Załącznik do uchwały Nr XXXVI/229/13 Rady Powiatu w Świdniku z dnia 23 grudnia 2013 r.

Załącznik do uchwały Nr XXXVI/229/13 Rady Powiatu w Świdniku z dnia 23 grudnia 2013 r. POWIATOWY PROGRAM ROZWOJU PIECZY ZASTĘPCZEJ DLA POWIATU ŚWIDNICKIEGO NA LATA 2014 2016

Spis treści Wstęp...2 I.Podstawa prawna...2 II.Zadania powiatu...3 III.Rodzinna piecza zastępcza...6 IV.Instytucjonalna piecza zastępcza...8 V.Zasady finansowania systemu wsparcia rodziny i pieczy zastępczej...9 VI.Charakterystyka pieczy zastępczej w Powiecie Świdnickim -diagnoza...11 VII.Organizator Rodzinnej Pieczy Zastępczej w Powiecie Świdnickim...11 VIII.Instytucjonalna piecza zastępcza w Powiecie Świdnickim...11 IX.Rodzinna piecza zastępcza w Powiecie Świdnickim...12 X.Cele programu...20 XI.Harmonogram zadań do realizacji...21 XII.Limit rodzin zastępczych zawodowych na lata 2014 2016...25 XIII.Partnerzy Programu...26 XIV.Źródła finansowania...26 XV.Monitoring i ewaluacja...26 XVI.Ocena mocnych i słabych stron analiza SWOT...27 Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Świdniku Strona 1 z 28

Wstęp Dziecko jako jednostka jest samodzielnym podmiotem praw zarówno w rodzinie i w społeczeństwie. Jednak ze względu na swoją niedojrzałość psychiczną i fizyczną od momentu poczęcia, aż do osiągnięcia pełnoletności wymaga opieki i troski dorosłych. Ta opieka polega na zapewnieniu dziecku jak najlepszych warunków życia i prawidłowego rozwoju. W pierwszym rzędzie powołana jest do tego rodzina. Rodzina jest najlepszym środowiskiem życia i wychowania dziecka. Państwo ma obowiązek wspierać rodzinę, a nie wyręczać jej w jej funkcjach. Rodzina powinna otrzymać wsparcie od instytucji publicznych i organizacji pozarządowych działających w lokalnym środowisku. Jedną z form wsparcia jest zapewnienie opieki i wychowania dziecku całkowicie lub częściowo pozbawionemu opieki rodzicielskiej poprzez umieszczenie go w pieczy zastępczej. Należy jednak pamiętać, że pobyt dziecka w placówce opiekuńczo wychowawczej lub rodzinie zastępczej powinien mieć charakter przejściowy. Dlatego też program zakłada realizację celów i działania, które przywrócą prawidłowe funkcjonowanie rodzin biologicznych, a dziecku umożliwią szybki powrót do środowiska rodzinnego. Przedstawiony program dotyczy rozwoju pieczy zastępczej w Powiecie Świdnickim i powstał w oparciu o diagnozę środowiska i konsultacje z instytucjami prowadzącymi działalność na rzecz dziecka i rodziny. Niniejszy dokument Powiatowy Program Rozwoju Pieczy Zastępczej w Powiecie Świdnickim, opracowany został na lata 2014-2016. I. Podstawa prawna. W myśl art. 4 ust. 1 pkt 3 a ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2001r. Nr 142, poz. 1592 z późn. zm.) do zadań własnych powiatu należy wspieranie rodziny i systemu pieczy zastępczej. Zgodnie z art. 180 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (tekst jednolity: Dz. U. z 2013r., poz. 135 z późn. zm.) do zadań własnych powiatu należy między innymi: 1. tworzenie warunków do powstawania i działania rodzin zastępczych, rodzinnych domów dziecka i rodzin pomocowych; 2. zapewnienie dzieciom pieczy zastępczej w rodzinach zastępczych, rodzinnych domach dziecka oraz w placówkach opiekuńczo wychowawczych; 3. organizowanie szkoleń dla rodzin zastępczych, prowadzących rodzinne domy dziecka, rodzin pomocowych i dyrektorów placówek opiekuńczo- wychowawczych typu rodzinnego oraz kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, prowadzenia rodzinnego domu dziecka lub pełnienia funkcji dyrektora placówki opiekuńczo- wychowawczej typu rodzinnego; Strona 2 z 28

4. organizowania wsparcia osobom usamodzielnianym opuszczającym rodziny zastępcze, rodzinne domy dziecka oraz placówki opiekuńczo - wychowawcze i regionalne placówki opiekuńczo - terapeutyczne, przez wspieranie procesu usamodzielnienia; 5. organizowanie wsparcia dla rodzinnej pieczy zastępczej; 6. finansowanie: a) świadczeń pieniężnych dotyczących dzieci z terenu powiatu, umieszczonych w rodzinach zastępczych, rodzinnych domach dziecka, placówkach opiekuńczo- wychowawczych, regionalnych placówkach opiekuńczo- terapeutycznych, interwencyjnych ośrodkach preadopcyjnych lub rodzinach pomocowych, na jego terenie lub na terenie innego powiatu; b) pomocy przyznawanej osobom usamodzielnianym opuszczającym rodziny zastępcze, rodzinne domy dziecka, placówki opiekuńczo - wychowawcze lub regionalne placówki opiekuńczo -terapeutyczne; c) szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, prowadzenia rodzinnego domu dziecka lub pełnienia funkcji dyrektora placówki opiekuńczo- wychowawczej typu rodzinnego oraz szkoleń dla rodzin zastępczych, prowadzących rodzinne domy dziecka oraz dyrektorów placówek opiekuńczo wychowawczych typu rodzinnego. Art. 180 pkt 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej nakłada na powiat obowiązek opracowania i realizacji 3 letniego powiatowego programu dotyczącego rozwoju pieczy zastępczej, zawierającego między innymi coroczny limit rodzin zastępczych zawodowych. Ustawa zakłada ścisłą współpracę gminy i powiatu w zakresie wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej. Szczególnie ważna jest współpraca między organizatorem rodzinnej pieczy zastępczej, koordynatorami rodzinnej pieczy zastępczej (powiat) a asystentami rodzin (gmina). Gmina i Powiat realizują swoje zadania w szczególności we współpracy ze środowiskiem lokalnym, sądami i ich organami pomocniczymi, Policją, instytucjami oświatowymi, podmiotami leczniczymi, a także kościołami i związkami wyznaniowymi oraz organizacjami społecznymi. II. Zadania powiatu W zakresie pieczy zastępczej wykonywane są za pośrednictwem powiatowego centrum pomocy rodzinie oraz organizatora rodzinnej pieczy zastępczej. Zgodnie z ustawą, do zadań organizatora rodzinnej pieczy zastępczej należy w szczególności: 1. prowadzenie naboru kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka; 2. kwalifikowanie osób kandydujących do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka oraz wydawanie zaświadczeń kwalifikacyjnych zawierających Strona 3 z 28

