ROCZNY RAPORT ŚRODOWISKOWY PGE Toruń S.A. za 2017 rok

Transkrypt

1 ROCZNY RAPORT ŚRODOWISKOWY PGE Toruń S.A. za 2017 rok maj 2018 r. Strona 1/10

2 SPIS TREŚCI: 1. Wprowadzenie Wymagania prawne Aspekty środowiskowe związane z działalnością PGE Toruń... 3 Emisje zanieczyszczeń do powietrza atmosferycznego... 4 Gospodarowanie odpadami... 5 Gospodarka wodno-ściekowa Struktura emisji zanieczyszczeń do powietrza Struktura paliw zużytych do wytworzenia ciepła i energii elektrycznej Ekologiczne ciepło sieciowe. Działania na rzecz poprawy jakości powietrza i ograniczenia niskiej emisji... 7 Niska emisja ciepło sieciowe najlepszym sposobem rozwiązania problemu... 8 Przyłączenia budynków do sieci ciepłowniczej... 8 Wsparcie likwidacji niskiej emisji... 8 Modernizacje i rozwój sieci ciepłowniczej... 9 Projekty rozwojowe w ramach ZIT... 9 Działania promocyjne, komunikacyjne i edukacyjne dla zwiększenia świadomości mieszkańców i promocji ciepła sieciowego, jako bezemisyjnego źródła ogrzewania Strona 2/10

3 1. Wprowadzenie Rok 2017 był przełomowy dla PGE Toruń. Od 27 marca 2017 r. w Spółce pracują nowe źródła opalane gazem ziemnym, które zastąpiły dotychczasowe kotły węglowe. Zrealizowana inwestycja pozwoliła skutecznie obniżyć emisje tlenków siarki, tlenków azotu i pyłów wprowadzanych do powietrza. Dzięki niej PGE Toruń spełnia wszelkie wymagania w zakresie ogłoszonej w sierpniu 2017 r. decyzji, ustanawiającej konkluzje w zakresie najlepszych dostępnych technik (BAT), w odniesieniu do dużych obiektów energetycznego spalania. 2. Wymagania prawne Od momentu uruchomienia nowej elektrociepłowni gazowej w marcu 2017 r., PGE Toruń jest zobowiązana do spełnienia nowych, zaostrzonych standardów emisyjnych, wynikających z obecnych uregulowań prawnych. Ogromne znaczenie dla Miasta Torunia ma fakt, że działalność Spółki znacznie ograniczyła ilość emitowanych zanieczyszczeń do powietrza. Dodatkową korzyścią dla środowiska jest to, że gaz ziemny pozwala wytwarzać energię elektryczną oraz ciepło bezodpadowo. Dla nowej elektrociepłowni gazowej uzyskano już stosowne pozwolenia środowiskowe tj. m.in. pozwolenie zintegrowane oraz zezwolenie na emisje gazów cieplarnianych. 3. Aspekty środowiskowe związane z działalnością PGE Toruń W obszarze działalności Spółki zidentyfikowano aspekty środowiskowe, mające znaczący wpływ na środowisko, takie jak: zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego w szczególności poprzez tlenki azotu, tlenki węgla, dwutlenek węgla oraz w mniejszym stopniu dwutlenek siarki i pył, zużycie gazu ziemnego i oleju opałowego, zużycie wody i wytwarzanie ścieków. Aspekty są monitorowane i nadzorowane w odniesieniu do oceny obowiązujących i przyszłych uregulowań prawnych, co gwarantuje podejmowanie odpowiednich i skutecznych działań zapewniających dostosowanie się do aktualnych wymagań. Prowadzony przez Spółkę dokument Rejestr aspektów środowiskowych zawiera m.in. informacje dotyczące miejsca i przyczyny powstawania aspektu środowiskowego oraz jego ocenę, obejmującą prawdopodobieństwo wystąpienia, wykrycia i ewentualnego wpływu tych aspektów na środowisko. Strona 3/10

