Fotografia rodzinna.

Fotografia rodzinna. 8 zasad, dzięki którym zyskasz uznanie i pewność siebie fotografując uroczystości rodzinne. Teskt i ilustracje: Mariusz Dyga mariuszdyga@gmail.com Strona 1/26

Wstęp Poradnik ten ma na celu przybliżyć Ci kilka zasad prawidłowego wykonania zdjęć rodzinnych. Jednak, aby pamiętać o dobrych zasadach fotografowania uroczystości rodzinnych, musimy najpierw sprecyzować, o co chodzi w tym terminie. Fotografia rodzinna jest jednym z działów szeroko pojętej sztuki, jaką jest fotografia, zaliczyć do niej możemy każde zdjęcie wykonane jednej lub grupie osób bliżej lub dalej z nami spokrewnionych, bez względu na okoliczności i umiejscowienie jej wykonania. Tak więc fotografią rodzinną będą fotografie wykonane w domu, na spacerze, w czasie pobytu na urlopie czy też podczas jakiejkolwiek uroczystości z udziałem naszych najbliższych. Można ją podzielić z grubsza na dwie grupy: 1. Uroczystości bardzo ważne wyjątkowe w życiu każdego człowieka (narodziny dziecka, chrzciny, komunie, śluby itp.) 2. Uroczystości pozostałe częściej obchodzone (urodziny, imieniny, spotkania rodzinne, święta czy chociażby wyjazd urlopowy) W zasadzie fotografia rodzinna po części jest fotografią dokumentalną za pomocą, której możemy przekazywać informacje o naszej rodzinie, tradycjach, obyczajach czy chociażby otoczeniu w jakim żyjemy. Z tej też przyczyny powinna być obiektywna i może opowiadać o rzeczach zarówno pięknych jak i tych smutnych. Jak więc widać jest to niezwykle szerokie zagadnienie, i można śmiało powiedzieć, że pod względem ilości osób zaangażowanych w jej uprawianie nie ma sobie równych. W obecnych czasach, gdzie aparat cyfrowy stał się dostępny dla każdego, a jego obsługa coraz bardziej zautomatyzowana, każdego dnia przybywa kolejna rzesza fotoamatorów do tej grupy. Praktycznie każdy nowy Strona 2/26

nabywca aparatu automatycznie staje się jej członkiem, bo przecież decydując się na zakup, zwłaszcza uniwersalnego kompakta, myślimy o utrwalaniu nim najpiękniejszych chwil w naszym życiu. Pomimo tego wszystkiego, o czym pisałem wyżej, jest ona też najbardziej krytykowana ze wszystkich kategorii fotografii. Wśród wielu bardziej zaawansowanych fotoamatorów ten dział fotografii nie cieszy się uznaniem, a wręcz nie zostawiają suchej nitki na zdjęciach z tej kategorii. Powstaje więc pytanie, dlaczego?. Czy fotografia rodzinna jest gorsza od innych?, czy dlatego że bawią się nią miliony?, czy może dlatego że wykonuje ją przeciętny Kowalski?. Otóż odpowiedź jest prosta - nie, nie jest gorsza jest po prostu specyficzna. Specyfika zdjęć rodzinnych powoduje, że są one wartościowe tylko dla wąskiej grupy odbiorców, dla nas, naszej rodziny i znajomych, ale już dla osób postronnych wartość ta dramatycznie spada. Z tego też właśnie powodu zdecydowanie odradzam tworzenie zdjęć rodzinnych (za wyjątkiem portretów) tylko w celu prezentacji ich w licznych galeriach internetowych. Złośliwe komentarze na jej temat mają jeszcze inne podłoże. Fakt iż przeciętny amator niewiele wie o aspektach technicznych czy przynajmniej podstaw kompozycji obrazu, miliony zdjęć posiada poważne wady techniczne i kompozycyjne. Na kolejnych milionach powielamy te same schematy, więc fotki są bliźniaczo podobne do siebie, a różnią się tylko utrwalonymi postaciami. Co gorsze prezentując fotki naszym najbliższym nigdy nie otrzymamy o nich opinii obiektywnej, pamiętajmy, że osoby oglądające nasze zdjęcia są z nimi emocjonalnie związane w takim samym stopniu jak my. Za każdym razem otrzymujemy te same zapewnienia o wyjątkowości zarejestrowanych obrazów, więc nieświadomi przy kolejnych okazjach wykonujemy dziesiątki i setki nowych zdjęć powielając poprzednie błędy. Ale fotografia rodzinna wcale nie musi być nudna, nieciekawa czy zła technicznie. Jeżeli chcesz zrobić krok na przód mam dla ciebie kilka porad, Strona 3/26

