Grzegorz Jasiński Sonel S.A. Kamery termowizyjne KT 160 oraz KT 160A firmy Sonel S.A.

Grzegorz Jasiński Sonel S.A. Kamery termowizyjne KT 160 oraz KT 160A firmy Sonel S.A.

KAMERY TERMOWIZYJNE KT-160 ORAZ KT-160A FIRMY SONEL S.A. Grzegorz Jasiński, Sonel S.A. W trakcie eksploatacji urządzeń bardzo często można spotkać się z usterkami, których wcześniejsze przewidzenie i zdiagnozowanie pozwoliłoby zaoszczędzić czas i pieniądze wydawane niejednokrotnie na kosztowne naprawy. Wielu awariom można zapobiec, jeśli odpowiednio wcześnie zlokalizuje się przegrzewanie się obiektów znajdujących się w trudno dostępnych miejscach lub będących pod napięciem. Dzięki termografii możliwe jest przetworzenie promieniowania podczerwonego, czyli ciepła emitowanego przez obiekty, na obraz widzialny, co pozwala oceniać rozkład temperatury na powierzchni obserwowanego obiektu w sposób bezkontaktowy. Jest to istotne wszędzie tam, gdzie istnieje konieczność zmierzenia temperatury w miejscach niedostępnych, ale również pozwala na szybki pomiar temperatury na powierzchniach dowolnej wielkości, lub na przykład błyskawicznego zlokalizowania niewidocznych gołym okiem miejsc ucieczki ciepła, związanych z usterkami ocieplenia budynków i błędami popełnionymi podczas budowy na przykład mostkami cieplnymi. W wielu przypadkach już wykonanie jednego termografu pozwala ocenić, czy pojawia się jakiś problem z instalacją lub urządzeniem, albo czy naprawa lub przebudowa została wykonana prawidłowo. Dzięki temu termowizja znajduje zastosowanie praktycznie w każdej dziedzinie życia najczęściej w energetyce, budownictwie i medycynie, zaś upowszechnienie urządzeń termowizyjnych sprawiło, że przestały być drogie i niedostępne. W analizie termograficznej wykorzystany jest bezkontaktowy pomiar w widmie podczerwieni dla ustalenia z odległości temperatury powierzchni. Obrazy termograficzne pokazują odmienne temperatury jako różne kolory. Profesjonalna kamera termowizyjna to kamera radiometryczna - rejestrująca temperaturę oddzielnie dla każdego punktu obrazu. W przypadku kamery o rozdzielczości 160 x 120 temperatura jest rejestrowana jednocześnie dla każdego z 19200 punktów. Pozwala to dokonać szczegółowej analizy zapisanego obrazu termicznego; w przeciwieństwie do kamer, gdzie oferowana jest pozornie duża rozdzielczość obrazu, a faktycznie wykorzystuje się interpolację. II Konferencja Wytwórców Energii Elektrycznej Skawina 2011 1 II Ko n f e r e n c j a Wy t w ó r c ó w En e r g i i El e k t r y c z n e j Sk a w i n a 2011 235

Kamery termowizyjne KT- 160 oraz KT-160A (fot.1) oferowane przez firmę Sonel S.A., polskiego producenta sprzętu pomiarowego to poręczne i ergonomiczne urządzenia pozwalające rejestrować obrazy termiczne (termogramy) we wbudowanej pamięci lub na standardowej karcie SD dużej pojemności. Kamery mogą również pracować w trybie wideo, po podłączeniu przez cyfrowe wyjście USB do komputera dzięki temu czas rejestracji nie jest ograniczony pamięcią kamery. Podczas nagrywania wideo w podczerwieni można przechwytywać w dowolnej chwili zatrzymane obrazy statyczne. Natomiast analogowe wyjście wideo (PAL lub NTSC) pozwala na podłączenie kamery np. do zewnętrznego monitora lub analogowego urządzenia rejestrującego. W urządzeniach zastosowano rozwiązania, zapewniające prostą obsługę przy jednocześnie dużych możliwościach pomiarowych. Ochronę elementów optycznych zapewnia zastosowanie technologii AGT (Auto Gate Technology), gdzie obiektyw kamery chroniony jest dodatkową migawką, otwierającą się tylko podczas wykonywania pomiarów. W trakcie wykonywania zdjęcia termicznego (fot.2) każda kamera wykonuje również zdjęcie rzeczywiste w rozdzielczości 2 Megapikseli (fot.3), co jest niezwykle pomocne w opisywaniu badanych obiektów; w przeciwieństwie do wielu kamer występujących na rynku nie ma tutaj problemów z ostrością zdjęć rzeczywistych. Inną przydatną funkcją jest tryb połączonych obrazów zwany InfraFusion (fot.4). II Konferencja Wytwórców Energii Elektrycznej Skawina 2011 2 236 II Ko n f e r e n c j a Wy t w ó r c ó w En e r g i i El e k t r y c z n e j Sk a w i n a 2011

