Metodyka prac, wstępne wyniki inwentaryzacji

Transkrypt

1 Metodyka prac, wstępne wyniki inwentaryzacji Bielańsko Tyniecki Park Krajobrazowy Park Krajobrazowy Dolinek Krakowskich Park Krajobrazowy Orlich Gniazd

2 OCHRONA ELEMENTÓW ŚRODOWISKA ABIOTYCZNEGO Bielańsko Tyniecki Park Krajobrazowy Park Krajobrazowy Dolinek Krakowskich Park Krajobrazowy Orlich Gniazd

3 Metodyka prac nad projektem planu ochrony elementy środowiska abiotycznego I. Prace wstępne 1. Wybór i zgromadzenie materiałów publikowanych i niepublikowanych. 2. Wstępna analiza i ocena przydatności materiałów. 3. Wstępne rozpoznanie terenu badań. 4. Określenie zakresu prac terenowych. II. Prace terenowe 1. Inwentaryzacja i weryfikacja terenowa. 2. Wstępna ocena stanu zachowania. 3. Wstępna identyfikacja potencjalnych zagrożeń. 4. Sporządzenie dokumentacji fotograficznej. III. Prace analityczne 1. Waloryzacja (ocena wartości przyrodniczej, krajobrazowej, turystycznej). 2. Sporządzenie dokumentacji w formie opisów i zestawień. 3. Sporządzenie bazy danych geometrycznych. IV. Wnioskowanie planistyczne 1. Określenie celów ochrony. 2. Określenie puli zagrożeń rzeczywistych i potencjalnych. 3. Wyznaczenie działań ochronnych eliminujących lub minimalizujących poszczególne zagrożenia. 4. Wskazanie zapisów do dokumentów planistycznych.

4 Opisywane elementy środowiska abiotycznego: - geomorfologia, - geologia, - surowce mineralne, - złoża, - gleby, - hydrologia, - klimat. Wąwóz Bolechowicki

5 BTPK Park średnio bogaty pod względem elementów środowiska abiotycznego Występują tu reprezentatywne formy skałkowe oraz odsłonięcia geologiczne Zakrzówek, Piekary, Tyniec Unikalna grupa kawern naturalnych obiektów geologicznych rozbudowanych i wykorzystywanych podczas II Wojny Światowej jako element systemów obronnych Wśród obiektów środowiska abiotycznego są formy chronione prawem 3 pomniki przyrody, 1 stanowisko dokumentacyjne (Piekary) PKDK Park odznacza się wybitną różnorodnością elementów środowiska abiotycznego na tle kraju (w szczególności w zakresie geomorfologii terenu (zjawisk krasowych)) liczne jaskinie, schroniska, nyże oraz pomnikowe ostańce krasowe. Kawerna w Kostrzu Obszar Parku uznawany jest za mekkę dla skałkowiczów - w szczególności Dol. Kobylańska, Dol. Będkowska, Wąwóz Bolechowicki Charakterystyczny układ Parku oparty na 7 dolinkach potoków PKOG Podobnie jak PKDK obszar bogaty pod względem rzeźby i geologii (liczne wychodnie skalne, grupy wychodni skalnych oraz odsłonięcia geologiczne np. Pomorzańskie skały, Zubowe Skały, Cisówki) Unikalny w skali kraju (a nawet Europy) obszar Pustyni Błędowskiej zwanej również Polską Saharą Jaskinia na Biśniku będąca jednym z najstarszych stanowisk archeologicznych w Polsce Pustynia Błędowska

6 Wstępne wyniki inwentaryzacji terenowej: Element BTPK PKDK PKOG Wychodnia skalna/grupa wychodni skalnych Formy krasowe (np. jaskinie, schroniska, ostańce itp.) Głaz narzutowy - 1 Obryw skalny 1 1 Odsłonięcie geologiczne Kawerna 14 - Źródło 2 8 Zbiornik wodny 3 2 Starorzecze 1 - Wodospad W trakcie inwentaryzacj i

7 Wodospad Wola Grupa Słonecznych Skał Kamieniołom dolomitu Stare Gliny Jaskinia Twardowskiego Źródło Świętojańskie

8 OCHRONA SZATY ROŚLINNEJ Bielańsko Tyniecki Park Krajobrazowy Park Krajobrazowy Dolinek Krakowskich Park Krajobrazowy Orlich Gniazd

9 Flora i roślinność metodyka 1. Zebranie i przegląd materiałów źródłowych (publikacje, plany ochrony rezerwatów przyrody, standardowe formularze danych obszarów Natura 2000) 2. Inwentaryzacja terenowa (ze szczególnym uwzględnieniem gatunków i siedlisk priorytetowych) weryfikacja stanowisk gatunków i siedlisk w terenie, ich stan zachowania, zagrożenia; wykonanie zdjęć fitosocjologicznych, dla obiektów najcenniejszych założenie powierzchni monitoringowych wg metodyki GIOŚ 3. Opracowanie i analiza zgromadzonych materiałów opis wyróżnionych zbiorowisk roślinnych i gatunków roślin waloryzacja stanowisk gatunków roślin i zbiorowisk roślinnych na podstawie ich stanu zachowania ocena zagrożeń dla flory i roślinności 4. Określenie celów ochrony oraz działań ochronnych

10 BIELAŃSKO-TYNIECKI PARK KRAJOBRAZOWY Liczba chronionych z mocy prawa* i zagrożonych** gatunków roślin naczyniowych w Polsce stwierdzonych do roku 2017 na obszarze Bielańsko-Tynieckiego Parku Krajobrazowego Kategoria ochrony gatunkowej Kategorie zagrożenia Gatunki objęte ochroną ścisłą Gatunki objęte ochroną częściową Liczba gatunków CR EN VU NT DD % 2% Flora naczyniowa B-T PK Σ = 674 gatunki krytycznie zagrożone CR zagrożone EN ochrona ścisła narażone VU 97% ochrona częściowa brak ochrony 97% bliskie zagrożenia NT DD brak danych nie zagrożone * Rozporządzenie MS w sprawie ochrony gatunkowej roślin (2014) ** Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych (2016)

