Źródła pasożytów człowieka obejmują: Transmisja przenoszenie pasożytów
|
|
- Klaudia Podgórska
- 5 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Charakterystyka wybranych pasożytów człowieka i wywoływanych przez nie chorób. dr n. med. Małgorzata Blatkiewicz Zakład Biologii Medycznej Źródła pasożytów człowieka obejmują: Środowisko (woda i gleba) Żywność Wektory stawonogi krwiopijne mogą przenosić wirusy, bakterie, pierwotniaki (np. malaria) Zwierzęta domowe i dzikie Człowiek i jego przedmioty osobiste Transmisja przenoszenie pasożytów POZIOMA Aktywne wnikanie pasożytów Kontakt Konsumpcja Wektory Zabiegi medyczne 1
2 PIONOWA Transmisja przenoszenie pasożytów Klasyfikacja pasożytów: STAWONOGI (Arthropoda) Ciało podzielone na segmenty, parzyste członowane odnóża, szkielet zewnętrzny, utworzony z płytek ruchomo połączonych ze sobą. W rozwoju osobniczym przechodzą postać larwalną. Wyróżniamy m. in. podgromadę roztocza (Acari), PAJĘCZAKI - ROZTOCZA 2
3 Świerzbowiec ludzki (Sarcoptes scabiei) Dorosłe roztocza mają przeciętnie 0,3-0, 4 mm długości. Świerzbowiec ma rozmieszczenie kosmopolityczne 300 milionach zarażonych na świecie i około w Polsce Jest pasożytem zwierząt domowych i ludzi, jednak może przeżyć wiele godzin poza gospodarzem (łatwe rozprzestrzenianie się). Transmisja poprzez bezpośredni kontakt z zakażonym bądź z rzeczami osobistymi zakażonego (ubrania, ręczniki, itp.), także transmisja seksualna. Najczęściej występuje epidemicznie w miejscach zatłoczonych : domy opieki, obozy wojskowe, więzienia. Świerzbowiec ludzki (Sarcoptes scabiei) Główne objawy powodowane przez samicę, która drąży serpentynowate korytarze i komory w warstwie rogowej naskórka W ciągu 3 m-cy samica może znieść w komorach nawet 1,5 mln jaj Larwy żywią się szczątkami tkanki pozostawionymi przez samicę Świerzbowiec ludzki (Sarcoptes scabiei) Po upływie 3-6 tyg. od zakażenia występują główne objawy: uporczywe swędzenie i zmiany skórne, które można uwidocznić pędzlując skórę nalewką jodową lub atramentem Świerzb u psa Najczęstsze umiejscowienie intensywnego świądu: boczne powierzchnie palców rąk, fałdy międzypalcowe, nadgarstki, zgięcia łokciowe, boczne powierzchnie tułowia, brzuch, okolice narządów płciowych Świerzb na ręce 3
4 Świerzb Odmianą jest świerzb norweski występujący u osób z obniżoną odpornością ogólną (AIDS, choroby hematologiczne). Charakterystyczne objawy świąd skóry, o tak silnym natężeniu, że chory nie jest w stanie powstrzymać się od drapania; suche i jednocześnie swędzące strupy na całej powierzchni ciała; silne łuszczenie się skóry. Nużeniec ludzki (Demodex folliculorum) długość (najczęściej 0,2-0,3 mm) i 0.45 mm grubości występuje u 9 na 10 badanych osób kosmopolityczne rozpowszechnienie odżywia się łojem i przesączem osocza krwi. Częściej występuje u ludzi z łojotokiem (do skóry tłustej łatwiej przywiera kurz) przenoszony jest wraz z kurzem, przez kontakt bezpośredni z osobą zarażoną, przez stosowanie tych samych przyborów kosmetycznych, ręczników i ubrań Pasożytuje w mieszkach włosowych oraz gruczołach łojowych, szczególnie w okolicy nosa i ust. Nużeniec ludzki (Demodex folliculorum) 240 godzin = 10 dni! 4
5 Nużeniec ludzki (Demodex folliculorum) ciało nużeńca ( tylna część ciała nużeńca wystaje z tkanki ( Miejsce pasożytowania nużeńca Nużeniec ludzki (Demodex folliculorum) na ogół nie wywołuje poważnych objawów chorobowych niekiedy może powodować zapalenie gruczołu łojowego lub mieszka włosowego, uniemożliwiając wydzielanie łoju - stan zapalny, ból i powstanie ropnia (wyprysk ropny) sprzyja zakażeniom bakteryjnym, szczególnie w przebiegu trądziku i zapalenia łojotokowego skóry przyczynia się do powstawania wągrów (zaskórników) wrażliwe osoby odczuwają lekkie swędzenie skóry odchody nużeńca mogą u niektórych osób wywoływać uczulenie i podrażnienie ujścia gruczołów łojowych. Kleszcz pospolity (Ixodes ricinus) pajęczak z rzędu roztoczy odżywiający się krwią kręgowców Są małych rozmiarów: samica 3-4mm, samiec 2,5 mm Po opiciu krwią ich rozmiary zwiększają się do kilku cm! przenoszą wiele groźnych bakterii i wirusów, które mogą być przyczyną takich chorób człowieka jak: gorączka plamista, zapalenie opon mózgowych, borelioza 5
6 Kleszcz pospolity (Ixodes ricinus) samiec samica larwa nimfa 6
7 Skórożarłoczek skryty (Dermatophagoides pteronyssinus) Odżywia się naskórkiem człowieka, bakteriami, grzybami i szczątkami roślin. Wydzieliny i wydaliny tego roztocza wywołują alergię (wyprysk, świąd skóry, astma i td.). Przenosi się wraz z kurzem. Im starsza tapicerka na meblach i pościel (poduchy, kołdry) tym więcej osobników je zamieszkuje i silniej działają alergogennie. Podaje się leki ogólne i miejscowe przeciwhistaminowe, przeciwzapalne, przeciwwysiękowe, przeciwświądowe, uspokajające. Leczenie na ogół objawowe. W razie potrzeby leki przeciwdychawicze. 7
8 Skórożarłoczek skryty (Dermatophagoides pteronyssinus) Leczenie przyczynowe i profilaktyka: wyeliminowanie roztoczy z mieszkania: łóżka wodne, brak tapicerki, unikanie firan, dywanów, wszelkich łapaczy kurzu, wentylatory z filtrami, zachowanie czystości w mieszkaniu przy użyciu odkurzaczy z filtrami wodnymi. Utrzymywanie mieszkania w dobrym stanie technicznym (szczelne okna, brak szpar w podłogach i ścianach, brak uwilgotnienia ścian). Częste zmienianie pościeli, w tym poduszek i kołder. Częsta zmiana odzieży. Unikanie gromadzenia starych ubrań w szafach OWADY Wesz głowowa (Pediculus humanus capitis) wywołuje wszawicę. Wszy są stawonogami, pasożytami zewnętrznymi, bytującymi na skórze, żywią się krwią; W obrębie skóry owłosionej głowy obecne są żywe pasożyty, ich jaja i larwy (gnidy); Ich obecność wywołuje zmiany skórne sączące i ropne, obecne są liczne nawarstwione strupy; Wesz głowowa ma długość 2-3 mm; Dorosła samiczka składa od 100 do 300 jaj, w rytmie 8-10 dziennie, które przylegają mocno do włosów dzięki substancji klejącej; Z jaj w ciągu 6-10 dni wykluwają się larwy (gnidy), które przeradzają się w dorosłe pasożyty. W miejscu ukłucia przez wesz powstaje niewielka grudka, której towarzyszy świąd 8
9 Wesz głowowa Gnidy Dorosłe wszy Wszawica odzieżowa Wywoływana przez wesz odzieżową ; Wesz odzieżowa rozmnaża się znacznie szybciej i krócej żyje (10 dni) niż wesz głowowa ; Wszy i gnidy obecne są w obrębie ubrania, szczególnie w szwach i w fałdach; Na skórze głównie karku i pleców mogą być obecne grudki obrzękowe i wykwity ropne; W dłużej trwającej wszawicy skóra wykazuje brunatnożółte przebarwienia i uporczywy świąd Wszawica odzieżowa 9
