ROCZNY RAPORT ŚRODOWISKOWY PGE Toruń S.A. za 2018 rok

Transkrypt

1 ROCZNY RAPORT ŚRODOWISKOWY PGE Toruń S.A. za 2018 rok maj 2018 r. Strona 1/13

2 SPIS TREŚCI: 1. Wprowadzenie Wymagania prawne Znaczące aspekty środowiskowe związane z działalnością PGE Toruń Emisje zanieczyszczeń do powietrza atmosferycznego Gospodarowanie odpadami Gospodarka wodno-ściekowa Ochrona przed hałasem Struktura paliw zużytych do wytworzenia ciepła i energii elektrycznej Ekologiczne ciepło sieciowe. Działania na rzecz poprawy jakości powietrza i ograniczenia niskiej emisji Niska emisja ciepło sieciowe najlepszym sposobem rozwiązania problemu Przyłączenia budynków do sieci ciepłowniczej Wsparcie likwidacji niskiej emisji Modernizacje i rozwój sieci ciepłowniczej Działania promocyjne, komunikacyjne i edukacyjne dla zwiększenia świadomości mieszkańców i promocji ciepła sieciowego, jako bezemisyjnego źródła ogrzewania PGE Toruń wspiera restytucje sokoła wędrownego w Polsce Strona 2/13

3 1. Wprowadzenie Od marca 2017 roku PGE Toruń wytwarza energię elektryczną i ciepło w nowych źródłach na bazie paliwa gazowego oraz szczytowo -oleju opałowego. Nowe urządzenia, które zastąpiły dotychczasowe kotły węglowe, pozwoliły skutecznie obniżyć emisje wprowadzane do powietrza. Stosowana obecnie w procesie wytwarzania energii elektrycznej i ciepła technologia, pozwala na prowadzenie procesu spalania bezodpadowo. Dzięki niej, PGE Toruń spełnia planowanie wymagania w zakresie norm środowiskowych, które będą obowiązywać w Konkluzji BAT po 2020 roku. Obecnie główne aspekty wpływające na środowisko to: zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego (tlenki azotu, tlenek węgla, dwutlenek węgla dwutlenek siarki oraz pył), zużycie gazu ziemnego i oleju opałowego, zużycie wody i wytwarzanie ścieków. Fakt ten ma również ogromne znaczenie dla Miasta Torunia. Zastosowanie nowej technologii poprawia komfort i jakość życia mieszkańców miasta oraz jego okolic. 2. Wymagania prawne W 2018 roku Spółka na bieżąco realizowała wszystkie zobowiązania wynikające z posiadanych pozwoleń środowiskowych. Obszar środowiskowy jest uregulowany w następujących pozwoleniach: Pozwolenie zintegrowane dla instalacji GT50 (elektrociepłowni gazowej), zlokalizowanej przy ul. Ceramicznej 6 w Toruniu, Decyzja udzielająca zezwolenia na emisje gazów cieplarnianych dla instalacji zlokalizowanej przy ul. Ceramicznej 6, Pozwolenie zintegrowane dla składowiska odpadów paleniskowych, Decyzja w sprawie zatwierdzenia instrukcji składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne, Pozwolenie wodnoprawne na wprowadzanie do urządzeń kanalizacyjnych Toruńskich Wodociągów Sp. z o.o. w Toruniu ścieków przemysłowych zawierających substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego z terenu elektrociepłowni. Posiadane decyzje są na bieżąco aktualizowane. 3. Znaczące aspekty środowiskowe związane z działalnością PGE Toruń Mając świadomość, że działalność spółki wywiera wpływ na środowisko naturalne, kierujemy się zasadą zrównoważonego rozwoju i uwzględniamy w swych działaniach zapobieganie zanieczyszczeniu środowiska, wpływu na zdrowie i jakość życia mieszkańców regionu oraz stan toruńskich zabytków. Zidentyfikowane aspekty środowiskowe są nadzorowane z uwzględnieniem obowiązujących i przyszłych uregulowań prawnych, co gwarantuje podejmowanie odpowiednich i skutecznych działań zapewniających ograniczanie przyczyn powstawania aspektu. Strona 3/13

