Ustawa z dnia... o osobach kierujcych pojazdami. Rozdział 1 Przepisy ogólne

P r o j e k t wersja z dnia 10 marca 2006 r. Ustawa z dnia... o osobach kierujcych pojazdami Rozdział 1 Przepisy ogólne Art. 1. 1. Ustawa okrela osoby uprawnione do kierowania pojazdami na drogach publicznych oraz na innych drogach połoonych w strefie zamieszkania, wymagania w stosunku do tych osób oraz zasady uzyskiwania i cofania uprawnie do kierowania pojazdami oraz zatrzymywania dokumentów stwierdzajcych posiadanie uprawnienia do kierowania pojazdami. 2. Ilekro w ustawie mowa jest o: 1) kierowcy, kierujcym lub o pojedzie okrelonego rodzaju naley przez to rozumie kierowc, kierujcego i pojazd w znaczeniu okrelonym w przepisach ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2003 r. Nr 58, poz. 515, Nr 124, poz. 1152, Nr 130, poz. 1190, Nr 137, poz. 1302, Nr 149, poz. 1451 i 1452, Nr 162, poz. 1568, Nr 200, poz. 1953, Nr 210, poz. 2036, oraz z 2004 r. Nr 29, poz. 257, Nr 54, poz. 535, Nr 92, poz. 884, Nr 121, poz. 1264 i Nr 173, poz. 1808, Nr 273, poz. 2703, z 2005 r. Nr 25, poz. 202, Nr 175, poz. 1462 oraz z 2006 r. Nr 17, poz. 141); 2) opłacie ewidencyjnej, naley przez to rozumie opłat stanowic przychód Funduszu Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców, o którym mowa w art. 80d ust. 2 i 3 ustawy Prawo o ruchu drogowym. Rozdział 2 Osoby uprawnione do kierowania pojazdami Art. 2. 1. Kierujcym pojazdem moe by osoba, która osignła wymagany wiek i jest sprawna pod wzgldem fizycznym i psychicznym oraz spełnia jeden z warunków okrelonych w pkt 1-4: 1) posiada umiejtnoci wymagane do kierowania pojazdem w sposób nie zagraajcy bezpieczestwu, nie utrudniajcy ruchu drogowego i nie naraajcy kogokolwiek na szkod oraz odpowiedni dokument stwierdzajcy uprawnienie do kierowania pojazdem; 2) odbywa, w ramach szkolenia, pod nadzorem instruktora nauk jazdy odpowiednio przystosowanym pojazdem; 3) odbywa, w ramach szkolenia, pod nadzorem osoby towarzyszcej, o której mowa w art. 23 ust 2, jazd odpowiednio przystosowanym pojazdem; 4) zdaje egzamin pastwowy pod nadzorem egzaminatora odpowiednio przystosowanym pojazdem. 2. Osoba niepełnosprawna pod wzgldem fizycznym moe by kierujcym, jeeli w wyniku badania lekarskiego nie stwierdzono przeciwwskaza zdrowotnych do kierowania pojazdem.

3. Nie wymaga si dokumentu stwierdzajcego uprawnienie do kierowania rowerem, motorowerem lub pojazdem zaprzgowym od osoby, która ukoczyła 18 lat. Art. 3. 1. Dokumentem stwierdzajcym uprawnienie do kierowania pojazdem silnikowym lub zespołem pojazdów składajcym si z pojazdu silnikowego i przyczepy (naczepy) jest odpowiednio: 1) wydane w kraju: a) prawo jazdy, b) pozwolenie wojskowe, c) midzynarodowe prawo jazdy; 2) wydane za granic: a) krajowe lub midzynarodowe prawo jazdy okrelone w Konwencji o ruchu drogowym sporzdzonej w Wiedniu dnia 8 listopada 1968 r. (Dz.U. z 1988 r. Nr 5 poz. 40 zm. poz. 44), b) midzynarodowe prawo jazdy okrelone w Konwencji o ruchu drogowym podpisanej w Genewie 19 wrzenia 1949 r. (Dz.U. z 1959 r. Nr 54, poz. 321 i 322), c) krajowe prawo jazdy wydane w innych Pastwach Członkowskich Unii Europejskiej; 3) zagraniczny dokument wojskowy stwierdzajcy uprawnienie do kierowania pojazdami wojskowymi. 2. Kierujcy moe posiada tylko jedno wane prawo jazdy. Przepis ten nie dotyczy midzynarodowego prawa jazdy. Art. 4. 1. Prawo jazdy, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1 lit. a, stwierdza posiadanie uprawnie do kierowania odpowiednim pojazdem silnikowym lub zespołem pojazdów: 1) na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej; 2) w ruchu midzynarodowym na terytorium pastw stron konwencji, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 2 lit. a, za wyjtkiem kierowania cignikiem rolniczym; 3) w ruchu midzynarodowym na terytorium Unii Europejskiej, za wyjtkiem kierowania cignikiem rolniczym. 2. Pozwolenie wojskowe stwierdza posiadanie uprawnie do kierowania odpowiednim, nalecym do Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, pojazdem silnikowym lub zespołem pojazdów. 3. Midzynarodowe prawo jazdy, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1 lit. c, stwierdza posiadanie uprawnie do kierowania odpowiednim pojazdem silnikowym lub zespołem pojazdów w ruchu midzynarodowym na terytorium pastw stron konwencji, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 2 za wyjtkiem kierowania cignikiem rolniczym. Midzynarodowe prawo jazdy jest wane łcznie z krajowym prawem jazdy. 4. Prawo jazdy, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 2 lit. a i b, stwierdza posiadanie uprawnie do kierowania odpowiednim pojazdem silnikowym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w okresie 6 miesicy od daty rozpoczcia stałego lub czasowego pobytu. 2

5. Zagraniczny dokument wojskowy, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 3, stwierdza posiadanie uprawnie do kierowania pojazdami zagranicznych sił zbrojnych przebywajcych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie porozumie i umów midzynarodowych. Art. 5. 1. Prawo jazdy lub inny dokument, o którym mowa w art. 3, stwierdza posiadanie uprawnie do kierowania: 1) kategorii A1 motocyklem o pojemnoci skokowej silnika nie przekraczajcej 125 cm 3 i mocy nie przekraczajcej 11 kw; 2) kategorii A: a) motocyklem, z zastrzeeniem ust. 2, b) zespołem pojazdów złoonym z motocykla i przyczepy; 3) kategorii B1 trójkołowym lub czterokołowym pojazdem samochodowym o masie własnej nie przekraczajcej 550 kg, z wyjtkiem motocykla; 4) kategorii B: a) pojazdem samochodowym o dopuszczalnej masie całkowitej nie przekraczajcej 3,5 t, z wyjtkiem autobusu lub motocykla, b) zespołem pojazdów złoonym z pojazdu, o którym mowa w lit. a lub b, oraz z przyczepy lekkiej, c) zespołem pojazdów złoonym z pojazdu, o którym mowa w lit. a oraz z przyczepy innej ni lekka, której dopuszczalna masa całkowita nie przekracza masy własnej pojazdu cigncego, o ile łczna dopuszczalna masa całkowita zespołu tych pojazdów nie przekracza 3,5 t; 5) kategorii C1: a) pojazdem samochodowym o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczajcej 3,5 t i nie przekraczajcej 7,5 t, z wyjtkiem autobusu, b) zespołem pojazdów złoonym z pojazdu, o którym mowa w lit. a oraz z przyczepy lekkiej; 6) kategorii C: a) pojazdem samochodowym o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczajcej 3,5 t, z wyjtkiem autobusu, b) zespołem pojazdów złoonym z pojazdu, o którym mowa w lit. a oraz z przyczepy lekkiej; 7) kategorii D1: a) autobusem przeznaczonym konstrukcyjnie do przewozu nie wicej ni 17 osób łcznie z kierowc, b) zespołem pojazdów złoonym z pojazdu, o którym mowa w lit. a oraz z przyczepy lekkiej; 8) kategorii D: a) autobusem, b) zespołem pojazdów złoonym z pojazdu, o którym mowa w lit. a oraz z przyczepy lekkiej; 9) kategorii T: a) cignikiem rolniczym lub pojazdem wolnobienym, 3

