Agenda czyli rozkład (od)lotu Joomla! Portal Informacyjny Wydziału IL R. Robert Gajewski Zespół Technologii Informacyjnych CMS co to jest i po co Joomla Współ-tworzenie portalu Edycja i przygotowanie artykułu Linki Pliki do pobrania Bibliografia i netografia CMS co to jest i po co? System zarządzania treścią (ang. Content Management System, CMS) aplikacja internetowa lub ich zestaw, pozwalająca na łatwe utworzenie serwisu WWW oraz jego późniejszą aktualizację i rozbudowę przez redakcyjny personel nietechniczny. Jak to się robi? Kształtowanie treści i sposobu ich prezentacji w serwisie zarządzanym przez CMS odbywa się za pomocą prostych w obsłudze interfejsów użytkownika, zazwyczaj w postaci stron WWW zawierających rozbudowane formularze i moduły. Podstawowe zadanie CMS Podstawowe zadanie platform CMS: oddzielenie treści (zawartości informacyjnej serwisu) od wyglądu (sposobu jej prezentacji). Wykorzystanie szablonów stron sprawia, że zmiana koncepcji graficznej całego serwisu sprowadza się do przygotowania i zamiany szablonu. Jak to działa? Po wprowadzeniu nowych informacji przez uprawnionego redaktora system przenosi je do bazy danych, jednocześnie wypełniając nimi odpowiednie miejsca na stronach WWW Proces publikacji w Internecie staje się prosty specjaliści mogą skoncentrować się na swojej pracy i korzystać ze swoich ulubionych aplikacji użytkowych 1
Joomla! Joomla! (swahili razem!, wymowa [dżumla]) rozprowadzany na zasadach wolnego oprogramowania system zarządzania treścią napisany w języku PHP, wykorzystujący bazę danych MySQL. Projekt Joomla! został założony przez zespół deweloperów Mambo, który w całości zrezygnował z dalszego rozwijania Mambo (produkt firmy Miro) Prawa dostępu System kontroli dostępu opiera się w Joomla! na podziale użytkowników na grupy wyodrębniane na podstawie dwóch kryteriów. praw dostępu do zasobów, zakresu uprawnień do operowania zasobami. Dwie struktury Wśród wszystkich użytkowników Joomla! wyodrębniamy dwie hierarchiczne struktury: z prawami powszechnymi, realizowanymi w ramach dostępu do strony frontowej [Public Frontend], z prawami administracyjnymi, realizowanymi w ramach dostępu do zaplecza [Administrator Backend], Analogia komputerowa Ten zasadniczy podział praw w Joomla! odpowiada znanemu z zarządzania systemami operacyjnymi komputerów podziałowi na: użytkowników [users], administratorów [root]. Kategorie użytkowników Użytkownicy (posiadający konta) podzieleni są na cztery kategorie: Zarejestrowani [Registered] Autorzy [Author], Redaktorzy [Editor], Wydawcy [Publisher], Inni prawo dostępu do strony frontowej, prawo przeglądania niektórych zasobów, prawo pobierania udostępnionych (niektórych) dokumentów, 2
Zarejestrowani prawo dostępu do strony frontowej, prawo przeglądania zasobów, prawo przesyłania informacji i materiałów, prawo wglądu do swojego konta i zmian w profilu, prawo pobierania udostępnionych dokumentów, Twórcy treści W grupie wszystkich użytkowników wyodrębniony jest węższy krąg - grupa współtwórców, uprawnionych do dodawania i modyfikowania treści. W tej grupie wyodrębnione są trzy kolejne kręgi: autorzy, redaktorzy, wydawcy. Wszyscy mają prawo dostępu tylko od strony frontowej. Autorzy Autorzy mają prawo: przesyłać materiały do wyznaczonych sekcji i kategorii artykułów, edytować swoje materiały, Redaktorzy Redaktorzy mają prawo: dodawać i redagować artykuły w wyznaczonych sekcjach i kategoriach oraz dodatkowo edytować (redagować) artykuły wszystkich innych autorów. Wydawcy Użytkownicy Wydawcy mają prawo: dodawać artykuły w każdej sekcji witryny, edytować (redagować) artykuły wszystkich innych autorów oraz dodatkowo decydować o opublikowaniu bądź zakończeniu publikacji każdego artykułu. 3
Struktura treści: sekcje Sekcje i komponenty kolekcje kategorii artykułów (sekcje) i innych materiałów (komponenty), myśl o nich jak o kontenerach, pojemnikach, pudełkach, w których grupujesz kategorie. Struktura treści: kategorie Kategorie kolekcje, zbiory pozycji zgrupowanych ze względu na jakieś kryterium - temat, rodzaj, typ; w kategorie porządkowane są artykuły oraz informacje gromadzone w komponentach, Struktura treści: pozycje Pozycje podstawowe, pojedyncze elementy treści: tekst artykułu, dokument w plikowni, odnośnik do strony WWW, adres e-mail, obraz w galerii, produkt w katalogu, itp. Na cebulkę Każda pozycja należy do jakiejś kategorii, a każda kategoria do sekcji lub komponentu. Kategoria nie może istnieć bez sekcji lub poza komponentem, W sekcji artykułów, a często także w komponencie musi być przynajmniej jedna kategoria! Rodzaje materiałów Materiał statyczny [static content] to taki materiał, którego treść pochodzi z jednego źródła, jest tylko odczytywana, istnieje w ustalonej wcześniej formie. Materiał dynamiczny czyli artykuł [content] to taki materiał, którego treść pochodzi z wielu źródeł, jest generowana, nie istnieje w formie ustalonej wcześniej. Współ-tworzenie portalu Informacje na portalu informacyjnych pochodzą z wielu źródeł, stąd w ich edycję będzie zaangażowanych wiele osób Artykuły Linki Pliki do pobrania 4