potwierdzenie ukończenia szkolenia, opinię o spełnianiu warunków i ocenę predyspozycji do sprawowania pieczy zastępczej; 3. organizowanie szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka; 4. organizowanie szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji dyrektora placówki opiekuńczo wychowawczej typu rodzinnego, wydawanie świadectw ukończenia tych szkoleń oraz opinii dotyczącej predyspozycji do pełnienia funkcji dyrektora i wychowawcy w placówce opiekuńczo wychowawczej typu rodzinnego; 5. zapewnianie rodzinom zastępczym oraz prowadzącym rodzinne domy dziecka szkoleń mających na celu podnoszenie ich kwalifikacji, biorąc pod uwagę ich potrzeby; 6. zapewnianie pomocy i wsparcia osobom sprawującym rodzinną pieczę zastępczą, w szczególności w ramach grup wsparcia oraz rodzin pomocowych; 7. organizowanie dla rodzin zastępczych oraz prowadzących rodzinne domy dziecka pomocy wolontariuszy; 8. współpraca ze środowiskiem lokalnym, w szczególności z powiatowym centrum pomocy rodzinie, ośrodkiem pomocy społecznej, sądami i ich organami pomocniczymi, instytucjami oświatowymi, podmiotami leczniczymi, a także kościołami i związkami wyznaniowymi oraz z organizacjami społecznymi; 9. prowadzenie poradnictwa i terapii dla osób sprawujących rodzinną pieczę zastępczą i ich dzieci oraz dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej; 10. zapewnianie pomocy prawnej osobom sprawującym rodzinną pieczę zastępczą, w szczególności w zakresie prawa rodzinnego; 11. dokonywanie okresowej oceny sytuacji dzieci przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej; 12. prowadzenie działalności diagnostyczno- konsultacyjnej, której celem jest pozyskiwanie, szkolenie i kwalifikowanie osób zgłaszających gotowość do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej oraz prowadzenia rodzinnego domu dziecka, a także szkolenie i wspieranie psychologiczno- pedagogiczne osób sprawujących rodziną pieczę zastępczą oraz rodziców dzieci objętych tą pieczą; 13. przeprowadzanie badań pedagogicznych i psychologicznych oraz analizy dotyczących kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka; 14. zapewnianie rodzinom zastępczym zawodowym i niezawodowym oraz prowadzącym rodzinne domy dziecka poradnictwa, które ma na celu zachowanie i wzmocnienie ich kompetencji oraz przeciwdziałanie zjawisku wypalenia zawodowego; 15. przedstawianie staroście i radzie powiatu corocznego sprawozdania z efektów pracy; 16. zgłaszanie do ośrodków adopcyjnych informacji o dzieciach z uregulowaną sytuacją prawną, w celu poszukiwania dla nich rodzin przysposabiających; Strona 4 z 28

17. organizowanie opieki nad dzieckiem, w przypadku gdy rodzina zastępcza albo prowadzący rodzinny dom dziecka okresowo nie może sprawować opieki, w szczególności z powodów zdrowotnych lub losowych albo zaplanowanego wypoczynku. Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej wprowadziła możliwość objęcia rodziny zastępczej i rodzinnego domu dziecka opieką koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej. Objęcie opieką koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej następuje na wniosek rodziny zastępczej, rodzinnego domu dziecka. W stosunku do rodzin zastępczych i rodzinnych domów dziecka, nieobjętych opieką koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej, zadania koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej wykonuje organizator rodzinnej pieczy zastępczej. Koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej wyznacza i zatrudnia organizator rodzinnej pieczy zastępczej, po zasięgnięciu opinii odpowiednio rodziny zastępczej lub prowadzącego rodzinny dom dziecka. Koordynator rodzinnej pieczy zastępczej nie może mieć pod opieką łącznie więcej niż 30 rodzin zastępczych lub rodzinnych domów dziecka. Do zadań koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej należy w szczególności: 1. udzielanie pomocy rodzinom zastępczym i prowadzącym rodzinne domy dziecka w realizacji zadań wynikających z pieczy zastępczej; 2. przygotowanie, we współpracy z asystentem rodziny i odpowiednio rodziną zastępczą lub prowadzącym rodzinny dom dziecka, planu pomocy dziecku; 3. pomoc rodzinom zastępczym oraz prowadzącym rodzinne domy dziecka w nawiązaniu wzajemnego kontaktu; 4. zapewnianie rodzinom zastępczym oraz prowadzącym rodzinne domy dziecka dostępu do specjalistycznej pomocy dla dzieci, w tym psychologicznej, reedukacyjnej i rehabilitacyjnej; 5. zgłaszanie do ośrodków adopcyjnych informacji o dzieciach z uregulowaną sytuacją prawną, w celu poszukiwania dla nich rodzin przysposabiających; 6. udzielanie wsparcia pełnoletnim wychowankom rodzinnych form pieczy zastępczej; 7. przedstawianie corocznego sprawozdania z efektów pracy organizatorowi rodzinnej pieczy zastępczej. Do zakresu działania powiatowego centrum pomocy rodzinie należą wszystkie sprawy z zakresu pieczy zastępczej niezastrzeżone na rzecz innych podmiotów. Piecza zastępcza jest sprawowana w przypadku niemożności zapewnienia dziecku opieki i wychowania przez rodziców. Objęcie dziecka pieczą zastępczą następuje na okres nie dłuższy niż do osiągnięcia pełnoletności. Osoba, która osiągnęła pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej, może przebywać w dotychczasowej rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczo- wychowawczej, za zgodą odpowiednio rodziny zastępczej, prowadzącego rodzinny dom dziecka albo dyrektora placówki opiekuńczo- wychowawczej, nie dłużej jednak niż do ukończenia 25 roku życia, jeżeli się uczy. W myśl powyższej ustawy piecza zastępcza jest sprawowana w formie rodzinnej i instytucjonalnej. Strona 5 z 28

