Raport dotyczący pozarządowych organizacji kulturalnych prowadzących działalność na rzecz mieszkańców Gliwic w roku 2014.

Transkrypt

1 prowadzących działalność na rzecz mieszkańców Gliwic w roku 2014.

2 Centrum Organizacji Kulturalnych GCOP Liliana Haduch, Paweł Januszewski, Bartosz Łapszyński, Agnieszka Sysoł

3 Celem niniejszej ankiety było zbadanie narzędzi i kanałów promocji wykorzystywanych przez gliwickie organizacje pozarządowe. Jednocześnie, zbadano źródła informacji o wydarzeniach kulturalnych, z których czerpią ankietowani. Ponadto, część badań metryczkowych z ankiety przeprowadzanej w roku 2011 została powtórzona, aby uzyskać wiarygodne porównanie danych. Szczególna uwaga w badaniu została zwrócona na prowadzone przez organizacje pozarządowe działania promocyjne, marketingowe, narzędzia i kanały promocji, współpracę z mediami, oraz ocenianą skuteczność prowadzonych działań promocyjnych. W badaniu postawione zostały 22 główne pytania ankietowe, dotyczące następujących obszarów: profil organizacji (ilość członków, obszar działania, czas istnienia, itp.); działalność kulturalna i sposoby jej realizacji oraz odbiorcy tej działalności; narzędzia i kanały promocji działalności ze szczególnym uwzględnieniem mediów tradycyjnych, elektronicznych i doświadczeń ze współpracy z mediami; działalność Zespołu Branżowego ds. kultury; uczestnictwa ankietowanego w kulturze oraz źródeł czerpania informacji o wydarzeniach kulturalnych, z których korzysta ankietowany. Wyniki badania zostały opracowane na podstawie wywiadów telefonicznych i bezpośrednich, przeprowadzonych w ostatnim kwartale 2014 roku z przedstawicielami organizacji pozarządowych, deklarujących, że działają na rzecz mieszkańców Gliwic w obszarze kultury. Do badania zostało wybranych 60 organizacji znajdujących się w bazie GCOP oraz portalu ngo.pl, co do których istniała informacja, że: (a) działają w obszarze kultury, (b) działają w Gliwicach lub na rzecz mieszkańców Gliwic. Po przeprowadzonych rozmowach, 24 organizacje zostały wyłączone z pełnego badania ze względu na jedno z następujących kryteriów: (a) brak działalności w obszarze kultury w 2014 roku, (b) brak działań na rzecz mieszkańców Gliwic w 2014 roku. Do dalszego etapu badania i przeprowadzenia pełnej ankiety zostało zakwalifikowanych 36 organizacji (N = 36 = 100 %), które w roku 2014 działały na rzecz mieszkańców Gliwic, zajmowały się działalnością kulturalną. Wszystkie dane i wnioski odnoszą się do 36 przebadanych organizacji. Mianem respondenta określa się osobę udzielającą odpowiedzi na postawione w ankiecie pytania, występującą w imieniu całej organizacji.

4 Dane podstawowe o badanych organizacjach i ich działalności Przeważająca większość badanych organizacji to stowarzyszenia zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym (30 odpowiedzi), prowadzące działalność na terenia miasta Gliwice (35 odpowiedzi), powiatu gliwickiego (26 odpowiedzi) oraz województwa śląskiego (20 odpowiedzi). Członkami ankietowanych organizacji pozarządowych są według ankietowanych, w większości Odbiorcy, miłośnicy, melomani, hobbyści (31 odpowiedzi), animatorzy kultury, organizatorzy wydarzeń (25 odpowiedzi), artyści i twórcy (23 odpowiedzi). Wśród odpowiedzi inne ankietowani kilkakrotnie wskazywali jako członków przedstawicieli mniejszości narodowych i etnicznych. Forma prawna Państwa organizacji pozarządowej Członkowie organizacji to: Na jakim obszarze terytorialnym w roku 2014 organizacja prowadziła działalność kulturalną? W badaniu przeprowadzonym w roku 2011, stowarzyszenia rejestrowe stanowiły 77% ankietowanych, fundacje 5%, a stowarzyszenia zwykłe 9%. Jako członków organizacji wskazywano wtedy głównie: animatorów kultury, organizatorów wydarzeń (39%), odbiorców, miłośników, melomanów, hobbystów (31%), oraz artystów, twórców (25%). W roku 2011 organizacje wskazywały jako obszar działalności Miasto Gliwice, województwo śląskie, oraz powiat gliwicki (odpowiednio 34%, 19 %, 16%).

