R Z E C Z N I K P R A W A B S O L W E N T A Bartłomiej Banaszak Warszawa, dn. 28 lipca 2014 r. Opinia w sprawie projektu rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie (projekt z dnia 7 lipca 2014 r.) 1. Uznawanie praktyki zawodowej ( 3 ust. 1) a) Fundamentalny sprzeciw budzi propozycja pozbawienia możliwości odbywania przez studentów praktyki zawodowej, o której mowa w art. 14 ust. 4 ustawy. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Transportu i Budownictwa z dnia 28 kwietnia 2006 r. w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie (Dz.U. 2006 nr 83 poz. 578 z późn. zm.), do praktyki zawodowej może zostać zaliczona praktyka odbyta po ukończeniu trzeciego roku studiów wyższych, z wyłączeniem praktyki objętej programem studiów. Ustawa z dnia 9 maja 2014 r. o ułatwieniu dostępu do wykonywania niektórych zawodów regulowanych ( druga ustawa deregulacyjna ) wprowadza, jako ułatwienie w dostępie do zawodu architekta i inżyniera z uprawnieniami budowlanymi, możliwość uznania praktyki objętej programem studiów ( praktyki studenckiej ) jako części lub całości praktyki zawodowej (nowy przepis art. 14 ust. 4a ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym). Wprowadzenie takiego ułatwienia nie daje natomiast żadnych podstaw do jednoczesnego pozbawienia możliwości zaliczania do okresu praktyki, odbywanej przez studentów praktyki zawodowej, o której mowa w art. 14 ust. 4 ustawy. Należy pokreślić, iż wprowadzenie w życie ww. propozycji oznaczałoby w praktyce poważne utrudnienie w dostępie do zawodu w porównaniu do stanu obecnego, co jest w rażący sposób sprzeczne z celami ustawy deregulacyjnej. Właściwe jest natomiast umożliwienie odbywania praktyki zawodowej przez studentów po drugim roku studiów. Takie rozwiązanie z jednej strony umożliwiłoby studentom nabycie wiedzy i umiejętności, które można zastosować w praktyce, pod kierunkiem osoby uprawnionej, z drugiej zaś byłoby zgodne z celami ustawy deregulacyjnej, której przyjęcie stanowi podstawę do wydania przedmiotowego rozporządzenia. 1
Ponadto, należy z powyższego ograniczenia wyłączyć: osoby, które w momencie rozpoczęcia studiów wyższych posiadają tytuł zawodowy technika lub mistrza, albo dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe w zawodzie nauczanym na poziomie technika w zawodach związanych z budownictwem. osoby, które ubiegają się o poszerzenie uprawnień o kolejną specjalność, w sytuacji gdy w tym celu potrzebne jest ukończenie dodatkowych studiów. Postuluję następujące brzmienie 3 ust. 1 oraz nowego ust. 1a: 3.1. Praktyka zawodowa, o której mowa w art. 14 ust. 4 ustawy, odbywana jest po uzyskaniu tytułu zawodowego technika lub mistrza albo dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe w zawodzie nauczanym na poziomie technika, lub po zaliczeniu czwartego semestru studiów wyższych pierwszego stopnia lub jednolitych studiów magisterskich lub po rozpoczęciu studiów wyższych drugiego stopnia, oraz jest potwierdzona przez osobę wpisaną na listę członków izby, posiadającą odpowiednie uprawnienia budowlane. 1a. W przypadku praktyki zawodowej odbywanej przez osoby ubiegające się o rozszerzenie posiadanych już uprawnień budowlanych o uprawnienia w kolejnej specjalności, nie stosuje się przepisu ust. 1. b) Zaproponowane brzmienie 3 rozporządzenia należy interpretować jako wyłączające spod powyższego ograniczenia praktykę studencką oraz praktykę przy sporządzaniu projektów odbytą pod patronatem osoby posiadającej odpowiednie uprawnienia budowlane, o której mowa w nowym przepisie art. 14 ust. 4b ustawy, które stanowią kategorie odrębne w stosunku do praktyki zawodowej. c) Sformułowanie posiadającą odpowiednie uprawnienia