-2015- RAPORT Nr 1 dotyczący:



Podobne dokumenty
RAPORT Międzyzakładowej Organizacji Związkowej NSZZ Solidarność Pracowników Sądownictwa dotyczący:

REGULAMIN W SPRAWIE PRZEPROWADZANIA KONKURSU NA STANOWISKO ASYSTENTA SĘDZIEGO

OGŁOSZENIE O KONKURSIE NA STANOWISKO ASYSTENTA SĘDZIEGO W SĄDZIE OKRĘGOWYM W SZCZECINIE

USTAWA z dnia 2007 r. o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw

PREZES Szczecin, dnia 10 września 2013 r. SĄDU REJONOWEGO Szczecin Centrum w Szczecinie

aa... 7, a ;.. . s 1 sa 34A na podstawie art i art ustawy z dnia 28 stycznia 2016 roku - Prawo o

POSTANOWIENIE. SSN Kazimierz Klugiewicz (przewodniczący) SSN Andrzej Ryński (sprawozdawca) SSN Andrzej Stępka

PO V WO Wrocław, dnia 7 lipca 2017 roku OGŁOSZENIE O KONKURSIE NA STANOWISKO ASYSTENTA PROKURATORA W PROKURATURZE OKRĘGOWEJ WE WROCŁAWIU

P0TVW0S prokuraturze (Dz. U z 2017 roku, poz z późn. zm.)

USTAWA z dnia 18 grudnia 1998 r. o pracownikach sądów i prokuratury

UCHWAŁA NR 433/2018 KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA z dnia 11 października 2018 r.

Warszawa, dnia 24 listopada 2016 r. Poz. 1889

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Regulamin naboru kandydatów na stanowisko asystenta sędziego w Sądzie Rejonowym w Jaworznie

Adm /15 Sucha Beskidzka, dnia 13 kwietnia 2015r.

OPINIA KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA z dnia 11 marca 2010 r.

Ogłoszenie o konkursie na stanowisko asystenta prokuratora w Prokuraturze Okręgowej Warszawa-Praga w Warszawie

REGULAMIN WYNAGRADZANIA

Warszawa, dnia 19 grudnia 2016 r. Poz z dnia 13 grudnia 2016 r.

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

POSTANOWIENIE. SSN Romualda Spyt (przewodniczący) SSN Zbigniew Myszka (sprawozdawca) SSN Józef Iwulski

WŁADZA SĄDOWNICZA W RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Organizacja wymiaru sprawiedliwości

Zarządzenie Nr 69/09 Burmistrza Czechowic-Dziedzic. z dnia 28 maja 2009 r.

UCHWAŁA Z DNIA 19 LUTEGO 2003 R. I KZP 51/02

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Józef Iwulski (przewodniczący) SSN Zbigniew Myszka SSA Anna Szczepaniak-Cicha (sprawozdawca)

Spis treści. 1. Zagadnienia wstępne Tworzenie i wewnętrzna struktura sądów powszechnych III. Sądownictwo administracyjne...

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

ZARZĄDZENIE NR 91/11 WÓJTA GMINY WÓLKA. z dnia 12 grudnia 2011 r.

w dniach listopada 2012 roku

LKA /2013 P/13/151 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

USTAWA. z dnia 18 grudnia 1998 r. o pracownikach sądów i prokuratury. (Dz. U. z dnia 30 grudnia 1998 r.)

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Józef Iwulski (przewodniczący) SSN Dawid Miąsik (sprawozdawca) SSN Maciej Pacuda

USTAWA z dnia 9 maja 2007 r. o zmianie ustawy o pracownikach sądów i prokuratury

o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów wojskowych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 3236)

POSTANOWIENIE. Sygn. akt I UK 267/17. Dnia 17 kwietnia 2018 r. Sąd Najwyższy w składzie: SSN Halina Kiryło

MS ws. ustawy wprowadzającą europejskie standardy dojścia do urzędu sędziego (komunikat)

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Zarządzenie Nr 38/2009 Wójta Gminy w Bogorii z dnia

Ustawa o pracownikach sądów i prokuratury z dnia (Dz.U Nr 162, poz. 1125)

Wyrok z dnia 26 stycznia 2000 r. I PKN 490/99

USTAWA z dnia 1 lipca 2005 r. o Krajowym Centrum Szkolenia Kadr Sądów Powszechnych i Prokuratury 1)

z dnia 2018 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych

POSTANOWIENIE. SSN Bohdan Bieniek

USTAWA. z dnia 18 grudnia 1998 r. (Dz. U. z dnia 30 grudnia 1998 r.)