III. Rodzinna piecza zastępcza. Formami rodzinnej pieczy zastępczej są: 1. rodzina zastępcza: a) spokrewniona; b) niezawodowa; c) zawodowa, w tym zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego i zawodowa specjalistyczna 2. rodzinny dom dziecka. Rodzina zastępcza oraz rodzinny dom dziecka zapewniają dziecku całodobową opiekę i wychowanie. Rodzinę zastępczą lub rodzinny dom dziecka mogą tworzyć małżonkowie lub osoba niepozostająca w związku małżeńskim. Umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej albo rodzinnym domu dziecka następuje po uzyskaniu zgody odpowiednio rodziców zastępczych albo prowadzącego rodzinny dom dziecka. Podstawą pobytu dziecka w rodzinnej pieczy zastępczej jest orzeczenie sądu opiekuńczego. Rodzina zastępcza spokrewniona to taka, w której opiekę i wychowanie nad dzieckiem przejmują członkowie rodziny dziecka, tj.: wstępni (dziadkowie, pradziadkowie) lub rodzeństwo dziecka. Rodzina zastępcza niezawodowa to taka, w której opiekę i wychowanie nad dzieckiem przejmują osoby niebędące wstępnymi lub rodzeństwem dziecka. Kandydaci do pełnienia funkcji rodziny zastępczej niezawodowej obowiązani są posiadać świadectwo ukończenia szkolenia organizowanego przez organizatora rodzinnej pieczy zastępczej. W rodzinie zastępczej niezawodowej, w tym samym czasie, może przebywać nie więcej niż 3 dzieci. W razie konieczności umieszczenia w rodzinie zastępczej rodzeństwa, za zgodą rodziny zastępczej oraz po uzyskaniu pozytywnej opinii koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej, jest dopuszczalne umieszczenie w tym samym czasie większej liczby dzieci. Rodzina zastępcza zawodowa działa na podstawie umowy zawartej ze starostą. W rodzinie zastępczej zawodowej opiekę i wychowanie nad dzieckiem przejmują osoby niebędące wstępnymi lub rodzeństwem dziecka. Kandydaci do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej obowiązani są posiadać świadectwo ukończenia szkolenia organizowanego przez organizatora rodzinnej pieczy zastępczej. W rodzinie zastępczej zawodowej, w tym samym czasie, może przebywać nie więcej niż 3 dzieci. W razie konieczności umieszczenia w rodzinie zastępczej rodzeństwa, za zgodą rodziny zastępczej oraz po uzyskaniu pozytywnej opinii koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej, jest dopuszczalne umieszczenie w tym samym czasie większej liczby dzieci. Rodzina zastępcza zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego przyjmuje dziecko: 1. na podstawie orzeczenia sądu; 2. w przypadku gdy dziecko zostało doprowadzone przez Policję lub Straż Graniczną; 3. na wniosek rodziców, dziecka lub innej osoby w przypadku, o którym mowa w art. 12a ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Strona 6 z 28

W rodzinie zastępczej zawodowej pełniącej funkcję pogotowia rodzinnego umieszcza się dziecko do czasu unormowania sytuacji dziecka, nie dłużej jednak niż na okres 4 miesięcy. W szczególnie uzasadnionych przypadkach okres ten może być przedłużony, za zgodą organizatora rodzinnej pieczy zastępczej do 8 miesięcy lub do zakończenia postępowania sądowego o: powrót dziecka do rodziny, przysposobienie, umieszczenie w rodzinnej pieczy zastępczej. W rodzinie zastępczej zawodowej specjalistycznej umieszcza się w szczególności: 1. dzieci legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności; 2. dzieci, w wyniku postępowania prowadzonego na podstawie ustawy z dnia 26 października 1982r. o postępowaniu w sprawach nieletnich; 3. małoletnie matki z dziećmi. W rodzinie zastępczej zawodowej specjalistycznej nie można w tym samym czasie umieścić dzieci legitymujących się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności i dzieci na podstawie ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich. Rodzinny dom dziecka z rodziną zastępczą zawodową, w której wychowuje się co najmniej sześcioro dzieci, spełniającą warunki do prowadzenia rodzinnego domu dziecka oraz posiadającą co najmniej 3 letnie doświadczenie jako rodzina zastępcza zawodowa, starosta zawiera, na wniosek tej rodziny, umowę o prowadzenie rodzinnego domu dziecka. W rodzinnym domu dziecka opiekę i wychowanie nad dzieckiem przejmują osoby niebędące wstępnymi lub rodzeństwem dziecka. Kandydaci do prowadzenia rodzinnego domu dziecka obowiązani są posiadać świadectwo ukończenia szkolenia organizowanego przez organizatora rodzinnej pieczy zastępczej. W rodzinnym domu dziecka, w tym samym czasie, może przebywać nie więcej niż 8 dzieci. W razie konieczności umieszczenia w rodzinie zastępczej rodzeństwa, za zgodą rodziny zastępczej oraz po uzyskaniu pozytywnej opinii koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej, jest dopuszczalne umieszczenie w tym samym czasie większej liczby dzieci. Rodzina pomocowa w przypadku czasowego niesprawowania opieki nad dzieckiem przez rodzinę zastępczą lub prowadzącego rodzinny dom dziecka piecza zastępcza nad dzieckiem może zostać powierzona rodzinie pomocowej. Podstawą umieszczenia dziecka w rodzinie pomocowej jest umowa między starostą a rodziną pomocową. Piecza zastępcza nad dzieckiem może być powierzona rodzinie pomocowej, w szczególności w okresie: czasowego niesprawowania opieki nad dzieckiem przez rodzinę zastępczą lub prowadzącego rodzinny dom dziecka w związku z wypoczynkiem, udziałem w szkoleniach lub pobytem w szpitalu; nieprzewidzianych trudności lub zdarzeń losowych w rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka. Strona 7 z 28

IV. Instytucjonalna piecza zastępcza. Instytucjonalna piecza zastępcza jest sprawowana w formie: 1. placówki opiekuńczo- wychowawczej; 2. regionalnej placówki opiekuńczo- terapeutycznej; 3. interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego. Placówka opiekuńczo wychowawcza zapewnia dziecku całodobową opiekę i wychowanie oraz zaspokaja jego niezbędne potrzeby, w szczególności emocjonalne,rozwojowe, zdrowotne, bytowe, społeczne i religijne. Placówka opiekuńczo- wychowawcza jest prowadzona jako placówka opiekuńczowychowawcza typu: 1. socjalizacyjnego; 2. interwencyjnego; 3. specjalistyczno- terapeutycznego; 4. rodzinnego. W placówce opiekuńczo- wychowawczej typu socjalizacyjnego, interwencyjnego lub specjalistyczno-terapeutycznego są umieszczane dzieci powyżej 10 roku życia, wymagające szczególnej opieki lub mające trudności w przystosowaniu się do życia w rodzinie. W placówkach tych można umieścić, w tym samym czasie, łącznie nie więcej niż 14 dzieci oraz osób, które osiągnęły pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej. W placówce opiekuńczo wychowawczej typu rodzinnego można umieścić, w tym samym czasie, łącznie nie więcej niż 8 dzieci oraz osób, które osiągnęły pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej. Zadaniem placówki opiekuńczo- wychowawczej typu interwencyjnego jest doraźna opieka nad dzieckiem w czasie trwania sytuacji kryzysowej, w szczególności placówka jest obowiązana przyjąć dziecko w przypadkach wymagających natychmiastowego zapewnienia dziecku opieki. Do placówki interwencyjnej dziecko przyjmuje się: na podstawie orzeczenia sądu; w przypadku gdy dziecko zostało doprowadzone przez Policję lub Straż Graniczną; na wniosek rodziców, dziecka lub osoby trzeciej lub umieszcza się dziecko w trybie art. 12a ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Pobyt dziecka w placówce interwencyjnej nie może trwać dłużej niż 3 miesiące. W szczególnie uzasadnionych przypadkach okres ten może zostać przedłużony do zakończenia trwającego postępowania sądowego o powrót dziecka do rodziny, przysposobienie, umieszczenie w pieczy zastępczej. Dziecko poniżej 10. roku życia, przyjęte do placówki interwencyjnej powinno zostać niezwłocznie przeniesione do jednej z rodzinnych form pieczy zastępczej. Strona 8 z 28