11 Gatunki zagrożone (EN) w florze Polski, które stwierdzono na terenie Bielańsko-Tynieckiego Parku Krajobrazowego 1. Ranunculus arvensis jaskier polny 2. Cerastium glutinosum rogownica murawowa 3. Herniarnia hirsuta połonicznik kosmaty

12 BIELAŃSKO-TYNIECKI PARK KRAJOBRAZOWY Gatunki podlegające w Polsce ścisłej ochronie gatunkowej, które zostały podane z terenu Bielańsko-Tynieckiego Parku Krajobrazowego 2. Aster amellus aster gawędka 1. Jovibarba sobolifera rojownik pospolity 3. Lilium martagon lilia złotogłów

13 BIELAŃSKO-TYNIECKI PARK KRAJOBRAZOWY Gatunki podlegające w Polsce ścisłej ochronie gatunkowej, które zostały podane z terenu Bielańsko-Tynieckiego Parku Krajobrazowego 4. Cephalanthera damasonium buławnik wielkokwiatowy 5. Listera ovata listera jajowata 6. Festuca pallens kostrzewa blada

14 BIELAŃSKO-TYNIECKI PARK KRAJOBRAZOWY Gatunki podlegające w Polsce ścisłej ochronie gatunkowej, które zostały podane z terenu Bielańsko-Tynieckiego Parku Krajobrazowego 7. Melica transsilvanica perłówka siedmiogrodzka 8. Campanula sibirica dzwonek syberyjski

15 PARK KRAJOBRAZOWY DOLINKI KRAKOWSKIE Liczba chronionych z mocy prawa* i zagrożonych** gatunków roślin naczyniowych w Polsce stwierdzonych do roku 2017 na obszarze Parku Krajobrazowego Dolinki Krakowskie Kategoria ochrony gatunkowej Kategorie zagrożenia Gatunki objęte ochroną ścisłą Gatunki objęte ochroną częściową CR EN VU NT DD Liczba gatunków % 5% Flora naczyniowa PK DK Σ = gatunków krytycznie zagrożone CR zagrożone EN ochrona ścisła ochrona częściowa 1% 2% 4% 6% 1% narażone VU bliskie zagrożenia NT 89% brak ochrony 86% DD brak danych nie zagrożone * Rozporządzenie MS w sprawie ochrony gatunkowej roślin (2014) ** Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych (2016)

16 PARK KRAJOBRAZOWY DOLINKI KRAKOWSKIE Gatunki storczyków we florze PK Dolinki Krakowskie 1. Cephalanthera damasonium Buławnik wielkokwiatowy ochr. ścisła 2. Cephalanthera longifolia Buławnik mieczolistny ochr. ścisła 3. Cephalanthera rubra Buławnik czerwony ochr. ścisła 4. Corallorhiza trifida Żłobik koralowy ochr. ścisła 5. Cypripedium calceolus Obuwik pospolity ochr. ścisła 6. Dactylorhiza fuchsii Kukułka Fuchsa ochr. ścisła 7. Dactylorhiza incarnata Kukułka krwista ochr. częśc. 8. Dactylorhiza maculata Kukułka plamista ochr. częśc. 9. Dactylorhiza majalis Kukułka szerokolistna ochr. częśc. 10. Epipactis atrorubens Kruszczyk rdzawoczerwony ochr. częśc. 11. Epipactis helleborine Kruszczyk szerokolistny ochr. częśc. 12. Epipactis microphylla Kruszczyk drobnolistny ochr. ścisła 13. Epipactis palustris Kruszczyk błotny ochr. ścisła 14. Epipogium aphyllum Storzan bezlistny ochr. ścisła 15. Gymnadenia conopsea ssp. conopsea Gółka długoostrogowa typowa ochr. ścisła 16. Liparis loeselii Lipiennik Loesela ochr. ścisła 17. Listera ovata Listera jajowata ochr. ścisła 18. Malaxis monophyllos Wyblin jednolistny ochr. ścisła 19. Neottia nidus-avis Gnieźnik leśny ochr. częśc. 20. Orchis coniophora Storczyk cuchnący ochr. ścisła 21. Orchis mascula ssp. signifera Storczyk męski nakrapiany ochr. ścisła 22. Orchis militaris Storczyk kukawka ochr. ścisła 23. Orchis morio Storczyk samczy ochr. ścisła 24. Orchis palustris Storczyk błotny ochr. ścisła 25. Orchis ustulata Storczyk drobnokwiatowy ochr. ścisła 26. Platanthera bifolia Podkolan biały ochr. częśc. 27. Platanthera chlorantha Podkolan zielonawy ochr. częśc. 28. Spiranthes spiralis Kręczynka jesienna ochr. ścisła obuwik pospolity Cypripedium calceolus

17 PARK KRAJOBRAZOWY DOLINKI KRAKOWSKIE Gatunki krytycznie zagrożone w Polsce (CR) wchodzące w skład flory roślin naczyniowych Parku Krajobrazowego Dolinki Krakowskie Scandix pecten-veneris Czechrzyca grzebieniowa Batrachium baudotii Włosienicznik Baudota

18 PARK KRAJOBRAZOWY DOLINKI KRAKOWSKIE Gatunki krytycznie zagrożone w Polsce (CR) wchodzące w skład flory roślin naczyniowych Parku Krajobrazowego Dolinki Krakowskie Epipogium aphyllum Storzan bezlistny Adenophora liliifolia Dzwonecznik wonny

19 PARK KRAJOBRAZOWY DOLINKI KRAKOWSKIE Gatunki krytycznie zagrożone w Polsce (CR) wchodzące w skład flory roślin naczyniowych Parku Krajobrazowego Dolinki Krakowskie Orchis coniophora Storczyk cuchnący Orchis morio Storczyk samczy

