Istota wstrzyknięcia podskórnego. Podanie płynu w miejsce obfitujące w luźną tkankę podskórną w ilości nie większej niż 2 ml.

Transkrypt

1 Wstrzyknięcia podskórne Istota wstrzyknięcia podskórnego. Podanie płynu w miejsce obfitujące w luźną tkankę podskórną w ilości nie większej niż 2 ml. Cel wstrzyknięcia podskórnego Dodatkowe wprowadzenie do organizmu: insuliny; heparyny i jej preparatów: szczepionek; surowicy; leków przeciwbólowych. Miejsca wstrzyknięcia podskórnego: Brzuch - między grzebieniem biodrowym a pępkiem, pozostawienie wolnej powierzchni o promieniu około 2 cm w okolicy pępka. Udo - połowa zewnętrznej powierzchni uda powyżej kolana z wyłączeniem okolicy na szerokość dłoni. Ramię Í polowa zewnętrznej powierzchni. Okolica podłopatkowa. Przeciwwskazania do wykonania wstrzyknięcia podskórnego Stan zapalny lub ropny w miejscu wstrzyknięcia. Zwłóknienie tkanki podskórnej. Skłonność do krwawień. Zmiany patologiczne skóry, np. wysypka. Wstrząs. Procedura wykonania wstrzyknięcia podskórnego Zestaw do wykonania wstrzyknięcia podskórnego: Strzykawka jednorazowa do 2 ml dostosowana do dawki leku; Igły: jedna do nabrania leku, druga do wykonania wstrzyknięcia podskórnego, trzecia zapasowa; Środki do dezynfekcji ampułki/fiolki; Gaziki jałowe do odkażania ampułek/fiolek; Pojemnik na odpady; Pojemnik na zużyty sprzęt; Rękawiczki ochronne jednorazowego użytku. Zlecony lek. Etapy wykonania wstrzyknięcia podskórnego: Sprawdzenie zlecenia lekarskiego; Poinformowanie pacjenta o celu, istocie, przebiegu wstrzyknięcia i ewentualnych niepożądanych objawach po wstrzyknięciu podskórnym; Uzyskanie zgody pacjenta lub jego opiekuna na wykonanie wstrzyknięcia; Umycie higieniczne rąk; Przygotowanie zestawu; Sprawdzenie kompletności zestawu przeciwwstrząsowego; Założenie rękawiczek jednorazowych 1

