Informacje o oddziaływaniach wiatraków II połowa 2010 roku



Podobne dokumenty
Rozwój energetyki wiatrowej a Natura 2000

Lista etycznych deweloperów. Spis treści:

SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI ZA ROK 2010

Potencjał inwestycyjny w polskim sektorze budownictwa energetycznego sięga 30 mld euro

Alternatywne źródła energii. Elektrownie wiatrowe

FARMA WIATROWA KORYTNICA, POLSKA. Plan działań środowiskowych i społecznych. Październik 2014

Teresa Szymankiewicz Szarejko Szymon Zabokrzecki

Energia wiatru w kontekście zmian krajobrazu i zagrożeń przyrodniczych

PROJEKT FARMY WIATROWEJ NA TERENIE KOPALNI SIARKI. Modliszewice, 9 kwietnia 2014 roku

PRAWNE I FINANSOWE ASPEKTY INWESTYCJI W BIOGAZOWNIE

Fundacja na rzecz Energetyki Zrównoważonej. Doświadczenia z kampanii komunikacji społecznej dla projektu MFW BSIII

Wniosek: Odpowiedź: Wniosek: Odpowiedź: Wniosek: Odpowiedź:

Elektrownie wiatrowe

GOLICE WIND FARM SP. Z O.O. UL. SIENNA 86/ WARSAW

Rozwój morskiej energetyki wiatrowej w Polsce perspektywy i ocena wpływu na lokalną gospodarkę

Rola dobrych praktyk w rozwoju energetyki wiatrowej

Symulacja ING: wpływ technologii na ograniczenie emisji CO 2. Rafał Benecki, Główny ekonomista, ING Bank Śląski Grudzień 2018

Oferta dla jednostek samorządu terytorialnego

Innowacyjne technologie a energetyka rozproszona.

ELEKTROWNIE WIATROWE W GMINIE MYSŁOWICE - PROJEKT

Potencjał morskiej energetyki wiatrowej w Polsce

Klastry Energii. Z a i n w e s t u j m y r a z e m w ś r o d o w i s k o. Jednostka Realizująca Projekt Doradztwa Poznań, 25 kwietnia 2017 r.

SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI ZA ROK 2009

Plan Gospodarki Niskoemisyjnej

Zgodnie z szacunkami PFR transformacja w kierunku gospodarki niskoemisyjnej wymaga inwestycji ok. 290 mld PLN do 2030 roku

ZOBOWIĄZANIA POLSKI DOTYCZĄCE OCHRONY KLIMATU. Prof. dr hab. inż. Maciej Nowicki

Gospodarka niskoemisyjna

KOMPLEKSOWE ROZWIĄZANIA DLA SEKTORA OZE

Wykorzystanie ciepła odpadowego dla redukcji zużycia energii i emisji

Jak napędzamy zrównoważony rozwój? Czerwiec 2010

Rozwój energetyki wiatrowej w Polsce w kontekście planów przekształcenia polskiej gospodarki z wysokoemisyjnej na niskoemisyjną

PLAN DZIAŁANIA KT 137. ds. Urządzeń Cieplno-Mechanicznych w Energetyce

Ekonomiczne i środowiskowe skutki PEP2040

Autor: Dr. Anna P. Gawlikowska. Kielce, 7 marca 2014 Konferencja Agrotech. 16 October 2013 Laboratory for Energy Conversion 1

Innowacje w Grupie Kapitałowej ENERGA. Gdańsk

Polityka innowacyjna Województwa Mazowieckiego

Praktyczne aspekty funkcjonowania farm wiatrowych- wdrażanie, lokalizacja, dylematy. Tomasz Koprowiak Burmistrz Kisielic

Konferencja Polityka energetyczna Państwa a innowacyjne aspekty gospodarowania energią w regionie 18 czerwca 2009 r. Warszawa

Czy ochrona środowiska i odnawialne źródła energii są efektywne finansowo?

POROZUMIENIEBURMISTRZÓW. VI Pomorskie Dni Energii Gdańsk września 2016

Włodzimierz Ehrenhalt

Wykorzystanie węgla kamiennego. Warszawa, 18 grudnia 2013

Poziom akceptacji społecznej dla farm wiatrowych. Warszawa,23 maja 2012

Wybrane zagadnienia w zakresie polityki ochrony środowiska w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Dolnośląskiego

Audyt funkcjonalnego systemu monitorowania energii w Homanit Polska w Karlinie

KIERUNKI ROZWOJU MORSKIEJ ENERGETYKI WIATROWEJ W EUROPIE

Farma wiatrowa Założenia przyjęte przez Unię Europejską w dziedzinie produkowanej energii są takie, że do 2020

Plany gospodarki niskoemisyjnej

Zielona Energia czyli Rola nauki w rozwiązywaniu zagrożeń cywilizacyjnych

Środowiskowa ocena projektów inwestycyjnych w energetyce wiatrowej

Regionalny Program Operacyjny woj. Wielkopolskiego Stanowisko Pozarządowych Organizacji Ekologicznych

Polityka energetyczna Polski do 2050 roku rola sektora ciepłownictwa i kogeneracji

PROJEKT PLANU GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA MIASTA OLSZTYNA KONSULTACJE SPOŁECZNE

Działania FNEZ w 2014 r. w kontekście Planu działania dla morskiej energetyki wiatrowej w regionach nadmorskich. Mariusz Wójcik

Wybrane aspekty rozwoju współczesnego rynku ciepła

Polityka energetyczna Polski do 2050 roku. Warszawa, sierpień 2014 r.

Raport Wizja rozwoju energetyki wiatrowej w Polsce do 2020 r.

Poniżej przedstawiamy podstawowe informacje na temat działan objętych konkursem i potencjalnych beneficjentów.