b) zespołem pojazdów złoonym z cignika rolniczego oraz z przyczepy (z przyczep); 10) kategorii B+E, C+E lub D+E pojazdem okrelonym odpowiednio w kategorii B, C lub D, łcznie z przyczep (z przyczepami); 11) kategorii C1+E zespołem pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej nie przekraczajcej 12 t, składajcym si z pojazdu cigncego okrelonego w kategorii C1 i przyczepy o dopuszczalnej masie całkowitej nie przekraczajcej masy własnej pojazdu cigncego; 12) kategorii D1+E - zespołem pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej nie przekraczajcej 12 t, składajcym si z pojazdu cigncego okrelonego w kategorii D1 i przyczepy o dopuszczalnej masie całkowitej nie przekraczajcej masy własnej pojazdu cigncego; 13) kategorii B i C1+E, B i D1+E, B i C+E lub B i D+E zespołem pojazdów okrelonych w kategorii B+E; 14) kategorii C+E i D zespołem pojazdów okrelonych w kategorii D+E. 2. Motocyklem o mocy wikszej ni 25 kw lub o stosunku mocy do masy własnej wyszym od 0,16 kw/kg moe kierowa: 1) osoba posiadajca prawo jazdy kategorii A przez okres dłuszy ni 2 lata; 2) osoba posiadajca prawo jazdy kategorii A, która ukoczyła 24 lata. 3. Na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej prawo jazdy kategorii B, C1, C, D1 i D uprawnia do kierowania cignikiem rolniczym i pojazdem wolnobienym. 4. Minister Obrony Narodowej, moe okreli w drodze rozporzdzenia, w sposób odmienny od przepisów ust. 1, wymagane uprawnienia do kierowania przez ołnierzy czynnej słuby wojskowej pojazdami specjalnymi oraz pojazdami uywanymi do celów specjalnych Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, uwzgldniajc konieczno posiadania szczególnych kwalifikacji przez osoby wykonujce zadania zwizane z obronnoci pastwa. 5. Przepis ust.2 pkt 2 nie dotyczy policjantów kierujcych motocyklami słubowymi. Art. 6. 1. Dokumentem stwierdzajcym uprawnienie do kierowania: 1) tramwajem jest pozwolenie do kierowania tramwajem; 2) motorowerem jest karta motorowerowa lub prawo jazdy kategorii A1, B1 lub T; dotyczy osób, które nie ukoczyły 18 lat; 3) rowerem jest karta rowerowa, motorowerowa lub prawo jazdy kategorii A1, B1 lub T; dotyczy osób, które nie ukoczyły 18 lat; 4) pojazdem zaprzgowym jest prawo jazdy A1, B1 lub T, karta motorowerowa lub rowerowa; dotyczy osób, które nie ukoczyły 18 lat. 2. Kierujcy moe posiada tylko jedno wane pozwolenie do kierowania tramwajem. Art. 7. Wymagany minimalny wiek do kierowania: 1) pojazdem silnikowym wynosi: a) 16 lat dla pojazdów okrelonych w kategorii A1, B1 i T, b) 18 lat dla pojazdów okrelonych w kategorii A, B, B+E, C1, C1+E, C i C+E, 4

c) 21 lat dla pojazdów okrelonych w kategorii D1, D1+E, D i D+E, z zastrzeeniem lit. d, d) 19 lat dla pojazdów Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej okrelonych w kategorii D1 i D pozwolenia wojskowego; 2) tramwajem wynosi 21 lat; 3) pojazdem zaprzgowym wynosi 15 lat; 4) motorowerem wynosi 13 lat; 5) rowerem jednoosobowym wynosi 10 lat; 6) rowerem przystosowanym konstrukcyjnie do kierowania przez osob niepełnosprawn wynosi 13 lat; 7) rowerem wieloosobowym lub przewocym inn osob wynosi 17 lat. Rozdział 3 Wydawanie uprawnie do kierowania pojazdami Art. 8. 1. Prawo jazdy wydaje, za opłat oraz po uiszczeniu opłaty ewidencyjnej, starosta właciwy ze wzgldu na miejsce zamieszkania osoby ubiegajcej si o ten dokument. 2. Midzynarodowe prawo jazdy jest wydawane za opłat przez kadego starost. Midzynarodowe prawo jazdy jest wydawane na podstawie krajowego prawa jazdy na okres 3 lat. 3. Szefom i cudzoziemskiemu personelowi przedstawicielstw dyplomatycznych, urzdów konsularnych i misji specjalnych pastw obcych oraz organizacji midzynarodowych, korzystajcych z przywilejów i immunitetów dyplomatycznych lub konsularnych na mocy ustaw, umów midzynarodowych bd powszechnie uznanych zwyczajów midzynarodowych lub na zasadzie wzajemnoci, oraz innym osobom korzystajcym z tych przywilejów i immunitetów, uprawnienie do kierowania pojazdem wydaje wojewoda mazowiecki, na wniosek ministra właciwego do spraw zagranicznych. 4. ołnierzom zasadniczej słuby wojskowej pozwolenie wojskowe wydaje na czas ich słuby, nie dłuej jednak ni na rok, dowódca jednostki wojskowej prowadzcej ich szkolenie. 5. Na wniosek osoby posiadajcej pozwolenie wojskowe podlega ono za opłat oraz po uiszczeniu opłaty ewidencyjnej wymianie na odpowiednie prawo jazdy, o którym mowa w ust. 1: 1) po zakoczeniu zasadniczej słuby wojskowej; 2) podczas pełnienia zasadniczej słuby wojskowej, jeeli wraz z wnioskiem osoba zainteresowana złoy dokument organu wojskowego o zakwalifikowaniu ołnierza do słuby poza granicami pastwa. 6. Wymiany pozwolenia wojskowego dokonuje starosta, o którym mowa w ust. 1, pod warunkiem, i osoba posiadajca pozwolenie wojskowe osignła odpowiedni wiek, o którym mowa w art. 7 pkt 1 lit. b i c, przewidziany dla danej kategorii prawa jazdy. 7. Opłata o której mowa w ust. 1 i 2, za wyjtkiem opłaty ewidencyjnej, stanowi dochód powiatu. 5

Art. 9. 1. Dokument stwierdzajcy uprawnienie do kierowania pojazdem silnikowym wydawany jest osobie, która: 1) osignła wiek wymagany dla danej kategorii prawa jazdy; 2) uzyskała orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskaza zdrowotnych do kierowania pojazdem i orzeczenie psychologiczne o braku przeciwwskaza psychologicznych do kierowania pojazdem; 3) odbyła wymagane dla danej kategorii szkolenie; 4) zdała egzamin pastwowy wymagany dla danej kategorii. 2. Osoba, która nie ukoczyła 18 lat, moe uzyska prawo jazdy kategorii A1, B1 lub T za pisemn zgod rodziców lub opiekunów. 3. Dodatkowym warunkiem wymaganym do uzyskania dokumentu stwierdzajcego uprawnienie do kierowania pojazdem silnikowym: 1) dla kategorii C, C1, D lub D1 jest spełnienie wymaga, o których mowa w ust. 1 pkt 3 i 4, okrelonych dla prawa jazdy kategorii B; 2) dla kategorii B+E, C+E, C1+E, D+E lub D1+E jest spełnienie wymaga, o których mowa w ust. 1 pkt 3 i 4, okrelonych odpowiednio dla praw jazdy kategorii B, C, C1, D lub D1. Art. 10. 1. Zabrania si wydania dokumentu stwierdzajcego uprawnienie do kierowania pojazdem silnikowym osobie: 1) u której w wyniku badania lekarskiego stwierdzono aktywn form uzalenienia od alkoholu lub rodka działajcego podobnie do alkoholu; 2) w stosunku do której orzeczony został prawomocnym wyrokiem sdu zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych w okresie i zakresie obowizywania tego zakazu; 3) posiadajcej inny dokument stwierdzajcy uprawnienie do kierowania pojazdem silnikowym. 2. Przepis ust. 1 pkt 2 stosuje si take wobec osoby ubiegajcej si o wydanie dokumentu stwierdzajcego uprawnienie do kierowania pojazdem silnikowym kategorii: 1) C1, C, D1, D w okresie obowizywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych obejmujcego swoim zakresem kategori B; 2) C1+E, C+E, D1+E, D+E w okresie obowizywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych obejmujcego swoim zakresem kategori B lub odpowiedni kategori C1, C, D1 lub D. 3. Przepis ust. 1 pkt 3 nie dotyczy midzynarodowego prawa jazdy. Art. 11. 1. Dokument stwierdzajcy uprawnienie do kierowania pojazdem silnikowym moe zawiera wymagania lub ograniczenia wynikajce: 1) ze stanu zdrowia kierowcy; 2) z moliwoci prowadzenia okrelonego pojazdu; 3) z przepisów ustawy. 2. Wymagania lub ograniczenia mog dotyczy: 1) korekty lub ochrony wzroku; 2) korekty słuchu; 3) protezy lub szyny ortopedycznej; 4) ograniczonego korzystania z pojazdu; 6