budowlane należy interpretować w taki sposób, aby osoba ubiegająca się o uprawnienia budowlane w ograniczonym zakresie, mogła odbywać, zgodnie z intencją wyrażoną w uzasadnieniu do rządowego projektu ustawy, pod kierunkiem osoby posiadającej uprawnienia budowlane w ograniczonym zakresie w tej samej lub podobnej (w przypadku osób, które uzyskały uprawnienia budowlane według wcześniejszych przepisów) specjalności. Zniesienie dotychczasowego, nieuzasadnionego ograniczenia, iż praktykę można odbywać pod kierunkiem osoby posiadającej uprawnienia bez ograniczeń, powinno poszerzyć dostęp do praktyki zawodowej. 2. Propozycja nowego wymogu dotyczącego wymiaru godzinowego praktyki ( 3 ust. 3) Sprzeciw budzi propozycja wprowadzenia zasady, iż za odbycie rocznej praktyki uznaje się praktykę odbytą w wymiarze 1800 godzin rocznie. Oznacza to kolejne utrudnienie 2
w dostępie do uprawnień budowlanych dla młodych ludzi, jakie można znaleźć w projekcie rozporządzenia. Dotychczasowe przepisy nie określały wymogów w zakresie liczby godzin praktyki zawodowej. Wymiar 1800 godzin rocznie odpowiada pełnemu etatowi na podstawie umowy o pracę i jest bardzo często nieosiągalny dla studentów i młodych absolwentów uczelni. Młodzi adepci architektury i budownictwa, jeżeli w ogóle uzyskują praktykę, to nierzadko na warunkach niekorzystnych: na podstawie umowy cywilno-prawnej, bez umowy, ale z niewielkim wynagrodzeniem, lub wręcz bez wynagrodzenia i bez oficjalnego zatrudnienia. Niezależnie od oczywistych obiekcji natury etycznej odnośnie do przypadków wyzysku młodych ludzi przez osoby posiadające uprawnienia, wprowadzenie wymogu dotyczącego minimalnej liczby godzin praktyki w ciągu roku, jeszcze bardziej utrudni dostęp do praktyki zawodowej i jest w oczywisty sposób sprzeczny z celami ustawy deregulacyjnej. Obecne sformułowanie może też prowadzić do kuriozalnych interpretacji, zgodnie z którymi praktyka nie będzie mogła być zaliczona, jeśli pułap 1 800 godzin nie został osiągnięty w rocznym przedziale czasowym. Postuluję wykreślenie 3 ust. 3 w proponowanym brzmieniu. Kwestią oczywistą powinno być wyłączenie spod jakiegokolwiek wymogu w zakresie wymiaru godzinowego praktyki praktyki studenckiej oraz praktyki przy sporządzaniu projektów odbytej pod patronatem osoby posiadającej odpowiednie uprawnienia budowlane 3. Dokumentowanie praktyki zawodowej ( 3 ust. 7) Rozporządzenie słusznie przewiduje wprowadzenie możliwości dokumentowania praktyki na podstawie oświadczeń. Powinno to ułatwić w wielu przypadkach dokumentowanie praktyki. Rozwiązanie to jest w pełni uzasadnione zwłaszcza w przypadku praktyki studenckiej (art. 14 ust. 4a ustawy) oraz praktyki przy sporządzaniu projektów odbytej pod patronatem osoby posiadającej odpowiednie uprawnienia budowlane (art. 14 ust. 4b ustawy). Jest ono również optymalne w kontekście zmian zasad przynależności do izby architektów oraz izby inżynierów budownictwa, wprowadzonych na mocy ustawy deregulacyjnej. Na marginesie, należy zauważyć, że właściwym określeniem dla tego dokumentu jest zaświadczenie, ponieważ to nie kandydat oświadcza, że odbył praktykę, tylko osoba z uprawnieniami potwierdza odbycie praktyki przez kandydata (zgodnie ze wzorem określonym w załączniku nr 4). Jednakże sposób dokumentowania praktyki zawodowej powinien także przewidywać możliwość ograniczenia, sygnalizowanej przez adeptów architektury i budownictwa, nieetycznej praktyki, stosowanej przez niektóre osoby posiadające uprawnienia budowlane, 3