10 Pluskwa domowa (Cimex lactularius) Owad brunatny, spłaszczony, o skrzydełkach zderukowanych i czułkach 4-członowych. Żywi się krwią zwierząt ciepłokrwistych, w tym człowieka. Była prawie wytępiona w krajach rozwiniętych (z użyciem DDT), ale współcześnie obserwowany jest jej powrót. Potrafi być uciążliwa w warunkach domowych, często poprzez aktywność nocą w łóżkach. OBJAWY: Nieprzyjemny zapach miejscu żerowania owadów, alergiczne zmiany skórne, grudki zapalne, świąd, pokrzywka, katar, kichanie. Pchła ludzka (Pulex irritans) Pchła nie posiada skrzydeł, ciemnobrunatne ciało jest bocznie spłaszczone, a nóżki bardzo skoczne. Pchła ludzka ma kłująco-ssący aparat gębowy. Samice w przeciągu godzin po pobraniu krwi składają jaj dziennie przez okres ok. 100 dni, w miejscach brudnych i zakurzonych. Pełny cykl rozwojowy trwa ok. 3-4 tygodni. Dorosłe osobniki opuszczają kokon, gdy poczują dwutlenek węgla, wzrost temperatury. Jest to dla nich sygnał, że w pobliżu znajduje się żywiciel. Pchłę ludzką od innych odróżnia brak na głowie i przedtułowiu chitynowych grzebyków. Jest to gatunek kosmopolityczny, spotykany również na ptakach, świniach, gryzoniach, zwierzętach domowych i drapieżnych. PIERWOTNIAKI (Protozoa Pierwotniaki zwierzęce) Organizmy jednokomórkowe (samodzielny organizm) Podziału dokonujemy na podstawie ich organelli ruchu: - pełzaki: nibynóżki (pseudopodia) - wiciowce wici (undulopodia, falagellae) - orzęski ktrótkie undulopodia o charakterze rzęsek (cilia) Możemy zaobserwować postać wegetatywną trofozoit, oraz przetrwalinikową cysta. 10
11 Pełzak czerwonki (Entamoeba histolytica) Entameboza Pełzakowica jelitowa może mieć charakter ostry lub przewlekły (z owrzodzeniem jelita grubego) Pełzakowica pozajelitowa na skutek przebicia się pełzaka z jelita grubego do naczyń krwionośnych i limfatycznych, może on dostać się do innych narządów. Najczęściej lokalizuje się w wątrobie, a także skórze, płucach i mózgu. Rzęsistek pochwowy (Trichomonas vaginalis) pierwotniak z grupy wiciowców; pasożyt bytujący w drogach moczowo-płciowych człowieka Wywołuje przenoszoną drogą płciową chorobę rzęsistkowicę Rzęsistek pochwowy (Trichomonas vaginalis) Objawy: zaczerwienienie i obrzęk błony śluzowej, punkcikowate zaczerwienienia ubytki nabłonka, uporczywy świąd, ból, pieczenie, wydzielina bardzo obfita, pienista o nieprzyjemnej woni Może wnikać do cewki moczowej praz pęcherza moczowego oraz do kanału szyjki macicy, trzonu i jajowodów. Mężczyzna nosiciel, brak objawów klinicznych, konieczne leczenie partnera 11
12 Toksoplazmoza Wywoływana przez pierwotniaka Toksoplasma gondii Zarażenie przez spożycie niedogotowanego mięsa zawierającego cysty bądź pokarmów zanieczyszczonych kałem, moczem bądź śliną zwierząt zarażonych Według danych WHO zarażenie dotyczy 1/3 ludności świata; Polska -25% zbadanych osób U osób z prawidłową odpornością brak objawów; najbardziej niebezpieczna dla kobiet ciężarnych W Polsce odczyny dodatnie u około 70% kobiet z zaburzeniami przebiegu ciąży (poronienia) U noworodków, które zostały zakażone przez łożysko choroba ma charakter nabyty Występuje u nich triada objawów tzw. triada Sabina- Pinkertona, do których należą: małogłowie, i/lub wodogłowie, zapalenie siatkówki oraz naczyniówki, często znacznego stopnia opóźnienie rozwoju umysłowego Toksoplasma gondii Pierwotniak, ma kształt rogalikowaty, na przodzie zaostrzony Żywicielem ostatecznym jest kot, a pośrednim wszystkie ssaki oraz ptaki Wyróżniamy dwie postacie kliniczne toksoplazmozy : nabytą i wrodzoną Pasożytuje w miocytach i neuronach Postacią inwazyjną jest trofozoit Zapobieganie toksoplazmozie: 1. Przestrzeganie zasad higieny w kontakcie z kotami, zwłaszcza muszą uważać kobiety młode i ciężarne; 2. Wykonywanie okresowych badań zwierząt u weterynarza; 3. Dbałość o czystość środowiska (zwłaszcza miejsc zabaw dzieci np. skwerów, piaskownic); 4. Okresowe badanie na toksoplazmozę kotów dla sprawdzenia czy nie są siewcami cyst. Stwierdzenie u kota w kale oocyst toksoplazmy nie jest wskazaniem do uśpienia zwierzęcia lecz do jego leczenia; 5. Spożywanie mięsa po obróbce termicznej. Natomiast mięso przeznaczone do spożycia na surowo powinno być zamrożone przynajmniej przez dobę. 12
13 Lamblia (Giardia lamblia, Lamblia intestinalis) Wywoływana przez lamblie (Giardia lamblia, Lamblia intestinalis) Choroba brudnych rąk Co 20-ty Polak jest zarażony; w tym na 3 dzieci 2 Najczęstsze objawy: nawracające, przewlekłe bóle brzucha, biegunki z dużą ilością śluzu, ogólne osłabienie Zakażenie lamblią może utrzymywać się przez wiele lat Lamblia bytuje w jelicie cienkim- szczególnie w dwunastnicy oraz drogach żółciowych Krążek czepny na stronie brzusznej, Cysta- zawiązek pałeczki osiowej, 2-4 jąder u człowieka występuje w dwóch postaciach: trofozoitu- aktywnej postaci pasożyta cysty - wydalanej z kałem postaci przetrwalnikowej trofozoity okresowo przekształcają się w cysty, które następnie są wydalane z kałem Trofozoit Cysta PŁAZIŃCE (Platyhelminthes) Wyróżniamy trzy gromady, z których dwie są chorobotwórcze dla człowieka: - przywry (Trematoda), oraz - tasiemce (Cestoda). Charakterystyka morfologiczna: spłaszczone (najczęściej grzbietobrzusznie) ciało, okryte worem powłokowo mięśniowym. Tasiemce mają ciało segmentowane (segmenty to proglotydy), przednia część ciała posiadająca narządy czepne to skoleks, za którym znajduje się szyjka (niesegmentowana). Każdy proglotyd stanowi jednostkę autonomiczną z kompletem narządów wewnętrznych. 13
14 PRZYWRY Motylica wątrobowa (Fascjola hepatica) Ciało spłaszczone (dł. 51 mm) posiada otwór gębowy z przyssawką Odżywia się krwią Żywiciel ostateczny: owce, kozy, konie, króliki, zające lub człowiek; żywiciel pośredni: ślimak wodny (błotniarka moczarowa) W wyjątkowych przypadkach może umiejscowić się w miąższu płuc, mózgu lub w mięśniach Jest hermafrodytą Fascjoloza - choroba wywoływana przez motylice wątrobową- pasożyta przewodu żółciowego. Charakteryzuje się uszkodzeniem ścian przewodów żółciowych i występowaniem marskości wątroby CYKL ROZWOJOWY MOTYLICY WĄTROBOWEJ - Człowiek zaraża się metacerkariami żując źdźbła traw, jedząc szczaw lub zioła w formie świeżej (np. rzeżucha, mniszek, pokrzywa, żywokost); - zakażenie jest możliwe również przez spożycie zanieczyszczonej metacerkariami, nieprzegotowanej wody; 14
