RAPORT I ANALIZA SZKOLNYCH WYNIKÓW EGZAMINU MATURALNEGO Z BIOLOGII MAJ 2011

Transkrypt

1 RAPORT I ANALIZA SZKOLNYCH WYNIKÓW EGZAMINU MATURALNEGO Z BIOLOGII MAJ 2011 POZIOM PODSTAWOWY I. PODSTAWOWE INFORMACJE O ARKUSZU I uczniów, którzy przystąpili do egzaminu uczniów nieobecnych Narzędzie badawcze stanowił zestaw zadań dla poziomu podstawowego przygotowany przez CKE w Warszawie II. ANALIZA ILOŚCIOWA - STATYSTYCZNE ZESTAWIENIE WYNIKÓW Tabela 1. Miary statystyczne wyników arkusza I Wskaźniki testu Miary zadań 30 Maksymalna liczba 50 Rozstęp wyników uczniów Średni wynik testowania (średnia arytmetyczna) Tabela 2. Kartoteka sprawdzanych umiejętności dla arkusza I wraz ze standardami egzaminacyjnymi i współczynnikami łatwości dla okręgu i szkoły Nr zad. Sprawdzane umiejętności Stan dard 1 Określenie funkcji głównych grup związków organicznych w organizmie człowieka I 0,29 2 Określenie funkcji elementów morfotycznych krwi I 0,41 3 Scharakteryzowanie budowy tkanki chrzęstnej I 0,51 4 Określenie funkcji skóry w organizmie człowieka I 0,66 5 6a 6b Wyjaśnienie roli trzustki jako gruczołu wydzielania zewnętrznego Na podstawie schematu opisanie mechanizmu wentylacji płuc u człowieka Zinterpretowanie informacji przedstawionych na schemacie wyjaśnienie fazy czynnej i fazy biernej wentylacji płuc u człowieka I 0,08 II 0,62 III 0,16 7 Rozpoznanie wskazanego na schemacie elementu budowy klatki piersiowej I 0,89 8 Sformułowanie argumentów uzasadniających korzystny wpływ aktywności fizycznej na układ krążenia III 0,23 9a Rozpoznanie części serca na schemacie układu krwionośnego człowieka I 0,52 9b Opisanie kierunku transportu gazów oddechowych w II 0,50 Współczynnik łatwości okręg szkoła

2 układzie krwionośnym człowieka 10a Wyjaśnienie różnic w przepływie krwi przez narządy człowieka podczas wysiłku fizycznego II 0,28 Wyjaśnienie zależności pomiędzy objętością krwi 10b przepływającej przez narządy różnych układów podczas III 0,26 wysiłku fizycznego 11 Scharakteryzowanie rodzaju odporności nabytej po podaniu przeciwciał I 0,14 12 Określenie wpływu układu współczulnego i układu przywspółczulnego na funkcjonowanie narządów w I 0,33 organizmie człowieka 13 Określenie funkcji elementów budowy ucha I 0,30 14 Wyjaśnienie roli źrenicy w funkcjonowaniu oka III 0,33 15 Na podstawie danych z tabeli skonstruowanie diagramu słupkowego przedstawiającego spożycie wapnia przez II 0,76 człowieka 16 Wyjaśnienie różnic w zapotrzebowania człowieka na wapń III 0,43 17 Określenie kolejności etapów procesu zachodzącego w przewodzie pokarmowym człowieka II 0,45 18a Określenie znaczenia niskiego ph w żołądku dla utrzymania odpowiedniej flory bakteryjnej w przewodzie I 0,43 pokarmowym człowieka 18b Określenie korzyści dla człowieka wynikających z obecności mikroflory jelitowej I 0,21 19a Rozpoznanie choroby na podstawie opisu jej objawów I 0,87 19b Zaplanowanie działania na rzecz własnego zdrowia III 0,78 20 Wyjaśnienie znaczenia kwasu foliowego dla prawidłowego rozwoju płodu I 0,11 21 Określenie kolejności procesów prowadzących do zapłodnienia komórki jajowej II 0,35 22a Opisanie budowy DNA rozpoznanie elementów budowy nukleotydu wskazanych na schemacie I 0,19 22b Opisanie budowy DNA podanie nazw zasad azotowych występujących w DNA I 0,52 23 Określenie rodzaju mutacji przedstawionej na schemacie II 0,53 24a Określenie zasad dziedziczenia mukowiscydozy na podstawie informacji o chorobie II 0,68 24b Planowanie działania na rzecz własnego zdrowia III 0,39 25a Rozwiązanie zadania z zakresu dziedziczenia cech u człowieka określenie genotypów rodziców i dziecka III 0,71 Rozwiązanie zadania z zakresu dziedziczenia cech u 25b człowieka zapisanie krzyżówki genetycznej i III 0,56 określenie prawdopodobieństwa wystąpienia danej cechy 26a Na podstawie schematu określenie zmian w składzie gatunkowym biocenozy II 0,75 26b Wyróżnienie konsumentów I rzędu w sieci pokarmowej przedstawionej na schemacie I 0,82 27 Opisanie na schemacie poziomów troficznych w piramidzie pokarmowej I 0,54 Wskazanie w przedstawionej sieci pokarmowej 28 gatunków niekonkurujących i najsilniej konkurujących o I 0,73 pokarm 29 Uporządkowanie podanych zasobów naturalnych według wskazanego kryterium II 0,55

