PROCEDURY MEDYCZNE Tytuł: : Przygotowanie i podawanie leków Kod procedury PS 05/14 Data obowiązywania: r Wydanie: 1 Strona 1 z 11

Transkrypt

1 Data obowiązywania: r Wydanie: 1 Strona 1 z 11 Cel: Prawidłowe podanie leku zgodnie ze zleceniem lekarskim. Zakres: Dotyczy prawidłowego przygotowania i podania leków. Odpowiedzialność: Lekarz Naczelny, Lekarz Dyżurny, Pielęgniarz/ Naczelny/a, Oddziałowa, Koordynująca, Odcinkowa. Technika wykonania: Przygotowanie i podawanie leków doustnie. 1.Podawać leki tylko na zlecenie lekarza po uprzednim wpisaniu do karty zleceń i potwierdzeniu podpisem lekarza. 2.Zlecenie lekarza musi zawierać: nazwę leku, dawkę i częstotliwość podawania, sposób podawania, okres podania leku ( przed, po, w czasie posiłku). 3.Wyjmując lek z szafy każdorazowo dokonać kontroli leku: nazwy, dawki, postaci, daty ważności. 4. Leki przygotowywać tylko dla określonego pacjenta. 5. Kieliszki wyrzucić do czerwonego worka przeznaczonego do utylizacji. 6. Przed włożeniem leku do szafy należy przeprowadzić powtórną kontrolę. 7. Przygotowanego leku nie może podawać inna pielęgniarka. 8. Lek musi chory połknąć w obecności pielęgniarki popijając małą ilością płynu ( najlepiej wodą niegazowaną). 9. Podanie leku należy odnotować w prowadzonej dokumentacji chorego w odpowiednich rubrykach. OPRACOWAŁ Cecylia Chruślicka

2 Data obowiązywania: r Wydanie: 1 Strona 2 z 11 UWAGA! ZA KAŻDYM RAZEM LEK NALEŻY SPRAWDZIĆ TRZYKROTNIE JAK W PUNKCIE 3. Przygotowanie i podawanie leków domięśniowo. 2. Przygotować sprzęt i lek na tacy (sprawdzić nazwę leku, dawkę i datę ważności). 3. Umyć ręce. 4. Założyć rękawiczki. 5. Zdezynfekować ampułkę lub fiolkę. 6. Rozpakować strzykawkę i igłę, nałożyć igłę na strzykawkę i nabrać lek. 7. Usunąć igłę i umieścić w pojemniku na ostre narzędzia przeznaczonego do utylizacji. 8. Założyć igłę przeznaczoną do iniekcji. 9. Usunąć powietrze ze strzykawki. 10. Ułożyć chorego w pozycji wygodnej otrzymać świadomą zgodę ustną na iniekcję. 11. Zdezynfekować skórę w miejscu wkłucia (okolica pośladkowa, uda, ramienia). 12. Rozciągnąć skórę i wprowadzić 2/3 igły do tkanki mięśniowej pod kątem 90 stopni. 13. Jedną ręką podtrzymywać nasadę igły, drugą ręką wykonać ruch aspirujący tłokiem strzykawki i powoli podać lek obserwując chorego. 14. Usunąć igłę i strzykawkę z tkanki mięśniowej zabezpieczając gazikiem miejsce wkłucia. 15. Strzykawkę wyrzucić do czerwonego worka przeznaczonego do utylizacji, igłę do pojemnika na ostre narzędzia przeznaczone do utylizacji. 16. Zdjąć rękawiczki i wyrzucić do worka koloru czerwonego przeznaczonego do utylizacji. 17. Uporządkować sprzęt. 18. Zdjąć rękawiczki. 19. Umyć i zdezynfekować ręce. 20. Udokumentować zabieg w prowadzonej dokumentacji chorego. Przygotowanie i podawanie leków dożylnie. 1.Poinformować chorego o celu i przebiegu zabiegu otrzymać świadomą ustną zgodę na wykonanie iniekcji. 2.Pouczyć chorego o zgłaszaniu niepokojących objawów jak: duszność, kołatanie serca, nudności. 3. Zapoznać się ze zleceniem lekarskim. OPRACOWAŁ Cecylia Chruślicka

