(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1

Transkrypt

1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia (22) Data zgłoszenia (51) Int.Cl.6 A01C 9/02 (54) Sadzarka do ziemniaków (43) Zgłoszenie ogłoszono: (73) Uprawniony z patentu: BUP 15/95 Akademia Rolniczo-Techniczna im.michała Oczapowskiego. Olsztyn, PL (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: WUP 07/97 (72) Twórca wynalazku: Bogusław Skwarski, Olsztyn, PL PL B1 (57) 1. Sadzarka do ziemniaków, składająca się z ramy z układem zawieszenia i kołem napędowo-opo rowym, do której zamocowane są redlice i korpusy obsypujące, wyposażone w przenośniki wysadzające z czerpakami i osłonięte osłonami oraz zbiornik, znamienna tym, że zamocowane symetrycznie do ramy (1) sadzarki przenośniki wysadzające (5) z czerpakami (6) i osłony (7) umieszczone są w odległości (m2) równej połowie sumy najbliższych rozstawów m iędzyrzędzi (m1) i (m3) stosowanych w uprawie ziemniaka, a redlice (16) i obsypniki (22) są mocowane odpowiednio w odległościach (m1), (m2), (m3) w jarzmach redlic i obsypników, przy czym minimalna szerokość wewnętrzna redlicy (Sr) jest równa sumie szerokości (S0) osłony (7) zespołów wysadzających (5) i połowie różnicy skrajnych rozstawów międzyrzędzi (m3) i (m1), natomiast co najmniej jedno koło napędowo-oporowe (3) ma przymocowane do piasty (17) tarcze (18) z otworami, w których zamocowane są na przemian z prawej i lewej strony tarczy (18) wysięgniki (20) z segmentami bieżni (2 1 ), której średnica jest regulowana poprzez zmianę położenia wysięgników (20) w kierunku promieniowym. Fig 1

2 Sadzarka do ziemniaków Zastrzeżenia patentowe 1. Sadzarka do ziemniaków, składająca się z ramy z układem zawieszenia i kołem napędowo-oporowym, do której zamocowane są redlice i korpusy obsypujące, wyposażone w przenośniki wysadzające z czerpakami i osłonięte osłonami oraz zbiornik, znamienna tym, że zamocowane symetrycznie do ramy (1) sadzarki przenośniki wysadzające (5) z czerpakami (6) i osłony (7) umieszczone są w odległości (m2) równej połowie sumy najbliższych rozstawów międzyrzędzi (m1) i (m3) stosowanych w uprawie ziemniaka, a redlice (16) i obsypniki (22) są mocowane odpowiednio w odległościach (m1), (m2), (m3) w jarzmach redlić i obsypników, przy czym minimalna szerokość wewnętrzna redlicy (Sr) jest równa sumie szerokości (S0) osłony (7) zespołów wysadzających (5) i połowie różnicy skrajnych rozstawów międzyrzędzi (m3) i (m1), natomiast co najmniej jedno koło napędowo-oporowe (3) ma przymocowane do piasty (17) tarcze (18) z otworami, w których zamocowane są na przemian z prawej i lewej strony tarczy (18) wysięgniki (20) z segmentami bieżni (21), której średnica jest regulowana poprzez zmianę położenia wysięgników (20) w kierunku promieniowym. 2. Sadzarka według zastrz. 1, znamienna tym, że przenośniki wysadzające (5) oparte są na kołach zębatych (10) umieszczonych na ruchomej osi (12) zamocowanej na obrotowych dźwigniach (11) podpartych sprężynami (13) z obu stron nieruchomej osłony (7) przenośników wysadzających (5), przy czym do górnej części osłony (7) wystającej ponad górne położenie kół (10) zamocowane są obustronnie skrzydełka (14), skierowane ku tyłowi sadzarki, osłaniające koła (10) i przenośniki (5) z czerpakami (6) w górnym ich położeniu. 3. Sadzarka według zastrz. 1, znamienna tym, że obsypnik (22) zamocowany jest do części środkowej trzonka (25) na obrotowej zawiasie (23), dociskanej do zderzaka (27) umieszczonego w dolnej części trzonka (25) śrubą regulacyjną (28) ze sprężyną dociskową (29) i nakrętkami (30). * * * Przedmiotem wynalazku jest sadzarka do ziemniaków, która w cyklu roboczym wykonuje czynności związane z sadzeniem, tzn. wyorywanie bruzd, automatyczne podanie w bruzdy sadzeniaków i zagarnięcie gleby w kształt redlin. Sadzarka ta może znaleźć zastosowanie w gospodarstwach rolnych. Z polskiego opisu patentowego nr znane jest urządzenie do sadzenia ziemniaków podkiełkowanych, które wyposażone jest w taśmę wysadzającą z czerpakami oraz kosz zasypowy. Taśma wysadzająca umieszczona jest na dwóch rolkach górnych i jednej rolce napędzającej. Górny odcinek taśmy wysadzającej jest lekko pochylony do dołu w kierunku jej biegu. Z polskiego opisu wzoru użytkowego nr znane jest dwurzędowe urządzenie do sadzenia i pielęgnacji ziemniaków, w których zbiorniki umieszczone w dnie kosza zasypowego mają kształt niesymetrycznego leja, w górnej części o przekroju prostokątnym, w dolnej o przekroju nieregularnego sześciokąta oraz połączone półką o obustronnie pochylonych płaszczyznach. Bębny przenośników wysadzających urządzenia osadzone są bezpośrednio na osi kół jezdnych z możliwością regulacji średnicy kół. W znanych urządzeniach do wysadzania ziemniaków, charakteryzujących się uproszczoną konstrukcją, zespoły wysadzające, redlice i obsypniki mają stały rozstaw, co umożliwia ich agregatowanie z jednym typem ciągnika, o określonym rozstawie kół. Ponadto w sadzarkach, w których ilość sadzeniaków w rzędzie (gęstość sadzenia) regulowana jest w wyniku zmiany średnicy koła napędzającego, przezbrojenie sadzarki na inną gęstość sadzenia jest bardzo uciążliwe z uwagi na współzależność pomiędzy położeniem kolejnych segmentów, tworzących bieżnię koła. Oprócz tego, takie koła nie mają możliwości stabilizacji ruchu sadzarki w kierunku