REGULMIN WYNAGRADZANIA DLA PRACOWNIKÓW ZATRUDNIONYCH W ADMINISTRACJI ZASOBÓW KOMUNALNYCH W PSZCZYNIE

UCHWAŁA NR 463/2018 KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA. z dnia 19 października 2018 r.

ZARZĄDZENIE NR 15/2017 KIEROWNIKA URZĘDU. z dnia 8 grudnia 2017 r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI. z dnia 30 marca 2010 r.

Ośrodek Badań, Studiów i Legislacji

ZARZĄDZENIE NR 55/2016 WÓJTA GMINY WĄDROŻE WIELKIE. z dnia 15 lipca 2016 r.

Wykonanie zarządzenie powierza się Sekretarzowi Gminy i Miasta Nowe Brzesko.

UCHWAŁA NR 415/2018 KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA z dnia 10 października 2018 r.

P R AWO KO N S T Y T U C Y J N E. SEMESTR LETNI 2018/2019 mgr Anna Kuchciak

POSTANOWIENIE. Sygn. akt I PZ 30/11. Dnia 6 grudnia 2011 r. Sąd Najwyższy w składzie :

REGULAMIN WYNAGRADZANIA PRACOWNIKÓW NIE BĘDĄCYCH NAUCZYCIELAMI ZATRUDNIONYCH W SZKOLE PODSTAWOWEJ WE WSZECHŚWIĘTEM

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Józef Iwulski (przewodniczący) SSN Jolanta Strusińska-Żukowska (sprawozdawca) SSA Piotr Prusinowski

POSTANOWIENIE. SSN Katarzyna Gonera (przewodniczący) SSN Jolanta Frańczak (sprawozdawca) SSN Romualda Spyt

Nowy wzór karty zgłoszenia kandydata na ławnika - Informacja dotycząca wyborów ławników w roku 2011

POSTANOWIENIE. Sygn. akt II UZ 56/13. Dnia 10 października 2013 r. Sąd Najwyższy w składzie:

Rozdział IV. Realizacja zadań nadzorczych

Zarządzenie Nr 59/2016. Starosty Nowodworskiego z dnia 17 listopada 2016 r.

REGULAMIN WYNAGRADZANIA. pracowników niebędących nauczycielami zatrudnionych. w Szkole Podstawowej w Starych Proboszczewicach

Wyrok z dnia 6 maja 1999 r. II UKN 427/98

Wyrok z dnia 30 marca 2000 r. II UKN 450/99

w dniach 6-9 marca 2012 roku

REGULAMIN WYNAGRADZANIA pracowników Urzędu Miejskiego w Pabianicach. Rozdział I Postanowienia ogólne

POSTANOWIENIE. SSN Zbigniew Myszka

Prokuratura Okręgowa w Koszalinie ul. Gen. Władysława Andersa 34A Koszalin

Wyrok z dnia 14 stycznia 2010 r. I PK 127/09

Wyrok z dnia 7 marca 2012 r. II BU 3/11

ZARZĄDZENIE NR 56/2009 BURMISTRZA MIASTA I GMINY ZŁOCIENIEC z dnia 04 maja 2009 r.

STANOWISKO RZĄDU wobec poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych (druk nr 3361)

POSTANOWIENIE. Sygn. akt II UZ 4/12. Dnia 15 marca 2012 r. Sąd Najwyższy w składzie :

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Zarządzenie nr 5/2016. Dyrektora Przedszkola Samorządowego w Kunicach. z dnia r.

PROPOZYCJA PROJEKTU PORZĄDKU OBRAD KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA. Wg wcześniejszego planu - w dniach 6-9 maja 2014 roku

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Wyrok z dnia 20 sierpnia 2002 r. II UKN 524/01

ROZPORZĄDZENIE PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. z dnia 22 marca 2011 r.

Postanowienie z dnia 7 kwietnia 2004 r. III KRS 2/04

Wyrok z dnia 6 listopada 1998 r. II UKN 121/98

Rozdział I Postanowienia ogólne 1.

Dz.U Nr 63 poz. 266 USTAWA. z dnia 14 czerwca 1991 r. o Krajowej Szkole Administracji Publicznej

Uchwała z dnia 29 września 2005 r. II UZP 10/05. Przewodniczący SSN Jerzy Kuźniar (sprawozdawca), Sędziowie SN: Beata Gudowska, Andrzej Wróbel.