5) modyfikacji lub dostosowania pojazdu; 6) ograniczenia uprawnienia do wskazanych pojazdów; 7) dodatkowego oznakowania pojazdu. Art. 12. 1. Osoba posiadajca krajowe prawo jazdy wydane za granic moe otrzyma prawo jazdy odpowiedniej kategorii po zwrocie zagranicznego dokumentu organowi wydajcemu prawo jazdy. Jeeli prawo jazdy wydane za granic nie jest okrelone w konwencjach o ruchu drogowym, dodatkowym warunkiem otrzymania polskiego prawa jazdy jest zdanie czci teoretycznej egzaminu pastwowego i przedstawienie uwierzytelnionego tłumaczenia zagranicznego dokumentu. Warunek ten nie dotyczy krajowego prawa jazdy wydanego w kraju członkowskim Unii Europejskiej. 2. Jeeli prawo jazdy wydane za granic zawiera ograniczenie terminu wanoci, ograniczenie ze wzgldu na stan zdrowia lub inne, ograniczenie to uwzgldnia si w wydawanym prawie jazdy. 3. Minister właciwy do spraw transportu moe okreli, w drodze rozporzdzenia, warunki i tryb wydawania praw jazdy, w stosunku do obywateli niektórych pastw, odmienne ni te, o których mowa w ust. 1 na zasadach wzajemnoci. Art. 13. Okres wanoci midzynarodowego prawa jazdy nie moe przekracza terminu wanoci krajowego prawa jazdy. Art. 14. 1. Pozwolenie do kierowania tramwajem wydaje, za opłat oraz po uiszczeniu opłaty ewidencyjnej, starosta właciwy ze wzgldu na miejsce zamieszkania osoby ubiegajcej si o ten dokument. 2. Pozwolenie moe uzyska osoba, która: 1) osignła wiek wymagany do kierowania tramwajem; 2) uzyskała orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskaza zdrowotnych do kierowania pojazdem i orzeczenie psychologiczne o braku przeciwwskaza psychologicznych do kierowania pojazdem; 3) odbyła wymagane szkolenie; 4) zdała egzamin pastwowy wymagany dla pozwolenia. 3. Przepis art. 10 stosuje si odpowiednio. 4. Opłata o której mowa w ust. 1, za wyjtkiem opłaty ewidencyjnej, stanowi dochód powiatu. Art. 15. 1. Kart rowerow wydaje nieodpłatnie: 1) dyrektor szkoły podstawowej; 2) dyrektor wojewódzkiego orodka ruchu drogowego; 3) przedsibiorca prowadzcy orodek szkolenia kierowców posiadajcy wiadectwo potwierdzajce spełnianie dodatkowych wymaga. 2. Kart rowerow moe uzyska osoba, która: 1) osignła wymagany wiek; 2) wykazała si niezbdnymi kwalifikacjami odpowiednio podczas zaj szkolnych, zaj prowadzonych przez wojewódzki orodek ruchu drogowego lub zaj prowadzonych przez orodek szkolenia kierowców posiadajcy wiadectwo potwierdzajce spełnianie dodatkowych wymaga. 7

Art. 16. 1. Kart motorowerow wydaje za opłat: 1) dyrektor wojewódzkiego orodka ruchu drogowego; 2) przedsibiorca prowadzcy orodek szkolenia kierowców posiadajcy wiadectwo potwierdzajce spełnianie dodatkowych wymaga; 3) dyrektor gimnazjum, szkoły ponadpodstawowej lub szkoły ponadgimnazjalnej. 2. Kart motorowerow moe uzyska osoba, która: 1) osignła wiek wymagany do kierowania motorowerem; 2) ukoczyła z wynikiem pozytywnym kurs dla osób ubiegajcych si o kart motorowerow organizowany przez wojewódzki orodek ruchu drogowego lub orodek szkolenia kierowców posiadajcy wiadectwo potwierdzajce spełnianie dodatkowych wymaga w przypadku dokumentu wydawanego przez podmioty, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2; 3) wykazała si podczas zaj szkolnych niezbdnymi kwalifikacjami w przypadku dokumentu wydawanego przez dyrektora, o którym mowa w ust. 1 pkt 3. 3. Opłata o której mowa w ust. 1, za wyjtkiem opłaty ewidencyjnej, stanowi przychód jednostki wydajcej kart motorowerow. Art. 17. 1. Osoba posiadajca dokument stwierdzajcy uprawnienie do kierowania pojazdem silnikowym lub tramwajem jest obowizana zawiadomi starost w terminie nie przekraczajcym 30 dni o utracie prawa jazdy lub pozwolenia do kierowania tramwajem, o zniszczeniu tych dokumentów w stopniu powodujcym ich nieczytelno, a take o zmianie stanu faktycznego wymagajcego zmiany danych w nich zawartych. 2. W sytuacji, o której mowa w ust. 1, na wniosek osoby uprawnionej, starosta wydaje za opłat oraz po uiszczeniu opłaty ewidencyjnej wtórnik dokumentu pod warunkiem: 1) złoenia, pod rygorem odpowiedzialnoci karnej za fałszywe zeznania, owiadczenia o utracie dokumentu; 2) zwrotu zniszczonego dokumentu, albo 3) zwrotu dokumentu wymagajcego zmiany danych. 3. W razie odzyskania utraconego dokumentu, o którym mowa w ust. 1, dokument ten naley zwróci do starosty. 4. W razie utraty lub zniszczenia karty rowerowej lub motorowerowej wtórniki tych dokumentów wydaje jednostka, która wydała te dokumenty. 5. W stosunku do osób, o których mowa w art. 8 ust. 3, organem właciwym w sprawach okrelonych w ust. 1-3 jest wojewoda mazowiecki. 6. W stosunku do osób, o których mowa w art. 8 ust. 4, organem właciwym w sprawach okrelonych w ust. 1 3, jest dowódca jednostki wojskowej, który wydał pozwolenie wojskowe. 7. ołnierze zasadniczej słuby wojskowej w sytuacji przewidzianej w ust. 1, w odniesieniu do pozwole wojskowych nie wnosz opłat, których mowa w ust. 2 Art. 18. Minister właciwy do spraw transportu dokonuje, w trybie okrelonym przepisami o zamówieniach publicznych, wyboru: 8

