Projekt z dnia 17 czerwca 2015 r. Zatwierdzony przez... UCHWAŁA NR... BURMISTRZA LUBSKA z dnia 17 czerwca 2015 r. w sprawie gminnego programu wspierania rodziny w Gminie Lubsko na lata 2015 2017. Na podstawie art. 176 pkt 1 i art. 179 ust. 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej ( tekst jednolity: Dz. U. z 2013r. poz.135, z 2012r. poz. 1519, z 2013r. poz.154, 866, 1650, z 2014r. poz.619, 1188, 1198) uchwala się GMINNY PROGRAM WSPIERANIA RODZINY W GMINIE LUBSKO NA LATA 2015-2017 Rozdział 1. Wprowadzenie 1. Gminny Program Wspierania Rodziny w Gminie Lubsko na lata 2015-2017 jest strategicznym dokumentem Gminy Lubsko opracowanym w celu realizowania konstytucyjnej zasady udzielania szczególnej pomocy rodzinie i dziecku. Podstawową zasadą Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej jest ochrona prawna rodziny. Rodziny znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej i społecznej, zwłaszcza wielodzietne i niepełne, mają prawo do szczególnej pomocy ze strony władz publicznych. Podmiotem realizującym ten cel na poziomie Gminy Lubsko jest Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Lubsku, zwany dalej M-GOPS. Podstawowym zadaniem M- GOPS jest bezpośrednie organizowanie i wykonywanie zadań związanych z zaspokajaniem potrzeb osób i rodzin pozostających w trudnej sytuacji życiowej poprzez rozpoznawanie tych potrzeb, bezpośrednie i pośrednie udzielanie świadczeń w formie pieniężnej, rzeczowej i usługowej. Pomoc ma koncentrować się na wspomaganiu osób i rodzin wymagających wsparcia w osiągnięciu możliwie pełnej aktywności społecznej, a także wzmocnieniu lub odzyskaniu zdolności do pełnego i samodzielnego funkcjonowania w społeczeństwie. Rozdział 2. Diagnoza sytuacji rodzin w Gminie Lubsko 2. Charakterystyka rodzin niewydolnych wychowawczo. Rodziny z trudnościami opiekuńczowychowawczymi stanowią 11,63% rodzin korzystających z pomocy społecznej. Najczęściej niezaradność rodziców w opiekowaniu się i wychowywaniu własnych dzieci łączy się z dysfunkcjami takimi jak: uzależnienia, przemoc domowa, zaburzenia równowagi sytemu rodzinnego w sytuacjach kryzysowych, problemy w pełnieniu ról rodzicielskich, małżeńskich i zawodowych. Dysfunkcje te wyrażają się głównie niedojrzałością emocjonalną, problemami we współżyciu z ludźmi, trudnościami adaptacyjnymi, niezaradnością w prowadzeniu gospodarstwa domowego, problemami wychowawczymi w środowisku rodzinnym i zawodowym. Istotną rolę zgodną z polityką społeczną państwa odgrywa praca socjalna w połączeniu ze wsparciem finansowym lub rzeczowym. To pracownicy socjalni są pierwszymi osobami, które mają bezpośredni kontakt z rodziną w środowisku. Przeprowadzając wywiady środowiskowe dokonują diagnozy problemów. Gminę Lubsko według stanu na dzień 31.12.2014r. zamieszkiwało 19 710 mieszkańców. W poniższej tabeli przedstawiono liczbę osób i rodzin korzystających ze wsparcia M-GOPS w Lubsku. W roku 2014 było to 2649 osób w 1 151 rodzinach. Porównując dane z 2014r. z rokiem 2013 i 2012, jak widać, stosunkowo mniej mieszkańców korzysta ze wsparcia MGOPS, ale jest to spowodowane raczej nie poprawą sytuacji bytowej lecz zmniejszaniem się liczby mieszkańców gminy Lubsko Liczba osób i rodzin korzystających z M-GOPS w Lubsku w latach 2012-2014. rok Liczba rodzin Liczba osób w rodzinach 2012 1262 3076 2013 1234 2996 2014 1151 2649 Id: 1D2DEB24-D33B-453F-AD2C-BDD9E8DCAF9C. Projekt Strona 1