REGULAMIN WYNAGRADZANIA pracowników niepedagogicznych Gimnazjum im. Cypriana Kamila Norwida w Stanisławowie

WŁADZA SĄDOWNICZA. PRAWO KONSTYTUCYJNE SEMESTR LETNI 2014/2015 mgr Anna Kuchciak

ZARZĄDZENIE Nr 21B/2013 Wójta Gminy Ostróda z dnia 1 marca 2013 r.

REGULAMIN WYNAGRADZANIA PRACOWNIKÓW URZĘDU MIASTA STAROGARD GDAŃSKI I. PRZEPISY WSTĘPNE

Warszawa, dnia 9 listopada 2012 r. Poz OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. z dnia 13 września 2012 r.

13. Sąd Najwyższy. Sąd Najwyższy: Ustawa z r. o Sądzie Najwyższym (Dz. U. Nr 240, poz ze zm.)

ZARZĄDZENIE NR 18/2009 WÓJTA GMINY STARY LUBOTYŃ z dnia 13 maja 2009 r.

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Jerzy Kuźniar (przewodniczący) SSN Krzysztof Staryk (sprawozdawca) SSN Zbigniew Korzeniowski

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Szanowna Pani Marszałek. Przekazuję przyjęte przez Radę Ministrów stanowisko wobec poselskiego projektu ustawy:

Pani. Maria Teresa Romer

Wyrok z dnia 5 lutego 1998 r. I PKN 510/97

KARTA ZGŁOSZENIA KANDYDATA NA WOLNE STANOWISKO SĘDZIOWSKIE W WOJEWÓDZKIM SĄDZIE ADMINISTRACYJNYM

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Paweł Księżak (przewodniczący) SSN Tomasz Demendecki (sprawozdawca) SSN Jacek Widło

Transkrypt:

STOWARZYSZENIE FENIX I PRAWO -2015- RAPORT Nr 1 dotyczący: dysproporcji w wynagrodzeniach zasadniczych asystentów sędziego zatrudnionych w sądach powszechnych na przykładzie: sądów apelacji warszawskiej. Opracowanie: Waldemar Urbanowicz Przedstawiciel Stowarzyszenia Fenix i Prawo Piotr Karwacki Pełnomocnik Stowarzyszenia Fenix i Prawo 1

1. Wstęp: Celem niniejszego raportu jest zdiagnozowanie i wstępne opisanie negatywnego zjawiska jakim są dysproporcje płacowe w zakresie wynagrodzeń zasadniczych w grupie zawodowej asystentów sędziów zatrudnionych w sądownictwie powszechnym. Ponadto jego zadaniem jest również zwrócenie uwagi opinii publicznej, Rządu w tym Ministerstwa Sprawiedliwości oraz Parlamentu na podstawowy problem jaki dotyka grupę zawodową asystentów sędziów, a jakim jest nierówność w ich wynagradzaniu. Zaznaczenia wymaga, że w ostatnich latach organizacje społeczne działające w obszarze wymiaru sprawiedliwości wielokrotnie zgłaszały przedstawicielom władzy wykonawczej oraz przedstawicielom władzy ustawodawczej występowanie tego negatywnego zjawiska w sądach powszechnych. Jednak pomimo licznych apeli środowiska nie zostały dotychczas podjęte żadne systemowe prace, które wyeliminowałyby to negatywne społecznie zjawisko. Na gruncie niniejszego raportu postaramy się: ustalić genezę problemu - tj. zdiagnozować przyczyny występowania zjawiska dysproporcji płacowych w grupie zawodowej asystentów sędziów zatrudnionych w sądownictwie powszechnym oraz zagrożenia wynikające z istniejącej sytuacji; przedstawimy przykłady dokumentujące faktyczne występowanie zjawiska dysproporcji w oparciu o informacje uzyskane z sądów w apelacji warszawskiej; podejmiemy rozważania nad kierunkiem zmian jakie powinny nastąpić, a które przełożą się na stopniowe zniwelowanie zjawiska dysproporcji płacowych w grupie zawodowej asystentów sędziów w apelacji warszawskiej. 2. Kim jest asystent sędziego? Niniejszy raport dla jego pełnego zrozumienia wymaga w pierwszej kolejności bezwzględnego wyjaśnienia kim jest asystent sędziego oraz jakie są jego zadania w strukturze sądownictwa powszechnego. 2.1.Geneza instytucji: Instytucja asystentów sędziów, wprowadzona została do polskiego systemu prawnego ustawą z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070 z późn. zm.). W uzasadnieniu projektu wskazano między innymi, że asystenci sędziów są nową kategorią wysoko wykwalifikowanych pracowników z wykształceniem prawniczym, powołanymi do czynności pomocniczych w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości. Zaznaczenia wymaga, iż w związku z wejściem w życie Ustawy z dnia 18 sierpnia 2011r. o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2011.203.1192) w sądownictwie powszechnym nastąpił podział w ramach struktury zarządzania sądami powszechnymi i powierzenia jej prezesom w ramach pionu orzeczniczego oraz dyrektorom w ramach 2

