Efektywność kampanii społecznych dotyczących profilaktyki HIV/AIDS Joanna Głogowska Oddział Promocji Zdrowia i Oświaty Zdrowotnej Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Opolu Opole, 7 grudnia 2012
Test na HIV. Test na odpowiedzialność. 1 grudnia Światowy Dzień AIDS Tylko 9% (14%) Polaków przynajmniej raz w Ŝyciu wykonało test w kierunku HIV. Szacuje się, Ŝe około 20 tysięcy osób nie wie o swoim zakaŝeniu. W ostatnich latach zwiększyła się liczba kobiet, które poddały się tym badaniom: z 5% w 2005 roku do 9% w 2011 roku. Do Punktów Konsultacyjno-Diagnostycznych, w których bezpłatnie i anonimowo moŝna wykonać test na HIV, zgłasza się ponad 30% mniej kobiet niŝ męŝczyzn.
Test na HIV. Test na odpowiedzialność. 1 grudnia Światowy Dzień AIDS W Polsce statystycznie trzy osoby dziennie dowiadują się o zakaŝeniu. Według oficjalnych danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego - PZH w Polsce Ŝyje ponad 15 tys. osób zakaŝonych HIV, jednak szacuje się, Ŝe faktyczna liczba osób Ŝyjących z HIV i AIDS, to 30-35 tys.
2011-2012 Zrób test na HIV
2012 FAIR PLAY Gram fair, uŝywam prezerwatyw
2010-2011 Wiedza ratuje Ŝycie
2008-2009 Wróć bez HIV
2008-2009 Wróć bez HIV
2008-2009 Wróć bez HIV
Od 2007 Daj szansę swojemu dziecku Nie daj szansy AIDS
2007 W Ŝyciu jak w tańcu kaŝdy krok ma znaczenie
2006 Rodzina razem przeciw AIDS
2005 ABC Zapobiegania
2004 Test na HIV. Jedyny sposób by być pewnym
2003 Porozmawiajcie o AIDS. Przeszłość bywa groźna.
2002 HIV nie wybiera. Ty moŝesz
Na wieczną pamiątkę Myślisz, Ŝe spotkałaś tego jedynego? Przy nim zapominasz o konsekwencjach upojnego sam na sam? Hamulce zawodzą zwłaszcza wtedy, gdy wypiłaś alkohol lub brałaś narkotyk. PAMIĘTAJ O SWOIM BEZPIECZEŃSTWIE. HIV nie wybiera. Ty moŝesz.
2001 JA TEś MOGĘ BYĆ nieświadomie zakaŝona wirusem HIV Jestem kobietą TAK JAK TY. Chcę wiele osiągnąć TAK JAK TY w Ŝyciu osobistym, zawodowym, zrealizować się jako matka. Zmierzam do przyszłości pełnej szczęścia i poczucia bezpieczeństwa. TAK JAK TY mam wiele doświadczeń w swoim Ŝyciu. Jestem obecnie w stałym związku. Mam kochanego męŝczyznę. Nie myślałam jednak nigdy o kobietach, z którymi był mój partner wcześniej. Nie myślałam teŝ nigdy o swojej przeszłości. Tyle się mówi dzisiaj o HIV i AIDS. CZY JA TEś MOGĘ BYĆ NIEŚWIADOMIE ZAKAśONA WIRUSEM HIV??? Muszę to wiedzieć. Wynik nie zmieni moich celów ani marzeń. Znajdę inną drogę, aby to osiągnąć. Idę zrobić test na HIV. Będę czuła się bezpieczniej.
Fryzjerzy wobec AIDS od 2005 na świecie od 2007 w Polsce
Badanie efektywności kampanii społecznej dotyczącej profilaktyki zakaŝeń HIV/AIDS przeprowadzonej na zlecenie Krajowego Centrum ds. AIDS WYKONAWCA BADANIA: TNS POLSKA (dawniej TNS OBOP)
CELE BADAWCZE: Analiza zmian wiedzy, opinii, zachowań na temat HIV/AIDS. TERMIN REALIZACJI BADAŃ: Pre test: 1-8 czerwca 2011 r. Post test: 16-30 kwietnia 2012 r. PRÓBA Losowo-kwotowa osób po inicjacji seksualnej w wieku18-39 (płeć, wiek, miejsce zamieszkania region, wielkość miejscowości). Pre test: 619 osób Post test: 616 osób. METODOLOGIA BADANIA: Połączenie dwóch technik: wywiad bezpośredni respondenta z ankieterem oraz ankieta wypełniana samodzielnie przez respondenta.
Kampanię prowadzono w telewizji, Internecie, radiu oraz prasie.