dzięki którym Twoje zdjęcia będą różnić się od tych, które robi Twój sąsiad czy znajomy. Warto poświęcić trochę czasu na zapoznanie się z podstawami zarówno teoretycznie jak i praktycznie, chociażby tylko po to, aby nasz album wypełnił się pięknymi obrazami z naszego życia, do których będziemy wracać po wielu latach z uśmiechem i wzruszeniem. Strona 4/26

Skomponuj obraz Kompozycja obrazu jest to jeden z ważniejszych czynników decydujących o atrakcyjności zdjęcia. Ogólnie rzecz ujmując kompozycja obrazu jest to rozłożenie (rozplanowanie) fotografowanych obiektów w kadrze. Prawidłowe rozplanowanie w kadrze znacząco wpływa na efekt wizualny. Kanonem w kompozycji obrazu jest tzw. trójpodział lub złoty podział, którego początki sięgają starożytnej Grecji. Wypracowano wówczas słynną zasadę złotego podziału (złotego cięcia), która stanowić miała klucz do wszelkiej harmonii, od tego czasu zasada ta jest wykorzystywana w rzeźbie, malarstwie, budownictwie, fotografii i wielu innych dziedzinach naszego życia. Stała się na tyle wszechobecna, że nawet nie zdajemy sobie sprawy z jej wykorzystania, ale w momencie jej złamania od razu zauważamy dysproporcje. Na czym ów trójpodział polega? Najprościej mówiąc na przecięciu kadru na trzy równe części zarówno w poziomie jak i w pionie, w miejscach przecięcia powstaję tzw. mocne punkty. Strona 5/26

To właśnie te punkty wykorzystujemy do kompozycji obrazu. Umieszczając w ich okolicach fotografowane obiekty mamy gwarancję, że wzrok oglądającego zdjęcie w pierwszym momencie trafi właśnie w te miejsca, a fotografia zachowa harmonię. Musimy jednak pamiętać, że najlepiej wykorzystywać tylko jeden punkt, ponieważ jeśli wykorzystamy ich więcej oglądający będzie błądził wzrokiem od jednego miejsca do drugiego. Oczywiście w niektórych sytuacjach główny motyw zajmie nam więcej niż jeden mocny punkt, zwłaszcza przy fotografowaniu postaci, co nie znaczy ze fotografia została zepsuta kompozycyjnie. Zdecydowanie jednak nie należy wykorzystywać wszystkich mocnych punktów, fotografia w takim wypadku stanie się mało czytelna. Podczas tworzenia obrazu nie musimy też posługiwać się linijką aby fotografowane obiekty umieszczać idealnie w linii przecięć, drobne przesunięcia są dozwolone, a w niektórych sytuacjach wręcz konieczne. Niektóre aparaty na rynku posiadają w swoim oprogramowaniu funkcje ułatwiające wykorzystanie mocnych punktów. Strona 6/26

Przykład wykorzystania dwóch mocnych punktów, głowa modela znajduje się w okolicach lewego górnego punktu. Przykład wykorzystania trzech mocnych punktów, jednocześnie postać usytuowana po lewej stronie kadru jest tematem głównym zdjęcia Strona 7/26

Ale mocne punkty to jeszcze nie wszystko, w fotografi której dotyczy ten artykuł bardzo ważnym elementem jest tzw. kierunek kadru. Niewielu fotoamatorów zdaje sobie sprawę że fotografię można czytać, a pomocny w tym jest właśnie ów kierunek. Od dziecka jesteśmy uczeni czytania i pisania od lewej do prawej i tak samo podświadomie czytamy obrazy. Otwierając książkę, stronę internetową czy jakikolwiek plik tekstowy czy graficzny nasze oczy podświadomie wędrują w lewą stronę szukając początku akcji. Ta sama sytuacja występuje przy oglądaniu odbitek zdjęciowych. W takim razie poprzez odpowiednie ustawienie osób w kadrze możemy przekazać informacje o zamiarach modela. Strzałka wskazuje kierunek w który zwrócona jest osoba Takie ustawienie modela wysyła oglądającemu jednoznaczny komunikat, że osoba gdzieś idzie, wybiera się w jakąś drogę. Od miejsca usytuowania osoby w kadrze zależy jak silny będzie ten komunikat, jeśli zastosujemy taki kadr jak na Strona 8/26

rysunku poniżej przekażemy informację, że osoba w swej podróży jest daleko zaawansowana Strzałka wskazuje kierunek w który zwrócone są osoby Odwrotny efekt uzyskujemy w przypadku zwrócenia modela w lewą stronę. Jednoznacznie otrzymujemy informację o powrocie z jakiejś drogi. Strona 9/26