4 3.1. Emisja zanieczyszczeń do powietrza atmosferycznego W 2018 roku spełnione zostały wymagania określone w pozwoleniach w zakresie emisji zanieczyszczeń wprowadzanych do powietrza. Zgodnie z wymaganiem, prowadzony jest ciągły monitoring oraz okresowe pomiary stężeń zanieczyszczeń gazowych i pyłowych. Średnie stężenia zanieczyszczeń były na poziomie, jak w poniżej przedstawionej tabeli. Tabela 1. Średnie stężenia zanieczyszczeń emitowanych do powietrza atmosferycznego w odniesieniu do obowiązujących standardów emisyjnych [mg/nm 3 ] z gazu w 2018 roku. Zanieczyszczenie TG1 TG2 HOB1 HOB2 HOB3 HOB4 Stężenie rzeczywiste Dwutlenek siarki Standard emisyjny Tlenki azotu Tlenek węgla Pył lotny Stężenie rzeczywiste Standard emisyjny Stężenie rzeczywiste Standard emisyjny Stężenie rzeczywiste Standard emisyjny 5 5 TG1 turbina gazowa nr 1 TG2 turbina gazowa nr 2 HOB1 - HOB4 kotły gazowo - olejowe Poziom rejestrowanych wartości emisji potwierdza spełnienie wymagań w zakresie Decyzji, ustanawiającej konkluzje, dotyczące najlepszych dostępnych technik (BAT). Zostały one opublikowane w decyzji Wykonawczej Komisji (UE) 2017/1442, z 31 lipca 2017 roku, ustanawiającej konkluzje, dotyczące najlepszych dostępnych technik (BAT) w odniesieniu do dużych obiektów energetycznego spalania, zgodnie z Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/75/UE. Wielkość ładunku wprowadzonych zanieczyszczeń do powietrza atmosferycznego oraz odniesienie jego wielkości do wyprodukowanej energii, pokazują kolejne wykresy. Strona 4/13

5 Wykres 1. Ilość zanieczyszczeń gazowych i pyłowych emitowana do powietrza w Mg/rok w latach Wykresy 2a i 2b. Ilość emitowanych zanieczyszczeń z turbin gazowych wraz z kotłami odzysknicowymi oraz z kotłów gazowo-olejowych HOB, w przeliczeniu na jednostkę produkcji [g/mwh]. Strona 5/13

6 Zarządzanie emisją dwutlenku węgla Instalacja PGE Toruń w 2018 roku wyemitowała ton dwutlenku węgla. Poziom otrzymanych darmowych uprawnień do emisji zabezpieczyło 22% potrzeb. W celu rozliczenia emisji CO2 w Krajowym Rejestrze, Spółka zobowiązana była dokupić brakujące uprawnienia na rynku. Weryfikacja rocznych raportów emisji dwutlenku węgla za 2018 rok przeprowadzona, 21 lutego 2019 roku zakończyła się wynikiem pozytywnym tj. zastosowana metodologia monitorowania i wyliczona na jej podstawie emisja CO2 jest materialnie rzetelna oraz poprawnie określona Gospodarowanie odpadami Bezsprzecznie znaczącym efektem ekologicznym, wynikającym ze zmiany technologii z węglowej na gazową, jest bezodpadowa produkcja energii elektrycznej i ciepła. Obecnie Spółka wytwarza jedynie niewielkie ilości odpadów powstających w wyniku eksploatacji posiadanych urządzeń wytwórczych i pomocniczych. Wytwarzane odpady zostały objęte posiadanym pozwoleniem zintegrowanym. Spółka posiada składowisko odpadów paleniskowych, na którym zgromadzona jest mieszanka popiołowo-żużlowa, wytwarzana w wyniku stosowania wcześniejszej technologii węglowej. Składowisko posiada aktualną decyzję, zatwierdzającą instrukcję składowiska odpadów paleniskowych oraz pozwolenie zintegrowane. Składowisko jest monitorowane, zgodnie z wymaganiami prawnymi. W ramach monitorowania prowadzone są pomiary jakości wód podziemnych i powierzchniowych, pomiary imisji pyłu oraz osiadania obwałowań składowiska. Prowadzony monitoring nie wykazuje negatywnego oddziaływania składowiska na środowisko. W ramach działań związanych z minimalizacją ilości zeskładowanych odpadów, Spółka nadal prowadzi działania związane z procesem wydobycia nagromadzonych przez lata odpadów i przekazania ich do wykorzystania Gospodarka wodno ściekowa Źródłem zaopatrywania w wodę dla celów technologicznych Spółki są Toruńskie Wodociągi. Zasilanie odbywa się na podstawie zawartej umowy. Spółka prowadzi działania w celu minimalizacji powstających ubytków wody poprzez ciągłe monitorowanie zużycia wody w EC oraz ubytków nośnika w miejskiej sieci ciepłowniczej (msc), prowadzenie termowizji msc z samolotu, wymianę najbardziej awaryjnych odcinków sieci ciepłowniczej. Strona 6/13