5 Działalność i odbiorcy działań organizacji Działalność ankietowanych organizacji pozarządowych w Gliwicach jest zróżnicowana, jednak sposobem realizacji ich działań jest najczęściej organizacja imprez, wydarzeń kulturalnych, festiwali, przeglądów, konkursów (32 wskazania), edukacja kulturowa (26 wskazań), oraz wsparcie twórców, artystów, utalentowanych uczniów, studentów kierunków artystycznych (17 wskazań). Wśród innych sposobów wymieniono pracę terapeutyczną z wykorzystaniem sztuki filmowej oraz opiekę nad dziedzictwem kulturowym. Proszę wskazać 3 najważniejsze sposoby realizacji działalności kulturalnej Państwa organizacji w roku 2014 Do osób w jakim wieku kierowała swoją działalność kulturalną Państwa organizacja w roku 2014?

6 Większość organizacji pozarządowych nie ogranicza wieku zakładanego odbiorcy swoich działań. Jednakże największa ilość organizacji wskazała wiek zakładanego uczestnika na lata (31 wskazań), lat (30 wskazań), oraz mniej niż 18 lat i lat (po 28 wskazania). Promocja, wizerunek, media, komunikacja, identyfikacja wizualna. Połowa ankietowanych wskazała, że zorganizowała w 2014 roku od 1 do 5 wydarzeń wymagających promocji (18 wskazań). Ośmioro ankietowanych wskazało, że rocznie zorganizowało pomiędzy 6 a 12 takich wydarzeń, czworo, że organizowało średnio 2 wydarzenia w miesiącu, a sześcioro, że organizowało więcej niż 25 wydarzeń w roku. Ankietowani zostali w pierwszym etapie poproszeni o wskazanie, które z trzech głównych kategorii narzędzi promocji (media tradycyjne, media elektroniczne i społecznościowe, oraz outdoorowe) są wykorzystywane do promowania działań organizowanych w roku W jaki sposób Państwa organizacja promuje swoje działania? Zdecydowana większość ankietowanych wskazała media tradycyjne oraz elektroniczne jako wykorzystywane przez siebie kanały informowania (po 32 wskazania), a 21 wskazało outdoor, czyli reklamę zewnętrzną. Wśród innych sposobów wymieniono spotkania promocyjne, konferencje prasowe, marketing szeptany, narzędzia promocji dostępne w GCOP, swoją własną sieć kontaktów i znajomych, oraz lokali. Poniżej prezentowane są wyniki szczegółowe każdej z trzech głównych grup promocji. Poniższe odpowiedzi dotyczą tych ankietowanych, którzy wskazali w poprzednim pytaniu media tradycyjne, elektroniczne, lub/ oraz outdoor, jako stosowane przez siebie kanały promocji. Do jakich mediów kierują Państwo informacje o działaniach Państwa Organizacji? /MEDIA TRADYCYJNE/.