Strzałka wskazuje kierunek w który zwrócona jest osoba Strzałka wskazuje kierunek w który zwrócone są osoby Strona 10/26

Jak więc widać za pomocą odpowiedniej kompozycji obrazu jesteśmy w stanie przekazać wiele informacji, a zdjęcie jest czytelne i przyjemne w odbiorze. Pamiętaj, że zawsze warto eksperymentować, zdjęcia pomijające kanony kompozycji też mogą być ładne i ciekawe, ale łamiąc zasady musisz być świadomy swoich działań, w przeciwnym razie efektem może być zmarnowanie Twojej pracy. Kolejnym elementem jest wybór kadrowania, pionowego bądź poziomego dla naszego zdjęcia. W fotografii istnieje jeszcze pojecie kadrowania do kwadratu, ale ten wariant raczej nie nadaje się na potrzeby fotografii rodzinnej, wiec możemy go pominąć w tym poradniku. W każdym obrazie można wyznaczyć linie pionowe i poziome, przewaga przebiegu tych linii definiuje nam wybór kadru. I tak, jeśli obraz charakteryzuje się przewagą linii poziomych wybierzemy kadrowanie poziome, jeśli więcej linii pionowych, kadrujemy pionowo. Przykłady kadrowania poziomego (powyżej) i pionowego (poniżej) Strona 11/26

Im mniej tym lepiej Każdy początkujący fotoamator nie może się oprzeć pokusie uwiecznienia na swoich fotkach nie tylko swoich najbliższych, ale również wszystkiego, co znajduje się w około. W kadr dostaje się cała masa szczegółów, a początkujący fotograf nie jest w stanie nad nimi zapanować. Dopiero po przyjrzeniu się zdjęciu zobaczymy ile elementów jest zbędnych, psują kompozycję lub wręcz ją szpecą. W skrajnych przypadkach niezapanowanie nad nimi całkowicie przekreśli naszą pracę. Fotografie przesycone szczegółami są nieładne, nieczytelne, wprowadzają niepokój i rozdrażnienie. Strona 12/26

Jak uniknąć takich błędów?. Zdecydowanie skoncentrować się na jednym temacie, wybrać to, co interesuje nas najbardziej i na tym skupić naszą uwagę. Rób zbliżenia, wykorzystuj możliwości aparatu korzystając z zoomu, a jeśli to niemożliwe podejdź bliżej do fotografowanego obiektu. W obecnych aparatach cyfrowych zoom jest bardzo ważnym elementem, a producenci prześcigają się w jego możliwościach. Oczywiście mowa tutaj o zoomie optycznym, bo w zasadzie tylko ten nadaje się do użycia wykonując nasze fotografie, producenci oznaczają go np., jako 3x, 5x, 10x, 12x. Za jego pomocą nie ruszając się z miejsca możesz przybliżać lub oddalać fotografowane obiekty i określać, które elementy znajdą się na zdjęciu i w jakiej wielkości, a które zostaną pominięte. Pamiętaj, że korzystając z zoomu w Twoim aparacie zmieniasz ogniskową, z tego też powodu zmienia się głębia obrazu. Jeśli wykonasz dwie fotografie, jedną bez użycia zoomu, czyli z krótką ogniskową oraz drugą wykorzystując zbliżenie optyczne, czyli wydłużając ogniskową, zobaczysz, że na pierwszym zdjęciu obiekty znajdujące się w tle za obiektem fotografowanym zostały znacznie oddalone, mamy tutaj do czynienia z dużą głębią obrazu. W drugim przypadku ogniskowa skróci nam tą głębię, a obiekty w tle optycznie zbliżą się do fotografowanego obiektu. Jeszcze kilka słów wyjaśnienia, dlaczego tak się dzieje, otóż ludzkie oko rejestruje obraz w kącie widzenia 50 55%, wszystkie obrazy rejestrowane w tym przedziale odbieramy naturalnie, jeśli więc w aparacie skracamy ogniskową to kąt widzenia obiektywu rośnie, zmienia się perspektywa, w dodatku obiekty usytuowane bliżej, obiektyw powiększa mocniej niż te w tle. Przy dłuższej ogniskowej kąt widzenia się zawęża a przedmioty są powiększane równomiernie, co daje nam obraz o bardziej naturalnej perspektywie. Za pomocą doboru odpowiedniej ogniskowej możesz znacząco wyeksponować temat zdjęcia. Strona 13/26