4 3.1. Emisja zanieczyszczeń do powietrza atmosferycznego W 2017 r. monitorowano emisję zanieczyszczeń w sposób ciągły dla turbin gazowych wraz z kotłami odzysknicowymi w zakresie NOx i CO oraz dla kotłów gazowo-olejowych (HOB) w zakresie NOx, CO, SO2 i pyłu. Pozostałe wymagane prawem pomiary przeprowadzono okresowo z zastosowaniem obowiązujących metodyk referencyjnych, przez firmy posiadające akredytację w wymaganym zakresie. Wyniki pomiarów nie wykazywały przekroczeń w zakresie obowiązujących standardów emisyjnych. Tabela 1. Porównanie norm środowiskowych części węglowej i części gazowej (turbiny z kotłami odzysknicowymi). Rodzaj zanieczyszczenia Normy środowiskowe dotyczące wyłączonej części węglowej Normy środowiskowe dotyczące istniejącej części gazowej Redukcja norm Poziom standardu osiągnięty w 2016 roku Poziom standardu osiągnięty w 2017 roku Rzeczywista redukcja emisji (standardu) [mg/m3] [%] SO , ,9 NOx , ,3 pył , ,1 Wykres 1. Ilość zanieczyszczeń gazowych i pyłowych emitowana do powietrza w Mg/rok w 2017 r. Analizując wielkość emisji zanieczyszczeń wprowadzanych do powietrza w 2017 roku, należy uwzględnić fakt, że do czasu uruchomienia źródeł gazowych w dniu 27 marca 2017 roku pracowały jeszcze źródła węglowe. Strona 4/10

5 Wykres 2. Średnie stężenia zanieczyszczeń gazowych i pyłowych w warunkach normalnych w 2017 roku [mg/nm 3 ]. Zarządzanie emisją dwutlenku węgla W 2017 r. instalacje PGE Toruń wyemitowały dwutlenek węgla na poziomie ton, z czego, zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 31 marca 2014 r., ilość przyznanych darmowych uprawnień do emisji dla źródeł PGE Toruń, nie zapewniła wymaganej liczby uprawnień do umorzenia. W celu rozliczenia emisji CO2 w Krajowym Rejestrze, Spółka zobowiązana była zakupić brakujące uprawnienia na rynku. Weryfikacja rocznych raportów emisji dwutlenku węgla za 2017 r., przeprowadzona przez uprawnionego weryfikatora, zakończyła się wynikiem pozytywnym, co oznacza, że zastosowana metodologia monitorowania i wyliczona na jej podstawie emisja CO2, jest materialnie rzetelna oraz poprawnie określona Gospodarowanie odpadami Efektem ekologicznym, wynikającym ze zmiany technologii z węglowej na gazową, jest również bezodpadowa produkcja ciepła i energii elektrycznej. W wyniku wcześniejszego spalania węgla kamiennego, wytwarzane były odpady w postaci mieszanki popiołowo-żużlowej, które zostały zeskładowane na własnym składowisku popiołu. Obecnie składowisko jest monitorowane, zgodnie z wymaganiami prawnymi. Składowisko posiada aktualną decyzję, zatwierdzającą instrukcję składowiska odpadów paleniskowych oraz pozwolenie zintegrowane wydane przez Marszałka Województwa Kujawsko- Pomorskiego. Strona 5/10

