ADR Konwencje i uregulowania prawne w transporcie Andrzejewski Marcin - Barcki Tomasz Białek Maciej Durski Wiktor Grudzień 2004 1 European Agreement Concerning The International Carriage of Dangerous Goods by Road 2 1
L'Accord europeen relatif au transport international des marchandises Dangereuses par Route 3 Umowa europejska dotycząca międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych 4 2
1. Historia - czyli kiedy. 2. Zasięg i znaczenie. 3. Struktura umowy. 4. Kilka słów objaśnienia. 5 1. Historia - czyli kiedy. 2. Zasięg i znaczenie. 3. Struktura umowy. 4. Kilka słów objaśnienia. 6 3
Konwencję sporządzono w Genewie 30 września 1957 roku, pod auspicjami Komisji Gospodarczej Narodów Zjednoczonych. Została ona opracowana i wydana przez Europejski Komitet Transportu Wewnętrznego. 7 Polska ratyfikowała Umowę ADR w 1975 roku, a tekst przepisów został ogłoszony w załączniku do Dz. U. z 1975r. nr 35, poz. 189. USTAWA z dnia 28 października 2002 roku o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych. ( Dz. U. Nr 199, poz. 1671 ) 8 4
Przepisy ADR są nowelizowane w cyklu dwuletnim (z początkiem roku nieparzystego). Tak więc najnowsza wersja ADR pochodzi z 01.01.2003 roku i od tego czasu jest stosowana w Europie. 9 ZNAJOMOŚĆ PRZEPISÓW ADR W PRAKTYCE -wielkość sprzedaży Umowy ADR (w wersji z roku 1999) Polska (40 mln ludności) 1200 egzemplarzy Norwegia (4,5 mln ludności) 35 000 egzemplarzy 10 5
1. Historia - czyli kiedy. 2. Zasięg i znaczenie. 3. Struktura. 4. Kilka słów objaśnienia. 11 Umowa stanowi powszechnie akceptowany standard bezpieczeństwa, a jej przepisy techniczne powołane są w ustawodawstwach większości krajów europejskich. Od 1 stycznia 1997r. zostały one również przyjęte jako przepisy wewnętrzne we wszystkich krajach członkowskich Unii Europejskiej. 12 6
1997 32 państwa 1999 34 państwa 2003 39 państwa Austria, Azerbejdżan, Belgia, Białoruś, Bułgaria, Bośnia- Hercegowina, Chorwacja, Dania, Estonia, Finlandia, Federacja Rosyjska, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Jugosławia, Kazachstan, Lichtenstein, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Macedonia, Maroko, Mołdowa, Niemcy, Norwegia, Polska, Portugalia, Republika Czeska, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwajcaria, Szwecja, Ukraina, Węgry, Wielka Brytania i Włochy 13 Najnowsza, obowiązująca w chwili obecnej struktura ADR, jest zgodna z wszystkimi międzynarodowymi regulacjami prawnymi z dziedziny transportu materiałów niebezpiecznych. 14 7
MIĘDZYNARODOWE REGULACJE PRAWNE w dziedzinie transportu materiałów niebezpiecznych Zalecenia ONZ Orange book P r z e p i s y m o d a l n e ADR droga RID kolej IMDG Code morze ICAO TI powietrze ADN śródlądowy 15 Wszystkie wyżej wymienione akty prawne mają jeden przewodni cel jednakowy z celem Umowy ADR : zredukować do minimum zagrożenie, konsekwencje i szkody jakie spowodować może transport materiałów niebezpiecznych. 16 8
1. Historia - czyli kiedy. 2. Zasięg i znaczenie. 3. Struktura umowy. 4. Kilka słów objaśnienia. 17 18 9
Umowa właściwa wraz z Protokołem podpisania + Załącznik techniczny A + Załącznik techniczny B 19 Umowa właściwa 17 artykułów Protokół podpisania 20 10