V. Zasady finansowania systemu wsparcia rodziny i pieczy zastępczej. Powiat właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem go po raz pierwszy w pieczy zastępczej ponosi wydatki na opiekę i wychowanie dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka oraz finansuje pobyt dziecka w placówce opiekuńczo wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo terapeutycznej albo interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym; Powiat, na terenie którego funkcjonują mogące przyjąć dziecko rodzina zastępcza, rodzinny dom dziecka lub placówka opiekuńczo- wychowawcza, zawiera z powiatem z którego pochodzi dziecko umieszczone w pieczy zastępczej, porozumienie w sprawie przyjęcia dziecka oraz warunków jego pobytu i wysokości wydatków. W przypadku umieszczenia dziecka w rodzinie zastępczej albo w rodzinnym domu dziecka, w placówce opiekuńczo- wychowawczej gmina właściwa ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem go po raz pierwszy w pieczy zastępczej ponosi odpowiednio wydatki, o których mowa powyżej, w wysokości: 10% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka w pierwszym roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej; 30% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka w drugim roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej; 50% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka w trzecim roku i następnych latach pobytu dziecka w pieczy zastępczej. Powiat ponosi wydatki na dziecko umieszczone w pieczy zastępczej w pełnej wysokości, natomiast gmina (z którego pochodzi dziecko) zwraca powiatowi część wydatków w wysokość określonej powyżej. Pomoc dla osób usamodzielnianych wychowanków pieczy zastępczej. Osobie opuszczającej, po osiągnięciu pełnoletności, rodzinę zastępczą, rodzinny dom dziecka, placówkę opiekuńczo wychowawczą przyznaje się pomoc na kontynuowanie nauki, usamodzielnienie, zagospodarowanie. Udziela się także pomocy w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych oraz pomocy w uzyskaniu zatrudnienia. Pomoc na kontynuowanie nauki, na usamodzielnienie oraz na zagospodarowanie jest przyznawana osobie usamodzielnianej, która przebywała w pieczy zastępczej przez okres co najmniej: 3 lata w przypadku osoby usamodzielnianej opuszczającej rodzinę zastępczą spokrewnioną; rok w przypadku osoby usamodzielnianej opuszczającej rodzinę zastępczą niezawodową, rodzinę zastępczą zawodową, rodzinny dom dziecka, placówkę opiekuńczo- wychowawczą lub regionalną placówkę opiekuńczo terapeutyczną. Pomoc ta jest przyznawana lub udzielana na wniosek osoby usamodzielnianej i zgodnie z indywidualnym programem usamodzielnienia. Strona 9 z 28

Wysokość pomocy na usamodzielnienie wynosi (jednorazowo lub w ratach): 1. w przypadku osoby usamodzielnianej opuszczającej rodzinę zastępczą spokrewnioną nie mniej niż 3.300,00 zł, jeżeli przebywała w pieczy zastępczej przez okres co najmniej 3 lat; 2. w przypadku osoby usamodzielnianej opuszczającej rodzinę zastępczą niezawodową, rodzinę zastępczą zawodową, rodzinny dom dziecka, placówkę opiekuńczo wychowawczą lub regionalną placówkę opiekuńczo terapeutyczną: a) nie mniej niż 6.600,00 zł jeżeli przebywała w pieczy zastępczej przez okres powyżej 3 lat, b) nie mniej niż 3.300,00 zł jeżeli przebywała w pieczy zastępczej przez okres od 2 do 3 lat, c) nie mniej niż 1.650,00 zł jeżeli przebywała w pieczy zastępczej przez okres poniżej 2 lat, nie krócej jednak niż przez okres roku. Pomoc może zostać wypłacona nie później niż do ukończenia przez osobę usamodzielnianą 26 roku życia. Wysokość pomocy na kontynuowanie nauki wynosi nie mniej niż 500,00 zł miesięcznie do ukończenia przez osobę 25 roku życia. Pomoc przyznaje się osobie, która kontynuuje naukę w szkole, zakładzie kształcenia nauczycieli, uczelni, na kursach (jeśli ich ukończenie jest zgodne z indywidualnym programem usamodzielnienia), u pracodawcy w celu przygotowania zawodowego. Pomoc na zagospodarowanie jest wypłacana jednorazowo, nie później niż do ukończenia przez osobę usamodzielnianą 26 roku życia, w wysokości nie niższej niż 1.500,00 zł, a w przypadku osoby legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawność w wysokości nie niższej niż 3.000,00 zł. Strona 10 z 28

