Pod pojęciem Azji Centralnej, z geopolitycznego punktu widzenia zazwyczaj rozumie się pięć państw powstałych po rozpadzie byłego Związku
|
|
- Jakub Dobrowolski
- 5 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Pod pojęciem Azji Centralnej, z geopolitycznego punktu widzenia zazwyczaj rozumie się pięć państw powstałych po rozpadzie byłego Związku Radzieckiego: Kazachstan, Kirgistan (Republikę Kirgiską), Tadżykistan, Turkmenistan i Uzbekistan. Te byłe republiki radzieckie po odzyskaniu niepodległości balansują pomiędzy dawnym hegemonem regionu Rosją, mocarstwem globalnym Stanami Zjednoczonymi i wschodzącą potęgą światową Chin, które są najważniejszym partnerem handlowym dla czterech z pięciu państw regionu. Kraje Azji Centralnej, pomimo wielu różnic w warstwie gospodarczej, swoich indywidualnych cech i etnicznej specyfiki, o swej roli i miejscu w świecie myślą na swój sposób podobnie. Pomimo oficjalnych deklaracji o współpracy, więzy integracyjne pomiędzy sąsiadami w regionie są raczej słabe, a postęp w dziedzinie integracji powolny. Kraje Azji Centralnej nie potrafią również jak do tej pory wypracować wspólnej, atrakcyjnej oferty dla potencjalnych inwestorów. Azja Centralna zdaje siebie sprawę z własnych słabości i szuka oparcia (w sensie politycznym i ekonomicznym) w wybranych światowych liderach. Można tutaj mówić o kilku kręgach zagadnień w płaszczyźnie ekonomicznej i politycznej: 1. Wsparcie w realizacji zamierzeń handlowych: szczególnie stworzenie warunków do długofalowego zbytu własnych zasobów surowcowych; 2. Wsparcie w kwestiach rozwojowych i przepływu kapitału: szczególnie uzyskanie korzyści z transferu technologii i know-how od bardziej zaawansowanego partnera, promocja własnej oferty dotyczącej wspólnych inwestycji i atrakcyjności własnego rynku w stosunku do inwestorów zagranicznych, lepsze korzystanie z możliwości inwestycyjnych partnera; 3. Wsparcie polityczne: generalne poparcie dla aktualnie rządzących elit władzy i wsparcie dla uzyskania większej wewnętrznej stabilności politycznej (bezpieczeństwo, obronność kraju, przedsięwzięcia antyterrorystyczne, walka z przemytem, handlem narkotykami, itp.). Należy jednak zauważyć, że mimo krajobrazu politycznego i kulturowego współczesna Azja Centralna prawdopodobnie nie przyciągałaby uwagi międzynarodowej, gdyby nie surowce energetyczne, a zwłaszcza ropa naftowa i gaz ziemny obecne na jej terytorium. Geopolityczna waga Azji Centralnej w światowej grze mocarstw wynika także z faktu jej umiejscowienia na styku wpływów chińskich i rosyjskich oraz w geograficznym sąsiedztwie Afganistanu i wagi jaka do sytuacji w tym kraju przykuwa USA. Silne więzy wytworzone w czasach Związku Radzieckiego między Rosją, a państwami Azji Centralnej utrzymały się również po upadku mocarstwa. Społeczeństwa państw tego regionu w przeważającej części głosowały za utrzymaniem Związku Radzieckiego i jedynie przeprowadzeniem reform, a nie za rozwiązaniem tej organizacji. Wszyscy byli świadomi tego, że państwa te nie są przygotowane na niepodległość i samodzielne administrowanie. Ich gospodarki były bardzo słabe i w pełni uzależnione od Rosji. Eksploatacja i sprzedaż surowców była uzależniona od Gazpromu, który był i nadal jest właścicielem infrastruktury przesyłowej na obszarze postradzieckim. Można stwierdzić więc, że Kazachstan, Uzbekistan, Turkmenistan, Kirgistan i Tadżykistan otrzymały niepodległość dosyć niespodziewanie. W krajach tych nie mieliśmy do czynienia z rewolucją polityczną czy społecznym niezadowoleniem, które mogłoby doprowadzić do upadku systemu. W czasach funkcjonowania ZSRR były one jego głównym zapleczem energetycznym. Mimo to z czasem, proces secesji gospodarczej stawał się faktem. Stopniowe uniezależnianie się państw Azji Centralnej po rozpadzie Związku Radzieckiego przebiegało w różnym czasie, chociaż w podobny sposób. Władze państw regionu zaczęły zdawać sobie sprawę z tego, że przez Rosję tracą duże zyski z eksportu. Nie chciały również dłużej poddawać się politycznym naciskom płynącym Kremla. Rosja z kolei nie była w stanie utrzymać monopolu
2 na tym terenie, a do rywalizacji włączyli się inni gracze globalni, m.in. Indie, USA i Unia Europejska. Największym i najsilniejszym konkurentem rosyjskim w regionie były i nadal pozostają Chiny, które zainwestowały wspólnie z państwami Azji Centralnej, w wydobycie i transport ropy i gazu. Dla Rosji region Azji Centralnej jest także niezbędny ze względu na bogate zasoby ropy naftowej i gazu ziemnego. Z tego samego powodu swoją obecność zaznaczają tam Chiny, tworząc pole do ewentualnych konfliktów. Dla Rosji ten region świata ważny jest tez z powodów historycznych i ambicjonalnych. Obszar Centralnej Azji to obszar dawnych republik Związku Radzieckiego, które po rozpadzie starej struktury stały się niepodległymi krajami. W terminologii rosyjskiej Azja Centralna nadal jest jednak określana jako tzw. bliska zagranica, Rosja regularnie podkreśla swoje specjalne związki z położonymi tam krajami. Mówiąc o kształtowaniu rosyjskiej strefy wpływów w regionie, w warstwie koncepcyjnej należy widzieć wyraźne intencje przywództwa Federacji Rosyjskiej, odbudowy dawnych relacji, pogłębienie integracji w ramach Wspólnoty Niepodległych Państw i wdrażanie nowych inicjatyw. W warstwie realnej nurt ten rozwija się jednak mało dynamicznie. Owocuje to współcześnie z jednej strony funkcjonującą Eurasian Economic Community (EurAsEC), a drugiej zniesieniem wiz dla ruchu obywateli i utworzeniem w dłuższej perspektywie jednolitego obszaru ekonomicznego. Historyczne związki Rosji z Azją Centralną i ambicje chińskie rozszerzenia własnych wpływów w regionie przy jednoczesnym zachowaniu zasad sojuszniczych prowadzą do naturalnej rywalizacji obu potęg światowych - dawnym hegemonem w regionie i wschodzącą potęgą globalną. Analitycy i badacze wskazują na stopniowe wypieranie Rosji i wzrost przewagi politycznej i handlowej Chin. Władze chińskie są przekonane co do szczególnej roli (realnej i symbolicznej) Nowego Szlaku Jedwabnego, znaczenia jego reaktywacji w kontekście odradzania się dominującej pozycji Chin w świecie. Chiny mają trzy jasne grupy interesów związane z tą koncepcją: zapewnienie dostaw surowców związanych z kompleksem energetycznym (dla realizacji swoich celów gospodarczych Chiny potrzebują gigantycznych zasobów naturalnych, głównie ropy i gazu, a w celu utrzymania pewności wielkich dostaw w długim okresie preferują umowy