3 poprzecznym w stosunku do ciągnika, co może powodować "spełzanie" agregatu podczas pracy na stoku Ċ e l e m w y n a l a z k u j e s t u p r o s z c z e n i e k o n s t r u k c j i s a d z a r k i o r a z p o d n i e s i e n i e j e g o w a l o r ó w eksploatacyjnych poprzez rozszerzenie możliwości jego agregatowania z ciągnikami o różnych rozstawach kół, a także zapewnienie łatwości przezbrojenia sadzarki i stabilności jej pracy niezależnie od warunków terenowych. Według wynalazku sadzarka do ziemniaków ma zamocowane symetrycznie do ramy przenośniki wysadzające z czerpakami i osłonami, które umieszczone są w odległości równej połowie sumy najbliższych rozstawów międzyrzędzi stosowanych w uprawie ziemniaka a redlice i obsypniki mocowane są w trzech gniazdach w jarzmach redlić i obsypników, przy czym minimalna szerokość wewnętrzna redlicy jest równa sumie szerokości osłony zespołów wysadzających i połowie różnicy skrajnych rozstawów międzyrzędzi. Co najmniej jedno koło napędowo-oporowe sadzarki ma przymocowane do piasty tarcze z otworami, w których mocowane są na przemian z prawej i lewej strony tarczy wysięgniki z segmentami bieżni, której średnica jest regulowana poprzez zmianę położenia wysięgników w kierunku promieniowym. Przenośniki wysadzające oparte są na kołach zębatych umieszczonych na przesuwnej osi zamocowanej na obrotowych dźwigniach podpartych sprężynami z obu stron nieruchomej osłony przenośników wysadzających, przy czym do górnej części osłony wystającej ponad górne położenie kół, zamocowane są obustronnie skrzydełka, skierowane ku tyłowi sadzarki osłaniającej koła i przenośniki z czerpakami w górnym ich położeniu. Obsypnik zamocowany jest do części środkowej trzonka na obrotowej zawiasie, dociskanej do zderzaka umieszczonego w dolnej części trzonka śrubą regulacyjną ze sprężyną dociskową i nakrętkami. W rozwiązaniu według wynalazku dzięki ustawieniu zespołów wysadzających i ich osłon w odległości równej wartości pośredniej trzech najbliższych stosowanych rozstawów międzyrzędzi, odpowiedniemu doborowi szerokości redliny oraz zamocowaniu potrójnych gniazd do mocowania redlić i obsypników uzyskano możliwość agregatowania sadzarki z ciągnikami o trzech rozstawach kół powszechnie stosowanymi w uprawie ziemniaków. Dzięki temu, że koło napędowo-oporowe sadzarki składa się z tarczy i zamocowanych do niej obustronnie i naprzemian segmentów stanowiących bieżnię koła oraz ostrogi uzyskano możliwość uproszczonego przezbrojenia sadzarki w przypadku regulacji ilości sadzeniaków w rzędzie (zmiany gęstości sadzenia). Dodatkowo także konstrukcja koła umożliwia umieszczenie segmentów bieżni poniżej obwodu tarczy, dzięki czemu ponad bieżnią powstaje pierścień stabilizujący pracę sadzarki podczas sadzenia na stokach. Zamocowanie górnych kół łańcuchowych na dwustronnej dźwigni zamocowanej do nieruchomej osłony czerpaków wyposażonej w skrzydełka zabezpieczające przed rozsypywaniem sadzeniaków, a także zabezpieczenie korpusu obsypującego sprężynę dociskającą trzonek do zderzaka przyczynia się do maksymalnego uproszczenia ramy i elementów nośnych, co prowadzi do zmniejszenia materiałochłonności i energochłonności urządzenia. Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykładzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia sadzarkę w schemacie ogólnym w widoku z przodu, fig. 2 - sadzarkę w schemacie ogólnym w widoku z boku, fig. 3 - schemat rozstawienia zespołów roboczych sadzarki, fig. 4 - konstrukcję koła sadzarki w schemacie ogólnym w widoku z przodu i z boku, przy minimalnym i maksymalnym rozstawieniu segmentów koła, fig. 5 - sposób mocowania obsypników w schemacie ogólnym w widoku z boku. Sadzarka do zmieniaków składa się z ramy 1 wykonanej z belek poprzecznych i podłużnych ze stojakiem 2 do trzypunktowego układu zawieszenia ciągnika, opartej na kole napędo wo-oporowym 3. Na ramie 1 zamocowany jest zbiornik 4 na sadzeniaki. Wewnątrz zbiornika 4 na sadzeniaki umieszczone są dwa przenośniki wysadzające 5 z czerpakami 6 i osłonami 7, które umieszczone są w odległości m2 równej połowie sumy najbliższych rozstawów międzyrzędzi m1i m3. Przenośniki wysadzające 5 rozpięte są między dwoma kołami łańcuchowymi, z których dolne koło łańcuchowe 8 osadzone jest na wale 9 ułozyskowanym na ramie 1, natomiast górne koło 10, na osadzonej na obrotowych dźwigniach 11 ruchomej osi 12. Dźwignie 11 zamocowane