Artykuły Artykuły będą należeć do jednej z dwóch sekcji Wiadomości Struktura Wiadomości to bieżące informacje z życia jednostek i wydziału Struktura to informacje dotyczące jednostek pracowników i działalności Gdzie są artykuły? Artykuły należące do sekcji Wiadomości są wyświetlane: W odpowiednich pozycjach rozwijalnego menu Zbiorczo w Inne Wiadomości bieżące Wiadomości Logowanie Logowanie do portalu Inne Logowanie Należy podać konto i hasło dostępu do sieci wydziałowej Etapy tworzenia artykułu Dodanie artykułu przebiega w czterech podstawowych krokach Utworzenie nowego artykułu w prawej części w Menu użytkownika jest pozycja Dodaj artykuł. Redagowanie tytułu i tekstu artykułu (edytor Tiny zostanie omówiony oddzielnie) Określenie parametrów artykułu Zapisanie artykułu przycisk Zapisz. Przyciski TinyMCE Grafika pozwala na dodanie to tekstu grafiki, która musi zostać uprzednio przesłana na serwer. Podział strony pozwala na podział długiego artykułu na wiele części i automatyczne utworzenie spisu treści. Więcej pozwala na rozdzielenie artykułu na dwie części: wstępną, która będzie wyświetlana i rozwinięcie dostępne po naciśnięciu przycisku Więcej 5
Parametry artykułu Sekcje i kategorie Metadane Ważna uwaga! Napisany i zapisany artykuł nie ukazuje się natychmiast na portalu. Musi zostać poprawiony przez Redaktora i zatwierdzony przez Wydawcę. Autor artykułu po jego napisaniu a przed zatwierdzeniem nie ma do niego dostępu, więc zapisywanie pustego artykułu nie ma najmniejszego sensu! Poprawianie artykułów Kierownik Informacje o jednostce Kierownik ze zdjęciem Link do strony domowej Link do wiadomości Lista pracowników Predefiniowana tabelka, jednolita dla wszystkich jednostek, obligatoryjna do wypełnienia 6
Dodawanie zdjęcia Kolejne kroki Upload Browse wybór zdjęcia z lokalnego dysku Fotografia w formacie JPG musi mieć wymiary 120x160 Directory graficzny wybór katalogu docelowego wladze Upload Start Upload Insert Pracownicy Edycja tabeli Wstaw nową tabelę Właściwości wiersza Właściwości komórki Wstaw wiersz ponad danym Wstaw wiersz poniżej danego Skasuj dany wiersz Wstaw kolumnę na lewo od danej Wstaw kolumnę na prawo od danej Skasuj daną kolumnę Rozdziel połączone komórki Połącz zaznaczone komórki Właściwości wiersza Kolor tła wiersza Bieżący Parzyste Nieparzyste Wszystkie 7
Wybór koloru Właściwości komórki Bieżąca W wierszu Wszystkie Linki Linkownia Do pobrania Parametry pliku (1) 8
Parametry pliku (1.1) Nowy plik przycisk przeglądaj pozwala na wybór pliku z dysku lokalnego, który ma zostać przesłany na portal. Opcja ta jest realizowana przez standardowe okno wybierania pliku. Miniaturka przeglądaj pozwala na dodanie grafiki będącej miniaturką pliku; tej opcji nie będziemy wykorzystywać. Parametry pliku (1.2) Sugerowana lokalizacja autorzy nie mają tutaj zbyt wielkiego wyboru, umieszczają pliki w predefiniowanych katalogach. Nazwa pliku nazwa, która będzie wyświetlana na liście plików i będzie realizowała połączenie do pliku. Opis może być dodany z wykorzystaniem edytora TinyMCE Parametry (2) Uwagi końcowe Raczej nie będziemy opisywać plików ani ustalać warunków licencji. Autor proponujący plik jest już automatycznie zdefiniowany. Możemy dołączyć ikonę określającą rodzaj pliku wystarczy kliknąć na ikonę, nazwa odpowiedniego pliku pojawi się w polu ikona. Bibliografia Paweł Frankowski, Joomla! Ćwiczenia, Helion, 2007 Łukasz Sosna, Joomla! Darmowy system CMS, Nakom, 2006. Hagen Graf, Joomla! System zarządzania treścią, Helion, 2006 Paweł Frankowski, Marcin Szumański, Joomla! Podręcznik administratora systemu, Helion, 2008 Waldemar Howil, Joomla! 1.5. Szybki start, Helion 2008 Netografia Demo Joomla! PL Krok po kroku, http://www.demo.joomla.pl/content/sectio n/6/26/ Pomoc, http://www.pomoc.joomla.pl/ TinyMCE Home, http://tinymce.moxiecode.com/ 9