piony wspomagającego. Asystent sędziego w tych realiach został umiejscowiony obok sędziów oraz referendarzy sądowych w pionie orzeczniczym podległym prezesowi sądu. 2.3.Wymogi kwalifikacyjne Instytucję asystenta sędziego aktualnie regulują przepisy art. 155 155e ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U.2015.133 j.t.). Do niedawna, aby starać się o zatrudnienie w charakterze asystenta sędziego należało legitymować się ukończeniem aplikacji ogólnej prowadzonej przez Krajową Szkołę Sądownictwa i Prokuratury lub zdanym egzaminem sędziowskim lub prokuratorskim albo ukończeniem aplikacji notarialnej, adwokackiej lub radcowskiej i złożeniem odpowiedniego egzaminu. Z dniem 8 lipca 2013 r., w odpowiedzi na braki kadrowe w grupie zawodowej asystentów sędziów, nastąpiła deregulacja tego zawodu. Ustawa Prawo o ustroju sądów powszechnych w brzmieniu obecnym określa, że asystentem sędziego może zostać ten, kto: 1) jest obywatelem Rzeczypospolitej Polskiej i korzysta z pełni praw cywilnych i obywatelski; 2) jest nieskazitelnego charakteru; 3) ukończył wyższe studia prawnicze w Polsce i uzyskał tytuł magistra lub zagraniczne uznane w Polsce; 4) ukończył 24 lata. Kandydat do zatrudnienia na stanowisku asystenta sędziego wyłaniany jest w drodze konkursu, składającego się z trzech etapów: 1) etapu pierwszego wstępnej weryfikacji zgłoszeń kandydatów pod kątem spełnienia wymogów formalnych przystąpienia do konkursu; 2) etapu drugiego testu obejmującego 36 pytań z zakresu prawa cywilnego i karnego oraz postępowania cywilnego i karnego oraz z pracy pisemnej na jeden z dwóch tematów z zakresu prawa cywilnego i prawa karnego, wybrany przez kandydata; 3) etapu trzeciego rozmowy kwalifikacyjnej. Do trzeciego etapu konkursu dopuszczani są kandydaci, którzy uzyskali dotychczas co najmniej 29 punktów, w tym co najmniej trzy punkty z pracy pisemnej. Podczas trzeciego etapu konkursu komisja sprawdza predyspozycje kandydata do wykonywania zawodu asystenta sędziego i ocenia je w skali od 0 do 9 punktów. Szczegółowy przebieg postępowania konkursowego został określony w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 października 2013 r. w sprawie przeprowadzania konkursu na stanowisko asystenta sędziego (Dz. U. 2013 poz. 1228). W okresie pierwszych dwóch lat pracy asystent sędziego sądu powszechnego odbywa staż asystencki organizowany przez prezesa sądu apelacyjnego. Wymóg odbycia stażu pojawił się wraz z nowelizacją ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych w lipcu 2013 r. Jego celem jest teoretyczne i praktyczne przygotowanie do wykonywania czynności asystenta sędziego. Jednocześnie w ustawie zastrzeżono, iż do czasu ukończenia stażu asystenckiego asystenta sędziego zatrudnia się na podstawie umowy o pracę na czas określony, z możliwością jej wcześniejszego rozwiązania za dwutygodniowym wypowiedzeniem. W zależności od długości stażu pracy, po stronie osób zatrudnionych jako asystenci sędziów, kształtują się określone uprawnienia zawodowe. Asystent sędziego po przepracowaniu pięciu lat na tym stanowisku może przystąpić do egzaminu sędziowskiego. Z kolei asystent sędziego, który ukończył aplikację ogólną prowadzoną przez Krajową Szkołę Sądownictwa i Prokuratury lub złożył 3

