Psychologiczne aspekty ciąży, porodu i karmienia dziecka Katarzyna Peroń
|
|
- Bożena Grabowska
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Psychologiczne aspekty ciąży, porodu i karmienia dziecka Katarzyna Peroń
2 ZANIM SIĘ NARODZI...
3 U progu życia dziecka......akceptacja i uznanie są potrzebami elementarnymi, bez których dziecko nie może rozwijać się prawidłowo. Poczucie przynależności i więzi utożsamia się z poczuciem bezpieczeństwa. Miłość wyraża się poprzez więź, na którą dziecko reaguje wcześniej niż umie to okazać i zwerbalizować.
4 Maternologia (fr. maternologie) to podejście terapeutyczne związane ze sferą psychiczną macierzyństwa, które bierze pod uwagę trudności w relacji matka-dziecko ; maternologia jest specyficznie związana z aspektami psychicznymi macierzyństwa, narodzin i rodzicielstwa Psychologia ciąży (inaczej antenatalna, ang. antenatal psychology) jest dziedziną psychologii, która zajmuje się psychologicznymi aspektami ciąży, zarówno w zakresie psychicznego funkcjonowania matki jak i dziecka.
5 PROGENEZA OKRES POPRZEDZAJĄCY POCZĘCIE
6 Znaczenie progenezy - dziecko oczekiwane Radość spełnionej miłości Świadome przyjęcie dziecka Akceptacja od momentu poczęcia Możliwość powiedzenia dziecku, że było oczekiwane, upragnione,
7 Znaczenie progenezy - dziecko niespodziewane Poczucie utraty kontroli nad swoim życiem Lęk przed dzieckiem Obawy związane z przyjęciem dziecka przez ojca Brak akceptacji dziecka Lęk przed zmianą sytuacji społecznej Reakcja najbliższej rodziny
8 Przyszli rodzice Od początku istnienia do momentu poczęcia dziecka: - Kształtowanie się warunków zdrowotnych - Postaw opiekuńczych - Kształtowanie się cech charakteru
9 Potencjalni rodzice Od momentu rozpoczęcia współżycia seksualnego: Zdolność prokreacyjna NPR Antykoncepcja
10 JESZCZE W ŚWIECIE MATKI
11 Ostatnie 3 miesiące życia płodowego 1. Liczba zwojów nerwowych i wyposażenie mózgu w substancję szarą osiąga maximum 2. Stopień wykształcenia osłonek mielinowych w komórkach nerwowych umożliwia przewodzenie impulsów dziecko reaguje na bodźce poprzez odruchy bezwarunkowe i warunkowe (wyuczone) 3. Dziecko uzyskuje zdolność życia poza łonem matki.
12 Wrażenia i doznania życia wewnątrzmacicznego mogą się utrwalać w pamięci dziecka w postaci engramów (śladów pamięci), mogących wpływać na jego dalszy rozwój.
13 Dziecko chciałoby powiedzieć: Jestem. Żyję w teraźniejszości, chwilą obecną. Twemu poznaniu nie czyni mnie niedostępnym głębia matczynego łona. Nie ukrywam się przed Tobą. Masz wgląd w moje życie. Zechciej tylko poznać mnie bliżej. Nie myśl, że to zwykła próżność, to ciągły niedosyt poczucia bezpieczeństwa. Spróbuj się mną zainteresować, gdy czuwam i gdy śpię, gdy połykam odżywczy płyn i gdy ćwiczę ssanie, gdy coraz sprawniej poruszam klatką piersiową i gdy odpoczywam po dłuższym treningu. Zauważ, że są chwile, w których odczuwam samotność i rozglądam się za partnerem do zabawy. Poznaj moje TU i TERAZ, Obdarz mnie swoją bliskością, przekaż sens wielkiego słowa MIŁOŚĆ.
14 ciąża Czas przygotowania fizycznego, biologicznego do przyjęcia nowego życia Czas nawiązywania relacji z dzieckiem, które wkrótce ma się urodzić. Czas uczenia się bycia rodzicami. czas, w którym kształtują się postawy rodzicielskie Czas kształtowania się więzi z dzieckiem. Czas doznań fizycznych (np. ruchy, ciążowe dolegliwości), Czas doznań psychicznych: myśli, uczucia, fantazje na temat dziecka, decyzje. Matki, które stosują stymulację prenatalną (nawiązują interakcję z dzieckiem) są bardziej zadowolone z porodu, niż matki, które nie próbowały nawiązać tak wcześnie kontaktu z dzieckiem
15 W okresie ciąży zaczynają się kształtować postawy i uczucia wobec nienarodzonego dziecka. Jeśli jest ono oczekiwane, zaplanowane, to ciąża przyjęta jest z aprobatą i cechuje ją pozytywny, radosny stosunek do dziecka.
16 Gdy dziecko nie było planowane, była trudność w zajściu w ciążę, czy trudność w jej donoszeniu, bądź poprzednie dziecko zmarło, wówczas ciąża może wiązać się z nadmiernym napięciem, lękiem, negatywnymi uczuciami, co później zwykle prowadzi do przesadnej koncentracji na dziecku i postawy nadmiernie chroniącej. Brak akceptacji poczętego dziecka rodzi dystans, niepokój, niepogodzenie się z zaistniałą sytuacją, bo koliduje ona np. z ich planami zawodowymi, utrudnia nawiązanie pozytywnej więzi z dzieckiem
17 Atmosfera uczuciowa, w jakiej dziecko wzrasta jest niezwykle ważnym czynnikiem warunkującym jego rozwój, a dla postawy emocjonalnej wobec dziecka istotne znaczenie mają okoliczności i uczucia towarzyszące podjęciu roli rodzicielskiej.
18 Zadania na okres ciąży: 1. nawiązanie więzi emocjonalnej z dzieckiem 2. zapewnienie sobie i dziecku bezpieczeństwa przez okres ciąży i porodu, 3. uzyskanie akceptacji dla dziecka ze strony najważniejszych osób w rodzinie 4. przystosowanie się do nowych zadań: bycia ojcem, matką, zmiany życia rodzinnego
19 Dziecko jako odrębna istota To uznanie odrębności dziecka, które mimo iż rozwija się w organizmie matki i jest od niej ściśle zależne, stanowi odrębną całość. Uznanie odrębności dziecka jest możliwe dzięki odczuwanym ruchom płodu, zobaczeniu dziecka na USG, usłyszenie bicia serduszka.
