INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE OPIEKUN MEDYCZNY - kod 532102 Opiekun medyczny to jeden z 2360 zawodów ujętych w obowiązującej od 1 lipca 2010 r. klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (DZ.U. z 2010 r. nr 82, poz. 537). W poprzedniej wersji klasyfikacji obowiązującej w okresie od 1 stycznia 2005 r. do 30 czerwca 2010 r. zawód ten nie występował. W związku z tym przygotowana analiza dotyczy 2011 i 2012 roku. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie opiekun medyczny powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) rozpoznawania i rozwiązywania problemów opiekuńczych osoby chorej i niesamodzielnej w różnym stopniu zaawansowania choroby i w różnym wieku; 2) pomagania osobie chorej i niesamodzielnej w zaspakajaniu potrzeb bio-psychospołecznych; 3) asystowania pielęgniarce i innemu personelowi medycznemu podczas wykonywania zabiegów pielęgnacyjnych; 4) konserwacji, dezynfekcji przyborów i narzędzi stosowanych podczas wykonywania zabiegów; 5) podejmowania współpracy z zespołem opiekuńczym i terapeutycznym podczas świadczenia usług z zakresu opieki medycznej nad osobą chorą i niesamodzielną. ANALIZA SYTUACJI NA RYNKU PRACY BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE OPIEKUN MEDYCZNY W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO POMORSKIM W LATACH 2011 2012 Wyszczególnienie Bezrobotni zarejestrowani w okresie sprawozdawczym Bezrobotni według stanu na koniec okresu sprawozdawczego Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki w okresie sprawozdawczym Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki na koniec okresu sprawozdawczego Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej zgłoszone w okresie sprawozdawczym 2012 r. 37 27 21 12 10 0 2011 r. 16 17 9 9 4 0 Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej aktualne na koniec okresu sprawozdawczego 1
W analizowanym okresie zawód ten został sklasyfikowany jako zawód nadwyżkowy 1 tzn. taki, na który na rynku pracy istnieje mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. Dla osób z zawodem opiekun medyczny w 2012r. zgłoszono 10 wolnych miejsc pracy lub aktywizacji zawodowej. Na jedną ofertę pracy przypadało 3,7 osób bezrobotnych zarejestrowanych w okresie. W 2011 r. zgłoszono 4 wolne miejsca pracy lub aktywizacji zawodowej. Na jedną ofertę pracy przypadało 4 potencjalnych kandydatów do pracy zarejestrowanych w okresie. WYNIKI BADAŃ PRACODAWCÓW 2 W 2012 roku w pracodawcy planowali zatrudnienie 3 osób w zawodzie opiekun medyczny w powiecie Wąbrzeźno. Podmiot planujący zatrudnienie to podmiot duży zatrudniający 50 i więcej osób. Głównym powodem zatrudnienia miała być reorganizacja działalności firmy. Preferowany przez pracodawców poziom wykształcenia osób objętych planowanym zatrudnieniem to wykształcenie policealne, średnie. Pracodawcy określili oczekiwania wobec kandydatów do pracy, wskazano na zestaw indywidualnych cech takich jak: staranność wykonywania pracy, umiejętność pracy zespołowej, gotowość do podnoszenia kwalifikacji, komunikatywność, samodzielność. W badaniach ankietowych pracodawców w 2011 roku, pracodawcy nie zgłaszali planów zatrudnienia lub zwolnienia osób w zawodzie opiekun medyczny. WYNIKI BADAŃ USŁUG SZKOLENIOWYCH W 2012 i 2011 roku instytucje szkoleniowe oraz powiatowe urzędy pracy nie