egzamin notarialny, adwokacki lub radcowski może przystąpić do egzaminu sędziowskiego po przepracowaniu czterech lat na stanowisku asystenta sędziego lub referendarza sądowego. Nadto, asystent sędziego po przepracowaniu określonej liczby lat na tym stanowisku, może przystąpić do egzaminów korporacyjnych, na zasadach przewidzianych w ustawach regulujących wykonywanie poszczególnych zawodów prawniczych. Wspomnieć trzeba, że asystenci sędziów zatrudniani się również w Sądzie Najwyższym i Trybunale Konstytucyjnym. Stanowiska te obejmują osoby posiadające bardzo wysokie kwalifikacje merytoryczne, niejednokrotnie legitymujące się tytułem naukowym doktora nauk prawnych. 2.4.Zakres czynności i obowiązków. Zakres czynności asystentów określony jest rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 8 listopada 2012r. w sprawie czynności asystentów sędziów (Dz. U. z dnia 19 listopada 2012 r.). Zgodnie z jego treścią asystent sędziego: ( 2. 1) Na zlecenie sędziego i pod jego kierunkiem asystent sędziego sporządza projekty zarządzeń, orzeczeń lub ich uzasadnień; ( 2.2) Na zlecenie sędziego asystent sędziego samodzielnie: 1) dokonuje analizy akt sprawy we wskazanym zakresie; 2) kontroluje stan spraw odroczonych, zawieszonych lub oczekujących na podjęcie czynności przez sędziego albo sąd; 3) zwraca się do osób i instytucji o nadesłanie informacji lub dokumentów niezbędnych do przygotowania sprawy do rozpoznania; 4) sporządza odpowiedzi na pisma niebędące pismami procesowymi; 5) gromadzi, we wskazanym zakresie, orzecznictwo i literaturę przydatne do rozpoznawania spraw lub wykonywania innych zadań powierzonych sędziom w danym wydziale; ( 3) W uzasadnionych wypadkach, jeżeli wymagają tego zasady sprawności, racjonalności lub ekonomicznego i szybkiego działania, sędzia może zlecić asystentowi sędziego także wykonanie innych czynności, niezbędnych do przygotowania spraw sądowych do rozpoznania. ( 3. 1) Termin wykonania czynności określa zlecający ją sędzia. ( 3.2) W przypadkach wykonywania czynności wskazanych w 2 ust. 2 pkt 1 i 2 asystent sędziego w zakreślonym terminie przedstawia sędziemu wyniki analizy akt lub podjętych czynności, a jeżeli stan sprawy wymaga podjęcia czynności przez sędziego albo sąd - przedstawia akta sprawy wraz z projektem zarządzenia lub orzeczenia; ( 3.3) W przypadku wykonywania czynności wskazanych w 2 ust. 2 pkt 3 asystent sędziego powołuje się w treści swych wystąpień na upoważnienie sędziego. 2.4.Wynagrodzenie asystentów sędziów. Zasady wynagradzania asystentów sędziów w zakresie podstawowym uregulowane zostały w 4 art.155 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U.2015.133 j.t.), w myśl którego - Asystentowi sędziego przysługuje wynagrodzenie zasadnicze. Poza wynagrodzeniem zasadniczym asystentowi sędziego przysługuje dodatek za wieloletnią pracę, nagrody jubileuszowe oraz jednorazowa odprawa w razie ustania stosunku pracy w związku z przejściem na rentę z tytułu niezdolności do pracy lub emeryturę, na zasadach określonych w przepisach o pracownikach sądów i prokuratury. Na zasadach określonych w przepisach o 4