20 PARK KRAJOBRAZOWY ORLICH GNIAZD Liczba chronionych z mocy prawa* i zagrożonych** gatunków roślin naczyniowych w Polsce stwierdzonych do roku 2017 na obszarze Parku Krajobrazowego Orlich Gniazd Kategoria ochrony gatunkowej Kategorie zagrożenia Gatunki objęte ochroną ścisłą Gatunki objęte ochroną częściową Liczba gatunków CR EN VU NT DD % 4% Flora naczyniowa PK OG Σ = 964 gatunki 1% 3% 5% krytycznie zagrożone CR zagrożone EN 92% ochrona ścisła ochrona częściowa brak ochrony 90% 1% narażone VU bliskie zagrożenia NT DD brak danych nie zagrożone * Rozporządzenie MS w sprawie ochrony gatunkowej roślin (2014) ** Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych (2016)

21 Gatunki objęte ścisłą ochroną gatunkową (cz. 1/2) 1. Botrychium lunaria podejźrzon ksiezycowy 2. Phyllitis scolopendrum języcznik zwyczajny 3. Polystichum aculeatum paprotnik kolczysty 4. Aconitum moldavicum tojad mołdawski 5. Drosera rotundifolia rosiczka okrągłolistna 6. Viola uliginosa fiołek bagienny 7. Cochlearia polonica warzucha polska 8. Arctostaphylos uva-ursi mącznica lekarska 9. Jovibarba sobolifera rojownik pospolity 10. Staphylea pinnata kłokoczka południowa 11. Trapa natans kotewka orzech wodny 12. Thesium alpinum leniec alpejski 13. Gentianella amarella goryczuszka gorzkawa 14. Gentianella germanica goryczuszka Wettsteina 15. Pinguicula vulgaris ssp. bicolor tłustosz pospolity dwubarwny 16. Utricularia australis pływać zachodni 17. Utricularia intermedia pływacz średni 18. Utricularia minor pływacz drobny 19. Campanula bononienis dzwonek boloński 20. Campanula sibirica dzwonek syberyjski PARK KRAJOBRAZOWY ORLICH GNIAZD

22 Gatunki objęte ścisłą ochroną gatunkową (cz.2/2) 21. Lilium martagon lilia złotogłów 22. Tofieldia calyculata kosatka kielichowa 23. Iris sibirica kosaciec syberyjski 24. Cephalanthera damasonium buławnik wielkokwiatowy 25. Cephalanthera longifolia buławnik mieczolistny 26. Cephalanthera rubra buławnik czerwony 27. Cypripedium calceolus obuwik pospolity 28. Corallorhiza trifida żłobik koralowy 29. Dactylorhiza fuchsii kukułka Fuchsa 30. Epipactis microphylla kruszczyk drobnolistny 31. Epipactis palustris kruszczyk błotny 32. Epipogium aphyllum storzan bezlistny 33. Gymnadenia conopsea ssp. conopsea gółka długoostrogowa typowa 34. Liparis loeselii lipiennik Loesela 35. Listera ovata listera jajowata 36. Malaxis monophyllos wyblin jednolistny 37. Orchis mascula ssp. signifera storczyk męski nakrapiany 38. Carex pulicaris turzyca pchla 39. Rhynchospora fusca przygiełka brunatna 40. Festuca pallens kostrzewa blada PARK KRAJOBRAZOWY ORLICH GNIAZD Rez. przyr. Michałowiec (fot. G.L. 18/5/ 2016)

23 PARK KRAJOBRAZOWY ORLICH GNIAZD Gatunki krytycznie zagrożone w Polsce (CR)* podane z obszaru Parku Krajobrazowego Orlich Gniazd (1) Scandix pecten-veneris czechrzyca grzebieniowa (2) Epipogium aphyllum storzan bezlistny * Kaźmierczakowa R. (red.) 2016: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych.

24 PARK KRAJOBRAZOWY ORLICH GNIAZD Gatunki zagrożone w Polsce (EN) podane z obszaru Parku Krajobrazowego Orlich Gniazd 1 Nigella arvensis Czarnuszka polna 2 Ranunculus arvensis Jaskier polny 3 Fumaria rostellata Dymnica różowa 4 Cerastium glutinosum Rogownica murawowa 5 Hernaria hirsuta Połonicznik kosmaty 6 Viola uliginosa Fiołek bagienny 7 Draba nemorosa Głodek żółty 8 Vicia pisiformis Wyka grochowata 9 Gentianella amarella* Goryczuszka gorzkawa Tłustosz pospolity dwubarwny 10 Pinguicula vulgaris ssp. bicolor** 11 Inula hirta Oman szorstki 12 Epipactis microphylla Kruszczyk drobnolistny 13 Carex pulicaris Turzyca pchla 14 Rhynchospora fusca Przygiełka brunatna * **

25 Siedliska priorytetowe i zbiorowiska roślinne (cz. 1/4) Zakres prac terenowych uzupełniających/uzasadnienie do wyłączenia z prac terenowych Potametum natantis PK Orlich Gniazd - Weryfikacja siedliska, wykonanie zdjęć fitosocjologicznych Lp. Siedlisko Natura 2000 Nazwa zespołu Park Obszar Natura Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Wapienne ściany skalne ze zbiorowiskami Potentilletalia caulescentis Murawy kserotermiczne (Festuco-Brometea i ciepłolubne murawy z Asplenion septentrionalis- Festucion pallescentis) Ranunculetum circinati PK Orlich Gniazd - Weryfikacja siedliska PK Dolinki Krakowskie PLH Dolinki Jurajskie Weryfikacja siedliska Potentillion caulescentis PK Orlich Gniazd - Weryfikacja siedliska Bielańsko-Tyniecki PK - Weryfikacja siedliska Cystopteridion PK Dolinki Krakowskie PLH Dolinki Jurajskie Weryfikacja siedliska, wykonanie zdjęć fitosocjologicznych PK Orlich Gniazd PLH Jaroszowiec Weryfikacja siedliska, wykonanie zdjęć fitosocjologicznych Origano- Brachypodietum Festucetum pallentis PLH Dębnicko- Bielańsko-Tyniecki PK Weryfikacja siedliska, wykonanie zdjęć fitosocjologicznych Tyniecki obszar łąkowy PK Dolinki Krakowskie PLH Dolinki Jurajskie Weryfikacja siedliska PK Orlich Gniazd - Weryfikacja siedliska, wykonanie zdjęć fitosocjologicznych PK Dolinki Krakowskie PLH Dolinki Jurajskie Weryfikacja siedliska, wykonanie zdjęć fitosocjologicznych PK Orlich Gniazd - Weryfikacja siedliska