które odmawiają potwierdzenia odbycia praktyki zawodowej, mimo tego, że taka praktyka faktycznie odbyła się. Projekt rozporządzenia nie zawiera niestety propozycji w tym zakresie. Dodatkowo pojawia się wątpliwość, czy całkowita rezygnacja z dzienników praktyki zawodowej, wydawanych przez samorząd zawodowych, nie spowoduje, że problem ten będzie się pojawiał częściej niż dotychczas. Postuluję wprowadzenie dwóch alternatywnych form dokumentowania praktyki zawodowej: oświadczeń ( zaświadczeń ) lub dziennika praktyki zawodowej. Wybór sposobu dokumentacji praktyki zawodowej powinien zależeć od woli kandydata. Dodatkowo, postuluję rozważenie innych rozwiązań, które ograniczą opisaną wyżej nieetyczną praktykę. 4. Egzamin dla absolwentów studiów, o których mowa w nowym przepisie art. 12 ust. 4b ustawy Projekt rozporządzenia nie realizuje dyspozycji nowego przepisu art. 12 ust. 4b ustawy, zgodnie z którym: Z egzaminu zwalnia się absolwenta studiów wyższych prowadzonych na podstawie umowy, o której mowa w art. 168b ust. 2 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012 r. poz. 572, z późn. zm.), zawartej między uczelnią a właściwym organem samorządu zawodowego w zakresie odpowiadającym programowi kształcenia opracowanemu z udziałem organu samorządu zawodowego oraz zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 16. W związku z powyższym, brak jest wytycznych, na jakich zasadach absolwenci ww. studiów zwalniani byliby z części lub całości egzaminu. W celu realizacji dyspozycji, o której mowa w art. 12 ust. 4b, należy wprowadzić w projekcie rozporządzenia zmiany w zakresie: a) dokumentacji przebiegu studiów ( 5 ust. 1). Obok dyplomu ukończenia studiów oraz suplementu do dyplomu (czyli dokumentów, które powinny być podstawą weryfikacji i kwalifikowania wykształcenia jako odpowiednie lub pokrewne dla danej specjalności), osoby, które ukończyły studia prowadzone na podstawie umowy zawartej między uczelnią a właściwym organem samorządu zawodowego, powinny dodatkowo przedłożyć zaświadczenie z uczelni o ukończeniu studiów wyższych prowadzonych na podstawie umowy z organem samorządu zawodowego ze wskazaniem daty jej zawarcia, potwierdzające zrealizowanie programu kształcenia opracowanego z udziałem samorządu zawodowego, stanowiącego integralną część umowy. b) wprowadzenia uprawnienia komisji kwalifikacyjnej do wydania decyzji, na podstawie ww. zaświadczenia, o nadaniu uprawnień budowlanych lub decyzji 4
o dopuszczeniu do egzaminu w zakresie nieobjętym programem kształcenia ( 5 ust. 2). Należy jednocześnie zaznaczyć, że, w świetle art. 12 ust. 4b, komisja kwalifikacyjna nie może wydać decyzji innej niż wymienione (np. decyzji o niedopuszczeniu do egzaminu) jeśli kandydat przedłoży ww. zaświadczenie. c) procedura egzaminacyjna (rozdział 3) powinna, w przypadku utrzymania bardzo szczegółowych wytycznych dotyczących przeprowadzenia egzaminu, przewidywać możliwość ograniczenie zakresu egzaminu, m.in. poprzez: wprowadzenie możliwości zwolnienia z części pisemnej lub ustnej; ograniczenia liczby i zakresu pytań w części pisemnej; ograniczenia liczby i zakresu pytań w części ustnej. 5. Kwalifikowanie wykształcenia i praktyki zawodowej jako odpowiednie lub pokrewne dla danej specjalności uprawnień budowlanych Zastrzeżenia budzi niekorzystna, z perspektywy osoby ubiegającej się o uprawnienia budowlane, propozycja rezygnacji z aktualnie obowiązujących rozwiązań związanych z pierwszym etapem postępowania kwalifikacyjnego: terminu 30 dni na uzupełnienie braków w dokumentach dołączonych do wniosków ( 7 ust. 4 rozporządzenia z 2006 r.), co oznacza konieczność zastosowania krótkiego terminu 7 dni, wynikającego z przepisów kodeksu postępowania administracyjnego; przesłanek do wydania przez izbę decyzji o odmowie nadania uprawnień budowlanych bez przeprowadzania egzaminu ( 7 ust. 6 rozporządzenia z 2006 r.), co może prowadzić do