adw. Michał Kwieciński & Marcin Osiczko Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy Mokotowa w Warszawie Egzekucja z nieruchomości jest sposobem egzekucji świadczeń pieniężnych, która zgodnie z art. 921 k.p.c. należy do komornika sądowego działającego przy sądzie, w którego okręgu nieruchomość jest położona. Jeżeli nieruchomość jest położona w okręgu kilku sądów, wybór komornika sądowego należy do wierzyciela. Nieruchomość art. 46 k.c. Nieruchomość gruntowa część powierzchni ziemskiej stanowiąca odrębny przedmiot własności. Nieruchomość budynkowa budynek trwale związany z gruntem będący przedmiotem odrębnej od gruntu własności. Nieruchomość lokalowa część budynku stanowiąca odrębny przedmiot własności. Sąd Rejonowy, przy którym działa komornik, sprawuje nadzór nad egzekucją z nieruchomości - art. 759 2 k.p.c. wzwiązkuzart.921¹k.p.c. Uczestnicy postępowania: dłużnik, wierzyciel, osoby, którym przysługują ograniczone prawa rzeczowe, osoby, którym przysługują prawa osobiste zabezpieczone na nieruchomości, osoby, którym przysługują roszczenia osobiste zabezpieczone na nieruchomości, organ, który zawarł umowę o użytkowanie wieczyste - jeżeli przedmiotem egzekucji jest użytkowanie wieczyste. Kurator dla nieznanego z miejsca pobytu dłużnika art. 928 k.p.c. ustanawiany przez sąd na wniosek komornika sądowego, w celu dopilnowania praw osoby, której miejsce pobytu nie jest znane i której z powodu nieobecności nie można dokonywać doręczeń.
Przepisy dotyczące egzekucji z nieruchomości mają odpowiednie zastosowanie do: egzekucji uproszczonej z nieruchomości, egzekucji z ułamkowej części nieruchomości, egzekucji z prawa użytkowania wieczystego, egzekucji ze spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, egzekucji ze statków morskich wpisanych do rejestru okrętowego, postępowania egzekucyjnego mającego na celu zniesienie współwłasności nieruchomości w drodze sprzedaży publicznej, egzekucji z udziałem przedsiębiorców, prowadzonej przez sąd jako organ egzekucyjny, w egzekucji przez zarząd przymusowy, egzekucji przez sprzedaż przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego. ZAJĘCIE OPIS I OSZACOWANIE PIERWSZA LICYTACJA NIERUCHOMOŚCI DRUGA LICYTACJA NIERUCHOMOŚCI PRZYBICIE PRZYSĄDZENIE WŁASNOŚCI PODZIAŁ SUMY UZYSAKANEJ Z EGZEKUCJI Z NIERUCHOMOŚCI
Komornik sądowy dokonując zajęcia nieruchomości wykonuje następujące czynności: wzywa dłużnika do zapłaty długu w terminie dwóch tygodni pod rygorem przystąpienia do czynności opisu i oszacowania nieruchomości, równocześnie przesyła do właściwego sądu wniosek o dokonanie w księdze wieczystej wzmianki o wszczęcie egzekucji z nieruchomości lub składa wniosek do zbioru dokumentów, jeśli nieruchomość będąca przedmiotem egzekucji nie ma urządzonej księgi wieczystej, zawiadamia pozostałych uczestników postępowania o wszczęciu egzekucji z nieruchomości, informuje sąd rejonowy, przy którym działa, o wszczęciu egzekucji z nieruchomości. Zgodnie z art. 924 2 k.p.c. w przypadku umorzenia postępowania egzekucyjnego komornik ma obowiązek wystąpić z wnioskiem o wykreślenie w księdze wieczystej wpisu o wszczęciu egzekucji lub o usunięcie wniosku o wszczęcie egzekucji ze zbioru dokumentów. W stosunku do dłużnika nieruchomość jest zajęta z chwilą doręczenia mu wezwania do zapłaty długu. Jeśli wezwanie nie zostało dłużnikowi doręczone, nieruchomość jest zajęta z chwilą dokonania wpisu w księdze wieczystej lub złożenia wniosku do zbioru dokumentów. W stosunku do osób trzecich nieruchomość jest zajęta z chwilą dokonania wpisu w księdze wieczystej lub złożenia wniosku do zbioru dokumentów. W stosunku do każdego, kto wiedział o wszczęciu egzekucji, skutki zajęcia powstają z chwilą powzięcia informacji o wszczęciu egzekucji, nawet jeśli wezwanie do zapłaty nie zostało dłużnikowi doręczone ani informacja o wszczęciu egzekucji z nieruchomości nie została jeszcze ujawniona w księdze wieczystej.