15 CYKL ROZWOJOWY MOTYLICY WĄTROBOWEJ wydalenie jaja z odchodami przez żywiciela ostatecznego - krowę, owcę, człowieka jajo dostaje się do wody wykluwa się swobodnie pływająca, orzęsiona larwa miracidium miracidium wnika do ciała żywiciela pośredniego - ślimaka wodnego larwy rozmnażają się (prawdopodobnie partenogenetycznie) i przeobrażają się w sporocysty, potem w redie ostatnie pokolenie tych larw to cerkaria cerkaria opuszcza ciało ślimaka i albo znów trafia do żywiciela pośredniego, albo osiada na roślinach, otarbia się i przeobraża się w metacerkarię po zjedzeniu przez żywiciela ostatecznego, uwolniona z otoczki larwa przebija ściankę jelita cienkiego, przedostaje się do naczyń krwionośnych i z krwią wędruje do wątroby TASIEMCE Tasiemczyce wywoływane przez tasiemce: 1. tasiemca uzbrojonego (Taenia solium), 2. tasiemca nieuzbrojonego (Taenia saginata), 3. bruzdogłowca szerokiego (Diphyllobothrium latum) i inne Zarażenie często przebiega bezobjawowo, niekiedy występują bóle brzucha, nudności, bóle głowy, uczucie osłabienia, nadmierna pobudliwość nerwowa, utrata masy ciała 15
16 Tasiemce Dorosłe tasiemce zbudowane są z: główki (skoleksu) - oparzonej przyssawkami (tasiemiec nieuzbrojony) i wieńcem haczyków (tasiemiec uzbrojony), szyjki i szeregu powtarzających się segmentów (członów), inaczej proglotydów ciało tasiemców nazywamy strobilą, w której w zależności od stopnia rozwoju układu rozrodczego wyróżniamy człony: niedojrzałe, dojrzałe i maciczne Tasiemce Ciało dorosłego tasiemca może składać się nawet z 6000 członów- jeden osobnik może wyprodukować nawet 600 mln jaj rocznie są hermafrodytami posiadają żywicieli pośrednich Tasiemiec nieuzbrojony bytuje w jelicie cienkim człowieka długość 4 10 m, 4 przyssawki człony dojrzałe płciowo odrywają się i są wydalane z kałem żywiciel ostateczny: człowiek, pośredni: bydło domowe zarażenie poprzez spożycie surowego bądź niedogotowanego mięsa (wołowiny) zawierającego larwy (wągry) Dwupłatowy jajnik cecha diagnostyczna, zdolność poruszania się (apolizy) 15 lub więcej par odgałęzień 16
17 CYKL ROZWOJOWY TASIEMCA NIEUZBROJONEGO wydalenie członu wypełnionego jajami przez żywiciela ostatecznego - człowieka zjedzenie jaja przez żywiciela pośredniego - bydło rogate w przewodzie pokarmowym żywiciela pośredniego z jaj wydostaje się onkosfera - larwa onkosfera przebija ścianki jelita, dostaje się do naczyń krwionośnych i z krwią wędruje do mięśni w mięśniach osadza się, otarbia i przekształca w wągra - postać larwalną tasiemca, którą zaraża się człowiek po zjedzeniu mięsa z wągrami przez człowieka, w jego jelicie następuje rozpuszczenie otoczki, a tasiemiec osadza się w jelicie cienkim i zaczyna produkować człony Tasiemiec uzbrojony jeden z najgroźniejszy spośród wszystkich tasiemców bytujących w organizmie człowieka długość 2-4 m, 4 przyssawki Trójpłatowy płatowy jajnik cecha diagnostyczna, do 15 par odgałęzień macicy 17
18 Tasiemiec uzbrojony człowiek jest jedynym żywicielem ostatecznym, żywicielem pośrednim świnia lub dzik wągry z prądem krwi mogą dostać się do mózgu, gałek ocznych, wątroby lub mięśni zarażenie po spożyciu surowego bądź niedogotowanego mięsa wieprzowego może żyć nawet do 20 lat CYKL ROZWOJOWY TASIEMCA UZBROJONEGO 1. wydalenie członu wypełnionego jajami przez żywiciela ostatecznego człowieka 2. zjedzenie jaja przez żywiciela pośredniego świnię 3. w przewodzie pokarmowym żywiciela pośredniego z jaj wydostaje się onkosfera larwa 4. onkosfera przebija ścianki jelita, dostaje się do naczyń krwionośnych i z krwią wędruje do mięśni, tam otarbia się i przekształca w wągra - postać larwalną tasiemca, którą zaraża się człowiek 5. po zjedzeniu mięsa z wągrami przez człowieka, w jego jelicie następuje rozpuszczenie otoczki, a tasiemiec osadza się najczęściej w jelicie cienkim i zaczyna produkować człony Bruzdogłowiec szeroki bytuje w jelicie cienkim, 2 przyssawki długość do 15 m dojrzałe jaja wydostają się z członów już w jelicie i z kałem wydostają się do środowiska żywiciel pośredni I : raczek, oczlik, żywiciel pośredni II: szczupak, okoń żywiciel ostateczny: człowiek, zarażenie przez spożywanie surowej ryby 18
19 Bruzdogłowiec szeroki zarażenie przez spożywanie surowej ryby po 5-6 tyg. larwy przekształcają się w dorosłe osobniki i produkują po kilkaset tyś. jaj dziennie jego obecność powoduje ciężką niedokrwistość (spowodowaną utratą witaminy B12) w skrajnych przypadkach może doprowadzić do śmierci Bruzdogłowiec szeroki Człony bruzdogłowca Skoleks bruzdogłowca Bruzdogłowiec szeroki 19
20 Tasiemiec bąblowiec tasiemiec ten posiada 3-4 człony (niedojrzały, dojrzały i maciczny) długość ok. 6mm; żywiciel pośredni: człowiek, owce, bydło, świnie, konie, dziki, psy, sarny, jelenie, zające, króliki. żywiciel ostateczny: pies, wilk, lis, kot. dojrzałe jaja wydostają się z ustroju żywiciela ostatecznego wraz z kałem na zewnątrz i zanieczyszczają wodę lub rośliny. zarażenie przez spożywanie pokarmu lub wody zanieczyszczonej jajami bąblowca. po połknięciu jaj przez żywiciela pośredniego onkosfera przedostaje się z jelita do naczyń krwionośnych i wędruje dużym krwioobiegiem do wątroby, płuc, mięśni, mózgu i gałki ocznej wzrost pęcherza bąblowcowego w organizmie żywiciela pośredniego człowieka, może trwać nawet 20 lat. Tasiemiec bąblowiec Tasiemiec bąblowiec 20
21 Klasyfikacja pasożytów: OBLEŃCE (Nemathelminthes) Pasożyty o wydłużonym, niesegmentowanym ciele. Nicienie (Nematoda) są przeważnie rozdzielnopłciowe, większość z nich jest jajorodna. Pasożyty te można dostrzec gołym okiem. Najczęstsza choroba pasożytnicza układu pokarmowego GLISTNICA Wywoływana przez glistę ludzką (Ascaris lumbricoides) Zachorowania najczęściej u dzieci Do zakażenia dochodzi drogą pokarmową poprzez połknięcie jaj Szczególny rodzaj pasożyta gdyż bytuje tylko na człowieku! Jelito ludzkie wypełnione dużą ilością glist ludzkich Glista ludzka długość samców: cm; samic: 20-50cm bytuje w jelicie cienkim człowieka odżywia się nabłonkiem zniszczonej ściany jelita i treścią jelitową dojrzała samica składa od tyś. jaj na dobę larwa może się rozwijać tylko w obecności tlenu i wilgoci w jelicie cienkim może żyć od 1-1,5 roku 21
22 CYKL ROZWOJOWY GLISTY LUDZKIEJ zjedzenie jaja z nie umytych warzyw lub owoców Jajo inwazyjne przedostaje się do jelita cienkiego wgryza się w ścianki jelita, przedostaje się do naczyń krwionośnych płynie żyłami do krwioobiegu (przepływa przez serce) dostaje się do pęcherzyków płucnych (powoduje zapalenie płuc podczas którego chory odksztusza krew z larwami) dostaje się do oskrzelików, oskrzeli, do tchawicy w nocy (gdy występuje u nas samowolne przełykanie) z tchawicy przez jamę ustną przedostaje się do układu pokarmowego po około 2 miesiącach samica rozmnaża się w jelicie cienkim OWSICA Wywoływana przez owsika ludzkiego (Enterobius vermicularis) Choroba brudnych rąk Do zakażenia dochodzi drogą pokarmową Objawem jest swędzenie okolicy odbytu szczególnie wieczorem i w nocy Najczęściej występuje u dzieci Choroba pasożytnicza końcowej części jelita cienkiego oraz jelita grubego i odbytnicy 22