3 Data obowiązywania: r Wydanie: 1 Strona 3 z Przygotować sprzęt i lek na tacy (sprawdzić nazwę leku, dawkę i datę ważności) 5. Umyć ręce. 6. Założyć rękawiczki. 7. Zdezynfekować korek fiolki lub ampułkę i odczekać. 8. Rozpakować strzykawkę i igłę, nałożyć igłę na strzykawkę i nabrać lek. 9. Usunąć powietrze ze strzykawki i igłę, którą pobrano lek. 10. Leki dożylne zazwyczaj podaje się do założonych wkłuć obwodowych. 11. Podawać powoli lek do wenflonu przez górny zawór, obserwując chorego. 12. Odłączyć strzykawkę od wenflonu, zabezpieczyć sterylnym korkiem. 13. Strzykawkę wyrzucić do czerwonego worka przeznaczonego do utylizacji. 14. Uporządkować sprzęt. 15. Zdjąć rękawiczki, umyć ręce. 16.Udokumentować zabieg w prowadzonej dokumentacji chorego. Przygotowanie i podawanie leków drogą kroplowego wlewu dożylnego. 2. Poinformować chorego o celu, przebiegu zabiegu i zgłaszaniu nieprawidłowości w trakcie zabiegu i po jego zakończeniu, otrzymać świadomą ustną zgodę na podłączenie kroplówki. 3. Ułożyć chorego w, wygodnej leżącej pozycji. 4. Przygotować sprzęt i lek na tacy ( sprawdzić nazwę leku lub leków, dawkę i datę ważności, ewentualnie interakcje). 5. Umyć i zdezynfekować ręce. 6. Założyć rękawiczki. 7. Zdezynfekować butelkę w miejscu wkłucia leku. 8. W przypadku podania leku do butelki opisać butelkę nazwiskiem chorego, nazwą i dawką wstrzykniętego leku oraz godziną podłączenia. 9. Rozpakować zestaw zgodnie z zasadami aseptyki i wkłuć do butelki. 10. Butelkę umieścić na wieszaku, odpowietrzyć aparat do przetoczeń ( częściowo wypełnić komorę kroplomierza płynem). 11. Zamknąć w zestawie zaciskacz regulujący przepływ płynu. 12. Podłączyć do wenflonu lub cewnika ( w razie potrzeby przepłukać wenflon solą fizjologiczną). 13. Otworzyć zaciskacz i ustawić szybkość przepływu zgodnie ze zleceniem. 14. Obserwować reakcję chorego na podłączony płyn, pouczyć chorego o włączeniu systemu przywołującego po zakończeniu płynu w butelce. OPRACOWAŁ Cecylia Chruślicka