VI. Charakterystyka pieczy zastępczej w Powiecie Świdnickim -diagnoza. Piecza zastępcza jest przejściową formą zapewnienia opieki dziecku pozbawionemu całkowicie lub częściowo opieki rodzicielskiej. W rodzinach zastępczych bądź w placówkach opiekuńczo wychowawczych umieszcza się dzieci, których rodzice zostali trwale lub czasowo pozbawieni praw rodzicielskich lub gdy władza ta została im ograniczona. Umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej bądź placówce opiekuńczo- wychowawczej następuje na podstawie orzeczenia sądu oraz po uzyskaniu zgody rodziców zastępczych czy dyrektora placówki. VII. Organizator Rodzinnej Pieczy Zastępczej w Powiecie Świdnickim. Zadania organizatora rodzinnej pieczy zastępczej w Powiecie Świdnickim powierzone zostały Ośrodkowi Interwencji Kryzysowej w Świdniku. Organizator rodzinnej pieczy zastępczej zatrudnia dwóch koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej, którzy prowadzą pracę z rodzinami zastępczymi. Do zakresu działania Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Świdniku należą wszystkie sprawy z zakresu pieczy zastępczej niezastrzeżone na rzecz organizatora rodzinnej pieczy zastępczej oraz innych podmiotów. VIII. Instytucjonalna piecza zastępcza w Powiecie Świdnickim. Na terenie Powiatu Świdnickiego funkcjonuje jedna placówka opiekuńczo wychowawcza typu socjalizacyjnego, tj. Placówka Opieki nad Dzieckiem i Rodziną Nasz Dom w Rybczewicach Drugich. Jest to placówka przeznaczona dla 14 dzieci i taka ilość wychowanków przebywała w placówce przez cały 2012 rok. W 2012r. Powiat Świdnicki zapewniał opiekę i wychowanie w placówkach opiekuńczo wychowawczych 63 dzieciom pochodzącym z terenu naszego Powiatu. Poza Powiatem Świdnickim przebywało 49 dzieci, w całym roku w placówkach opiekuńczo wychowawczych umieszczono 9 dzieci. W 2012r. 13 dzieci opuściło placówki, w tym: 8 dzieci powróciło do domu rodzinnego; 4 dzieci usamodzielniło się; 1 dziecko zostało umieszczone w rodzinie zastępczej. Z powiatami, w których przebywają dzieci pochodzące z terenu Powiatu Świdnickiego zawarto stosowne porozumienia regulujące warunki pobytu i wysokość wydatków. Na podstawie zawartych porozumień Powiat Świdnicki pokrywa wydatki przeznaczone na utrzymanie dzieci w placówkach opiekuńczo wychowawczych położonych na terenie innych powiatów. W okresie od dnia 01.01.2012r. do dnia 31.12.2012r. na ten cel wydano 1.783.551,23 zł. Strona 11 z 28

W 2012r. gminy Powiatu Świdnickiego partycypowały w kosztach pobytu dzieci, pochodzących z ich terenu, w placówkach opiekuńczo wychowawczych poza powiatem. W okresie od dnia 01.01.2012r. do dnia 31.12.2012r. gminy zwróciły powiatowi łącznie 13.548,81 zł. Wysokość pomocy udzielanej usamodzielnianym wychowankom placówek opiekuńczo - wychowawczych w 2012r. wyniosła 57.962,62 zł, w tym: pomoc na zagospodarowanie w formie rzeczowej 4.941,00 zł. pomoc pieniężna na kontynuowanie nauki 53.021,62 zł. pomoc pieniężna na usamodzielnienie 0,00 zł. Łącznie udzielono pomocy 10 wychowankom placówek. IX. Rodzinna piecza zastępcza w Powiecie Świdnickim. W 2012r. Powiat Świdnicki zapewniał opiekę i wychowanie w rodzinnej pieczy zastępczej 119 dzieciom pochodzącym z terenu naszego Powiatu. 99 dzieci przebywało w rodzinach zastępczych na terenie Powiatu Świdnickiego. W rodzinnej pieczy zastępczej poza Powiatem Świdnickim przebywa 20 dzieci pochodzących z terenu naszego powiatu. Z powiatami, w których przebywają nasze dzieci (Lubelski Grodzki, Lubelski Ziemski, Mielecki, Leski, Puławski, Radomski, Kraśnicki, Jarosławski) zawarto stosowne porozumienia regulujące warunki pobytu i wysokość wydatków. Powiat Świdnicki zabezpiecza opiekę i wychowanie także dla 24 dzieci pochodzących z innych powiatów. Powiaty te, na mocy podpisanych porozumień, dokonują Powiatowi Świdnickiemu zwrotów poniesionych wydatków. Kwota zwrotu w okresie od dnia 01.01.2012r. do dnia 31.12.2012r. wyniosła 227.594,96 zł. Na terenie Powiatu Świdnickiego w 2012r. funkcjonowało 79 rodzin zastępczych: 61 rodzin spokrewnionych, 17 rodzin niezawodowych, 1 zawodowa o charakterze pogotowia rodzinnego. W 2013r. rozpoczęła funkcjonowanie jeszcze jedna rodzina zastępcza zawodowa o charakterze pogotowia rodzinnego. Wysokość wydatków poniesionych przez Powiat Świdnicki na opiekę i wychowanie dzieci umieszczonych w rodzinnej pieczy zastępczej w okresie od dnia 01.01.2012r. do dnia 31.12.2012r. wyniosła 910.626,25 zł. Gminy Powiatu Świdnickiego partycypują w kosztach pobytu dzieci, pochodzących z ich terenu, w rodzinnej pieczy zastępczej poza powiatem, za okres od dnia 01.01.2012r. do dnia 31.12.2012r. zwróciły powiatowi 5.523,46 zł. Wysokość pomocy udzielanej usamodzielnianym wychowankom rodzinnej pieczy zastępczej w 2012r. wyniosła 212.192,41 zł (35 osób), w tym: pomoc na zagospodarowanie 10.411,50 zł pomoc pieniężna na kontynuowanie nauki 175.428,91 zł pomoc pieniężna na usamodzielnienie 26.352,00 zł. Strona 12 z 28

Wykres 1. Liczba dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej w latach 2008 2012 140 120 105 100 80 60 49 40 119 42 110 111 53 56 99 49 liczba dzieci umieszczonych w placów kach opiekuńczo - w ychow aw czych na terenie innych pow iatów liczba dzieci umieszczonych w rodzinach zastępczych na terenie naszego pow iatu liczba dzieci umieszczonych w rodzinach zastępczych na terenie innych pow iatów liczba dzieci umieszczonych w placów kach opiekuńczo- w ychow aw czych na terenie naszego pow iatu 20 20 16 17 14 14 14 14 8 5 0 0 2008 2009 2010 2011 2012 Wykres 2. Liczba dzieci umieszczonych po raz pierwszy w pieczy zastępczej w latach 2008 2012 25 20 19 20 17 16 17 15 14 14 15 13 10 9 8 5 3 3 1 1 0 2008 2009 2010 2011 2012 liczba dziedci umieszczonych w placówkach opiekuńczo - wychowawczych na terenie innych powiatów liczba dzieci umieszczonych w rodzinach zastępczych na terenie naszego powiatu liczba dzieci umieszczonych w rodzinach zastępczych na terenie innych powiatów Liczba dzieci umieszczonych w pieczy instytucjonalnej w latach 2009 2011 stopniowo rosła, w roku 2012 wystąpił znaczny spadek liczby umieszczonych dzieci, spowodowane to było między innymi wejściem w życie ustawy z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Dużą rolę w tym procesie odegrało ustawowe zobowiązanie gmin do partycypowania w kosztach pobytu dzieci w pieczy zastępczej oraz działania podejmowane przez Organizatora Rodzinnej Pieczy Zastępczej, Strona 13 z 28