26 Siedliska priorytetowe i zbiorowiska roślinne (cz. 2/4) Lp. Siedlisko Natura 2000 Nazwa zespołu Park Obszar Natura Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Ekstensywnie użytkowane niżowe łąki świeże (Arrhenatherion) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio- Caricetea nigrae) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Molinietum caeruleae Arrhenatheretum elatioris Caricion lasiocarpae Caricetum davallianae Valeriano-Caricetum flavae Bielańsko-Tyniecki PK PLH Dębnicko- Tyniecki obszar łąkowy PLH Skawiński obszar łąkowy PLH Dębnicko- Tyniecki obszar łąkowy PLH Skawiński obszar łąkowy Zakres prac terenowych uzupełniających/uzasadnienie do wyłączenia z prac terenowych Weryfikacja siedliska, wykonanie zdjęć fitosocjologicznych i założenie stanowiska monitoringowego Weryfikacja siedliska, wykonanie zdjęć fitosocjologicznych i założenie stanowiska monitoringowego Weryfikacja siedliska, wykonanie zdjęć fitosocjologicznych Bielańsko-Tyniecki PK Weryfikacja siedliska, wykonanie zdjęć fitosocjologicznych i założenie stanowiska monitoringowego Weryfikacja siedliska, wykonanie zdjęć fitosocjologicznych PK Dolinki Krakowskie PLH Dolinki Jurajskie i założenie stanowiska monitoringowego (poza obszarem Natura 2000) PK Orlich Gniazd - Weryfikacja siedliska, wykonanie zdjęć fitosocjologicznych Bielańsko-Tyniecki PK Bielańsko-Tyniecki PK Bielańsko-Tyniecki PK PLH Skawiński obszar łąkowy PLH Dębnicko- Tyniecki obszar łąkowy PLH Dębnicko- Tyniecki obszar łąkowy PLH Skawiński obszar łąkowy Weryfikacja siedliska, wykonanie zdjęć fitosocjologicznych i założenie stanowiska monitoringowego Weryfikacja siedliska, wykonanie zdjęć fitosocjologicznych Weryfikacja siedliska, wykonanie zdjęć fitosocjologicznych Weryfikacja siedliska, wykonanie zdjęć fitosocjologicznych

27 Siedliska priorytetowe i zbiorowiska roślinne (cz. 3/4) Lp. Siedlisko Natura 2000 Nazwa zespołu Park Obszar Natura E Jaworzyny lasy klonowo-lipowe na stromych stokach i zboczach (Tilio platyphyllis-acerion pseudoplatani) Łęgi wierzbowe, topolowe olszowe i jesionowe (Salicetum albo-fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinosoincanae, olsy źródliskowe) Ciepłolubne buczyny storczykowe (Cephalanthero- Fagenion) Lunario-Aceretum Zakres prac terenowych uzupełniających/uzasadnienie do wyłączenia z prac terenowych Weryfikacja siedliska, wykonanie zdjęć fitosocjologicznych PK Dolinki Krakowskie PLH Dolinki Jurajskie i założenie stanowiska monitoringowego PK Orlich Gniazd PLH Jaroszowiec Weryfikacja siedliska Phyllitido-Aceretum PK Orlich Gniazd PLH Jaroszowiec Weryfikacja siedliska, wykonanie zdjęć fitosocjologicznych Fraxino-Alnetum Zbiorowisko Fagus sylvatica-cruciata glabra Weryfikacja siedliska, wykonanie zdjęć fitosocjologicznych PK Dolinki Krakowskie PLH Dolinki Jurajskie i założenie stanowiska monitoringowego PLH Dębnicko- Bielańsko-Tyniecki PK Weryfikacja siedliska, wykonanie zdjęć fitosocjologicznych Tyniecki obszar łąkowy Weryfikacja siedliska, wykonanie zdjęć fitosocjologicznych PK Dolinki Krakowskie PLH Dolinki Jurajskie i założenie stanowiska monitoringowego Weryfikacja siedliska, wykonanie zdjęć fitosocjologicznych PLH Michałowiec PK Orlich Gniazd i założenie stanowiska monitoringowego PLH Jaroszowiec Weryfikacja siedliska