20 Przypisywanie dziecku cech aktywność ruchowa (niewielka, duża, intensywna, czy też ograniczona), nastrój dzieci (np. szczęśliwe), właściwości, które mogą ujawnić się w kontaktach społecznych (np. życzliwe, przyjacielsko nastawione) cechy wyobrażeniowe
21 Podejmowanie interakcji z dzieckiem myślenie o dziecku, rozmowy z nim z użyciem specjalnych określeń, imion przez obojga rodziców dotykanie brzucha, śpiewanie piosenek i kołysanek, uspokajanie, pobudzanie do aktywności
22 Badania wskazują, że wysokie wskaźniki depresji w ostatnim trymestrze ciąży występują często z niską siłą więzi z dzieckiem: - im silniejszy związek z dzieckiem, tym silniejsza ochrona matki przez depresją i niepokojem, a także labilnością emocjonalną i utratą panowania nad własnym zachowaniem. Istnieją też badania, których wyniki sugerują, że właśnie duże natężenie więzi z nienarodzonym dzieckiem może współwystępować z objawami depresji
23 Trudne doświadczenia a więź z dzieckiem poronienia w przeszłości wpływają niekorzystnie na następną udaną ciążę badania Bielawskiej-Batorowicz wskazują na słabszą więź z dzieckiem w przypadku kobiet, które doświadczyły już poronień samoistnych lub leczyły się z powodu niepłodności mniejsze natężenie więzi chroni matkę przed emocjonalnymi skutkami ewentualnej straty
24 Trudne doświadczenia a więź z dzieckiem Reading uważa, że u kobiet po zapłodnieniu pozaustrojowym, rozwija się silniejsza więź z dzieckiem. Można to wytłumaczyć tym, że w takiej sytuacji przyszłe matki koncentrują się nadmiernie na stanie własnego zdrowia i problemie posiadania dziecka, jednocześnie nadając kolejnej ciąży szczególną wartość, a dziecku szczególne właściwości. Przez to po porodzie może matce być trudno nawiązać kontakt z dzieckiem i uniknąć rozczarowań.
25 Ciąża wysokiego ryzyka stan poczucia zagrożenia związanego z dalszym przebiegiem ciąży stany niepokoju, lęku, depresji
26 PORÓD
27 Zalety porodu naturalnego Służy dziecku matka skoncentrowana na tym, aby pomóc dziecku przyjść na świat, a nie na sobie. w trakcie porodu rozstanie matki z dzieckiem przebiega łagodnie poród naturalny umożliwia kobiecie natychmiastowe przytulenie malucha, dzięki czemu między matką a dzieckiem powstaje silna więź po porodzie kobieta o wiele szybciej dochodzi do siebie poród naturalny to czterokrotnie mniejsze ryzyko powikłań niż w przypadku cesarskiego cięcia łagodniejsze przejście malucha z wody na powietrze poród rodzinny i przecięcie pępowiny przez ojca budowanie relacji ojca z dzieckiem, oddzielenie od matki
28 Poród rodzinny 1. Obecność męża chroni rodzącą przed uczuciem strachu i osamotnienia. 2. Mąż jest najlepszym pośrednikiem między żoną a personelem medycznym. 3. Kobieta czuje się pewniej, gdy jest przy niej mąż. 4. Uczestniczenie męża w porodzie pozwala odkryć aktywne ojcostwo. 5. Poród rodzinny ujawnia wielką autentyczną wrażliwość uczuciową
29 PO URODZENIU
30 Im silniejsza więź przed porodem tym lepsze relacje, bardziej pozytywne spostrzeganie niemowlęcia po porodzie. Im pełniejsza więź z nienarodzonym dzieckiem tym mniej kłopotliwe okazuje się niemowlę w oczach matki
31 Zalety karmienia naturalnego Skład mleka dopasowuje się do potrzeb dziecka Ułatwia trawienie Jest bezpieczne, zawsze świeże Przeciwdziała alergiom, Zapobieganie infekcjom zawiera przeciwciała Zaspokaja odruch ssania Pozytywnie wpływa na rozwój aparatu mowy Zapewnia bliskość fizyczną matki Wzmacnia więź matki z dzieckiem Zaspokaja potrzeby emocjonalne dziecka
32 Zalety karmienia naturalnego dla matki: wygoda oszczędność szybszy powrót do dobrej formy po porodzie zmuszenie mamy do odpoczynku w czasie karmienia zarówno mama jak i dziecko potrzebują chwili spokoju wzmacnia więź matki z dzieckiem mniejsze ryzyko depresji poporodowej
33 Dziękuję za uwagę.
Przykład rodzicielstwa
Czy prawo może funkcjonować bez oznaczenia płci? Przykład rodzicielstwa dr Małgorzata Szeroczyńska Warszawa, 5 listopada 2013 r. Mężczyzna w ciąży Kazus Thomasa Beatie Jak zarejestrować dziecko, które
Bardziej szczegółowoCele i zadania BSŚR. Koordynator mgr Dorota Siebiata-Tomczyk
Cele i zadania BSŚR Koordynator mgr Dorota Siebiata-Tomczyk f. Anita Olejek Dyrektor Szpitala mgr Kornelia Cieśla Zadania BSŚR Ekologiczna odnowa rodziny Przygotowanie obojga rodziców do kontaktu z
Bardziej szczegółowoFazy rozwoju psychoseksualnego człowieka
Fazy rozwoju psychoseksualnego człowieka Spis treści Cel lekcji Jak przebiega rozwój człowieka Faza rozwoju płodowego Faza narodzin Faza niemowlęca Faza wczesnodziecięca Faza zabawy Wczesny okres szkolny
Bardziej szczegółowoProgram autorski Poznaję uczucia
Dziecko chce być dobre, Jeśli nie umie naucz, Jeśli nie wie wytłumacz, Jeśli nie może pomóż. Janusz Korczak Program autorski Poznaję uczucia 1 Anna Major Program Poznaję uczucia jest skierowany do dzieci
Bardziej szczegółowoRodzina jako system więzi społecznych i emocjonalnych.
Rodzina jako system więzi społecznych i emocjonalnych. Rodzina jest interpersonalnym systemem stosunków wewnątrz grupowych lub systemem społecznym. Te stosunki tworzone są przez więzi społeczne i emocjonalne.