planowały organizacji szkoleń w zawodzie opiekun medyczny. Szkolenia realizowane przez powiatowe urzędy pracy obejmowały edycje szkoleniowe przeznaczone dla opiekunów osób starszych, niepełnosprawnych czy opiekunki dziecięce. PUP Włocławek zorganizował w roku 2012 szkolenie Opiekun osób wymagających pomocy w samodzielnej egzystencji dla 20 osób, czas trwania szkolenia 3 miesiące. W roku 2011 przeprowadzono 2 edycje dla 20 osób, należy jednak zaznaczyć, że podczas rekrutacji na szkolenia brano pod uwagę tylko wewnętrzne predyspozycje uczestników. Szkolenie przeznaczone było dla osób z minimalnym wykształceniem podstawowym. Informacja o kursach na stronie http://ris.praca.gov.pl 1 Podziału na zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe dokonuje się na podstawie wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) wyrażonego jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w badanym okresie, w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w badanym okresie, w danym zawodzie. Zawody deficytowe to takie, dla których wskaźnik przekracza wartość 1,1; zawody zrównoważone to te, dla których wartość wskaźnika mieści się w przedziale od 0,9 do 1,1; natomiast zawody nadwyżkowe to te, w których przypadku wskaźnik wynosi poniżej 0,9. W 2011 r. 77,9% wszystkich zawodów, którymi legitymowali się bezrobotni lub zgłoszono w nich wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej zostały sklasyfikowane jako nadwyżkowe. Zawody deficytowe stanowiły 17,9% zawodów a zrównoważone 4,2%. 2 Badanie 2000 pracodawców jest realizowane w ramach projektu WUP Rynek Pracy pod Lupą. Raport z badania pracodawców za rok 2010, 2011 i 2012. znajduje się na stronie internetowej WUP. 2
ANALIZA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE, OFERTA KSZTAŁCENIA SYSTEM OŚWIATY SZKOLNEJ I POZASZKOLNEJ Według danych na dzień 30.09.2012 roku pochodzących z Systemu Informacji Oświatowej udostępnianych przez Centrum Informatyczne Edukacji na stronie www.cie.men.gov.pl w województwie kujawsko-pomorskim zawód ten można zdobyć w 15 szkołach policealnych (4 szkoły publiczne, 10 placówek niepublicznych o uprawnieniach szkoły publicznej oraz 1 szkoła niepubliczna bez uprawnień szkoły publicznej). W roku 2011 było 11 szkół policealnych ( 4 szkoły publiczne i 7 szkół niepublicznych). Z danych uzyskanych z Systemu Informacji Oświatowej w roku szkolnym 2009/2010 w województwie kujawsko-pomorskim w zawodzie opiekun medyczny ukończyło naukę 80 osób, w tym 54 osoby ukończyły naukę w szkołach publicznych a 26 w szkołach niepublicznych. Na dzień 30 września 2010 roku naukę w szkole publicznej kontynuowało jeszcze 288 osób, a w szkołach niepublicznych 253 osoby. Wykaz szkół kształcących w zawodzie opiekun medyczny: Szkoły publiczne : Szkoła Policealna dla Dorosłych nr 4 Jednostka sprawozdawcza: Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego Adres: Nowomiejska 25 Kod pocztowy i poczta: 87-800 Włocławek Telefon: 542329950 Faks: 542329957 http://cku.q4.pl/ Szkoła Policealna Medyczno-Społeczna Adres: Narutowicza 53 Kod pocztowy i poczta: 88-100 Inowrocław Telefon: 523576222 Faks: 523576222 http://www.medykino.com.pl/ Szkoła Policealna dla Dorosłych nr 2 w Świeciu Jednostka sprawozdawcza: Zespół Szkół Ogólnokształcących i Policealnych w Świeciu Adres: Wojska Polskiego 85 Kod pocztowy i poczta: 86-105 Świecie Telefon: 523333140 Faks: 523333140 http://www.2lo-swiecie.pl/ 3