23 Owsik ludzki Dorosłe osobniki są wydalane z kałem Są widoczne jako ruchliwe, niewielkie, o szaro- białawej barwie robaki Dł. samca: 3-5 mm; samicy: 9-12mm Żywią się wyssana treścią i substancjami zawartymi w jelicie Dojrzałe samice składają ok jaj w okolicy odbytu a następnie same giną Trichinelloza (włośnica) Wywoływana przez włośnia krętego (Trichinella spiralis) Zarażenie poprzez spożycie zakażonego mięsa Choroba jest przewlekła i może prowadzić do zgonu Larwy mogą przetrwać żywe nawet 40 lat! Larwy w ciele człowieka można zabić środkami farmakologicznymi ale nie da się ich usunąć! Charakterystyczne objawy to bóle brzucha, a następnie bóle mięśni 23
24 Włosień kręty Formy dojrzałe bytują w jelicie, larwy w mięśniach poprzecznie prążkowanych Dł. samca: 1,4-1,6 mm; samicy 3-5mm Do organizmu człowieka dostaje się w postaci larwalnej Samce po zapłodnieniu giną a samice wdrążają się w ścianę jelita i przebywają tam 7-8 tyg. Samice produkują od 1000 do 1500 larw Samice rodzą od razu żywe larwy (jajożyworodność) CYKL ROZWOJOWY WŁOŚNIA KRĘTEGO Spożycie mięsa zawierającego wapienne cysty ( otorbione larwy) w przewodzie pokarmowym larwy wydostają się z osłonek i wgryzają w ścianki jelita, tam dojrzewają i rozmnażają się( jajożyworodność) larwy przedostają się do naczyń krwionośnych i z krwią wędrują do mięśni poprzecznie prążkowanych, najczęściej do przepony lub mięśni międzyżebrowych tam osiadają, kilkakrotnie linieją i otarbiają się W takiej postaci mogą przetrwać nawet kilkadziesiąt lat. Nie ma sposobu na ich usunięcie. Najczęstsze pasożyty skóry człowieka wesz głowowa, wesz odzieżowa, świerzbowiec ludzki nużeniec ludzki kleszcz zwyczajny 24
25 Pasożyty układu pokarmowego człowieka 1. Tasiemce: 2. Motylica wątrobowa 3. Glista ludzka 4. Owsik 5. Lamblia 6. Włosień kręty Drożdżyca (Candidia albicans) gatunek grzybów zaliczany do rzędu drożdżaków (Saccharomycetes) Grzyb bezotoczkowy, wywołujący zakażenia oportunistyczne ( ) u chorych z obniżoną odpornością. Stanowi florę przewodu pokarmowego u 40-80% populacji. jest gatunkiem diploidalnym, posiada 8 par chromosomów. Naukowcy zsekwencjonowali cały genom w 2004 roku - 14 mln par zasad (1n) Drożdżyca (Candidia albicans) Zakażenia: Podobnie jak w przypadku pozostałych grzybic, także tutaj infekcji sprzyja przewlekła antybiotykoterapia, osłabienie odporności, sztuczne zastawki, cewniki, zabiegi inwazyjne etc. Zazwyczaj kandydozę dzieli się na powierzchowną oraz znacznie poważniejszą uogólnioną. Obecność grzybów w moczu określa się mianem kandydurii. 25
26 Drożdżyca (Candidia albicans) Zapalenie pochwy: świąd, pieczenie, podrażnienie i bolesność okolic intymnych, upławy, bolesne oddawanie moczu, pieczenie wokół odbytu oraz powierzchowna bolesność w trakcie stosunków płciowych; Dodatkowo obecne są objawy w postaci zaczerwienienia okolic intymnych (sromu i przedsionka pochwy), pęknięć błony śluzowej oraz obrzęku; Drożdżyca (Candidia albicans) Zapalenie pochwy: Oznacza się ph wydzieliny pochwowej, które w tym przypadku mieści się w zakresie prawidłowym między 3,8, a 4,4. Badanie mikroskopowe opiera się m.in. na poszukiwaniu skrzępek rzekomych w materiale, pobranym ze sklepienia przedniego i ścian pochwy Microsporum auduini Grzybica skóry owłosionej powierzchniowa Grzybica stóp Grzybica paznokci 26
27 Microsporum auduini Grzybica skóry owłosionej powierzchniowa Trzy odmiany: Strzygąca; Drobnozarodnikowa Woszczynowa Microsporum auduini Grzybica stóp Dotyczy co 5 osoby w Polsce, objawy są wędrujące : najpierw są widoczne między piątym, a czwartym palcem; później między czwartym, a trzecim bo właśnie między palcami u stóp grzybica czuje się najlepiej; w niedługim czasie zmiany widać już na we wszystkich przestrzeniach międzypalcowych oraz na grzbiecie i podeszwie stopy, która zaczyna mało estetycznie wyglądać; zaatakowany chorobą naskórek staje się pomarszczony, białawy i wilgotny; w zajętych miejscach tworzą się pęknięcia i zaczerwienienia, powstają pęcherzyki, w których może znajdować się ropa. Wszystko swędzi i nieprzyjemnie pachnie. Grzybica paznokci Microsporum auduini Zazwyczaj na początku zmiany dotyczą 1 2 paznokci, potem przenoszą się na następne. Paznokcie zmieniają barwę (stają się żółte, zielonkawe czy brunatne), tracą przejrzystość, rogowacieją od spodniej strony, przez co grubieją i uwierają. Jeśli przyczyną są dermatofity, to wały paznokciowe nie są zmienione zapalnie, gdy drożdżaki wały paznokciowe są zaczerwienione, obrzękłe, bolesne, czasem przy ucisku wydobywa się spod nich kropelka ropy. U starszych osób może występować na paznokciach palców specjalna grzybica, tzw. akaulioza, powodująca ciemne zabarwienie płytki paznokciowej w postaci klina szerszego u wolnego brzegu paznokcia 27
28 Microsporum auduini U starszych osób może występować na paznokciach palców specjalna grzybica, tzw. akaulioza, powodująca ciemne zabarwienie płytki paznokciowej w postaci klina szerszego u wolnego brzegu paznokcia 28
Temat: Płazińce i nicienie.
Temat: Płazińce i nicienie. 1. Płazińce zwierzęta spłaszczone grzbieto brzusznie. Płazińce to zwierzęta o wydłużonym, spłaszczonym grzbieto-brzusznie ciele, przybierającym kształt liścia, płytki lub taśmy.
Bardziej szczegółowoCykle rozwojowe pasożytów
Julia Kubicka, M3. Cykle rozwojowe pasożytów Pasożytnictwo to przykład związku antagonistycznego, w którym jeden organizm, nazywany pasożytem, osiąga korzyści, podczas gdy drugi, tzw. gospodarz (żywiciel),
Bardziej szczegółowoZwalczanie pasożytów zewnętrznych na fermie świń
.pl Zwalczanie pasożytów zewnętrznych na fermie świń Autor: prof. dr hab. inż. Damian Knecht Data: 8 grudnia 2015 Pasożyt jest organizmem żyjącym w ścisłym związku z innym organizmem na jego koszt. Choroby,
Bardziej szczegółowoPASOśYTNICTWO. Beata Statkiewicz III FPO
PASOśYTNICTWO Beata Statkiewicz III FPO PasoŜytnictwo to forma współŝycia dwóch organizmów, w której jeden czerpie korzyści ze współŝycia, a drugi ponosi szkody. Osobnik, który czerpie korzyści z pasoŝytnictwa
Bardziej szczegółowoWszawica To choroba tyleż powszechna, co wstydliwa. Postępowanie w przypadku zakażenia Opracowanie: SZKOLMED M. Piejak, M. Wojciechowska Spółka jawna
Wszawica To choroba tyleż powszechna, co wstydliwa. Postępowanie w przypadku zakażenia Opracowanie: SZKOLMED M. Piejak, M. Wojciechowska Spółka jawna Charakterystyka choroby Wszawica głowy, to choroba
Bardziej szczegółowoWszawica. Co dzień chodzi mi po głowie pomysłów ze sto. Lecz od wczoraj, mało kto wie, chodzi mi też TO.