Bardziej szczegółowoŻałoba i strata. Paulina Wróbel Instytut Psychologii UJ
Żałoba i strata Paulina Wróbel Instytut Psychologii UJ Żałoba Proces psychologicznej, społecznej i somatycznej reakcji, będącej odpowiedzią na utratę i jej konsekwencje. Spełnia prawie wszystkie kryteria
Bardziej szczegółowoWIĘŹ EMOCJONALNA Z DZIECKIEM W OKRESIE PRENATALNYM
Ewelina Popławska Sylwia Śliwowska Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie WIĘŹ EMOCJONALNA Z DZIECKIEM W OKRESIE PRENATALNYM Okres ciąży jest ważnym momentem w życiu kobiety i mężczyzny
Bardziej szczegółowoWykaz obowiązków rodzicielskich. Wykaz obowiązków rodzicielskich. Wykaz obowiązków rodzicielskich. Wykaz obowiązków rodzicielskich
Wypisz skojarzenia dotyczące macierzyństwa i ojcostwa. macierzyństwo Wykaz obowiązków rodzicielskich ojcostwo Wypisz skojarzenia dotyczące macierzyństwa i ojcostwa. macierzyństwo Wykaz obowiązków rodzicielskich
Bardziej szczegółowoPrzygotowanie do usamodzielnienia ciężarnych wychowanek placówki resocjalizacyjno rewalidacyjnej na przykładzie Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego w
Przygotowanie do usamodzielnienia ciężarnych wychowanek placówki resocjalizacyjno rewalidacyjnej na przykładzie Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego w Kwidzynie Analizą badawczą objęto 27 wychowanek ciężarnych
Bardziej szczegółowoWczesne wspomaganie rozwoju dziecka i jego rodziny
Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka i jego rodziny Fazy reakcji emocjonalnej rodziców w sytuacji pojawienia się niepełnosprawnego dziecka mgr Katarzyna Kowalska Dziecko niepełnosprawne w rodzinie Według
Bardziej szczegółowoWędrując ku dorosłości I Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Wyspiańskiego w Szubinie
Wędrując ku dorosłości I Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Wyspiańskiego w Szubinie Program nauczania wg: Teresa Król Maria Ryś Wydawnictwo Rubikon 30-376 Kraków, ul. Zakrzowiecka 39 D tel./fax: 12
Bardziej szczegółowoBĘDĘ PRZEDSZKOLAKIEM ADAPTACJA DZIECI 3-LETNICH W PRYWATNYM PRZEDSZKOLU POD MUCHOMORKIEM W TORUNIU
BĘDĘ PRZEDSZKOLAKIEM ADAPTACJA DZIECI 3-LETNICH W PRYWATNYM PRZEDSZKOLU POD MUCHOMORKIEM W TORUNIU WSTĘP Adaptacja polega na przystosowaniu się jednostki lub grupy do funkcjonowania w zmienionym środowisku
Bardziej szczegółowoSzanse i ryzyka Psycholog - Edna Palm
Rodzeństwo dzieci niepełnosprawnych Szanse i ryzyka Psycholog - Edna Palm Tłumaczenie: Psycholog - Dorota Fedorowska (Fundacja EDUCO) Czynniki obciążające rodziny posiadające niepełnosprawne dziecko Obciążenie
Bardziej szczegółowoCopyright 2014 by Wydawnictwo Naukowe Scholar Spółka z o.o. Publikacja dofinansowana przez Wydział Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego
Recenzje: prof. dr hab. Marina Zalewska dr hab. Mariola Bidzan, prof. UG Redaktor prowadząca: Anna Raciborska Redakcja i korekta: Dorota Kassjanowicz Adaptacja okładki i stron tytułowych: Katarzyna Juras
Bardziej szczegółowoScenariusz zajęć wychowania do życia w rodzinie dla klasy III gimnazjum:
Scenariusz zajęć wychowania do życia w rodzinie dla klasy III gimnazjum: Opracowała: mgr Anna Wojtkowiak Gimnazjum Gorzyce Wielkie. Temat : Odpowiedzialne rodzicielstwo. Rola matki i ojca w rodzinie. Treść
Bardziej szczegółowoMały przewodnik po zdrowiu kobiety
Mały przewodnik po zdrowiu kobiety Poradnie dla kobiet w ramach podstawowej opieki zdrowotnej w Skåne DOKĄD MAM SIĘ UDAĆ? CZY BĘDĘ MIAŁA BLIŹNIAKI? CZY TO DLA MNIE DOBRE? CZY TO NORMALNE? CZY TO JEST PŁATNE?
Bardziej szczegółowoPsychiczne skutki aborcji. Diana Fydryk WUM, II rok, Zdrowie Publiczne SKN Sekcja Promocji Zdrowia
Psychiczne skutki aborcji Diana Fydryk WUM, II rok, Zdrowie Publiczne SKN Sekcja Promocji Zdrowia Badania nad wpływem aborcji na psychikę kobiet, które poddały się zabiegowi przerwania ciąży prowadzone
Bardziej szczegółowoJak przystawiać dziecko do karmienia? to pytanie nurtuje większość mam.
Jak przystawiać dziecko do karmienia? to pytanie nurtuje większość mam. Ogólne zasady: 1. Przede wszystkim pamiętaj, że to dziecko jest przystawiane do piersi, a nie pierś do dziecka. 2. Można karmić dziecko
Bardziej szczegółowoModuł I. Podstawy wychowania do życia w rodzinie 24 godz. (24 wykłady) zakończony egzaminem
OPZ załącznik nr 1 Przygotowanie i przeprowadzenie wykładów oraz ćwiczeń audytoryjnych w ramach Kursu kwalifikacyjnego z zakresu zajęć edukacyjnych Wychowanie do życia w rodzinie - 4 zadania. Tematyka
Bardziej szczegółowoAlkohol w rodzinie zaburzone więzi
Konferencja szkoleniowa dla nauczycieli i pedagogów Życie z FAS Alkohol w rodzinie zaburzone więzi Beata Stebnicka Fundacja FASTRYGA Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Zabrzu Zaburzenia więzi Nie ma takiego
Bardziej szczegółowoWCZEŚNIAK I JEGO RODZICE. - relacja szczególna. Anna Majos położna, psycholog
WCZEŚNIAK I JEGO RODZICE - relacja szczególna Anna Majos położna, psycholog Relacja D Z I E C K O R O D Z I C E Niemowlęta mają wrodzone predyspozycje do interakcji z drugą osobą, a rodzice do odpowiedzi
Bardziej szczegółowoWychowanie do życia w rodzinie - klasa 4 szkoły podstawowej
Wychowanie do życia w rodzinie - klasa 4 szkoły podstawowej Rok szkolny 2017/2018 - nauczyciel mgr Joanna Brodowy Przygotowane na podstawie programu nauczania Wędrując ku dorosłości Teresy Król NR / TEMAT
Bardziej szczegółowoPODSTAWA PROGRAMOWA PRZEDMIOTU WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE IV ETAP EDUKACYJNY
PODSTAWA PROGRAMOWA PRZEDMIOTU WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE IV ETAP EDUKACYJNY Cele ogólne programu: 1. Pogłębianie wiedzy związanej z funkcjonowaniem rodziny, miłością, przyjaźnią, pełnieniem ról małżeńskich
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy. Psychologia potrzeb. Dr Monika Wróblewska EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Psychologia potrzeb Dr Monika Wróblewska Uniwersytet w Białymstoku 10 czerwca 2010 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL 1. Specyfika potrzeb
Bardziej szczegółowo1 Vademecum Młodych Rodziców Magdalena Sękowska
1 Spis treści 2 Spis treści Słowo wstępne......6 Część I: Ciąża...... 9 Świadome przygotowanie się do ciąży.... 10 Pierwsze oznaki ciąży.... 12 Pokonać ciążowe nudności.... 14 Rozwój płodowy dziecka....
