w Styrzyñcu

10 4.3 Podsumowanie Badania gleb prowadzone przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie w roku 26 wykazały duże zróżnicowanie zawartości oznaczanych wskaźników. Przeprowadzone analizy przy trasach komunikacyjnych, nie wykazały przekroczeń wartości dopuszczalnych określonych w załączniku do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia r. w sprawie standardów jakości gleb oraz standardów jakości ziemi (Dz. U. Nr 16 z 22 r., poz. 139). Jedynie przy drogach krajowych nr 17 i 74 stwierdzono przekroczenia w zakresie fenoli. Jedną z przyczyn występowania podwyższonych wartości fenoli może być proces rozkładu materii roślinnej lub zwierzęcej. Zaznaczyć należy, że badania prowadzone były przy odcinku drogi, który był modernizowany w ostatnich latach (budowa obwodnicy). Wydaje się celowe dalsze prowadzenie badań w ramach obserwacji zmian zachodzących w środowisku glebowym. Analizując wyniki badań gleb pobranych z terenu ogrodów działkowych, zaobserwowano wyższe zawartości badanych substancji na terenach zurbanizowanych. Stężenia maksymalne na terenie ogrodów działkowych w Białej Podlaskiej rozkładają się równomiernie, natomiast na terenie ogrodu w Styrzyńcu kumulują się przy głównym szlaku komunikacyjnym. Badania wskazują na celowość lokalizowania nowopowstających obiektów poza strefą miejską, ze względu na ujemny wpływ zanieczyszczeń dopływających z obszarów miasta na środowisko glebowe i potencjalne zagrożenia wynikające ze spożywania roślin uprawianych w danych warunkach glebowych. 127