Rysunek pierwszy imituje fotografię wykonaną z użyciem powiększenia optycznego, drugi bez powiększenia Podczas kadrowania dokonuj selekcji, lepiej wykonać więcej ujęć różnych detali niż ładować wszystko na jedną fotkę. Zadbaj o to, aby detale w kadrze nie odciągały wzroku oglądającego od głównego tematu, fachowcy nazywają to Strona 14/26

czystością kadru. Zanim naciśniesz spust migawki pomyśl chwilę, zastanów się czy będziesz zadowolony z tego ujęcia. Tak naprawdę fotografia powstaje najpierw w naszej głowie, to tam powinna powstać koncepcja zdjęcia, a dopiero później rejestrujmy naszą wizję za pomocą aparatu. Jeśli fotografujesz cyfrówką, rób kilka ujęć tego samego tematu przy różnych ustawieniach, nic Cię to nie kosztuje a szanse na poprawne wykonanie fotki znacznie rosną. Pamiętaj, że nawet wybitny fotograf nie ogranicza się do jednego pstryknięcia, wykonuje serię zdjęć i potem wybiera to jedno najlepsze. Strona 15/26

Niech światło będzie z Tobą Światło, jeden z ważniejszych czynników tworzących obraz, bo fotografia to przecież malowanie światłem. Podczas fotografowania uroczystości będziemy zapewne korzystać z różnych źródeł światła. Część zdjęć wykonamy w plenerze, więc będziemy korzystać ze światła naturalnego. Ten rodzaj światła sprawia najmniej kłopotów fotografowi. Łatwo ocenić siłę i kąt jego padania, więc możemy odpowiednio ustawić modela bądź grupę osób tym bardziej, że plener raczej nie ogranicza nas terytorialnie. Musimy jednak pamiętać, że światło słoneczne nie jest takie same przez cały dzień. Najlepsze efekty świetlne uzyskamy rankiem i popołudniem, wtedy światło jest bardzo miękkie, delikatne i plastyczne, pada pod odpowiednim kątem kładąc piękne światłocienie. Nie polecam robienia zdjęć w godzinach południowych, wtedy światło jest bardzo silne, pada prostopadle powodując że zarejestrowane obrazy wychodzą bardzo płasko. Poza tym rozpiętość tonalna między elementami oświetlonymi i tymi w cieniu jest tak duża, że nasz aparat nie jest w stanie prawidłowo zarejestrować obrazu, na zdjęciu pojawią się albo przepalenia albo głębokie cienie pozbawione szczegółów. A więc zdecydowanie wykorzystuj delikatne światło poranne i popołudniowe. Drugą część fotografii zapewne zostanie wykonana w domu, lokalu, kościele czy innym budynku użyteczności publicznej. Do dyspozycji będziemy mieć przede wszystkim światło sztuczne. Pamiętaj, że światło sztuczne posiada inną temperaturę barwową niż naturalne, więc zanim przystąpisz do fotografowania zmień balans bieli w Twoim aparacie na światło żarowe. Jeśli w pomieszczeniu znajdzie się kilka źródeł światła padając z różnych stron może się okazać, że bez problemu wykonamy naszą pracę, ewentualnie możemy wspomóc się lampą błyskową w naszym aparacie aby doświetlić niektóre partie obrazu. Strona 16/26