Bardziej szczegółowoZAJĘCIA RUCHU ROZWIJAJĄCEGO Z ELEMENTAMI METODY VERONIKI SHERBORNE.
ZAJĘCIA RUCHU ROZWIJAJĄCEGO Z ELEMENTAMI METODY VERONIKI SHERBORNE. INNOWACJA PEDAGOGICZNA Przedszkole Kraina Marzeń w Czarnej Białostockiej 09.2008 r.- 06.2009 r. Zajęcia ruchu rozwijającego pod hasłem
Bardziej szczegółowoJak zapobiegać przemocy domowej wobec dzieci i młodzieży.
Jak zapobiegać przemocy domowej wobec dzieci i młodzieży. (Terapia Krótkoterminowa Skoncentrowana na Rozwiązaniu) Kontakt tel.: +48 600779294 e-mail: iwona@gabinetterapeutyczny.eu Iwona Czerwoniuk psychoterapeuta
Bardziej szczegółowoRola i znaczenie czytania w ogólnym rozwoju dziecka. Maja Adamkiewicz
Rola i znaczenie czytania w ogólnym rozwoju dziecka Maja Adamkiewicz Jakie ziarno w serca Wasze padnie, takim będzie późniejsze żniwo. Wszyscy chcemy, aby nasze dzieci wyrosły na mądrych, dobrych i szczęśliwych
Bardziej szczegółowoWYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE Program nauczania w gimnazjum
Maria Urban WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE Program nauczania w gimnazjum Wydawnictwo Edukacyjne Zofii Dobkowskiej Warszawa 2009 SPIS TREŚCI Założenia programu...........................................
Bardziej szczegółowoczytanie Jak najwcześniej
Każdy rodzic chce, by jego dzieci wyrosły na mądrych i kochających ludzi. Jedną z pierwszych inwestycji w rozwój dziecka jest niewątpliwie czytanie mu książek. Czytanie stymuluje rozwój mowy i usprawnia
Bardziej szczegółowoINDYWIDUALNY PROGRAM REWALIDACJI DLA DAMIANA SKRZYMOWSKIEGO UCZNIA KLASY II LO. W ZESPOLE SZKÓŁ W Łukowie NA LATA SZKOLNE
INDYWIDUALNY PROGRAM REWALIDACJI DLA DAMIANA SKRZYMOWSKIEGO UCZNIA KLASY II LO W ZESPOLE SZKÓŁ W Łukowie NA LATA SZKOLNE 2011-2012 OPRACOWAŁA Stanisława Gilewicz strona 1 /10 I. Cele główne: 1. Wspieranie
Bardziej szczegółowoAnaliza w zakresie elementów polityki zdrowotnej w tematyce poprawy opieki nad matką i dzieckiem. Bytomska Szkoła Świadomego Rodzicielstwa
Analiza w zakresie elementów polityki zdrowotnej w tematyce poprawy opieki nad matką i dzieckiem Bytomska Szkoła Świadomego Rodzicielstwa Przesłanki do realizacji programu usprawnienia kondycji fizycznej
Bardziej szczegółowoTrudne rozmowy z rodziną o stanie pacjenta z podejrzeniem śmierci pnia mózgu
Trudne rozmowy z rodziną o stanie pacjenta z podejrzeniem śmierci pnia mózgu Na sposobie rozmowy o krytycznym, nie rokującym żadnej poprawy stanie pacjenta z jego rodziną odciska swoje piętno nasz osobisty
Bardziej szczegółowoWychowanie do życia w rodzinie - klasa 8. szkoły podstawowej
Wychowanie do życia w rodzinie - klasa 8 szkoły podstawowej nauczyciel mgr Joanna Brodowy Przygotowane na podstawie programu nauczania Wędrując ku dorosłości Teresy Król NR / TEMAT PODSTAWA PROGRAMOWA
Bardziej szczegółowoSzpital przyjazny mamie
Szpital przyjazny mamie Przygotowania do porodu, sam poród, a także połóg to piękny czas, chociaż trudny dla wielu mam i ich rodzin. Będzie tym piękniejszy, im lepiej wszyscy będą do niego przygotowani.
Bardziej szczegółowoPROGRAM ADAPTACYJNY. Wskazówki dla rodziców. jak ułatwić dziecku start w przedszkolu.
