Ogólny opis procesu certyfikacji personelu wykonującego połączenia nierozłączne

Transkrypt

1 Strona 1 z Polski Instytut Certyfikacji Wydanie nr 1 Kopiowanie lub wykorzystywanie treści zawartych w niniejszej publikacji bez zgody Polskiego Instytutu Certyfikacji jest zabronione

2 Wersja formularza 01 z Strona 2 z 10 1 WSTĘP ZAKRES STOSOWANIA DOKUMENTY ZWIĄZANE TERMINOLOGIA CERTYFIKACJA WARUNKI WSTĘPNE DLA KANDYDATÓW KWALIFIKACJA KANDYDATA DO EGZAMINU PIERWSZA CERTYFIKACJA WYMAGANIA FORMALNE EGZAMIN MIEJSCE EGZAMINU EGZAMINATOR EGZAMIN KWALIFIKACYJNY PRZEBIEG EGZAMINU EGZAMIN TEORETYCZNY EGZAMIN PRAKTYCZNY BADANIE ZŁĄCZY EGZAMINACYJNYCH OCENA WYNIKÓW EGZAMINU EGZAMIN POPRAWKOWY ŚWIADECTWO EGZAMINACYJNE STOSOWANIE CERTYFIKATÓW i LOGO/ZNAKU POLSKIEGO INSTYTUTU CERTYFIKACJI DOKUMENTOWANIE SKARGI I ODWOŁANIA ODWOŁANIA SKARGA Prawa i Obowiązki 6.4 Cennik 7 KONTAKT... 11

3 Strona 3 z WSTĘP Niniejsza publikacja jest skierowana zarówno do osób ubiegających się o certyfikację, jak już certyfikowanych oraz ośrodków szkoleniowych. Zawarte są w nim wytyczne dotyczące certyfikacji, nadzoru oraz ponownej certyfikacji osób z uprawnieniami spawacza, zgrzewacza, lutowacza, operatora. Właścicielem programu jest Polski Instytut Certyfikacji. publikacja ta jest dostępna w siedzibie przy ul. Wiaduktowej 21 we Wrocławiu. Opis procesu określa wszystkie wymagania stawiane osobom wnioskującym o certyfikację kandydatom, jak również wymagania dotyczące sposobu i warunków przeprowadzania poszczególnych etapów certyfikacji. Polski Instytut Certyfikacji zastrzega sobie prawo do wprowadzania zmian w procesie certyfikacji w przypadku znaczących zmian merytorycznych z uwzględnieniem następujących zasad wprowadzania zmian: Ustala się okres przejściowy na poinformowanie i dostosowanie się do wprowadzanych zmian, Ustala się datę wprowadzenia zmian, Poinformowanie nowo wnioskujących o wprowadzonych zmianach. Zmianami nie są objęte procesy certyfikacji rozpoczęte przed datą wprowadzenia zmian ZAKRES STOSOWANIA Niniejsza publikacja opisuje ogólne zasady egzaminowania i certyfikacji osób wykonujących połączenia nierozłączne celem nadania uprawnień POLINCERT w zakresie: Spawaczy i operatorów urządzeń spawalniczych metali i ich stopów. Spawaczy i zgrzewaczy tworzyw sztucznych. Lutowaczy i operatorów lutowania twardego DOKUMENTY ZWIĄZANE Numery norm, rozporządzeń itp. przytoczonych w tym dokumencie są aktualne na dzień publikacji dokumentu. Wszelkie aktualizacje norm, rozporządzeń nie muszą być odnotowywane w poniższej publikacji, zastosowanie ma najnowsze wydanie. Powołania normatywne: PN-EN ISO/IEC Ocena zgodności. Ogólne wymagania dotyczące jednostek certyfikujących osoby, TR/ISO Welding. Guidelines for a metallic materials grouping system, PN-EN ISO 4063 Spawanie i procesy pokrewne - Nazwy i numery procesów, PN-EN ISO Egzamin kwalifikacyjny spawaczy Spawanie Część 1: Stale, PN-EN ISO Egzamin kwalifikacyjny spawaczy Spawanie Część 2: Aluminium i stopy aluminium, PN-EN ISO Egzamin kwalifikacyjny spawaczy Spawanie Część 3: Miedź i stopy miedzi,