1) producenta blankietów praw jazdy, który jednoczenie bdzie dokonywa ich personalizacji i dystrybucji; 2) producenta blankietów midzynarodowych praw jazdy; 3) producenta pozwole do kierowania tramwajem, kart rowerowych i motorowerowych. Art. 19. 1. Minister właciwy do spraw transportu w porozumieniu z ministrem właciwym do spraw administracji publicznej, uwzgldniajc w szczególnoci konieczno prawidłowego zabezpieczenia dokumentów przed podrobieniem, przerobieniem lub kradzie oraz koszty ich wydania, w tym koszty produkcji, dystrybucji oraz administracyjne, okreli w drodze rozporzdzenia: 1) wzory dokumentów stwierdzajcych uprawnienia do kierowania pojazdami oraz ich opis; 2) szczegółowe czynnoci organów i innych jednostek w sprawach zwizanych z wydawaniem dokumentów, cofaniem i przywracaniem uprawnie do kierowania pojazdami oraz wzory dokumentów stosowanych w tych sprawach; 3) wysoko opłaty za wydanie prawa jazdy, pozwolenia do kierowania tramwajem, karty motorowerowej i wtórnika dokumentów uprawniajcych do kierowania pojazdami, przy czym wysoko tej opłaty nie moe by wysza ni: a) koszt produkcji, personalizacji i dystrybucji dokumentu powikszony o kwot 30 zł za wydanie lub wymian prawa jazdy lub wtórnika prawa jazdy, b) 30 zł za wydanie lub wymian midzynarodowego prawa jazdy, pozwolenia do kierowania tramwajem oraz wtórników tych dokumentów, c) 10 zł za wydanie karty motorowerowej. 2. Minister Obrony Narodowej, kierujc si koniecznoci zapewnienia zgodnoci tego dokumentu z obowizujcym podziałem uprawnie oraz majc na uwadze skrócenie okresu niezbdnego do uzyskania prawa jazdy, okreli, w drodze rozporzdzenia, wzór i opis pozwolenia wojskowego. Rozdział 4 Szkolenie osób ubiegajcych si o uprawnienia do kierowania pojazdami Art. 20. 1. Osoba ubiegajca si o wydanie dokumentu stwierdzajcego uprawnienie do kierowania pojazdem silnikowym lub o wydanie pozwolenia do kierowania tramwajem moe rozpocz szkolenie nie wczeniej ni 3 miesice przed osigniciem minimalnego wieku, o którym mowa w art. 7, wymaganego od kierujcego pojazdem objtym tym uprawnieniem, a jeeli osob t jest ucze uczestniczcy w zajciach szkolnych w szkole, w której programie nauczania przewidziane jest uzyskanie umiejtnoci kierowania pojazdem silnikowym, okres ten wynosi 12 miesicy. 2. Osoba ubiegajca si o prawo jazdy kategorii B po ukoczeniu 16 roku ycia moe rozpocz szkolenie w formie obejmujcej jazd z osob towarzyszc. Art. 21. 1. Zabrania si szkolenia osoby: 9

1) nie spełniajcej wymaga w zakresie wieku; 2) wobec której orzeczono prawomocnym wyrokiem sdu zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych w okresie i zakresie obowizywania tego zakazu; 3) wobec której wydano decyzj administracyjn o cofniciu lub zatrzymaniu uprawnienia do kierowania pojazdem; 4) nie posiadajcej orzeczenia lekarskiego o braku przeciwwskaza zdrowotnych do kierowania pojazdem i orzeczenia psychologicznego o braku przeciwwskaza psychologicznych do kierowania pojazdem. 2. Przepis ust. 1 pkt 2 stosuje si take wobec osoby ubiegajcej si o wydanie dokumentu stwierdzajcego uprawnienie do kierowania pojazdem silnikowym kategorii: 1) C1, C, D1, D w okresie obowizywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych obejmujcego swoim zakresem kategori B; 2) C1+E, C+E, D1+E, D+E w okresie obowizywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych obejmujcego swoim zakresem kategori B lub odpowiedni kategori C1, C, D1 lub D. Art. 22. 1. Szkolenie osoby ubiegajcej si o wydanie dokumentu stwierdzajcego uprawnienie do kierowania pojazdem silnikowym lub o wydanie pozwolenia do kierowania tramwajem odbywa si w formie: 1) kursu w zakresie wszystkich kategorii prawa jazdy, pozwolenia wojskowego oraz pozwolenia do kierowania tramwajem; 2) kursu rozszerzonego o jazdy z osob towarzyszc, zwanego dalej kursem rozszerzonym w zakresie prawa jazdy kategorii B; 3) zaj szkolnych w zakresie prawa jazdy kategorii B, B+E, C, C+E i T. 2. Szkolenie dla osób ubiegajcych si o wydanie dokumentu stwierdzajcego uprawnienie do kierowania pojazdem silnikowym obejmuje, z zastrzeeniem art. 23: 1) przeprowadzan w formie wykładów i wicze nauk: a) teoretycznych podstaw kierowania pojazdem i uczestnictwa w ruchu drogowym, b) podstawowych obowizków i praw kierujcego pojazdem; 2) nauk praktycznego kierowania pojazdem, zwan dalej nauk jazdy, przeprowadzan: a) na placu manewrowym, b) w ruchu miejskim, c) w ruchu poza obszarem zabudowanym; 3) nauk udzielania powypadkowej pomocy przedmedycznej przeprowadzan w formie wykładów i zaj praktycznych; 4) kontrolne sprawdzenie poziomu osignitej wiedzy i umiejtnoci, zwane dalej egzaminem wewntrznym. 3. Szkolenie osób ubiegajcych si o pozwolenie do kierowania tramwajem obejmuje: 1) nauk teoretycznych podstaw kierowania tramwajem, uczestnictwa w ruchu drogowym i obsługi technicznej tramwaju przeprowadzan w formie wykładów i wicze sprawdzajcych wiedz; 2) nauk praktycznego kierowania tramwajem, 10

3) nauk udzielania powypadkowej pomocy przedmedycznej przeprowadzan w formie wykładów i zaj praktycznych. 4. Czas powicony na przeprowadzenie zaj, o których mowa w ust. 2 pkt 1-3 i ust. 3, powinien by dostosowany do umiejtnoci i predyspozycji osoby szkolonej, nie krótszy jednak od minimalnych wymaga okrelonych dla danej kategorii prawa jazdy lub dla pozwolenia do kierowania tramwajem. 5. Po ukoczeniu zaj, o których mowa w ust. 2 pkt 1-3 i ust. 3, przeprowadzany jest egzamin wewntrzny. 6. W razie uzyskania negatywnego wyniku egzaminu wewntrznego, osoba ubiegajca si o prawo jazdy lub pozwolenie do kierowania tramwajem zobowizana jest wzi udział w dodatkowych zajciach. Po ukoczeniu tych zaj przeprowadza si ponownie egzamin wewntrzny. 7. W razie uzyskania negatywnego wyniku egzaminu pastwowego, osoba ubiegajca si o wydanie dokumentu stwierdzajcego uprawnienie do kierowania pojazdem silnikowym lub o wydanie pozwolenia do kierowania tramwajem moe wzi udział w dodatkowych zajciach. 8. Zajcia obejmujce zakres, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 i pkt 2 lit. a, mog by przeprowadzane wyłcznie na terenie powiatu, w którym przedsibiorca, prowadzcy orodek szkolenia kierowców, został wpisany do rejestru przedsibiorców, o którym mowa w art. 28. Przepisu nie stosuje si w stosunku do prowadzcych szkolenie jednostek wojskowych, jednostek resortu spraw wewntrznych i szkół. Art. 23. 1. Kurs rozszerzony oprócz zaj, o których mowa w art. 22 ust. 2 pkt 1-3, obejmuje ponadto: 1) zajcia przeznaczone dla osoby towarzyszcej; 2) jazd osoby ubiegajcej si o prawo jazdy z osob towarzyszc prowadzon pod nadzorem orodka szkolenia kierowców. 2. Osob towarzyszc moe by wyłcznie osoba: 1) w wieku od 28 do 65 lat; 2) pozostajca z osob ubiegajc si o prawo jazdy kategorii B w stosunku pokrewiestwa lub powinowactwa, przy czym stopie pokrewiestwa lub powinowactwa jest nie wikszy ni dwa; 3) nie była skazana prawomocnym wyrokiem sdu za czyn stanowicy przestpstwo lub wykroczenie przeciwko bezpieczestwu w komunikacji; 4) posiadajca w sposób udokumentowany pojazd samochodowy przez okres co najmniej 5 lat; 5) posiadajca prawo jazdy kategorii B przez okres co najmniej 7 lat; 6) która ukoczyła zajcia, o których mowa w ust. 1 pkt 1; 7) posiadajca zawiadczenie wydane przez orodek szkolenia kierowców o spełnianiu warunków, o których mowa w pkt 1-5. 3. Osoba ubiegajca si o prawo jazdy kategorii B moe rozpocz jazd z osob towarzyszc po uzyskaniu pozytywnego wyniku egzaminu wewntrznego i otrzymaniu od orodka szkolenia kierowców zawiadczenia o dopuszczeniu do jazdy z osob towarzyszc. 4. Osoba ubiegajca si o wydanie prawa jazdy kategorii B podczas jazdy z osob towarzyszc powinna mie przy sobie i okazywa na danie uprawnionego organu zawiadczenie, o którym mowa w ust. 3. 11