28 Lp. Siedlisko Natura 2000 Nazwa zespołu Park Obszar Natura Kwaśne buczyny (Luzulo-Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae- Fagenion, Galio odorati-fagenion) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio-Carpinetum i Tilio-Carpinetum) Siedliska priorytetowe i zbiorowiska roślinne (cz. 4/4) Luzulo pilosae-fagetum Dentario enneaphillidi- Fagetum Dentario glandulosae- Fagetum Galio odorati-fagetum Tilio-Carpinetum Bielańsko-Tyniecki PK PLH Dębnicko- Tyniecki obszar łąkowy PK Dolinki Krakowskie PLH Dolinki Jurajskie PK Orlich Gniazd PLH Michałowiec PLH Jaroszowiec PK Dolinki Krakowskie - PK Orlich Gniazd PLH Jaroszowiec Zakres prac terenowych uzupełniających/uzasadnienie do wyłączenia z prac terenowych Weryfikacja siedliska, wykonanie zdjęć fitosocjologicznych Weryfikacja siedliska, wykonanie zdjęć fitosocjologicznych i założenie stanowiska monitoringowego Weryfikacja siedliska, wykonanie zdjęć fitosocjologicznych i założenie stanowiska monitoringowego Weryfikacja siedliska Weryfikacja siedliska, wykonanie zdjęć fitosocjologicznych Weryfikacja siedliska, wykonanie zdjęć fitosocjologicznych Bielańsko-Tyniecki PK - Dane literaturowe i z wcześniejszych badań Weryfikacja siedliska, wykonanie zdjęć PK Dolinki Krakowskie PLH Dolinki Jurajskie fitosocjologicznych i założenie stanowiska monitoringowego Bielańsko-Tyniecki PK PLH Dębnicko- Weryfikacja siedliska, wykonanie zdjęć Tyniecki obszar łąkowy fitosocjologicznych PK Dolinki Krakowskie PLH Dolinki Jurajskie Weryfikacja siedliska, wykonanie zdjęć fitosocjologicznych PK Orlich Gniazd PLH Jaroszowiec Weryfikacja siedliska, wykonanie zdjęć fitosocjologicznych Bielańsko-Tyniecki PK - Weryfikacja siedliska PK Dolinki Krakowskie PLH Dolinki Jurajskie Weryfikacja siedliska, wykonanie zdjęć fitosocjologicznych PK Orlich Gniazd PLH Jaroszowiec Weryfikacja siedliska

29 Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Ranunculetum circinati Potametum natantis

30 Wapienne ściany skalne ze zbiorowiskami Potentilletalia caulescentis Potentillion caulescentis Cystopteridion

31 Murawy kserotermiczne (Festuco-Brometea i ciepłolubne murawy z Asplenion septentrionalis-festucion pallescentis) Origano-Brachypodietum Festucetum pallentis

32 Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Molinietum caeruleae

33 Ekstensywnie użytkowane niżowe łąki świeże (Arrhenatherion) Arrhenatheretum elatioris

34 Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio-Caricetea nigrae) Caricion lasiocarpae Caricetum davallianae Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk

35 Jaworzyny lasy klonowo-lipowe na stromych stokach i zboczach (Tilio platyphyllis-acerion pseudoplatani) Lunario-Aceretum Phyllitido-Aceretum

36 Łęgi wierzbowe, topolowe olszowe i jesionowe (Salicetum albo-fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinosoincanae, olsy źródliskowe) Fraxino-Alnetum

37 Ciepłolubne buczyny storczykowe (Cephalanthero-Fagenion) Zbiorowisko Fagus sylvatica-cruciata glabra

38 Kwaśne buczyny (Luzulo-Fagenion) Luzulo pilosae-fagetum

39 Żyzne buczyny (Dentario glandulosae-fagenion, Galio odorati-fagenion) Dentario enneaphillidi-fagetum Dentario glandulosae-fagetum Galio odorati-fagetum

40 Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio- Carpinetum i Tilio-Carpinetum) Tilio-Carpinetum

41 OCHRONA FAUNY Bielańsko Tyniecki Park Krajobrazowy Park Krajobrazowy Dolinek Krakowskich Park Krajobrazowy Orlich Gniazd

42 WSTĘPNE INFORMACJE NA TEMAT FAUNY BIELAŃSKO-TYNIECKIEGO PARKU KRAJOBRAZOWEGO NA PODSTAWIE ANALIZY DOSTĘPNYCH DANYCH ORAZ INWENTARYZACJI PRZYRODNICZEJ Grzegorz Szewczyk

43 Bielańsko-Tyniecki Park Krajobrazowy Ssaki: 40 gatunków, w tym: ssaki chronione: 24 gatunki (m.in.: popielica, orzesznica, gronostaj), ssaki z Czerwonej Listy Zwierząt Ginących i Zagrożonych w Polsce: 5 gatunków (m.in. podkowiec mały, borowiaczek), ssaki cenne dla wspólnoty: 6 gatunków (m.in. nocek orzęsiony, bóbr, wydra). Ptaki: 116 gatunków, w tym: ptaki chronione: 109 gatunków (m.in.: muchołówka mała, rybitwa rzeczna, dzięcioł zielonosiwy, zimorodek), ptaki z Czerwonej Listy Zwierząt Ginących i Zagrożonych w Polsce: 4 gatunki (m.in. przepiórka), ptaki cenne dla wspólnoty: 15 gatunków (m.in. derkacz, gąsiorek, jarzębatka).

44 Gady: 6 gatunków, w tym: gady chronione: wszystkie gatunki (m.in.: zaskroniec zwyczajny, żmija zygzakowata), gady z Czerwonej Listy Zwierząt Ginących i Zagrożonych w Polsce: 1 gatunek (gniewosz plamisty), gady cenne dla wspólnoty: 1 gatunek (gniewosz plamisty). Płazy: 10 gatunków, w tym: płazy chronione: wszystkie gatunki (m.in. żaba moczarowa, kumak nizinny, rzekotka drzewna), płazy z Czerwonej Listy Zwierząt Ginących i Zagrożonych w Polsce: 2 gatunki (kumak nizinny, traszka grzebieniasta), płazy cenne dla wspólnoty: 2 gatunki (kumak nizinny, traszka grzebieniasta).