MoŜliwości redukcji emisji rtęci z energetyki

POROZUMIENIE BURMISTRZÓW. VII Pomorskie Dni Energii Gdańsk września 2016

PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA MIASTA MYSŁOWICE. Spotkanie informacyjne Mysłowice, dn. 16 grudnia 2014 r.

1.2. Podmioty odpowiedzialne za realizację przedsięwzięcia (beneficjent i inne podmioty 1 o ile

Przegląd programów badawczych w Europie w związku z rozwojem morskich farm wiatrowych. Juliusz Gajewski, Instytut Morski w Gdańsku Słupsk,

Działanie 4.1 Odnawialne źródła energii (typ projektu: Infrastruktura do produkcji i dystrybucji energii ze źródeł odnawialnych)

MODERNIZACJA SYSTEMU WENTYLACJI I KLIMATYZACJI W BUDYNKU ISTNIEJĄCYM Z WYKORZYSTANIEM GRUNTOWEGO WYMIENNIKA CIEPŁA

Zużycie energii elektrycznej w Norwegii (2008)

Polityka zrównoważonego rozwoju energetycznego w gminach. Edmund Wach Bałtycka Agencja Poszanowania Energii S.A.

TEMAT 2. Bazowa Inwentaryzacja Emisji (BEI)

Społeczna odpowiedzialność biznesu w firmach sektora MŚP doświadczenia i perspektywy

Modelowe rozwiązania niskoemisyjne dla gminy Milicz

Zawartość raportu OOŚ. Przemysław Chylarecki

Człowiek a środowisko

Dokumentacja procedury oceny oddziaływania na środowisko do wniosku o dofinansowanie inwestycji.

Konkurencja wewnątrz OZE - perspektywa inwestora branżowego. Krzysztof Müller RWE Polska NEUF 2010

Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.

Zagadnienia energooszczędności i nowoczesnego budownictwa w nadchodzącym okresie programowania

Straty gospodarcze z powodu upałów i suszy 2015 r.

Fundusze unijne dla odnawialnych źródeł energii w nowej perspektywie finansowej. Warszawa, 3 kwietnia 2013 r.

Energetyka prosumencka i spółdzielnie energetyczne podczas VII Forum w Raciborzu środa, 07 maja :32

Ograniczanie emisji gazów cieplarnianych z sektora transportu. dr inŝ. Olaf Kopczyński Z-ca Dyrektora Departament Ochrony Powietrza

Ile można pozyskać prądu z wiatraka na własnej posesji? Cz. II

Program HORYZONT 2020 w dziedzinie transportu

CARS 2020 Plan działania na rzecz konkurencyjnego i zrównoważonego przemysłu motoryzacyjnego w Europie

Piotr Kukla. Katowice r.

RYNEK FOTOWOLTAICZNY. W Polsce. Instytut Energetyki Odnawialnej. Warszawa Kwiecień, 2013r

Program dla sektora górnictwa węgla brunatnego w Polsce

Porozumienie między Burmistrzami

Rola kogeneracji w osiąganiu celów polityki klimatycznej i środowiskowej Polski. dr inż. Janusz Ryk Warszawa, 22 październik 2015 r.

Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Miasta Józefowa. Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.

Obszary specjalnej ochrony ptaków 16 (ok. 572,5 tys. ha) Łącznie: 58 (ok. 654 tys. ha, 27% pow. województwa)

UCHWAŁA NR XX/101/2016 RADY GMINY WIELGIE. z dnia 30 marca 2016 r.

Przemysł cementowy w Polsce

Wstępny Plan Działań Środowiskowo-Społecznych (ESAP) Farmy Wiatrowe Grabowo, Mycielin i Piekło, Polska. Wymóg prawny/najlepsza praktyka

Komunikacja społeczna w tworzeniu i funkcjonowaniu obszarów Natura 2000

Energetyka odnawialna w procesie inwestycyjnym budowy zakładu. Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego

Edmund Wach. Bałtycka Agencja Poszanowania Energii

Środowisko w polityce spójności Spotkanie plenarne uczestników sieci Partnerstwo: Środowisko dla Rozwoju 8-9 grudnia 2011 r.

Transkrypt:

Informacje o oddziaływaniach wiatraków II połowa 2010 roku Spis treści: 1. Rozwój energetyki wiatrowej a Natura 2000 2. Uproszczenia proceduralne w wyniku wykładni GDOŚ 3. Kodeks Etyki w sektorze energetyki wiatrowej 4. Wytyczne OOS dla wiatraków i spotkanie robocze w tym zakresie 5. Prace nad Wytycznymi OOS wciąż trwają 6. Rozwój serwisu www.oddzialywaniawiatrakow.pl 7. Australijski raport o oddziaływaniu turbin wiatrowych na ludzkie zdrowie 8. Lista etycznych deweloperów 9. Przewidywania Komisji Europejskiej odnośnie produkcji energii w UE do 2030 r. 10. Wpływ farm wiatrowych na turystykę badanie brytyjskie 11. Kilka faktów na temat m.in. zdrowotnego oddziaływania turbin 12. Zmiana prędkości rozruchowej turbin skutkuje spadkiem śmiertelności nietoperzy 13. Europejska strategia energetyczna 14. Energetyka wiatrowa a klimat zestawienie sporządzone przez AWEA Rozwój energetyki wiatrowej a Natura 2000 Według prognoz, do 2020r. wydajność energetyki wiatrowej ma się przynajmniej potroić w porównaniu z obecnym stanem. Koniecznością staje się zatem, przy założeniach tak gwałtownego rozwoju, aby zagwarantować zrównoważenie wspomnianego postępu w każdej sferze oraz jego zgodność z legislacją unijną odnośnie środowiska - w szczególności z Dyrektywą Ptasią i Dyrektywą Siedliskową. Na wspomniane powyżej ważkie kwestie odpowiedzią są najnowsze wytyczne Komisji Europejskiej. Celem dokumentu o nazwie Wind energy developments and Natura 2000 jest wskazać w sposób czytelny, jak najlepiej zapewnić rozwój projektów z zakresu energetyki wiatrowej w zgodzie z przepisami Dyrektyw Ptasiej i Siedliskowej. Skupia się on w szczególności na procedurach wyszczególnionych w Art. 6 Dyrektywy Siedliskowej, gdzie mowa jest o sytuacjach oddziaływania projektów na obszary ujęte w programie Natura 2000, oraz wyjaśnia kluczowe aspekty procesu zatwierdzania rzeczonych projektów. Najnowsze wytyczne Komisji Europejskiej przeznaczone są zarówno dla władz oraz deweloperów, jak i konsultantów, podmiotów zarządzających danym obszarem, a także wszystkich osób zaangażowanych w proces planowania, projektowania, implementacji i zatwierdzania planów oraz projektów farm wiatrowych. Zapraszamy na naszą stronę www.oddzialywaniawiatrakow.pl, gdzie w zakładce Aktualności możecie Państwo przeczytać dokument w całości.