4 Strona 4 z 10 PN-EN ISO Egzaminowanie spawaczy Spawanie - Część 4: Nikiel i stopy niklu, PN-EN ISO Egzamin kwalifikacyjny spawaczy Spawanie Część 5: Tytan i stopy tytanu, cyrkon i stopy cyrkonu, PN-EN ISO Personel spawalniczy. Egzaminowanie operatorów urządzeń spawalniczych dla zmechanizowanego spawania oraz nastawiaczy zgrzewania dla zmechanizowanego i automatycznego zgrzewania, PN-EN ISO Lutowanie twarde. Kwalifikowanie lutowaczy i operatorów lutowania twardego, PN-EN ISO 1418 Personel spawalniczy egzaminowanie operatorów urządzeń spawalniczych oraz nastawiaczy zgrzewania oporowego dla w pełni zmechanizowanego i automatycznego spajania metali, PN-EN ISO Personel spawający tworzywa sztuczne. Egzamin kwalifikacyjny spawaczy i zgrzewaczy. Spawane i zgrzewane połączenia termoplastycznych tworzyw sztucznych, PN-EN ISO 5817 Spawanie - Złącza spawane ze stali, niklu, tytanu i ich stopów (z wyjątkiem spawanych wiązką) - Poziomy jakości według niezgodności spawalniczych, PN-EN ISO Złącza spawane łukowo z aluminium i jego stopów. Wytyczne do określania poziomów jakości według niezgodności spawalniczych, PN-EN ISO Niezgodność w złączach spawanych i zgrzewanych termoplastycznych tworzyw sztucznych Klasyfikacja, PN-EN ISO Niezgodność w połączeniach spawanych i zgrzewanych termoplastycznych tworzyw sztucznych. Poziomy jakości. AD 2000-Merkblatt HP-3 Welding supervisors, welders. Polski Instytut Certyfikacji nie zajmuje się dystrybucją powyższych dokumentów TERMINOLOGIA W Publikacji obowiązuje terminologia podana w aktualnych wydaniach norm oraz dodatkowo: 1. Proces certyfikacji działania, łącznie z wnioskowaniem, oceną, decyzją w sprawie certyfikacji, ponownej certyfikacji, wykorzystaniem certyfikatów potwierdzających, że dana osoba spełnia wymagania certyfikacyjne. 2. Program certyfikacji kompetencje i inne wymagania dotyczące umiejętności osób. 3. Wymagania certyfikacyjne zbiór wyspecjalizowanych wymagań, łącznie z wymaganiami programu, które muszą być spełnione w celu ustanowienia lub utrzymania certyfikacji. 4. Certyfikat dokument wydany przez jednostkę certyfikującą potwierdzający, że wymieniona osoba spełnia wymagania certyfikacyjne. 5. Kwalifikacje wiek, wykształcenie, szkolenie i doświadczenie zawodowe. 6. Egzaminator osoba posiadająca kompetencje do przeprowadzania i podania oceny wyników egzaminu. 7. Egzamin działania będące częścią oceny, które służą do pomiaru kompetencji kandydata za pomocą sposobów określonych w programie certyfikacji.

5 Strona 5 z Egzamin Kwalifikacyjny egzamin teoretyczny i/lub praktyczny przeprowadzany w celu nadania spawaczowi uprawnień POLINCERT po raz pierwszy lub w celu rozszerzenia zakresu posiadanych przez niego uprawnień. 9. Kompetencje zdolność stosowania wiedzy i umiejętności w celu osiągnięcia zamierzonych wyników. 10. Egzamin przedłużający uprawnienia egzamin przeprowadzany w celu przedłużenia ważności uprawnień POLINCERT posiadanych przez spawacza. 11. Instrukcja technologiczna spawania i zgrzewania (WPS, BPS lub pwps, pbps) dokument zawierający szczegółowe, wymagane określonym zastosowaniem, parametry spawania i zgrzewania zapewniające powtarzalność procesu. 12. Wnioskujący osoba, która złożyła wniosek o dopuszczenie do procesu certyfikacji. 13. Kandydat wnioskujący, który spełnił wstępne wymagania i został dopuszczony do procesu certyfikacji. 14. Nadzór okresowe monitorowanie działań osoby certyfikowanej w okresie ważności certyfikacji w celu zapewnienia stałej zgodności z programem certyfikacji. 15. Automatyczne spawanie/zgrzewanie - spawanie/zgrzewanie, podczas którego wszystkie operacje przebiegają bez ingerencji operatora. 16. Zmechanizowane spawanie/zgrzewanie spawanie/zgrzewanie, podczas którego warunki utrzymywane są w sposób mechaniczny lub elektroniczny, mogą jednak być zmieniane ręcznie w trakcie procesu. 17. Zakres uprawnień procesy spawania i zgrzewania, typy połączeń, materiały, grubości i średnice, w odniesieniu do których spawacz i zgrzewacz jest uprawniony. 18. Spawacz osoba wykonująca połączenia z wykorzystaniem któregokolwiek procesu, której umiejętności manualne i wiedza stanowią dwa czynniki mające wpływ na jakość połączenia, lub osoba wykonująca operację spawania i zgrzewania za pomocą urządzenia mechanicznego lub automatycznego. 19. Wytwórca osoba lub organizacja, która jest odpowiedzialna za produkcję spawalniczą. 20. Operator spawania/zgrzewania osoba, która kontroluje lub dostosowuje parametry spawania podczas zmechanizowanego lub automatycznego spawania/zgrzewania. 21. Sprzęt spawalniczy/zgrzewalniczy pojedyncze urządzenie stosowane podczas spawania/zgrzewania np. źródło prądu lub podajnik drutu. 22. Stanowisko do spawania/zgrzewania urządzenie wyposażone w sprzęt pomocniczy, taki jak przyrządy i uchwyty mocujące, manipulatory robota, obrotniki. 23. Złącze egzaminacyjne złącze spawane wykonywane podczas egzaminu spawacza.