4 są z obu stron w górnej części nieruchomej osłony 7 przenośników 5 i podparte sprężynami 13. Koła zębate 10 oraz przenośnik wysadzający 5 z czerpakami 6 osłonięte są w maksymalnym górnym położeniu skrzydełkami 14, zapobiegającymi rozsypywaniu sadzeniaków, zamocowanymi do osłon 7. W przedniej części ramy 1 w gnieździe 15 zamocowane są redlice 16. Piasta 17 koła napędowo-oporowego sadzarki zamocowana jest na wale 9. Do piasty 17 przyspawana jest tarcza 18 z otworami, w których przy pomocy śrub 19 mocowane są na przemian z prawej i lewej strony tarczy 18 wysięgniki 20 z segmentami bieżni 21. Korpusy obsypujące 22 sadzarki, przy pomocy zawiasy 23 i śruby 24 mocowane są obrotowo do trzonków 25. Trzonki 25 wraz z korpusami 22 umieszczone są w jednym gnieździe 26 ramy 1. Korpus obsypujący 22 dociskany jest do zderzaka 27 przyspawanego w dolnej części trzonka 25, przy pomocy śruby regulacyjnej 28, sprężyny dociskowej 29 oraz nakrętek 30. Działanie sadzarki jest następujące. Czerpaki 6 przenośników wysadzających 5 pobierają sadzeniaki z komór zbiornika 4 i transportują je pod osłonami 7 do redlic 16 i wyrzucają do utworzonych przez redlice 16 bruzd. Sadzeniaki ułożone w bruzdach zasypywane są obsypnikami 22, których docisk do podłoża regulowany jest sprężyną 29. Odległość między sadzeniakami w rzędzie regulowana jest przez zmianę średnicy koła napędowo-oporowego 3 po uprzednim odkręceniu wysięgników 20 z segmentami bieżni 21 i ponownym ich przykręceniu śrubami 19 w innych otworach wykonanych w tarczach 18. W przypadku agregatowania sadzarki z ciągnikami o różnych rozstawach kół redlicy sadzarki 16 oraz zewnętrzne korpusy obsypujące 22 mocowane są w odpowiednich gniazdach 15 ramy 1 sadzarki odpowiednio w odległościach m 1, m 2 i m3, przy czym minimalna szerokość wewnętrzna redlicy Sr jest równa sumie szerokości S0 osłony 7 zespołów wysadzających 5 i połowie różnicy skrajnych rozstawów międzyrzędzi m3 i m1.

5

6 Fig. 5

7 Fi 0.3 Fig.4

8 Fig. 1 Fig. 2 Departament Wydawnictw UP RP Nakład 90 egz. Cena 2,00 zł