Rozporządzenie nieruchomością po jej zajęciu nie ma wpływu na dalsze postępowanie. Czynności egzekucyjne są ważne tak w stosunku do dłużnika, jakiwstosunkudonabywcy. Przeniesienie własności nieruchomości jest ważne, ale bezskuteczne dla toczącego się postępowania egzekucyjnego. Rozporządzenia przedmiotami, które zostały zajęte razem z nieruchomością jest nieważne. Czynności prawne polegające na obciążeniu nieruchomości np. ograniczonym prawem rzeczowym lub prawem osobistym są nieważne. Rozporządzenie opróżnionym miejscem hipotecznym jest nieważne. W razie wpisania hipoteki przymusowej po zajęciu nieruchomości zabezpieczona nią wierzytelność nie korzysta z pierwszeństwa zaspokojenia przewidzianego dla należności zabezpieczonych hipotecznie nie znajduje zastosowania art.1025 1pkt5k.p.c. Oddanie zajętej nieruchomości w użyczenie, leasing, najem lub dzierżawę jest bezskuteczne wobec nabywcy nieruchomości w egzekucji. Zajęcie nieruchomości wchodzącej w skład majątku wspólnego jest możliwe nawet jeśli wierzyciel dysponuje tytułem wykonawczym wyłącznie przeciwko jednemu z małżonków. Dalsze czynności są możliwe dopiero po uzyskaniu przez wierzyciela tytułu wykonawczego uprawniającego do egzekucji z majątku wspólnego małżonków. Jeśli małżonek dłużnika sprzeciwi się zajęciu nieruchomości, komornik sądowy powinien poinformować wierzyciela o sprzeciwie i wezwać go do wystąpienia, w terminie tygodniowym od otrzymania zawiadomienia o sprzeciwie, z wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko małżonkowi, pod rygorem umorzenia egzekucji z nieruchomości.
Komornik sądowy przystępuje do czynności opisu i oszacowania, po upływie terminu określonego w wezwaniu dłużnika do zapłaty długu, wyłącznie na wniosek wierzyciela. Wniosek wierzyciela o opis i oszacowanie powinien spełniać wymogi określone w art. 943 k.p.c. Organ egzekucyjny zawiadamia uczestników postępowania o terminie opisu i oszacowania oraz dokonuje stosownych obwieszczeń zgodnie z art. 945 k.p.c., nie później niż dwa tygodnie przed rozpoczęciem czynności. Publiczne obwieszczenie o opisie i oszacowaniu ma za zadanie ochronę praw osób, które nie zostały ujawnione w księdze wieczystej i nie są znane wierzycielowi egzekwującemu ani komornikowi sądowemu. Oszacowania nieruchomości dokonuje biegły powołany przez komornika sądowego, zgodnie z art. 948 k.p.c. Jeżeli nieruchomość była w okresie sześciu miesięcy przed zajęciem szacowana dla potrzeb obrotu rynkowego i oszacowanie to odpowiada wymogom oszacowania nieruchomości w egzekucji z nieruchomości, nie dokonuje się nowego oszacowania. Dodatkowy opis i oszacowanie może nastąpić na wniosek wierzyciela lub dłużnika, jeśli w stanie nieruchomości pomiędzy sporządzeniem opisu i oszacowania a terminem licytacyjnym zajdą istotne zmiany. Dodatkowy opis i oszacowanie powinien czynić zadość wszystkim wymaganiom, jakie spełnia podstawowy opis i oszacowanie. Przepisy dotyczące podstawowego opisu i oszacowania stosuje się odpowiednio. Termin na złożenie skargi na opis i oszacowanie wynosi dwa tygodnie od dnia ukończenia czynności - czyli od dnia podpisania przez komornika sądowego protokołu opisu i oszacowania nieruchomości. Jeżeli opis i oszacowanie nie zostały ukończone w terminie podanym w zawiadomieniu, termin do zaskarżenia liczy się od dnia doręczenia uczestnikowi zawiadomienia, o którym mowa w art. 945 4 k.p.c., a dla uczestników, którym nie doręczono zawiadomienia, od dnia obwieszczenia o ukończeniu. Na postanowienie sądu wydane w następstwie rozpoznania skargi na czynność opisu i oszacowania przysługuje zażalenie.