rok Liczba rodzin korzystających z pomocy MGOPS w Lubsku w latach 2012-2014. Bezradność w spr. opiekwych. i prow. gosp. dom. Małżeństwa z 1 dzieckiem Małżeństwa z 2 dzieci Małżeństwa wielodzietne 2012 286 193 180 75 191 2013 233 198 174 78 195 2014 126 167 144 58 174 Rodzice samotnie wychowujący dzieci Głównym powodem przyznania pomocy w 2014r. było ubóstwo, na które bezpośredni wpływ miały: bezrobocie, niepełnosprawność, długotrwała choroba, niezaradność i alkoholizm. Sytuacja ta dotyczyła przede wszystkim rodzin wielodzietnych. Liczba rodzin korzystających z pomocy ze wszystkich powodów udzielania pomocy nieznacznie spada, ale raczej nie z powodu poprawy sytuacji w mieszkańców Gminie Lubsko lecz z powodu zmniejszania się liczby mieszkańców gminy Lubsko Główne powody ubiegania się o pomoc społeczną przedstawia poniższa tabela. Powód ubiegania się o pomoc 2012 rok 2013 rok 2014 rok ubóstwo 841 939 889 bezrobocie 698 760 696 niepełnosprawność 471 477 446 długotrwała choroba 406 407 404 niezaradność 286 233 126 alkoholizm 145 162 145 W związku z problemem niezaradności rodzin niewydolnych wychowawczo objęto je szczególną opieką pracowników socjalnych oraz asystentów rodzin. Są to rodziny borykające się z wieloma problemami, tj. niezaradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych, ubóstwo, alkoholizm, przemoc. Rozdział 3. Zasoby gminy 3. Program Wspierania Rodziny w Gminie Lubsko na lata 2015 2017 będzie służył realizacji gminnej polityki rodzinnej. Działania na rzecz dziecka i rodziny realizują w ramach swoich kompetencji instytucje opisane w poniższej tabeli. Lp. Nazwa i adres placówki Rodzaj działalności 1. Urząd Miejski w Lubsku Przyznawanie i wypłacanie stypendiów, wyprawki szkolnej świadczeń rodzinnych i pielęgnacyjnych. Dowozy uczniów do szkół. Karta Dużej Rodziny 2. MGOPS w Lubsku Praca socjalna, pomoc asystentów rodziny, pomoc finansowa i rzeczowa, dożywianie dzieci w szkołach i przedszkolach. Funkcjonowanie Klubu Integracji Społecznej, oraz realizacja projektów systemowych wspierających potrzebujących mieszkańców gminy. 3. Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Wsparcie psychologiczne, specjalistyczne poradnictwo, przeciwdziałanie problemom dotyczącym nadużywania alkoholu i innych używek Id: 1D2DEB24-D33B-453F-AD2C-BDD9E8DCAF9C. Projekt Strona 2
4. Zespół Interdyscyplinarny Wsparcie i pomoc rodzinom w przezwyciężaniu problemu przemocy. 5. Placówki Służby Zdrowia z terenu Gminy Lubsko Działalność w zakresie profilaktyki i opieki zdrowotnej. 6. Placówki oświatowowychowawcze z terenu Gminy Lubsko Działalność edukacyjno-wychowawcza, wsparcie pedagogiczne dla rodziców i dzieci. Realizacja programu Szkoła dla rodziców 7. Świetlice socjoterapeutyczne i placówki wsparcia dziennego 8. Caritas przy Parafiach NSPJ I NMP w Lubsku Organizowanie zajęć pozaszkolnych, wsparcie psychologicznoterapeutyczne, organizowanie czasu wolnego dla uczestników świetlic. Działalność charytatywna, organizowanie i dystrybucja żywności, wypoczynku i paczek świątecznych. Rozdział 4. Założenia Programu 4. Program Wspierania Rodziny w gminie Lubsko na lata 2015 2017 