Gierałtowice 19.09.2011. Konwent Burmistrzów i Wójtów Śląskiego Związku Gmin i Powiatów

Gierałtowice 19.09.2011 Konwent Burmistrzów i Wójtów Śląskiego Związku Gmin i Powiatów

Konwent Burmistrzów i wójtów Śląskiego Związku Gmin i Powiatów Platforma Innowacyjna gmina wiejska J. Bargiel wójt gminy Gierałtowice Gierałtowice 19.09.2011

Platforma IGW: założenia i cele 7.11.2007 odbyło się w Urzędzie Gminy Gierałtowice seminarium Trendy Telekomunikacja, Bioenergia, praktyczne aplikacje w gminach. Spotkaniu przewodniczył prof. Dr hab. Inż. Jan Popczyk z Politechniki Śląskiej w Gliwicach. Profesor Popczyk jest inicjatorem tworzenia szerokiej platformy IGW dla wspomagania nowatorskich inicjatyw w dziedzinie gminnej energetyki zrównoważonej i gminnej e-infrastruktury, m.in. poprzez wykorzystanie środków unijnych. W spotkaniu uczestniczyło kilkanaście gmin z terenu powiatu gliwickiego, województwa małopolskiego i podkarpackiego oraz zaprzyjaźnione z gminą Gierałtowice gminy Zagórz i Kleszczów. W seminarium uczestniczyli również przedstawiciele firm: Agrogaz, Biogazownie Polskie, ZEW Niedzica, Arreks Kleszczów, PKG, Bioenergia ESP, INCOM Systemy Informatyczne. Spotkanie zakończyło się podpisaniem Porozumienia Gmin i ustaleniem ram dalszej współpracy.

Spotkania cykliczne w latach 2008-2010: Kleszczów Zagórz Gierałtowice Łapsze Niżne Katowice Gierałtowice Kleszczów Następni członkowie: Stryków Tarnowo Podgórne Kobiernice

Działania IGW (merytoryczne) wymiana doświadczeń w zakresie innowacyjnej energetyki odnawialnej przygotowanie pilotażowych projektów demonstracyjnych innowacyjnej energetyki odnawialnej przygotowanie studium wykonalności oraz wniosków aplikacyjnych do funduszy unijnych (RPO, PROW, PO Innowacyjna Gospodarka, Siódmy Program Ramowy, EOG) realizacja pilotażowych projektów udział w klastrze 3x20 oraz międzynarodowej sieci gminy energetycznych

Ustawy energetyczne dla samorządów i związane z nimi działania energetyczne. Ustawa o samorządzie terytorialnym (stałe podwyższanie jakości życia mieszkańców) Ustawa o planowaniu przestrzennym (miejscowe plany zagospodarowania) Ustawa prawo energetyczne (dostarczanie ciepła, energii elektrycznej i gazu) Ustawa o zarządzaniu kryzysowym (odbudowa infrastruktury krytycznej, zabezpieczenie funkcjonowania urzędu gminy oraz ważnych obiektów komunalnych w sytuacjach kryzysowych) Ustawa o efektywności energetycznej (racjonalizacja wytwarzania i zużycia ciepła oraz energii elektrycznej) Ustawa o ochronie środowiska (realizacja pakietu 3x20, programy czyste powietrze i woda, zagospodarowanie odpadów)

Ustawa prawo energetyczne (dostarczanie ciepła, energii elektrycznej i gazu) Ustawa o zarządzaniu kryzysowym (odbudowa infrastruktury krytycznej, zabezpieczenie funkcjonowania urzędu gminy oraz ważnych obiektów komunalnych w sytuacjach kryzysowych) W latach 2010 i 2011 obserwuje się w dalszym ciągu negatywne tendencje w utrzymaniu na odpowiednim poziomie mocy dyspozycyjnych elektrowni jak również ubytków mocy. Tendencje te utrzymują się zarówno w okresie szczytu zimowego jak również w okresie doliny letniej. Szczególnie niekorzystne zjawiska występują w okresach letnich w których wzrostowi mocy wyłączanej do remontów planowych towarzyszy jednocześnie wzrost zapotrzebowania. Potwierdzają to przykładowe wykresy dobowe mocy dyspozycyjnych i obciążeń w krajowym systemie elektroenergetycznym. Szczególnie trudne warunki zdarzają się w okresach letnich. Wiąże się to dodatkowo z okresem burzowym w którym to okresie występują liczne awarie sieciowe pogarszające niezawodność zasilania wielu ważnych odbiorców energii elektrycznej.