Termin licytacji, który ustala sąd sprawujący nadzór nad egzekucją z nieruchomości w porozumieniu z komornikiem sądowym, nie może być wyznaczony wcześniej niż po upływie dwóch tygodni po uprawomocnieniu się opisu i oszacowania, ani też przed uprawomocnieniem się wyroku, na podstawie którego wszczęto egzekucję. Komornik sądowy dokonuje, zgodnie z art. 953 k.p.c. obwieszczenia o terminie licytacji, które powinno zawierać: informacje o nieruchomości, która ma być sprzedana, ze wskazaniem miejsca jej położenia, numeru księgi wieczystej, czas i miejsce licytacji, sumę oszacowania i cenę wywołania, wysokość rękojmi, którą licytant przystępujący do przetargu powinien złożyć, czas, w którym w ciągu dwóch tygodni przed licytacją wolno będzie oglądać nieruchomość oraz przeglądać w sądzie akta postępowania egzekucyjnego, wzmiankę, że prawa osób trzecich nie będą przeszkodą do licytacji i przysądzenia własności na rzecz nabywcy bez zastrzeżeń, jeżeli osoby te przed rozpoczęciem przetargu nie złożą dowodu, iż wniosły powództwo o zwolnienie nieruchomości lub przedmiotów razem z nią zajętych od egzekucji i uzyskały w tym zakresie orzeczenie wstrzymujące egzekucję, wyjaśnienie, że użytkowanie, służebności i prawa dożywotnika, jeżeli nie są ujawnione w księdze wieczystej lub przez złożenie dokumentu do zbioru dokumentów i nie zostaną zgłoszone najpóźniej na trzy dni przed rozpoczęciem licytacji, nie będą uwzględnione w dalszym toku egzekucji i wygasną z chwilą uprawomocnienia się postanowienia o przysądzeniu własności. Obwieszczenie o licytacji należy doręczyć: uczestnikom postępowania, organowi gminy, urzędowi skarbowemu miejsca położenia nieruchomości oraz organom ubezpieczeń społecznych z wezwaniem, aby najpóźniej w terminie licytacji zgłosiły zestawienie podatków i innych danin publicznych, należnych do dnia licytacji. Obwieszczenie o licytacji należy, co najmniej dwa tygodnie przed jej terminem, ogłosić publicznie w: budynku sądowym, lokalu organu gminy, dzienniku poczytnym w danej miejscowości na stronie internetowej Krajowej Rady Komorniczej. Na wniosek i koszt strony komornik może zarządzić ogłoszenie o licytacji nieruchomości również w inny sposób.
W przetargu nie mogą uczestniczyć: dłużnik, komornik, ich małżonkowie, dzieci, rodzice i rodzeństwo, osoby obecne na licytacji w charakterze urzędowym (np. sędzia nadzorujący licytację, protokolant), licytant, który nie wykonał warunków poprzedniej licytacji, osoby, które mogą nabyć nieruchomość tylko za zezwoleniem organu państwowego, a zezwolenia tego nie przedstawiły (cudzoziemcy, którzy muszą uzyskać zezwolenie na podstawie ustawy z 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców). Aby móc czynnie uczestniczyć w licytacji konieczne jest uiszczenie, najpóźniej w dniu poprzedzającym przetarg, rękojmi, która wynosi 1/10 sumy oszacowania nieruchomości. Zwolnienie z obowiązku złożenia rękojmi w całości bądź w części mogą uzyskać osoby, którym przysługuje prawo ujawnione wopisieioszacowaniuzgodniezart.964k.p.c. Rękojmia uiszczona przez licytanta, na rzecz którego sąd udzielił przybicia, zaliczana jest na poczet ceny nabycia. Pozostałym licytantom rękojmia jest zwracana.