4 Data obowiązywania: r Wydanie: 1 Strona 4 z Zakończyć wlew dożylny przez zamknięcie zaciskacza przepływu płynu. 16. Zabezpieczyć wejście wenflonu lub cewnika sterylnym korkiem. 17. Uporządkować sprzęt : ostrą końcówkę zestawu do przetoczeń odciąć i wrzucić do pojemnika na ostre odpady medyczne, pozostałą część zestawu do przetoczeń oraz strzykawkę wrzucić do worka na odpady medyczne, butelkę wyrzucić do worka na odpady komunalne. 18. Zdjąć rękawiczki. 19. Umyć i zdezynfekować ręce. Udokumentować czynność w prowadzonej dokumentacji chorego. UWAGA! Bezwzględnie przestrzegać zasady opisywania kroplówek pisakiem wodoodpornym (nazwisko i imię pacjenta, nazwa i dawka wstrzykniętego leku do butelki, godzina podłączenia, przed wyrzuceniem butelki usunąć dane pacjenta z opisanej butelki). Przygotowanie i podawanie leków przy użyciu pompy strzykawkowej lub perystaltycznej. POMPA STRZYKAWKOWA 2. Otrzymać świadomą zgodę pacjenta na podłączenie pompy. 3. Umyć i zdezynfekować ręce. 4. Przygotować sprzęt i zlecony lek. 5. Zdezynfekować korek lub ampułkę zleconego leku. 6. Rozpakować strzykawkę i igłę zgodnie z zasadami aseptyki. 7. Nabrać odpowiednią dawkę zleconego leku do strzykawki 50 ml i uzupełnić roztworem 0,9 % soli fizjologicznej lub 5 % roztworem glukozy do zleconej objętości. 8. Opisać strzykawkę pełną nazwą i dawką leku. 9. Usunąć powietrze ze strzykawki, a igłę którą pobrano lek wrzucić do pojemnika na ostre odpady medyczne. 10. Rozpakować przedłużacz zgodnie z zasadami aseptyki. 11. Przedłużacz podłączyć do strzykawki i wypełnić przygotowanym lekiem, końcówkę zabezpieczyć oryginalnym korkiem. 12. Ustawić typ pracy pompy. 13. Ułożyć strzykawkę w uchwycie pompy infuzyjnej. OPRACOWAŁ Cecylia Chruślicka

5 Data obowiązywania: r Wydanie: 1 Strona 5 z Umyć i zdezynfekować ręce. 15. Założyć rękawiczki. 16. Przedłużacz podłączyć do wkłucia. 17. Uruchomić pompę zgodnie z instrukcją obsługi. 18. Zdjąć rękawiczki. 19. Umyć i zdezynfekować ręce. 20. Udokumentować zabieg w prowadzonej dokumentacji pacjenta. POMPA PERYSTALTYCZNA 2. Otrzymać świadomą zgodę pacjenta na podłączenie pompy. 3. Umyć i zdezynfekować ręce. 4. Przygotować sprzęt i zlecony lek. 5. Zdezynfekować ampułkę lub korek fiolki oraz miejsce wkłucia igły do butelki. 6. Nabrać zleconą dawkę leku do strzykawki i wstrzyknąć do butelki. 7. Opisać butelkę nazwiskiem chorego, nazwą i dawką wstrzykniętego leku. 8. Do butelki przez otwór po igle podłączyć zestaw do przetoczeń, wypełnić płynem, odpowietrzyć, zabezpieczyć końcówkę oryginalnym korkiem. 9. Kroplówkę powiesić powyżej pompy na statywie, na komorę kroplową założyć detektor kropli. 10. Dren zestawu do przetoczeń przeprowadzić wewnątrz pompy. 11. Zamknąć drzwiczki pompy i ustawić parametry przepływu pompy. 12. Umyć i zdezynfekować ręce. 13. Założyć rękawiczki. 14. Końcówkę zestawu do przetoczeń podłączyć do wkłucia. 15. Uruchomić pompę zgodnie z instrukcją obsługi. 16. Zdjąć rękawiczki. 17. Umyć i zdezynfekować ręce. 18. Udokumentować zabieg w prowadzonej dokumentacji chorego. Przygotowanie i podawanie leków podskórnie 2. Poinformować pacjenta o celu zabiegu, możliwości wystąpienia odczynu zapalnego w miejscu wkłucia oraz aby nie poruszał się w czasie wykonywania zabiegu i otrzymać świadomą zgodę ustną na iniekcję. OPRACOWAŁ Cecylia Chruślicka