jest zgodny z założeniami zawartymi w Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych w Gminie Lubsko na lata 2013-2020. Rozdział 5. Cele Programu 5. Cel główny Stworzenie optymalnych warunków do wychowywania dzieci w środowisku rodziny biologicznej oraz wspierania rodzin dysfunkcyjnych w prawidłowym wypełnianiu obowiązków opiekuńczowychowawczych w gminie Lubsko. Cele szczegółowe 1) Podejmowanie działań profilaktycznych i edukacyjnych na rzecz rodziny; 2) Wspieranie rodzin niewydolnych wychowawczo celem przywrócenia prawidłowego funkcjonowania w społeczeństwie; 3) Podejmowanie działań koordynujących wobec podmiotów zajmujących się rodzinami dysfunkcyjnymi. Rozdział 6. Zadania programu 6. Harmonogram Programu Wspierania Rodziny na lata 2015 2017 w Gminie Lubsko został przedstawiony w formie poniższej Tabeli. Lp. Zadania Działania Termin realizacji 1. Prowadzenie działalności profil. na rzecz rodziny. 1)Wspieranie i propagowanie idei wolontariatu oraz innych form aktywności społecznej na rzecz rodziny, 2) udział w Projektach współfinansowanych ze środków pozabudżetowych mających na celu dobro rodziny i rozwój specjalistycznego wsparcia, 3) udział w programach Realizatorzy 2015-2017 Wszystkie podmioty Wskaźniki Ilościowy udział w programach i szkoleniach Id: 1D2DEB24-D33B-453F-AD2C-BDD9E8DCAF9C. Projekt Strona 3
2. Udzielenie wsparcia i pomocy rodzinie przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczowychowawczej. 3. Doskonalenie współpracy pomiędzy instytucjami i podmiotami działającymi na rzecz dzieci i rodziny. 7. Odbiorcami Programu są: profilaktycznych i edukacyjnych wspierających wychowanie dzieci i młodzieży. I. Praca z rodziną: 1)konsultacje i poradnictwo specjalistyczne (psychologiczne, pedagogiczne, socjalne, prawne, zawodowe), 2) udzielanie pomocy finansowej i rzeczowej: -pomoc w formie dożywiania dla dzieci i młodzieży w szkołach, - udzielanie pomocy dzieciom w formie stypendiów, wyprawek szkolnych, itp. -udzielanie pomocy w formie zasiłków, 3)organizowanie czasu wolnego dzieciom w formie kolonii, zimowisk, wycieczek, wyjazdów, spotkań, imprez, itp. 4)usługi opiekuńcze i specjalistyczne, 5)tworzenie grup wsparcia i grup samopomocowych, 6)objęcie wsparciem asystenta rodziny. II. Pomoc w opiece i wychowaniu dziecka: praca socjalna z rodziną (kontrakt socjalny), pomoc placówek wsparcia dziennego. 1) Współpraca szkół, policji, służby zdrowia, MGOPS, sądów, kuratorów, Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Zespołu Interdyscyplinarnego oraz organizacji Pozarządowych, 2)Stała współpraca z Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie, jednostką realizującą działania z zakresu pieczy zastępczej, 3)Doskonalenie kadry (szkolenia dla pracowników socjalnych, oraz innych specjalistów. Rozdział 7. Adresaci Programu 2015-2017 -Pracownicy socjalni i asystenci rodziny MGOPS w Lubsku -Specjaliści przy GKRPA, - prac. Urzędu Miejskiego w Lubsku, 2015-2017 Wszystkie podmioty. 1. Rodziny przeżywające trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych, 2. Dzieci i młodzież, którym rodzina nie zapewnia należytej opieki, 3. Przedstawiciele instytucji oraz służb pracujących na rzecz dzieci i rodzin. -Ilość porad w punkcie konsult. przy GKRPA -ilość rodzin objętych wsparciem asystentów rodziny, - ilość dzieci dożywianych w szkołach i poza szkołami -ilość rodzin z dziećmi, którym przyznano pomoc finansową, -ilość kontraktów socjalnych -ilość placówek wsparcia dziennego. -Liczba spotkań i posiedzeń -Liczba zakończonych Niebieskich Kart Id: 1D2DEB24-D33B-453F-AD2C-BDD9E8DCAF9C. Projekt Strona 4