Licytację prowadzi komornik sądowy w obecności i pod nadzorem sędziego. Licytacja ma charakter publiczny i odbywa się ustnie. Postąpienie - zaoferowanie kolejnej ceny - nie może być mniejsze niż jeden procent ceny wywołania zaokrąglonej do pełnego złotego. Cena wywołania - najniższa suma, za którą nieruchomość można nabyć na pierwszej licytacji wynosi 3/4 sumy oszacowania nieruchomości art. 965 k.p.c. Najniższa suma, za którą można nabyć nieruchomość podczas drugiej licytacji wynosi 2/3 sumy oszacowania nieruchomości art. 983 k.p.c. Co do zasady po zamknięciu przetargu sąd wydaje na posiedzeniu jawnym postanowienie co do przybicia na rzecz licytanta, który zaofiarował najwyższą cenę- art. 987 k.p.c. Postanowienie o przybiciu powinno zawierać: imię i nazwisko nabywcy, dokładne oznaczenie nieruchomości, datę przetargu*, cenę nabycia. *W przypadku gdy sąd udzielił przybicia na rzecz wierzyciela/współwłaściciela nieruchomości, który złożył wniosek o przejęcie nieruchomości własność, w postanowieniu o przybiciu należy zamieścić datę zgłoszenia wniosku o przejęcie. Na postanowienie sądu co do przybicia przysługuje zażalenie - art. 997 k.p.c.
Po uprawomocnieniu się postanowienia o przybiciu sąd wzywa licytanta, który uzyskał przybicie, aby w ciągu dwóch tygodni od otrzymania wezwania, złożył na rachunek depozytowy sądu cenę nabycia z potrąceniem rękojmi złożonej w gotówce. Na wniosek nabywcy, sąd może oznaczyć dłuższy ale nieprzekraczający miesiąca termin do uiszczenia ceny nabycia art. 967 k.p.c. Osoba, na rzecz której udzielono przybicia, uzyskuje, jeżeli wykona warunki licytacyjne, prawo do przysądzenia własności nieruchomości. Jeżeli nabywca nie wykonał w terminie warunków licytacyjnych co do zapłaty ceny, traci rękojmię, a skutki przybicia wygasają. Od nabywcy nieskładającego rękojmi, który nie wykonał warunków licytacyjnych, ściąga się rękojmię w trybie egzekucji należności sądowych. Z rękojmi utraconej przez nabywcę lub od niego ściągniętej pokrywa się koszty egzekucji związane ze sprzedażą, a reszta wchodzi w skład sumy uzyskanej w egzekucji albo jeżeli egzekucja została umorzona, jest przelewana na dochód Skarbu Państwa. Postanowienie w przedmiocie przysądzenia własności sąd wydaje z urzędu na posiedzeniu niejawnym, chyba, że uzna za zasadne wysłuchanie uczestników postępowanialubinnychosób -art. 998k.p.c.wzwiązkuzart.766k.p.c. Postanowienie doręcza się wszystkim uczestnikom postępowania. Treść postanowienia w przedmiocie przysądzenia własności nieruchomości: oznaczenie nabywcy, oznaczenie nieruchomości, której własność sąd przysądza na rzecz nabywcy, wzmiankę czy nabywca zapłacił całą cenę nabycia gotówką (w takim wypadku postanowienie o przysądzeniu własności stanowi podstawę do wykreślenia wszystkich hipotek obciążających nieruchomość art. 1003 2 k.p.c.), rozstrzygnięcie w przedmiocie utrzymania w mocy służebności na podstawie art. 1001 k.p.c., obowiązek dłużnika wydania nieruchomości nabywcy (kwestia kontrowersyjna, budząca wątpliwości praktyków- 191 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 23 lutego 2007 r. - Regulamin urzędowania sądów powszechnych). Na postanowienie sądu co do przysądzenia własności służy zażalenie. Podstawą zażalenia nie mogą być uchybienia sprzed uprawomocnienia się przybicia art. 998 k.p.c.