5. Okres w którym osoba ubiegajca si o wydanie prawa jazdy kategorii B jedzi z osob towarzyszc nie moe by krótszy ni jeden rok, nie dłuszy jednak ni dwa lata. 6. Podczas jazdy z osob towarzyszc zabrania si: 1) wyjedania poza granice Rzeczypospolitej Polskiej; 2) cignicia przyczep; 3) ruchu po autostradzie; 4) przekraczania prdkoci: a) 50 km/h na obszarze zabudowanym, b) 80 km/h poza obszarem zabudowanym. 7. Nadzór orodka szkolenia kierowców nad wykonywaniem jazdy z osob towarzyszc polega na organizowaniu obowizkowych spotka dla osoby szkolonej i osoby towarzyszcej, podczas których omawiane s wykonywane w trakcie jazd zadania. Terminy spotka wyznacza orodek szkolenia kierowców, przy czym spotkania powinny by przeprowadzane co najmniej raz na dwa miesice. Art. 24. 1. Nauka jazdy prowadzona jest pojazdem: 1) odpowiadajcym wymaganiom okrelonym dla danej kategorii prawa jazdy lub dla pozwolenia do kierowania tramwajem; 2) oznakowanym kwadratow tablic barwy niebieskiej z biał liter L. 2. Jazda z osob towarzyszc prowadzona jest samochodem osobowym: 1) oznakowanym kwadratow nalepk barwy zielonej z biał liter L umieszczon z przodu i z tyłu pojazdu; 2) wyposaonym dodatkowo w podwójne lusterka (zewntrzne i wewntrzne) oraz w montowany fabrycznie w miejscu łatwo dostpnym od strony pasaera hamulec awaryjny. 3. Spełnienie odpowiednich wymaga przez pojazdy, o których mowa w ust. 1 i 2, potwierdza adnotacja w dowodzie rejestracyjnym pojazdu dokonywana przez starost na podstawie pozytywnego wyniku badania technicznego przeprowadzonego przez stacj kontroli pojazdów okrelon w ustawie Prawo o ruchu drogowym. Art. 25. 1. Podczas jazdy osoby ubiegajcej si o wydanie dokumentu stwierdzajcego uprawnienie do kierowania pojazdem silnikowym lub o wydanie pozwolenia do kierowania tramwajem, wobec nadzorujcych jazd instruktora lub osoby towarzyszcej stosuje si przepisy dotyczce kierujcego pojazdem, w szczególnoci w zakresie: 1) dokumentów wymaganych do kierowania i uywania pojazdu; 2) zawartoci w organizmie alkoholu lub podobnie działajcego rodka. 2. Instruktor niezalenie od dokumentów wymaganych od kierujcego pojazdem powinien posiada przy sobie i okazywa na danie uprawnionego organu legitymacj instruktora. 3. Osoba towarzyszca niezalenie od dokumentów wymaganych od kierujcego pojazdem powinna posiada przy sobie i okazywa na danie uprawnionego organu zawiadczenie, o którym mowa w art. 23 ust. 2 pkt 7. 4. Zabrania si prowadzenia zaj z osob ubiegajc si o wydanie dokumentu stwierdzajcego uprawnienie do kierowania pojazdem silnikowym lub wydanie pozwolenia do kierowania tramwajem, która znajduje si w stanie po uyciu 12

alkoholu, stanie nietrzewoci lub w stanie po uyciu innego rodka działajcego podobnie jak alkohol. Art. 26. 1. Szkolenie osoby ubiegajcej si o wydanie prawa jazdy w formie kursu jest prowadzone przez: 1) orodek szkolenia kierowców jednostk organizacyjn przedsibiorcy wpisanego do rejestru przedsibiorców prowadzcych orodek szkolenia kierowców; 2) jednostk wojskow w zakresie szkolenia ołnierzy na potrzeby Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej; 3) jednostk resortu spraw wewntrznych w zakresie szkolenia osób na potrzeby resortu. 2. Szkolenie osoby ubiegajcej si o wydanie prawa jazdy kategorii B w formie kursu rozszerzonego jest prowadzone przez orodek szkolenia kierowców posiadajcy wiadectwo potwierdzajce spełnianie dodatkowych wymaga. 3. Szkolenie osoby ubiegajcej si o wydanie prawa jazdy w formie zaj szkolnych jest prowadzone dla uczniów (słuchaczy) przez szkoł, jeeli w podstawie programowej kształcenia w danym zawodzie przewidziane jest uzyskanie umiejtnoci kierowania pojazdem silnikowym. 4. Szkolenie osoby ubiegajcej si o wydanie pozwolenia wojskowego w formie kursu jest prowadzone przez jednostk wojskow. 5. Szkolenie osoby ubiegajcej si o wydanie pozwolenia do kierowania tramwajem organizowane jest przez przedsibiorc wykonujcego przewozy tramwajem. 6. Zajcia podczas szkolenia prowadz: 1) zatrudniony w orodku szkolenia instruktor lub bdcy instruktorem przedsibiorca prowadzcy orodek szkolenia kierowców w zakresie, o którym mowa w art. 22 ust. 2 pkt 1-2 i ust. 3 oraz w art. 23 ust. 1 pkt 1; 2) nauczyciel posiadajcy uprawnienia instruktora w zakresie, o którym mowa w art. 22 ust. 2 pkt 1 i 2; 3) osoba wykonujca zawód lekarza, osoba wykonujca zawód pielgniarki lub osoba posiadajca kwalifikacje umoliwiajce udzielanie pomocy przedlekarskiej w zakresie, o którym mowa w art. 22 ust. 2 pkt 3. 7. Zajcia, o których mowa w art. 22 ust. 2 pkt 1 i ust. 3 pkt 1, mog by prowadzone przez wykładowc. 8. Instruktor lub wykładowca moe prowadzi zajcia wyłcznie w zakresie posiadanych uprawnie. Art. 27. 1. Orodek szkolenia kierowców lub inny podmiot prowadzcy szkolenie w formie kursu jest obowizany: 1) przedstawi starocie najpóniej w dniu rozpoczcia kursu informacj o terminie, czasie i miejscach w których prowadzone bd zajcia wraz z list uczestników kursu; 2) prowadzi dokumentacj kursu; 3) przekazywa starocie, w terminie 14 dni od zakoczenia kursu i wydania zawiadcze o jego ukoczeniu, nastpujce dane osób, które ukoczyły kurs: 13