długofalowe); zapewnienie lepszego dostępu swych towarów do Europy drogą lądową; zapewnienie stabilizacji na swoich terenach zachodnich, szczególnie w prowincji Xinjiang. Dla Rosji państwa poradzieckiej Azji Centralnej są istotne jako: potencjalne źródło zagrożeń (terroryzm, narkotyki i ekstremistyczne idee płynące zarówno stamtąd, jak i z państw bardziej odległych, przede wszystkim z Afganistanu); obszar jej relacji (rywalizacji i ograniczonej współpracy) z innymi globalnymi aktorami: Chinami, UE, USA i światem islamu; przestrzeń objęta rosyjskimi inicjatywami integracyjnymi. Do instrumentów politycznych można zaliczyć dominację w skupiających państwa regionu strukturach Wspólnocie Niepodległych Państw, Eurazjatyckiej Wspólnocie Gospodarczej czy Organizacji Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym, a także obecność w Rosji kilku milionów imigrantów zarobkowych z tego regionu. Azja Centralna to także rodzaj szeroko rozumianego bufora, którego istnienie zwiększa bezpieczeństwo Federacji Rosyjskiej. Rosja traktuje utrzymanie, a optymalnie poszerzenie wpływów w Azji Centralnej jako warunek zachowania pozycji gracza globalnego (global player). Utrata regionu, rozumiana jako utrwalenie się tam dominacji Chin, byłaby dla Rosji dotkliwa również w wymiarze symbolicznym. Pekin w coraz mniejszym stopniu traktuje ten region jako nienaruszalną strefę wpływów Rosji, a w coraz większym jako ziemię niczyją, gdzie wszyscy gracze zewnętrzni mają takie same prawa i mogą ze sobą swobodnie konkurować. W sferze deklaracji Rosja za swojego głównego rywala nadal uważa Zachód tj. USA (w wymiarze bezpieczeństwa międzynarodowego) i UE ( gospodarka, propagowane idee - prawa człowieka i demokracja
3 deliberatywna). Wydaje się jednak, że w dłuższej perspektywie bardziej obawia się ona dalszego wzrostu politycznego, gospodarczego i handlowego znaczenia Chin. Tak więc jednym z zasadniczych aspektów zmian regionalnych jest pojawienie się Chin jako istotnego gracza w Azji Centralnej. Podstawą chińskiego zaangażowania w Azji Centralnej są kwestie bezpieczeństwa: w wymiarze lokalnym Chiny dążą do zabezpieczenia swej zachodniej prowincji przed ewentualną destabilizacją rozprzestrzeniającą się z państw Azji Centralnej lub przez nie wspieraną. W szerszej perspektywie Pekin zainteresowany jest zabezpieczeniem swoich interesów wobec Rosji i USA. Z kolei z perspektywy Azji Centralnej fundamentalne znaczenie ma zabezpieczenie się przed chińską ekspansją, której obawia się coraz bardziej. Zarazem jednak państwa regionu są świadome niemożności uniknięcia bliskiej współpracy z Chinami i dążą do wykorzystania jej jako narzędzia w umacnianiu własnej stabilności i suwerenności. Jakkolwiek podstawą stosunków między Chinami i Azją Centralną są kwestie bezpieczeństwa i szerzej problemy polityczne, główną płaszczyzną współpracy pozostają gospodarka. Pomimo licznych trudności Chiny wyrosły na strategicznego partnera gospodarczego regionu, co jest najbardziej widoczne w sektorze handlu, energetyki i rozwoju infrastruktury. ChRL w stosunkowo krótkim czasie zdystansowała konkurentów Rosję, USA, Turcję i Iran. Jednocześnie dzięki skali współpracy Azja Centralna nabrała istotnego znaczenia dla Chin (zwłaszcza jako element strategii stabilizacji Xinjiangu oraz ważny dostawca gazu). Chińskie zaangażowanie gospodarcze w Azji Centralnej zgodnie ze specyfiką i założeniami polityki KPCh realnie przekłada się na rosnące znaczenie polityczne Chin w regionie, zarówno w odniesieniu do poszczególnych republik i relacji między nimi, jak i w odniesieniu do Rosji czy USA. Na obecnym etapie państwa regionu są beneficjentami gospodarczymi i politycznymi tej sytuacji, choć budzi ona poważne obawy w perspektywie strategicznej. Dla Chin Azja Centralna w pierwszej kolejności była i pozostaje rynkiem stymulującym rozwój gospodarczy Xinjiangu (eksport chińskich produktów). Przez lata ten element współpracy był najbardziej wymiernym aspektem współpracy gospodarczej. Równolegle Chiny przygotowywały się do wejścia na rynek ropy i gazu ziemnego w regionie (zwłaszcza w Kazachstanie i Turkmenistanie), co miało zapewnić dostawy surowców dla chińskiej gospodarki. W przeciwieństwie do najważniejszych dotąd szlaków importu surowców energetycznych lądowe połączenia z Azją Centralną jawią się jako bezpieczniejsze. Szlaki morskie biegnące z Zatoki Perskiej w przypadku kryzysu mogą być łatwo zablokowane czy to przez USA, czy Indie, albo też sparaliżowane ewentualnymi problemami w cieśninie Malakka. Oprócz wymiaru energetycznego Azja Centralna przedstawia dla Chin ogromny potencjał komunikacyjny: potencjalnie łączy rynek chiński z Europą i Bliskim Wschodem (różne warianty- morski i lądowy Nowego Jedwabnego Szlaku), Afganistanem i portami (pakistańskimi i irańskimi) na Morzu Arabskim i w Zatoce Perskiej i rosnący rynek zbytu. W efekcie dynamicznego wzrostu chińskiej obecności gospodarczej w Azji Centralnej coraz większego znaczenia nabiera konieczność ochrony chińskich interesów w regionie, co jest równoznaczne z ochroną interesów politycznych Państwa Środka. Chińskie interesy wobec Azji Centralnej w wymiarze politycznym i bezpieczeństwa można więc zdefiniować następująco: zabezpieczenie stabilności Xinjiangu oraz uniknięcie negatywnego oddziaływania ze strony państw Azji Centralnej na ten region Chin; utrzymanie i wzmacnianie suwerenności państw Azji Centralnej i reżimów tam rządzących jako warunku swobodnej chińskiej aktywności gospodarczej (i politycznej). Transformacja systemowa w Azji Centralnej posiada szczególną specyfikę, bliską chińskiemu modelowi rozwoju. Uwzględnia przejście od gospodarki planowanej do specyficznego rodzaju