Prawomocne postanowienie o przysądzeniu własności: przenosi własność na nabywcę, jest tytułem do ujawnienia na rzecz nabywcy prawa własności, jest tytułem wykonawczym do wprowadzenia nabywcy w posiadanie nieruchomości i opróżnienia znajdujących się na tej nieruchomości pomieszczeń, bez potrzeby nadania mu klauzuli wykonalności, powoduje przejście na nabywcę pożytków naturalnych i cywilnych z nieruchomości, powoduje przejście na nabywcę obowiązku ponoszenia powtarzających się danin publicznych przypadających z nieruchomości, stanowi z planem podziału sumy uzyskanej z egzekucji z nieruchomosci podstawę wykreślenia w księdze wieczystej lub w zbiorze dokumentów wszelkich praw, które według planu wygasły - art. 1003 1 k.p.c., stanowi podstawę do wykreślenia wszelkich hipotek obciążających nieruchomość, jeżeli w postanowieniu stwierdzono zapłacenie przez nabywcę całej ceny nabycia gotówką - art. 1003 2 k.p.c. Z chwilą uprawomocnienia się postanowienia o przysądzeniu własności nabywca wstępuje w prawa i obowiązki dłużnika wynikające ze stosunku najmu i dzierżawy. W przypadku gdy umowa najmu lub dzierżawy nieruchomości zawarta była na czas oznaczony dłuższy niż dwa lata, nabywca może wypowiedzieć tę umowę, w ciągu miesiąca od uprawomocnienia się postanowienia o przysądzeniu własności, z zachowaniem rocznego terminu wypowiedzenia, o ile umowa nie przewiduje terminu krótszego, nawet w sytuacjach gdy prawo materialne wyłącza taką możliwość. Z chwilą uprawomocnienia się postanowienia o przysądzeniu własności wygasają wszelkie prawa i skutki ujawnienia praw i roszczeń osobistych ciążące na nieruchomości. Na miejsce tych praw powstaje prawo do zaspokojenia z ceny nabycia z pierwszeństwem przewidzianym w przepisach o podziale ceny uzyskanej z egzekucji. Wyjątki: 1) prawa ciążące na nieruchomości z mocy ustawy, 2) służebność drogi koniecznej, 3) służebność ustanowiona w związku z przekroczeniem granicy przy wznoszeniu budowli lub innego urządzenia, 4) służebność przesyłu, 5) ujawnione przez wpis w księdze wieczystej lub złożenie dokumentu do zbioru albo nieujawnione w ten sposób, lecz zgłoszone najpóźniej na trzy dni przed terminem licytacji, użytkowanie, służebności i prawa dożywotnika, jeżeli przysługuje im pierwszeństwo przed wszystkimi hipotekami lub jeżeli nieruchomość nie jest hipotekami obciążona albo jeżeli wartość użytkowania, służebności i praw dożywotnika znajduje pełne pokrycie w cenie nabycia.
W przypadku egzekucji z nieruchomości oraz w postępowaniach, w których stosuje się odpowiednio przepisy o egzekucji z nieruchomości, plan podziału sporządzany jest obligatoryjnie, bez względu na liczbę wierzycieli, zgodnie z art. 1023 1 k.p.c. Projekt planu podziału sporządza komornik sądowy, co do zasady nie wcześniej niż w dniu następnym po uprawomocnieniu się postanowienia o przysądzeniu własności. (Do dnia, w którym następuje uprawomocnienie się przysądzenia własności mogą zgłaszaćsięwierzycielewymienieniwart.1036 1pkt1i2). Przed przystąpieniem do sporządzenia projektu planu podziału komornik sądowy wydaje postanowienie w przedmiocie ustalenia kosztów postępowania egzekucyjnego w trybie art. 770 k.p.c. Komornik sądowy przedkłada sporządzony przez siebie projekt planu podziału sądowi, który zatwierdza projekt planu podziału, lub wprowadza do projektu zmiany i uzupełnienia go. Plan podziału powstaje przez wydanie przez sąd postanowienia w przedmiocie zatwierdzenia projektu planu podziału. Podmioty uprawnione do udziału w podziale sumy uzyskanej z egzekucji z nieruchomości: wierzyciele egzekwujący, wierzyciele składający tytuł wykonawczy z dowodem doręczenia dłużnikowi wezwania do zapłaty, jeżeli zgłosili się najpóźniej w dniu uprawomocnienia się postanowienia o przysądzeniu własności nieruchomości, wierzyciele, którzy uzyskali zabezpieczenie powództwa, jeżeli zgłosili się najpóźniej w dniu uprawomocnienia się postanowienia o przysądzeniu własności nieruchomości, osoby, które przed zajęciem nieruchomości nabyły na niej prawa stwierdzone w opisie i oszacowaniu lub zgłoszone i udowodnione najpóźniej w dniu uprawomocnienia się postanowienia o przybiciu, pracownicy co do stwierdzonych dokumentem należności za pracę, jeżeli zgłosili swoje roszczenia przed sporządzeniem planu podziału. Jeżeli wierzytelność hipoteczna nie jest stwierdzona tytułem wykonawczym, należność przypadającą wierzycielowi hipotecznemu pozostawia się na rachunku depozytowymsądu art.1036 2k.p.c.