a) imi i nazwisko, b) dat i miejsce urodzenia, c) numer ewidencyjny Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludnoci (PESEL), d) adres zamieszkania, e) zakres ukoczonego kursu, f) imi i nazwisko instruktora, który prowadził zajcia, numer ewidencyjny instruktora oraz numer ewidencyjny jednostki szkolcej; 4) umoliwi osobie upowanionej przez starost przeprowadzenie kontroli wymaganej dokumentacji, kontroli prowadzonych zaj oraz uczestnictwa w tych zajciach; 5) składa starocie wymagane dokumenty zawierajce informacj o przeprowadzonych kursach: a) do dnia 31 stycznia kadego roku w zakresie dotyczcym poprzedniego roku, b) w terminie 14 dni od dnia, w którym przedsibiorca zrezygnował z prowadzenia orodka szkolenia kierowców lub w którym wydano decyzj o zakazie prowadzenia przez przedsibiorc orodka szkolenia kierowców w zakresie dotyczcym okresu od dnia 1 stycznia biecego roku do tego dnia. - w przypadku osoby nie posiadajcej numeru (PESEL), zamiast danych o których mowa w pkt 3 lit. c podaje si numer i nazw dokumentu potwierdzajcego tosamo oraz nazw organu który wydał ten dokument. 2. Przepis ust. 1 pkt 4 i 5 nie dotyczy jednostek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 3. 3. Orodek szkolenia kierowców lub inny podmiot prowadzcy szkolenie wydaje osobie ubiegajcej si o dokument stwierdzajcy uprawnienie do kierowania pojazdem silnikowym lub o pozwolenie do kierowania tramwajem zawiadczenie o ukoczeniu szkolenia, jeeli osoba ta: 1) uczestniczyła: a) w minimum 80% przewidzianych w programie zaj, o których mowa w art. 22 ust. 2 pkt 1, b) we wszystkich przewidzianych w programie zajciach, o których mowa w art. 22 ust. 2 pkt 2 i 3; 2) uzyskała pozytywny wynik egzaminu wewntrznego. 4. Orodek szkolenia kierowców posiadajcy wiadectwo potwierdzajce spełnianie dodatkowych wymaga wydaje zawiadczenie o ukoczeniu szkolenia osobie uczestniczcej w kursie rozszerzonym, jeeli osoba ta: 1) spełnia wymagania, o których mowa w ust. 3; 2) kierowała pojazdem z osob towarzyszc przez okres minimum roku; 3) uczestniczyła wraz z osob towarzyszc w spotkaniach, o których mowa w art. 23 ust. 7; 4) osignła wiek 17 lat i 11 miesicy. 5. Zawiadczenia, o których mowa w ust. 3 i 4, podpisuj: 1) instruktor prowadzcy zajcia z osob, której dotyczy zawiadczenie; 2) kierownik orodka szkolenia kierowców lub kierownik innego podmiotu prowadzcego szkolenie. 14

Rozdział 5 Orodki szkolenia kierowców i inne podmioty prowadzce szkolenie Art. 28. 1. Działalno gospodarcza w zakresie prowadzenia orodka szkolenia kierowców jest działalnoci regulowan w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 o swobodzie działalnoci gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1807) i wymaga uzyskania wpisu do rejestru przedsibiorców prowadzcych orodek szkolenia kierowców. 2. Orodek szkolenia kierowców moe prowadzi przedsibiorca, który: 1) posiada wymagane warunki lokalowe, plac manewrowy i pojazdy odpowiednie do zakresu szkolenia; 2) zatrudnia instruktora lub instruktorów posiadajcych uprawnienia pozwalajce na prowadzenie szkolenia w zakresie kategorii prawa jazdy okrelonym we wniosku, o którym mowa w ust. 4, lub sam jest takim instruktorem; 3) posiada zbiory przepisów ruchu drogowego oraz pomoce dydaktyczne właciwe do rodzaju prowadzonego szkolenia wpisane na list prowadzon przez ministra właciwego do spraw transportu; 4) nie był prawomocnie skazany za przestpstwo popełnione w celu osignicia korzyci majtkowej lub przestpstwo przeciwko dokumentom - dotyczy osoby fizycznej lub członków organów osoby prawnej; 5) ustanowił doradc do spraw pedagogicznych, o którym mowa w art. 43. 3. Organem prowadzcym rejestr przedsibiorców prowadzcych orodek szkolenia kierowców jest starosta właciwy ze wzgldu na miejsce połoenia orodka szkolenia kierowców. 4. Wpis do rejestru przedsibiorców prowadzcych orodek szkolenia kierowców dokonywany jest na wniosek przedsibiorcy zawierajcy nastpujce dane: 1) imi i nazwisko lub firm przedsibiorcy; 2) numer identyfikacji podatkowej (NIP) - o ile taki posiada, przedsibiorcy oraz numer w ewidencji działalnoci gospodarczej albo rejestrze przedsibiorców; 3) adres zamieszkania lub siedziby przedsibiorcy; 4) adres orodka szkolenia kierowców; 5) adresy (miejsca połoenia) placów manewrowych, lokali biurowych i sal wykładowych wraz z okreleniem tytułu prawnego oraz dat okrelajcych okres na jaki przedsibiorca posiada tytuł prawny do tych placów, lokali i sal; 6) zakres prowadzonego szkolenia; 7) imiona i nazwiska instruktorów wraz numerami ich uprawnie; 8) imi i nazwisko doradcy do spraw pedagogicznych, 9) numery rejestracyjne pojazdów, którymi prowadzona jest nauka jazdy. 5. Do wniosku o wpis do rejestru przedsibiorców prowadzcych orodek szkolenia kierowców przedsibiorca obowizany jest dołczy owiadczenie o nastpujcej treci: Owiadczam e: 1) dane zawarte we wniosku o wpis do rejestru przedsibiorców prowadzcych orodek szkolenia kierowców s kompletne i zgodne z prawd, 15

2) znane mi s i spełniam warunki wykonywania działalnoci gospodarczej w zakresie prowadzenia orodka szkolenia kierowców, okrelone w ustawie z dnia...r. o osobach kierujcych pojazdami. 6. Owiadczenie powinno równie zawiera: 1) firm przedsibiorcy oraz jego siedzib i adres albo adres zamieszkania; 2) oznaczenie miejsca i dat złoenia owiadczenia; 3) podpis osoby uprawnionej do reprezentowania przedsibiorcy, ze wskazaniem imienia i nazwiska oraz pełnionej funkcji. 7. W rejestrze przedsibiorców prowadzcych orodek szkolenia kierowców umieszcza si dane przedsibiorcy, o których mowa w ust. 4, z wyjtkiem adresu zamieszkania, jeeli jest on inny ni adres siedziby oraz jego numer w tym rejestrze i numer ewidencyjny dla orodków szkolenia kierowców. 8. Starosta dokonuje wpisu do rejestru przedsibiorców prowadzcych orodek szkolenia kierowców za opłat skarbow oraz po uiszczeniu opłaty ewidencyjnej oraz wydaje zawiadczenie o dokonaniu wpisu. 9. W przypadku, gdy przedsibiorca prowadzi szkolenie w odrbnych jednostkach organizacyjnych połoonych na terenie rónych powiatów, zobowizany jest uzyska wpis w odrbnych właciwych rejestrach dla kadej z tych jednostek. 10. Przedsibiorca moe złoy wniosek o rozszerzenie zakresu prowadzonego szkolenia. Przepisy ust. 2-8 stosuje si odpowiednio. 11. Przedsibiorca obowizany jest złoy w terminie 14 dni od daty zaistnienia zmiany, do starosty który wpisał go do rejestru przedsibiorców prowadzcych orodek szkolenia kierowców, pisemn informacj o wszelkich zmianach danych w zakresie, o którym mowa w ust. 4. Art. 29. 1. Jednostka wojskowa lub jednostka resortu spraw wewntrznych mog prowadzi szkolenie w zakresie wskazanym odpowiednio w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 3 i ust. 4 po spełnieniu wymaga, o których mowa w art. 28 ust. 2 pkt 1-3. 2. Szkoła moe prowadzi szkolenie w zakresie wskazanym w art. 26 ust. 3 po spełnieniu wymaga, o których mowa w art. 28 ust. 2 pkt 1-3 i 6. 3. Podmioty, o których mowa w ust. 1 i 2, obowizane s zawiadomi starost o podjciu szkolenia osób ubiegajcych si o prawo jazdy na co najmniej 14 dni przed rozpoczciem tej działalnoci. Przepisy art. 28 ust. 8-10 stosuje si odpowiednio. 4. Przedsibiorca wykonujcy przewozy tramwajem moe prowadzi szkolenie w zakresie wskazanym w art. 26 ust. 5 złoeniu starocie informacji o zamiarze jego prowadzenia. Przepisy art. 28 ust. 2-4 i 8-10 stosuje si odpowiednio. Art. 30. 1. Starosta prowadzi ewidencj podmiotów, o których mowa w art. 29. 2. Starosta nadaje tym jednostkom numery ewidencyjne. 3. W ewidencji umieszcza si nastpujce dane: 1) nazw podmiotu prowadzcego szkolenie; 2) numer identyfikacji podatkowej (NIP); 3) adres zamieszkania lub siedzib podmiotów, o których mowa w pkt 1; 4) miejsce prowadzenia orodka szkolenia kierowców; 5) numer ewidencyjny; 6) poszczególne rodzaje uprawnie w zakresie których orodek moe prowadzi szkolenie oraz daty ich uzyskania; 16