3 30 Sformułowanie argumentów uzasadniających korzyści wynikające z segregowania odpadów III 0,34 Tabela 3. Klasyfikacja zadań z arkusza dla poziomu podstawowego według współczynników łatwości Numery Współczynnik Stopień Numery zadań zadań umiejętności łatwości trudności w okręgu w szkole w okręgu 0,00 0,19 bardzo trudne 5 (0.08), 6b (0,16)), 11 (0,14), 20 (0,11), 22a (0,19) 5 1 (0.29), 2 (0,41)), 8 (0,23), 10a (0,28), 10b (0,26), 12 (0,33), 0,20 0,49 trudne 13 (0,30), 14 (0,33)), 16 (0,43)), (0,45), 18a (0,43), 18b (0,21), 21 (0,35)), 24b (0,39), 30 (0,34) 3 (0.51), 4 (0,66)), 6a (0,62), 0,50 0,69 umiarkowanie 9a (0,52), 9b (0,50), 22b (0,52)), trudne 23 (0,53), 24a (0,68), 25b (0,56), (0,54), 28 (0,73) 7 (0.89), 15 (0,76)), 19a (0,87), 0,70 0,89 łatwe 19b (0,78), 25a (0,71) 26a (0,75), 8 26b (0,82), 29 (0,55) 0,90 1,00 bardzo łatwe 0 umiejętności w szkole Egzamin maturalny z biologii 2009 I: wiadomości i ich rozumienie II: korzystanie z informacji III: tworzenie informacji 50% do zdobycia (25 pkt.) 24% do zdobycia (12 pkt.) 26% do zdobycia (13 pkt.) Egzamin maturalny z biologii 2010 I: wiadomości i ich rozumienie II: korzystanie z informacji III: tworzenie informacji 40% do zdobycia (20 pkt.) 26% do zdobycia (13 pkt.) 34% do zdobycia (17 pkt.) Egzamin maturalny z biologii 2011 I: wiadomości i ich rozumienie II: korzystanie z informacji III: tworzenie informacji 48% do zdobycia (20 pkt.) 26% do zdobycia (13 pkt.) 26% do zdobycia (17 pkt.)