pracownikach sądów i prokuratury asystentowi sędziego mogą być przyznane: 1) dodatek specjalny z tytułu okresowego zwiększenia obowiązków lub powierzenia dodatkowych zadań; 2) nagrody za szczególne osiągnięcia w pracy zawodowej. Natomiast zgodnie z 6 w/w ustawy Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, wysokość wynagrodzenia zasadniczego asystentów sędziów, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter czynności wykonywanych przez asystentów sędziów oraz poziom wynagrodzeń urzędników sądów. Jak wynika z Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 11 kwietnia 2012r. w sprawie wynagrodzenia zasadniczego asystentów sędziów (Dz. U. z dnia 17 kwietnia 2012 r.) ( 2) Wynagrodzenie zasadnicze asystentów sędziów ustalone jest w wysokości od 2.675 złotych do 3.824 złotych. 3. Geneza problemu: Dokonując analizy regulacji prawnych dotyczących zasad wynagradzania asystentów zważyć należy, iż powyższe akty wydawane przez Ministra Sprawiedliwości stanowią jedyną podstawę do określania wynagrodzeń tej grupy zawodowej. Przy tym na gruncie w/w przepisów nie określono w sposób systemowy zasad ustalania wynagrodzenia w oparciu o istniejące widełki. Wskutek nieprecyzyjności w/w aktów prawnych - w sądownictwie powszechnym wystąpiło zjawisko znaczących dysproporcji płacowych pomiędzy osobami zatrudnionymi w grupie zawodowej asystentów sędziów. Podstawą istnienia problemu dysproporcji jest okoliczność, iż pracodawcy odpowiedzialni za kształtowanie wysokości płac w poszczególnych jednostkach organizacyjnych nie dysponowały danymi o wynagrodzeniach asystentów sędziów z innych jednostek organizacyjnych na terenie kraju i wskutek braku stosownego nadzoru administracyjnego ze strony Ministra Sprawiedliwości, kształtowali płace uwarunkowując je od aktualnej sytuacji budżetowej jednostki. Spowodowało to, iż jednostki z wyższym wskaźnikiem etatyzacji oraz posiadające więcej środków w obszarze wynagrodzeń osobowych miały zdolność do prawidłowego ukształtowania wysokości płac - odmiennie niż jednostki o niższych wskaźnikach etatyzacji. Podnieść należy, że zjawisko dysproporcji płacowych obserwowane jest zarówno pomiędzy asystentami sędziego zatrudnionymi w tej samej jednostce organizacyjnej jak również pomiędzy asystentami sędziów zatrudnionymi w różnych jednostkach sądownictwa powszechnego w obszarze apelacji. Przy tym nie ma jakiejkolwiek podstawy prawnej do różnicowania wynagrodzeń pracowników zatrudnionych w tej grupie zawodowej w związku z ich zatrudnieniem w innym sądzie z uwagi na okoliczność, iż przepisy o wynagrodzeniach są identyczne dla wszystkich asystentów sędziów. Ponadto zakres czynności i obowiązków 5

wykonywanych przez asystentów sędziów z sądu A jest tożsamy z zakresem czynności asystentów sędziów z sądu B. Pomimo licznych apeli kierowanych do Ministra Sprawiedliwości oraz Ministerstwa Sprawiedliwości (tj. organów nadzorujących sądownictwo powszechne) między innymi o doprecyzowanie i uszczegółowienie przepisów w zakresie dokładnego określenia zasad kształtowania wynagrodzeń asystentów sędziów, jak też wniosków o przeprowadzenie kontroli w obszarze płac w celu zweryfikowania zgłaszanych przez organizacje społeczne nierówności płacowych w sądownictwie powszechnym uprawnione do tego organy nie podjęły zdecydowanych działań zmierzających do zniwelowania zjawiska dysproporcji. Wprawdzie pismem DB-III-311-110/13 z dnia 09.05.2013 Minister Sprawiedliwości zobowiązał dyrektorów sądów apelacyjnych do ukształtowania w apelacjach jednolitej struktury wynagrodzeń osób wykonujących jednakową pracę w różnych sądach, jak też pismem DB-III-061-3/14 z dnia 16.01.2014 Ministerstwo Sprawiedliwości poinformowało, że: Dyrektorzy sądów apelacyjnych, dążąc do ukształtowania jednolitej struktury wynagrodzeń osób wykonujących jednakową pracę w różnych sądach, podjęli działania w kierunku pozyskania szczegółowych informacji w zakresie wysokości wynagrodzeń w grupie urzędników i pozostałych pracowników. Przedstawiając powyższe informujemy, że w najbliższym czasie w Ministerstwie Sprawiedliwości odbędzie się poświęcona przedmiotowemu zagadnieniu narada z prezesami i dyrektorami sądów apelacyjnych. - to jednak działania władzy wykonawczej przy skali zjawiska uznać należy za niewystarczające. Jednocześnie Ministerstwo Sprawiedliwości pozostało obojętne nie tylko na uwagi zgłaszane przez partnerów społecznych ale również nie podejmuje zdecydowanych działań nawet na wezwanie Sejmowej Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, która na posiedzeniu w dniu 18 kwietnia 2013 r. wydała dezyderat skierowany do Ministra Sprawiedliwości i Ministra Finansów w sprawie stworzenia czytelnych zasad wynagradzania i awansu zawodowego pracowników prokuratury i sądownictwa. Niezależnie od powyższego faktyczne występowanie zjawiska dysproporcji płacowych w sądownictwie powszechnym poza oczywistym naruszaniem zasad równego traktowania w zatrudnieniu wpływa również negatywnie na wizerunek sądownictwa powszechnego. Uszczegóławiając powyższa tezę zaobserwować można, iż pierwszym z zagrożeń jakie powoduje naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu jest powstanie uprawnienia do skierowania stosownych wystąpień do Państwowej Inspekcji Pracy o przeprowadzenie kontroli, jak też po stronie pracowników powstaje uprawnienie do występowania przeciwko pracodawcom z pozwami przeciwdziałającymi dyskryminacji 6