Uproszczenia proceduralne w wyniku wykładni GDOŚ W ramach wielomiesięcznych prac nad Wytycznymi OOS dla elektrowni wiatrowych, które prowadziła FNEZ udało się przekonać przedstawicieli GDOŚ do dokonania jednoznacznej wykładni w zakresie konieczności wpisywania w decyzje o środowiskowych uwarunkowaniach numerów działek, na jakich jest realizowane przedsięwzięcie. Problem dotyczył przede wszystkim zmuszania inwestorów do podawania działek przeznaczonych pod linie elektroenergetyczne, realizowane jako element farm wiatrowych. Zgodnie z zamieszczoną poniżej interpretacją przepisów dokonaną przez GDOŚ, powszechna praktyka RDOŚ wpisywania do decyzji numerów działek, zostanie zatrzymana. Dzięki temu, ewentualne zmiany działek, na których będą realizowane przedsięwzięcia, dokonane po uzyskaniu decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, nie będą pociągać za sobą konieczności zmian tej decyzji. Zapraszamy na naszą stronę www.oddzialywaniawiatrakow.pl, gdzie w zakładce Aktualności możecie Państwo przeczytać omawiany dokument w całości. Kodeks Etyki w sektorze energetyki wiatrowej Kodeks Etyki w energetyce wiatrowej, jest dobrowolnym zobowiązaniem do przestrzegania, w procesie przygotowania i realizacji projektów FW, określonych zasad zmniejszających groźbę negatywnych oddziaływań zrealizowanych inwestycji na lokalne społeczności i środowisko. Kodeks powstał, aby promować tych inwestorów i deweloperów, którzy w swojej działalności dbają o najwyższe standardy w zakresie ochrony środowiska oraz dialogu społecznego, a także aby wskazywać te standardy wszystkim uczestnikom rynku energetyki wiatrowej. Jest odpowiedzią na narastające zarzuty, kierowane wobec branży wiatrowej, wskazujące na brak zasad i właściwej organizacji procesu przygotowania i realizacji inwestycji w tym sektorze, które skutkują coraz częściej konfliktami z lokalnymi społecznościami. Każda firma, inwestująca, rozwijająca projekty lub wykonująca usługi w sektorze energetyki wiatrowej może podpisać zobowiązanie do przestrzegania kodeksu. Lista firm, które go podpisały będzie umieszczona w Internecie. Zgodność postępowania przedstawicieli branży z zasadami określonymi w Kodeksie będzie oceniać Komisja Etyki, która raz do roku będzie wystawiać Certyfikaty Etycznego Przedsiębiorcy Branży Wiatrowej w Polsce tym firmom, które postępowały zgodnie z zasadami określonymi w Kodeksie. Będzie również skreślać z listy firmy, które złamią te zasady. Treść Kodeksu Etyki, Regulamin oraz lista firm które już podpisały zobowiązanie do przestrzegania Kodeksu, znajdują się na stronie www.oddzialywaniawiatrakow.pl

Wytyczne OOS dla wiatraków i spotkanie robocze w tym zakresie Już wkrótce światło dzienne ujrzy gotowy projekt Wytycznych w zakresie prognozowania oddziaływań na środowisko farm wiatrowych, przygotowany przez ekspertów z zakresu OOS: Macieja Stryjeckiego i Krzysztofa Mielniczuka. W ramach tego tematu, w dniu 5-go sierpnia bieżącego roku, w siedzibie Fundacji na rzecz Energetyki Zrównoważonej odbyło się spotkanie z ekspertami z zakresu ornitologii oraz przedstawicielami Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, poświecone problemom oceny oddziaływania farm wiatrowych na awifaunę. W spotkaniu wzięli udział: Jacek Antczak, Przemysław Busse, Przemysław Chylarecki, Romuald Cisakowski, Maciej Gromadzki, Michał Skakuj, Andrzej Wuczyński, oraz przedstawiciele Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska: Zastępca Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska - Piotr Otawski, Dyrektor Departamentu Ocen Oddziaływania na Środowisko - Ryszard Zakrzewski, Anna Orłowska, Marcin Rejmer, a także eksperci ds. ocen oddziaływania na środowisko Maciej Trzeciak, Krzysztof Mielniczuk i Maciej Stryjecki. Celem spotkania było: przeprowadzenie dyskusji nad metodyką prowadzenia ocen oddziaływania farm wiatrowych na awifaunę oraz obszary specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 w gronie ekspertów-praktyków w zakresie ornitologii, ocen oddziaływania na środowisko oraz GDOŚ i KKOOŚ, wypracowanie zapisów dotyczących sposobu przedstawiania i oceny wyników przedrealizacyjnych monitoringów ornitologicznych na potrzeby procedur OOS dla farm wiatrowych do Wytycznych w sprawie prognozowania oddziaływań farm wiatrowych na środowisko.