Wykres dobowy mocy dyspozycyjnych oraz ubytków mocy w styczniu 2010

Wykres dobowy mocy dyspozycyjnych oraz ubytków mocy w lipcu 2010

Działania oddolne gmin w dziedzinie poprawy bezpieczeństwa energetycznego poprzez łagodzenie skutków deficytów mocy w KSE. Przez działania oddolne rozumie się działania na styku sektora energetycznego oraz jednostek samorządu terytorialnego. Wspólny zakres działań obejmuje: zaopatrzenie gmin w media energetyczne tj. ciepło, prąd, gaz (ustawa prawo energetyczne), odbudowę tzw. infrastruktury krytycznej (ustawa o zarządzaniu kryzysowym), ochronę środowiska naturalnego (traktaty i konwencje klimatyczne), wdrożenie nowych technologii energetycznych (efektywność energetyczna)

Pozwalają one na prowadzenie działań ograniczających potencjalny deficyt mocy i energii w sytuacjach kryzysowych krótko i długoterminowych. W większości polskich gmin, których jest ponad 2000, funkcjonują tysiące kotłowni zasilanych różnymi mediami energetycznymi. Gminy są żywotnie zainteresowane współdziałaniem z energetyką zawodową w następujących przedsięwzięciach: w budowie lokalnych zdecentralizowanych źródeł ko generacyjnych, w wytypowaniu tzw. wysp energetycznych w fazie zarządzania kryzysowego oraz potencjalnego deficytu we współpracy przy ograniczaniu zapotrzebowania odbiorców komunalnych w czasie deficytu mocy energii (stopnie ograniczeń). Praktycznie oznacza to wymianę nadwyżek energii z siecią energetyki zawodowej w stanach normalnych i awaryjnych. W stanach awaryjnych oznacza to również wspólne wydzielenie tzw. wysp energetycznych lub też zaniżenie zapotrzebowania przez wytypowane wspólnie w gminach odbiory komunalne oraz wybrane obszary w sieci niskiego napięcia. W latach 2006-2010 występowały ograniczenia w dostawie energii elektrycznej z przyczyn pogodowych oraz sezonowych (rys. 5). Szacuje się że współpraca jednostek samorządu terytorialnego oraz energetyki zawodowej pozwoliłaby opanować deficyt mocy rzędu 2-3 tyś. MW.

Rys. 5 Ograniczenia w dostawach energii elektrycznej w poszczególnych miesiącach lat 2006-2010

Infrastruktura krytyczna Systemy oraz wchodzące w ich skład powiązane ze sobą funkcjonalne obiekty, w tym obiekty budowlane, urządzenia, instalacje, usługi kluczowe dla bezpieczeństwa państwa i jego obywateli oraz służące zapewnieniu sprawnego funkcjonowania organów administracji publicznej, a także instytucji i przedsiębiorców. Infrastruktura krytyczna obejmuje systemy: a) zaopatrzenia w energię i paliwa, b) łączności i sieci teleinformatycznych, c) finansowe, d) zaopatrzenia w żywność i wodę, e) ochrony zdrowia, f) transportowe i komunikacyjne, g) ratownicze, h) zapewniające ciągłość działania administracji publicznej, i) produkcji, składowania, przechowywania i stosowania substancji chemicznych i promieniotwórczych, w tym rurociągi substancji niebezpiecznych.