płacowej. Drugim natomiast z zagrożeń, które w swoich skutkach jest dużo donioślejsze - jest utrata wizerunku i zaufania publicznego przez sądownictwo. Podsumowując powyższe bezspornym jest, iż odpowiedzialność za istniejący stan rzeczy ponosi Minister Sprawiedliwości jako organu prawotwórczy oraz organu uprawniony do administracyjnego nadzoru nad sądownictwem powszechnym. Kierowanie odpowiedzialności na inne podmioty wydaje się w tej sytuacji nieuprawnione z racji jednoznacznej dyspozycji art. 9 w zw. z art.8 Ustawy z dnia 27 lipca 2001 roku Prawo o ustroju sądów powszechnych. 4. Przykłady dokumentujące faktyczne występowanie zjawiska dysproporcji na przykładzie sądów w apelacji warszawskiej. W okresie I kwartału 2015r. do wszystkich sądów na terenie apelacji warszawskiej skierowano wystąpienie o udostępnienie informacji publicznej w następującym zakresie: wnoszę o przekazanie informacji o wysokości wynagrodzeń zasadniczych (bez uwzględnienia w informacji dodatku stażowego, premii, innych dodatków, dodatkowego wynagrodzenia rocznego itp.) wszystkich asystentów sędziów zatrudnionych w jednostce organizacyjnej w roku 2015 - stan na dzień 1 stycznia 2015r.. Proszę o przekazanie informacji z pominięciem danych osobowych. Jednocześnie wnoszę o przekazanie informacji pełnej dotyczącej każdego z asystentów sędziów bez jej uśredniania. Wnoszę o przekazanie informacji o wysokości wynagrodzeń w formie listy lub tabeli. Wnoszę o wskazanie formy zatrudnienia (umowa o pracę na czas nieokreślony, określony, zastępstwo, umowa o dzieło, umowa zlecenie, zatrudnienie przez agencję pracy tymczasowej itd.) oraz wymiar etatu. Szczególnego zaznaczenia wymaga, iż jedynie część sądów odpowiedziało na zapytanie w przewidzianym ustawowo terminie. Wystąpiły również przypadki odmowy udostępnienia informacji publicznej w żądanym zakresie co skutkowało skierowaniem odwołań do sądów wyższych instancji (jako organu wyższego stopnia) oraz wystąpieniem ze skargami do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. W konsekwencji podjętych czynności odwoławczych i skargowych finalnie do dnia 1 kwietnia 2015 roku - uzyskaliśmy dane z następujących sądów z obszaru apelacji warszawskiej: Sąd Apelacyjny w Warszawie - I LP. STANOWISKO NAJNIŻSZE asystent sędziego 3650 3832 182 7

Szczegółowe dane załącznik Nr 1 Sąd Okręgowy w Warszawie - II LP. STANOWISKO NAJNIŻSZE 1. asystent sędziego 3013 3450 437 Szczegółowe dane załącznik Nr 2 Sąd Rejonowy w Grodzisku Mazowieckim - III LP. STANOWISKO NAJNIŻSZE 1. asystent sędziego 2675 3250 575 Szczegółowe dane załącznik Nr 3 Sąd Rejonowy w Piasecznie IV LP. STANOWISKO NAJNIŻSZE 1. asystent sędziego 2675 3400 725 Szczegółowe dane załącznik Nr 4 Sąd Rejonowy w Pruszkowie V LP. STANOWISKO NAJNIŻSZE 1. asystent sędziego 2700 3600 900 Szczegółowe dane załącznik Nr 5 Sąd Rejonowy dla Warszawy-Mokotowa VI LP. STANOWISKO NAJNIŻSZE 1. asystent sędziego 2940 3297 357 8

Szczegółowe dane załącznik Nr 6 Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy - VII LP. STANOWISKO NAJNIŻSZE 1. asystent sędziego 2900 3297,65 397,65 Szczegółowe dane załącznik Nr 7 Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia - VIII LP. STANOWISKO NAJNIŻSZE 1. asystent sędziego 3050 3300 250 Szczegółowe dane załącznik Nr 8 Sąd Rejonowy dla Warszawy-Woli - IX LP. STANOWISKO NAJNIŻSZE 1. asystent sędziego 2700 3297,65 597,65 Szczegółowe dane załącznik Nr 9 Sąd Rejonowy dla Warszawy-Żoliborza - X LP. STANOWISKO NAJNIŻSZE 1. asystent sędziego 2900 3297,65 397,65 Szczegółowe dane załącznik Nr 10 Sąd Okręgowy Warszawa-Praga - XI LP. STANOWISKO NAJNIŻSZE 9