7) adresy lokali biurowych, sal wykładowych i placów manewrowych wraz z datami okrelajcymi okres na jaki orodek posiada tytuł prawny do tych lokali i placów; 8) imiona i nazwiska instruktorów wraz z numerami ich uprawnie; 9) imi i nazwisko doradcy do spraw pedagogicznych. - wymóg okrelony w pkt 2 nie dotyczy przedsibiorcy nie posiadajcego numeru identyfikacji podatkowej (NIP). 4. W stosunku do jednostek wojskowych nie wymaga si danych okrelonych w ust. 3 pkt 8. Art. 31. 1. Przedsibiorca prowadzcy orodek szkolenia kierowców moe, po upływie roku od dnia uzyskania wpisu do rejestru przedsibiorców prowadzcych orodek szkolenia kierowców, wystpi o wiadectwo potwierdzajce spełnianie dodatkowych wymaga w zakresie: 1) posiadania: a) warunków lokalowych, b) placu manewrowego, c) pojazdów, d) pomocy dydaktycznych; 2) zatrudnienia wykwalifikowanego personelu. 2. wiadectwo wydaje za opłat, w drodze decyzji starosta, który wpisał przedsibiorc do rejestru przedsibiorców prowadzcych orodek szkolenia kierowców, na okres 5 lat, po sprawdzeniu spełniania dodatkowych wymaga, o których mowa w ust. 1. 3. Starosta cofa wiadectwo, jeeli orodek szkolenia kierowców przestał spełnia wymagania, o których mowa w ust. 1. 4. Opłata o której mowa w ust. 2 stanowi dochód powiatu. Art. 32. Minister właciwy do spraw transportu okreli w drodze rozporzdzenia opłat, o której mowa w art. 31 ust. 2. przy czym jej wysoko nie moe przekracza 600 zł. Rozdział 6 Instruktorzy i wykładowcy Art. 33. 1. Instruktorem jest osoba, która: 1) posiada co najmniej wykształcenie rednie; 2) posiada, przez okres co najmniej 3 lat, uprawnienie do kierowania pojazdem odpowiednim, w stosunku do rodzaju szkolenia; 3) posiada wane orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskaza zdrowotnych do wykonywania czynnoci instruktora; 4) posiada wane orzeczenie psychologiczne o braku przeciwwskaza do wykonywania czynnoci instruktora; 5) ukoczyła z wynikiem pozytywnym kurs dla kandydatów na instruktorów, potwierdzony zawiadczeniem o jego ukoczeniu; 6) złoyła z pozytywnym wynikiem egzamin przed komisj powołan przez wojewod; 7) nie była skazana prawomocnym wyrokiem sdu za: 17

a) przestpstwo przeciwko bezpieczestwu w komunikacji, b) przestpstwo popełnione w celu osignicia korzyci majtkowej, c) przestpstwo przeciwko wiarygodnoci dokumentów, d) prowadzenie pojazdu w stanie po uyciu alkoholu lub w stanie po uyciu innego podobnie działajcego rodka; 8) jest wpisana do ewidencji instruktorów. 2. Wymagania, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, nie stosuje si do instruktora prowadzcego szkolenie w zakresie pozwolenia do kierowania tramwajem. 3. Egzamin, o którym mowa w ust. 1 pkt 6 przeprowadzany jest za opłat, której koszt ponosi zainteresowana osoba. Opłata przeznaczona jest na organizacj egzaminu i wynagrodzenia członków komisji. 4. Ewidencj instruktorów prowadzi starosta, który za opłat oraz po uiszczeniu opłaty ewidencyjnej wpisuje do niej osob spełniajc warunki, o których mowa w ust. 1 pkt 1-7, z zastrzeeniem ust. 2, i nadaje jej numer ewidencyjny. 5. W ewidencji umieszcza si nastpujce dane: 1) numer ewidencyjny; 2) imi nazwisko; 3) numer ewidencyjny Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludnoci (PESEL); 4) adres zamieszkania; 5) wynikajce z ukoczonego kursu i zdanego egzaminu poszczególne rodzaje uprawnie, w zakresie których instruktor moe prowadzi zajcia oraz daty ich uzyskania; 6) dat wanoci legitymacji instruktora. - w przypadku osoby nie posiadajcej numeru (PESEL), zamiast danych o których mowa w pkt 3 podaje si numer i nazw dokumentu potwierdzajcego tosamo oraz nazw organu który wydał ten dokument. 6. Opłata o której mowa w ust. 3stanowi dochód budetu pastwa. 7. Opłata o której mowa w ust. 4, za wyjtkiem opłaty ewidencyjnej, stanowi dochód powiatu. Art. 34. 1. Orzeczenie lekarskie o istnieniu lub braku przeciwwskaza zdrowotnych do wykonywania czynnoci instruktora wydaje po przeprowadzeniu badania lekarskiego uprawniony lekarz posiadajcy prawo do wykonywania bada profilaktycznych, o których mowa w przepisach Kodeksu pracy, oraz posiadajcy dodatkowo uprawnienia do przeprowadzania bada lekarskich w celu ustalenia istnienia lub braku przeciwwskaza zdrowotnych do kierowania pojazdami. 2. Badanie lekarskie, o którym mowa w ust. 1, jest wykonywane z zastrzeeniem ust. 3, w zakresie i na zasadach okrelonych w przepisach ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z pón. zm.) 1, zwanej dalej Kodeksem pracy z tym, e badanie przeprowadza si przed zakwalifikowaniem na kurs, o którym mowa w art. 33ust. 1 pkt 5, a nastpnie okresowo dla osób w wieku: 1 zmiany wymienionej ustawy ogłoszone zostały w Dz.U. z 1998 r. Nr 106, poz.668 i Nr 113, poz. 717, z 1999 r. Nr 99, poz. 1152, z 2000 r. Nr 19, poz. 239,Nr 43, poz. 489, Nr 107, poz. 1127 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 11, poz.84, Nr 28, poz. 301, Nr 52, poz. 538, Nr 99, poz. 1075, Nr 111, poz. 1194, Nr 123, poz. 1354, Nr 128, poz. 1405 i Nr 154, poz. 1805, z 2002 r. Nr 74, poz. 676, Nr 135, poz. 1146, Nr 196, poz. 1660, Nr 199, poz. 1673, Nr 200,poz. 1679 i Nr 240, poz..2407 oraz z 2005 r. Nr 10, poz. 71, Nr 68, poz. 610, Nr 86, poz. 732 i Nr 167, poz. 1398). 18