Wszawica Co dzień chodzi mi po głowie pomysłów ze sto. Lecz od wczoraj, mało kto wie, chodzi mi też TO. Czym jest wszawica? Wszawica jest chorobą, powodowaną przez pasożyta wesz głowową. Pasożyt ten żyje
Bardziej szczegółowoZeszyt ćwiczeń z parazytologii
Katedra Biologii i Parazytologii Lekarskiej Zeszyt ćwiczeń z parazytologii Zeszyt przygotowali (w kolejności alfabetycznej): Agnieszka Cisowska, Andrzej Hendrich, Marta Kicia, Dorota Tichaczek-Goska, Maria
Bardziej szczegółowoPasożyty niechciani goście w naszych organizmach. Anna Kimak-Cysewska Koszalin 2014
Pasożyty niechciani goście w naszych organizmach Anna Kimak-Cysewska Koszalin 2014 Pasożyty to organizmy wykorzystujące inny organizm jako środowisko życia i zdobywania pożywienia entomart Autor: Autor:Hans
Bardziej szczegółowoOWSICA I GIARDIOZA. Aleksandra Wasilewska. Oddział Promocji Zdrowia i Oświaty Zdrowotnej Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Olsztynie
OWSICA I GIARDIOZA Aleksandra Wasilewska Oddział Promocji Zdrowia i Oświaty Zdrowotnej Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Olsztynie Literatura: Zarys parazytologii lekarskiej, red. R.Kadłubowski
Bardziej szczegółowo- wirusy: Herpes simplex, Hepatitis virus B, Hepatitis virus C, Rotavirus, Influenzavirus, HIV (AIDS)
KIERUNEK Pielęgniarstwo studia licencjackie stacjonarne rok akademicki 2015/2016 MIKROBIOLOGIA i PARAZYTOLOGIA Ćwiczenie nr 1 (24.02.2016) Temat: Ćwiczenie wprowadzające; budowa struktury wirusa, komórki
Bardziej szczegółowoMieszkańcy przewodu pokarmowego - jak wyglądają a jak można ich rozpoznać? Urszula Grzybowska-Chlebowczyk
Mieszkańcy przewodu pokarmowego - jak wyglądają a jak można ich rozpoznać? Urszula Grzybowska-Chlebowczyk Klinika Pediatrii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego Halitosis - przykry zapach z ust 90% zakażenia
Bardziej szczegółowoJak pasożyty przystosowały się do życia w innym organizmie?
https://www. Jak pasożyty przystosowały się do życia w innym organizmie? Autor: Anna Bartosik Data: 24 stycznia 2019 W pierwszej części naszego cyklu omówiliśmy czym są pasożyty i jak rozpoznać czy nasze
Bardziej szczegółowoWirus HPV przyczyny, objawy i leczenie
Wirus HPV przyczyny, objawy i leczenie Spis treści: 1. 2. 3. 4. 5. Informacje ogólne Przyczyny Objawy Leczenie Rodzaje HPV Informacje ogólne Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV Human Papilloma Virus) stanowi
Bardziej szczegółowoChoroby pasożytnicze człowieka g
iologia 2 rok szkolny 2015 2016 Choroby pasożytnicze człowieka g W ludzkim organizmie może zadomowić się wiele różnych pasożytów, od mikroskopijnych rozmiarów, aż po te widoczne gołym okiem. Bez względu
Bardziej szczegółowoListerioza. Teresa Kłapeć
Listerioza Teresa Kłapeć Listerioza Jest to choroba zakaźna ludzi i zwierząt (zoonoza), wielopostaciowa, wykryta po raz pierwszy u człowieka w 1939 roku w Danii. Czynnikiem etiologicznym objawów chorobowych
Bardziej szczegółowoPasożyty skóry u kotów, czyli czym można się zarazić od swojego kota.
Pasożyty skóry u kotów, czyli czym można się zarazić od swojego kota. dr Marcin Szczepanik Zakład Diagnostyki Klinicznej i Dermatologii Weterynaryjnej Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych Wydział Medycyny
Bardziej szczegółowoHigiena i choroby układu pokarmowego
Scenariusz lekcji biologii dla uczniów gimnazjum Realizowany w ramach programu Trzymaj Formę Higiena i choroby układu pokarmowego Cele lekcji: po zajęciach uczeń: -wie na czym polega higiena układu pokarmowego
Bardziej szczegółowoUczestnicy postępowania zakres odpowiedzialności
PROCEDURA POSTĘPOWANIA nr 8 W PRZYPADKU STWIERDZENIA CHORÓB POCHODZENIA PASOŻYTNICZEGO (GLISTNICY I OWSICY) W SPECJALNYM OŚRODKU SZKOLNO WYCHOWAWCZYM W ZIEMIĘCICACH Podstawa prawna: Ustawa z dnia 5 grudnia
Bardziej szczegółowoParazytologia- nauka o pasożytach. Podstawy parazytologii ogólnej. Interakcje w układzie pasożyt żywiciel.
Podstawy parazytologii ogólnej. Interakcje w układzie pasożyt żywiciel. Pasożytnictwo - forma współżycia między osobnikami, w której jeden z nich pasożyt (parazyt) osiąga widoczne korzyści kosztem drugiego
Bardziej szczegółowoMieszkańcy przewodu pokarmowego jak wyglądają, jak można ich rozpoznać i leczyć?
Mieszkańcy przewodu pokarmowego jak wyglądają, jak można ich rozpoznać i leczyć? Dariusz M. Lebensztejn Klinika Pediatrii, Gastroenterologii i Alergologii Dziecięcej UM w Białymstoku Pasożyty przewodu
Bardziej szczegółowoWszawica to powszechny problem
Wszawica to powszechny problem Temat: Profilaktyka chorób pasożytniczych Opracowała: mgr Marlena Smuniewska Pielęgniarka środowiska nauczania i wychowania, Koordynator Medycyny Szkolnej - Problem wszawicy
Bardziej szczegółowoWszawica trudny problem do rozwiązania. Łódź, dn r.
Wszawica trudny problem do rozwiązania Łódź, dn. 15.12.2008r. 1 Co to jest wszawica? Wszawica (łac. pediculosis) jest chorobą zakaźną, umieszczoną w wykazie chorób zakaźnych i zakażeń będącym załącznikiem
Bardziej szczegółowoWszawica. Pediculosis
Wszawica Pediculosis Charakterystyka choroby Wszawica głowy, to choroba zakaźna owłosionej skóry głowy, Najczęściej występuje u przedszkolaków i młodzieży szkolnej, Charakterystyka choroby Objawia się
Bardziej szczegółowoAIDS AIDS jest nabytym zespołem upośledzenia odporności, którego skrót (AIDS) wywodzi się od pierwszych liter nazwy angielskiej: (A)cquired (I)mmune
AIDS AIDS jest nabytym zespołem upośledzenia odporności, którego skrót (AIDS) wywodzi się od pierwszych liter nazwy angielskiej: (A)cquired (I)mmune (D)eficiency (S)yndrome. Przyczyny zakażenia AIDS Czynnikiem
Bardziej szczegółowoWszawica trudny problem do rozwiązania
Wszawica trudny problem do rozwiązania Co to jest wszawica? Wszawica (łac. pediculosis) jest chorobą zakaźną, umieszczoną w wykazie chorób zakaźnych i zakażeń będącym załącznikiem do Ustawy o chorobach
Bardziej szczegółowoJak pasożyty dostają się do organizmu gospodarza?
https://www. Jak pasożyty dostają się do organizmu gospodarza? Autor: Anna Bartosik Data: 21 lutego 2019 W poprzedniej części naszego kompendium wiedzy o pasożytach świń omówiliśmy podstawową charakterystykę
Bardziej szczegółowoO SZYBKIEJ I SKUTECZNEJ WALCE Z WSZAWICĄ W TRZECH KROKACH!
O SZYBKIEJ I SKUTECZNEJ WALCE Z WSZAWICĄ W TRZECH KROKACH! Wesz głowowa Charakterystyka intruza Wszawica to powszechny problem! To częste zjawisko W Polsce odsetek osób zakażonych wszawicą waha się od
Bardziej szczegółowo1.Charakterystyka pasożytniczych pierwotniaków budowa, rozmnażanie, cykle rozwojowe, chorobotwórczość, diagnostyka
Program ćwiczeń z przedmiotu PARAZYTOLOGIA LEKARSKA dla kierunku Lekarskiego, rok II studia stacjonarne 2015/2016 Ćwiczenie nr 1 (26.02.16r.) Temat: Pasożytnicze Protozoa 1.Charakterystyka pasożytniczych
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowe zasady oceniania wymagania na poszczególne oceny szkolne Klasa 6
1 Przedmiotowe zasady oceniania wymagania na poszczególne oceny szkolne Klasa 6 1. Ogólna charakterystyka zwierząt 2. Tkanki zwierzęce nabłonkowa i łączna 3. Tkanki zwierzęce mięśniowa i nerwowa 4. Charakterystyka,
Bardziej szczegółowoProcedura postępowania w przypadku stwierdzenia chorób pochodzenia pasożytniczego (owsicy, wszawicy) w Zespole Szkolno Przedszkolnym nr 1 w Opolu
Procedura postępowania w przypadku stwierdzenia chorób pochodzenia pasożytniczego (owsicy, wszawicy) w Zespole Szkolno Przedszkolnym nr 1 w Opolu I. Podstawa prawna Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZKA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W OLSZTYNIE PRZEGLĄD PARAZYTOLOGICZNY
WOJEWÓDZKA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W OLSZTYNIE PRZEGLĄD PARAZYTOLOGICZNY Co mieszka w naszych jelitach? Schorzenia wywoływane przez pasożyty przewodu pokarmowego występują u dzieci bardzo często.