1. asystent sędziego 2900-3000 3400 400-500 Szczegółowe dane załącznik Nr 11 Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Południe XII LP. STANOWISKO NAJNIŻSZE 1. asystent sędziego 3000 3500 500 Szczegółowe dane załącznik Nr 12 Sąd Rejonowy dla Pragi-Północ - XIII LP. STANOWISKO NAJNIŻSZE 1. asystent sędziego 2700-3000 3500 500-800 Szczegółowe dane załącznik Nr 13 Sąd Rejonowy w Wołominie XIV LP. STANOWISKO NAJNIŻSZE 1. asystent sędziego 2700 3356 656 Szczegółowe dane załącznik Nr 14 Sąd Rejonowy w Otwocku - XV LP. STANOWISKO NAJNIŻSZE 1. asystent sędziego 2675 3500 825 Szczegółowe dane załącznik Nr 15 Sąd Rejonowy w Nowym Dworze Mazowieckim - XVI 10

LP. STANOWISKO NAJNIŻSZE asystent sędziego 3200 3265,53 65,53 Szczegółowe dane załącznik Nr 16 Sąd Rejonowy w Legionowie XVII LP. STANOWISKO NAJNIŻSZE asystent sędziego 2900 3297,65 397,65 Szczegółowe dane załącznik Nr 17 apelacja warszawska: L.P. Stanowisko Wynagrodzenie najniższe Wynagrodzenie najwyższe Różnica 1. Asystent sędziego 2675 3832 1157 5.Podsumowanie raportu. Wskazania wymaga, iż już podstawowa analiza danych źródłowych uzyskanych w trybie dostępu do informacji publicznej pozwala na zajęcie stanowiska, iż w sądownictwie powszechnym występują znaczące dysproporcje w zakresie płac zasadniczych w grupie zawodowej asystentów sędziów zarówno na poziomie tej samej jednostki organizacyjnej, jak też pomiędzy różnymi sądami w tej samej apelacji. Tym samym okoliczność występowania zjawiska dysproporcji płacowych została potwierdzona. Jednocześnie po stronie zewnętrznych komentatorów mogą pojawić się próby podważenia raportu poprzez postawienie zarzutu, iż dane o wynagrodzeniach bez skorelowania ich z faktycznymi zakresami obowiązków pracowników zatrudnionych na stanowiskach asystentów sędziów nie dają podstaw do formułowania wniosków o występowaniu dysproporcji. Ten zarzut jednak nie znajduje uzasadnienia w konfrontacji z okolicznością, iż asystenci wykonują niemal identyczne czynności w każdym z sądów - z uwagi na obowiązujące ich przepisy wykonawcze, które samoistnie kształtują zakres obowiązków. Tym samym różnicowanie płacowe asystentów sędziów stanowi faktyczne i bezsporne naruszenie Kodeksu Pracy. Porównanie wysokości wynagrodzeń zasadniczych asystentów sędziów w sądach apelacji warszawskiej w ujęciu netto (tzw. na rękę): 11

apelacja warszawska: L.P. Stanowisko Wynagrodzenie najniższe Wynagrodzenie najwyższe Różnica (netto) (netto) (netto) 2. Asystent sędziego 1930,51 2736,04 805,53 Wyjaśnienie do wyliczenia: Wyliczenia netto przygotowano przy uwzględnieniu następujących danych: wynagrodzenie brutto wynikające z danych uzyskanych w trybie informacji publicznej; kwota zmniejszająca podatek (111,25 zł); składka emerytalna: (9.76%); składka rentowa: (1.5%); składka chorobowa: (2.45%); składki na ubezpieczenia społeczne; składka na ubezpieczenie zdrowotne: (9%); składka na ubezpieczenie zdrowotne podlegająca odliczeniu: (7.75%); koszty uzyskania przychodu; podstawa obliczenia zaliczki; zaliczka na podatek: (18%); zaliczka do urzędu skarbowego. Przedmiotowy raport skierowany zostanie do wiadomości: Ministra Sprawiedliwości; Krajowej Rady Sądownictwa; Sejmowej Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka; Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka; mediów. Kontakt dla prasy w sprawie raportu: e-mail: waldemarurbanowicz@wp.pl telefon: 792488791 adres: Stowarzyszenie Fenix i Prawo Legionowo, 05-119 ul. Zegrzyńska 83/1 12