4 gospodarki rynkowej, w którym pozycję wiodącą zajmują tzw. elity władzy (biznesu), uprawiające model demokracji sterowanej i autorytarnej modernizacji. osłabianie dominacji i wpływów w Azji Centralnej rywali geopolitycznych: głównie Rosji i USA W przypadku Azji Centralnej, przy pewnym zróżnicowaniu akcentów, potencjału i praktyki poszczególnych krajów stałymi celami polityki państw regionu wobec Chin są: zabezpieczenie przed ekspansjonizmem chińskim, czego szczególnym aspektem była kwestia granic, tj. odparcie lub ograniczenie chińskich żądań terytorialnych; kontrolowany rozwój współpracy politycznej i gospodarczej inicjowanej przez Chiny. Współpraca jest czynnikiem wzmacniającym poszczególne państwa i reżimy na arenie wewnętrznej i międzynarodowej (również wobec Rosji) przy jednoczesnym uniknięciu uzależnienia od Pekinu; maksymalizacja zysków ze współpracy gospodarczej i infrastrukturalnej z Chinami poprzez m.in. przekształcenie Azji Centralnej w pas transmisyjny dla chińskich towarów eksportowanych do Europy i państw Bliskiego Wschodu. Znaczenie państw Azji Centralnej w kontekście gospodarek państw członkowskich UE dotyczy przede wszystkim w zakresie eksportu energii ropy naftowej i gazu ziemnego. Wymianie z Europą podlegają jednak nie tylko towary ale również idee, myśli i teorie te ostatnie szczególnie w aspekcie potencjalnej demokratyzacji pięciu państw regionu. Jest to jednak wyjątkowo trudne, bowiem w przypadku transformacji systemowych państw Azji Centralnej niezwykle istotny jest aspekt religijny, w tym wpływ islamu na politykę. Ponadto państwa te charakteryzuje: niski poziom życia, korupcja, nierzadki autorytaryzm elit władzy i brak demokracji, przynajmniej w rozumieniu europejskim tego słowa. Ambicje Unii Europejskiej pełnienia roli katalizatora społecznego i gospodarczego rozwoju w relatywnie ubogich regionach świata dotychczas nie znalazły odzwierciedlenia w Azji Centralnej. Nie oznacza to, że Unia nie dostrzega potrzeby zaangażowania się w tym regionie, a jedynie, to ze nie wie, jak i jaką obrać wspólną strategię. Prowadzenie zintegrowanych działań w sferze gospodarczej w tym regionie świata jak do tej pory UE niezbyt dobrze wychodzi. Zapewne przyczyną tego dysonansu jest silna polaryzacja partykularnych interesów gospodarczych państw członkowskich, co prowadzi do braku konsensusu w kształtowaniu i realizacji unijnej strategii gospodarczej. W dalszej perspektywie Azja Centralna mogłaby zostać wykorzystana przez UE jako przyczółek do realizacji strategii rozwijania relacji gospodarczych i propagowania idei demokratycznych wśród innych państw azjatyckich. Działania idące w tym kierunku formalnie rozpoczęły się już kilkanaście lat temu, ale jak do tej pory nie przyniosły wymiernych rezultatów. Priorytety polityki unijnej wobec Azji Centralnej pozostają niezmienne.. Należą do nich: przestrzeganie praw człowieka i przepisów prawnych, propagowanie zasad dobrego rządzenia oraz demokratyzacja życia społecznego i politycznego. Wymienione cele nie są jednak powiązane z realizacją kooperacji gospodarczej. W praktyce oznacza to nadrzędność partykularnych interesów ekonomicznych poszczególnych państw członkowskich UE nad problemem przestrzegania praw człowieka czy łamaniem zasad prawnych przez rządzących. Strategie wobec Azji Centralnej, realizowane przez Stany Zjednoczone, Rosję i Chiny są zróżnicowane pod względem priorytetów. Dla Moskwy i Waszyngtonu pierwszoplanowe znaczenie ma umacnianie politycznych wpływów w regionie, czemu sprzyjają obecne formy sprawowania władzy w pięciu republikach. Natomiast dla Chin skupionych na ekspansji gospodarczej, transformacja polityczna w Azji Centralnej praktycznie nie jest w ogóle brana pod uwagę. Szansą dla Unii Europejskiej jest więc pójście trzecią drogą kreowanie możliwości rozwoju gospodarczego pięciu republik i wciąganie ich w orbitę Wspólnego Rynku, ale z jednoczesną aktywizacją stopniowych demokratycznych przekształceń.
5 Powiązania gospodarcze stanowiłyby punkt wyjścia do pogłębiania relacji kulturalnych i naukowych, a pośrednio propagowania idei demokratycznych w tamtejszych społeczeństwach. Zadanie to jest o tyle skomplikowane, że w omawianym regionie po pierwsze brak jest jakichkolwiek tradycji demokratycznych, istnieją silne antagonizmy narodowościowe i religijne, a po drugie Unia nie jest na tyle homogenicznym organizmem, aby realizować odgórnie jedną strategię gospodarczą akceptowaną przez wszystkie państwa członkowskie. Powstają tu istotne pytania badawcze czy dla państw Azji Centralnej głównym punktem odniesienia w polityce międzynarodowej nadal pozostanie Rosja? Takie podejście bazuje na tradycyjnych związkach kulturowych, politycznych i gospodarczych, poczuciu, że jest to państwo gwarantujące elementarną trwałość porządku regionalnego oraz świadomości determinacji Rosji do utrzymania Azji Centralnej we własnej strefie wpływów za pomocą silnego instrumentarium politycznego, wojskowego i społecznego. Choć Rosja do dziś zachowuje bardzo mocną polityczną pozycję w regionie, jest ona stale osłabiana przez aktywność gospodarczą Chin i polityczną USA. Unia Europejska pomimo deklaracji pozostaje w głębokim cieniu rywalizacji o wpływy w tym regionie świata. Czy Chinom uda się poprzez handel i inwestycje na stałe włączyć ten region świata w nowy globalny porządek zwany Pax Sinica? Co może uczynić Unia Europejska i czy w ogóle jest to możliwe, aby zacząć odgrywać większą rolę w regionie? Jaką strategię działania powinny podjąc gospodarki z regionu Azji Centralej i czy powinna to być wspólna strategia, aby mogły się one szybciej niż dotychczas rozwijac się gospodarczo, poprawiając dobrobyt swych obywateli?
Uwarunkowania historyczne, polityczne i ekonomiczne stosunków UE-Rosja. 1.Rosyjskie zasoby surowców energetycznych oraz zarys historyczny odkryć
Spis treści: Wstęp Rozdział I Znaczenie problemów energetycznych dla bezpieczeństwa państw 1.Energia, gospodarka, bezpieczeństwo 1.1.Energia, jej źródła i ich znaczenie dla człowieka i gospodarki 1.2.Energia
Bardziej szczegółowoEUROPEJSKIE FORUM NOWYCH IDEI 2013
EUROPEJSKIE FORUM NOWYCH IDEI 2013 26 września 2013, godz. 15:30 17:00 Centrum Konferencyjne Sheraton Panel dyskusyjny Bezpieczeństwo energetyczne. Jaki model dla kogo? Ile solidarności, ile państwa, ile
Bardziej szczegółowoPerspektywy rozwoju polskiego eksportu do krajów pozaunijnych. Autor: redakcja naukowa Stanisław Wydymus, Bożena Pera
Perspektywy rozwoju polskiego eksportu do krajów pozaunijnych Autor: redakcja naukowa Stanisław Wydymus, Bożena Pera W ostatnich latach ukazało się wiele opracowań poświęconych ocenie wymiany handlowej
Bardziej szczegółowoNOWA TOŻSAMOŚĆ NIEMIEC I ROSJI W STOSUNKACH MIĘDZYNARODOWYCH
A Fundacja Studiów Międzynarodowych Foundation of International Studies NOWA TOŻSAMOŚĆ 3 NIEMIEC I ROSJI W STOSUNKACH MIĘDZYNARODOWYCH Praca zbiorowa pod redakcją Stanisława Bielenia i Witolda M. Góralskiego
Bardziej szczegółowoBezpieczeństwo ' polityczne i wojskowe
AKADEMIA OBRONY NARODOWEJ A 388068 Bezpieczeństwo ' polityczne i wojskowe Redakcja i opracowanie: Andrzej Ciupiński Kazimierz Malak WARSZAWA 2004 SPIS TREŚCI WSTĘP 9 CZĘŚĆ I. NOWE PODEJŚCIE DO POLITYKI