Bardziej szczegółowoProcedura postępowania w przypadku stwierdzenia chorób pochodzenia pasożytniczego (glistnicy i owsicy) w Przedszkolu nr 286 w Warszawie
Procedura postępowania w przypadku stwierdzenia chorób pochodzenia pasożytniczego (glistnicy i owsicy) w Przedszkolu nr 286 w Warszawie I. Podstawa prawna Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu
Bardziej szczegółowoMateriał prasowy. Warszawa, 19 kwietnia 2017 r.
SYNEVO sp. z o.o. ul. Gdecka 3B 04-137 Warszawa Tel. 22 495 90 20 Fax 22 612-40-74 Materiał prasowy Warszawa, 19 kwietnia 2017 r. Zakażenia układu moczowo-płciowego mogą być przyczyną niepłodności Należą
Bardziej szczegółowoDiagnostyka parazytoz jak sprawdzić z kim mamy do czynienia?
https://www. Diagnostyka parazytoz jak sprawdzić z kim mamy do czynienia? Autor: Anna Bartosik Data: 24 kwietnia 2019 W poprzedniej części naszego kompendium wiedzy o pasożytach świń odpowiedzieliśmy na
Bardziej szczegółowoI. Podstawa prawna. III. Przedmiot procedury Przedmiotem niniejszej procedury jest określenie: zasad postępowania z dzieckiem chorym, objawów choroby.
Procedura postępowania w przypadku stwierdzenia chorób pochodzenia pasożytniczego (glistnicy i owsicy) w Niepublicznym Przedszkolu Językowym Smyki w Tychach I. Podstawa prawna Ustawa z dnia 5 grudnia 2008
Bardziej szczegółowoKleszcz mały czy duży
Kleszcz mały czy duży Nic dobrego nie wróży! Martyna Kos Czym są kleszcze? Kleszcz - pajęczak zaliczany do rzędu roztoczy bywa częstym towarzyszem miłośników przyrody i lasów. Kleszcze są pasożytami zewnętrznymi
Bardziej szczegółowoWSZAWICA - OBJAWY, LECZENIE, ZAPOBIEGANIE
WSZAWICA - OBJAWY, LECZENIE, ZAPOBIEGANIE Wszawica Wszawica jest wywoływana przez pasożyta ą ą ą ść - wesz głowow maj c długo 2-3 mm. Wszy żyj ą wyłącznie na owłosionej części skóry i żywi ą si ę krwi
Bardziej szczegółowoKomensalizm. To współżycie organizmów różnogatunkowych, które korzystają ze wspólnego pożywienia i nie szkodzą sobie wzajemnie
Komensalizm To współżycie organizmów różnogatunkowych, które korzystają ze wspólnego pożywienia i nie szkodzą sobie wzajemnie Mutualizm Forma współżycia, w której obaj partnerzy odnoszą korzyści, a ze
Bardziej szczegółowoPasożyty psują tucz! Jak się ich ustrzec?
.pl https://www..pl Pasożyty psują tucz! Jak się ich ustrzec? Autor: Martyna Lewosińska Data: 5 grudnia 2016 Świnia domowa to rezerwuar i siewca wielu pasożytów. Należą one do wielu rodzajów i gatunków.
Bardziej szczegółowoWynikowy plan nauczania biologii skorelowany z drugą częścią cyklu edukacyjnego Biologia z tangramem
Wynikowy plan nauczania biologii skorelowany z drugą częścią cyklu edukacyjnego iologia z tangramem Poniższy plan wynikowy dotyczy[ew. jest związany z] realizacji cyklu iologia z tangramem. Zawiera wykaz
Bardziej szczegółowoI.Podstawa prawna. Przedmiot procedury Przedmiotem niniejszej procedury jest określenie: zasad postępowania z dzieckiem chorym, objawów choroby.
Załącznik nr 2 Procedura postępowania w przypadku stwierdzenia chorób pochodzenia pasożytniczego (glistnicy i owsicy) w Przedszkolu Miejskim nr 13 im. Bolka i Lolka w Gorzowie Wlkp. I.Podstawa prawna Ustawa
Bardziej szczegółowoPasożyty jako czynniki etiologiczne zakażeń szpitalnych. Monika Pomorska-Wesołowska
Pasożyty jako czynniki etiologiczne zakażeń szpitalnych Monika Pomorska-Wesołowska Kraków 05.12.2018 Zakażenia szpitalne Definicja zakażenie szpitalne zakażenie, które wystąpiło w związku z udzieleniem
Bardziej szczegółowoNajczęstsze inwazje pasożytnicze i pierwotniacze wykrywane metodami flotacji i sedymentacji u psów i kotów 1
metodami flotacji i sedymentacji u psów i kotów 1 Pasożytnictwo jest forma współżycia organizmów, w której uczestniczą pasożyt i jego żywiciel. Jest to ścisły związek między dwoma organizmami różnych gatunków,
Bardziej szczegółowoPasożyty sandacza i dorsza z Zatoki Pomorskiej chorobotwórczość i wpływ na kondycję ryb. Monika Legierko, Klaudia Górecka
Pasożyty sandacza i dorsza z Zatoki Pomorskiej chorobotwórczość i wpływ na kondycję ryb Monika Legierko, Klaudia Górecka Sandacz (Sander lucioperca L.) jest jedną z ważniejszych ryb użytkowych występującą
Bardziej szczegółowoSCHORZENIA POCHWY I ICH ZAPOBIEGANIE. Poradnik dla pacjentki o diagnozowaniu i leczeniu chorób pochwy
SCHORZENIA POCHWY I ICH ZAPOBIEGANIE Poradnik dla pacjentki o diagnozowaniu i leczeniu chorób pochwy Praktycznie każda kobieta odczuwa czasami dolegliwości w obrębie intymnych części ciała. Wpływają one
Bardziej szczegółowoCZYM JEST WSZAWICA? GDY COŚ CI CHODZI PO GŁOWIE...
GDY COŚ CI CHODZI PO GŁOWIE... CZYM JEST WSZAWICA? Wszawica głowowa (łac. pediculosis capitis) jest chorobą wywołaną zarażeniem wszą głowową. Wielkość dorosłego owada nie przekracza 2 4,7 mm. Samice każdego
Bardziej szczegółowoRYZYKO ZAKAŻEŃ W GABINETACH ZAPOBIEGANIE I OCHRONA
RYZYKO ZAKAŻEŃ W GABINETACH ZAPOBIEGANIE I OCHRONA ZAGROŻENIA MIKROBIOLOGICZNE W GABINETACH Każde narzędzie powodujące przerwanie ciągłości skóry należy wysterylizować w autoklawie. Tylko to urządzenie
Bardziej szczegółowoGRYPA CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ NA TEN TEMAT? CZY WYKORZYSTAŁŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI BY USTRZEC SIĘ PRZED GRYPĄ?
GRYPA CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ NA TEN TEMAT? CZY WYKORZYSTAŁŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI BY USTRZEC SIĘ PRZED GRYPĄ? ZDOBĄDŹ INFORMACJE! ZASZCZEP SIĘ! ZDOBĄDŹ OCHRONĘ! SZCZEPIONKA PRZECIW GRYPIE CZYM JEST
Bardziej szczegółowoPasożyty psów i kotów Jak chronić zwierzęta? Zagrożenia dla ludzi
Pasożyty psów i kotów Jak chronić zwierzęta? Zagrożenia dla ludzi Pasożyty: zewnętrzne (kleszcze, pchły) wewnętrzne (tasiemce, nicienie) zagrażają zdrowiu zwierząt mogą zarażać ludzi pasożyty zewn. pełnią
Bardziej szczegółowoParazytologia lekarska 2018/19
Parazytologia lekarska 2018/19 Program obejmuje zagadnienia z parazytologii przedklinicznej, takie jak: biologia, epidemiologia i diagnostyka pasożytniczych pierwotniaków i helmintów człowieka, biologia
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA WŁASNA PRODUKTU LECZNICZEGO CROTAMITON FARMAPOL płyn do stosowania na skórę, 100 mg/g 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY SUBSTANCJI CZYNNEJ 1 g płynu do stosowania
Bardziej szczegółowoKLASA VI WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE OCENY (BIOLOGIA) Poziom wymagań
KLASA VI WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE OCENY (BIOLOGIA) Dział Poziom wymagań ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca wymienia wspólne cechy zwierząt wyjaśnia, czym
Bardziej szczegółowoCentrum Medyczno-Diagnostyczne LABMED.