7 Wykres 3. Ilość wody zakupionej z Toruńskich Wodociągów w latach w przeliczeniu na jednostkę produkcji [m3/mwh]. Istniejąca na terenie spółki ściekowa sieć kanalizacyjna została zmodernizowana w 2017 roku. Potrzeba modernizacji wynikała ze zmiany technologii oraz zaprzestania odprowadzania hydrotransportem popiołów ze spalania węgla na składowisko. Spółka posiada uregulowany pozwoleniem wodnoprawnym stan prawny w zakresie wprowadzania ścieków przemysłowych zawierających substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego z terenu zakładu do urządzeń kanalizacyjnych Toruńskich Wodociągów. Wartości wskaźników zanieczyszczeń ścieków kontrolowane są przez zewnętrzne akredytowane laboratorium. Wyniki badań nie wykazują przekroczeń wymaganych poziomów zanieczyszczeń w odprowadzanych ściekach Ochrona przed hałasem PGE Toruń posiada określony w pozwoleniu zintegrowanym dopuszczalny poziom hałasu, mogący przenikać do środowiska na terenach usługowych wraz z zabudową mieszkaniową im towarzysząca oraz terenach zabudowy jednorodzinnej. Hałas emitowany jest przez eksploatowane urządzenia elektroenergetyczne. Ograniczanie emisji hałasu zostało zrealizowane na etapie projektowania i budowania obiektów. Spółka prowadzi wymagane prawem pomiary emisji hałasu. W 2018 roku nie stwierdzono przekroczeń dopuszczalnego poziomu hałasu emitowanego do środowiska, związanego z eksploatacją obiektów Spółki. 4. Struktura paliw zużytych do wytworzenia ciepła i energii elektrycznej Paliwem podstawowym do produkcji ciepła i energii elektrycznej w PGE Toruń jest obecnie gaz ziemny. Jako paliwo rezerwowe do kotłów gazowo-olejowych (HOB) stosuje się olej opałowy. Gaz i olej zużywane w kotłowniach lokalnych, stanowią niewielki ułamek ogólnego procenta zużycia paliwa. Strona 7/13

8 Wykres 4. Struktura stosowanych paliw w 2018 r. 5. Ekologiczne ciepło sieciowe. Działania na rzecz poprawy jakości powietrza i ograniczenia niskiej emisji PGE Toruń prowadzi działania inwestycyjne i komunikacyjne, które w istotny sposób wpływają na poprawę stanu środowiska i jakość powietrza w Toruniu, poprzez ograniczanie tzw. niskiej emisji. Działania prowadzone na rynku ciepła mają szczególne znaczenie dla problemu ograniczania niskiej emisji Niska emisja ciepło sieciowe najlepszym sposobem rozwiązania problemu Na stan powietrza w mieście wpływa niska emisja, która wynika głównie ze stosowania indywidualnych źródeł ciepła (lokalnych kotłowni i pieców), będąca zagrożeniem dla mieszkańców i zabytkowej architektury Torunia. Efektywne ograniczenie niskiej emisji i tym samym poprawę jakości powietrza można uzyskać m.in. poprzez: zamianę indywidualnych źródeł ciepła na miejską sieć ciepłowniczą po podłączeniu do sieci następuje całkowita likwidacja emisji zanieczyszczeń w miejscu przyłączenia, zwiększenie efektywności energetycznej urządzeń grzewczych urządzeń wytwórczych, sieci cieplnych i węzłów Przyłączenia budynków do miejskiej sieci ciepłowniczej Przyłączanie do sieci ciepłowniczej budynków z rynku wtórnego to całkowita likwidacja emisji wynikającej z ogrzewania w źródłach indywidualnych. Z kolei dzięki przyłączaniu budynków z rynku pierwotnego unika się możliwej emisji zanieczyszczeń, w przypadku, gdyby właściciel budynku zdecydował się na indywidualny sposób ogrzewania. Strona 8/13