mające na celu promowanie zastępczej pieczy rodzinnej. W konsekwencji nastąpił wzrost umieszczeń dzieci w pieczy o charakterze rodzinnym. Wykres 3. Liczba rodzin zastępczych i umieszczonych w nich dzieci w latach 2008-2012 200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 61 1 51 31 17 61 72 65 68 71 61 105 119 110 111 119 2008 2009 2010 2011 2012 liczba rodzin zastępczych zawodowych liczba rodzin zastępczych niezawodowych * liczba rodzin zastępczych spokrewnionych liczba dzieci umieszczonych w rodzinnej pieczy zastępczej Wykres 4. Wydatki na instytucjonalną i rodzinną pieczę zastępczą w latach 2008-2012 2000000 1800000 1600000 placów ki opiekuńczo - w ychow aw cze rodziny zastępcze 1637442 1783551 1385669 1400000 1327246 1200000 1157309 1216174 1000000 800000 600000 925623 861739 891162 910626 400000 200000 0 2008 2009 2010 2011 2012 W latach 2009-2012 następował stały wzrost wydatków na utrzymanie dzieci umieszczonych w pieczy instytucjonalnej. Spowodowane to było zwiększeniem ilości umieszczonych dzieci oraz stałym wzrostem kosztów funkcjonowania placówek. Poniżej przedstawiamy zestawienie kosztów pobytu dziecka w zależności od rodzaju placówki bądź rodziny zastępczej zapewniającej opiekę. Strona 14 z 28

Wykres 5. Średni miesięczny koszt pobytu dziecka w pieczy zastępczej w latach 2008 2012r. w zależności od rodzaju. 6 000 5 000 4 000 3 000 2 000 1 000 5 209 5 146 5 245 4 243 3 592 3 601 3 642 3 356 3 094 2 854 2 919 2 904 2 537 2 658 2 212 2 188 2 302 2 423 2 503 1 955 1 850 1 649 1 356 1 369 1 480 1 185 1 160 945 997 1 065 1 048 965 719 697 682 641 0 2008 2009 2010 2011 2012 placówka interwency jna rodzina zastępcza pełniąca f unkcję pogotowia rodzinnego rodzina zastępcza spokrewniona placówka ty pu socjalizacy jnego rodzina zastępcza niezawodowa placówka wielof unkcy jna placówka ty pu rodzinnego rodzinny dom dziecka Koszty utrzymania dziecka umieszczonego w pieczy instytucjonalnej są znacznie wyższe od wydatków ponoszonych na utrzymanie w pieczy rodzinnej. Poniżej przedstawiamy różnice w średnim koszcie pobytu dziecka między pieczą instytucjonalną a rodzinną w latach 2008-2012. 2008r. więcej o 1412 zł, 2009r. więcej o 1957 zł, 2010r. więcej o 2196 zł, 2011r. więcej o 2312 zł, 2012r. więcej o 2826 zł. Najwyższe koszty generują placówki typu interwencyjnego, w latach 2008-2012 wahały się one w przedziale od 3592,00 zł do 5245,00 zł miesięcznie. Na przestrzeni ostatnich pięciu lat do placówek interwencyjnych skierowano 62 dzieci, w poszczególnych latach liczba ta wahała się od 4 do 20 dzieci rocznie. Z uwagi na wysokie koszty funkcjonowania placówki interwencyjnej i bardzo trudną do określenia liczbę dzieci wymagających rokrocznie skierowania do niej, nie ma uzasadnienia tworzenia takiej placówki na terenie naszego Powiatu. W bezpośrednim sąsiedztwie (m. Lublin) znajdują się dwie tego rodzaju placówki, które zabezpieczają potrzeby Powiatu w tym zakresie. Zarówno ze względów ekonomicznych, jak i mając na uwadze dobrze rozumiane dobro dzieci, konieczne jest podjęcie działań Strona 15 z 28

mających na celu maksymalne skrócenie ich pobytu w tego rodzaju placówce i umieszczenie w rodzinnej pieczy zastępczej. z przedstawionych w wykresie 9 informacji wynika jednak, że liczba dzieci umieszczonych w tego rodzaju placówkach spada, Wykres 6. Średni miesięczny koszt pobytu w Placówce Opieki Nad Dzieckiem i Rodziną Nasz dom w Rybczewicach Drugich w latach 2008 2012. 3500 3000 3104,76 3060,05 3067,78 3174,01 2500 2000 1500 1000 ogłoszony, średni miesięczny koszt pobytu dziecka 500 0 0 2008 2009 2010 2011 2012 Koszt funkcjonowania placówki w Rybczewicach utrzymuje się na stałym poziomie i jest zdecydowanie niższy od placówek o podobnym profilu funkcjonujących na terenie Powiatu Lubelskiego. Wykres 7. Liczba dzieci umieszczonych po raz pierwszy w pieczy zastępczej w latach 2008 2012, ze względu na miejsce zamieszkania przed umieszczeniem. 25 22 20 16 17 15 10 5 7 4 5 5 3 2 14 6 3 7 11 10 7 2 8 3 10 7 1 gmina Świdnik gmina Piaski Gmina Mełgiew gmina Trawniki gmina Ry bczewice 0 2008 2009 2010 2011 2012 Najwięcej dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej w latach 2008-2012 pochodzi z terenu gminy Świdnik, najmniej z gminy Rybczewice. Procentowe wyliczenie w tym zakresie wygląda następująco: - z gminy Świdnik pochodzi 77 dzieci 45,3%; - z gminy Piaski pochodzi 29 dzieci 17,06 %; - z gminy Mełgiew pochodzi 26 dzieci 15,29%; Strona 16 z 28