Dyskusja była prowadzona w czterech panelach: 1 panel podsumowanie funkcjonalności stosowania wytycznych PSEW-OTOP najważniejsze problemy i postulaty, 2 panel - co powinny zawierać wyniki monitoringu i w jaki sposób je przedstawiać, 3 panel w jaki sposób oceniać czy oddziaływanie może być znaczące, zwłaszcza w kontekście oddziaływań na Naturę 2000, 4 panel działania minimalizujące strefy buforowe, projektowanie farmy, zagospodarowanie terenów farmy, ograniczania w użytkowaniu farmy. Najważniejsze ustalenia i wnioski z dyskusji były następujące: 1. Niezbędne jest dokonanie weryfikacji i uzupełnień wytycznych, wydanych w roku 2008 przez PSEW i OTOP. GDOŚ zleciła wykonanie takich uzupełnień panu dr Przemysławowi Chylareckiemu. W pracach nad zmianami wytycznych zostaną wzięte pod uwagę wnioski z prac prowadzonych przez FNEZ z grupą ekspertów ornitologów. Nowe wytyczne, po zakończeniu szerokich konsultacji zostaną zatwierdzone przez GDOŚ i dołączone do Wytycznych w sprawie prognozowania oddziaływań na środowisko farm wiatrowych, wykonanych dla GDOŚ przez FNEZ. 2. Wytyczne w sprawie prognozowania oddziaływań farm wiatrowych na środowisko, wykonywane przez FNEZ dla GDOŚ są na ostatnim etapie uzgodnień i do końca sierpnia powinny zostać opublikowane na stronie internetowej GDOŚ oraz serwisie www.oddzialywaniawiatrakow.pl. Po zakończeniu prac nad nowymi wytycznymi dotyczącymi monitoringu ptaków i nietoperzy, zostaną one zatwierdzone przez GDOŚ i dodane do wytycznych ogólnych autorstwa FNEZ i wydane w formie publikacji przez GDOŚ. 3. W ocenie uczestników spotkania Wytyczne PSEW-OTOP z 2008 roku spełniły swoje zadanie i zapoczątkowały powszechne stosowanie monitoringów przedrealizacyjnych na potrzeby procedur OOS dla farm wiatrowych. Zakres Wytycznych odnoszący się do zasad prowadzenia monitoringu jest oceniany pozytywnie i wymaga tylko niewielkich modyfikacji i uszczegółowień. Niezbędne natomiast jest rozszerzenie i dopracowanie wskazówek dotyczących prezentacji wyników monitoringu, wnioskowania co do skali potencjalnych oddziaływań oraz zakresu działań minimalizujących. 4. Podstawą do określenia zasad oceny oddziaływania farm wiatrowych na awifaunę powinny być wytyczne Komisji Europejskiej w sprawie ocen oddziaływania na obszary natura 2000, które są obecnie w konsultacjach społecznych. Podstawową metoda powinno być określanie terenów o znaczącym ryzyku kolizji, na podstawie określonych stref buforowych od miejsc gniazdowania, żerowania i migracji gatunków szczególnie cennych i wrażliwych oraz określanie właściwych działań minimalizujących. Metody

estymacji kolizyjności i matematycznego obliczania potencjalnych ubytków populacji powinny być jedynie narzędziem pomocniczym i uzupełniającym. 5. Niezbędne jest podniesienie wiarygodności raportów z oceny oddziaływania na awifaunę, ale żeby to było możliwe, niezbędne jest: a. Jednoznaczne określenie metod przedstawiania wyników monitoringów oraz metodyki wnioskowania co do skali oddziaływań, b. Uznanie wypracowanych zasad przez najważniejszych ekspertów ornitologów, c. Niepodważanie wzajemne wykonanych analiz przez przedstawicieli środowiska ornitologicznego o ile były one wykonane zgodnie z określanymi zasadami, d. Odbycie warsztatów z udziałem przedstawicieli RDOŚ, GDOŚ i ekspertów ornitologów, na których zostaną przedstawione uzgodnione zasady prowadzenia ocen oddziaływania na awifaunę i przedyskutowane wszelkie wątpliwości w tym zakresie. 6. Należy jednoznacznie określić w nowych wytycznych które gatunki ptaków są szczególnie cenne i jednocześnie szczególnie wrażliwe na oddziaływania ze strony farm wiatrowych i to na tych gatunkach powinny skupiać się oceny potencjalnych oddziaływań. W najbliższych tygodniach zostaną określone propozycje metodyki przedstawiania wyników monitoringu oraz wnioskowania co do skali oddziaływań i zostaną poddane przez FNEZ szerokim konsultacjom. Prace nad Wytycznymi OOS wciąż trwają Ze względu na fakt, iż została podjęta decyzja o rozszerzeniu ostatecznej wersji wytycznych o nowe wytyczne w sprawie prowadzenia monitoringów ornitologicznych i chiropterologicznych, które na zlecenie GDOŚ weryfikują obecnie eksperci przyrodnicy, prace nad dokumentem uległy wydłużeniu. W siedzibie FNEZ odbyła się dyskusja z udziałem najbardziej doświadczonych ekspertów w zakresie badań wpływu elektrowni wiatrowych na ptaki i przedstawicieli GDOŚ. Jej wyniki, będą stanowiły podstawę do opracowania nowych wytycznych w zakresie prowadzenia monitoringów ornitologicznych na potrzeby przygotowania projektów wiatrowych, kładące szczególny nacisk na ujednolicenie zasad przedstawiania wyników monitoringów oraz metod wnioskowania, co do skali potencjalnych oddziaływań planowanego przedsięwzięcia. Podstawowa część dokumentu, autorstwa FNEZ, zostanie jednak już wkrótce opublikowana na stronie internetowej GDOŚ oraz serwisie www.oddzialywaniawiatrakow.pl. Po zakończeniu prac nad nowymi wytycznymi ptasimi i ornitologicznymi, wszystkie 3 opracowania zostaną połączone i wydane w formie drukowanej przez GDOŚ. Publikacja książkowa zostanie wydana przez GDOŚ po zakończeniu prac nad wytycznymi ptasimi i nietoperzowymi.