Schemat elektryczny układu zasilania obiektu energetycznego w Paniówkach

Przykłady pracy wyspowej z wykorzystaniem biogazowni Gminny Ośrodek Kultury Istniejący układ sieci SN. Projektowana biogazownia 250kW

Ustawa o samorządzie terytorialnym (stałe podwyższanie jakości życia mieszkańców) Generacja nowych miejsc pracy (powstanie gminnych spółek energetycznych). Ustawa o planowaniu przestrzennym (miejscowe plany zagospodarowania) Korzystne zapisy w planie zagospodarowania przestrzennego dotyczące m.in. Energetyki odnawialnej (solary, fotowoltanika, biogazawnie, źródła wiatrowe oraz minicentra energetyczne)

Ustawa o efektywności energetycznej (racjonalizacja wytwarzania i zużycia ciepła oraz energii elektrycznej) Działania gmin w dziedzinie termomodernizacji obiektów komunalnych, oszczędne źródła oświetlenia ulicznego oraz oświetlenie wewnętrzne budynków. Ustawa o ochronie środowiska (realizacja pakietu 3x20, programy czyste powietrze i woda, zagospodarowanie odpadów) Realizacja projektów dotyczących kanalizacji sanitarnej, ograniczenia niskiej emisji oraz ograniczenia emisji CO2

Miejsce i rola gminy Gierałtowice w realizacji mini polityki energetycznej państwa Ustawa o ochronie środowiska platforma Innowacyjna Gmina Wiejska (listopad 2007 Gierałtowice) platforma IGW w strukturach klastra 3x20 (luty 2008) www.klaster3x20.pl 1. realizacja 20% progu oszczędności energii przebiega z wyprzedzeniem harmonogramu (ok. 15%) -oświetlenie uliczne oraz wnętrzowe, termomodernizacje. 2. realizacja wytwarzania energii z odnawialnych oraz kogeneracyjnych źródeł (ok. 5%) -źródła biogazowe, solaryczne, wiatrowe 3. realizacja ograniczenia emisji CO2 (ok. 10%) -źródła odnawialne i kogeneracyjne -nowoczesne komunalne kotłownie gazowe, olejowe i węglowe -nowoczesne kotłownie w gospodarstwach domowych -termomodernizacje obiektów komunalnych

Program modernizacji oświetlenia Gminy Gierałtowice

Rys historyczny W latach 1999 2009 wymieniono większość lamp rtęciowych 400 i 250 W na sodowe 250, 150 i 75 W. Łącznie 1350 lamp. Aktualnie moc zainstalowana oświetlenia wynosi około 250 kw, a roczne zużycie energii 1100 MWh. Koszt roczny energii zużytej na oświetlenie uliczne to kwota 580 tyś. zł, a konserwacji ok. 118 tyś. zł. Łączne koszty oświetlenia ulicznego wynoszą ok. 700 tyś. zł. Oszczędności z tytułu zmniejszenia zużycia energii kształtują się na poziomie 5 % rocznie. Inwestycje wykonane z wykorzystaniem środków USAID - 1999 Termomodernizacja budynku pałacowego w Przyszowicach przez uszczelnienie stolarki okiennej i izolację stropu ostatniej kondygnacji Modernizacja oświetlenia ulicznego w sołectwie Gierałtowice (ok. 164 lamp) Dalsze inwestycje w infrastrukturę oświetlenia ulicznego

Stan aktualny oświetlenia Gmina Gierałtowice 1% 9% 34% 56% Inne 150 W 250 W Moc lamp w gminie Gierałtowice 70 W

Stan aktualny oświetlenia Gmina Gierałtowice 12% 33% 31% 24% Chudów Gierałtowice Paniówki Ilość punktów świetlnych w sołectwach Przyszowice

Stan aktualny oświetlenia Gmina Gierałtowice 8% 8% 3% 8% 71% 2% SGS OUSD OŚ PARKOWE PROJEKTORY OUS SL Poszczególne typy lamp w gminie Gierałtowice

Stan aktualny oświetlenia Procentowa ilość lamp sodowych

Cele modernizacji oświetlenia Zmniejszenie Energochłonności Oświetlenia Zwiększenie Niezawodności Zmniejszenie Kosztów Eksploatacji Poprawa Jakości Oświetlenia Ujednolicenie Rodzajów Opraw Oświetleniowych

Aktualny program oświetleniowy Coroczna Modernizacja Oświetlenia Ulic redukcja mocy Oświetlenie Nowych Ulic ul. Dworska, ul. Gliwicka Eksponowanie Atrakcyjnych Obiektów pałac, obiekty sakralne Wprowadzanie Technik Energooszczędnych lampy SGS, LED Zegary astronomiczne Wdrożenie Układów Regulacji Natężenia Oświetlenia redukcja nocna