W związku z nasilonym problemem braku kierowania przez dermatologów na badania w poradniach Bakteriologicznych Nasze Studio zostało objęte patronatem przez Jednostkę Medyczną Centrum Medyczno-Diagnostyczne
Bardziej szczegółowoProcedura postępowania w przypadku stwierdzenia chorób zakaźnych
Załącznik nr 1 do Zarządzenia Dyrektora Przedszkola nr z dnia 14.02.2018r. Procedura postępowania w przypadku stwierdzenia chorób zakaźnych Procedura postępowania w przypadku stwierdzenia chorób zakaźnych
Bardziej szczegółowoJak pasożyt broni się przed układem odpornościowym żywiciela?
Ćwiczenie 8 Jak pasożyt broni się przed układem odpornościowym żywiciela? Płazińce (flatworms ang.) Cechy wyróżniające Płazińce posiadają dwuboczną symetrię ciała. Większość z nich jest groźnymi pasożytami,
Bardziej szczegółowoTemat: Stawonogi zwierzęta o członowanych odnóżach.
Temat: Stawonogi zwierzęta o członowanych odnóżach. Stawonogi to najliczniejsza gatunkowo grupa zwierząt występujących na Ziemi. Organizmy te żyją w wodach słodkich i słonych oraz niemal we wszystkich
Bardziej szczegółowo14/15. L. Ćwiczenie Nr 1/V
14/15. L. Ćwiczenie Nr 1/V Temat: Grzyby jako czynniki etiologiczne zakażeń powierzchownych i narządowych, zwłaszcza w grupach ryzyka rozwoju grzybicy. część I 1. Aspergillus fumigatus Frasenius, 1850
Bardziej szczegółowoProfilaktyka wszawicy. Anna Lewandowska OZiPZ, Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Opolu Lubelskim
Profilaktyka wszawicy Anna Lewandowska OZiPZ, Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Opolu Lubelskim CO TO JEST WSZAWICA Wszawicą nazywamy obecnośd na ciele człowieka lub na jego odzieży wszy ludzkich,
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE Z BIOLOGII kl. VI
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z BIOLOGII kl. VI Dział Poziom wymagań ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca wspólne przedstawia poziomy cechy zwierząt organizacji ciała
Bardziej szczegółowoJak mieć ten problem z głowy, czyli o szybkiej i skutecznej walce z wszawicą!
Jak mieć ten problem z głowy, czyli o szybkiej i skutecznej walce z wszawicą! O wszawicy Czym jest wszawica głowowa? Wszawica głowowa jest chorobą wywołaną zarażeniem wszą głowową. Wszy pasożytują wyłącznie
Bardziej szczegółowoStanowisko Departamentu Matki i Dziecka w Ministerstwie Zdrowia w sprawie zapobiegania i zwalczania wszawicy u dzieci i młodzieży
Stanowisko Departamentu Matki i Dziecka w Ministerstwie Zdrowia w sprawie zapobiegania i zwalczania wszawicy u dzieci i młodzieży Wszawica zaliczana jest do grupy inwazji pasożytami zewnętrznymi i nie
Bardziej szczegółowo1.Charakterystyka pasożytniczych pierwotniaków budowa, rozmnażanie, cykle rozwojowe, chorobotwórczość, diagnostyka
Program ćwiczeń z przedmiotu PARAZYTOLOGIA dla kierunku Dietetyka rok I studia stacjonarne licencjat, 2015/2016 Ćwiczenie nr 1 (09.10.15) Temat: Pasożytnicze Protozoa cz. I 1.Charakterystyka pasożytniczych
Bardziej szczegółowoCZYNNIKI BIOLOGICZNE W SŁUŻBIE ZDROWIA. Tomasz Gorzelanny
CZYNNIKI BIOLOGICZNE W SŁUŻBIE ZDROWIA Tomasz Gorzelanny PODSTAWY PRAWNE Dyrektywa Unii Europejskiej nr 2000/54/WE z 18.09.2000 r. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22.04.2005 r. w sprawie szkodliwych
Bardziej szczegółowoKARTA ODPOWIEDZI - KONKURS BIOLOGICZNY ETAP SZKOLNY
nr zad. max ilość punktów 1. 3 2. 5 KARTA ODPOWIEDZI - KONKURS BIOLOGICZNY ETAP SZKOLNY prawidłowe odpowiedzi punktacja uwagi A. Królestwo: bakterie B. Brak jadra komórkowego / obecność substancji jądrowej
Bardziej szczegółowoOwsiki - Suplementy CaliVita - Paraprotex, grzybica kuracja, pasożyty kuracja
Choroba brudnych rąk Zakażenie owsikami jest jednym z najczęściej spotykanych rodzajów infekcji pasożytniczych u człowieka, a w szczególności u dzieci. Owsiki umiejscawiają się w jelicie grubym, wyrostku
Bardziej szczegółowoSpis treści. Część I Choroby układu krążenia 1 Wendy A. Ware. Część II Choroby układu oddechowego 137 Eleanor C. Hawkins
Spis treści Część I Choroby układu krążenia 1 Wendy A. Ware 1 Badanie układu krążenia 2 2 Badania dodatkowe stosowane w chorobach układu krążenia 8 3 Leczenie zastoinowej niewydolności serca 29 4 Zaburzenia
Bardziej szczegółowoUwaga KLESZCZE!!!!! Występuje na różnych wysokościach nad ziemią:
Uwaga KLESZCZE!!!!! Kleszcze żyją zazwyczaj w środowisku lekko wilgotnym, obfitym w roślinność: w lasach i na ich skraju, w zagajnikach, zaroślach, na łąkach, pastwiskach i leśnych polanach, na obszarach
Bardziej szczegółowoProcedura postępowania w przypadku stwierdzenia wszawicy i świerzbu w Publicznym Przedszkolu Przyjaciół Puszczy Kampinoskiej w Zaborowie
Załącznik nr 1 do Zarządzenia Nr 7 /2017 Dyrektora Publicznego Przedszkola Przyjaciół Puszczy Kampinoskiej w Zaborowie z dnia 30 marca 2017 r. Procedura postępowania w przypadku stwierdzenia wszawicy i
Bardziej szczegółowoWyrób medyczny Wszawica
Wyrób medyczny Wszawica Ochrona przed zarażeniem i skuteczne leczenie Wesz ludzka (Pediculus humanus) Wesz ludzka Gnida Wesz ludzka jest pasożytniczym, krwiopijnym owadem, który występuje na głowie lub
Bardziej szczegółowoProcedura ma zapewnić higieniczne warunki pobytu dzieci w szkole oraz chronić przed rozprzestrzenianiem się wszawicy, świerzbu w placówce.
PROCEDURA POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA CHORÓB ZAKAŹNYCH POCHODZENIA PASOŻYTNICZEGO (WSZAWICY, ŚWIERZBU) W SZKOLE PODSTAWOWEJ IM. ONUFREGO KOPCZYŃSKIEGO W CZERNIEJEWIE 1. Podstawa prawna: Rozporządzenie
Bardziej szczegółowoTROSKA O SIEBIE I SWOJE ZDROWIE
TROSKA O SIEBIE I SWOJE ZDROWIE Troska o siebie i swoje zdrowie Dlaczego powinnam leczyć zakażenie w pochwie? Dlaczego powinnam dbać o siebie? Ponieważ nikt inny tego za mnie nie zrobi. Niektóre nieleczone
Bardziej szczegółowoCZY WIESZ KTO MIESZKA W TWOIM CIELE? PASOŻYTY.
CZY WIESZ KTO MIESZKA W TWOIM CIELE? PASOŻYTY. Temat pasożytów omawialiśmy wielokrotnie, ale ze względu na jego rangę i realne zagrożenie ze strony pasożytów, dzisiaj ponownie wracamy do tego tematu. W
Bardziej szczegółowoTemat: Higiena i choroby układu oddechowego.