6 W ramach monitorowania prowadzone są pomiary jakości wód podziemnych i powierzchniowych, pomiary emisji pyłu oraz osiadania obwałowań składowiska. Prowadzony monitoring nie wykazuje negatywnego oddziaływania składowiska na środowisko. W ramach działań związanych z minimalizacją ilości składowanych odpadów, Spółka nadal prowadzi działania związane z procesem wydobycia nagromadzonych przez lata odpadów i przekazania ich do wykorzystania. Działania te skutkowały wydobyciem i wykorzystaniem w 2017 r ton popiołu ze składowiska Gospodarka wodno-ściekowa Źródłem zaopatrywania w wodę dla celów technologicznych PGE Toruń są Toruńskie Wodociągi. Wykres 3. Zużycie wody na cele technologiczne w latach Na terenie Spółki zmodernizowano i przebudowano istniejącą sieć kanalizacyjną, umożliwiając odprowadzanie ścieków do zewnętrznej kanalizacji. Potrzeba modernizacji wynikała ze zmiany technologii oraz zaprzestania odprowadzania popiołów ze spalania węgla na składowisko poprzez hydrotransport. Spółka posiada uregulowany, pozwoleniem wodnoprawnym, stan prawny w zakresie wprowadzania ścieków przemysłowych, zawierających substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego z terenu zakładu do urządzeń kanalizacyjnych Toruńskich Wodociągów. Wartości wskaźników zanieczyszczeń ścieków kontrolowane są przez zewnętrzne akredytowane laboratorium. Wyniki badań nie wykazują przekroczeń wymaganych poziomów zanieczyszczeń w odprowadzanych ściekach. 4. Struktura emisji zanieczyszczeń do powietrza Poziom emisji zanieczyszczeń do powietrza w latach przedstawiono poniżej. Tabela 2. Emisje zanieczyszczeń gazowych i pyłowych w latach Rodzaj emisji [Mg] [Mg] Dwutlenek węgla Dwutlenek siarki Tlenki azotu Pył Strona 6/10

7 Z uwagi na emisję zanieczyszczeń wprowadzanych do powietrza, ponoszono opłaty za korzystanie ze środowiska. W 2017 r. w związku z wydobyciem odpadów ze składowiska, Spółka nie ponosiła opłat za składowanie odpadów paleniskowych wytworzonych w wyniku pracy źródeł węglowych w I kwartale 2017 r. 5. Struktura paliw zużytych do wytworzenia ciepła i energii elektrycznej Paliwem podstawowym do produkcji ciepła i energii elektrycznej w PGE Toruń, jest obecnie gaz ziemny. Jako paliwo rezerwowe do kotłów gazowo-olejowych HOB, stosuje się olej opałowy lekki. Węgiel kamienny był stosowany do momentu uruchomienia źródeł gazowych. Niewielki procent stanowią paliwa gazowe i olej zużywane w kotłowniach lokalnych. Wykres 4. Struktura zużytych paliw w 2017 r. 6. Ekologiczne ciepło sieciowe. Działania na rzecz poprawy jakości powietrza i ograniczenia niskiej emisji PGE Toruń prowadzi działania inwestycyjne i komunikacyjne, które mają istotne znaczenie dla poprawy stanu środowiska i jakości powietrza w Toruniu. Wpływają one pozytywnie na ograniczanie tzw. niskiej emisji i wzrost świadomości mieszkańców dotyczącej skutków niskiej emisji dla zdrowia i stanu powietrza. Przyłączanie budynków do sieci ciepłowniczej jest optymalnym rozwiązaniem problemu niskiej emisji. Po przyłączeniu budynku do sieci następuje całkowita likwidacja emisji zanieczyszczeń w miejscu przyłączenia. Strona 7/10