Rozwój serwisu www.oddzialywaniawiatrakow.pl Zapraszamy Państwa do korzystania z serwisu www.oddzialywaniawiatrakow.pl, stworzonego przez Fundację na rzecz Energetyki Zrównoważonej. Jest to obiektywny zbiór publikacji na temat oddziaływania farm wiatrowych na otoczenie i zdrowie ludzkie. Zachęcamy do weryfikacji wszelkich opinii i stwierdzeń na temat farm wiatrowych właśnie w oparciu o naukowe ekspertyzy, jakie zamieściliśmy na naszym portalu. Liczba dokumentów zamieszczonych na naszym portalu, na dzień dzisiejszy, sięga już 150, także każda osoba zainteresowana poszerzeniem swojej wiedzy lub rozwianiem wątpliwości w temacie oddziaływań turbin wiatrowych, znajdzie na nim coś ciekawego. Coraz więcej dokumentów zamieszczonych na serwisie posiada streszczenie w polskiej wersji językowej. Australijski raport o oddziaływaniu turbin wiatrowych na ludzkie zdrowie Niedawno został opublikowany przez australijską Radę ds. Zdrowia Publicznego i Badań Medycznych (National Health and Medical Research Council) raport, będący analizą aktualnej i potwierdzonej wiedzy w kwestii oddziaływania turbin na ludzkie zdrowie. Główny wniosek, podsumowujący dokonane analizy jest następujący: ''Nie istnieją żadne bezpośrednie patologiczne oddziaływania ze strony farm wiatrowych, a każde potencjalne oddziaływanie na ludzi można zminimalizować poprzez stosowanie się do obowiązujących wytycznych planowania.'' Jest to kolejny, po kanadyjskim, kompletny raport wykonany na podstawie analiz przeprowadzonych przez niezależnych ekspertów, reprezentujących różne dziedziny nauk medycznych, potwierdzający brak zagrożeń zdrowia ludzi ze strony elektrowni wiatrowych. Obydwa raporty dostępne są na portalu www.oddzialywaniawiatrakow.pl. Wind Turbines and Health. A Rapid Review of the Evidence The Potential Health Impact of Wind Turbines

Lista etycznych deweloperów Poniżej prezentujemy firmy, które na dzień dzisiejszy podpisały przygotowany przez Fundację na rzecz Energetyki Zrównoważonej Kodeks Etyki w energetyce wiatrowej. Tym samym zobowiązały się prowadzić swoją działalność zgodnie z obowiązującym prawem oraz wdrażać i promować najwyższe standardy postępowania, zgodne z ideą trwałego i zrównoważonego rozwoju. A.E. Wind Sp. z o. o., Warszawa Lębork Energia Sp. z o.o., Szczecin Agencja Usług Inżynierskich KAZ, Gdańsk PERFECT WIND POLSKA Sp. z o.o., Szczecin AKUO ENERGY Polska Sp. z o.o., Szczecin Renpro Sp. z o.o., Szczecin Ambiens, Gliwice Sevivon Sp. z o.o., Koszalin AOS Sp. z o.o. Sp. k., Koszalin/Gdańsk Strzelce Energia Sp. z o.o., Szczecin BT Service, M. Gutkowska i Wspólnicy Sp. J., Koszalin Wiatropol International Sp. z o.o., Gdańsk Doradztwo Inwestycyjne Sp. z o.o., Warszawa Wiatropol Puck Sp. z o.o. Gdańsk Eco-Wind Construction S.A. Warszawa Wiatropol Smolęcin Sp. z o.o. Gdańsk Elektrownie Wiatrowe Lubiechowo Sp. z o.o., Szczecin Wiatropol Ustka Sp. z o.o. Gdańsk Energa Energia Wiatrowa Strzelce Sp. z o.o., Szczecin Wind Park Alfa Sp. z o.o., Gdynia Elektrownie Słupsk Sp. z o.o., Słupsk Windfarm Polska II Sp. z o.o., Koszalin ENERGY PARK 44 Sp. z o.o., Szczecin Windfarm Polska III Sp. z o.o., Koszalin EW Galicja Sp. z o.o.,warszawa/przemyśl Windfarm Polska IV Sp. z o.o., Koszalin Green Bear Corporation Poland Sp. z o.o., Warszawa Windfarm Polska Sp. z o.o., Koszalin Iberdrola Renewables Polska Sp. z o.o., Warszawa Windfarm Polska V Sp. z o.o., Koszalin Invest Sarko Sp. z o.o., Gdynia Windfarm Polska VI Sp. z o.o., Koszalin Invest-Eco Sp. z o.o., Warszawa Windfarm Polska VII Sp. z o.o., Koszalin KSM Energia Sp. z o.o., Szczecin Windpol Serwis Sp. z o.o. Sp. k., Szczecin Projekt realizowany jest pod patronatem miesięcznika:

Zachęcamy Państwa do przesyłania nam uwag, sugestii i spostrzeżeń odnośnie rozwoju energetyki wiatrowej w Polsce. Jeżeli macie Państwo konkretne pozytywne lub negatywne doświadczenia w kontaktach z firmami z branży wiatrowej prosimy o podzielenie się nimi, gdyż to może pomóc w podwyższeniu standardów, jakie funkcjonują w tej branży. Przewidywania Komisji Europejskiej odnośnie produkcji energii w UE do 2030 r. Dokument o nazwie ''EU energy trends to 2030'' zawiera dwa możliwe scenariusze rozwoju produkcji energii w Unii Europejskiej do 2030 r. Według wyliczeń zawartych w tym opracowaniu, odnawialne źródła energii będą odgrywały coraz większą rolę w strukturze dostarczanej energii, a wśród nich największą - energia wiatrowa. Wpływ farm wiatrowych na turystykę badanie brytyjskie Polecamy państwa uwadze ciekawe brytyjskie opracowanie na temat oddziaływania elektrowni wiatrowych na turystykę. The impact of wind farms on the tourist industry in the UK jest to dokument sporządzony w 2006r. przez Brytyjskie Stowarzyszenie Energii Wiatrowej (British Wind Energy Association) dla Parlamentarnej Komisji ds. Turystyki (All-Party Parliamentary Group on Tourism). Zawiera on podsumowanie odnotowanego wpływu funkcjonowania farm wiatrowych na branżę turystyczną w Zjednoczonym Królestwie. Autorzy tego raportu już na wstępie informują, iż podać można wiele czynników, jakie współcześnie wpływają na obroty branży turystycznej na Wyspach Brytyjskich, czyli np.: wydarzenia z 11-go września 2001r., wojna w Iraku, wysokie ceny paliw, pryszczyca, wartość funta, warunki pogodowe i funkcjonowanie tanich linii lotniczych. Są to rzeczy w ogóle nie związane z rozwojem energetyki wiatrowej. Nie jest, ich zdaniem, możliwe, aby z danych zawartych w statystykach ruchu turystycznego wyciągnąć wnioski odnośnie wpływu, jaki ma na ten ruch na rozwój farm wiatrowych. Nie ma szans, żeby wyklarować jakiś schemat przyczyny i skutku dla tak złożonej i narażonej na wiele wpływów, gałęzi gospodarki. Przeprowadzonych zostało przez znane firmy ankietowe i konsultingowe wiele sondaży oraz wykonano wiele raportów na ten temat. Rezultaty z tych badań pokazują, że wpływ projektów farm wiatrowych na turystykę jest w najgorszym wypadku nieistotny, przy czym wielu ankietowanych wyraziło pozytywne nastawienie względem elektrowni wiatrowych i zadeklarowało, iż nie wpływają one na ich chęć odwiedzenia danego miejsca. Eksperci z Brytyjskiego Stowarzyszenia Energii Wiatrowej skontaktowali się z regionalnymi towarzystwami turystycznymi, aby pozyskać od nich informacje i podglądy w tym temacie. Ich odpowiedź była skromna, mianowicie nie wskazały one żadnych odpowiednich badań, czy sondaży, ani nie skomentowały całego zjawiska. Zatem, gdyby rzeczywiście obecność farm wiatrowych miała wpływ na ruch turystyczny, to zapewne wspomniane towarzystwa zajęłyby silne stanowisko w tym temacie i przedstawiły dowody. Warto w tym miejscu wspomnieć przypadek farmy wiatrowej Whinash, położonej nieopodal Tebay w Kumbrii jednej z najbardziej kontrowersyjnych instalacji i przedmiotu powszechnie śledzonych badań. Otóż jej budowa nie została zakwestionowana z przyczyn turystycznych. Okazuje się także, że elektrownie wiatrowe same w sobie mogą być atrakcją turystyczną, czego przykładem są turbiny w Ecotech Centre i Gaia Energy Centre, pomimo trudności w pozyskaniu odwiedzających, jakie dotykają same te centra. Inne farmy wiatrowe, już nawet bez przystosowania dla zwiedzających, także są celem wycieczek

i często podnoszone są głosy, że powinno się tam zamieścić tablice informacyjne i rozreklamować je na stronach turystycznych w Internecie. Z tej perspektywy wartym rozważenia jest potencjalny target turystyczny takich miejsc. Dla mających powstać w przyszłości instalacji wiatrowych, ocena zasadności wzniesienia danej farmy z perspektywy ochrony krajobrazu będzie również załatwiała kwestię niezmniejszania intensywności ruchu turystycznego. Poprzeczka w postaci wymagań do spełnienia, ustawiona przez konieczność zachowania krajobrazu, jest bardziej wyczulona na obecność farm wiatrowych, niż turystyki. Zatem, jeżeli w fazie planowania projektu farmy wiatrowej, uważany jest on za nieinwazyjny dla krajobrazu, to wówczas można być spokojnym, że nie będzie wpływał on negatywnie na ruch turystyczny. Dokument jest dostępny na naszym portalu w zakładce Publikacje/Turystyka Kilka faktów na temat m.in. zdrowotnego oddziaływania turbin Drugim dokumentem, do lektury którego zachęcamy Państwa w tym miesiącu jest Wind turbines and health, przygotowany w 2009 r. przez Amerykańskie Stowarzyszenie Energii Wiatrowej (American Wind Energy Association AWEA) w formie broszury, omawiającej najpopularniejsze zagadnienia odnośnie zdrowotnego wpływu energetyki wiatrowej. W broszurze znalazły się następujące informacje: Branża wiatrowa podchodzi poważnie do całości zagadnień związanych ze zdrowiem, a wszelkie wątpliwości, odnośnie negatywnego wpływu na kogoś, należy wyjaśniać. Co istotne jednak, autorom nie są znane żadne naukowe dane, demonstrujące związek miedzy turbinami i negatywnymi skutkami zdrowotnymi. Tysiące ludzi na całym świecie żyje w pobliżu turbin bez konsekwencji zdrowotnych. Energia wiatrowa pomaga podwyższać jakość powietrza, które ma bezpośredni wpływ na ludzkie zdrowie. Ponad 25% ludzi w USA żyje w hrabstwach z niezdrowym poziomem zanieczyszczenia powietrza pyłami. Wytwarzanie elektryczności z wiatru nie skutkuje żadnymi emisjami. Poprzez zastąpienie bardziej zanieczyszczających form wytwarzania energii, energia wiatrowa może poprawić jakość powietrza i nasze zdrowie, jak twierdzą autorzy. Energia wiatrowa może pomóc w redukcji globalnego zanieczyszczenia gazami cieplarnianymi. W 2007 r., energia wiatrowa zapobiegła emisji prawie 28 milionów ton dwutlenku węgla gazu cieplarnianego, który jest przyczyną zmiany klimatycznej. Ludzkie zdrowie może zostać negatywnie dotknięte w wyniku globalnego wzrostu temperatur. Rzadsze przymrozki i dłuższe sezony ciepłe mogą skutkować powszechniejszym występowaniem silniejszych alergenów i zarodków grzybów, jak również rozpowszechnianiem się chorób tropikalnych. Eksperci medyczni zaniepokojeni są także częstszymi falami upałów i powodowanymi przez nie zgonami. Energia wiatrowa produkuje mniej niż dwa procent emisji, jaka ma miejsce przy spalaniu węgla w przeliczeniu na jedną MWh, nawet gdy włączy się do tej statystyki również sam proces produkcji turbin, przez co energetyka wiatrowa jest najmniej emitującą gazy cieplarniane technologią służącą produkcji energii. Farmy wiatrowe są ogólnie ciche, zwłaszcza w porównaniu z innymi (np.: produkcyjnymi) typami instalacji przemysłowych. Jednakże, farmy wiatrowe lokuje się zazwyczaj w obszarach wiejskich lub słabo zagęszczonych terenach mieszkalnych, gdzie odgłos pracy turbin może być bardziej oczywisty, ponieważ poziom odgłosów otoczenia jest niższy niż w obszarach miejskich. Z drugiej strony, hałas generowany przez turbiny może być