PROGRAM ADAPTACYJNY Wskazówki dla rodziców jak ułatwić dziecku start w przedszkolu. Prawie dla każdego dziecka pierwsze dni pobytu w przedszkolu są okresem bardzo trudnym. Rozłąka z rodzicami powoduje
Bardziej szczegółowoANKIETA dla kobiet uczestniczących w zajęciach Szkoły Rodzenia
ANKIETA dla kobiet uczestniczących w zajęciach Szkoły Rodzenia 1. Wiek: (podkreśl właściwą odpowiedź ) a) 16 19 lat b) 20 25 lat c) 26 30 lat d) 31 35 lat e) powyżej 35 lat 2. Miejsce zamieszkania: (proszę
Bardziej szczegółowoI. Okazywanie szacunku innym ludziom, docenianie ich wysiłku i pracy, przyjęcie
PODSTAWA PROGRAMOWA PRZEDMIOTU WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE III etap edukacyjny: gimnazjum Cele kształcenia wymagania ogólne I. Okazywanie szacunku innym ludziom, docenianie ich wysiłku i pracy, przyjęcie
Bardziej szczegółowoPrawo pracy & Treningi SZOK KULTUROWY I STRATEGIE AKULTURYZACJI
Prawo pracy & Treningi SZOK KULTUROWY I STRATEGIE AKULTURYZACJI Zmieniaj opinie, bądź jednak wierny swoim zasadom; zmieniaj liście, ale swoje korzenie pozostaw nienaruszone. Victor Hugo Kulturajakogóralodowa
Bardziej szczegółowoKorespondujące. rekomendacje z wydanych. przez WHO wytycznych: chroniących, promujących i. wspierających karmienie. piersią w placówkach
Dziesięć Kroków Udanego Karmienia Piersią wersja po aktualizacji w 2018 roku porównanie z pierwotną wersją Dziesięciu Kroków oraz nowymi wytycznymi WHO z 2017 roku Dziesięć Kroków Udanego Karmienia Piersią
Bardziej szczegółowoZGODA NA ZASTOSOWANIE TECHNIK WSPOMAGANEGO ROZRODU - INSEMINACJA DOMACICZNA
ZGODA NA ZASTOSOWANIE TECHNIK WSPOMAGANEGO ROZRODU - INSEMINACJA DOMACICZNA My imię i nazwisko imię i nazwisko PESEL: PESEL:... kod pocztowy i pełny adres zamieszkania pozostający w związku małżeńskim
Bardziej szczegółowoI. Okazywanie szacunku innym ludziom, docenianie ich wysiłku i pracy, przyjęcie. postawy szacunku wobec siebie. Wnoszenie pozytywnego wkładu w Ŝycie
Podstawa programowa obowiązująca od roku szkolnego 2009/2010 III etap edukacyjny (klasy I III gimnazjum) Cele kształcenia wymagania ogólne I. Okazywanie szacunku innym ludziom, docenianie ich wysiłku i
Bardziej szczegółowoJestem odpowiedzialny. Jestem zdrowy Program profilaktyczny wczesnej seksualizacji młodzieży.
ZESPÓŁ SZKÓŁ NR 3 W PŁOŃSKU Jestem odpowiedzialny. Jestem zdrowy Program profilaktyczny wczesnej seksualizacji młodzieży. Opracowała: Renata Melzacka 2015-03-01 Cel główny: Kształtowanie zachowań i nawyków
Bardziej szczegółowoWychowanie do życia w rodzinie Szkoła podstawowa
Wychowanie do życia w rodzinie Szkoła podstawowa Podstawowe założenia, filozofia zmiany i kierunki działania Autor: Rafał Lew-Starowicz, Tomasz Kulasa Zawarta w podstawie programowej wiedza natury biologicznej
Bardziej szczegółowoDEPRESJA ASPEKT PSYCHOTERAPEUTYCZNY MGR EWA KOZIATEK. Członek Sekcji Naukowej Psychoterapii Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego WZLP Olsztyn
DEPRESJA ASPEKT PSYCHOTERAPEUTYCZNY MGR EWA KOZIATEK Członek Sekcji Naukowej Psychoterapii Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego WZLP Olsztyn PSYCHOTERAPIA Wywodzi się z greckich określeń: psyche (dusza)
Bardziej szczegółowoWYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE. w Zespole Szkół Nr 1 im. C. K. Norwida w Świdniku
WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE w Zespole Szkół Nr 1 im. C. K. Norwida w Świdniku 1 Wprowadzenie do nauczania w szkole zajęć Wychowanie do życia w rodzinie stawia przed nauczycielem ważne cele edukacyjne:
Bardziej szczegółowoPROGRAM ADAPTACYJNY PRZEDSZKOLA SAMORZĄDOWEGO W ZESPOLE PUBLICZNYCH PLACÓWEK OŚWIATOWYCH W WÓJCZY
PROGRAM ADAPTACYJNY PRZEDSZKOLA SAMORZĄDOWEGO W ZESPOLE PUBLICZNYCH PLACÓWEK OŚWIATOWYCH W WÓJCZY WSTĘP Adaptacja to proces polegający na przystosowaniu się jednostki lub grupy do funkcjonowania w zmienionym
Bardziej szczegółowoZADANIA EDUKACJI ELEMENTARNEJ
ZADANIA EDUKACJI ELEMENTARNEJ 1. Wspieranie dziecka w poznawaniu oraz wykorzystywaniu własnego potencjału rozwojowego i budowaniu pozytywnego obrazu własnego ja. 2. Tworzenie warunków umożliwiających dziecku
Bardziej szczegółowoMACIERZYŃSTWO A SEKSUALNOŚĆ KOBIETY
MACIERZYŃSTWO A SEKSUALNOŚĆ KOBIETY Beata Świątek-Brzezińska, Uniwersytet Jagielloński beata.adamik@uj.edu.pl Streszczenie Wiele kobiet doświadcza trudności w sferze intymności i seksualności po urodzeniu
Bardziej szczegółowoZaburzenia w funkcjonowaniu rodzin dzieci niepełnosprawnych dr Maria Ożóg-Radew Instytut Pedagogiki 1. w stanie emocjonalnym rodziców - 4 fazy zmian w stanie emocjonalnym rodziców: 1. faza wstrząsu; 2.