2 Polecenie pacjentowi przyjęcia pozycji siedzącej lub leżącej: pozycja uwarunkowana jest stanem lub wiekiem pacjenta; Przygotowanie miejsca wkłucia: ocena palpacyjna i wzrokowa miejsca wkłucia; odkażenie miejsca wstrzyknięcia: gazikiem nasączonym środkiem dezynfekcyjnym lub spryskanie skóry środkiem dezynfekującym w sprayu i odczekanie 60 s w celu umożliwienia zadziałania środka. Wykonanie wstrzyknięcia: wyjęcie strzykawki i igły z opakowania; połączenie igły ze strzykawką; sprawdzenie wyglądu ampułki/fiolki i daty ważności leku; uzyskanie dostępu do leku w ampułce/fiolce; zdjęcie osłonki z igły; nabranie leku do strzykawki; zmiana igły na strzykawce utworzenie fałdu skórnego o grubości 2-3 cm kciukiem i palcem wskazującym lewej ręki; uprzedzenie pacjenta o momencie wkłucia; wprowadzenie igły do tkanki pod kątem 45 lub 90º w stosunku do powierzchni skóry. na głębokość równą 1/4 długości igły (dwie techniki): I technika: rozluźnienie fałdu skórnego: wykonanie ruchu aspirującego przez odciągnięcie lewą ręką tłoka strzykawki: usuniecie strzykawki i igły z tkanki, jeśli w strzykawkę lub w nasadzie igły pojawi się krew (świadczy to o wprowadzeniu igły do naczynia krwionośnego): wykonanie powtórnie wstrzyknięcia z użyciem nowego leku W innym miejscu: podanie zaleconej dawki leku przez uciśnięcie tłoka strzykawki lewym kciukiem, palec wskazujący i środkowy ułożony na skrzydełkach tłoka, zachowanie właściwej szybkości podawania leku; II technika: - rozluźnienie fałdu skórnego; - przeniesienie lewej reki :ramienia na nasadę i cylinder strzykawki; ~ wykonanie ruchu aspirującego przez odciągnięcie prawą ręką tłoka strzykawki: usunięcie strzykawki i igły z tkanki, jeśli W strzykawce lub w nasadzie igły pojawi się krew (świadczy to o wprowadzeniu igły do naczynia krwionośnego): wykonanie powtórnie wstrzyknięcia z użyciem nowego leku w innym miejscu; podanie zleconej dawki leku przez naciśnięcie tłoka strzykawki prawym kciukiem; palec wskazujący i środkowy ułożony na skrzydełkach tłoka; zachowanie właściwej szybkości podawania leku: przeniesienie prawej ręki na nasadę i cylinder strzykawki; utrzymywanie stałego kontaktu z pacjentem obserwowanie jego stanu; usunięcie igły z tkanki. Przypomnienie pacjentowi sposobu zachowania po wykonaniu wstrzyknięcia: powinien ucisnąć i (lub) rozmasować miejsce wkłucia suchym gazikiem; Uporządkowanie zestawu: posegregowanie używanego sprzętu, usunięcie materiału jednorazowego użytku do pojemników na odpady komunalne i do spalenia. Zdjęcie rękawiczek i higieniczne umycie rąk. Udokumentowanie wykonania wstrzyknięcia podskórnego w indywidualnej karcie zleceń lekarskich. 2

3 Możliwe powikłania wstrzyknięcia podskórnego Martwica tkanek w wyniku wprowadzenia leku przeznaczonego do podawania domięśniowego lub dożylnego. Przyspieszone działanie leku w przypadku niezamierzonego podania go domięśniowo. Ból spowodowany płytkim wstrzyknięciem leku. Odczyny skórne powstające wskutek zbyt płytkiego wstrzyknięcia leku. Ból wywołany zbyt szybkim wprowadzeniem leku. Zanik tkanki podskórnej, zwłóknienie i stwardnienie na skutek częstych wstrzyknięć w to samo miejsce. Krwiak podskórny po podawaniu preparatów heparyny. Wstrząs anafilaktyczny po podawaniu surowicy, rzadko insuliny. Uszkodzenie nerwów i naczyń krwionośnych (rzadko występujące). Podawanie leków we wstrzyknięciach podskórnych Podawanie insuliny Istota wstrzyknięcia insuliny Wprowadzenie insuliny w miejsce obfitujące w luźną tkankę podskórną. Cel wstrzyknięcia insuliny Obniżenie stężenia glukozy W organizmie człowieka. Miejsca wstrzyknięcia insuliny: Okolica brzuszna. Okolica udowa. Okolica pośladkowa. Okolica pięciopłatkowa. Okolica ramieniowa. Procedura wykonania wstrzyknięcia insuliny strzykawką i igłą Zestaw do wykonania wstrzyknięcia insuliny: Strzykawka jednorazowa do 2 ml; Igły: jedna do nabrania leku, druga do wykonania wstrzyknięcia podskórnego np. 0,33 13 lub 0,45 16, trzecia zapasowa; Środek do dezynfekcji fiolki; Gaziki jałowe do odkażania fiolki; Pojemnik na odpady; Pojemnik na zużyty sprzęt; Rękawiczki ochronne jednorazowego użytku. Zlecona insulina. Etapy wykonania wstrzyknięcia insuliny: Sprawdzenie zlecenia lekarskiego. Poinformowanie. pacjenta o celu, istocie, przebiegu wstrzyknięcia i ewentualnych niepożądanych objawach po wstrzyknięciu insuliny. Uzyskanie zgody pacjenta lub jego opiekuna na wykonanie wstrzyknięcia. Umycie higieniczne rąk. 3