Załącznik techniczny A Część I Część II Część III Część IV Przepisy ogólne Klasyfikacja Wykaz towarów niebezpiecznych i wyłączenia dla ilości ograniczonych Przepisy dotyczące opakowań i cystern Część V Część VI Część VII Procedury wysyłkowe Wymagania dotyczące konstrukcji i badań opakowań i cystern Wymagania dotyczące warunków przewozu, załadunku, rozładunku i manipulowania ładunkiem 21 Załącznik techniczny B Część VIII Wymagania dotyczące załogi, wyposażenia, postępowania i dokumentacji Część IX Wymagania dotyczące konstrukcji pojazdów i ich dopuszczenia do przewozu 22 11
Adresowanie przepisów ADR do uczestników przewozu Numer i tytuł części Główni adresaci 1 - Przepisy ogólne 2 - Klasyfikacja 3 - Wykaz materiałów i wyłączenia dla ograniczonych ilości 4 - Przepisy dotyczące pakowania i cystern 5 - Procedury wysyłkowe 6 - Przepisy dotyczące konstrukcji opakowań i cystern 7 - Wymagania dotyczące warunków przewozu, załadunku, rozładunku i manipulowania ładunkiem 8 - Wymagania dotyczące załogi, wyposażenia, postępowania i dokumentacji 9 - Wymagania dotyczące konstrukcji pojazdów i dopuszczenia ich do przewozu Wszyscy uczestnicy przewozu Producenci materiałów niebezpiecznych oraz ich nadawcy Wszyscy uczestnicy przewozu Nadawcy i przewoźnicy Nadawcy Producenci (projektanci) opakowań i cystern, dozór techniczny (jednostki badawcze i dopuszczające) Nadawca, załadowca, przewoźnik i odbiorca materiału niebezpiecznego Przewoźnicy Producenci pojazdów i przewoźnicy 23 1. Historia - czyli kiedy. 2. Zasięg i znaczenie. 2. Struktura umowy. 3. Kilka słów objaśnienia. 24 12
Umowa właściwa wraz z Protokołem podpisania 25 Artykuł 1 Zawiera definicje takich określeń jak: -pojazd, - towary niebezpieczne, -międzynarodowy przewóz. Artykuł 2 Mówi o wyłączeniach z przewozu, oraz określa warunki przewozu międzynarodowego innych towarów niebezpiecznych. 26 13
Artykuł 3 Mówi, że załączniki do niniejszej Umowy stanowią jej część integralną. Artykuł 4 Dotyczy zachowania prawa regulowania lub wprowadzania zakazu wwozu towarów niebezpiecznych z innych przyczyn niż bezpieczeństwo w czasie przewozu. 27 Artykuł 5 Współistnienie Umowy z przepisami państwowymi i międzynarodowymi. Artykuł 6 Określa kryteria, po spełnieniu których dane państwa mogą stać się Umawiającymi się Stronami niniejszej Umowy. 28 14
Artykuł 7 Podaje okres, od momentu podpisania Umowy, po upływie którego wejdzie ona w życie i po upływie którego załączniki do niniejszej Umowy będą stosowane. Artykuł 8 Reguluje formę wypowiedzenia Umowy. Artykuł 9 Określa warunki, w których Niniejsza Umowa traci swą moc. 29 Artykuł 10 Dotyczy obszaru terytorialnego obowiązywania Umowy. Artykuł 11 Określa sposoby rozstrzygania sporów między dwiema lub więcej umawiającymi się Stronami, dotyczących interpretacji lub stosowania niniejszej Umowy. 30 15
Artykuł 12 Jest zastrzeżeniem do artykułu 11. Artykuł 13 Dotyczy trybu zwoływania konferencji w celu zrewidowania Umowy. Artykuł 14 Ustanawia warunki wnoszenia oraz przyjmowania poprawek do załączników do niniejszej Umowy. 31 Artykuł 15 Określa rolę Sekretarza Generalnego ONZ. Artykuł 16 Dotyczy Protokołu podpisania Umowy. Artykuł 17 Mówi, że po dniu 15 grudnia 1957 roku oryginał niniejszej Umowy zostanie złożony Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych, który przekaże jej kopie należycie uwierzytelnione wszystkim państwom wymienionym w artykule 6 ustęp. 32 16