maskowany przez odgłos samego wiatru zwłaszcza, że turbiny są lokowane w miejscach, gdzie prędkość wiatru jest większa niż przeciętna, oraz ponieważ pracują tylko wtedy, gdy wieje wiatr. Źródło odgłosów turbin może być mechaniczne (z wewnętrznego sprzętu, takiego jak przekładnia czy mechanizm kierunkowania względem wiatru) lub aerodynamiczne (z powietrza przelatującego między śmigłami). Obecne projekty turbin efektywnie redukują mechaniczne odgłosy poprzez wyciszanie, zatem odgłos aerodynamiczny, często opisywany jako świst, jest tym, co normalnie się słyszy. Brak jest wiarygodnych dowodów na to, że dźwięki o niskiej częstotliwości, pochodzące od turbin, są problemem. Występowanie efektu migotania można łatwo przewidzieć za pomocą modeli komputerowych, a metody łagodzenia jego oddziaływania to zachowanie odpowiedniego dystansu lub tworzenie stref buforowych z wegetacji roślinnej. Natomiast, migotanie cieni w wyniku pracy turbin wiatrowych, nie jest szkodliwe dla ludzi z epilepsją, ponieważ częstotliwość błysków w wyniku obrotów śmigieł, przy której może dojść do ataku, to 3 do 5 błysków na sekundę, a śmigła dużych turbin wiatrowych nie mogą się tak szybko obracać. Dokument jest dostępny na naszym portalu w zakładce Publikacje/Zdrowie ludzkie Zmiana prędkości rozruchowej turbin skutkuje spadkiem śmiertelności nietoperzy Polecamy państwa uwadze opis eksperymentu, mającego na celu znalezienie rozwiązania problemu śmiertelności nietoperzy na farmach wiatrowych. Effectiveness of Changing Wind Turbine Cut-in Speed to Reduce Bat Fatalities at Wind Facilities jest to dokument sporządzony w 2010 r. przez Edward a B. Arnett a i Michael a Schirmacher a z organizacji Bat Conservation International, Manuel a M.P. Huso z Oregon State University oraz John a P. Hayes a z University of Florida. Jest to podsumowanie wyników badań prowadzonych na rzecz Bats and Wind Energy Cooperative i the Pennsylvania Game Commission. Autorzy dokumentu przeprowadzili eksperyment, w którym sprawdzili efektywność zmiany prędkości rozruchowej turbin w redukowaniu śmiertelności nietoperzy. Pomiarów dokonali na farmie wiatrowej Casselman w hrabstwie Somerset w stanie Pennsylvania, w latach 2008 i 2009. Eksperyment miał w założeniu: określić różnicę w śmiertelności nietoperzy w wyniku interakcji z turbinami ze zmienioną prędkością rozruchową (w odniesieniu do turbin operujących na pełnych obrotach), a także zdefiniować koszty ekonomiczne eksperymentu oraz przewidywane koszty dla całego obszaru projektu w kontekście różnych zastosowanych ograniczeń i ram czasowych. Spośród 23 turbin autorzy losowo wybrali 12 i zastosowali trzy schematy działania w ich przypadku: część działała na pełnych obrotach, część miała prędkość rozruchową ustawioną na 5,0 m/s, a ostatnia partia rozpoczynała funkcjonowanie przy prędkości wiatru 6,5 m/s. Okazało się, iż śmiertelność w wyniku interakcji z turbinami działającymi bez ograniczeń jest średnio ponad 5 (2008 r.) lub 3,6 (2009 r.) razy większa od turbin ze zmodyfikowaną prędkością rozruchową. Szacowana ilość przypadków śmiertelności nietoperzy w przeliczeniu na jedną turbinę była od 1,48 do 5,09 (2008 r.) oraz od 1,23 do 2,58 (2009 r.) razy większa dla turbin funkcjonujących normalnie. Pozwoliło to autorom wywnioskować, iż ograniczenie działania turbin podczas okresów słabego wiatru zmniejsza śmiertelność wśród nietoperzy. Eksperyment spowodował spadek poziomu wytwarzanej mocy o ok. 2% podczas okresu badań. Gdyby zastosować ograniczenia w działaniu turbin wobec wszystkich elektrowni, będących częścią projektu,