6 Data obowiązywania: r Wydanie: 1 Strona 6 z Wybrać miejsce podania leku: połowa zewnętrznej części ramienia lub uda, brzuch prawa lub lewa strona od linii białej. 4. Wygodnie ułożyć chorego. 5. Przygotować sprzęt i lek na tacy (sprawdzić nazwę leku, dawkę i datę ważności). Zdezynfekować gazikiem nasączonym środkiem dezynfekcyjnym ampułkę lub fiolkę. 6. Umyć i zdezynfekować ręce. 7. Założyć rękawiczki. 8. Rozpakować strzykawkę i igłę zgodnie z zasadami aseptyki, nałożyć igłę na strzykawkę, nabrać lek. 9. Usunąć igłę i umieścić w pojemniku na ostre odpady medyczne. 10. Nałożyć igłę na strzykawkę do podania leku. 11. Usunąć powietrze ze strzykawki. 12. Zdezynfekować skórę w miejscu wkłucia. 13. Ująć skórę w fałd i wprowadzić 2 / 3 igły do tkanki podskórnej pod kątem stopni. 14. Jedną ręką podtrzymywać nasadę igły, drugą ręką wykonać ruch aspirujący tłokiem strzykawki i powoli podać lek obserwując chorego. 15. Usunąć igłę i strzykawkę z tkanki podskórnej zabezpieczając gazikiem miejsce wkłucia. 16. Strzykawkę wyrzucić do worka na odpady medyczne, a igłę do pojemnika na ostre odpady medyczne. 17. Uporządkować sprzęt. 18. Zdjąć rękawiczki. 19. Umyć i zdezynfekować ręce. 20. Udokumentować zabieg w prowadzonej dokumentacji chorego. W przypadku pojawienia się krwi w strzykawce podczas ruchu aspirującego należy igłę usunąć z tkanki podskórnej i czynność powtórzyć jak w punkcie 12 i 13. Przygotowanie i podawanie insuliny przy pomocy Penu. 1. Miejsca wstrzyknięć Insuliny: ramię (boczna powierzchnia), OPRACOWAŁ Cecylia Chruślicka

7 Data obowiązywania: r Wydanie: 1 Strona 7 z 11 powłoki brzuszne, udo (przednia powierzchnia). 2. Insulinę wstrzykiwać możliwie o tej samej porze dnia, codziennie zmieniać miejsce wkłucia (odległość od poszczególnych wstrzyknięć powinna mieć szerokość około 3 palców). 3. Dokładnie przestrzegać czasu wstrzyknięć - 30minut do maksymalnie 1godziny przed posiłkiem. 4. Po uprzednim przeszkoleniu, chorzy samodzielnie wstrzykują sobie Insulinę przy użyciu Penu. 5. Należy ściśle przestrzegać zaleceń dotyczących przechowywania, przygotowania i wstrzykiwania Insuliny. 6. W przypadku podawania Insuliny przez pielęgniarkę należy: poinformować chorego o celu, zabiegu otrzymać świadomą zgodę ustną na iniekcję. wybrać miejsce podania leku, zapoznać się ze zleceniem lekarskim, przygotować środek dezynfekcyjny i Pen zgodnie z zaleceniami producenta, umyć ręce, założyć rękawiczki, zdezynfekować skórę w miejscu wkłucia, ująć skórę w fałd i wprowadzić igłę do tkanki podskórnej pod kątem , w przypadku krótkiej igły kąt wkłucia wynosi 90 0, wstrzyknąć dawkę insuliny naciskając przycisk podania dawki do oporu, wyjąć igłę z tkanki podskórnej zabezpieczając gazikiem miejsce wkłucia, usunąć igłę i umieścić ją w pojemniku na zużyty sprzęt jednorazowy, zdjąć rękawiczki, umyć i zdezynfekować ręce. 7. Podanie insuliny należy udokumentować w prowadzonej dokumentacji chorego. Przygotowanie i podawanie leków śródskórnie. 2. Poinformować chorego o celu zabiegu, aby nie poruszał się w czasie wykonania zabiegu i nie dotykał miejsca znakowanego do czasu odczytania wyniku otrzymać świadomą ustną zgodę na iniekcję. 3. Wybrać miejsce podania leku, najlepiej przedramię po stronie zginaczy. OPRACOWAŁ Cecylia Chruślicka