Prawidłowo sporządzony plan podziału, zgodnie z art. 1024 1 k.p.c., powinien zawierać następujące elementy: 1) sumę ulęgające podziałowi, 2) wierzytelności i prawa osób uczestniczących w podziale, 3) sumę, jaka przypada każdemu z uczestników podziału, 4) sumy, które mają być wypłacone, jak również sumy, które pozostawia się na rachunku depozytowym sądu, ze wskazaniem przyczyn uzasadniających wstrzymanie ich wypłaty, 5) prawa ujawnione przez wpis w księdze wieczystej lub złożenie dokumentów do zbioru, które wygasły wskutek przysądzenia własności. Brak w planie podziału sumy uzyskanej z egzekucji z nieruchomości informacji o prawach, które wygasły wskutek prawomocnego przysądzania własności nieruchomości może stanowić przeszkodę do wykreślenia tych praw z księgi wieczystej. W takim wypadku nabywca musi wytoczyć powództwo o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym na podstawie art. 10 Ustawy o księgach wieczystych i hipotece. Należności podlegające zaspokojeniu są podzielone są na określone kategorie, według kolejności, w jakiej podlegają zaspokojeniu. Organ sporządzający plan podziału nie może zmienić pierwszeństwa poszczególnych kategorii. Kategorie należności uczestniczące w podziale sumy uzyskanej z egzekucji z nieruchomości: 1) koszty egzekucyjne, 2) należności alimentacyjne, 3) należności za pracę, należności rentowe, koszty zwykłego pogrzebu, 4) należności wynikające z wierzytelności zabezpieczonych hipoteką morską lub przywilejem na statku morskim, 5) należności zabezpieczone hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym i zastawem skarbowym albo korzystające z ustawowego pierwszeństwa oraz prawa, które ciążyły na nieruchomości przed dokonaniem w księdze wieczystej wpisu o wszczęciu egzekucji lub przed złożeniem do zbioru dokumentów wniosku o dokonanie takiego wpisu, 6) należności za pracę niezaspokojone w kolejności trzeciej, 7) należności, do których stosuje się przepisy działu III ustawy z 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa, o ile nie zostały zaspokojone w kolejności piątej 8) *pkt 8 art. 1025 1 został uchylony na mocy Ustawy z dnia 26-6-2009r. o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece oraz niektórych innych ustaw, 9) należności wierzycieli, którzy prowadzili egzekucję, 10) wszelkie pozostałe należności. Po zaspokojeniu wszystkich należności umieszczonych w w/w kategoriach zaspokaja się kary pieniężne oraz grzywny sądowe i administracyjne.
Należności ujęte w kategorii wcześniejszej mają prawo pierwszeństwa zaspokojenia przed należnościami zaliczonymi do kategorii dalszych. Należność zaliczoną do kategorii wcześniejszej zaspokaja się w pełny sposób, bez względu na to, czy do zaspokojenia należności z następnej kategorii pozostanie jeszcze jakaś kwota. W ramach danej kategorii należności zaspokajane są według zasady stosunkowości, co oznacza, że sumę uzyskaną z egzekucji dzieli się proporcjonalnie do wysokości poszczególnych należności. Wyjątkiem są należności z kategorii czwartej i piątej, które są zaspokajane w kolejności odpowiadającej przysługującego im pierwszeństwu. Organ egzekucyjny zawiadamia dłużnika i innych uczestników postępowania o sporządzeniu planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji z nieruchomości. Plan podziału nie jest doręczany uczestnikom postępowania. Zarzuty do planu podziału wnosi się: do organu, który plan sporządził, w terminie dwóch tygodni od daty zawiadomienia o jego sporządzeniu, w formie pisemnej lub ustnie do protokołu. Sąd rozpoznaje zarzuty na posiedzeniu jawnym po wysłuchaniu osób zainteresowanych- art. 766 k.p.c. Wykonanie planu podziału następuje po jego uprawomocnieniu się.