to ustawienie prędkości rozruchowej na 5,0 m/s spowodowałoby spadek wytwarzanej mocy o 3% (w okresie badań) oraz 0,3% (całego rocznego poziomu wydajności). W przypadku prędkości rozruchowej 6,5 m/s, te wartości wyniosłyby odpowiednio 11% i 1%. Poza stratami w wytwarzanej mocy, firma będąca właścicielem farmy wiatrowej poniosła koszty związane z obsługą turbin na miejscu oraz zdalnie. Eksperyment przeprowadzony przez autorów dokumentu pokazuje, iż zastosowane ograniczenia zmniejszają śmiertelność nietoperzy od 44% do 93% przy jednoczesnym marginalnym rocznym ubytku wytwarzanej elektryczności. Zaznaczone zostało także, iż konieczne są dalsze badania, biorące pod uwagę inne rozmiary turbin, warunki wiatrowe i siedliskowe. Dokument jest dostępny na naszym portalu w zakładce Publikacje/Nietoperze Europejska strategia energetyczna Komisja Europejska opublikowała dokument Energy 2020. A strategy for competitive, sustainable and secure energy. Nakreślone w nim zostało pięć priorytetów rozwoju energetyki: 1. Osiągnięcie w Europie stanu wydajności energetycznej. 2. Stworzenie prawdziwie zintegrowanego pan-europejskiego rynku energii. 3. Wzmocnienie pozycji konsumentów i osiągnięcie najwyższego poziomu bezpieczeństwa. 4. Rozbudowanie pierwszej pozycji Europy w sferze technologii energetycznej i innowacji. 5. Wzmocnienie zewnętrznego wymiaru rynku energii UE. Wszystkie wymienione działania pomogą w rozwoju energetyki wiatrowej w skali całej Unii Europejskiej. Dokument jest dostępny na stronie: http://ec.europa.eu/energy/strategies/2010/2020_en.htm Energetyka wiatrowa a klimat zestawienie sporządzone przez AWEA Trzecim dokumentem, do lektury którego zachęcamy Państwa w tym miesiącu jest Wind Power and Climate Change, przygotowany przez Amerykańskie Stowarzyszenie Energii Wiatrowej (American Wind Energy Association - AWEA), informujący o tym, jak energetyka wiatrowa zmniejsza skalę oddziaływania ludzkiej działalności na klimat. Wytwarzanie prądu jest największym przemysłowym źródłem zanieczyszczenia powietrza w USA, a zapotrzebowanie na elektryczność cały czas rośnie. Stany Zjednoczone produkują sześć miliardów ton dwutlenku węgla rocznie. W 2030 r., ta liczba może sięgnąć 6,75 miliardów ton. 40% z emisji CO2 wytwarzanych jest przez sektor produkujący energię elektryczną. Energia wiatrowa nie wytwarza żadnych emisji i wypiera dwutlenek węgla oraz inne gazy cieplarniane, które w innym wypadku byłyby emitowane przez produkcję prądu zasilaną paliwami kopalnymi. Czyste wytwarzanie prądu przy pomocy potencjału wiatrowego, zainstalowanego w 2008 r. pozwoli uniknąć ok. 44 milionów ton dwutlenku węgla rocznie. Jedna megawatogodzina (MWh)

wyprodukowanej energii wiatru redukuje emisje CO2 w przybliżeniu o 1200 funtów. Przeciętna turbina zainstalowana w 2008 r. miała wydajność 1,67 MW, a taka pojedyncza turbina może wyprodukować ponad 5000 MWh elektryczności rocznie i zredukować emisję CO2 o ponad 3000 ton. Na bazie scenariusza 20% energii z wiatru do 2030 r., Amerykański Departament Energii (U.S. Department of Energy) poinformował, że energia wiatrowa daje szansę uniknięcia 825 milionów ton CO2 rocznie aż do 2030 r., tym samym zmniejszając spodziewane emisje sektora o 20-25%. Odpowiada to usunięciu 140 milionów samochodów z dróg. W maju 2008 r. Amerykański Departament Energii opublikował studium wykonalności generacji 20% zapotrzebowania na elektryczność USA z wiatru do 2030 r. Określił on, że osiągniecie takiego poziomu wytwarzania z wiatru jest wykonalne bez żadnych technologicznych przełomów i miałoby znaczące korzyści dla środowiska: Kumulatywnym efektem osiągnięcia 20% energii z wiatru do 2030 r. byłoby zredukowanie emisji CO2 o 7600 milionów ton, a do 2050 r. o kolejne 7400 milionów ton; Wykorzystanie wiatru do produkcji 20% elektryczności w USA zatrzyma wzrost emisji sektora produkcji prądu pomimo gwałtownie rosnącego zapotrzebowania; Scenariusz 20% wyeliminowałby 50% elektryczności generowanej przy pomocy naturalnego gazu i 18% elektryczności generowanej przy pomocy węgla, łagodząc presję na rynki gazu, eliminując potrzebę budowy ponad 80 GW możliwości produkcyjnych z węgla i obniżając ceny elektryczności; Zredukowałoby to także kumulatywną konsumpcję wody w sektorze elektrycznym o 8%, albo 4 biliony galonów do 2030 r., przy prawie 30% oszczędności mających miejsce w zachodnich stanach, gdzie ilość wody jest szczególnie ograniczona. Inne podobne tematycznie studium podało, że scenariusz 20% energii z wiatru pomógłby zredukować koszty naturalnego gazu ponoszone przez klientów o ok. $128 miliardów oraz koszty dostosowania do klimatycznej legislacji o ok. $98 miliardów. W dalszej części autorzy podają informacje o bieżącej redukcji emisji gazów cieplarnianych dzięki energetyce wiatrowej oraz sugerują kierunek zmian legislacyjnych w kwestii zmian klimatycznych, gdzie energetyka wiatrowa mogłaby być narzędziem. Dokument jest dostępny na naszym portalu w zakładce Publikacje/Klimat i mikroklimat Opracowanie: Hubert Glina, FNEZ, 2010