4 Tabela 4. Współczynniki łatwości zadań oraz umiejętności z I obszaru standardów (wiadomości i ich rozumienie) z arkusza dla poziomu podstawowego 1) opisywanie budowy i funkcji organizmu człowieka 2) przedstawianie związków między strukturą i funkcją w organizmie człowieka 3) przedstawianie i wyjaśnianie zależności pomiędzy organizmem i środowiskiem 4) przedstawianie i wyjaśnianie zjawisk oraz procesów biologicznych 1 (0.29), 2 (0,41)), 3 (0.51), 4 (0,66)), 5 (0,08), 7 (0.89), 9a (0,52), 11 (0,14), 12 (0,33), 13 (0,30), 18a (0,43), 18b (0,21), 19a (0,87), 20 (0,11), 22a (0,19), 22b (0,52)), 26b (0,82), 27 (0,54), 28 (0,73) 24 0,45 Tabela 5. Współczynniki łatwości zadań oraz umiejętności z II obszaru standardów (korzystanie z informacji) z arkusza dla poziomu podstawowego 1) odczytywanie informacji przedstawionych w różnej formie 2) selekcjonowanie, porównywanie informacji 3) przetwarzanie informacji według podanych zasad 6a (0,62), 9b (0,50), 10a (0,28), 15 (0,76)), 17 (0,45), 21 (0,35)), 23 (0,53), 24a (0,68), 26a (0,75), 29 (0,55) 13 0,55 Tabela 6. Współczynniki łatwości zadań oraz umiejętności z III obszaru standardów (tworzenie informacji) z arkusza dla poziomu podstawowego 1) planowanie działania na rzecz ochrony własnego zdrowia i środowiska 6b (0,16)), 8 (0,23), 10b (0,26), 2) interpretowanie informacji i 14 (0,33)), 16 (0,43)), 19b (0,78), wyjaśnianie zależności przyczynowoskutkowych pomiędzy 24b (0,39), 25a (0,71), 25b (0,56), prezentowanymi faktami 30 (0,34), 3) formułowanie wniosków oraz formułowanie i uzasadnianie opinii na podstawie analizy informacji 13 0,42 III. ANLALIZA MERYTORYCZNA IV. WNIOSKI DO DALSZEJ PRACY

5 POZIOM ROZSZERZONY I. PODSTAWOWE INFORMACJE O ARKUSZU II uczniów, którzy przystąpili do egzaminu: uczniów nieobecnych: Narzędzie badawcze stanowił zestaw zadań dla poziomu rozszerzonego przygotowany przez CKE w Warszawie II. ANALIZA ILOŚCIOWA - STATYSTYCZNE ZESTAWIENIE WYNIKÓW Tabela 1. Miary statystyczne wyników arkusza II Wskaźniki testu Miary zadań 37 Maksymalna liczba 60 Rozstęp wyników uczniów Średni wynik testowania (średnia arytmetyczna) Tabela 2. Kartoteka sprawdzanych umiejętności dla arkusza II wraz ze standardami egzaminacyjnymi i współczynnikami łatwości dla okręgu i szkoły Nr Współczynnik Stan zad. Sprawdzane umiejętności łatwości dard okręg szkoła 1 Zinterpretowanie wyników opisanego doświadczenia III 0,68 2 Wyjaśnienie związku pomiędzy sposobem oddychania erytrocytów a ich budową i funkcją III 0,33 3 Rozpoznanie funkcji siateczki śródplazmatycznej gładkiej i funkcji siateczki śródplazmatycznej szorstkiej I 0,46 4 Wyjaśnienie zależności pomiędzy budową jądra komórkowego plemników a ich funkcją III 0,29 5a Sformułowanie problemu badawczego na podstawie opisu przeprowadzonego doświadczenia III 0,30 5b Na podstawie wyniku doświadczenia wyjaśnienie przyczyny magazynowania przez rośliny węglowodanów w postaci skrobi III 0,12 6 Scharakteryzowanie procesów metabolicznych I 0,66 7 Opisanie sposobów hamowania aktywności enzymów na podstawie informacji przedstawionych na schemacie II 0,75 8a Przewidywanie wyników doświadczenia na podstawie opisu jego przebiegu III 0,54 8b Planowanie przebiegu doświadczenia rozróżnienie próby badawczej i próby kontrolnej III 0,50 9 Na podstawie danych z tabeli skonstruowanie wykresu ilustrującego aktywność kinazy pirogronianowej II 0,65 10 Sformułowanie wniosku dotyczącego aktywności kinazy pirogronianowej na podstawie danych w tabeli i wykresu III 0,52 11 Rozpoznanie struktur komórkowych przedstawionych na schemacie i określenie ich funkcji I 0,68