4 Przygotowanie zestawu. Założenie rękawiczek jednorazowego użytku. Polecenie pacjentowi przyjęcia pozycji i siedzącej lub leżącej, pozycja uwarunkowana jest stanem i wiekiem pacjenta. Przygotowanie miejsca wkłucia: ocena palpacyjna i wzrokowa miejsca wkłucia; odkażenie miejsca wstrzyknięcia: gazikiem nasączonym środkiem dezynfekcyjnym lub spryskanie skóry środkiem dezynfekcyjnym w sprayu i odczekanie 60 s w celu umożliwienia zadziałania środka. Wykonanie wstrzyknięcia: wyjęcie strzykawki i igły opakowania; połączenie igły ze strzykawką: sprawdzenie wyglądu fiolki i daty ważności insuliny; uzyskanie dostępu do leku w fiolce; zdjęcie osłonki z igły; nabranie insuliny do strzykawki; zmiana igły na strzykawce; utworzenie fałdu skórnego o grubości 2«~3 cm kciukiem i palcem wskazującym lewej reki: uprzedzenie pacjenta o momencie wkłucia; wprowadzenie igły do tkanki pod katem 45 lub 90 w stosunku do powierzchni skóry. na głębokość równą 3/4 długości (dwie techniki): Technika I rozluźnienie fałdu skórnego; wykonanie ruchu aspirującego przez odciągniecie lewą ręka tłoka strzykawki: usuniecie strzykawki i igły z tkanki, jeśli w strzykawce lub w nasadzie igły pojawi się krew (świadczy to o wprowadzeniu igły do naczynia krwionośnego); wykonanie powtórnie wstrzyknięcia z użyciem nowego leku winnym miejscu; podanie zleconej dawki leku przez uciśnięcie tłoka strzykawki lewym kciukiem; palec wskazujący i środkowy ułożony na skrzydełkach tłoka: zachowanie właściwej szybkości podawania leku: Technika II rozluźnienie fałdu skórnego; przeniesienie lewej reki z ramienia na nasadę i cylinder strzykawki: wykonanie ruchu aspirującego przez odciągniecie prawą ręką tłoka strzykawki: usunięcie strzykawki i igły z tkanki. jeśli w strzykawce lub w nasadzie igły pojawi się krew (świadczy to o wprowadzeniu igły do naczynia krwionośnego); wykonanie powtórnie wstrzyknięcia z użyciem nowego leku w innym miejscu: podanie zleconej dawki leku przez uciśniecie tłoka strzykawki prawym kciukiem; palec wskazujący i środkowy ułożony na skrzydełkach tłoka: zachowanie właściwej szybkości podawania leku; przeniesienie prawej ręki na nasadę i cylinder strzykawki; utrzymywanie stałego kontaktu z pacjentem, obserwowanie jego stanu; usunięcie igły z tkanki. Przypomnienie pacjentowi sposobu zachowania po wykonaniu wstrzyknięcia, powinien ucisnąć miejsce wkłucia suchym gazikiem. Uporządkowanie zestawu: posegregowanie używanego sprzętu, usuniecie materiału jednorazowego użytku do pojemników' na odpady komunalne i do spalenia. Zdjęcie rękawiczek i higieniczne umycie rąk. Udokumentowanie wykonania wstrzyknięcia insuliny w indywidualnej karcie zleceń lekarskich. 4