Obecnie producenci aparatów montują oprogramowanie do zarządzania błyskiem lampy, możemy wybrać odpowiednią siłę błysku, ale i tak należy używać jej umiejętnie i zdecydowanie z umiarem, ponieważ jej światło jest niezwykle silne zwłaszcza w partiach najbliżej aparatu. Zdjęcie wykonane z bliskiej odległości z użyciem lampy błyskowej prześwietli twarze osób fotografowanych a w tle spowoduje głębokie cienie i odbicia. Wiele kłopotów może nam sprawić też światło tzw. mieszane, np. z jednej strony okno, przez które wpada światło naturalne z drugiej światło żarowe, albo np. dwa rodzaje światła sztucznego (zwykła żarówka i świetlówka), jak już wspomniałem każde z tych świateł posiada inną temperaturę, co na zdjęciu może objawiać się przebarwieniami. Początkującym fotoamatorom zalecam unikanie takich mieszanek światła. W sytuacjach, gdy mamy słabsze światło warto ustawić aparat na statywie, pozwoli to wydłużyć czas naświetlania. Strona 17/26

Zmień tryb Auto na Portret Z doświadczenia wiem, że wielu nabywców aparatów kompaktowych w swojej karierze fotografa nie wychodzi poza ustawienia Auto. Funkcja ta daje poczucie bezpieczeństwa i jednocześnie gwarancji że fotki wyjdą jako tako. Ale oprócz ustawień automatycznych i manualnych nasze aparaty oferują jeszcze programy tematyczne. Jeśli wciąż ufasz automatyce w twoim aparacie bardziej niż własnym umiejętnościom, wykorzystaj program Portret. Funkcja ta świetnie nadaje się do tematu fotografia rodzinna, bo przecież będziesz fotografował głównie osoby. Włączając ja, aparat automatycznie ustawia optymalne parametry naświetlania, ostrości czy przysłony, a wielkość tej ostatniej odpowiada nie tylko za długość czasu naświetlania, ale przede wszystkim za uzyskana głębię ostrości na zdjęciu. Przy okazji słowo o tym, co to jest głębia ostrości (GO). Najprościej można powiedzieć, że jest to fragment obrazu w którym wszystkie zarejestrowane detale pozostają ostre, wszystko co znajduje się przed i za zakresem głębi ostrości będzie nieostre, przy czym im dalej tym obraz będzie bardziej rozmyty. Musimy pamiętać, że 1/3 zakresu ostrości na zdjęciu przypada na obszar przed punktem ustawienia ostrości, a 2/3 za tym punktem, przysłona odpowiada właśnie za długość tego obszaru. Jeśli przysłonę ustawimy np. na f2,8 3,2 (duży otwór w przysłonie) uzyskamy małą głębię ostrości, ostry pierwszy plan z tematem głównym i nieostre tło. Strona 18/26

Przykład zastosowania mocno otwartej przysłony i małej głębi ostrości Jeśli przysłonę przymkniemy do małego otworu np. f8-11-16 (w zależności od możliwości aparatu) głębia ostrości znacznie nam się wydłuży, a ostrość może występować nawet na całym widzialnym obszarze. Strona 19/26

Przykład zastosowania małego otworu przysłony, wszystkie elementy pozostają ostre Jak widać za pomocą głębi ostrości możemy modela wyeksponować z tła lub nie w zależności od naszej wizji zdjęcia. Omówione zostały już pokrótce niezbędne podstawy dotyczące technicznej strony wykonania fotografii, teraz trochę o tym jak podejść do tematu. Strona 20/26

Z zaskoczenia czy lepiej nie W zasadzie na to pytanie każdy fotograf musi odpowiedzieć sobie sam. Fotografowanie uroczystości to głównie fotografowanie osób, bohaterów jakiegoś wydarzenia i osób im towarzyszących. Do tego jak podejdziemy do tematu zależy tylko od nas i sytuacji, w jakiej się znajdujemy. Fotografowanie z zaskoczenia ma swoje zalety, ale też i wady. Robiąc fotki z zaskoczenia mamy pewność, że fotografowane osoby są spontaniczne, naturalne i zachowują się swobodnie. Ale ta spontaniczność może być czasami zgubna dla fotografa, nie do końca jesteśmy w stanie przewidzieć zachowania i ruchów takich osób, mamy mało czasu na reakcję, a efekty naszej pracy wysoce niepewne. Jeśli fotografujemy imprezę mniej oficjalną np. imieniny, urodziny czy podczas urlopu, a nasza rodzina lubi się pośmiać z samych siebie i sytuacji, w której bierze udział, szczerze polecam fotografię z zaskoczenia. Są jednak sytuacje w naszym życiu niepowtarzalne, ulotne i trwają tylko chwilę. Czy kosztem spontaniczności warto wtedy ryzykować? Mało tego nie wszyscy goście lubią być zaskakiwani. Każdy dąży do doskonałości, chce wyglądać dostojnie i poważnie. Jako fotograf daj szansę modelowi wypaść w jego mniemaniu jak najlepiej, pozwól mu na swobodę przy pozowaniu. Każdy człowiek posiada swój niepowtarzalny zestaw min i gestów charakteryzujących jego osobę, dając modelowi swobodę w pozowaniu staną się one dodatkowym atutem Twoich zdjęć. Kadrując obraz w wizjerze czy wyświetlaczu aparatu staraj się zwracać uwagę na to czy przypadkiem nie obcinasz modelowi rąk, nóg czy np. czubka głowy. Zadbaj również o prawidłową perspektywę, wysokość umieszczenia aparatu musisz dostosować do wysokości osób fotografowanych. Jeśli robisz zdjęcie osobie siedzącej umieść aparat na wysokości jego oczu, jeśli model stoi, aparat Strona 21/26