Obiekty ze zmodernizowanym oświetleniem Urząd Gminy Pałac w Przyszowicach Szkoły Boiska Parki Otoczenie Pomników Ulice Obiekty sakralne

Oświetlenie Urzędu Gminy Iluminacja Urzędu Gminy Gierałtowice Instalacje reflektorowego oświetlenia iluminacyjnego Dwa niezależnie zasilane obwody instalacji oświetlenia iluminacyjnego Zastosowano reflektory na elewacji budynku ze źródłami halogenowymi o mocy 50 W Naświetlacz umieszczony na słupie parkingowym Ze względów oszczędnościowych iluminacja jest wyłączana w godzinach nocnych za pomocą zegarów sterujących Instalacja zasilająca naświetlacz została zaprojektowana w systemie TNC-S. Stanowi ona kontynuację instalacji oświetlenia parkowego

Urząd Gminy

Park i parking Urzędu Gminy Lampy parkowe typ Athena HPS 920 Źródło światła typ CDM-T 50 W i 70 W

Pałac w Przyszowicach Iluminacja pałacu składa się z kilku poziomów: 1. Asymetryczne naświetlacze Tipo 3 MVF 110ICAK z lampą HPI-T 250W zamontowane w kasetach podziemnych wokół pałacu 2. Reflektory Pompei MBF505MBI z lampą CDM-T 150W wbudowane w schody oświetlające portal wejściowy pałacu 3. Reflektory Mini Decoflood z lampą HAL-P20-E20 o mocy 20W skupiające doświetlające wieżę pałacu 4. Wszystkie szczyty budowli podświetlone zostały białym światłem przez 20 opraw świetlówkowych SURF2 o mocy 36W i 58W 5. Rozległe i dobrze widoczne, dwuspadowe dachy pałacu oświetlono niebieskimi reflektorami symetrycznymi MNF300K Tempo 3 z lampą HRI-T Blue o mocy 250W 6. Sumaryczna moc zainstalowana wynosi 7,5 kw 7. Układ regulacji wyłącza oświetlenie o godzinie 100 w nocy

Pałac w Przyszowicach

Elewacja zachodnia i południowa

Boiska Szkolne w Przyszowicach i Gierałtowicach Do oświetlenia szkolnych boisk sportowych w Przyszowicach zastosowano 37 sztuk opraw oświetleniowych umieszczonych na dwunastu słupach o wysokości: 12m 4 sztuki 10m 6 sztuk 8m 2 sztuki Wykorzystano zastosowanie projektorów firmy Philips OptiFlood MVP 506 ze statecznikiem sodowym oraz lampą metalohalogenkową 400W.

Boisko Szkolne w Gierałtowicach

Boiska Przyszowice

Kościół w Przyszowicach

Krzyż w Paniówkach

Krzyż w Gierałtowicach

Kościół w Paniówkach Oprawy Deco Vision HPP090

Kościół w Paniówkach

Pomnik Powstańców Śląskich w Przyszowicach Oprawy parkowe Grandewille HPS 961/962

Szkoła w Paniówkach

Przyszowice ul. Gliwicka Droga krajowa DK44 lampy Traffic Vision

Przyszowice ul. Gliwicka dojazd do węzła Sośnica (skrzyżowanie autostrad A1 i A4)

Paniówki Skrzyżowanie ul. Gliwickiej z ul. Zabrską (dojazd do autostrady A4 węzeł Wspólna)

Paniówki Skrzyżowanie ul. Gliwickiej z ul. Zabrską

Węzeł Sośnica

Paniówki ul. Zabrska

Zabytkowy wóz strażacki-gierałtowice

Świąteczna dekoracja mieszkańca Przyszowic

Oświetlenie ul. Dworskiej Oprawy Selenium SGP 340

Oświetlenie ul. Dworskiej

ZDALNE POMIARY ENERGII I MONITOROWANIE OŚWIETLENIA ULICZNEGO Liczniki energii elektrycznej służą do pomiaru jej zużycia to tradycyjne i do dzisiaj jeszcze najczęściej wykorzystywane możliwości tego przyrządu. Liczniki elektroniczne wyposażone w moduł komunikacyjny poszerzają te możliwości w stopniu jeszcze zbyt mało znanym. Prezentowany system jest tego jednym z przykładów.