8 Data obowiązywania: r Wydanie: 1 Strona 8 z Wygodnie ułożyć rękę chorego. 5. Przygotować sprzęt i lek na tacy ( sprawdzić sprzęt, nazwę leku, dawkę i datę ważności). 6. Umyć i zdezynfekować ręce. 7. Założyć rękawiczki. 8. Zdezynfekować gazikiem nasączonym środkiem dezynfekcyjnym fiolkę lub ampułkę. 9. Rozpakować strzykawkę i igłę zgodnie z zasadami aseptyki, nałożyć igłę na strzykawkę i nabrać lek. 10. Usunąć powietrze ze strzykawki i igłę którą pobrano lek wyrzucić do pojemnika na ostre odpady medyczne, nałożyć igłę do podania leku. 11. Zdezynfekować skórę w miejscu wkłucia. 12. Naciągnąć skórę i wbić igłę trzymając strzykawkę płasko po powierzchni skóry. 13. Jedną ręką podtrzymywać nasadę igły drugą ręką powoli podać lek wytworzy się bąbel. 14. Igłę wyciągnąć delikatnie bez ucisku gazika. 15. Strzykawkę wyrzucić do worka na odpady medyczne, igłę do pojemnika na ostre odpady medyczne. 16. Zaznaczyć długopisem miejsce wstrzyknięcia kółkiem o średnicy około 3 cm i opisać pierwszą literą nazwy leku i godziną podania. 17. Uporządkować sprzęt. 18. Zdjąć rękawiczki. 19. Umyć i zdezynfekować ręce. 20. Odczytać wynik po upływie 30 minut od wstrzyknięcia i udokumentować w prowadzonej dokumentacji chorego kolorem czerwonym. Przygotowanie i podawanie leków do oka. 1. Zapoznać się ze zleceniem lekarskim, otrzymać świadomą ustną zgodę na podanie leku. 2. Przygotować sprzęt i leki na tacy. 3. Poinformować chorego o przebiegu zabiegu i o konieczności zgłaszania niepokojących objawów. 4. Ułożyć chorego w pozycji leżącej lub siedzącej z głową odchyloną do tyłu. 5. Umyć i zdezynfekować ręce. 6. Założyć sterylne rękawiczki. 7. Przy pomocy gazików palcami jednej ręki rozchylić powieki, a drugą ręką podać lek na spojówkę dolnej powieki ( nie dotykać rzęs chorego). 8. Odciągnąć dolną powiekę lekko do przodu przez kilka sekund aby lek nie wypłynął. 9. Maść nakładać na dolny załamek powieki lekko rozmasować o puszkiem palca przy pomocy sterylnego gazika. 10. Osuszyć okolicę oka z nadmiaru leku. OPRACOWAŁ Cecylia Chruślicka

9 Data obowiązywania: r Wydanie: 1 Strona 9 z Kontrolować reakcję na leki. 12. Uporządkować tacę. 13. Zdjąć rękawiczki. 14. Umyć i zdezynfekować ręce. 15. Udokumentować zabieg w prowadzonej dokumentacji chorego. Przygotowanie i podawanie leków do nosa. 1. Zapoznać się ze zleceniem lekarskim, otrzymać świadomą ustną zgodę na podanie leku. 2. Przygotować sprzęt i leki na tacy. 3. Poinformować chorego o przebiegu zabiegu i o konieczności zgłaszania niepokojących objawów. 4. Ułożyć chorego w pozycji leżącej lub siedzącej z głową odchyloną do tyłu. 5. Umyć i zdezynfekować ręce. 6. Założyć rękawiczki. 7. Oczyścić nos patyczkiem zwilżonym solą fizjologiczną. 8. Palcem unieść koniuszek nosa i podać lek nie dotykając ścian nosa ( w przypadku podawania maści delikatnie smarować ściany jamy nosowej lub wejście do nosa). 9. Osuszyć pod nosem wypływające krople lub maści. 10. Pozostawić chorego z głową odchyloną do tyłu przez kilka minut. 11. Kontrolować reakcję pacjenta na leki. 12. Uporządkować tacę. 13. Zdjąć rękawiczki. 14. Umyć i zdezynfekować ręce. 15. Udokumentować zabieg w prowadzonej dokumentacji chorego. Przygotowanie i podawanie leków do ucha. 1. Zapoznać się ze zleceniem lekarskim, otrzymać świadomą ustną zgodę na podanie leku. 2. Przygotować sprzęt i leki na tacy. 3. Poinformować chorego o przebiegu zabiegu i o konieczności zgłaszania niepokojących objawów. 4. Ułożyć chorego w pozycji leżącej lub siedzącej z pochyleniem głowy na bok. 5. Umyć i zdezynfekować ręce. 6. Założyć rękawiczki. 7. Odsłonić przewód słuchowy zewnętrzny przez pociągnięcie małżowiny usznej do tyłu i do góry. 8. Oczyścić przewód słuchowy patyczkiem zwilżonym solą fizjologiczną. 9. Podać lek na wewnętrzną ścianę przewodu słuchowego ( nie dotykając małżowiny). OPRACOWAŁ Cecylia Chruślicka