gdzieś na wysokości 2/3 wysokości modela, unikniesz wtedy zachwiania proporcji ciała osoby fotografowanej. Grupowo, ale naturalnie Bardzo często w naszej twórczości fotograficznej, czy to z naszej potrzeby, czy też z potrzeby naszych gości będziemy wykonywać zdjęcia grupowe. Bardzo często zdarza się oglądać zdjęcia grupy osób, która została sztucznie ustawiona w określony sposób, postaci są spięte, nienaturalne, stoją prawie na baczność unikając patrzenia w obiektyw aparatu, całość wychodzi groteskowo i nieciekawie. Na pewno nie chcesz takich zdjęć w swoim albumie, więc nigdy nie ustawiaj i nie narzucaj ustawienia swoim modelom. Pozwól im na naturalność, spontaniczność i swobodę, niech każdy stanie w miejscu i pozie na jaką ma ochotę. Jeśli Twoi goście są bardzo spięci i mimo wielu prób rozluźnienia grupy efekt jest niezadawalający użyj podstępu, zazwyczaj po pstryknięciu migawki aparatu następuje rozluźnienie, wykorzystaj ten moment i bez uprzedzania wykonaj kolejną fotkę. Ponieważ trudno jest zapanować nad mimiką twarzy dużej ilości osób (np. zamknięte oczy) warto wykonać kilka ujęć i potem wybrać te najlepsze. Czasami przyjdzie nam wykonać zdjęcie grupowe na tle jakiegoś miejsca, rzeźby czy budynku np. kościoła, na dodatek osoby fotografowane chciałyby, aby ów budynek był dobrze widoczny czy rozpoznawalny. Aby wykonać taką kombinację (mały pierwszy plan w stosunku do ogromnego budynku w tle) musimy znacznie oddalić fotografowane osoby od budynku i jednocześnie stosunkowo blisko ustawić aparat przed modelami. Podczas robienia zdjęć grupowych musimy jeszcze wybrać odpowiedni kadr, pionowy bądź poziomy, o tym było już wyżej przy okazji linii w kadrze, ale dla grupy większej niż cztery osoby można polecić kadr poziomy. Strona 22/26

W domu i plenerze Fotografowanie imprez rodzinnych to także pstrykanie w domu. Nasze mieszkania nie są do tego wymarzonym miejscem. Ciasne i małe pomieszczenia zawierające miliony detali potrzebnych w codziennym życiu każdego z nas, kiepskie światło fotograficzne, zastawione stoły białą porcelaną, sztućcami i innymi drobiazgami odbijającymi światło na tysiąc sposobów i kierunków, a w środku tego całego zamieszania biedny fotograf z aparatem, który musi się nieźle nagimnastykować aby zrobić dobre zdjęcie. Do takich zdjęć warto mieć pod ręką statyw, czasami będziemy też korzystać z lampy błyskowej w celu doświetlenia cieni. Z względu na małą przestrzeń musimy jednak uważać ze stosowaniem lampy i najlepiej korzystać z inteligentnego błysku. Jeśli fotografujesz osoby siedzące np. przy stole pamiętaj o prawidłowej perspektywie, umieść aparat na wysokości oczu osób fotografowanych. Unikaj fotografowania ludzi podczas konsumpcji, Twoi goście mogą nie być tym zachwyceni. Jeśli jesteś zbytnio ograniczony przestrzenią zaproś gości na sesję w plenerze, tam nie będzie tego problemu. Pamiętaj o swobodzie swoich modeli, nie ustawiaj ich na siłę, pozwól im na czynny udział w sesji. Planuj swoje obrazy, reaguj na zmianę warunków, kontroluj światło i detale w kadrze. Oprócz ustawień które dają ci 100% pewność udanej sesji, pozwól sobie na kilka eksperymentów z ustawieniami aparatu, światłem, kompozycją obrazu i kadrem, przecież niczym nie ryzykujesz, a efekty mogą Cię zaskoczyć. Strona 23/26