Bardziej szczegółowoBogusław Kotarba. Współpraca transgraniczna w świetle założeń umowy partnerstwa Polska Unia Europejska
Bogusław Kotarba Współpraca transgraniczna w świetle założeń umowy partnerstwa Polska Unia Europejska 2014-2020 Europejska współpraca terytorialna (EWT) EWT stanowi jeden z dwóch celów polityki spójności
Bardziej szczegółowoproblemy polityczne współczesnego świata
Zbigniew Cesarz, Elżbieta Stadtmuller problemy polityczne współczesnego świata Wrocław 1998 Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego Spis treści Od autorów 5 Wstęp 7 I. Problemy globalne współczesności -
Bardziej szczegółowoSTOSUNKI ZEWNĘTRZNE UE Z INNYMI KLUCZOWYMI PODMIOTAMI GOSPODARKI ŚWIATOWEJ
STOSUNKI ZEWNĘTRZNE UE Z INNYMI KLUCZOWYMI PODMIOTAMI GOSPODARKI ŚWIATOWEJ CEL PREZENTACJI CELEM TEJ PREZENTACJI JEST PRZEDSTAWIENIE ORAZ OMÓWIENIE NAJWAŻNIEJSZYCH INFORMACJI DOTYCZĄCYCH ZEWNĘTRZNYCH STOSUNKÓW
Bardziej szczegółowoProblemy polityczne współczesnego świata
A 372536 Zbigniew Cesarz, Elżbieta Stadtmiiller Problemy polityczne współczesnego świata Wrocław 2002 Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego Spis treści Od autorów 5 Wstęp 7 I. Problemy globalne współczesności
Bardziej szczegółowoTradycyjna Gospodarka światowa i jej upadek
Tradycyjna Gospodarka światowa i jej upadek AGENDA 1. Definicje 2. Okres przed-tradycyjny 3. Rewolucja Przemysłowa 4. Współczesna gospodarka Światowa Definicje gospodarka światowa, ekon. historycznie ukształtowany
Bardziej szczegółowoOTWARTE KONSULTACJE PUBLICZNE
WOLNOŚĆ, BEZPIECZEŃSTWO I SPRAWIEDLIWOŚĆ: JAKA BĘDZIE PRZYSZŁOŚĆ OTWARTE KONSULTACJE PUBLICZNE JAKA JEST OBECNA SYTUACJA? Jednym z podstawowych celów Unii Europejskiej jest udostępnienie jej obywatelom
Bardziej szczegółowoSurowce energetyczne a energia odnawialna
Surowce energetyczne a energia odnawialna Poznań 6 czerwca 2012 1 Energia = cywilizacja, dobrobyt Warszawa 11 maja 2012 Andrzej Szczęśniak Bezpieczeństwo energetyczne - wykład dla PISM 2 Surowce jako twarda
Bardziej szczegółowoSpołeczno-gospodarcze problemy Azji Centralnej i Kaukazu Południowego jako element kształcenia studentów i młodzieży
Społeczno-gospodarcze problemy Azji Centralnej i Kaukazu Południowego jako element kształcenia studentów i młodzieży Instytut Wschodni UAM moduł: Mapa problematyki społeczno-gospodarczej Azji Centralnej
Bardziej szczegółowoSeminaria europejskie
Seminaria europejskie koordynatorka: Aleksandra Saczuk a.saczuk@schuman.org.pl SE(5) 7.12.2009 Partnerstwo Wschodnie polski sukces w unijnej polityce zewnętrznej Partnerstwo Wschodnie jest polskim sukcesem
Bardziej szczegółowoPL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0341/1. Poprawka. Gianluca Buonanno w imieniu grupy ENF
9.12.2015 A8-0341/1 1 Motyw F F. mając na uwadze, że unia energetyczna powinna stanowić nowy model energetyczny dla Europy oparty na silnych przekrojowych podstawach ustawodawczych i silnych celach; mając
Bardziej szczegółowoPOLSKA - INDIE W KIERUNKU EFEKTYWNEGO MODELU DYPLOMACJI GOSPODARCZEJ?
POLSKA - INDIE W KIERUNKU EFEKTYWNEGO MODELU DYPLOMACJI GOSPODARCZEJ? 25 września 2014 r., Sejm RP (Sala Kolumnowa) ul. Wiejska 4/6/8, 00-902 Warszawa Panel I: Wielkie nadzieje. Znaczenie rynku indyjskiego
Bardziej szczegółowoRysunek 1. Miejsce SRT w systemie zintegrowanych strategii rozwoju kraju
STRESZCZENIE STRATEGII ROZWOJU TRANSPORTU Miejsce i rola Strategii Rozwoju Transportu Strategia Rozwoju Transportu (SRT) jest średniookresowym dokumentem planistycznym, który zgodnie z ustawą z dnia 6
Bardziej szczegółowoGospodarka i rynki finansowe Gdynia 11.05.2016 XTB ONLINE TRADING. www.xtb.pl www.tradebeat.pl
Gospodarka i rynki finansowe Gdynia 11.05.2016 ONLINE TRADING www.tradebeat.pl Gospodarka i rynki finansowe 1. Wzrost na świecie i oczekiwania 2. Chiny zagrożeniem numer jeden dla światowej gospodarki
Bardziej szczegółowoROLA EUROATLANTYCKIEGO SYSTEMU W WIELOBIEGUNOWYM ŚWIECIE W KONTEKŚCIE KSZTAŁTUJĄCEGO SIĘ NOWEGO ŁADU GLOBALNEGO
RAPORT ROCZNY Z REALIZACJI PROJEKTU BADAWCZEGO PT. ROLA EUROATLANTYCKIEGO SYSTEMU W WIELOBIEGUNOWYM ŚWIECIE W KONTEKŚCIE KSZTAŁTUJĄCEGO SIĘ NOWEGO ŁADU GLOBALNEGO NARODOWE CENTRUM NAUKI RAPORT ZA ROK 2012
Bardziej szczegółowoBIURO RADCY HANDLOWEGO AMBASADY REPUBLIKI BUŁGARII W WARSZAWIE. Polsko - Bułgarskie Forum Gospodarcze Tak daleko, a tak blisko Sofia, r.
BIURO RADCY HANDLOWEGO AMBASADY REPUBLIKI BUŁGARII W WARSZAWIE Polsko - Bułgarskie Forum Gospodarcze Tak daleko, a tak blisko Sofia, 17.05.2017r. 1 ZAKRES PREZENTACJI Geopolityczne znaczenie Polski i Bułgarii;
Bardziej szczegółowoWSTĘP 11 GLOBALIZACJA GOSPODARKI ŚWIATOWEJ I NOWY REGIONALIZM 19
SPIS TREŚCI WSTĘP 11 ROZDZIAŁ I GLOBALIZACJA GOSPODARKI ŚWIATOWEJ I NOWY REGIONALIZM 19 1. Współczesna gospodarka światowa i jej struktura... 19 1.1. Podmioty gospodarki światowej... 21 1.2. Funkcjonowanie
Bardziej szczegółowoPARLAMENT EUROPEJSKI
PARLAMENT EUROPEJSKI 2004 Komisja Spraw Zagranicznych 2009 2008/2239(INI) 12.12.2008 POPRAWKI 1-22 Giorgos Dimitrakopoulos (PE414.226v01-00) w sprawie drugiego strategicznego przeglądu energetycznego (2008/2239(INI))
Bardziej szczegółowoSpołeczna odpowiedzialność biznesu podejście strategiczne i operacyjne. Maciej Bieńkiewicz
2012 Społeczna odpowiedzialność biznesu podejście strategiczne i operacyjne Maciej Bieńkiewicz Społeczna Odpowiedzialność Biznesu - istota koncepcji - Nowa definicja CSR: CSR - Odpowiedzialność przedsiębiorstw
Bardziej szczegółowoPOLITYKA SPÓJNOŚCI NA LATA 2014-2020
ZINTEGROWANE INWESTYCJE TERYTORIALNE POLITYKA SPÓJNOŚCI NA LATA 2014-2020 W grudniu 2013 r. Rada Unii Europejskiej formalnie zatwierdziła nowe przepisy i ustawodawstwo dotyczące kolejnej rundy inwestycji
Bardziej szczegółowo. omasz Stępniewskr. ^ Geopolityka regionu MORZA CZARNEG. ^, w pozimnowojennym świecie
. omasz Stępniewskr ^ Geopolityka regionu MORZA CZARNEG ^, w pozimnowojennym świecie Wstęp 11 Geopolityka jako przedmiot badań - wprowadzenie 23 CZĘŚĆ 1 (Geo)polityka państw nadbrzeżnych regionu Morza
Bardziej szczegółowoVII Konferencja Naukowa: Bezpieczeństwo a rozwój gospodarczy i jakość życia w świetle zagrożeń wewnętrznych i zewnętrznych
VII Konferencja Naukowa: Bezpieczeństwo a rozwój gospodarczy i jakość życia w świetle zagrożeń wewnętrznych i zewnętrznych Wzorem lat ubiegłych Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide de Gasperi
Bardziej szczegółowoWykład 9 Upadek komunizmu - nowy obraz polityczny i gospodarczy świata (przełom lat 80. i 90. XX w.) Perspektywy na XXI w.