Załącznik techniczny A Część I Przepisy ogólne 33 DZIAŁ 1.1 ZAKRES I STOSOWANIE DZIAŁ 1.2 DEFINICJE I JEDNOSTKI MIAR DZIAŁ 1.3 SZKOLENIE OSÓB ZAANGAŻOWANYCH W PRZEWÓZ TOWARÓW NIEBEZPIECZNYCH DZIAŁ 1.4 OBOWIĄZKI UCZESTNIKÓW PRZEWOZU W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA DZIAŁ 1.5 ODSTĘPSTWA 34 17
DZIAŁ 1.6 PRZEPISY PRZEJŚCIOWE DZIAŁ 1.7 WYMAGANIA OGÓLNE DOTYCZĄCE KLASY 7 DZIAŁ 1.8 KONTROLA ORAZ INNE ŚRODKI WSPOMAGAJĄCE, STOSOWANE W CELU ZAPEWNIENIA ZGODNOŚCI Z WYMAGANIAMI BEZPIECZEŃSTWA DZIAŁ 1.9 OGRANICZENIA W TRANSPORCIE WPROWADZANE PRZEZ WŁAŚCIWE WŁADZE 35 Załącznik techniczny A Część II Klasyfikacja 36 18
Klasa 1. Materiały wybuchowe Rozróżniamy sześć podklas materiałów wybuchowych 37 1.1 Materiały i przedmioty, które stwarzają zagrożenie wybuchem masowym. 1.2 Materiały i przedmioty, które stwarzają zagrożenie rozrzutem, ale nie wybuchem masowym. 38 19
1.3 Materiały i przedmioty stwarzające zagrożenie pożarem i małe zagrożenie wybuchem lub rozrzutem lub oba te zagrożenia, ale które nie stwarzają zagrożenia wybuchem masowym. 1.4 Materiały i przedmioty, które stwarzają tylko małe zagrożenie w przypadku zapalenia lub zainicjowania podczas przewozu. 39 1.5 Materiały bardzo mało wrażliwe stwarzające zagrożenie wybuchem masowym, które są na tyle niewrażliwe, że istnieje małe prawdopodobieństwo ich zainicjowania lub przejścia od palenia do detonacji w normalnych warunkach przewozu. 1.6 Przedmioty skrajnie niewrażliwe, które nie stwarzają zagrożenia wybuchem masowym. 40 20
Klasa 2 Gazy Materiały i przedmioty klasy 2 zaliczone są do jednej z następujących grup zgodnie z ich właściwościami niebezpiecznymi: A duszące O utleniające F palne T trujące TF trujące, palne TC trujące, żrące TO trujące, utleniające TFC trujące, palne, żrące TOC trujące, utleniające, żrące 41 2.1 gazy palne (odpowiadające grupom oznaczonym literą F) 2.2 gazy niepalne, nietrujące (odpowiadające grupom oznaczonym literami A lub O) 42 21
2.3 gazy trujące (odpowiadające grupom oznaczonym jako T, TF, TC, TO, TFC i TOC) 43 Klasa 3 Materiały ciekłe zapalne 44 22
Klasa 4.1 Materiały stałe zapalne, materiały samoreaktywne i materiały wybuchowe stałe odczulone 45 Klasa 4.2 Materiały samozapalne Klasa 4.3 Materiały wytwarzające w zetknięciu z wodą gazy palne 46 23
Klasa 5.1 Materiały utleniające Klasa 5.2 Nadtlenki organiczne 47 Klasa 6.1 Materiały trujące Klasa 6.2 Materiały zakaźne 48 24
Klasa 7 Materiały promieniotwórcze Sztuki przesyłki i opakowania zbiorcze powinny być zaliczone do jednej z kategorii: I-BIAŁEJ, II-ŻÓŁTEJ lub III-ŻÓŁTEJ 49 Klasa 8 Materiały żrące 50 25
Klasa 9 Różne materiały i przedmioty niebezpieczne 51 Załącznik techniczny A Część III Wykaz towarów niebezpiecznych i wyłączenia dla ilości ograniczonych 52 26
DZIAŁ 3.1 PRZEPISY OGÓLNE 53 DZIAŁ 3.2 WYKAZ TOWARÓW NIEBEZPIECZNYCH 54 27
DZIAŁ 3.3 PRZEPISY SZCZEGÓLNE DOTYCZĄCE NIEKTÓRYCH MATERIAŁÓW LUB PRZEDMIOTÓW DZIAŁ 3.4 WYŁĄCZENIA DOTYCZĄCE TOWARÓW NIEBEZPIECZNYCH PAKOWANYCH W ILOŚCIACH OGRANICZONYCH 55 www.unece.org www.stacja.com.pl adrsite.webpark.pl 56 28