Zdalny odczyt liczników przez CBO Serwer Telemetryczny komunikacji GPRS RADIO podręczna baza danych S PR G PLC GP RS Moduły usługowe usługowe m o d u ł y d o s t ę p o w e diagnostyka, nadzór, zarządzanie siecią pomiarową STACJA PRZEKAŹNIKOWA GSM CBO

Oświetlenie uliczne w miejscowości Gierałtowice.

Energia czynna i bierna pobierana przez obwód oświetlenia ulicznego 1,4 Ec_3f Ec_fA Ec_fB 0,7 Ec_fC 12-02 13-02 14-02 15-02 16-02 17-02 18-02 12-02 13-02 14-02 15-02 16-02 17-02 18-02 11-02 0,0 10,000000 1,000000 Ebi_3f 0,100000 Ebi_fA 0,010000 Ebi_fC 0,001000 0,000100 0,000010 0,000001 11-02 Ebi_fB

Graficzne przedstawienie załączania i wyłączania oświetlenia ulicznego 00:00 21:00 Zał; 16:57 18:00 12:00 Zał; 10:29 Wył; 11:07 09:00 06:00 Wył; 06:41 03:00 26-03 19-03 12-03 05-03 26-02 19-02 05-02 29-01 22-01 15-01 08-01 01-01 25-12 18-12 11-12 00:00 04-12 Wył 15:00 27-11 Zał 12-02 Zał/Wył

2006r. w schody 14:00 zachody 13:00 12:00 04:00 01-01 08-01 15-01 22-01 29-01 05-02 12-02 19-02 26-02 05-03 12-03 19-03 26-03 02-04 09-04 16-04 23-04 30-04 07-05 14-05 21-05 28-05 04-06 11-06 18-06 25-06 02-07 09-07 16-07 23-07 30-07 06-08 13-08 20-08 27-08 03-09 10-09 17-09 24-09 01-10 08-10 15-10 22-10 29-10 05-11 12-11 19-11 26-11 03-12 10-12 17-12 24-12 31-12 07-01 14-01 Przebieg krzywych wschodów i zachodów słońca 2010 r 00:00 23:00 22:00 21:00 20:59:00 20:00 19:00 18:00 17:00 16:00 15:41:00 15:00 2006-06-16 2006-06-25 07:00 2006-12-12 2006-12-31 11:00 10:00 09:00 08:00 06:00 07:44:00 05:00 03:00 04:33:00

Profil obciążenia stacji transformatorowej SN/nN 120 110 100 80 70 60 50 05-12 04-12 03-12 02-12 40 01-12 L&G [kw] 90

Systemy regulacji nocnej: System firmy Micromex System firmy Rabit Reduktor mocy RC*GSM VR firmy PROFIL Oprawy oświetleniowe z mikroprocesorowym przekaźnikiem czasowym Firmy ELGO. Przykładowe wyznaczenie oszczędności wynikające z wprowadzenia regulacji nocnej oświetlenia ulicznego w gminie Gierałtowice

Roczne koszty energii przed wprowadzeniem regulacji nocnej Lp. Sołectwa Roczny Koszty energii elektrycznej pochłanianej przez oświetlenie uliczne 1 Sołectwo Gierałtowice 68 576,67 zł 2 Sołectwo Przyszowice 90 624,69 zł 3 Sołectwo Paniówki 56 145,67 zł 4 Sołectwo Chudów 25 593,85 zł 5 Gmina Gierałtowice 240 940,88 zł

Roczne koszty energii po wprowadzeniu redukcji nocnej Lp. Sołectwa Roczny Koszty energii elektrycznej po wprowadzeniu redukcji nocnej 56 805,54 zł 1 Sołectwo Gierałtowice 2 Sołectwo Przyszowice 75 069,04 zł 46 508,31 zł 3 Sołectwo Paniówki 4 Sołectwo Chudów 21 200,68 zł 5 Gmina Gierałtowice 199 583,57 zł

KONIEC Dziękuję Za Uwagę