Bardziej szczegółowoPsychologiczne skutki doświadczania przemocy w życiu dorosłym. Renata Kałucka
Psychologiczne skutki doświadczania przemocy w życiu dorosłym. Renata Kałucka Konferencja jest współfinansowana ze środków m.st. Warszawa. Porządek życia rodzinnego Zasady Granice Chaos Status quo związane
Bardziej szczegółowoZABURZENIA WIĘZI, DEPRESJA, - PSYCHOLOGICZNE SKUTKI KRZYWDZENIA DZIECKA
ZABURZENIA WIĘZI, DEPRESJA, - PSYCHOLOGICZNE SKUTKI KRZYWDZENIA DZIECKA KARINA OWSIANKO PSYCHOLOG, PEDAGOG RESOCJALIZACYJNY DZIECKO KRZYWDZONE. Zamknij się! Uspokój się albo pożałujesz, że się urodziłeś
Bardziej szczegółowoFORMULARZ DLA PARY Z PROBLEMEM NIEPŁODNOŚCI
Dodatkowe informacje: FORMULARZ DLA PARY Z PROBLEMEM NIEPŁODNOŚCI DANE OSOBOWE lek. med. Laura Grześkowiak Data wypełnienia: Imiona (męża i żony):.. Nazwisko(a):. Adres:... Tel. kontaktowy: PESEL: CZĘŚD
Bardziej szczegółowoZnaczenie wartości w budowaniu więzi w rodzinie
Znaczenie wartości w budowaniu więzi w rodzinie Zofia Kończewska-Murdzek Maria Murdzek-Wierzbicka Jan Wierzbicki Psychologia jako nauka opisująca i wyjaśniająca ludzkie zachowanie oraz jego podmiotowe
Bardziej szczegółowoPOSTAWY RODZICIELSKIE
POSTAWY RODZICIELSKIE Wychowanie bez błędów jest mitem. Nic takiego nie istnieje. I nie tylko nie istnieje, ale wręcz nie powinno istnieć. Rodzice są ludźmi. Popełniają więc błędy i nie wiedzą wszystkiego.
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Wspieranie miękkich kompetencji dziecka Mgr Beata Skowrońska Uniwersytet w Białymstoku 2 października 2014 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL
Bardziej szczegółowoGRAŻYNA KOWALCZYK. Zadanie finansowane ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata
GRAŻYNA KOWALCZYK SĄ TYLKO DWA SPOSOBY NA ŻYCIE. JEDEN TO ŻYCIE TAK, JAKBY NIC NIE BYŁO CUDEM. DRUGI TO ŻYCIE TAK, JAKBY WSZYSTKO BYŁO CUDEM (Albert Einstein) Wykaz rzeczy niszczących i zagrażających życiu
Bardziej szczegółowoWczesne Wspomaganie Rozwoju Dziecka
Wczesne Wspomaganie Rozwoju Dziecka mgr Aneta Żurek zurek@womczest.edu.pl Podstawowe kierunki realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2015/2016 1. Wzmocnienie bezpieczeństwa dzieci i młodzieży,
Bardziej szczegółowoPlan Porodu. Chciałabym, aby w sali porodowej było przyciemnione światło, panowała cisza.
Plan Porodu Imię i Nazwisko Termin porodu Lekarz/położna prowadzący/a ciążę Osoba towarzysząca podczas porodu Napisałam ten Pan Porodu, by przekazać Państwu moje oczekiwania związane z porodem. Będę wdzięczna,
Bardziej szczegółowoPROGRAM ADAPTACYJNY MIEJSKIEGO PRZEDSZKOLA NR 80 W KATOWICACH
PROGRAM ADAPTACYJNY MIEJSKIEGO PRZEDSZKOLA NR 80 W KATOWICACH Spis treści: 1. Wstęp 3 2. Założenia programu adaptacyjnego 4 3. Cele programu 4 4. Harmonogram działań 5 5. Ewaluacja spodziewane efekty wdrażania
Bardziej szczegółowoDiagnoza przemocy w rodzinie wobec małego dziecka
Diagnoza przemocy w rodzinie wobec małego dziecka Katarzyna Fenik-Gaberle Kraków, 12.10.2017 r. Przemoc w rodzinie wobec dziecka Przemoc doświadczanie (z reguły powtarzalne) trudnych emocji: niepokoju,
Bardziej szczegółowoWychowanie do życia w rodzinie - klasa 7 szkoły podstawowej
Wychowanie do życia w rodzinie - klasa 7 szkoły podstawowej Rok szkolny 2017/2018 - nauczyciel mgr Joanna Brodowy Przygotowane na podstawie programu nauczania Wędrując ku dorosłości Teresy Król NR/ TEMAT
Bardziej szczegółowozajęcia socjoterapeutyczne
zajęcia socjoterapeutyczne SP 2 dla uczniów Szkoły Podstawowej nr 2 w Chojnie Podstawa prawna Istota socjoterapii Program zajęć socjoterapeutycznych Podstawa prawna ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ
Bardziej szczegółowoJak rozmawiać z rodziną po stracie osoby bliskiej? szkolenie dla lekarzy i personelu medycznego
Jak rozmawiać z rodziną po stracie osoby bliskiej? szkolenie dla lekarzy i personelu medycznego Cele szkolenia Celem szkolenia jest przedstawienie lekarzom i personelowi medycznemu technik właściwej komunikacji
Bardziej szczegółowoW kontakcie ze SWOIM DZIECKIEM. Ruchy dziecka w okresie ciąży - poradnik
W kontakcie ze SWOIM DZIECKIEM Ruchy dziecka w okresie ciąży - poradnik Dlaczego ruchy mojego dziecka są ważne? Dlaczego zalecamy kobietom, żeby zwracały uwagę na ruchy płodu? Jedną z najłatwiejszych metod
Bardziej szczegółowoCentrum Szkoleniowo-Terapeutyczne SELF. www.cst-self.pl
Centrum Szkoleniowo-Terapeutyczne SELF Biuro i gabinety psychoterapii: ul. Zygmuntowska 12/5, 35-025 Rzeszów Moje dziecko idzie do szkoły Dobry start szkolny ma zasadnicze znaczenie dla dalszej edukacji.
Bardziej szczegółowoOd najmłodszych lat dziecko powinno być wprowadzone w świat muzyki. Sposób, w jaki zostanie zachęcone w przedszkolu i w domu do słuchania muzyki,
Od najmłodszych lat dziecko powinno być wprowadzone w świat muzyki. Sposób, w jaki zostanie zachęcone w przedszkolu i w domu do słuchania muzyki, śpiewania, a nawet tworzenia łatwych melodii oraz w jakim
Bardziej szczegółowoRADA SZKOLENIOWA. Temat: Dziecko z niską samooceną (z niskim poczuciem własnej wartości).
RADA SZKOLENIOWA Temat: Dziecko z niską samooceną (z niskim poczuciem własnej wartości). Samoocena to wyobrażenienatemattego,kimiczymjesteśmy, a więc postrzeganie samego siebie. Poczucie własnej wartości
Bardziej szczegółowodr Urszula Sajewicz-Radtke. Specjalistyczna Poradnia Psychologiczno- Pedagogiczna Tęcza w Gdańsku Gdańsk, r.
dr Urszula Sajewicz-Radtke. Specjalistyczna Poradnia Psychologiczno- Pedagogiczna Tęcza w Gdańsku Gdańsk, 08.06.2017 r. O czym będę mówić? n O ulubionym organie w ciele ludzkim. n O tym jak go stymulować?