9 W 2018 r. w PGE Toruń zrealizowano 80 projektów przyłączeniowych, o łącznej mocy 11,28 MW, w tym: rynek pierwotny: 8,29 MW (32 budynki); rynek wtórny 2,99 MW (48 budynków), w tym program c.w.u. to 0,34 MW (12 budynków). W 2018 roku zaobserwowaliśmy wzrost liczby zapytań, dotyczących możliwości przyłączenia budynków do sieci ciepłowniczej, co może wynikać między innymi ze zwiększającej się świadomości ekologicznej mieszkańców Torunia Wsparcie likwidacji niskiej emisji W 2018 roku Spółka kontynuowała realizację programu wsparcia likwidacji niskiej emisji na obszarze toruńskiej Starówki i Bydgoskiego Przedmieścia, którego celem jest ochrona zabytkowych obszarów Torunia przed emisją zanieczyszczeń oraz poprawa jakości powietrza, poprzez przyłączanie budynków i lokali do miejskiej sieci ciepłowniczej. Wsparcie, oprócz pokrycia wszystkich kosztów przyłączenia budynku do sieci ciepłowniczej, polegało na jednorazowym dofinansowaniu części nakładów, związanych z przystosowaniem instalacji wewnętrznej budynków do ogrzewania ciepłem z sieci. Wysokość wsparcia, które otrzymali właściciele budynków, uzależniona jest od wielkości przyłączonej mocy i wynosi 300 zł/kw. W 2018 roku wsparcie w wysokości 180 tys. zł otrzymali właściciele 7 budynków przyłączonych do sieci, o łącznej mocy 688 kw. Efekt ekologiczny [kg] uzyskany w ramach realizacji programu wsparcia likwidacji niskiej emisji na Starówce i Bydgoskim Przedmieściu w 2018 r. SO 2 NO x CO 2 Pył CO Mieszkańcy Torunia mogą uzyskać dofinansowanie do zmiany sposobu ogrzewania na ekologiczne, w tym na ciepło sieciowe, również z innych źródeł, tj.: środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu (programy EkoDom, EkoGmina, EkoPiec, Słonecznik ), środków gminnych na podstawie Uchwały Rady Miasta Torunia 814/8 (Regulamin określający zasady udzielania dotacji celowych na dofinansowanie kosztów inwestycji służących ochronie powietrza, realizowanych na terenie Gminy Miasta Toruń). Strona 9/13

10 PGE Toruń współpracowała przy definiowaniu regulaminów dofinansowań zarówno z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, jak i Wydziałem Środowiska i Zieleni Urzędu Miasta Torunia Modernizacje i rozwój sieci ciepłowniczych W 2018 roku PGE Toruń prowadziła prace modernizacyjne i rozwojowe w systemie ciepłowniczym, dla poprawy efektywności energetycznej i pewności dostaw, poprzez zmniejszenie strat ciepła oraz ograniczanie niskiej emisji w mieście. Modernizacja sieci ciepłowniczej: W 2018 roku, podczas prowadzonych prac modernizacyjnych, wymieniono/przebudowano 2,2 km sieci ciepłowniczej. Zmodernizowane sieci w połączeniu z kogeneracyjną elektrociepłownią gazową podwyższają efektywność energetyczną, pewność dostaw i sprawność całego toruńskiego systemu ciepłowniczego. Najważniejsze realizowane projekty to: przebudowa sieci ciepłowniczej w rejonie ul. Św. Józefa / Żwirki i Wigury przebudowa odcinków sieci i przyłączy w rejonie ul. Gałczyńskiego / Matejki wymiana odcinka sieci ciepłowniczej na ul. Mostowej (od ul. Ciasnej w stronę ul. Szerokiej) Modernizacja węzłów cieplnych: Prowadzono prace modernizacyjne węzłów cieplnych. W ramach prac, zmodernizowano 13 węzłów indywidualnych oraz 7 węzłów grupowych. W miejscu węzłów grupowych powstało 17 nowoczesnych węzłów indywidualnych i 8 modułów przyłączeniowych. Modernizacje węzłów grupowych prowadzone były, m.in. na ulicach: Fałata 121, Kozacka 15, Przy Rynku Wełnianym 5-9, Asnyka 5-6, Rydygiera 22, Jęczmienna 19. Rozwój sieci ciepłowniczej: W celu rozwoju rynku ciepła i przyłączania nowych budynków realizowano działania rozwojowe sieci ciepłowniczej, wybudowano łącznie 6,1 km sieci i przyłączy, m.in.: kontynuowano rozbudowę sieci ciepłowniczej wraz z przyłączami na osiedlu JAR. Sukcesywnie budowano także przyłącza do budynków w innych obszarach miasta np. na Starówce i Bydgoskim Przedmieściu, w rejonach ulic Chrobrego, Batorego itd. Strona 10/13