8 6.1. Niska emisja ciepło sieciowe najlepszym sposobem rozwiązania problemu Na stan powietrza w Toruniu wpływa tzw. niska emisja, wynikająca głównie ze stosowania indywidualnych źródeł ciepła (lokalnych kotłowni i pieców), bardzo uciążliwa dla mieszkańców ich zdrowia i jakości ich życia oraz zabytkowej architektury Torunia. Efektywne ograniczenie niskiej emisji i tym samym poprawę jakości powietrza można uzyskać m.in. poprzez: zamianę indywidualnych źródeł ciepła na miejską sieć ciepłowniczą, zwiększenie efektywności energetycznej urządzeń grzewczych urządzeń wytwórczych, sieci cieplnych i węzłów Przyłączenia budynków do miejskiej sieci ciepłowniczej W 2017 r. zrealizowano 72 projekty przyłączeniowe o łącznej mocy 12 MW: na rynku pierwotnym przyłączono 9 MW (23 budynki), na rynku wtórnym 3 MW (49 budynków), w tym program c.w.u. (ciepła woda użytkowa) to 0,4 MW (19 budynków). Przyłączanie do sieci ciepłowniczej budynków z rynku wtórnego to całkowita likwidacja emisji wynikającej z ogrzewania w źródłach indywidualnych. W efekcie przyłączania budynków z rynku pierwotnego, udało się uniknąć możliwej emisji zanieczyszczeń, w przypadku, gdyby właściciel budynku zdecydował się na indywidualny sposób ogrzewania Wsparcie likwidacji niskiej emisji Likwidacja niskiej emisji ma szczególne znaczenie dla ochrony zabytkowej architektury Torunia, którego Starówka jest wpisana na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO. Tabela 2: Efekt ekologiczny wynikający z realizacji programu wsparcia likwidacji niskiej emisji na Starówce i na Bydgoskim Przedmieściu. Efekt ekologiczny [kg] uzyskany w ramach realizacji programu wsparcia likwidacji niskiej emisji na Starówce i Bydgoskim Przedmieściu w 2017 r. SO 2 NO x CO 2 Pył CO W 2017 r. Spółka kontynuowała realizację programu wsparcia likwidacji niskiej emisji na obszarze toruńskiej Starówki i Bydgoskiego Przedmieścia, którego celem jest ochrona zabytkowych obszarów Torunia przed emisją zanieczyszczeń oraz poprawa jakości powietrza, poprzez przyłączanie budynków i lokali do miejskiej sieci ciepłowniczej. Wsparcie, oprócz pokrycia wszystkich kosztów przyłączenia budynku do sieci ciepłowniczej, polegało na jednorazowym dofinansowaniu części nakładów, związanych z przystosowaniem instalacji wewnętrznej budynków do przyłączenia do sieci. Wysokość wsparcia, które otrzymali właściciele budynków, uzależniona była od wielkości przyłączonej mocy. W 2017 r. w ramach programu przyłączono 7 budynków, o łącznej mocy 0,52 MW, których właściciele otrzymali dofinansowanie w łącznej wysokości ok. 160 tys. zł. Efektem przyłączenia budynków do sieci jest zmniejszenie ilości zanieczyszczeń wprowadzonych do atmosfery. Strona 8/10

9 6.4. Modernizacje i rozwój sieci ciepłowniczych W 2017 r. PGE Toruń prowadziła prace modernizacyjne i rozwojowe w systemie ciepłowniczym, dla poprawy efektywności energetycznej i pewności dostaw, poprzez zmniejszenie strat ciepła oraz ograniczanie niskiej emisji w mieście. Modernizacja infrastruktury ciepłowniczej: Najważniejszym działaniem w 2017 r. na sieci ciepłowniczej była wymiana ok. 1,3 km starych kanałowych sieci ciepłowniczych na nowoczesną sieć preizolowaną m.in. na ul. Głowackiego i Ogrodowej. Prowadzono prace w zakresie modernizacji węzłów indywidualnych oraz wymiany węzłów grupowych na węzły indywidualne. Zainstalowano łącznie 30 nowych węzłów, m.in. na ul. Prądzyńskiego, Antczaka, Legionów, Kozackiej, Starówce, Osiedlu Na Skarpie, Gagarina. Istotnym zadaniem realizowanym na obszarze Starówki była likwidacja dużego węzła grupowego przy ul. Św. Ducha 8/10. Rozwój sieci ciepłowniczej: W celu rozwoju rynku ciepła i przyłączania nowych budynków, realizowano działania rozwojowe sieci ciepłowniczej, m.in.: Zakończono prace przy budowie magistrali dla uciepłownienia obszaru m.in. ul. Matejki/Mickiewicza/Krasińskiego i ul. Lubicka/Ścieżka Szkolna. W 2017 r. przyłączone zostały do sieci ciepłowniczej pierwsze budynki w tym obszarze. Zakończono budowę sieci ciepłowniczej przy ul. Szosa Chełmińska oraz przy ul. Batorego. Kolejny rok trwała rozbudowa sieci magistralnej wraz z przyłączami na osiedlu JAR. Sukcesywnie budowano przyłącza do podłączenia budynków w innych obszarach miasta np. rozbudowywane obiekty Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego na Bielanach, kamienice na Starówce i Bydgoskim Przedmieściu Projekty rozwojowe w ramach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych (ZIT) W grudniu 2017 r. PGE Toruń zawarło Umowy z NFOŚIGW na dofinansowanie 3 projektów rozwojowych, których celem jest dalsze uciepłownienie nowych obszarów miasta, zwiększenie niezawodności dostaw ciepła i ograniczenie niskiej emisji: Projekt 1: Przyłączenie obiektów do sieci ciepłowniczej na terenie miasta Torunia w celu zwiększenia wykorzystania wysokosprawnej kogeneracji ; Projekt 2: Budowa pierścienia Bielawy-Skarpa" od źródła EC1 do komory S16s ; Projekt 3: Modernizacja grupowych węzłów cieplnych i budowa węzłów indywidualnych - etap I i zmniejszenie niskiej emisji na terenie Torunia etap I. Koszt realizacji 3 projektów to 52 mln zł, łączne dofinansowanie do tych projektów z NFOSIGW to ok. 18 mln zł. Planowane efekty: Projekt 1: budowa ok. 10 km nowych sieci; Projekty 2 i 3: budowa 6,2 km sieci; redukcja strat ciepła o ok. 27 tys. GJ/rok; reedukacja emisji CO2 o ok. 1,6 tys. MG/rok. Strona 9/10