Tryb ten pozwala połączyć obraz rzeczywisty z obrazem termicznym, wyświetlając je w taki sposób, że obraz termiczny przenika się z obrazem rzeczywistym powstaje kombinacja; gdzie część obrazu jest termogramem, łatwym do umiejscowienia w miejscu prowadzenia pomiarów. Poziom przenikania obrazów może być dowolnie wybrany przez użytkownika (fot.5). Kamery odświeżają i analizują obraz z szybkością 60 klatek/sekundę. Rejestracja obrazu polega na zatrzymaniu obrazu po naciśnięciu przycisku spustowego; przed ostatecznym zapisem można podejrzeć także zarejestrowany obraz rzeczywisty oraz dograć notatkę głosową. Nastawienie ostrości odbywa się automatycznie, można również użyć trybu ręcznego. W każdym momencie na ekranie wyświetlana jest temperatura zaznaczonego punktu o maksymalnej (lub minimalnej) temperaturze, wyświetlana jest również wartość temperatury w centralnym punkcie ekranu. Zakres rejestrowanych temperatur wynosi -20..+250 C dla kamery KT-160, -20..+350 C dla kamery KT-160A. Duży ekran LCD o przekątnej 3,6 cala i rozdzielczości 640x480 zapewnia dobry i przejrzysty widok, co jest szczególnie ważne podczas korzystania z funkcji łączenia obrazów. II Konferencja Wytwórców Energii Elektrycznej Skawina 2011 3 II Ko n f e r e n c j a Wy t w ó r c ó w En e r g i i El e k t r y c z n e j Sk a w i n a 2011 237

Kamery, mimo prostej budowy i obsługi mają możliwość regulacji wielu parametrów związanych z pomiarem, jak współczynnik emisyjności badanego obiektu, odległość, wilgotność względna, temperatura otoczenia; przy czym parametry mogą być dobierane ręcznie bądź automatycznie przez kamerę. Rejestracja odbywa się w wybranych jednostkach temperatury, odnotowana jest data i czas rejestracji; z zapisem do wewnętrznej pamięci lub na dołączoną kartę pamięci zewnętrznej (SD). Przedstawienie obrazu termicznego na ekranie następuje w kolorach jednej wybranej spośród ośmiu dostępnych palet kolorystycznych. II Konferencja Wytwórców Energii Elektrycznej Skawina 2011 4 238 II Ko n f e r e n c j a Wy t w ó r c ó w En e r g i i El e k t r y c z n e j Sk a w i n a 2011

Sterowanie funkcjami kamery jest intuicyjne, odbywa się za pomocą przycisku spustowego oraz 3 klawiszy funkcyjnych. Menu kamery pozwala na przeglądanie zapisanych obrazów zarówno w trybie podczerwieni, jak i obrazu widzialnego; odsłuchanie notatek głosowych zarejestrowanych w plikach termogramów, jak również usuwanie plików z pamięci kamery lub karty. Dodatkową pomocą jest wskaźnik laserowy, który może być pomocny w ustaleniu położenia na jednolitych płaszczyznach lub w ciemnych pomieszczeniach. Niewątpliwą plusem jest zasilanie urządzenia - akumulatorki standardowej wielkości (AA w zestawie 2 komplety), których ładowanie odbywa się poprzez wbudowana ładowarkę. Urządzenie może również pracować w trakcie ładowania akumulatorów, podłączone do zasilacza sieciowego; lub być zasilane ze zwykłych baterii. Oprogramowanie dołączone do kamery pozwala na prowadzenie analizy zapisanych obrazów termicznych. Program umożliwia między innymi dokonanie korekcji obrazów, dobór współczynnika emisyjności, palety kolorów odzwierciedlających najlepiej poszczególne zakresy temperatur, odczyt temperatur w dowolnym punkcie termogramu, wyliczenie temperatury średniej, określenie miejsc o najwyższej lub najniższej temperaturze, przedstawienie rozkładów temperatur w formie histogramów oraz przy pomocy izoterm. Każdą funkcję można zastosować dla całości bądź dowolnie określonej części termogramu.. Użytkownik może wybrać zakresy temperatur i barwy je odzwierciedlające. Funkcja łączenia obrazu termicznego i rzeczywistego działa podobnie, jak na ekranie kamery; użytkownik ma możliwość ustawienia stopnia przezroczystości obrazu, co pozwala na dokładne lokalizowanie miejsc o określonej temperaturze. Paleta kolorów, w której zarejestrowany został termogram, może być zmieniona na dowolną z dziewięciu dostępnych. Program pozwala również na obsługę kamery w trybie wideo w podczerwieni. Analizę można przeprowadzać w czasie rzeczywistym, lub na podstawie zarejestrowanego filmu, co pozwala zobrazować zmiany temperatury danego obiektu w czasie. Raport z pomiarów można wykonać w dowolnym kształcie lub na podstawie jednego spośród dostarczonych szablonów. II Konferencja Wytwórców Energii Elektrycznej Skawina 2011 5 II Ko n f e r e n c j a Wy t w ó r c ó w En e r g i i El e k t r y c z n e j Sk a w i n a 2011 239

Kamery KT-160 i KT-160A to uniwersalne rozwiązanie dla wielu użytkowników w różnych branżach, mogą być stosowana wszędzie tam, gdzie konieczne jest poznanie rozkładu temperatur, a jednocześnie, dzięki swojej prostocie i łatwości obsługi mogą być wykorzystywana nawet przez osoby o niewielkim doświadczeniu. II Konferencja Wytwórców Energii Elektrycznej Skawina 2011 6 240 II Ko n f e r e n c j a Wy t w ó r c ó w En e r g i i El e k t r y c z n e j Sk a w i n a 2011