11 pod koniec 2018 roku rozpoczęto realizację jednego z projektów ZIT - budowy Spinki (pierścienia) Bielawy Skarpa (łącznie 5 km odcinek sieci). W 2018 roku zbudowano 1 km sieci o średnicy DN600 od elektrociepłowni PGE Toruń, wzdłuż ul. Chrzanowskiego oraz w okolicy pętli tramwajowej na ul. Olimpijskiej. W 2019 roku prace są kontynuowane. Nowa sieć ciepłownicza zwiększy bezpieczeństwo cieplne Torunia, szczególnie jego wschodniej części pozwoli na uciepłownienie nowych terenów, dotąd nie objętych siecią ciepłowniczą. Inwestycja wpłynie pozytywnie na poprawę jakości powietrza w mieście. Spodziewany, szacunkowy efekt ekologiczny budowy Spinki Bielawy Skarpa to: roczny spadek emisji gazów cieplarnianych (CO2) 1 379,28 MgCo2/rok, zmniejszenie zużycia energii pierwotnej ,GJ/rok, zmniejszenie ilości pyłów 0,008Mg/rok Działania promocyjne, komunikacyjne i edukacyjne, dla zwiększenia świadomości mieszkańców promocji ciepła sieciowego, jako bezemisyjnego źródła ogrzewania Udział w projekcie Lokalne partnerstwo, stworzonym z inicjatywy Gminy Miasta Toruń w ramach projektu Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju pn.: Partnerska Inicjatywa Miasta". Celem prac zespołu było wypracowanie działań służących poprawie jakości powietrza w Toruniu, szczególnie likwidacji smogu w mieście. W zespole Lokalne Partnerstwo" uczestniczyli oprócz PGE Toruń, przedstawiciele toruńskiego Urzędu Miasta, Urzędu Marszałkowskiego jednostek związanych z ochroną środowiska, przedstawiciele WFOŚiGW, gminnych spółek w tym MPO i straż miejska, zakład gospodarki mieszkaniowej, przedsiębiorcy i mieszkańcy. Efektem prac zespołu było wypracowanie działań, pomysłów i projektów skierowanych do różnych grup odbiorców, a mających wpływ na budowanie świadomości i dbałości o jakość powietrza lub wprost wpływających na ich poprawę. Na podstawie wypracowanych przez zespól działań opracowany zostanie dokument Miejska Inicjatywa Działania (MID). MID będzie miał charakter wdrożeniowy. Promocja ciepła sieciowego i działań środowiskowych PGE Toruń podczas konferencji Aspekty społeczne i zdrowotne likwidacji niskiej emisji, organizowanej przez Wydział Środowiska i Zieleni GMT. Komunikacja nt. efektów środowiskowych zmiany technologii z węglowej na gazową i sposobu produkcji ciepła sieciowego na Konferencji Gaz w energetyce, której toruńska spółka była parterem. Komunikacja sposobu wytwarzania ciepła sieciowego i promocja ciepła sieciowego, jako najlepszego sposobu ograniczania niskiej emisji podczas wizyty przedstawicieli Ambasady Danii, Danish Board of District Heating (DBDH), Izby Gospodarczej Ciepłownictwo Polskie (IGCP) oraz przedstawicieli duńskich firm ciepłowniczych i regionalnych (z województwa kujawsko-pomorskiego) dystrybutorów ciepła. Komunikacja do klientów i mieszkańców na temat programu wsparcia likwidacji niskiej emisji, realizowanego przez PGE Toruń - w biuletynach do klientów i mediach lokalnych. Promocja produkcji ciepła w niskoemisyjnej elektrociepłowni i prelekcja PGE Toruń nt. przeciwdziałania niskiej emisji podczas Dni Energii, organizowanych pod patronatem Regionalnej Agencja Poszanowania Energii i Gminy Miasta Toruń. Strona 11/13