6 12a Scharakteryzowanie cyklu rozwojowego zielenic rozpoznanie wskazanych stadiów rozwojowych I 0,64 12b Scharakteryzowanie cyklu rozwojowego zielenic rozpoznanie miejsca zachodzenia mejozy I 0,55 13 Ustalenie przynależności przedstawionych na rysunkach przedstawicieli stawonogów do wskazanych grup systematycznych I 0,36 14 Określenie cech budowy morfologicznej wspólnych dla wszystkich stawonogów I 0,54 15 Wyjaśnienie związku pomiędzy sposobem transportu tlenu w organizmie owadów a ich reakcją na obecność czadu w powietrzu III 0,31 16 Wyjaśnienie związku pomiędzy obniżeniem temperatury wody a spadkiem ilości pokarmu pobieranego przez karasie III 0,58 17 Odczytanie i zinterpretowanie informacji przedstawionych na schemacie II 0,78 18 Wyjaśnienie sposobu wentylacji płuc u ptaków i ssaków III 0,31 19 Określenie roli śledziony w funkcjonowaniu układu krążenia I 0,53 20 Wyjaśnienie wpływu niskiego poziomu wapnia w organizmie człowieka na proces krzepnięcia krwi III 0,48 21 Scharakteryzowanie rodzajów odporności w organizmie człowieka I 0,35 22 Wyjaśnienie mechanizmów obronnych w organizmie człowieka III 0,56 23 Zinterpretowanie wyników doświadczenia na podstawie jego opisu i schematu III 0,48 24 Scharakteryzowanie budowy i czynności życiowych grzybów I 0,47 25 Opisanie procesu replikacji DNA I 0,55 26 Wyjaśnienie mechanizmu dziedziczenia cechy uwarunkowanej genem znajdującym się na chromosomie Y III 0,70 27a Rozwiązanie zadania genetycznego z zakresu dziedziczenia grup krwi u człowieka określenie genotypów rodziców na III 0,87 podstawie tekstu 27b Rozwiązanie zadania genetycznego z zakresu dziedziczenia cech u człowieka zapisanie krzyżówki genetycznej i określenie prawdopodobieństwa wystąpienia u potomstwa III 0,87 wskazanej grupy krwi 28a Zinterpretowanie przedstawionych w tekście informacji dotyczących szczepionki przeciwnowotworowej III 0,34 28b Określenie i uzasadnienie skuteczności szczepionki przeciwnowotworowej opisanej w tekście III 0,28 29a Wyjaśnienie procesu zróżnicowanego składania genów na podstawie informacji przedstawionych na schemacie II 0,33 29b Wyjaśnienie procesu obróbki potranskrypcyjnej I 0,52 30a Rozróżnienie rodzajów zmienności na podstawie ich opisów II 0,87 30b Wyróżnienie zmienności, która nie ma znaczenia ewolucyjnego I 0,73 31 Rozpoznanie procesu ewolucyjnego i wyjaśnienie jego przyczyny I 0,42 32 Wskazanie przystosowań w budowie roślin do warunków środowiska lądowego I 0,40 33 Sformułowanie argumentów wyjaśniających przyczyny opisanego sposobu zachowania się pingwinów III 0,68 Zinterpretowanie informacji przedstawionych w tekście 34a określenie czynnika ograniczającego nisze ekologiczne dwóch III 0,37 gatunków 34b Zinterpretowanie informacji przedstawionych w tekście określenie zakresu tolerancji reprezentowanego przez opisane III 0,81 gatunki przytulii 35 Określenie rodzaju opisanej w tekście zależności międzygatunkowej I 0,53