7 Do jakich mediów kierują Państwo informacje o działaniach Państwa Organizacji? /MEDIA ELEKTRONICZNE I SPOŁECZNOŚCIOWE/ Z jakich narzędzi promocji korzysta Państwa Organizacja /OUTDOOR/. Spośród mediów tradycyjnych ankietowani najczęściej wskazywali prasę, radiostacje i telewizje regionalne (po 32%, 29%,23%). Ponad połowa ankietowanych korzysta z patronatu medialnego, oraz kieruje informacje do prasy branżowej (po 19 wskazań). Spośród mediów elektronicznych ankietowani najczęściej wskazywali własne strony www (29 wskazań), www i portale lokalne i regionalne, w tym strony na Facebook (28 wskazań), własne strony na Facebook (25 wskazań), wysyłanie własnego mailingu (25 wskazań), oraz korzystanie z branżowych stron w Internecie (19 wskazań). Spośród narzędzi reklamy zewnętrznej ankietowani wskazywali najczęściej wykorzystywanie ulotek (17 wskazań), słupów ogłoszeniowych oraz banerów lub potykaczy (po 16 wskazań). 32 ankietowanych twierdzi, że ich organizacja pozarządowa posługuje się identyfikacją wizualną, a 28 ankietowanych, że wydarzenia których są organizatorem mają zaprojektowaną identyfikację wizualną. Ankietowani zostali poproszeni w otwartym pytaniu o wymienienie nazw mediów, dzięki którym skutecznie promują swoją działalność i informują o swoich inicjatywach. Najczęściej pojawiające się media, wskazane jako publikujące przekazywane im informacje to Nowiny Gliwickie: 18 odpowiedzi Dziennik Zachodni: 6 odpowiedzi Miejski Serwis Informacyjny: 12 odpowiedzi CCM: 10 odpowiedzi TV Imperium: 6 odpowiedzi Radio Katowice: 4 odpowiedzi Tylko w siedmiu spośród ankietowanych organizacji, pełniona jest funkcja osoby do spraw public relations, lub osoby do komunikacji i kontaktów z mediami. W jaki sposób Państwa Organizacja realizuje profesjonalne usługi (np. projektowanie graficzne materiałów promocyjnych, informacyjnych, stron www, etc)?

8 Poproszeni o wskazanie w jaki sposób organizacja realizuje usługi związane z budowaniem narzędzi promocji, większość wskazała umiejętności własnych członków (26 wskazań), zlecanie usług (18 wskazań), oraz korzystanie z pracy wolontariuszy (17 wskazań). Na otwarte pytanie dotyczące niestandardowych form promowania działań odpowiedziało 20 ankietowanych. Były to m.in.: obecność na imprezach branżowych, oraz na imprezach zaprzyjaźnionych organizacji, wydawanie własnej bezpłatnej gazety, lub okolicznościowej kartki pocztowej, happeningi i instalacje w przestrzeni publicznej, wydarzenia poprzedzające główne wydarzenie, produkcja własnych spotów reklamowych, oraz angażowanie rozpoznawalnych osób do promowania swoich działań. Proszę opisać największe trudności w promowaniu działań Państwa organizacji. Głównymi wskazywanymi problemami były niewystarczające zasoby organizacji. W pierwszej kolejności wskazywano zasoby finansowe na promocję i marketing działań, a w drugiej kolejności zasoby ludzkie, oraz czas potrzebny na prowadzenie skutecznej promocji. Ponadto ankietowani wskazali na dwa duże tematy związane z działaniami promocyjnymi: miejsce na promocję w przestrzeni publicznej, oraz publikatory. Wielokrotnie wskazywano, że brak jest w przestrzeni publicznej Gliwic (także ze wskazaniem na ścisłe centrum miasta) miejsc na legalne i bezpłatne wywieszanie plakatów informacyjnych. Ponadto wskazywano na chaos reklamowy w przestrzeni publicznej, wysokie ceny umieszczania plakatów na słupach ogłoszeniowych oraz na ich niewielką ilość. W kontekście publikatorów zwracano uwagę na brak ogólnodostępnego medium (zarówno w formie elektronicznej, jak i papierowej), które byłoby główną płaszczyzną przekazu informacji kulturalnych w mieście, a dla organizatorów bezpłatnym kanałem przekazywania informacji. Jako przykład wskazywano np. miesięcznik Ultramaryna, lub Gliwicki Magazyn Kulturalny (wskazując również jego niedoskonałości, np. niewielką objętość.) Wskazywano na nieobecność użytecznego (z punktu widzenia nadawcy treści kulturowych, jak i odbiorcy informacji) źródła informacji kulturalnej w Internecie. Jakich narzędzi nie ma w ofercie GCOP, a mogłyby być pomocne w promowaniu Państwa działalności? Ankietowanych poproszono w otwartym pytaniu o sugestie dotyczące działalności Gliwickiego Centrum Organizacji Pozarządowych. Ankietowani wskazywali szereg różnych rozwiązań, które mogłyby ułatwić promocję działań współpracujących organizacji i mają one bezpośredni związek z brakami w narzędziach lub nakładach, które wskazali wcześniej ankietowani. Na pierwszym miejscu (8 odpowiedzi) wymieniany był informator o wydarzeniach, w wersji elektronicznej oraz papierowej, który umożliwiałby nadawanie komunikatów promocyjnych. W drugiej kolejności (6 odpowiedzi) ankietowani proponowali umieszczenie tablicy, lub tablic informacyjnych na których organizacje mogłyby wieszać drukowane materiały. Po dwoje ankietowanych uznało, że GCOP powinien przeznaczać dodatkowe środki na promocję organizacji