45 Ryby: 19 gatunków, w tym: ryby objęte okresem ochronnym: 6 gatunków (m.in. szczupak, sandacz), ryby z Czerwonej Listy Zwierząt Ginących i Zagrożonych w Polsce: 2 gatunki (brzana i świnka), ryby cenne dla wspólnoty: 1 gatunek (boleń). Bezkręgowce: 111 gatunków, w tym: bezkręgowce chronione: 14 gatunków (m.in. czerwończyk fioletek, modraszek nausitous, modraszek telejus, trzmiel rudonogi, trzmiel rudoszary, trzmiel kamiennik, trzmiel ogrodowy), bezkręgowce z Czerwonej Listy Zwierząt Ginących i Zagrożonych w Polsce: 7 gatunków (m.in. skalnik driada, trzmiel szary), bezkręgowce cenne dla wspólnoty: 4 gatunki (m.in. modraszek nausitous, modraszek telejus).

46 Fot. Grzegorz Szewczyk Dziwonia (Erythrina erythrinus) Trzciniak (Acrocephalus arundinaceus) Fot. Grzegorz Szewczyk

47 Fot. Grzegorz Szewczyk Czerwończyk fioletek (Lycaena helle) Modraszek telejus (Phegnaris teleius) Fot. Grzegorz Szewczyk

48 Fot. Grzegorz Szewczyk Modraszek nausitous (Phegnaris nausithous)

49 WSTĘPNE INFORMACJE NA TEMAT FAUNY PARKU KRAJOBRAZOWEGO DOLINKI KRAKOWSKIE NA PODSTAWIE ANALIZY DOSTĘPNYCH DANYCH ORAZ INWENTARYZACJI PRZYRODNICZEJ Grzegorz Szewczyk

50 Park Krajobrazowy Dolinki Krakowskie Ssaki: 47 gatunków, w tym: ssaki chronione: 30 gatunków (m.in.: popielica, orzesznica, nocek wąsatek, gacek szary, łasica), ssaki z Czerwonej Listy Zwierząt Ginących i Zagrożonych w Polsce: 9 gatunków (m.in. podkowiec mały, mopek zachodni), ssaki cenne dla wspólnoty: 8 gatunków (m.in. nocek orzęsiony, nocek duży, bóbr). Ptaki: 117 gatunków, w tym: ptaki chronione: 111 gatunków (m.in.: muchołówka mała, muchołówka białoszyja, trzmielojad, dzięcioł zielonosiwy, czajka), ptaki z Czerwonej Listy Zwierząt Ginących i Zagrożonych w Polsce: 4 gatunki (m.in. przepiórka, kobczyk), ptaki cenne dla wspólnoty: 15 gatunków (m.in. derkacz, gąsiorek, ortolan).

51 Gady: 7 gatunków, w tym: gady chronione: wszystkie gatunki (m.in.: zaskroniec zwyczajny, żmija zygzakowata), gady z Czerwonej Listy Zwierząt Ginących i Zagrożonych w Polsce: 2 gatunki (gniewosz plamisty, żółw błotny), gady cenne dla wspólnoty: 2 gatunki (gniewosz plamisty, żółw błotny). Płazy: 15 gatunków, w tym: płazy chronione: wszystkie gatunki (m.in. żaba moczarowa, ropucha paskówka, rzekotka drzewna), płazy z Czerwonej Listy Zwierząt Ginących i Zagrożonych w Polsce: 2 gatunki (kumak nizinny, traszka grzebieniasta), płazy cenne dla wspólnoty: 2 gatunki (kumak nizinny, traszka grzebieniasta).

52 Ryby: 11 gatunków, w tym: ryby chronione: 2 gatunki (śliz, głowacz pręgopłetwy), ryby objęte okresem ochronnym: 2 gatunki (szczupak, pstrąg potokowy). Bezkręgowce: 358 gatunków, w tym: bezkręgowce chronione: 21 gatunków (m.in. modraszek arion, biegacz skórzasty, trzmiel kamiennik, trzmiel ogrodowy), bezkręgowce z Czerwonej Listy Zwierząt Ginących i Zagrożonych w Polsce: 27 gatunków (m.in. modraszek eumedon, modraszek adonis, mieniak strużnik, paź królowej, trzmiel rudonogi, świerszcz polny), bezkręgowce cenne dla wspólnoty: 1 gatunek (czerwończyk nieparek).

53 Fot. Grzegorz Szewczyk Kuropatwa (Perdix perdix) Potrzeszcz (Emberiza calandra) Fot. Grzegorz Szewczyk

54 Fot. Grzegorz Szewczyk Jarzębatka (Sylvia nisoria) Fot. Grzegorz Szewczyk Gąsiorek (Lanius collurio)

55 Fot. Grzegorz Szewczyk Puszczyk zwyczajny (Strix aluco) Dzięcioł duży (Dendrocopos major) Fot. Grzegorz Szewczyk

56 Fot. Grzegorz Szewczyk Trznadel (Emberiza citrinella) Świerszczak (Locustella naevia) Fot. Grzegorz Szewczyk

57 Fot. Grzegorz Szewczyk Rzekotka drzewna (Hyla arborea) Fot. Grzegorz Szewczyk Traszka grzebieniasta (Triturus cristatus)

58 WSTĘPNE INFORMACJE NA TEMAT FAUNY PARKU KRAJOBRAZOWEGO ORLICH GNIAZD NA PODSTAWIE ANALIZY DOSTĘPNYCH DANYCH ORAZ INWENTARYZACJI PRZYRODNICZEJ Grzegorz Szewczyk

59 Park Krajobrazowy Orlich Gniazd Ssaki: 31 gatunków, w tym: ssaki chronione: 17 gatunków (m.in.: ryjówka aksamitna, nocek wąsatek, gacek brunatny, łasica), ssaki z Czerwonej Listy Zwierząt Ginących i Zagrożonych w Polsce: 1 gatunek (nocek orzęsiony), ssaki cenne dla wspólnoty: 4 gatunki (m.in. nocek duży, bóbr). Ptaki: 119 gatunków, w tym: ptaki chronione: 113 gatunków (m.in.: muchołówka mała, orzechówka, srokosz, dzięcioł zielonosiwy, dzięcioł białoszyi, białorzytka, sieweczka rzeczna), ptaki z Czerwonej Listy Zwierząt Ginących i Zagrożonych w Polsce: 6 gatunków (m.in. przepiórka, dudek), ptaki cenne dla wspólnoty: 17 gatunków (m.in. derkacz, gąsiorek, jarzębatka, ortolan, dzięciol białogrzbiety).