2008-2009 Wróć bez HIV
Efektywność oddziaływania kampanii Mimo tego pozytywnego odbioru kampanii, 81% osób przyznało, Ŝe pod jej wpływem nie zmieniło nic w swoim zachowaniu. Dokonując analizy szczegółowej wiedzy, postaw i zachowań zauwaŝalna jest istotna zmiana w niektórych z obszarów na przestrzeni roku. W kwietniu 2012, w stosunku do czerwca 2011, wzrosła świadomość badanych, Ŝe są odpowiedzialni za ryzyko; Ŝe od ich zachowania zaleŝy czy się zakaŝą HIV, czy teŝ nie (42% vs. 55%), i Ŝe będąc ostroŝnym i mając świadomość naraŝenia na zakaŝenie moŝna się przed nim uchronić (57% vs. 66%).
Zdecydowana większość badanych (86%) czuje się dobrze poinformowana o drogach zakaŝenia HIV i sposobach zabezpieczania się przed nim. W zakresie moŝliwych dróg zakaŝenia największa zmiana zaszła w percepcji abstynencji seksualnej więcej osób (z 55% do 62%) uwaŝa, Ŝe jest ona dobrym sposobem zmniejszenia ryzyka zakaŝenia. Zwiększył się odsetek osób, które czują się dobrze poinformowane o miejscach, gdzie moŝna wykonać test na HIV (z 55% do 60%).
Stopień poinformowania na temat HIV/AIDS Pytanie: Czy czuje się Pan(i) dobrze poinformowany(a):
W kwietniu 2012 istotnie więcej osób uwaŝa, Ŝe uŝywanie prezerwatyw podczas kaŝdego stosunku zmniejsza ryzyko zakaŝenia HIV (z 86% do 91%) i o 6% więcej badanych w czasie ostatniego stosunku seksualnego uŝywało prezerwatywy. Prezerwatywa kojarzona jest jednak silniej jako środek antykoncepcyjny (67%) niŝ sposób zabezpieczenia się przed chorobami (46%). Z drugiej jednak strony uwaŝana jest za najbardziej skuteczną metodę zmniejszającą ryzyko zakaŝenia się HIV (70%).
UŜywanie prezerwatywy Pytanie: Czy podczas stosunków płciowych z dotychczasowymi partnerami uŝywał(a) Pan(i) prezerwatyw? Co czwarty badany przyznaje, Ŝe zawsze uŝywał prezerwatywy przy dotychczasowych kontaktach seksualnych (24%), a co piąty (21%) deklaruje, Ŝe zazwyczaj ich uŝywa. W dalszym ciągu pozostaje jednak relatywnie wysoki odsetek osób (27%), które nie uŝywają prezerwatyw nigdy.
Od 2008 roku zmniejsza się odsetek osób rozmawiających ze swoimi partnerami o sprawach związanych z zagroŝeniem zakaŝeniem chorobami przenoszonymi drogą płciową (w 2008 i 2009 roku było to 42%, w 2011 38%, w 2012 35%). Jednak wśród tych, którzy prowadzą takie rozmowy zwiększył się odsetek osób rozmawiających z partnerem o moŝliwości uŝycia prezerwatywy (z 59% w 2011 do 65% w 2012) oraz o zagroŝeniu zakaŝeniem HIV (wzrost z 38% na 45%).
Świadomość podejmowania ryzykownych zachowań seksualnych Pytanie: Czy miał(a) Pan(i) kiedykolwiek kontakt seksualny, który mógł być ryzykowny z punktu widzenia zakaŝenia się HIV/AIDS? MęŜczyźni nie tylko podejmowali takie kontakty blisko dwa razy częściej (18% męŝczyzn vs. 10% kobiet), ale takŝe dwukrotnie więcej męŝczyzn niŝ kobiet nie potrafiło powiedzieć, czy miało ryzykowne kontakty seksualne (12% męŝczyzn vs. 6% kobiet).
Testowanie w kierunku HIV Pytanie: Czy kiedykolwiek miał(a) Pan(i) robiony test na HIV? W kwietniu 2012 r. prawie co drugi respondent (47%) był przekonany o tym, Ŝe kaŝdy przynajmniej raz w Ŝyciu powinien wykonać test na HIV, natomiast tylko 14% wykonało kiedykolwiek test. W stosunku do czerwca 2008 odsetek osób, które zrobiły test na HIV wzrósł ponad dwukrotnie (o 8 punktów procentowych).
Testowanie w kierunku HIV Pytanie: W jakim czasie od sytuacji ryzykownej, w wyniku której mogło dojść do zakaŝenia HIV, Pana(i) zdaniem powinno się wykonać test w kierunku HIV?
Średni wskaźnik nowo wykrywanych zakaŝeń HIV w przeliczeniu na 100 tys. ludności na rok w latach 2000-2011, według województw.
W Ŝyciu jak w tańcu, kaŝdy krok ma znaczenie (Krajowe Centrum ds. AIDS, 2007) W zyciu jak w tancu.mpg śycie to nie Facebook. Nie przyjmuj zaproszenia od nieznajomych (PCK, 2011)