Medyczna Szkoła Policealna Nr 9 dla Dorosłych Adres: Kochanowskiego 11-13 Kod pocztowy i poczta: 86-300 Grudziądz Telefon: 564622943 Faks: 564622943 Szkoły niepubliczne o uprawnieniach szkoły publicznej Szkoła Policealna TEB Edukacja ) Adres: Plac Wolności 9 Kod pocztowy i poczta: 85-004 Bydgoszcz Telefon: 523213201 Faks: 523213201 http://www.teb.pl/ POLICEALNA SZKOŁA OPIEKUNÓW MEDYCZNYCH Adres: JAGIELLOŃSKA 4 Kod pocztowy i poczta: 85-067 BYDGOSZCZ Telefon: 523493448 Faks: 523493448 Europejskie Centrum Edukacji w Opiece Długotermnowej Szkoła Policealna dla Opiekunów Medycznychw Bydgoszczy Adres: Wojska Polskiego 46 Kod pocztowy i poczta: 85-825 Bydgoszcz Telefon: 566123567 Faks: 566123568 http://www.opiekunmedyczny.com/ Policealne Medyczne Studium Zawodowe "Fama" Adres: 3 Maja 11/13 Kod pocztowy i poczta: 88-100 Inowrocław Telefon: 523533089 Faks: 523533089 http://www.fama.edu.pl/studium-policealne-fama Policealna Szkoła TEB Edukacja Adres: Włodka 7/214 Kod pocztowy i poczta: 86-300 Grudziadz 4
Telefon: 564631239 Faks: 564631239 http://www.teb.pl/ Policealna Szkoła Dla Dorosłych ATS Adres: Cegielniana 21 Kod pocztowy i poczta: 86-300 Grudziądz Telefon: 564611355 Faks: 564611355 http://www.e-grudziadz.com/abak/viewpage.php?page_id=36 Policealne Studium Zawodowe w Grudziądzu Adres: Chełmińska 206 Kod pocztowy i poczta: 86-300 Grudziądz Telefon: 564611200 http://www.studium.grudziadz.com.pl/ Policealna Szkoła Opiekunów Medycznych Adres: ŚW. KATARZYNY 4 Kod pocztowy i poczta: 87-100 TORUŃ Telefon: 566219435 Faks: 566219435 http://www.e-skk.pl/kontakt-torun/kontakt/torun.html Policealna Szkoła TEB Edukacja Adres: Rejtana 2-4 Kod pocztowy i poczta: 87-100 Toruń Telefon: 566609112 Faks: 566609112 http://www.teb.pl/ Europejskie Centrum Edukacji w Opiece Długoterminowej Szkoła Policealna dla Opiekunów Medycznych Adres: Storczykowa 8/10 Kod pocztowy i poczta: 87-100 Toruń Telefon: 566594840 Faks: 566594840 http://www.opiekunmedyczny.com/ 5
Szkoły niepubliczne bez uprawnień szkoły publicznej: Niepubliczna Szkoła Policealna Adres: Piłsudskiego 2 Kod pocztowy i poczta: 87-600 Lipno Telefon: 542873670 Informacja o kursach na stronie http://ris.praca.gov.pl ZMIANY W KSZTAŁCENIU Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 roku w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego określa, że zawód opiekun medyczny od 1 września 2012 roku można zdobyć w Szkole Policealnej o jednorocznym cyklu kształcenia lub na kursie kwalifikacyjnym. Kwalifikacyjny kurs zawodowy to kurs prowadzony według programu nauczania uwzględniającego podstawę programową kształcenia w zawodach w zakresie jednej kwalifikacji. Minimalna liczba godzin kształcenia na tym kursie jest równa minimalnej liczbie godzin kształcenia zawodowego określonej w podstawie programowej kształcenia w zawodach dla danej kwalifikacji. W ramach różnych zawodów wyodrębniono poszczególne kwalifikacje, z których każda obejmuje określony zasób wiedzy, umiejętności zawodowych oraz kompetencji personalnych i społecznych, opisanych w podstawie programowej kształcenia w zawodach. Podmiot prowadzący kwalifikacyjny kurs zawodowy jest obowiązany uwzględnić w realizowanym na kursie programie nauczania wszystkie wskazane w podstawie programowej