Wykład 9 Upadek komunizmu - nowy obraz polityczny i gospodarczy świata (przełom lat 80. i 90. XX w.) Perspektywy na XXI w. Transformacja systemowa w Polsce 1 2 ZACHÓD cz. I Kryzys gospodarki kapitalistycznej
Bardziej szczegółowoJacek Szlachta. Panel 2 Rola współpracy transgranicznej dla rozwoju województwa podlaskiego. Białystok 20 luty 2014 roku
Jacek Szlachta Panel 2 Rola współpracy transgranicznej dla rozwoju województwa podlaskiego Białystok 20 luty 2014 roku 1 Struktura prezentacji 1. Zapisy strategii województwa podlaskiego do roku 2020 w
Bardziej szczegółowoGazprom a rynek rosyjski
Gazprom Strategie europejskie Konferencja PISM Zmiany na europejskich rynkach gazu i strategie największych eksporterów Andrzej Szczęśniak 21 czerwca 2012 r. NaftaGaz.pl - Centrum Analiz Gazprom a rynek
Bardziej szczegółowoDelegacje otrzymują w załączeniu konkluzje Rady w sprawie strategii UE wobec Azji Środkowej w wersji przyjętej przez Radę w dniu 19 czerwca 2017 r.
Rada Unii Europejskiej Bruksela, 19 czerwca 2017 r. (OR. en) 10387/17 COEST 142 CFSP/PESC 556 WYNIK PRAC Od: Sekretariat Generalny Rady Data: 19 czerwca 2017 r. Do: Delegacje Nr poprz. dok.: 9911/17 Dotyczy:
Bardziej szczegółowoWystąpienie Pana Cezarego Grabarczyka, Ministra Infrastruktury Inauguracja EDM maja 2011 r. Gdańsk, Sala Filharmonii Bałtyckiej
Wystąpienie Pana Cezarego Grabarczyka, Ministra Infrastruktury Inauguracja EDM 2011 19 maja 2011 r. Gdańsk, Sala Filharmonii Bałtyckiej Panie i Panowie Komisarze, Panie i Panowie Ministrowie, Szanowni
Bardziej szczegółowoPOLITYKA SPÓJNOŚCI na lata
ZINTEGROWANE INWESTYCJE TERYTORIALNE POLITYKA SPÓJNOŚCI na lata 2014-2020 Komisja Europejska przyjęła propozycje ustawodawcze dotyczące polityki spójności na lata 2014-2020 w październiku 2011 roku Niniejszy
Bardziej szczegółowoBezpieczeństwo energetyczne
Bezpieczeństwo energetyczne Kilka slajdów z wykładu Andrzej Szczęśniak ekspert rynku energii i bezpieczeństwa www.szczesniak.pl Agenda wykładu 1. Fundamenty 2. Globalne wyzwania i USA 3. Europa i Rosja
Bardziej szczegółowoDyplomacja czy siła?
SUB Hamburg A/543483 Dyplomacja czy siła? Unia Europejska w stosunkach międzynarodowych pod redakcją Stanisława Parzymiesa Scholari Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR Warszawa 2009 PIS TREŚCI WSTĘP. DYPLOMACJA
Bardziej szczegółowoAkademia Młodego Ekonomisty
Akademia Młodego Ekonomisty Globalizacja gospodarki Dr Katarzyna Czech Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach 18 kwietnia 2011 r. Gospodarka światowa zbiorowość różnych podmiotów Państwa Przedsiębiorstwa
Bardziej szczegółowoWarszawa, maj 2014 ISSN 2353-5822 NR 59/2014 WYDARZENIA NA UKRAINIE A POCZUCIE ZAGROŻENIA W EUROPIE ŚRODKOWO-WSCHODNIEJ
Warszawa, maj 2014 ISSN 2353-5822 NR 59/2014 WYDARZENIA NA UKRAINIE A POCZUCIE ZAGROŻENIA W EUROPIE ŚRODKOWO-WSCHODNIEJ Znak jakości przyznany CBOS przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 14 stycznia
Bardziej szczegółowoEuropejski Fundusz Społeczny
Europejski Fundusz Społeczny (EFS) jest głównym narzędziem finansowym Unii Europejskiej, wspierającym zatrudnienie w państwach członkowskich oraz promującym spójność gospodarczą i społeczną. Wydatki EFS
Bardziej szczegółowoWydobycie ropy naftowej w Federacji Rosyjskiej
Wydobycie ropy naftowej w Federacji Rosyjskiej Rosja zwiększyła produkcje ropy naftowej w czerwcu bieżącego roku utrzymując pozycję czołowego producenta. Jednakże analitycy zwracają uwagę na problemy mogące
Bardziej szczegółowoObszar strategiczny Metropolia Poznań
Obszar strategiczny Metropolia Poznań Prof. dr hab. Tomasz Kaczmarek Ocena aktualności wyzwań strategicznych w kontekście uwarunkowań rozwoju społeczno-gospodarczego miasta Poznania Rada Strategii rozwoju
Bardziej szczegółowoInformacja podsumowująca Badanie organizacji pozarządowych prowadzących działania poza granicami kraju
Polsko-Amerykańska Fundacja Wolności Informacja podsumowująca Badanie organizacji pozarządowych prowadzących działania poza granicami kraju 1. Podstawowe informacje o badaniu: Badanie zostało wykonane
Bardziej szczegółowoWSPÓŁCZESNA ANALIZA STRATEGII
WSPÓŁCZESNA ANALIZA STRATEGII Przedmowa CZĘŚĆ I. WSTĘP Rozdział 1. Koncepcja strategii Rola strategii w sukcesie Główne ramy analizy strategicznej Krótka historia strategii biznesowej Zarządzanie strategiczne
Bardziej szczegółowoINFRASTRUKTURA TRANSPORTOWA ORAZ PLANOWANIE STRATEGICZNE I PRZESTRZENNE W RELACJACH POLSKO-CZESKICH
INFRASTRUKTURA TRANSPORTOWA ORAZ PLANOWANIE STRATEGICZNE I PRZESTRZENNE W RELACJACH POLSKO-CZESKICH budowanie spójności i zrównoważonego rozwoju Europy Środkowej PANEL 2 POLSKA I CZESKA PERCEPCJA POTRZEB
Bardziej szczegółowoStymulowanie innowacyjności i konkurencyjności przedsiębiorstw poprzez klastry propozycja działań
2013 Joanna Podgórska Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości Stymulowanie innowacyjności i konkurencyjności przedsiębiorstw poprzez klastry propozycja działań 2014-2020 II Forum Innowacji Transportowych
Bardziej szczegółowo8944/17 dj/mi/gt 1 DG G 3 C
Rada Unii Europejskiej Bruksela, 12 maja 2017 r. (OR. en) 8944/17 COMPET 305 IND 103 NOTA Od: Do: Sekretariat Generalny Rady Komitet Stałych Przedstawicieli Nr poprz. dok.: 8630/17 COMPET 278 IND 96 Dotyczy:
Bardziej szczegółowoJ.T. Hryniewicz. Polska na tle historycznych podziałów przestrzeni europejskiej oraz współczesnych. społecznych i politycznych
J.T. Hryniewicz Polska na tle historycznych podziałów przestrzeni europejskiej oraz współczesnych przemian gospodarczych, społecznych i politycznych Problematyka I II III IV V Analiza historycznych tendencji
Bardziej szczegółowoRaport na temat działalności eksportowej europejskich przedsiębiorstw z sektora MSP
Raport na temat działalności Raport na temat działalności eksportowej europejskich przedsiębiorstw z sektora MSP Kierunki eksportu i importu oraz zachowania MSP w Europie Lipiec 2015 European SME Export
Bardziej szczegółowoUnia Celna i Wspólna Przestrzeo Gospodarcza (WPG) Rosja-Białoruś-Kazachstan. Andrzej Maciejewski Instytut Sobieskiego, www.sobieski.org.