pozbawienia kandydata możliwości odwołania się od negatywnego wyniku kwalifikowania, czyli pierwszego etapu postępowania kwalifikacyjnego, zgodnie z przepisami kodeksu postępowania administracyjnego. Postuluję przywrócenie rozwiązań wynikających z 7 ust. 4 i 6 rozporządzenia Ministra Transportu i Budownictwa z dnia 28 kwietnia 2006 r. w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie. 6. Zakres uprawnień budowlanych w specjalności architektonicznej w ograniczonym zakresie ( 15 ust. 2) Zdziwienie budzi propozycja utrzymania wątpliwego ograniczenia zakresu specjalności do zabudowy zagrodowej. Z uwagi na fakt, iż warunki techniczne budynków o małej kubaturze są podobne, niezależnie od tego czy budynek stoi na wsi czy w mieście, czy jest on elementem zabudowy zagrodowej, czy też np. jednorodzinnej, utrzymywanie takiego ograniczenia jest bezzasadne. Takie ograniczenie oznacza także, że osoby mające te uprawnienia nie mogą prowadzić prac budowlanych w odniesieniu do architektury obiektu także w przypadku budynków przemysłowych, gospodarczych czy magazynowych, będących elementem zabudowy śródmiejskiej. 5
Ograniczenie zakresu specjalności do zabudowy zagrodowej skutecznie obniża zainteresowanie tą specjalnością, które aktualnie jest znikome. Trudno się temu dziwić, skoro efektem uzyskania uprawnień jest jedynie prawo do prowadzenia robót budowalnych w zakresie architektury budynków typu obora czy mały dom w gospodarstwie rolnym. Rozsądna była propozycja zawarta w projekcie rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie, dołączony do projektu ustawy deregulacyjnej (druk sejmowy nr 1576 cz. II), zakładająca odejście od ograniczenia zakresu specjalności do zabudowy zagrodowej. Niezrozumiałe jest natomiast przywrócenie tej bariery w przedmiotowym projekcie rozporządzenia. W świetle uzyskanych opinii, wskazujących dodatkowo na archaiczność restrykcyjnego wymogu dotyczącego kubatury budynku (do 1 000 m 3 ), konieczne jest rozważenie znacznego podwyższenia tego limitu, tj. do 5 000 m 3. Wymóg dotyczący kubatury wydaje się być szczególnie wątpliwy w przypadku budynków przemysłowych, magazynowych i gospodarczych. Należy jednocześnie wskazać, iż analogiczne ułatwienia powinny dotyczyć zakresu uprawnień budowlanych w specjalności konstrukcyjno-budowlanej w ograniczonym zakresie. Postuluję: a) wykreślenie z 15 ust. 2 sformułowania na terenie zabudowy zagrodowej ; b) rozważenie podwyższenia limitu w zakresie kubatury obiektu budowlanego do 5 000 m 3 ; c) wyłączenie z zapisów dot. limitu w zakresie kubatury obiektów o charakterze przemysłowym, magazynowym i gospodarczym; d) rozważenie analogicznych zmian w zakresie określenia maksymalnej kubatury budynku w przypadku uprawnień budowlanych w specjalności konstrukcyjnobudowlanej w ograniczonym zakresie. 7. Zakres uprawnień budowalnych w specjalności konstrukcyjno-budowlanej bez ograniczeń ( 16 ust. 1) Zdecydowany sprzeciw budzi ograniczenie zakresu specjalności konstrukcyjno-budowlanej bez ograniczeń poprzez wyłączenie z jej zakresu kierowania robotami budowlanymi związanymi z obiektem budowlanym w odniesieniu do architektury obiektu. Rozwiązanie to jest jednoznacznie niekorzystne dla kandydatów do zawodu inżyniera z uprawnieniami budowlanymi. Powoduje ono, że osoby, które dopiero będą ubiegały się o uzyskanie uprawnień - aktualni studenci oraz absolwenci, którzy niedawno ukończyli studia w zakresie budownictwa - będą dużo mniej konkurencyjni na rynku niż ich starsi koledzy, 6