60 Gady: 5 gatunków, w tym: gady chronione: wszystkie gatunki (m.in.: zaskroniec zwyczajny, żmija zygzakowata, padalec zwyczajny). Płazy: 14 gatunków, w tym: płazy chronione: wszystkie gatunki (m.in. żaba wodna, ropucha paskówka, ropucha zielona, rzekotka drzewna), płazy z Czerwonej Listy Zwierząt Ginących i Zagrożonych w Polsce: 2 gatunki (kumak nizinny, traszka grzebieniasta), płazy cenne dla wspólnoty: 2 gatunki (kumak nizinny, traszka grzebieniasta).

61 Ryby: 8 gatunków, w tym: ryby objęte okresem ochronnym: 2 gatunki (szczupak i pstrąg potokowy). Bezkręgowce: 803 gatunki, w tym: bezkręgowce chronione: 16 gatunków (m.in. biegacz pomarszczony, biegacz skórzasty, modraszek arion, szlaczkoń szafraniec, mrówka rudnica, trzmiel kamiennik, trzmiel ogrodowy), bezkręgowce z Czerwonej Listy Zwierząt Ginących i Zagrożonych w Polsce: 18 gatunków (m.in. modraszek bagniczek, mieniak strużnik, powszelatek chabrowiec, paź królowej, rączyca wielka, świerszcz polny), bezkręgowce cenne dla wspólnoty: 2 gatunki (czerwończyk nieparek i szlaczkoń szafraniec).

62 Gąsiorek (Lanius collurio) Fot. Grzegorz Szewczyk Fot. Grzegorz Szewczyk Pleszka (Phoenicurus phoenicurus)

63 Dzięcioł duży (Dendrocopos major) Fot. Grzegorz Szewczyk Kowalik (Sitta europaea) Fot. Grzegorz Szewczyk

64 Fot. Grzegorz Szewczyk Mrówkolew pospolity (Myrmeleon formicarius) Zorzynek rzeżuchowiec (Anthocharis cardamines) Fot. Grzegorz Szewczyk

65 Fot. Grzegorz Szewczyk Żaba trawna (Rana temporaria) Ropucha szara (Bufo bufo) Fot. Grzegorz Szewczyk

66 Fot. Grzegorz Szewczyk Padalec zwyczajny (Anguis fragilis) Jaszczurka zwinka (Lacerta agilis) Fot. Grzegorz Szewczyk

67 OCHRONA KRAJOBRAZU Bielańsko Tyniecki Park Krajobrazowy Park Krajobrazowy Dolinek Krakowskich Park Krajobrazowy Orlich Gniazd Czubrowice Panorama spod Mazurkowej Skały

68 METODYKA 1. Zebranie i przegląd materiałów źródłowych wraz z przygotowaniem materiałów do inwentaryzacji. wybór punktów i ciągów widokowych o rzeczywistym i potencjalnym charakterze widokowym na podstawie map turystycznych, aktualnych dokumentów planistycznych. 2. Inwentaryzacja terenowa weryfikacja wybranych punktów i ciągów widokowych, sporządzanie dokumentacji fotograficznej, pomiar lokalizacji gps. 3. Opracowanie i analiza zgromadzonych materiałów waloryzacja zinwentaryzowanych punktów i ciągów widokowych ocena zagrożeń 4. Określenie celów ochrony oraz działań ochronnych

69 Piekary Panorama ze Skały Okrążek Bielańsko Tyniecki Park Krajobrazowy Zinwentaryzowano: 26 punktów widokowych 15 ciągów widokowych

70 Racławice - Panorama ze Skały Powroźnikowej Park Krajobrazowy Dolinki Krakowskie Zinwentaryzowano: 22 punktów widokowych 17 ciągów widokowych

71 Klucze Panorama z punktu widokowego Czubatka Park Krajobrazowy Orlich Gniazd Zinwentaryzowano: 13 punktów widokowych 4 ciągów widokowych

72 TURYSTYKA Bielańsko Tyniecki Park Krajobrazowy Park Krajobrazowy Dolinek Krakowskich Park Krajobrazowy Orlich Gniazd

73 Wyniki inwentaryzacji Park Krajobrazowy Orlich Gniazd 24 obiekty (w tym 4 w bezpośredniej okolicy) - miejsca postojowe 10 - obiekt wielofunkcyjny* 4 - parking 2 - platforma widokowa 2 - tablica informacyjna 6 Park Krajobrazowy Dolinki Krakowskie Obiekty turystyczne / mała architektura 30 obiektów - miejsca postojowe 9 - obiekt sportowy 2 - obiekt wielofunkcyjny* 5 - parking 5 - plac zabaw 1 - tablica informacyjna 8 Szlaki turystyczne, rowerowe Bielańsko-Tyniecki Park Krajobrazowy 83 obiekty - miejsca postojowe 15 - obiekt sportowy 10 - parking 17 - parking rowerowy 3 - plac zabaw 3 - punkt rowerowy 1 - tablica informacyjna 32 - Szlaki rowerowe 3 - Szlaki rowerowe 6 - Szlaki rowerowe 4 Szlaki turystyczne, piesze ( w tym nordic walking) - Szlaki piesze 6 - Szlaki piesze 9 - Szlaki piesze 12 Ścieżki przyrodnicze - Ścieżki 2 - Ścieżki 4 - Ścieżki 1 Szlak konny - Szlak konny 2 - Szlak konny 1 - Szlak konny 2 * tablice, parking, obiekty do ćwiczeń pod chmurką, altany itp.