6 Strona 6 z CERTYFIKACJA 2.1. WARUNKI WSTĘPNE DLA KANDYDATÓW Kandydat ubiegający się o certyfikację powinien: spełniać wymagania dotyczące odbycia szkolenia i/lub uzyskania praktyki w wykonywaniu połączeń nierozłączne, gdy jest to wymagane dokumentem odniesienia, mieć ukończone 18 lat, mieć ukończoną szkoła podstawowa lub zawodową, mieć zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do wykonywania zawodu spawacza, przestrzegać kodeksu etycznego opublikowanego przez jednostkę certyfikującą KWALIFIKACJA KANDYDATA DO EGZAMINU Proces certyfikacji rozpoczyna się od momentu złożenia do Jednostki wniosku wraz z wymaganymi załącznikami. Wnioski są dostępne na stronie Po złożeniu dokumentów Jednostka przeprowadza ich przegląd. W przypadku braku wymaganych dokumentów, lub w przypadku błędnie wypełnionego wniosku, wysyłana jest do osoby zainteresowanej informacja z prośbą o ich uzupełnienie. We wniosku należy podać dane osobowe osoby ubiegającej się o certyfikacje lub zakładu kierującego osobę/y. Jednostka informuje wnioskodawcę o wysokości opłaty egzaminacyjnej oraz ustala miejsce i termin egzaminu. 2.3.PIERWSZA CERTYFIKACJA WYMAGANIA FORMALNE 1. Zatwierdzony wniosek wraz z dokumentami. 2. Ukończony kurs szkoleniowy - min 80% obecności (wymagany przy certyfikacji, jednostka certyfikująca zastrzega sobie prawo do wglądu do list obecności prowadzonych przez jednostki szkolące). 3. Pozytywna ocena egzaminu końcowego przeprowadzonego przez egzaminatora EGZAMIN MIEJSCE EGZAMINU Egzamin kwalifikacyjny jest przeprowadzany przez egzaminatora w ośrodku egzaminacyjnym-szkoleniowym uznanym przez Polski Instytut Certyfikacji lub w pomieszczeniach zakładu kierującego osobę. Ośrodek egzaminacyjno-szkoleniowy zobowiązuje się do zapewnienia wyposażenia dydaktycznego oraz zapewnienia warunków lokalowych spełniających wymagania zawarte w formularzu F2-P4 Ocena ośrodka egzaminacyjno-szkoleniowego. Za zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków podczas szkolenia teoretycznego oraz praktycznego odpowiedzialna jest jednostka organizacyjna. Pomieszczenia muszą spełniać wymogi Kodeksu Pracy, Prawa Budowlanego oraz przepisów przeciwpożarowych. Sprawy te regulują między innymi rozporządzenia zawarte w Dzienniku Ustaw:

7 Strona 7 z 10 Dz.U nr 169 poz Obwieszczenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 sierpnia 2003 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy Dz.U nr 40 poz. 470 Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 27 kwietnia 2000 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach spawalniczych Dz.U poz. 290 Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 9 lutego 2016 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy Prawo budowlane W szczególnych przypadkach Jednostka Certyfikująca dopuszcza prowadzenie zajęć poza siedzibą ośrodka dydaktycznych np. w zakładach pracy, pod warunkiem spełnienia wyżej wymienionych warunków EGZAMINATOR Egzaminator: jest powołany przez Jednostkę po spełnieniu wymagań kwalifikacyjnych, nadzoruje i stosuje wydane przez jednostkę certyfikującą wytyczne, jest niezależny od jakichkolwiek wpływów, zapewnia bezstronność w odniesieniu do każdego kandydata ubiegającego się o kwalifikacje, przygotowuje, nadzoruje i przeprowadzane egzaminy na swoją odpowiedzialność, EGZAMIN KWALIFIKACYJNY Egzamin kwalifikacyjny składa się z dwóch części: 1) egzaminu z wiedzy teoretycznej 2) egzaminu praktycznego PRZEBIEG EGZAMINU Przed rozpoczęciem egzaminu kandydat musi posiadać dowód osobisty lub inny dokument ze zdjęciem potwierdzający tożsamość, który należy okazać egzaminatorowi lub na żądanie osoby sprawującej nadzór nad egzaminem. Każdy kandydat, który w czasie trwania egzaminów nie przestrzega zasad egzaminacyjnych wykorzystując niedozwolone praktyki zostaje wykluczony z udziału w egzaminie kwalifikacyjnym z wynikiem negatywnym. Egzaminy kwalifikacyjne są nadzorowane przez egzaminatora. Egzaminator nie może egzaminować kandydata, jeżeli: przygotowywał kandydata do egzaminu w okresie 1 roku od daty ukończenia szkolenia, kandydat pracuje w tym samym miejscu, co egzaminator. Wszystkie egzaminy zatwierdza i ocenia egzaminator. Ponadto: 1. Osoba egzaminowana musi posiadać dowód tożsamości ze zdjęciem. 2. Zakres egzaminu jest adekwatny do wnioskowanego zakresu certyfikacji. 3. Forma egzaminu pisemna lub ustna do decyzji egzaminatora - czas trwania 30 min/osoba.

8 Strona 8 z Pytania egzaminacyjne przygotowane są przez Jednostkę Certyfikującą. 5. Zaliczenie egzaminu następuje, gdy osoba udzieli 70% prawidłowych odpowiedzi. 6. Dla każdego egzaminu sporządzany jest protokół egzaminu personelu wykonującego połączenia nierozłączne. 7. Zabrania się stosowania jakichkolwiek pomocy naukowych podczas trwania egzaminu EGZAMIN TEORETYCZNY: Egzamin teoretyczny prowadzony jest w formie pisemnej lub ustnej. Jeżeli egzaminator wybierze formę pisemną składa się ona z testu (wybór odpowiedzi). Przy wyborze formy pisemnej arkusz testowy dołączany jest do protokołu z egzaminu EGZAMIN PRAKTYCZNY Warunkiem przystąpienia do części praktycznej jest zaliczenie części teoretycznej egzaminu. Zakres egzaminu jest zgodny z wnioskowanym zakresem certyfikacji i przeprowadzany jest w oparciu o normy wiążące. Ośrodek egzaminacyjno-szkoleniowy przed częścią praktyczna egzaminu dostarcza WPS, BPS lub pwps, pbps. Ponadto: 1. Materiały podstawowe oraz dodatkowe muszą posiadać atesty materiałowe do wglądu egzaminatora. 2. Złącza egzaminacyjne przed spawaniem należy oznaczyć przez spawacza i egzaminatora. 3. Spawanie złącza egzaminacyjnego oraz jego weryfikacja odbywa się w obecności egzaminatora BADANIE ZŁĄCZY EGZAMINACYJNYCH Złącza wykonane podczas egzaminu bada się wizualnie, zgodnie z wymaganiami normatywnymi dla danego procesu. Badanie nieniszczące potwierdzane jest protokołem. Po pozytywnym badaniu złącza, egzaminator kwalifikuje złącze egzaminacyjne do badań/prób laboratoryjnych zgodnie z obowiązującą normalizacją. Badania wykonywane są przez laboratorium badań niszczących i nieniszczących.