którzy zachowają uprawnienia w dotychczasowym zakresie. Należy się spodziewać, że w przypadku wejścia w życie przepisów w proponowanym kształcie, inwestorzy realizujący obiekt budowlany chętniej będą zatrudniać osoby, które uzyskały uprawnienia na mocy dotychczasowych przepisów, mające prawo kierowania robotami zarówno w odniesieniu do architektury, jak i konstrukcji obiektu, niż osoby młode, które uzyskałyby uprawnienia specjalności konstrukcyjno-budowlanej według proponowanych przepisów. W tym drugim przypadku inwestor musiałby bowiem zatrudnić dodatkowego kierownika ds. architektury obiektu. Powyższe rozwiązanie, tworzące dodatkową barierę w dostępie młodych do rynku pracy, jest ewidentnie sprzeczne z celami ustawy deregulacyjnej. Z pewnością uzasadnieniem dla powyższego rozwiązania nie mogą być zmiany dotyczące nadawania przez izbę architektów uprawnień budowlanych w specjalności architektonicznej, uprawniających do kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń. Taka zmiana nie jest przesłanką do wprowadzenia wyłączności w zakresie właściwości architektów co do kierowania robotami budowlanymi w odniesieniu do architektury obiektu. Wskazuje na to przede wszystkim Dyrektywa 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych która w p. (28) stwierdza, że: w większości Państw Członkowskich działalność w dziedzinie architektury prowadzona jest de iure bądź de facto przez osoby posiadające wyłącznie tytuł architekta lub dodatkowo także inny tytuł, przy czym osoby te nie mają wyłączności na prowadzenie takiej działalności, chyba że wynika to przepisów ustawowych. Działalność ta, bądź tylko niektóre jej rodzaje, może być wykonywana także przez przedstawicieli innych zawodów, w szczególności przez inżynierów, którzy uzyskali specjalistyczne wykształcenie w dziedzinie budownictwa lub sztuki budowania. Postuluję następujące brzmienie 16 ust. 1 pkt 2: 2) kierowania robotami budowlanymi związanymi z obiektem budowlanym w odniesieniu do konstrukcji oraz architektury obiektu. Informuję także, iż dotarły do mnie liczne sygnały, które wskazują na problem braku jasnego rozróżnienia w przepisach prawa między konstrukcją i architekturą obiektu. 8. Sporządzanie projektu zagospodarowania działki lub terenu w zakresie danej specjalności Wątpliwości budzi nieuwzględnienie w projekcie nowego rozporządzenia zasady, iż uprawnienia budowlane do projektowania w odpowiedniej specjalności uprawniają do sporządzania projektu zagospodarowania działki lub terenu, w zakresie danej specjalności ( 15 rozporządzenia z dnia 28 kwietnia 2006 r.). Może to prowadzić do interpretacji 7
ograniczających zakres uprawnień w porównaniu do stanu obecnego, co jest niezgodne z celami ustawy deregulacyjnej. Postuluję przywrócenie zasady, iż uprawnienia budowlane do projektowania w odpowiedniej specjalności uprawniają do sporządzania projektu zagospodarowania działki lub terenu, w zakresie danej specjalności 9. Wykształcenie odpowiednie i pokrewne dla poszczególnych specjalności uprawnień budowlanych Poważne wątpliwości budzi treść załącznika nr 1, który, w świetle wprowadzonych w 2011 r. zasad kształcenia na studiach wyższych, określa kierunki studiów w sposób nieprawidłowy. Nawiązanie do konkretnej nazwy kierunku studiów właściwe jest tylko w odniesieniu do kierunku architektura (wcześniej architektura i urbanistyka ), na którym wciąż obowiązują standardy kształcenia, i to tylko w odniesieniu do uprawnień architektów (specjalność architektoniczna bez ograniczeń). W pozostałych przypadkach należy odnosić się do kierunków studiów związanych z kształceniem w określonym zakresie lub efektów kształcenia. Zastrzeżenia budzi też nieuwzględnienie niektórych kierunków studiów, których absolwenci, w świetle uzyskanych opinii, posiadają kompetencje wystarczające do ubiegania się o uprawnienia zawodowe, zwłaszcza w obliczu dodatkowych wymogów