9 pozarządowych, oraz wspomniało o regularnych wejściach antenowych lub paśmie w lokalnej radiostacji. Jednocześnie siedmioro ankietowanych uznało ofertę GCOP za kompletną. Uczestnictwo w kulturze, źródła informacji o wydarzeniach, pożądane informacje dotyczące działań kulturalnych W ostatniej części badania poproszono ankietowanych, aby wypowiedzieli się jako odbiorcy informacji oraz promocji, a także uczestnicy wydarzeń kulturalnych. W kontekście braku miejskiego informatora kulturalnego, ankietowani zostali również poproszeni o preferowane sposoby pozyskiwania informacji o wydarzeniach. O jakich wydarzeniach kulturalnych chciałby/aby być Pan/Pani informowany/a? Jakie media/ tytuły/ strony www są dla Pani/Pana najważniejszym źródłem informacji o wydarzeniach kulturalnych w Gliwicach? Miejski Serwis Informacyjny: 18 odpowiedzi Nowiny Gliwickie: 10 odpowiedzi Strona www Urzędu Miasta Gliwice: 9 odpowiedzi Gliwicki Magazyn Kulturalny: 7 odpowiedzi Magazyn Ultramaryna: 4 odpowiedzi Strona www GCOP: 4 odpowiedzi Dzisiaj w Gliwicach: 2 odpowiedzi Gazeta Miejska, dodatek lokalny Gazety Wyborczej, Dziennik Zachodni, HydeParkNews, serwis Pełnia Kultury, 24gliwice, TV Imperium, oraz miesięczny plakat zbiorczy drukowany przez Urząd Miasta zostały wymienione po jednym razie.

10 W jaki sposób chciałby/aby być Pani/Pan informowany o wydarzeniach kulturalnych? Z punktu widzenia ankietowanych jako odbiorców informacji wynika, że chętnie korzystaliby z dostarczanych i i SMSów, oraz kalendarza on-line z możliwością filtrowania wyszukiwanych wydarzeń. Chęć otrzymywania i i SMSów zadeklarowało niemal 70 procent ankietowanych. Natomiast w sumie ponad trzydzieści wskazań na papierowe wersje Nowin Gliwickich czy Gliwickiego Magazynu Kulturalnego oznacza, że faktycznie odbiorcy korzystają z również drukowanych mediów w poszukiwaniu informacji o kulturze oraz czerpią informacje z materiałów promocyjnych pojawiających się drukiem.