12 Promocja ekologicznego ciepła sieciowego produkowanego w kogeneracji w niskoemisyjne elektrociepłowni podczas rodzinnego festynu edukacyjnego pt. Dzień Energetyka - nauka pełna energii (sierpień) na terenie elektrociepłowni oraz Dnia otwartego w PGE Toruń (październik) - ponad 1000 uczestników, mieszkańców Torunia. Udział w spotkaniu dla mieszkańców i inwestorów ze Starówki, organizowanych przez Biuro Toruńskiego Centrum Miasta promocja programu wsparcia likwidacji niskiej emisji. Realizacja przez PGE Toruń projektu GK PGE Lasy pełne energii (akcja wspólna dla spółek GK PGE) - wolontariatu pracowniczego, w ramach którego we współpracy z Nadleśnictwem Toruń pracownicy toruńskiej spółki posadzili ok dwuletnich dębów w podtoruńskim lesie. Wsparcie przez PGE Toruń rozwoju terenów zielonych we współpracy PGE Toruń z Wydziałem Środowiska i Zieleni Urzędu Miasta zasadzonych zostało 6 drzew - jesionów wyniosłych (odmiana Heterophylla pendula) na toruńskim Bulwarze Filadelfijskim miejscu chętnie odwiedzanym, przez torunian i turystów. Współpraca z samorządem lokalnym w zakresie wsparcia rozwoju zieleni miejskiej prowadzona jest przez Spółkę od wielu lat. W ubiegłych latach posadzono nowe drzewa i krzewy m.in. Rynku Nowomiejskim, w Dolinie Marzeń, na Placu ToMiTo) PGE Toruń wspiera restytucje sokoła wędrownego w Polsce PGE Toruń i PGE Energia Ciepła wspierają odbudowę (tzw. restytucję) objętych ścisłą ochroną sokołów wędrownych w Polsce. PGE Toruń, spółka należąca do PGE Energia Ciepła, w 2010 roku podjęła współpracę ze Stowarzyszeniem na Rzecz Dzikich Zwierząt Sokół, które zamontowało na jej kominie gniazdo dla sokołów wędrownych. Dwa lata temu, pierwsza para tych chronionych ptaków osiedliła się w gnieździe toruńskiej elektrociepłowni i złożyła jaja, z których wykluły się młode. Pod koniec 2018 roku rozpoczęto przygotowania do uruchomienia podglądu gniazda umieszczonego na kominie PGE Toruń (sfinansowano kamery i instalacje do poglądu on line). W marca 2019 roku nowe gniazdo toruńskich sokołów zostało wyposażone w kamery do podglądu online. Od tej pory można śledzić życie sokołów wędrownych na kominie PGE Toruń. Dzięki podglądowi online w gniazdach na kominach elektrociepłowni w PGE Toruń i innych lokalizacjach PGE Energia Ciepła, wspierane są działania edukacyjne, pokazujące, jak wygląda życie tych drapieżnych i chronionych gatunków ptaków. PGE Toruń cyklicznie komunikuje o kolejnych etapach życia toruńskich sokołów: od lęgu poprzez wyklucie piskląt, dzięki czemu buduje zainteresowanie społeczeństwa życiem i ochroną tych zagrożonych wyginięciem ptaków. Toruńskie sokoły na kominie PGE Toruń można podglądać on line pod linkiem: Strona 12/13

13 Opracowały Maria Malczewska Iwona Rucińska Strona 13/13