1) do 55 lat co 4 lata; 2) powyej 55 do 65 lat co 2 lata; 3) powyej 65 lat corocznie. 3. Zakres bada lekarskich, o których mowa w ust. 2, obejmuje ponadto ustalenie istnienia lub brak przeciwwskaza zdrowotnych do kierowania pojazdami. 4. Orzeczenie psychologiczne o istnieniu lub braku przeciwwskaza psychologicznych do wykonywania czynnoci instruktora wydaje uprawniony psycholog po przeprowadzeniu badania psychologicznego. 5. Badanie psychologiczne przeprowadza si przed zakwalifikowaniem na kurs, o którym mowa w art. 33 ust. 1 pkt 5, a nastpnie okresowo dla osób w wieku: 1) do 55 lat co 4 lata, 2) powyej 55 do 65 lat co 2 lata, 3) powyej 65 lat corocznie. 6. Skierowanie na badanie lekarskie i badanie psychologiczne, dla zatrudnionych w orodku szkolenia kierowców instruktorów, wydaje przedsibiorca lub pracodawca prowadzcy orodek. Badania te przeprowadzane s na koszt przedsibiorcy. 7. Spełnienie przez przedsibiorc obowizku, o którym mowa w ust. 6, uznaje si za równoznaczne ze spełnieniem obowizków pracodawcy w zakresie wykonywania wstpnych i okresowych bada lekarskich, o których mowa w art. 229 1 i 2 Kodeksu pracy. Art. 35. 1. Kurs dla kandydatów na instruktorów, o którym mowa w art. 33 ust. 1 pkt 5, moe prowadzi: 1) orodek szkolenia kierowców posiadajcy wiadectwo potwierdzajce spełnianie dodatkowych wymaga; 2) jednostka wojskowa. 2. Kurs dla kandydatów na instruktorów prowadzony jest w zakresie poszczególnych kategorii prawa jazdy lub pozwolenia do kierowania tramwajem, przy czym w przypadku rozszerzania posiadanych uprawnie instruktora, osoba ta uczestniczy jedynie w odpowiednim kursie uzupełniajcym. 3. Kurs dla kandydatów na instruktorów obejmuje: 1) nauk teoretycznych podstaw techniki jazdy, przepisów ruchu drogowego, zasad prowadzenia zaj dydaktycznych, problematyk wypadków drogowych, psychologii transportu, etyki zawodu instruktora, wiedzy z zakresu problemów i szkód zwizanych z naduywaniem alkoholu, w formie wykładów i wicze, przeprowadzan przez osoby posiadajce specjalistyczn wiedz w tym zakresie; 2) zajcia praktyczne z techniki jazdy i nauki jazdy pojazdem z zakresu prawa jazdy kategorii B lub stosownie do zakresu kursu pozwolenia do kierowania tramwajem; 3) kontrolne sprawdzenie poziomu osignitej wiedzy i umiejtnoci, w formie egzaminu. 4. Kurs uzupełniajcy dla instruktorów obejmuje: 1) zajcia teoretyczne i praktyczne uzupełniajce wiedz i umiejtnoci, o których mowa w ust. 3 pkt 1 i 2, w zakresie właciwym dla danego rodzaju pojazdów; 19

2) kontrolne sprawdzenie poziomu osignitej wiedzy i umiejtnoci, w formie egzaminu. 5. Orodek, o którym mowa w ust. 1, wydaje kandydatowi na instruktora lub instruktorowi zawiadczenie o ukoczeniu odpowiedniego kursu, jeeli osoba ta: 1) uczestniczyła we wszystkich przewidzianych w programie zajciach; 2) uzyskała pozytywny wynik egzaminu, o którym mowa odpowiednio w ust. 3 pkt 3 lub ust. 4 pkt 2. Art. 36. 1. Instruktor jest obowizany: 1) corocznie uczestniczy w 3-dniowych warsztatach doskonalenia zawodowego prowadzonych przez orodek, o którym mowa w art. 35 ust. 1; 2) do dnia 31 grudnia kadego roku przedkłada starocie zawiadczenie potwierdzajce uczestnictwo w tych warsztatach; 3) do rozwijania wiedzy zawodowej i podnoszenia kwalifikacji; 4) godnego zachowania w czasie wykonywania obowizków. 2. Koszty okresowych bada lekarskich i psychologicznych oraz koszt warsztatów doskonalenia zawodowego ponosi: 1) przedsibiorca lub pracodawca prowadzcy szkolenie osób ubiegajcych si o wydanie prawa jazdy lub pozwolenia do kierowania tramwajem w przypadku, gdy instruktor jest przez niego zatrudniony; 2) zainteresowana osoba w pozostałych przypadkach. 3. Instruktor jest obowizany posiada w czasie prowadzenia zaj praktycznych legitymacj instruktora oraz okazywa j na danie. Art. 37. 1. Starosta wydaje instruktorowi legitymacj instruktora, okrelajc jej wano na okres wynikajcy z terminów bada lekarskich i psychologicznych. 2. Starosta przedłua wano legitymacji na okres wynikajcy z terminów bada po przedstawieniu kolejnych wanych orzecze. Art. 38. 1. Wykładowc jest osoba, która: 1) posiada uprawnienia instruktora i była zatrudniona w orodku szkolenia kierowców przez okres co najmniej 5 lat; 2) spełnia wymagania, o których mowa w art. 33 ust. 1 pkt 1 i pkt 5-7; 3) jest wpisana do ewidencji wykładowców. 2. Ewidencj wykładowców prowadzi starosta, który: 1) wpisuje do niej, za opłat oraz po uiszczeniu opłaty ewidencyjnej, osob spełniajc warunki, o których mowa w ust. 1 pkt 1-2; 2) wydaje zawiadczenie o wpisie do ewidencji wykładowców; 3) nadaje numer ewidencyjny. 3. W ewidencji umieszcza si nastpujce dane: 1) numer ewidencyjny; 2) imi i nazwisko; 3) numer ewidencyjny Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludnoci (PESEL); 4) adres zamieszkania; 20

5) poszczególne rodzaje uprawnie w zakresie których, wykładowca moe prowadzi zajcia 6) dat uzyskania zawiadczenia o wpisie do ewidencji. - w przypadku osoby nie posiadajcej numeru (PESEL), zamiast danych o których mowa w pkt 3 podaje si numer i nazw dokumentu potwierdzajcego tosamo oraz nazw organu który wydał ten dokument. 4. Opłata o której mowa w ust. 2 pkt 1, za wyjtkiem opłaty ewidencyjnej, stanowi dochód powiatu. Art. 39. Minister właciwy do spraw transportu okreli w drodze rozporzdzenia: 1) opłat, o której mowa w art. 33 ust. 3 przy czym jej wysoko nie moe przekracza 400 zł za egzamin przeprowadzany dla jednej kategorii prawa jazdy; 2) opłat, o której mowa w art. 33 ust. 4 i art. 38 ust. 2 pkt 1 przy czym jej wysoko nie moe przekracza 50 zł. Rozdział 7 Zajcia dla osób ubiegajcych si o wydanie karty rowerowej lub motorowerowej Art. 40. 1. Zajcia dla osób ubiegajcych si o wydanie karty rowerowej prowadzone s obowizkowo w szkole, w ramach nauki z przedmiotów technika i wychowanie fizyczne. Z zaj praktycznych zwolnione s dzieci posiadajce zawiadczenie lekarskie o przeciwwskazaniach zdrowotnych do kierowania rowerem. 2. Dyrektor szkoły moe zawrze porozumienie z wojewódzkim orodkiem ruchu drogowego lub z orodkiem szkolenia kierowców posiadajcym wiadectwo potwierdzajce spełnianie dodatkowych wymaga, o nieodpłatnym uczestnictwie uczniów w zajciach organizowanych przez ten orodek dla osób ubiegajcych si o wydanie karty rowerowej. 3. Zajcia dla osób ubiegajcych si o wydanie karty motorowerowej moe prowadzi gimnazjum, szkoła ponadpodstawowa i szkoła ponadgimnazjalna w ramach nieobowizkowych zaj dodatkowych. W zajciach mog bra udział uczniowie posiadajcy orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskaza zdrowotnych do kierowania motorowerem oraz zgod rodziców lub opiekuna. 4. Zajcia, o których mowa w ust. 1 i 3, prowadz nauczyciele, którzy ukoczyli kurs dla nauczycieli prowadzony w: 1) w wojewódzkim orodku ruchu drogowego, lub 2) jednostce doskonalenia zawodowego nauczycieli w porozumieniu z wojewódzkim orodkiem ruchu drogowego. 5. Kursy dla innych osób w wieku powyej 16 lat ubiegajcych si o wydanie karty motorowerowej organizuje wojewódzki orodek ruchu drogowego lub orodek szkolenia kierowców posiadajcy wiadectwo potwierdzajce spełnianie dodatkowych wymaga. 21