kształcenia w zawodach komponenty właściwe dla danej kwalifikacji. Ukończenie tego kursu umożliwia przystąpienie do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, w zakresie danej kwalifikacji, przeprowadzanego przez okręgową komisję egzaminacyjną. Osoba, która ukończy kwalifikacyjny kurs zawodowy i zda egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie w zakresie danej kwalifikacji, otrzymuje świadectwo potwierdzające kwalifikacje w zawodzie. Dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe w określonym zawodzie będzie mogła otrzymać osoba, która posiada poziom wykształcenia wymagany dla danego zawodu (odpowiednio wykształcenie zasadnicze zawodowe lub średnie) oraz zda egzaminy z zakresu wszystkich kwalifikacji wyodrębnionych w danym zawodzie, czyli posiada świadectwa potwierdzające uzyskanie kwalifikacji wyodrębnionych w danym zawodzie. Dla zawodu opiekun medyczny wyodrębniono jedną kwalifikację świadczenie usług opiekuńczych osobie chorej i niesamodzielnej. 6
Kwalifikacyjne kursy zawodowe mogą prowadzić: publiczne szkoły prowadzące kształcenie zawodowe w zakresie zawodów, w których kształcą; niepubliczne szkoły posiadające uprawnienia szkół publicznych, prowadzące kształcenie zawodowe w zakresie zawodów, w których kształcą; placówki kształcenia ustawicznego, placówki kształcenia praktycznego, ośrodki dokształcania i doskonalenia zawodowego; instytucje rynku pracy, o których mowa w art. 6 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415, z późn. zm.), prowadzące działalność edukacyjno-szkoleniową; podmioty prowadzące działalność oświatową na podstawie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. LITERATURA Talarska D., Wieczorkowska-Tobis K., i Szwałkiewicz E.: Opieka nad osobami przewlekle chorymi, w wieku podeszłym i niesamodzielnymi. PZWL 2010 Kędziora- Kornatowska K., Muszalik M.(red.): Kompendium pielęgnowania pacjentów w starszym wieku. CZELEJ Lublin 2007 Biercewicz M., Szewczyk M., Ślusarz R.:Pielęgniarstwo w geriatrii. Borgis W-wa 2006 CZASOPISMA: MEDI Forum Opieki Długoterminowej - kwartalnik Pełne artykuły z numerów archiwalnych przeczytasz na stronie www.seni.pl w E-czytelni, w zakładce "Dla profesjonalistów". Wspólne Tematy - pismo pracowników socjalnych, terapeutów, personelu pielęgniarskiego i opiekuńczego. Rehabilitacja w praktyce Poradnik, którego głównym zadaniem jest propagowanie techniki i technologii stosowanej w rehabilitacji, fizjoterapii, odnowie biologicznej, a także prezentacja nowatorskich procedur i ich przydatności w procesie diagnostycznym i terapeutycznym. Propaguje rozwiązania umożliwiające niepełnosprawnym aktywne uczestnictwo w życiu społecznym. Wspomaga proces zarządzania prywatnym i publicznym zakładem rehabilitacyjnym. Główne działy tematyczne: diagnostyka, kinezyterapia, fizykoterapia, masaż, odnowa biologiczna, fitness, nowe technologie, porady, prawo, zarządzanie. PRZYDATNE INFORMACJE Informacje na temat planów zatrudnieniowych pracodawców z województwa kujawskopomorskiego w zawodzie OPIEKUN MEDYCZNY 7
http://podlupa.wup.torun.pl/wp-content/uploads/2013/05/opiekun-medyczny.pdf Opracowała: Marzena Stanisławska- Mrugacz doradca zawodowy II stopnia WUP w Toruniu Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Toruniu Akceptował: Janusz Bokser data ostatniej aktualizacji: Toruń, maj 2013 rok. 8