dotyczących praktyki zawodowej oraz konieczności zdania egzaminu. specjalność architektoniczna - obok kierunku architektura należy uwzględnić, jako kierunek odpowiedni dla uprawnień bez ograniczeń, architekturę i urbanistykę (wciąż prowadzone są, zgodnie z prawem, studia według poprzednich standardów kształcenia). W przypadku kierunku odpowiedniego dla uprawnień w ograniczonym zakresie należy odnieść się do studiów w zakresie architektury lub urbanistyki. Słusznym rozwiązaniem jest uwzględnienie studiów w zakresie budownictwa jako kierunku pokrewnego dla specjalności architektonicznej, niezależnie od jej zakresu. Specjalność konstrukcyjno-budowlana bez ograniczeń obok architektury oraz architektury i urbanistyki jako kierunek pokrewny należy uznać studia w zakresie geotechniki, zwłaszcza w przypadku, gdy utrzymany zostanie wątpliwy podział na specjalizacje w ramach specjalności konstrukcyjno-budowlanej, uwzględniający specjalizację geotechniczną. Specjalność konstrukcyjno-budowlana w ograniczonym zakresie wśród kierunków pokrewnych wymienić należy studia w zakresie: architektury lub urbanistyki, inżynierii środowiska, inżynierii hydrotechnicznej, melioracji, inżynierii i gospodarki wodnej oraz geotechniki. Specjalność kolejowa w świetle treści upoważnienia do wydania rozporządzenia, wskazane jest jednolite określenie wykształcenia odpowiedniego i pokrewnego dla tej specjalności, bez podziału na specjalizacje. Wśród kierunków odpowiednich dla tej 8
specjalności wymienić należy studia w zakresie budownictwa, transportu i elektrotechniki. Specjalność hydrotechniczna listę kierunków odpowiednich dla tej specjalności należy uzupełnić o studia w zakresie melioracji oraz inżynierii hydrotechnicznej. Specjalność instalacyjna w zakresie sieci, instalacji i urządzeń cieplnych, wentylacyjnych, gazowych, wodociągowych i kanalizacyjnych listę kierunków odpowiednich należy rozszerzyć o studia w zakresie wiertnictwa nafty i gazu umożliwiające uzyskanie wiedzy i umiejętności w zakresie inżynierii gazowniczej natomiast listę kierunków pokrewnych dla specjalności w ograniczonym zakresie należy rozszerzyć o studia w zakresie ochrony środowiska (lub ochrony środowiska umożliwiające uzyskanie określonej wiedzy i umiejętności) Specjalność instalacyjna w zakresie sieci, instalacji i urządzeń elektrycznych i elektroenergetycznych listę kierunków odpowiednich dla tej specjalności należy uzupełnić o studia w zakresie inżynierii elektrycznej i elektroenergetyki. Ponadto, należy dodać listę kierunków pokrewnych dla specjalności w ograniczonym zakresie obejmującą studia w zakresie energetyki, transportu (umożliwiające uzyskanie wiedzy i umiejętności w zakresie sterowania ruchem w transporcie lub zabezpieczenia ruchu pociągów) oraz automatyki i robotyki. Uprzejmie informuję, że przy okazji prac nad niniejszą opinią, zgłoszony został mi problem niewłaściwego uregulowania wymogów dla rzeczoznawców budowlanych. Aktualny stan prawny (warunki uzyskania tytułu rzeczoznawcy budowlanego określone są w art. 8b ustawy o samorządach zawodowych, wprowadzonym na mocy ustawy deregulacyjnej) może uniemożliwiać osobom nieposiadającym uprawnień budowlanych, ale prowadzącym zaawansowane badania naukowe w wąskiej dziedzinie, dokonywanie ekspertyz w ramach rzeczoznawstwa innego niż budowlane i architektoniczne, ale dotyczącego budownictwa, np. w zakresie mykologii, fizyki budowli. Takie ograniczenie nie wydaje się zasadne i jest niekorzystne m.in. dla absolwentów studiów wyższych kontynuujących karierę naukową. Problem ten wymaga dalszej analizy, niezależnie od toczących się prac nad projektem rozporządzenia w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie. 9