11 Wnioski z przeprowadzonych badań. W ostatnim kwartale 2014 roku pracownicy COK GCOP przeprowadzili badania dotyczące działań promocyjnych prowadzonych przez gliwickie organizacje pozarządowe. Poza efektem w postaci wyników ilościowych, rozmowy z przedstawicielami stowarzyszeń i fundacji pozwoliły na wyciągnięcie szeregu dodatkowych wniosków. Na uwagę zasługuje brak ogólnej wiedzy przedstawicieli organizacji w kwestii działań promocyjnych, jakie mogliby podejmować, nie ponosząc znaczących kosztów. Większość wydarzeń jest reklamowana przy pomocy standardowych sposobów takich jak: plakaty w przestrzeni miejskiej, ulotki, czy informacje w kilku najpopularniejszych lokalnych mediach. Jednak nawet te formy działania przysparzają wiele trudności. W rozmowach niejednokrotnie pojawiał się wątek braku miejsc przeznaczonych do legalnego umieszczania plakatów reklamowych. Organizacje często wieszają je w miejscach nielegalnych, co wiąże się możliwością otrzymania mandatu. Poza tym, bardzo rzadko wykorzystywane są takie metody jak: flash moby, happeningi i inne działania w przestrzeni miejskiej. Przedstawiciele organizacji nie wykazali także doświadczenia w korzystaniu z innych, niekonwencjonalnych sposobów promocji. Podobnie jest również z działaniami w przestrzeni wirtualnej. Organizacje składające się z ludzi w młodym lub średnim wieku stosują niektóre narzędzia promocyjne w Internecie, natomiast starsze stowarzyszenia i fundacje wykorzystują tylko podstawowe możliwości sieci takie jak mailing. Z rozmów wywnioskować można było, że wielu przedstawicieli organizacji z większym stażem nie ma zaufania do portali społecznościowych, co powoduje, że nie wykorzystują ich potencjału promocyjnego. Poza ankietą wspominali często, że marketing NGO jest jedną z najbardziej problematycznych dla nich kwestii. Ograniczone możliwości finansowe nie pozwalają zazwyczaj na organizację kampanii i na znaczącą obecność w mediach o większym zasięgu i skuteczności. Pytani o powód takiego stanu rzeczy wskazywali także na brak elementarnej wiedzy w tym zakresie. Można zatem stwierdzić, że zasadne byłoby zorganizowanie serii szkoleń z zakresu działań promocyjnych i ich finansowania, która może podniesie jakość i skuteczność tych działań. Kolejną istotną kwestią jaką można było wychwycić z wypowiedzi badanych jest brak istnienia sieci wzajemnych kontaktów pomiędzy organizacjami, a także pomiędzy organizacjami a większością lokalnych mediów. Stowarzyszenia i fundacje nie szukają skutecznie partnerów promocyjnych w swoim środowisku. Najprawdopodobniej wchodzi tu w grę kwestia przyzwyczajenia do utartych schematów działania. Organizacje mające już nawiązane nieliczne partnerstwa, uznają je za wystarczające i nie starają się poszerzyć swojej bazy kontaktów. Ponadto, z bardzo pozytywnym odbiorem wśród badanych spotkała się forma w jakiej przeprowadzane były ankiety. Możliwość spotkania i nawiązania bezpośredniego kontaktu przedstawicieli organizacji pozarządowych z pracownikami COK z pewnością wpłynęła na wymianę doświadczeń, zacieśnienie współpracy i zaktualizowanie informacji dotyczących zarówno działań GCOP jak i badanych organizacji. Większość rozmów odbyło się w siedzibie Centrum Organizacji Kulturalnych lub w siedzibach stowarzyszeń i fundacji. Rozmówcy niejednokrotnie podkreślali w trakcie spotkań, że taka forma realizacji badania wydaje im się dobra praktyką i powinna być stosowana w przyszłości. Przeprowadzone badanie wykazało, że należy bliżej przyjrzeć się kwestii organizacji działań promocyjnych przez organizacje pozarządowe w naszym mieście. Niedociągnięcia w tym zakresie powodują często, że bardzo wartościowe inicjatywy nie są odpowiednio nagłaśniane, co wiąże się w efekcie z niską frekwencją. Profesjonalizacja działań promocyjnych z pewnością mogłaby podnieść jakość inicjatyw kulturalnych w Gliwicach.