10 Data obowiązywania: r Wydanie: 1 Strona 10 z Założyć sterylny gazik na małżowinę uszną aby zapobiec wypływaniu leku. 11. Kontrolować reakcję na lek. 12. Uporządkować tacę. 13. Zdjąć rękawiczki. 14. Umyć i zdezynfekować ręce. 15. Udokumentować zabieg w prowadzonej dokumentacji chorego. Przygotowanie i podawanie leków doodbytniczo. 1. Zapoznać się ze zleceniem lekarskim, otrzymać świadomą ustną zgodę na podanie leku. 2. Przygotować sprzęt i leki na tacy. 3. Poinformować chorego o celu i przebiegu zabiegu : pouczyć, że w przypadku problemu z włożeniem czopka lub kanki, doodbytniczej należy lekko przeć na stolec ( otwiera się zwieracz odbytu), pouczyć, że po założeniu czopka lub po skończonej wlewce należy mocno ścisnąć pośladki i głęboko oddychać. 4. Ułożyć chorego w odpowiedniej pozycji, najlepiej na boku z kolanami podciągniętymi do klatki piersiowej. 5. Umyć i zdezynfekować ręce. 6. Założyć rękawiczki. 7. Czopek po wyjęciu z opakowania wsuwamy przez zwieracz odbytu do odbytnicy na długość palca. 8. Wlewka doodbytnicza ( 30 min. wcześniej wykonać lewatywę wg obowiązujących zasad ) podłożyć podkład ochronny, natłuścić kankę wazeliną, wprowadzić kankę doodbytniczą na głębokość do 10 cm, podać powoli lek, polecić choremu zwarcie mięśni pośladków i utrzymanie leku co najmniej 15 minut, po podaniu leku usunąć kankę z odbytu i przetrzeć zwieracze odbytu ligniną, w razie potrzeby podłożyć basen. 9. Kontrolować reakcję pacjenta na lek. 10. Uporządkować tacę. 11. Zdjąć rękawiczki. 12. Umyć i zdezynfekować ręce. 13. Udokumentować zabieg w prowadzonej dokumentacji chorego. OPRACOWAŁ Cecylia Chruślicka

11 Data obowiązywania: r Wydanie: 1 Strona 11 z 11 Procedurę opracowano na podstawie: Literatura: 1. Ciechaniewicz W.: Pielęgniarstwo - ćwiczenia. PZWL. Warszawa, Kirschnick O.: Pielęgniarstwo. Urban&Urban. Wrocław, Dison N.: Technika zabiegów pielęgniarskich. PZWL. Warszawa, Litwin N.: Zarys okulistyki. PZWL. Warszawa, Wołynka S.: Pielęgniarstwo ogólne. PZWL. Warszawa, Huber A., Karasek-Kreutzinger B., Jobin-Howald U.: Kompendium pielęgniarstwa. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa OPRACOWAŁ Cecylia Chruślicka