- z gminy Trawniki pochodzi 26 dzieci 15,29%; - z gminy Rybczewice pochodzi 12 dzieci 7,06% Wykres 8. Przyczyny umieszczenia w pieczy zastępczej w latach 2008 2012, ze względu na miejsce zamieszkania przed umieszczeniem. 40 37 35 30 25 20 15 10 5 0 28 18 12 12 11 9 8 5 5 5 4 4 3 2 2 2 1 1 1 Gmina Św idnik Gmina Piaski Gmina Mełgiew Gmina Traw niki Gmina Rybczew ice uzależnienie od środków psychoaktywnych długotrwała lub ciężka choroba niewydolność wychowawcza ochrona macierzyństwa (małoletnie matki) sieroctwo Głównym powodem umieszczeń w pieczy zastępczej w powyższym okresie jest: uzależnienie od środków psychoaktywnych (w tym od alkoholu) - 45,88% umieszczonych; niewydolność wychowawcza - 37,65% umieszczonych; długotrwała lub ciężka choroba - 8,24% umieszczonych; sieroctwo 5,88 % umieszczonych; ochrona macierzyństwa (małoletnie matki)- 2,35% umieszczonych. Na terenie gminy Świdnik przedstawia się następująco: uzależnienie od środków psychoaktywnych 36,36% umieszczonych; niewydolność wychowawcza 48,05% umieszczonych; długotrwała lub ciężka choroba - 6,49% umieszczonych; sieroctwo 5,20 % umieszczonych; ochrona macierzyństwa (małoletnie matki)- 3,90% umieszczonych. Na terenie gminy Piaski przedstawia się następująco: uzależnienie od środków psychoaktywnych 62,07% umieszczonych; niewydolność wychowawcza 17,24% umieszczonych; długotrwała lub ciężka choroba - 17,24% umieszczonych; sieroctwo 3,45 % umieszczonych; ochrona macierzyństwa (małoletnie matki)- 0% umieszczonych. Na terenie gminy Mełgiew przedstawia się następująco: uzależnienie od środków psychoaktywnych 46,15% umieszczonych; Strona 17 z 28

niewydolność wychowawcza 34,62% umieszczonych; długotrwała lub ciężka choroba - 15,38% umieszczonych; sieroctwo 3,85 % umieszczonych; ochrona macierzyństwa (małoletnie matki)- 0% umieszczonych. Na terenie gminy Trawniki przedstawia się następująco: uzależnienie od środków psychoaktywnych 46,15% umieszczonych; niewydolność wychowawcza 42,31% umieszczonych; długotrwała lub ciężka choroba - 0% umieszczonych; sieroctwo 7,69 % umieszczonych; ochrona macierzyństwa (małoletnie matki)- 3,85% umieszczonych. Na terenie gminy Rybczewice przedstawia się następująco: uzależnienie od środków psychoaktywnych 66,66% umieszczonych; niewydolność wychowawcza 16,67% umieszczonych; długotrwała lub ciężka choroba - 0% umieszczonych; sieroctwo 16,67 % umieszczonych; ochrona macierzyństwa (małoletnie matki)- 0% umieszczonych. Wykres 9. Liczba dzieci skierowanych i umieszczonych w placówkach interwencyjnych w latach 2008 2012. 25 20 20 15 10 10 13 15 liczba dzieci 5 4 0 2008 2009 2010 2011 2012 Zapisy ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej obligują Starostę do zawierania umów z rodzinami zastępczymi niezawodowymi na pełnienie funkcji rodziny zastępczej zawodowej, po spełnieniu odpowiednich warunków określonych przez ustawę. Miesięczny koszt pobytu jednego dziecka w rodzinie zastępczej zawodowej (przy założeniu, że będzie w niej przebywać troje dzieci) kształtuje się na poziomie 1666,00 zł. Odpowiednio koszt pobytu w rodzinie zastępczej spokrewnionej wynosi 660,00 zł a w rodzinie zastępczej niezawodowej 1000,00 zł. Z analizy sytuacji finansowej Powiatu wynika, że w latach 2014-2016 będzie możliwe zawarcie umów z 12 rodzinami zawodowymi, w kolejnych latach planuje się następujące ilości zawodowych rodzin zastępczych: 2014-3, 2015-4, 2016 5. Strona 18 z 28

Na terenie Powiatu funkcjonują dwie rodziny zastępcze pełniące funkcję pogotowia rodzinnego. Zgodnie z zapisami art.53 cyt. ustawy w rodzinie takiej może przebywać nie więcej niż 3 dzieci. Na przestrzeni ostatnich 5 lat w pogotowiu umieszczono łącznie 22 dzieci, z czego 80% stanowiły dzieci z terenu Powiatu Świdnickiego. Z analizy sytuacji wynika, że nie ma potrzeby rozwijania w Powiecie Świdnickim tej formy opieki. Aktywność organizatora rodzinnej pieczy zastępczej oraz PCPR zwrócona zostanie na tworzenie rodzin niezawodowych. Niezbędne będzie także stałe wspieranie istniejących już rodzin w pełnieniu ich funkcji oraz zapewnienie wsparcia ze strony rodzin pomocowych. Szacunkowy miesięczny koszt rodziny pomocowej to (20% wynagrodzenia - art. 85 ust.1, ust.6 cyt. Ustawy) tj. 630,71zł miesięcznie. Strona 19 z 28

X. Cele programu. Cel główny zostanie osiągnięty przez realizację celów szczegółowych wynikających z przepisów ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz wniosków z analizy słabych i mocnych stron oraz przewidywanych szans i zagrożeń. Cel główny: Doskonalenie i rozwój systemu pieczy zastępczej w Powiecie Świdnickim. Cele szczegółowe: Cel szczegółowy 1. Zwiększenie potencjału podmiotów realizujących zadania z zakresu pieczy zastępczej oraz podmiotów współpracujących. Cel szczegółowy 2. Wspomaganie procesu usamodzielnienia wychowanków rodzin zastępczych i placówek opiekuńczo- wychowawczych. Zadaniem Powiatu jest tworzenie warunków do rozwoju pieczy zastępczej, zarówno rodzinnej jak i instytucjonalnej. Zadanie to realizowane będzie przede wszystkim poprzez zwiększenie potencjału podmiotów realizujących zadania z zakresu pieczy zastępczej, wspomaganie procesu usamodzielniania wychowanków rodzin zastępczych i placówek opiekuńczo wychowawczych oraz finansowanie realizacji zadań z zakresu pieczy zastępczej. Powiat podejmie działania zmierzające do pozyskania nowych rodzin zastępczych niezawodowych i zawodowych oraz do utworzenia rodzinnego domu dziecka. Istotne w procesie doskonalenia pieczy zastępczej będzie także stałe podnoszenie standardu świadczonych usług przez Placówkę Opieki Nad Dzieckiem i Rodziną NASZ DOM w Rybczewicach Drugich. Dla osiągnięcia wyznaczonych celów niezbędne jest współdziałanie wszystkich instytucji, organizacji pozarządowych i związków wyznaniowych. Współpraca ta jest niezbędna do realizacji zadań mających na celu ograniczanie zjawiska umieszczania dzieci w pieczy zastępczej, a w przypadku umieszczenia dziecka w pieczy zastępczej, jak najszybszy jego powrót do rodziny biologicznej. Z uwagi na ograniczone środki finansowe i organizacyjne, którymi dysponuje Powiat i gminy wchodzące w jego skład, niezbędne jest wspólne działanie PCPR, Organizatora Rodzinnej Pieczy Zastępczej, OPS z terenu powiatu, Urzędu Pracy w Świdniku, Centrum Profilaktyki w Świdniku, pedagogów szkolnych, kuratorów sądowych, policji, duchowieństwa, organizacji pozarządowych działających w obszarze pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej czy oświaty. Cel nadrzędny podejmowanych wspólnie działań to ograniczanie zjawiska umieszczania dzieci w pieczy zastępczej z jednej strony i jednoczesne stałe podnoszenie jakości usług świadczonych przez podmioty realizujące zadania wynikające z ustawy z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Strona 20 z 28