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWACZY PRZEDSZKOLA NR 24, PRZY ZESPOLE SZKÓŁ SPECJALNYCH NR 4
PROGRAM WYCHOWACZY PRZEDSZKOLA NR 24, PRZY ZESPOLE SZKÓŁ SPECJALNYCH NR 4 Opracowanie : Justyna Marcisz Anna Żegleń I. Cele ogólne programu Kształtowanie prawidłowych postaw funkcjonowania w grupie w oparciu
Bardziej szczegółowo10 SEKRETÓW NAJLEPSZYCH OJCÓW 1. OKAZUJ SZACUNEK MATCE SWOICH DZIECI 2. DAJ DZIECIOM SWÓJ CZAS
10 SEKRETÓW NAJLEPSZYCH OJCÓW 1. OKAZUJ SZACUNEK MATCE SWOICH DZIECI Jedną z najlepszych rzeczy, jaką ojciec może zrobić dla swoich dzieci, to okazywać szacunek dla ich mamy. Jeśli jesteś żonaty, dbaj
Bardziej szczegółowoWspółpraca doradcy zawodowego z rodzicami. Elwira Zadęcka Krakowska Szkoła Doradztwa Zawodowego
Współpraca doradcy zawodowego z rodzicami Elwira Zadęcka Krakowska Szkoła Doradztwa Zawodowego Wybór zawodu wyznacza kierunek kształcenia wyznacza kierunek i stopień rozwoju osobowości umożliwia przynależność
Bardziej szczegółowoJak pomóc 6-latkowi w dobrym funkcjonowaniu w szkole: co mogą zrobić rodzice, a co powinna zrobić szkoła?
Akredytacja Państwowej Komisji Akredytacyjnej (Uchwała Nr 474/2010 z dn. 27.05. 2010r.)1111 Jak pomóc 6-latkowi w dobrym funkcjonowaniu w szkole: co mogą zrobić rodzice, a co powinna zrobić szkoła? Anna
Bardziej szczegółowoSprawdź jakie uprawnienia przysługują Ci w ramach ustawy o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin Za życiem
Sprawdź jakie uprawnienia przysługują Ci w ramach ustawy o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin Za życiem Kto może skorzystać z uprawnień: Każda kobieta, w ciąży i jej rodzina (w zakresie informacji i poradnictwa
Bardziej szczegółowoJAK DBAĆ O SIEBIE W CIĄŻY I PO PORODZIE
JAK DBAĆ O SIEBIE W CIĄŻY I PO PORODZIE Prezentacja przygotowana w ramach Programu opieki psychologicznej i laktacyjnej nad mieszkańcami Gdańska MACIERZYŃSTWO KROK PO KROKU Sfinansowano ze środków Miasta
Bardziej szczegółowoWYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE III etap edukacyjny: gimnazjum
WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE III etap edukacyjny: gimnazjum Cele kształcenia - wymagania ogólne 1. Okazywanie szacunku innym ludziom, docenianie ich wysiłku i pracy, przyjęcie postawy szacunku wobec
Bardziej szczegółowoBadanie opinii na temat karmienia piersią wśród mam i kobiet w ciąży
Badanie opinii na temat karmienia piersią wśród mam i kobiet w ciąży Raport z wynikami badania ilościowego realizowanego dla: 22.05.2014, Warszawa Spis treści 2 Metoda badania 3 Podsumowanie i główne wyniki
Bardziej szczegółowoFirma EDU-INNOWACJA. zaprasza Państwa na Warsztaty. Uwolnij swój stres - znajdź pokłady relaksu. Jesteśmy przekonani, iż
Firma EDU-INNOWACJA zaprasza Państwa na Warsztaty Uwolnij swój stres - znajdź pokłady relaksu. Jesteśmy przekonani, iż przyniesą one Państwu wiele korzyści przekładając się na harmonizację całego ciała.
Bardziej szczegółowoU S T AW A z z poprawkami z 2016
U S T AW A z 1993 z poprawkami z 2016 o o powszechnej ochronie życia ludzkiego i wychowaniu do życia w rodzinie Uznając, że wyrażona w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej zasada prawnej ochrony życia
Bardziej szczegółowoWsparcie rodziny w kontekście wczesnego wspomagania rozwoju dziecka. Paweł Wakuła Powiatowa Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Białymstoku
Wsparcie rodziny w kontekście wczesnego wspomagania rozwoju dziecka Paweł Wakuła Powiatowa Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Białymstoku 1 Już przed narodzeniem dziecka rodzina zmienia się i przygotowuje
Bardziej szczegółowoWstęp. Przedmowa. 2o Psychologia rozwoju człowieka 63
Wstęp Przedmowa n 1. Cele, założenia i zastosowanie psychologii 13 1.1. Analiza zachowania i doznawania jako zadanie psychologii 14 1.2. Psychologia jako dziedzina badań 16 1.2.1. Cele badań naukowych
Bardziej szczegółowoJak sobie radzić ze stresem
Jak sobie radzić ze stresem Nie wiesz jak poradzić sobie ze stresem? Przeczytaj nasz poradnik! str. 1 Czym jest stres? Zjawisko stresu wynika z braku równowagi między oczekiwaniami kierowanymi pod adresem
Bardziej szczegółowoV Kongres Księgowych Oświaty. Zakopane, maja 2019 r.
V Kongres Księgowych Oświaty Zakopane, 30-31 maja 2019 r. Odporność psychiczna czyli jak budować swoją wewnętrzną siłę? Dawid Bachryj Zakopane 2019. ODPORNOŚĆ PSYCHICZNA Z ang. resillience elastyczność,
Bardziej szczegółowoJAK BLISCY MOGĄ WSPIERAĆ KOBIETĘ W CIĄŻY I PO PORODZIE
JAK BLISCY MOGĄ WSPIERAĆ KOBIETĘ W CIĄŻY I PO PORODZIE Prezentacja przygotowana w ramach Programu opieki psychologicznej i laktacyjnej nad mieszkańcami Gdańska MACIERZYŃSTWO KROK PO KROKU Sfinansowano
Bardziej szczegółowoNie mów dziecku, jak bardzo je kochasz, pokaż to, poświęcając mu czas.