Temat: Higiena i choroby układu oddechowego. 1. Sprawność układu oddechowego - ważnym czynnikiem zdrowotnym. a) zanieczyszczenia powietrza Pyły miedzi, aluminium, żelaza, ołowiu, piaskowe, węglowe, azbestowe,
Bardziej szczegółowoProfilaktyka chorób zakaźnych wieku dziecięcego
Profilaktyka chorób zakaźnych wieku dziecięcego Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w m.st. Warszawie Warszawa, 17.09.2015 Żyjemy w świecie zewnętrznym, w którym dominują drobnoustroje mikroorganizmy
Bardziej szczegółowoUczenie się biologii wymaga dobrej organizacji pracy Sposoby odżywiania się organizmów
Temat Uczenie się biologii wymaga dobrej organizacji pracy Sposoby odżywiania się Sposoby oddychania Sposoby rozmnażania się Bakterie a wirusy Protisty Glony przedstawiciele trzech królestw Wymagania na
Bardziej szczegółowoŚwiatowy Dzień Mycia Rąk
Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w m. st. Warszawie ul. Kochanowskiego 21, Oddział Promocji Zdrowia, ul. Cyrulików 35; tel. 22/311-80-07 08; e-mail: oswiatazdrowotna@pssewawa.pl Światowy Dzień
Bardziej szczegółowoWIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU C PROGRAM PROFILAKTYKI ZAKAŻEŃ HCV
WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU C PROGRAM PROFILAKTYKI ZAKAŻEŃ HCV Wątroba to największy i bardzo ważny narząd! Produkuje najważniejsze białka Produkuje żółć - bardzo istotny czynnik w procesie trawienia
Bardziej szczegółowoSpis treści. Program przeciwpasożytniczy w Szkole Zdrowia Nadzieja... 9. Człowiek maleńka cząstka Żywej Substancji Ziemi...16
Spis treści Od Wydawcy... 5 Od Autorki... 7 Rozdział 1 Program przeciwpasożytniczy w Szkole Zdrowia Nadzieja... 9 Rozdział 2 Człowiek maleńka cząstka Żywej Substancji Ziemi...16 Rozdział 3 Krzem (Si) pierwiastek
Bardziej szczegółowoKłykciny kończyste przyczyny, objawy i leczenie
Kłykciny kończyste przyczyny, objawy i leczenie Spis treści: 1. 2. 3. 4. Informacje ogólne Przyczyny Objawy Leczenie 1. Informacje ogólne co to są kłykciny kończyste? Kłykciny kończyste są to małe, cieliste
Bardziej szczegółowoZAPEWNIJ BEZPIECZNĄ ZABAWĘ TWOJEMU DZIECKU OPRACOWANIE:
Jeśli masz pytania dotyczące zdrowia Twojego psa lub kota zadaj je lekarzowi weterynarii w trakcie wizyty. Jeśli masz pytania dotyczące zapobiegania chorobom zakaźnym u ludzi zapytaj swojego lekarza lub
Bardziej szczegółowoZakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A. Informacje dla pacjentów
Zakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A. Informacje dla pacjentów Health Protection Scotland Co to są zakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A? Paciorkowce z grupy A (ang. Group A Streptococcus,
Bardziej szczegółowoInwazyjna Choroba Meningokokowa
Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w m. st. Warszawie ul. Kochanowskiego 21,, ul. Cyrulików 35; tel. 22/311-80-07 08; e-mail: oswiatazdrowotna@pssewawa.pl Inwazyjna Choroba Meningokokowa Profilaktyka
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej Dział Temat Poziom wymagań ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca 1. W królestwie zwierząt wspólne
Bardziej szczegółowoPROFILAKTYKA PRZECIW GRYPIE
PROFILAKTYKA PRZECIW GRYPIE Koordynator profilaktyki : mgr piel. Anna Karczewska CELE: zwiększanie świadomości pacjenta na temat szczepionek przeciwko grypie zapobieganie zachorowań na grypę zapobieganie
Bardziej szczegółowoKlucz odpowiedzi i kryteria oceniania etap wojewódzki 2014/2015 Biologia. Przewidywana odpowiedź
Klucz i kryteria oceniania etap wojewódzki 2014/2015 Biologia Numer 1. A - torebka nefronu (kłębuszka), B kłębuszek nerkowy/kłębuszek naczyń włosowatych, C - kanalik nerkowy nazwy elementu A, B i C Proces
Bardziej szczegółowoBiologia klasa 6. Wymagania edukacyjne do działów na poszczególne oceny
Biologia klasa 6 Wymagania edukacyjne do działów na poszczególne oceny ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca 1. W świecie zwierząt. Uczeń: wymienia wspólne
Bardziej szczegółowoZestaw pytań Podział zwierząt na bezkręgowce i kręgowce dokonano na podstawie
Zestaw pytań 6 26.Podział zwierząt na bezkręgowce i kręgowce dokonano na podstawie a.pokrycia ciała b.sposobu poruszania się c.braku szkieletu zewnętrznego a obecności wewnętrznego d.położenia układów
Bardziej szczegółowoPRZĘDZIOREK CHMIELOWIEC
PRZĘDZIOREK CHMIELOWIEC Tetranychus urticae Koch 1835 1. Systematyka Królestwo: Typ: Podtyp Gromada: Podgromada Rząd: Rodzina: Rodzaj: Gatunek: Animalia Arthropoda Chelicerata Arachnida Acari Trombidiformes
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO CROTAMITON FARMAPOL płyn do stosowania na skórę, 100 mg/g 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 1 g płynu do stosowania na skórę zawiera 100
Bardziej szczegółowoCHOROBY PRZENOSZONE DROGĄ PŁCIOWĄ (STI)
TEMAT: CHOROBY PRZENOSZONE DROGĄ PŁCIOWĄ (STI) CELE: Przekazanie wiedzy dotyczącej definicji chorób przenoszonych drogą płciową Omówienie chorób przenoszonych drogą płciową z podziałem na rodzaje Omówienie
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI. CZĘŚĆ PIERWSZA Podstawy histologii. CZĘŚĆ DRUGA Podstawy anatomii i fizjologii człowieka. Przedmowa 11 Wykaz skrótów 13
SPIS TREŚCI Przedmowa 11 Wykaz skrótów 13 CZĘŚĆ PIERWSZA Podstawy histologii I. TKANKI CZŁOWIEKA (dr Joanna Kaźmierczak) 17 1. Tkanka nabłonkowa 17 1.1. Nabłonek pokrywający 18 1.2. Nabłonek gruczołowy
Bardziej szczegółowoBakterie helikalne: Campylobacter sp.
Bakterie helikalne: Campylobacter sp. Rodzaj Campylobacter Campylobacter - bakterie należący do klasy epsilon- Proteobacteria. Gram-ujemne, mikroaerofilne Rosną w obecności 10% dwutlenku węgla, Spiralne,
Bardziej szczegółowoDr n. med. Anna Prokop-Staszecka Dyrektor Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II
Dr n. med. Anna Prokop-Staszecka Dyrektor Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II Przewodnicząca Komisji Ekologii i Ochrony Powietrza Rady Miasta Krakowa Schorzenia dolnych dróg oddechowych
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej. 1 Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej Dział Temat 1. W królestwie zwierząt 2. Tkanki: nabłonkowa, mięśniowa i nerwowa I. Świat zwierząt ocena dopuszczająca wymienia wspólne cechy
Bardziej szczegółowoPrawidłowe odpowiedzi Punktacja Uwagi. Nr zad. Za poprawne wykonanie poleceń A, B, C i D po 1 pkt.
Nr zad. KARTA ODPOWIEDZI KONKURS BIOLOGICZNY ETAP SZKOLNY Max punktów 1. 6 pkt. A. Wpływ natężenia światła na zawartość azotanów w roślinie. / Czy zawartość azotanów w roślinie zależy od ilości światła?
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z BIOLOGII DLA KLASY 6
PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z BIOLOGII DLA KLASY 6 Dział Temat 1. W królestwie zwierząt 2. Tkanki: nabłonkowa, mięśniowa i nerwowa I. Świat zwierząt ocena dopuszczająca wymienia wspólne cechy zwierząt
Bardziej szczegółowoocena celująca I. Świat zwierząt
Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania przez ucznia poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z biologii w klasie 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls
Bardziej szczegółowoRyzykowne zachowania seksualne aspekt medyczny
Konferencja naukowa Wychowanie seksualne w szkole cele, metody, problemy. Lublin, 10 marca 2014 r. Ryzykowne zachowania seksualne aspekt medyczny dr n.med Ewa Baszak-Radomańska Gabinety TERPA ryzykowne
Bardziej szczegółowo