10 6.6. Działania promocyjne, komunikacyjne i edukacyjne, dla zwiększenia świadomości mieszkańców i promocji ciepła sieciowego, jako bezemisyjnego źródła ogrzewania Organizacja XIII Seminarium Rynek ciepła w Toruniu", z udziałem przedstawicieli GMT, największych klientów, deweloperów oraz przedstawicieli branży ciepłowniczej. Temat przewodni Seminarium to Ochrona środowiska i efektywność energetyczna. Współpraca z Gminą Miasta Toruń prezentacja Wydziału Środowiska i Zieleni Gminy Miasta Toruń Jakość powietrza w Toruniu, wyzwania i planowane działania na Seminarium Rynek ciepła, spotkania i rozmowy na temat koordynacji programów wspierających likwidację niskiej emisji. Promocja Czystego ciepła sieciowego z nowej elektrociepłowni gazowej w Toruniu Grand PRIX Targów Budownictwa. Dzień otwarty nocne zwiedzanie nowej elektrociepłowni przez mieszkańców w ramach uroczystej inauguracji (ponad 500 osób) pokazanie zwiedzającym nowych instalacji niskoemisyjnych ograniczających emisje o ok. 90%. Realizacja programu edukacyjnego dla szkół i instytucji. Promocja w grze MONOPOLY. Edycja Toruń promocja elektrociepłowni i przyłączania budynków do sieci ciepłowniczej jako sposobu ograniczenia niskiej emisji, a tym samym poprawy jakości powietrza w mieście. Współpraca z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu prezentacja Finansowanie przedsięwzięć ograniczających niską emisję i poprawiających efektywność energetyczną na Seminarium Rynek ciepła, spotkania i rozmowy udział ciepła sieciowego w programach EkoDom, EkoGmina, EkoPiec, Słonecznik. Komunikacja do klientów i mieszkańców na temat programu wsparcia likwidacji niskiej emisji, realizowanego przez PGE Toruń w biuletynach do klientów, materiałach informacyjnych umieszczanych w prasie lokalnej i rozgłośniach radiowych. Udział w spotkaniach i eventach dla mieszkańców i inwestorów ze Starówki, organizowanych przez Biuro Toruńskiego Centrum Miasta promocja programu wsparcia likwidacji niskiej emisji. Mecenat Spółki nad wydarzeniami wspierającymi świadomość ekologiczną wśród mieszkańców, m.in.. piknikiem ekologicznym Śniadanie na trawie i akcją pt. Drzewko za makulaturę. Strona 10/10