7 36a 36b 37 Na podstawie wykresu określenie tendencji zmian liczebności ptaków Określenie prawdopodobnych przyczyn przedstawionych na wykresie zmian liczebności ptaków siedlisk rolniczych Podanie przykładów praktycznego zastosowania łańcuchowej reakcji polimerazy (PCR) II 0,91 III 0,63 I 0,54 Tabela 3. Klasyfikacja zadań z arkusza dla poziomu rozszerzonego według współczynników łatwości Współczynnik Stopień Numery zadań Numery łatwości trudności w okręgu zadań umiejętności w szkole w okręgu 0,00 0,19 bardzo trudne 5b (0,12) 1 2 (0,33), 3 (0,46), 4 (0,29), 5a (0,30), 13 (0,36), 15 (0,31), 0,20 0,49 trudne 18 (0,31), 20 (0,48), 21 (0,35), 23 (0,48), 24 (0,47), 28a (0,34), 17 28b (0,28), 29a (0,33), 31 (0,42), 32 (0,40), 34a (0,37) 1 (0,68), 6 (0,66), 8a (0,54), 8b (0,50), 9 (0,65), 10 (0,52), 0,50 0,69 umiarkowanie 11 (0,68), 12a (0,64), 12b (0,55), trudne 14 (0,54), 16 (0,58), 19 (0,53), (0,56), 25 (0,55), 29b (0,52), 33 (0,68), 35 (0,53), 36b (0,63), 37 (0,54) 7 (0,75), 17 (0,78), 26 (0,70), 0,70 0,89 łatwe 27a (0,87), 27b (0,87), 30a (0,87), 8 30b (0,73), 34b (0,81) 0,90 1,00 bardzo łatwe 36a (0,91), 1 umiejętności w szkole Egzamin maturalny z biologii 2009, 2010 I 2011 I: wiadomości i ich rozumienie II: korzystanie z informacji III: tworzenie informacji 40% do zdobycia(24 pkt) 13% do zdobycia (8 pkt.) 47% do zdobycia (28 pkt.)

8 Tabela 4. Współczynniki łatwości zadań oraz umiejętności z I obszaru standardów (wiadomości i ich rozumienie) z arkusza dla poziomu rozszerzonego 1) opisywanie budowy i funkcji organizmu człowieka 3 (0,46), 6 (0,66), 11 (0,68), 2) przedstawianie związków między 12a (0,64), 12b (0,55), 13 (0,36), strukturą i funkcją w organizmie człowieka 14 (0,54), 19 (0,53), 21 (0,35), 3) przedstawianie i wyjaśnianie 24 (0,47), 25 (0,55), 29b (0,52), zależności pomiędzy organizmem i środowiskiem 30b (0,73), 31 (0,42), 32 (0,40), 4) przedstawianie i wyjaśnianie 35 (0,53), 37 (0,54) zjawisk oraz procesów biologicznych 24 0,53 Tabela 5. Współczynniki łatwości zadań oraz umiejętności z II obszaru standardów (korzystanie z informacji) z arkusza dla poziomu rozszerzonego 1) odczytywanie informacji przedstawionych w różnej formie 7 (0,75), 9 (0,65), 17 (0,78), 2) selekcjonowanie, porównywanie 29a (0,33), 30a (0,87), informacji 36a (0,91), 3) przetwarzanie informacji według podanych zasad 8 0,72 Tabela 6. Współczynniki łatwości zadań oraz umiejętności z III obszaru standardów (tworzenie informacji) z arkusza dla poziomu rozszerzonego 1) planowanie działania na rzecz ochrony własnego zdrowia i środowiska 2) interpretowanie informacji i wyjaśnianie zależności przyczynowoskutkowych pomiędzy prezentowanymi faktami 3) formułowanie wniosków oraz formułowanie i uzasadnianie opinii na podstawie analizy informacji 1 (0,68), 2 (0,33), 4 (0,29), 5a (0,30), 5b (0,12), 8a (0,54), 8b (0,50), 10 (0,52), 15 (0,31), 16 (0,58), 18 (0,31), 20 (0,48), 22 (0,56), 23 (0,48), 26 (0,70), 27a (0,87), 27b (0,87), 28a (0,34), 28b (0,28), 33 (0,68), 34a (0,37), 34b (0,81), 36b (0,63), 28 0,50

9 V. ANLALIZA MERYTORYCZNA VI. WNIOSKI DO DALSZEJ PRACY Opracowanie analizy ilościowej na podstawie danych CKE i OKE w Poznaniu: Aldona Kotlenga