Przejęcie nieruchomosci na własność art. 984 k.p.c. W przypadku dwóch bezskutecznych licytacji wierzycielowi egzekwującemu i hipotecznemu oraz współwłaścicielowi przysługuje prawo przejęcia nieruchomości na własność za cenę nie niższą niż 2/3 sumy oszacowania. Wniosek o przejęcie nieruchomości należy złożyć do sądu w ciągu tygodnia po licytacji, składając jednocześnie rękojmię, chyba że ustawa go od niej zwalnia. Sąd rozstrzyga o złożonych wnioskach o przejęcie nieruchomości na własność w postanowieniu o przybiciu. Udzielenie przybicia na rzecz jednego z wierzycieli/współwłaściciela oznacza oddalenie pozostałych wniosków bez konieczności wydawania odrębnych postanowień. Postanowienie, którym sąd orzeka o przybiciu w trybie art. 984 3, wydawane jest na posiedzeniu jawnym art. 989 k.p.c. Nowa egzekucja art. 985 k.p.c. Jeśli obie licytacje nieruchomości okazały się bezskuteczne, a żaden z podmiotów uprawnionych nie złożył w stosownym terminie wniosku o przejęcie nieruchomości na własność, postępowanie egzekucyjne umarza się i nowa egzekucja z tej nieruchomości może być wszczęta dopiero po upływie 6 miesięcy od daty drugiej licytacji. Przedmiotem użytkowania wieczystego są grunty stanowiące własność Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków. Obowiązek zawiadomienia właściciela gruntu o wszczęciu egzekucji z prawa użytkowania wieczystego art. 1005 k.p.c. Rozszerzony zakres zajęcia prawa wieczystego użytkowania art. 1006 k.p.c. Zawieszenie postępowania egzekucyjnego w przypadku wystąpienia przez właściciela nieruchomości z wnioskiem o rozwiązanie umowy użytkowania wieczystego. (Możliwość rozwiązania umowy o użytkowanie wieczyste - art. 240 k.c. i art. 33 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami). Egzekucja może być podjęta na wniosek wierzyciela, jeżeli sąd orzeknie, że brak jest podstaw do rozwiązania umowy użytkowania wieczystego. W przypadku rozwiązania umowy użytkowania wieczystego, organ egzekucyjny umorzy postępowanie egzekucyjne- art. 1008 k.p.c.
Przepisy o uproszczonej egzekucji z nieruchomości mają zastosowanie w sytuacji, gdy przedmiotem egzekucji jest: niezabudowana nieruchomość gruntowa, nieruchomość zabudowana budynkiem mieszkalnym lub użytkowym, jeżeli w chwili złożenia wniosku o wszczęcie egzekucji nie dokonano zawiadomienia o zakończeniu budowy albo nie wystąpiono z wnioskiem o udzielenie zezwolenia na użytkowanie w rozumieniu przepisów prawa budowlanego. Opis i oszacowanie na wniosek wierzyciela niezwłoczne po zajęciu nieruchomości - charakterystyczny brak wyznaczonego dłużnikowi dwutygodniowego terminu do zapłaty długu. Obowiązek zabezpieczenia budynku oraz fakultatywne ustanowienie dozoru. Zbycie nieruchomości: 1) wdrodzesprzedaży zwolnejręki art.1013 3 k.p.c., 2) w drodze licytacji, do której stosuje się przepisy o licytacji ruchomości art.1013 6 k.p.c. Michał Kwieciński Tel: 22 292 03 40 E mail: kwiecinski@rklegal.pl http://www.rklwindykacja.pl