9 Strona 9 z OCENA WYNIKÓW EGZAMINU Na ocenę wyniku egzaminu kwalifikującego kandydata składa się ocena z egzaminu teoretycznego jak i praktycznego. Jeżeli kandydat uzyska z części teoretycznej 70% poprawnych odpowiedzi a złącze po egzaminie praktycznym spełni założone wymagania wtedy wynik egzaminu uważa się za pozytywny EGZAMIN POPRAWKOWY Jeżeli kandydat na egzaminie uzyska wynik negatywny może przystąpić do egzaminu poprawkowego, obejmującego część egzaminu. Opłata za egzamin poprawkowy jest zgodna z cennikiem opłat POLINCERT 3.Certyfikacja Certyfikat Świadectwo Egzaminu Kwalifikacyjnego wydawane jest na wyłączną odpowiedzialność Polskiego Instytutu Certyfikacji i zawiera wszystkie wymagane informacje określone w dokumencie odniesienia, do których należą: imię i nazwisko certyfikowanej osoby, data certyfikacji, data ważności certyfikatu, kategoria certyfikatu, nazwa jednostki certyfikującej i znak jej akredytacji, zakres certyfikatu dokument odniesienia, wg którego osoba jest certyfikowana, numer identyfikacyjny certyfikowanej osoby, podpis egzaminatora 4.STOSOWANIE CERTYFIKATÓW i LOGO/ZNAKU POLSKIEGO INSTYTUTU CERTYFIKACJI Osoby certyfikowane i ich pracodawcy nie mogą nadużywać certyfikatów i logo/znaku Polskiego Instytutu Certyfikacji oraz niewłaściwie powoływać się na udzieloną certyfikację. Nie można stosować certyfikatów w sposób mogący wprowadzić w błąd, narażając tym jednostkę certyfikującą na utratę wiarygodności i zaufania. Każde niewłaściwe stosowanie certyfikatu lub wprowadzające w błąd wykorzystywanie certyfikatów bądź jego utrata powinny być zgłaszane do Polskiego instytutu certyfikacji.

10 Strona 10 z 10 5.DOKUMENTOWANIE Polski Instytut Certyfikacji prowadzi rejestr wniosków i przechowuje zapisy (np. dokumentację egzaminacyjną) dotyczące wydanych certyfikatów. Lista certyfikowanych osób w wersji elektronicznej jest na bieżąco aktualizowana. Zapisy procesu certyfikacji osób przechowywane są, z zachowaniem warunków bezpieczeństwa i poufności, przez okres ważności certyfikatu oraz 2 lata po ustaniu jego ważności. 6.SKARGI I ODWOŁANIA 6.1.Odwołania Klienci Jednostki (wnioskujący, kandydaci, osoby certyfikowane) mają prawo do odwołania się od decyzji w sprawie certyfikacji, tj. w kwestii: udzielania odmowy udzielenia zawieszenia cofnięcia ograniczenia zakresu udzielonej certyfikacji Wymagane jest wniesienie odwołania wyłącznie w formie pisemnej, tj. poprzez pismo tradycyjne lub za pośrednictwem poczty elektronicznej (w formie a na adres: biuro@polincert.pl). Po wpłynięciu do Jednostki, odwołanie zostaje zarejestrowane przez Kierownika działu Administracyjnego w Rejestrze odwołań, skarg. Strona wnosząca odwołanie/ skargę, otrzymuje potwierdzenie ( ) jego dotarcia do Jednostki. 6.2.Skarga Kandydaci, wnioskujący, osoby certyfikowane mają prawo złożyć skargę na każdym etapie procesu certyfikacji. Równocześnie Jednostka przyjmuje także uzasadnione skargi i zastrzeżenia w odniesieniu do osób certyfikowanych dotyczących jej działań w zakresie spełniania wymagań certyfikacyjnych. Wymagana jest forma pisemna zgłoszenia skargi (pismo, ). Dopuszcza się zgłoszenie telefoniczne, które powinno zawierać imię i nazwisko zgłaszającego, jego adres oraz przedmiot skargi. Skargi anonimowe nie będą rozpatrywane. Kierownik działu administracyjnego jest odpowiedzialny za sporządzenie notatki ze zgłoszenia lub skargi klienta (ustnego, telefonicznego). Szczegółowy proces został opisany w procedurze P5 Odwołania. Skargi. 7.KONTAKT W sprawach certyfikacji personelu spawalniczego prosimy o wybór dogodnej formy kontaktu: Adres do korespondencji: POLSKI INSTYTUT CERTYFIKACJI ul. Wiaduktowa Wrocław