Rozdział 8. Przewidywane efekty realizacji Programu 8. Spodziewanym efektem realizacji Programu ma być polepszenie sytuacji dziecka i rodziny, poczucia bezpieczeństwa socjalnego, ograniczenie patologii społecznej, zminimalizowanie negatywnych zachowań oraz stworzenie skutecznego systemu wsparcia dla rodziny i dziecka oraz zmniejszenie liczby dzieci przechodzących do rodzinnej pieczy zastępczej. Rozdział 9. Koordynatorzy Programu 9. Koordynatorem Programu jest Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Lubsku przy współpracy z następującymi instytucjami: - Urzędem Miejskim w Lubsku, - Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, - Zespołem Interdyscyplinarnym, - Policją, - Placówkami oświatowymi i kulturalnymi, - Zakładami Opieki Zdrowotnej, - Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Żarach, - Organizacjami pozarządowymi. Rozdział 10. Źródła finansowania 10. Źródłem finansowania Gminnego Programu Wspierania rodziny są środki własne gminy: Rozdział 11. Monitoring i ewaluacja 11. Monitoring będzie polegał na zbieraniu danych dotyczących zrealizowanych zadań w ramach Programu od podmiotów zaangażowanych w jego realizację przez koordynatora Programu Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Lubsku w celu oceniania czy Program osiąga założone cele. Przedmiotem ewaluacji będzie skuteczność podejmowanych działań głównie w oparciu o analizę założonych wskaźników. Burmistrz Lubska będzie co roku przedkładał Radzie Miejskiej w Lubsku informację z realizacji Gminnego Programu Wspierania Rodziny. 12. Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi Lubska. 13. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia z mocą obowiązującą od 1 stycznia 2015r. i podlega ogłoszeniu w sposób zwyczajowo przyjęty. Przewodniczący Rady Miejskiej Andrzej Tomiałowicz Id: 1D2DEB24-D33B-453F-AD2C-BDD9E8DCAF9C. Projekt Strona 5
UZASADNIENIE Obowiązek podjęcia projektowanej uchwały w sprawie gminnego programu wspierania rodziny wynika z art. 179 ust. 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (tekst jednolity: Dz. U. z 2013r. poz.135, z 2012r. poz. 1519, z 2013r. poz.154, 866, 1650, z 2014r. poz.619, 1188, 1198). Program wprowadza swoim zakresem wiele zadań. Rodzinie, która przeżywa trudności w wypełnianiu swoich funkcji, burmistrz ma za zadanie zapewnić wsparcie poprzez zorganizowanie pomocy i wyposażenia rodziny w odpowiednie narzędzia umożliwiające przezwyciężanie tych trudności, wyznaczenie jednostki do realizacji zadań wynikających z ustawy, opracowania na okres 3 lat programu wspierania rodziny i przedstawianie Radzie Miejskiej każdego roku sprawozdania z jego realizacji. Główny zakres obowiązków w tej materii spoczywa na pracownikach Ośrodka Pomocy Społecznej w Lubsku i członkach Zespołu Interdyscyplinarnego. Jest to drugi gminny program wspierania rodziny pierwszy obejmował lata 2012-2014. Id: 1D2DEB24-D33B-453F-AD2C-BDD9E8DCAF9C. Projekt Strona 1