Unia Celna i Wspólna Przestrzeo Gospodarcza (WPG) Rosja-Białoruś-Kazachstan Od lata obroty Polski z Rosją są z ujemnym saldem dla Polski. Obrót za 2010r. wyniósł 20 785 mln USD (wzrost do 2009 o 24%).
Bardziej szczegółowoFaza definiowania i koncepcji teorii logistyki oraz pierwsze próby jej zastosowania w praktyce
Tematy zajęć Historia Logistyki Paweł Tura l Fazy rozwoju logistyki l Determinanty rozwoju i wzrostu znaczenia logistyki Faza startu i budzenia się logistyki l Okres : II połowa lat 50 l Logistyka (dystrybucja
Bardziej szczegółowoPROGRAM V BALTIC BUSINESS FORUM 2013 Gość Honorowy: Federacja Rosyjska 16-18 października 2013 Świnoujście Heringsdorf
PROGRAM V BALTIC BUSINESS FORUM 2013 Gość Honorowy: Federacja Rosyjska 16-18 października 2013 Świnoujście Heringsdorf Dzień pierwszy (16 października 2013) 09:00-13:00 Rejestracja uczestników. 13:00-15:45
Bardziej szczegółowoOcena dążeń Rosji i konfliktu rosyjsko-gruzińskiego
Ocena dążeń Rosji i konfliktu rosyjsko-gruzińskiego Wyniki badań Instytutu Spraw Publicznych Rosja i Niemcy zawsze należały do sąsiadów, z którymi Polacy wiązali największe obawy. Wojna rosyjsko-gruzińska
Bardziej szczegółowoSpis treści: WYKAZ SKRÓTÓW WSTĘP
Spis treści: WYKAZ SKRÓTÓW WSTĘP ROZDZIAŁ I. RELACJA ZALEŻNOŚCI W NAUCE O STOSUNKACH MIĘDZYNARODOWYCH 1.Pojęcie zależności 2. Historyczne i współczesne formy zależności 2.1. Okres przedwestfalski 2.2.
Bardziej szczegółowoPROGRAM AKTYWNOŚCI LOKALNEJ DLA GMINY POLICE NA LATA
PROGRAM AKTYWNOŚCI LOKALNEJ DLA GMINY POLICE NA LATA 2014 2020 1 Spis treści 1. Wstęp 3 2. Cele Programu Aktywności Lokalnej 5 3. Kierunki działań 6 4. Adresaci Programu 7 5. Metody wykorzystywane do realizacji
Bardziej szczegółowoZEWNĘTRZNE I WEWNĘTRZNE WARUNKI BEZPIECZEŃSTWA RP. Opracował: Krzysztof KACZMAR
ZEWNĘTRZNE I WEWNĘTRZNE WARUNKI BEZPIECZEŃSTWA RP Opracował: Krzysztof KACZMAR 1 BEZPIECZEŃSTWO jednostka, grupa społeczna, organizacja, państwo nie odczuwa zagrożenia swego istnienia lub podstawowych
Bardziej szczegółowoAkademia Młodego Ekonomisty
Akademia Młodego Ekonomisty Globalizacja gospodarki Myśl globalnie działaj lokalnie dr Katarzyna Czech Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach 7 kwietnia 2014 roku Co to jest gospodarka światowa? zbiorowość
Bardziej szczegółowoMiędzynarodowa konkurencyjność gospodarki narodowej
Józef Misala b Międzynarodowa konkurencyjność gospodarki narodowej B 375719 Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne Warszawa 2011 Spis treści Wstęp 9 _J Zarys rozwoju teorii i polityki konkurencyjności międzynarodowej
Bardziej szczegółowoPriorytet 5: Rozwój obszarów wiejskich. Analiza SWOT
80 Priorytet 5: Rozwój obszarów wiejskich Analiza SWOT MOCNE STRONY 1. Możliwość rozwoju produkcji żywności wysokiej jakości. 2. Korzystna struktura wielkości gospodarstw. 3. Korzystne warunki przyrodnicze
Bardziej szczegółowo, , POLSKA POLITYKA ZAGRANICZNA W OPINII SPOŁECZNEJ WARSZAWA, PAŹDZIERNIK 95
CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT ZESPÓŁ REALIZACJI BADAŃ 629-35 - 69, 628-37 - 04 621-07 - 57, 628-90 - 17 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET: http://www.cbos.pl
Bardziej szczegółowoZIELONA ENERGIA W POLSCE
ZIELONA ENERGIA W POLSCE Współczesny świat wymaga zmiany struktury wykorzystywanych źródeł energii pierwotnej. Wzrost popytu na surowce energetyczne, przy jednoczesnej rosnącej niestabilności warunków
Bardziej szczegółowoAktywne formy kreowania współpracy
Projekt nr... Kształtowanie sieci współpracy na rzecz bezpieczeństwa energetycznego Dolnego Śląska ze szczególnym uwzględnieniem aspektów ekonomiczno społecznych Aktywne formy kreowania współpracy Dr inż.
Bardziej szczegółowoAndrzej Zapałowski "Następna Dekada. Gdzie byliśmy i dokąd zmierzamy", George Friedman, Kraków 2012 : [recenzja]
Andrzej Zapałowski "Następna Dekada. Gdzie byliśmy i dokąd zmierzamy", George Friedman, Kraków 2012 : [recenzja] Ante Portas. Studia nad bezpieczeństwem nr 2, 147-150 2013 RECENZJE ANTE PORTAS Studia nad
Bardziej szczegółowoCele kluczowe W dziedzinie inwestowania w zasoby ludzkie W zakresie wzmacniania sfery zdrowia i bezpieczeństwa
Cele kluczowe Idea społecznej odpowiedzialności biznesu jest wpisana w wizję prowadzenia działalności przez Grupę Kapitałową LOTOS. Zagadnienia te mają swoje odzwierciedlenie w strategii biznesowej, a
Bardziej szczegółowoKrzysztof Jasiecki MIĘDZY MODERNIZACJĄ A PERYFERIAMI UNII EUROPEJSKIEJ
Krzysztof Jasiecki MIĘDZY MODERNIZACJĄ A PERYFERIAMI UNII EUROPEJSKIEJ Wydawnictwo IFiS PAN Warszawa 2013 Spis treści Spis tabel... 9 Podziękowania... 11 Wstęp... 13 1. Instytucjonalna różnorodność kapitalizmu...