5 Procedura wykonania wstrzyknięcia insuliny wstrzykiwaczem (penem) Zestaw do wstrzyknięcia insuliny wstrzykiwaczem (penem): Wstrzykiwacz (pen). Igła do penu: np. NovoFine 30G 8 mm lub 3lG 6 mm. Wkład insulinowy do penu, po wyjęciu z lodówki ogrzany W rękach lub pozostawiony na kilkanaście minut. Środek do dezynfekcji fiolki. Gaziki jałowe do odkażania fiolki. Pojemnik na odpady. Pojemnik na zużyty sprzęt. Rękawiczki ochronne jednorazowego użytku. Zestaw do wykonania wstrzyknięcia Etapy wykonania wstrzyknięcia insuliny: Sprawdzenie zlecenia lekarskiego; Poinformowanie pacjenta o celu, istocie, przebiegu wstrzyknięcia i ewentualnych niepożądanych objawach po wstrzyknięciu insuliny: zaczerwienienie, świąd., obrzęk w czasie podawania insuliny ludzkiej; niepokojące objawy (uczucie głodu, trudności w koncentracji, pocenie. senność, zmęczenie); konieczności przyjmowania insuliny humanizowanej 30 min przed posiłkiem, ludzkiej 0-l5 min przed posiłkiem. Uzyskanie zgody pacjenta lub jego opiekuna na podanie insuliny_ Umycie higieniczne rąk. Przygotowanie zestawu. Założenie rękawiczek jednorazowego użytku. Polecenie pacjentowi przyjęcia pozycji siedzącej lub leżącej; pozycja uwarunkowana jest stanem i wiekiem pacjenta. Przygotowanie miejsca wkłucia: ocena palpacyjna i wzrokowa miejsca wkłucia. Zmontowanie wstrzykiwacza: zdjęcie skuwki; odkręcenie i zdjęcie oprawki wkładu; ustawienie tłoczka części mechanicznej w pozycji wyjściowej przed włożeniem nowego wkładu: obracanie pierścienia mechanizmu powrotnego zgodnie z ruchem wskazówek do momentu całkowitego zniknięcia w jego wnętrzu: umieszczenie wkładu w oprawce częścią zawierającą zamkniecie oznaczone kolorem do przodu; skręcenie części mechanicznej z oprawką wkładu. Wymieszanie insuliny: przechylanie lub obracanie wstrzykiwacza z insuliną w postaci zawiesiny (przy wstrząsaniu mogą powstać pęcherzyki powietrza). Montaż igły: zdezynfekowanie gumowego korka układu gazikiem nasączonym środkiem dezynfekcyjnym; usunięcie nalepki ochronnej z igły: przykręcenie igły do zamknięcia wkładu oznaczonego kolorem: zdjęcie zewnętrznej i wewnętrznej osłonki igły. Przygotowanie penu do wykonania wstrzyknięcia: sprawdzenie. czy pokrętło nastawiania dawki wskazuje zero, nastawienie dwóch jednostek; popukanie palcem w oprawki; wkładu przy ułożeniu wstrzykiwacza igła do góry: 5

6 wciśnięcie przycisku wstrzykiwacza do oporu m pojawienie się kropli insuliny. Nastawianie dawki: sprawdzenie ilości insuliny we wkładzie; nastawienie zleconej liczby jednostek: wyzerowanie dawki we wstrzykiwaczu w przypadku pomyłki: odciągnięcie części mechanicznej od oprawki wkładu: wciśniecie przycisku podania dawki do zera; powrót oprawki wkładu po zwolnieniu uchwytu; ustawienie właściwej dawki insuliny. Wykonanie wstrzyknięcia: wprowadzenie igły do tkanki pod kątem 45 lub 90 stopni w stosunku do powierzchni skóry. na odległość długości igły, po utworzeniu fałdu lub bez; powolne podanie insuliny przez naciśnięcie przycisku wstrzykiwacza aż do wyczucia oporu: usuniecie igły tkanki po 6 s od momentu zakończenia podawania leku. Przypomnienie pacjentowi sposobu zachowania po wykonaniu wstrzyknięcia; pacjent powinien: zjeść posiłek; zgłosić ewentualne objawy hipoglikemii; Uporządkowanie zestawu: sprawdzenie w okienku wskaźnika wielkości podanej dawki insuliny: założenie zewnętrznej osłony igły: odkręcenie igły i usunięcie do pojemników do spalenia oraz posegregowanie używanego sprzętu; założenie skuwki na wstrzykiwacz. Zdjęcie rękawiczek i higieniczne umycie rak. Udokumentowanie wykonania wstrzyknięcia insuliny W indywidualnej karcie zleceń lekarskich. Literatura: 1. Ciechaniewicz W., Grochans E., Łoś E. - Wstrzyknięcia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Warszawa,