Nie mów dziecku, jak bardzo je kochasz, pokaż to, poświęcając mu czas. Ulrich Schaffer WSZYSCY CHCEMY, ABY NASZE DZIECI WYROSŁY NA MĄDRYCH, DOBRYCH I SZCZĘŚLIWYCH LUDZI. JEST NA TO SPOSÓB - CZYTAJMY DZIECIOM!
Bardziej szczegółowoPoród z mężem. Grzegorz Jakiel. I Klinika Położnictwa i Ginekologii CMKP w Warszawie
Poród z mężem Grzegorz Jakiel I Klinika Położnictwa i Ginekologii CMKP w Warszawie Kreowanie obyczaju W chwili obecnej niezwykle rzadko widzimy rodzącą bez partnera Mężczyźni uczestniczą w porodzie Kangurują
Bardziej szczegółowoKongres Rodziny 18 marca 2017 Ewa Ślizień Kuczapska WUM Bożena Pustoła UKSW Profamilia - dwugłos
Kongres Rodziny 18 marca 2017 Ewa Ślizień Kuczapska WUM Bożena Pustoła UKSW Profamilia - dwugłos Z Matką Z Ojcem Z sobą samą Z Bogiem Z mężem Więź Więzi Ze swoją kobiecością i płodnością Z akceptacją siebie
Bardziej szczegółowoKWESTIONARIUSZ WYWIADU POUFNEGO Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna nr 1 w Warszawie Imię i nazwisko dziecka... data...
Wszystkie informacje są poufne i nie zostaną udostępnione osobom trzecim. Poszczególne pytania mają na celu zrozumienie i określenie problemów dziecka oraz dostosowanie adekwatnej pomocy. DANE DZIECKA
Bardziej szczegółowoPROGRAM ADAPTACYJNY DLA KLASY I " JUŻ JESTEM UCZNIEM" OPRACOWANY DLA UCZNIÓW SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 357
PROGRAM ADAPTACYJNY DLA KLASY I " JUŻ JESTEM UCZNIEM" OPRACOWANY DLA UCZNIÓW SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 357 Z chwilą rozpoczęcia nauki szkolnej dziecko wkracza w zupełnie nowy etap swojego życia. Spotyka się
Bardziej szczegółowoI. Poznanie siebie. 1. Jakie są twoje mocne strony, zalety? 2. Jakie widzisz mocne strony, zalety partnera?
Co pewien czas zdarza mi się rozmawiać z osobą żyjącą w małżeństwie (najczęściej z żoną) o trudnościach w związku. Podczas długiej rozmowy często dochodzimy do tego, że te trudności mają swe korzenie daleko
Bardziej szczegółowoSpis treści. Spis treści. Wstęp... Jak wspierać rozwój przedszkolaka?... Jak ćwiczyć dziecięcy umysł?...
Spis treści Spis treści Wstęp... Jak wspierać rozwój przedszkolaka?... Jak ćwiczyć dziecięcy umysł?... Koncentracja i spostrzeganie... Pamięć i wiedza... Myślenie... Kreatywność... Zadania, które pomogą
Bardziej szczegółowoJózef Augustyn SJ INTEGRACJA SEKSUALNA PRZEWODNIK. w poznawaniu i kształtowaniu własnej seksualności
Józef Augustyn SJ INTEGRACJA SEKSUALNA PRZEWODNIK w poznawaniu i kształtowaniu własnej seksualności Wydawnictwo WAM Kraków 2009 SPIS TREŚCI Wprowadzenie... 5 ROZDZIAŁ I ROZWÓJ SEKSUALNY W OKRESIE DZIECIŃSTWA
Bardziej szczegółowoJakość systemu rodzinnego a czynniki chroniące i czynniki ryzyka w profilaktyce zachowań dysfunkcjonalnych
Jakość systemu rodzinnego a czynniki chroniące i czynniki ryzyka w profilaktyce zachowań dysfunkcjonalnych dr Wiesław Poleszak Zakład Pomocy Psychologicznej i Psychoprofilaktyki Wydział Pedagogiki i Psychologii
Bardziej szczegółowoWYDZIAŁ PEDAGOGICZNY KATEDRA NAUK O RODZINIE
WYDZIAŁ PEDAGOGICZNY KATEDRA NAUK O RODZINIE Rodzina najlepsza inwestycja wspierana z EFS Rola i znaczenie edukacji kadr wspomagających rodzinę Ks. dr Wiesław Matyskiewicz STUDENCI NAUK O RODZINIE ZDOBYWAJĄ
Bardziej szczegółowoSpis treści. II Miłość i seksualność I c:~łc)1ftiie!it 11. Od Autorów 9
Spis treści Od Autorów 9 I c:~łc)1ftiie!it 11 1. Kim jestem? 12 1.1. Konieczność czy wolność? 13 1.2. Samotność czy wspólnota? 17 1.3. Sprawa płci 18 2. Rozwój człowieka 21 2.1. Na czym polega rozwój człowieka
Bardziej szczegółowo1a. Osobą sprawującą opiekę był/była:?
1. Czy miała Pani wyznaczoną osobę sprawującą opiekę? osoba sprawująca opiekę lekarz specjalista w dziedzinie położnictwa i ginekologii, lekarz ze specjalizacją I stopnia w dziedzinie położnictwa i ginekologii,
Bardziej szczegółowoMacierzyństwo a choroby reumatyczne. Ines Pokrzywnicka - Gajek
Macierzyństwo a choroby reumatyczne Ines Pokrzywnicka - Gajek Co to jest choroba reumatyczna? Choroby reumatyczne to różnorodna pod względem objawów grupa obejmująca ponad 300 odrębnych jednostek. Większość
Bardziej szczegółowoTEATR BLIŻEJ DZIECKA
TEATR BLIŻEJ DZIECKA Wiemy nie od dziś, że dziecko uczy się kontaktu ze sztuką już od wczesnego dzieciństwa. Wrodzona wrażliwość pozwala mu żywo reagować na melodyjność głosu matki i śpiewane przez nią
Bardziej szczegółowoMetoda Opcji Metoda Son-Rise
Metoda Opcji Metoda Son-Rise autorzy: Barry Kaufman oraz Samahria Kaufman syn diagnoza- głęboki autyzm i opóźnienie umysłowe, IQ poniżej 30; opracowali własną metodę-> obserwując zachowania syna stwierdzili,
Bardziej szczegółowo