Sieci komputerowe Dwa lub więcej komputerów połączonych ze sobą z określonymi zasadami komunikacji (protokołem komunikacyjnym). Zadania sieci - wspólne korzystanie z plików i programów - współdzielenie zasobów (drukarki, węzły telekomunikacyjne, duże pamięci dyskowe - ochrona danych i dostępu do zasobów sieci - tworzenie centralnych kopii archiwalnych - wspólne korzystanie z baz danych - korzystanie z poczty elektronicznej - zarządzanie zasobami komputerowymi Sposoby przetwarzania informacji w sieci - zcentralizowane: informację przetwarza komputer centralny sieci - rozproszone: informacja przetwarzana na wszystkich komputerach sieci także współbieżnie Rodzaje sieci a) ze względu na obszar działania - lokalne (LAN- Local Area Network), szybkość transmisji l O lub 100 Mb/s - miejskie, metropolitalne ( MAŃ- Metropolitan Area Network), typowa szybkość transmisji 622 Mb/s - rozległe (WAN- Wide Area Network), szybkość transmisji l lub 10 Gb/s - globalne (GAN-Global Area Network) b) ze względu na architekturę (podział dotyczy sieci LAN) - sieci partnerskie (peer to peer, P2P) każdy komputer sieci jest jednocześnie serwerem (niededykowanym) i klientem, przetwarzanie ma charakter rozproszony - sieci z wydzielonym serwerem wyposażone w dedykowany serwer służący do udostępniania zasobów (serwer plików lub wydruku) i do zarządzania siecią, przetwarzanie ma charakter rozproszony, tzw. architektura klient-serwer" - sieci wielodostępne szybki komputer centralny plus terminale (końcówki) np. PC z uruchomionym tzw. emulatorem terminala, przetwarzanie scentralizowane, pamięci zewnętrzne i urządzenia we/wy w komputerze centralnym
Elementy sieci - serwery - stacje klienckie - sieciowy system operacyjny - karta sieciowa - media łączące sieci - urządzenia transmisji danych Serwer sieciowy Komputer zazwyczaj większej mocy służący do udostępniania: - plików (serwer plików) zasobów sieci (np. serwer wydruku) komunikacji z innymi sieciami (bramka sieciowa) poczty elektronicznej (serwer pocztowy) - baz danych - aplikacji sieciowych Sieciowy system operacyjny Zestaw oprogramowania zapewniający udostępnianie zasobów, ochronę dostępu, sprawdzanie upoważnień oraz wykrywanie ewentualnych konfliktów miedzy stacjami roboczymi. Najczęściej stosowane systemy sieciowe to Unix (przetwarzanie scentralizowane) oraz MS Windows NT/200x Server i Novell NetWare (przetwarzanie rozproszone). Ten ostatni używany jest także w architekturze klient-sieć. Wymienione systemy umożliwiaj ą także tworzenie klastrów serwerów.
Karta sieciowa Pozwala komputerowi na komunikację w sieci. Może być przewodowa lub bezprzewodowa (karta WLAN). Występuje jako karta rozszerzeń lub zintegrowana z płytą główną. Zawiera własny procesor i pamięć wewnętrzną z oprogramowaniem. Umożliwia: - konwersję postaci danych z równoległej (jednoczesny przesył wielokrotności bajtów) wykorzystywanej przez magistralę danych wewnątrz komputera na szeregową (bit po bicie) stosowaną w komunikacji między komputerami - wzmocnienie wysyłanego sygnału - kompresję danych przed transmisją Media łączące sieci Łączą komputery w sieci. Można je podzielić na: - kable miedziane przewodzące sygnały elektryczne -skrętka nieekranowana, przepustowość do l Gb/s, zasięg do 100 m -ekranowana, przepustowość do l Gb/s (zwykle 16 Mb/s), zasięg kilkaset m -kabel koncentryczny, przepustowość 1-10 Mb/s, zasięg kilka km - światłowody przewodzące sygnały optyczne, przepustowość 100 Mb/s- 10 Gb/s, zasięg dziesiątki km - łączność bezprzewodowa - promieniowanie podczerwone, częstotliwości THz, przepustowość 1-16 Mb/s, zasięg kilka m do kilku km - mikrofale, częstotliwość 1-300 Ghz, przepustowość 1-10 Mb/s, zasięg w zależności od anteny, mocy nadajnika i warunków atmosferycznych - fale radiowe, częstotliwość 10 KHz - IGHz, transmisja niskiej lub wysokiej mocy, pojedynczej lub wielu częstotliwości (szerokopasmowa), przepustowość 1-10 Mb/s, zasięg zależny od mocy nadajnika i warunków atmosferycznych
Urządzenia transmisji danych Zaliczamy do nich: - modem - przetwornik analogowo-cyfrowe pośredniczący między komputerem (sygnały cyfrowe) a analogową linią telefoniczną, wymaga nawiązania połączenia i wcześniejszej konfiguracji łącza - repeater - wzmacniacz sygnałów w sieci o tych samych parametrach technicznych i fizycznych, z funkcją filtrów szumów - adaptor (transceiver) - wzmacniacz sygnałów w sieci o różnych parametrach - koncentrator (hub) - umożliwia rozgałęzianie struktury sieci, spełnia funkcję wzmacniacza z filtrowaniem szumów, wyposażony w wejścia (porty) - most (bridge) - najprostsze urządzenie do łączenia różnych segmentów sieci wymaga tego samego protokołu transmisji we wszystkich segmentach - przełącznik (switch) - działa podobnie jak router, ale sprzętowo. Może zwiększać przepustowość sieci, wyznacza marszruty pakietów danych wewnątrz sieci LAN przez analizowanie tzw. MAC-adresów urządzeń w nagłówkach wiadomości, co pozwala na przesłanie wiadomości do odpowiedniego portu, do którego podłączony jest adresat - router - bardziej zaawansowane urządzenie sprzęgające segmenty sieci, (np. różne sieci LAN), dysponuje informacją nie tylko o MAC-adresach, ale także o adresach komputerów we wszystkich segmentach sieci (adresy sieciowe), co pozwala na wybór optymalnej trasy przesyłu danych, może dokonywać filtracji danych pełniąc rolę zapory zapewniającej bezpieczeństwo sieci (realizuje swoje zadania programowo) - bramy (gateway) - wyspecjalizowany komputer służący do wymiany informacji miedzy dwoma niekompatybilnymi segmentami sieci, umożliwia translację formatów danych, protokołów transmisji i procedur przetwarzania Technologię przesyłania danych określa protokół transmisji (protokół sieciowy) Protokół transmisji Określa formaty przesyłanych danych ( formaty ramek, zasady interpretacji nagłówków i innych elementów sterujących komunikatu ), sposób nawiązywania, przebiegu i zakończenia połączenia oraz metodę dostępu do łącza. Klasyfikacje protokołów sieciowych przedstawia Warstwowy Model Sieci.