74 Najciekawsze obiekty turystyczne oraz obiekty małej architektury Parku Krajobrazowego Orlich Gniazd Fot. Krameko. Mała architektura na Czubatce Fot. Krameko. Udostępniony dla turystów Zamek Rabsztyn Fot. Krameko. Platforma widkowa-dąbrówka Fot. Krameko. Obiekt wielofunkcyjny, parking rowerowy, stacja naprawy rowerów w pobliżu Zamku w Rabsztynie

75 Najciekawsze obiekty turystyczne oraz obiekty małej architektury Parku Krajobrazowego Dolinki Krakowskie Fot. Krameko. Brama Bolechowicka Fot. Krameko. Udostępniony dla turystów Zamek Rabsztyn Fot. Krameko. Tablica informacyjna pod Sokolicą, wielofunkcyjny obiekt obiekt turystyczny ot. Krameko. Mała architektura na punkcie widokowym w ędkowicach Fot. Krameko. Wielofunkcyjny obiekt rekreacyjny w Wierzchowiu

76 Najciekawsze obiekty turystyczne oraz obiekty małej architektury Bielańsko- Tynieckiego Parku Krajobrazowego Fot. Krameko. Plac zabaw pod Kopcem Kościuszki w Fot. Krameko. Udostępniony Krakowie dla turystów Zamek Rabsztyn Fot. Krameko. Tablica informacyjna pod Sokolicą, wielofunkcyjny obiekt obiekt turystyczny Fot. Krameko. Tor Kajakowy, jeden z przystanków Tramwaju wodnego w Krakowie Fot. Krameko. Zagospodarowanie turystyczne polany J. Lea, w Fot. Krameko. Tablica informacyjna na dziedzińcu Opactwa Benedyktynów w Tyńcu

77 KULTURA Bielańsko Tyniecki Park Krajobrazowy Park Krajobrazowy Dolinek Krakowskich Park Krajobrazowy Orlich Gniazd

78 Metodyka opracowania Etapy prac Prace przygotowawcze Weryfikacja terenowa Waloryzacja Prace studialne i projektowe Zakres prac Kwerenda bibliograficzna, selekcja materiałów, przygotowanie do prac terenowych Odnalezienie obiektów, wstępna weryfikacja stanu, wykonanie dokumentacji opisowej i fotograficznej Ocena wartości zabytkowej, ocena stanu zachowania i zagrożeń, ocena znaczenia kulturowego obiektów Analiza skuteczności dotychczasowej ochrony, określenie celów ochrony, określenie działań ochronnych i zasad monitoringu ich skuteczności, określenie zasad udostępniania dla celów naukowych, edukacyjnych i turystycznych

79 Zestawienie ilościowe wyników weryfikacji terenowej* Kategoria obiektów Bielańsko-Tyniecki PK PK Dolinki Krakowskie PK Orlich Gniazd Architektura sakralna Budownictwo obronne Budynku użyteczności publicznej Pałace i dwory Budynki mieszkalne Zabytki techniki i przemysłu Budynki gospodarcze Kapliczki, figury, krzyże Miejsca pamięci Inne obiekty RAZEM *Weryfikacja terenowa przeprowadzona w terminach: Bielańsko-Tyniecki PK: 27 marca 24 sierpnia 2017 r. PK Dolinki Krakowskie: 16 lutego 14 czerwca 2017 r. PK Orlich Gniazd: 11 marca 11 maja 2017 r.

80 Dotychczasowa ochrona* Forma ochrony Bielańsko-Tyniecki PK PK Dolinki Krakowskie PK Orlich Gniazd Pomniki historii 1** 0 0 Rejestr zabytków Ewidencja zabytków Miejscowe plany zagospodarowana przestrzennego Gminne programy opieki na zabytkami Ochrona społeczna * Stan na wrzesień 2017 r. ** Opactwo Benedyktynów w Tyńcu Wszystkie obiekty wpisane do rejestru i ewidencji zabytków Wybrane obiekty, przede wszystkim mała architektura sakralna (kapliczki, figury, krzyże) oraz miejsca pamięci narodowej

81 Zagrożenia Rodzaj zagrożenia Bielańsko-Tyniecki PK PK Dolinki Krakowskie PK Orlich Gniazd Degradacja* Zaniedbanie Dewastacja Zatarcie pierwotnego układu przestrzennego RAZEM 9/241 33/349 19/124 * Rozpad, rozbiórka, przebudowa z utratą walorów zabytkowych i historycznych. Dotyczy przede wszystkim starych, często pozbawionych stałego użytkowania domów wiejskich.

82 Przegląd wybranych zabytków : Bielańsko-Tyniecki PK Kraków, Opactwo Benedyktynów w Tyńcu, XI w. Kraków, klasztor Norbertanek na Zwierzyńcu, XII w. Kraków, Willa Decjusza, XVI-XIX w. Kraków, Kopiec Kościuszki, r. Kraków, zespół zabudowy willowej na Salwatorze, XIX/XX w. Kraków, fort nr 39 Olszanica, r.

83 Przegląd wybranych zabytków: PK Dolinki Krakowskie Czerna, klasztor Karmelitów Bosych XVII w. Racławice, kościół par. pw. Narodzenia NMP, 1511 r. Modlnica, dwór Konopków, XVIII w. Psary, pole górnicze dawnej kopalni galmanu Jan, XIX w. Zielonki, fort nr 45 Zielonki (Marszowiec) r. Kobylany, niemiecki schron typu Kochbunkier, r.

84 Przegląd wybranych zabytków: PK Orlich Gniazd Rabsztyn, zamek rycerski, XIV-XVII w. Bydlin, zamek rycerski i kościół, XIV- XVI w. Poręba Dzierżna, kościół par. pw. św. Marcina, 1766 r. Poręba Dzierżna, dwór, XVIII w. Gołaczewy, schron niemiecki typu Kochbunkier, r. Jaroszowiec, Wojewódzki Szpital Chorób Płuc, r.