Bardziej szczegółowoGospodarka i funkcjonowanie Unii Europejskiej
Gospodarka i funkcjonowanie Unii Europejskiej Wykład I Podstawowe pojęcia i formy integracji Integracja ekonomiczna Stopniowe i dobrowolne eliminowanie granic ekonomicznych między niepodległymi państwami,
Bardziej szczegółowoDelegacje otrzymują w załączniku notę prezydencji na temat energetycznych stosunków zewnętrznych.
Rada Unii Europejskiej Bruksela, 13 czerwca 2019 r. (OR. en) 10265/19 ENER 330 RELEX 615 NOTA Od: Sekretariat Generalny Rady Do: Rada Nr poprz. dok.: 9855/1/19 REV 1 Dotyczy: Energetyczne stosunki zewnętrzne
Bardziej szczegółowoŚrodowiskowo-przestrzenne aspekty eksploatacji gazu z łupków
Środowiskowo-przestrzenne aspekty eksploatacji gazu z łupków dr inż. Andrzej Tyszecki Poznań, 21 listopada 2012 Aspekty prawne Obszary: lądowe i morskie Prawo: krajowe, UE i międzynarodowe Problemy: zmienność
Bardziej szczegółowoWYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH. Studia II stopnia stacjonarne Kierunek ekonomia Promotorzy prac magisterskich
Studia II stopnia stacjonarne Kierunek ekonomia Promotorzy prac magisterskich Promotorzy prac magisterskich Studia stacjonarne Prof. dr hab. Stanisław CZAJA Prof. dr hab. Bogusław FIEDOR Prof. dr hab.
Bardziej szczegółowoBudowa i wdrażanie strategii rozwoju gminy. Dr Piotr Szamrowski Wydział Nauk Ekonomicznych Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Budowa i wdrażanie strategii rozwoju gminy Dr Piotr Szamrowski Wydział Nauk Ekonomicznych Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Czym jest strategia? Strategia jest to kierunek i zakres działania,
Bardziej szczegółowoAzja w Stosunkach Międzynarodowych. Stowarzyszenie Krajów Azji Południowo Wschodniej
Azja w Stosunkach Międzynarodowych Stowarzyszenie Krajów Azji Południowo Wschodniej Logo i flaga ASEAN ASEAN Stowarzyszenie Krajów Azji Południowo Wschodniej (ang. Association of Southeast Asian Nations
Bardziej szczegółowoRegion i jego rozwój w warunkach globalizacji
Region i jego rozwój w warunkach globalizacji Jacek Chądzyński Aleksandra Nowakowska Zbigniew Przygodzki faktycznie żyjemy w dziwacznym kręgu, którego środek jest wszędzie, a obwód nigdzie (albo może na
Bardziej szczegółowoMakrootoczenie firm w Polsce: stan obecny i perspektywy
Makrootoczenie firm w Polsce: stan obecny i perspektywy Prof. dr hab. Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu Makrootoczenie: Otoczenie polityczne Otoczenie ekonomiczne Otoczenie społeczne Otoczenie technologiczne
Bardziej szczegółowoKIERUNKI WSPÓŁPRACY GOSPODARCZEJ ZE WSCHODEM
KIERUNKI WSPÓŁPRACY GOSPODARCZEJ ZE WSCHODEM Mikołaj Waszczenko Spośród państw, które przystąpiły w 2004 r. do UE Polska posiada najdłuższą granicę z państwami nieunijnymi. Wynosi ona 1 185 km: 232- z
Bardziej szczegółowoPriorytet 5: Rozwój obszarów wiejskich. Analiza SWOT
72 Priorytet 5: Rozwój obszarów wiejskich Analiza SWOT MOCNE STRONY 1. Możliwość rozwoju produkcji żywności wysokiej jakości. 2. Korzystna struktura wielkości gospodarstw. 3. Korzystne warunki przyrodnicze
Bardziej szczegółowo11294/09 TRANS 257 AVIATION 96 MAR 96 ENV 457 ENER 234 IND 76
RADA UNII EUROPEJSKIEJ Bruksela, 5 października 2009 r. (06.10) (OR. en) 14075/09 TRANS 373 MAR 136 AVIATION 156 ENV 634 ENER 320 IND 121 NOTA Od: Do: Nr wniosku Kom.: Dotyczy: Sekretariat Generalny Rady
Bardziej szczegółowoINWESTYCJE ZAGRANICZNE W POLSCE
Instytut Badań Rynku, Konsumpcji i Koniunktur INWESTYCJE ZAGRANICZNE W POLSCE 2009-2011 XXI Raport Roczny Warszawa, 20 grudnia 2011 r. Program seminarium Koniunkturalne i strukturalne wyzwania dla sektora
Bardziej szczegółowoRajmund Ryś Kierujący pracą Departamentu Polityki Przestrzennej Ministerstwo Rozwoju Regionalnego VI DZIEŃ URBANISTY, Poznań
RACJONALNE KSZTAŁTOWANIE PRZESTRZENI A FUNDUSZE EUROPEJSKIE - SZANSE I WYZWANIA Rajmund Ryś Kierujący pracą Departamentu Polityki Przestrzennej Ministerstwo Rozwoju Regionalnego VI DZIEŃ URBANISTY, Poznań
Bardziej szczegółowo" " " " " " " " " " " " " " " KONSPEKT ĆWICZEŃ Z PRZEDMIOTU MIĘDZYNARODOWE STOSUNKI POLITYCZNE$ II ROK, STUDIA LICENCJACKIE, NIESTACJONARNE, SM$
1 z 8 KONSPEKT ĆWICZEŃ Z PRZEDMIOTU MIĘDZYNARODOWE STOSUNKI POLITYCZNE$ II ROK, STUDIA LICENCJACKIE, NIESTACJONARNE, SM$ ROK AKADEMICKI 2014/2015, SEMESTR ZIMOWY$ NIEDZIELA, GODZ. 10.25-11.55, s. 11 PROWADZĄCY:
Bardziej szczegółowoChemss2016 Seminarium. Zintegrowana Ocena Wpływu wprowadzenie dla nowych i istniejących przedsiębiorstw
1 Chemss2016 Seminarium Zintegrowana Ocena Wpływu wprowadzenie dla nowych i istniejących przedsiębiorstw Kielce, 19 kwietnia 2016 organizowane w ramach Chemss2016 I. Wprowadzenie - nowe modele światowej
Bardziej szczegółowoAktualizacja Strategii Rozwoju Województwa Dolnośląskiego
Przygotowanie: Dział Programowania Strategicznego Wydział Koordynacji Polityki Regionalnej Aktualizacja Strategii Rozwoju Województwa Dolnośląskiego Jerzy Tutaj Członek Zarządu Województwa Dolnośląskiego
Bardziej szczegółowoPOLITYKA SPÓJNOŚCI na lata
ZINTEGROWANE DZIAŁANIA NA RZECZ ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU OBSZARÓW MIEJSKICH POLITYKA SPÓJNOŚCI na lata 2014-2020 Komisja Europejska przyjęła propozycje ustawodawcze dotyczące polityki spójności na lata 2014-2020
Bardziej szczegółowoNa Zachodzie lepiej niż u nas w Rosji - Rosjanie o Rosji, Polsce i Niemczech
Na Zachodzie lepiej niż u nas w Rosji - Rosjanie o Rosji, Polsce i Niemczech Komunikat z badań Instytutu Spraw Publicznych Coraz więcej Rosjan wychodzi na ulice, aby wyrazić swoje niezadowolenie z sytuacji
Bardziej szczegółowoGEOPOLITYKA - GEOGOSPODARKA - GEOLOGISTYKA
GEOPOLITYKA - GEOGOSPODARKA - GEOLOGISTYKA O szansach i zagrożeniach związanych z przebiegunowaniem politycznym i gospodarczym świata i miejscu Polski w tym procesie. Profesor Robert Gwiazdowski 25 LAT
Bardziej szczegółowoLPG KOLEJNA PŁASZCZYZNA DO AMERYKAŃSKOROSYJSKIEGO STARCIA NAD WISŁĄ?