W kościele i nie tylko Są w życiu każdego z nas dni wyjątkowe i niepowtarzalne, chrzciny, komunie czy śluby i chcemy te piękne chwile zachować na później w postaci zdjęć. Bierzemy więc aparat i wraz z najbliższymi udajemy się do kościoła na uroczystą ceremonię z głową pełną pomysłów na najpiękniejsze ujęcia. Na miejscu okazuje się, że nasze możliwości są znacznie ograniczone, a z planów zostały szczątki. Miejsca z których zmierzaliśmy robić nasze fotki zostały już dawno zajęte, dziesiątki paparazzi tłoczą się na każdym kroku czyhając na swoich najbliższych przeszkadzając jeden drugiemu i za nic mając powagę miejsca i trwającej liturgii za wszelką cenę chcą być wszędzie pierwsi i najlepsi. Warto więc taką akcje zaplanować, pójść do kościoła kilka dni wcześniej, sprawdzić jakie będziemy mieć światło do dyspozycji, wybrać optymalne miejsce z którego będziemy mieli największe szanse wykonać dobrą fotografię, zapytać kapłana o możliwości wykonywania zdjęć w czasie uroczystości. W dniu uroczystości wybrać się do kościoła o wiele wcześniej i zająć upatrzone miejsce, jeśli takich miejsc wybraliśmy np. dwa warto zabrać ze sobą pomocnika, aby zajął nam to drugie miejsce na czas naszego pobytu w miejscu pierwszym. Jeśli zależy nam na fotkach na tle jakiegoś konkretnego miejsca w kościele warto poczekać do końca ceremonii i gdy wierni opuszczą świątynię mamy pole do popisu. Jako że światło jest czasami skromne w takich miejscach zmuszony będziesz do użycia lampy błyskowej. Pamiętaj, że lepiej stanąć wtedy troszeczkę dalej i użyć zbliżenia, unikniesz silnego rozświetlenia pierwszego planu i głębokich cieni w tle. Światło będzie tu grało bardzo ważną rolę zwłaszcza wtedy, gdy będziesz fotografował osoby w białych strojach, przy Strona 24/26

silnym świetle zamiast delikatnych odcieni uzyskasz jedną białą plamę pozbawioną wszelkich szczegółów. Jeśli planujesz sesje pozowaną warto zabrać ze sobą statyw, będziesz mógł bezpiecznie wydłużyć czasy naświetlania bez ryzyka poruszenia. Oczywiście w/w porady mają też zastosowanie w innych sytuacjach i miejscach np. urzędy, szkoły czy przedszkola. Strona 25/26

Na koniec Powyżej w znacznym skrócie zostały opisane podstawy tworzenia dobrych fotografii, zarówno pod względem technicznym jak i podejścia do tematu. Na ile wykorzystasz te informacje zależy tylko od Ciebie drogi czytelniku, jednak korzystając z nich możesz tworzyć fotografie lepsze, czytelniejsze i bardziej przemyślane. Twoje fotki będą niebanalne i zdecydowanie inne od milionów powstających każdego dnia podczas bardziej czy mniej ważnych uroczystości rodzinnych na całym świecie, a to już krok naprzód do bardziej zaawansowanego fotograficznego świata. Chcę zwrócić uwagę na jeszcze jedną sprawę, poznanie techniki fotografowania pozwala nie tylko na uniknięcie błędów, ale również na świadome łamanie zasad i kanonów tworzenia obrazów. Fotografia jest sztuką, warto eksperymentować, tworzyć i szukać własnego stylu. Na temat fotografii przeczytasz również w książkach dostępnych w księgarni fotograficznej www.fotoszop.pl Więcej bezpłatnych poradników możesz znaleźć na stronie STREFA GRATIS księgarni FotoSzop.pl Strona 26/26