10.04.2018 LPG KOLEJNA PŁASZCZYZNA DO AMERYKAŃSKOROSYJSKIEGO STARCIA NAD WISŁĄ? W minionym roku opinię publiczną zelektryzowały doniesienia o dostawach skroplonego gazu (LNG) z USA do Polski. Surowiec
Bardziej szczegółowoWykaz przedmiotów i modułów, które umożliwiają studentom powracającym z programów ERASMUS i MOST realizację kierunkowych efektów kształcenia
Wykaz przedmiotów i modułów, które umożliwiają studentom powracającym z programów ERASMUS i MOST realizację kierunkowych efektów kształcenia Kierunek: Stosunki międzynarodowe (studia I stopnia) Przedmioty
Bardziej szczegółowoDyplomacja energetyczna i klimatyczna
Dyplomacja energetyczna i klimatyczna w służbie bezpieczeństwa Polski Memorandum do Ministra Spraw Zagranicznych Warszawa, luty 2016 roku Szanowny Panie Ministrze, Po raz pierwszy od 1989 roku wyłoniony
Bardziej szczegółowoSpołecznie odpowiedzialne zarządzanie w organizacjach publicznych. Teza cele konstrukcja realizacja
Dr Grzegorz Baran, Instytut Spraw Publicznych UJ Społecznie odpowiedzialne zarządzanie w organizacjach publicznych Teza cele konstrukcja realizacja Teza Zakorzenienie modelu działania organizacji publicznej
Bardziej szczegółowozapewnienie, że najważniejsze firmy mają zagwarantowane kontrakty z dostawcami paliwa aż do następnych wyborów
obywatel: zapewnienie ogrzewania w trakcie zimy politycy: zapewnienie, że najważniejsze firmy mają zagwarantowane kontrakty z dostawcami paliwa aż do następnych wyborów kraje eksportujące paliwa: utrzymane
Bardziej szczegółowoBezpieczeństwo energetyczne Europy w perspektywie globalnej
Akademia Finansów Polskie Towarzystwo Współpracy z Klubem Rzymskim Bezpieczeństwo energetyczne Europy w perspektywie globalnej dr Konrad Prandecki kprand@interia.pl Plan wystąpienia Znaczenie energii we
Bardziej szczegółowoStrategia Rozwoju ENERGOPROJEKT-KATOWICE SA NA LATA Aktualizacja na dzień: e p k. c o m. p l
Strategia Rozwoju ENERGOPROJEKT-KATOWICE SA NA LATA 2017 2020 Aktualizacja na dzień: 18.10.2016 SPIS ZAWARTOŚCI Misja i Wizja Aktualna struktura sprzedaży w EPK Otoczenie EPK Analiza SWOT / Szanse i zagrożenia
Bardziej szczegółowoStowarzyszenie Klaster Grupa Meblowa HORECA. Toruń, 28.04.2015 r.
Stowarzyszenie Klaster Grupa Meblowa HORECA Toruń, 28.04.2015 r. GRUPA MEBLOWA HORECA 9 firm produkcyjnych oraz WSZP/UMK 2 firmy z branży informatycznej Produkcja mebli w technologiach: drewno, płyty meblowe,
Bardziej szczegółowow mld USD MOFCOM UNCTAD SAFE Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych MOFCOM, UNCTAD i SAFE.
A. BEZPOŚREDNI 1. Poprzez działalność produkcyjną lub usługową import technologii ze spółki macierzystej i wykorzystywanie jej w procesie produkcyjnym prowadzenie działalności w branżach wysokiej techniki
Bardziej szczegółowoStrategia Zintegrowanego Rozwoju Łodzi 2020+
Strategia Zintegrowanego Rozwoju Łodzi 2020+ Strategia Zintegrowanego rozwoju Łodzi 2020+ będzie: odpowiedzią na długookresowe wyzwania rozwojowe, narzędziem planowania działań i inwestycji miejskich,
Bardziej szczegółowoOrganizacje międzynarodowe
Organizacje międzynarodowe Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ) Narody Zjednoczone - są międzynarodową organizacją o charakterze powszechnym, działąjącą w wielu płaszczyznach i grupująca prawie wszystkie
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI. Wprowadzenie... 9
SPIS TREŚCI Wprowadzenie... 9 ROZDZIAŁ I Teoretyczne ujęcie innowacji... 11 1. Innowacje-proces innowacyjny-konkurencyjność... 11 2. System innowacyjny na poziomie regionu... 15 3. System innowacyjny a
Bardziej szczegółowoPOLSKA WSPÓŁPRACA ROZWOJOWA
POLSKA WSPÓŁPRACA ROZWOJOWA Wieloletni program współpracy rozwojowej 2016-2020 kryteria wyboru priorytetów geograficznych materiały robocze Departament Współpracy Rozwojowej Ministerstwo Spraw Zagranicznych
Bardziej szczegółowoKierunek studiów logistyka należy do obszarów kształcenia w zakresie nauk
ekonomika obronności studia pierwszego stopnia - profil ogólno akademicki specjalność obronność państwa Kierunek studiów ekonomika obronności należy do obszarów kształcenia w zakresie nauk społecznych.
Bardziej szczegółowodr Piotr Żuber Środki UE jako koło zamachowe rozwoju regionalnego czy hamulec zmian? Dylematy u progu nowej perspektywy.
dr Piotr Żuber Środki UE jako koło zamachowe rozwoju regionalnego czy hamulec zmian? Dylematy u progu nowej perspektywy. VI konferencja Krakowska, Kraków 17-18.06.2013 r. Dlaczego trzeba szukać nowej nazwy
Bardziej szczegółowoZnaczenie gazu łupkowego dla Polski i Lubelszczyzny Aspekty ekonomiczne i społeczne. Dr Stanisław Cios Ministerstwo Spraw Zagranicznych
Znaczenie gazu łupkowego dla Polski i Lubelszczyzny Aspekty ekonomiczne i społeczne Dr Stanisław Cios Ministerstwo Spraw Zagranicznych Nieco historii Instalacje naftowe w Polsce, początek XX w. Nieco historii
Bardziej szczegółowoRada Unii Europejskiej Bruksela, 8 listopada 2016 r. (OR. en)
Rada Unii Europejskiej Bruksela, 8 listopada 2016 r. (OR. en) 13645/1/16 REV 1 SPORT 72 FREMP 170 RELEX 884 NOTA Od: Do: Sekretariat Generalny Rady Komitet Stałych Przedstawicieli / Rada Nr poprz. dok.:
Bardziej szczegółowoStrategia umiędzynarodowienia Uczelni na potrzeby wniosku programu Erasmus
Strategia umiędzynarodowienia Uczelni na potrzeby wniosku programu Erasmus WSZ E pretenduje do stania się nowoczesną placówką naukową, edukacyjną, badawczą i szkoleniową, wykorzystującą potencjał korporacji
Bardziej szczegółowoMIĘDZYNARODOWE STOSUNKI GOSPODARCZE
Efekty kształcenia dla kierunku MIĘDZYNARODOWE STOSUNKI GOSPODARCZE - studia drugiego stopnia - profil ogólnoakademicki Forma Studiów: stacjonarne i niestacjonarne Wydział Gospodarki Międzynarodowej Uniwersytetu
Bardziej szczegółowo