XI. Harmonogram zadań do realizacji. Cel szczegółowy 1. Zwiększenie potencjału podmiotów realizujących zadania z zakresu pieczy zastępczej oraz podmiotów współpracujących. Zadania: 1. Zwiększenie zatrudnienia u Organizatora Rodzinnej Pieczy Zastępczej (zatrudnienie koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej). a) podmiot odpowiedzialny Zarząd Powiatu. b) okres realizacji od I kwartału 2014r. c) źródło finansowania budżet powiatu. d) ocena efektywności zwiększenie ilości etatów. 2. Opracowanie i realizacja harmonogramu spotkań z Radami Gmin wchodzącymi w skład Powiatu przedstawienie założeń 3 letniego programu, pozyskanie do współpracy lokalnych liderów opinii. a) podmiot odpowiedzialny Organizator Rodzinnej Pieczy Zastępczej (ORPZ). b) okres realizacji od I kwartału 2014r. c) źródło finansowania budżet ORPZ. d) ocena efektywności prezentacja programu w każdej gminie powiatu. 3. Prowadzenie naboru na kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej oraz deklarujących chęć prowadzenia rodzinnego domu dziecka. a) podmiot odpowiedzialny Organizator Rodzinnej Pieczy Zastępczej (ORPZ). b) okres realizacji I kwartał 2014r. - IV kwartał 2016r. c) źródło finansowania budżet ORPZ. d) ocena efektywności ilość pozyskanych nowych rodzin zastępczych i kandydatów do prowadzenia rodzinnego domu dziecka. 4. Opracowanie i realizacja harmonogramu spotkań z asystentami rodzin, kuratorami sądowymi, pracownikami poradni psychologiczno pedagogicznych, podstawowej opieki zdrowotnej, organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami, realizującymi zadania mające na celu ograniczenie zjawiska umieszczania w pieczy zastępczej. a) podmiot odpowiedzialny Organizator Rodzinnej Pieczy Zastępczej (ORPZ). b) okres realizacji I kwartał 2014r. - IV kwartał 2016r. c) źródło finansowania budżet ORPZ. d) ocena efektywności opracowanie harmonogramu i realizacja zgodnie z zapisami. Strona 21 z 28

5. Opracowanie i realizacja harmonogramu spotkań z ośrodkami pomocy społecznej, asystentami rodzin, kuratorami sądowymi oraz innymi podmiotami w celu oceny sytuacji dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej. a) podmiot odpowiedzialny Organizator Rodzinnej Pieczy Zastępczej (ORPZ). b) okres realizacji I kwartał 2014r. - IV kwartał 2016r. c) źródło finansowania budżet ORPZ. d) ocena efektywności opracowanie harmonogramu i realizacja zgodnie z zapisami. 6. Opracowanie i realizacja kampanii informacyjnej dotyczącej rozwoju rodzinnej pieczy zastępczej (radio, TV, prasa, ). a) podmiot odpowiedzialny PCPR, Organizator Rodzinnej Pieczy Zastępczej (ORPZ). b) okres realizacji I kwartał 2014r. - IV kwartał 2016r. c) źródło finansowania budżet PCPR. d) ocena efektywności opracowanie projektu kampanii i realizacja zgodnie z zapisami i harmonogramem. 7. Opracowanie i realizacja programu podniesienia kompetencji rodzin zastępczych. a) podmiot odpowiedzialny Organizator Rodzinnej Pieczy Zastępczej (ORPZ). b) okres realizacji I kwartał 2014 r. - IV kwartał 2016r. c) źródło finansowania budżet ORPZ. d) ocena efektywności ilość przeprowadzonych szkoleń i programów wspierających rodziny. 8. Organizowanie wsparcia dla rodzin zastępczych i prowadzących rodzinne domy dziecka poprzez zapewnienie rodzin pomocowych. a) podmiot odpowiedzialny Organizator Rodzinnej Pieczy Zastępczej (ORPZ). b) okres realizacji I kwartał 2014r. - IV kwartał 2016r. c) źródło finansowania budżet ORPZ. d) ocena efektywności ilość rodzin pomocowych. 9. Utworzenie Rodzinnego Domu Dziecka. a) podmiot odpowiedzialny PCPR, Organizator Rodzinnej Pieczy Zastępczej b) okres realizacji I kwartał 2014r. IV kwartał 2016r. c) źródło finansowania budżet powiatu d) ocena efektywności utworzenie rodzinnego domu dziecka. 10. Podnoszenie kwalifikacji zawodowych kadry zatrudnionej w placówkach pieczy zastępczej. a) podmiot odpowiedzialny Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie. b) okres realizacji I kwartał 2014r. - IV kwartał 2016r. c) źródło finansowania budżet PCPR. d) ocena efektywności ilość zrealizowanych szkoleń. Strona 22 z 28

11. Modernizacja infrastruktury i wyposażenia Placówki Opieki Nad Dzieckiem i Rodziną NASZ DOM w Rybczewicach Drugich. a) podmiot odpowiedzialny PONRiD w Rybczewicach. b) okres realizacji I kwartał 2014r. - IV kwartał 2016r. c) źródło finansowania budżet Powiatu. d) ocena efektywności zakup samochodu, rozbudowa zbiornika bezodpływowego. 12. Przekształcenie istniejącej Placówki NASZ DOM w zespół placówek opiekuńczowychowawczych, poprzez utworzenie na terenie miasta Świdnik nowej 14 osobowej placówki filialnej dla młodzieży, która ukończyła 16 rok życia i kontynuuje naukę na poziomie ponadgimnazjalnym. a) podmiot odpowiedzialny PONRiD w Rybczewicach. b) okres realizacji I kwartał 2014r. - IV kwartał 2016r. c) źródło finansowania budżet Powiatu. d) ocena efektywności ilość umieszczonych w placówce osób. 13. Finansowanie świadczeń pieniężnych fakultatywnych i obligatoryjnych dla rodzin zastępczych i prowadzących rodzinne domy dziecka, rodziny pomocowe. a) podmiot odpowiedzialny Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie. b) okres realizacji I kwartał 2014 r. - IV kwartał 2016r. c) źródło finansowania budżet Powiatu. d) ocena efektywności wypłata świadczeń zgodnie z wydanymi decyzjami. Cel szczegółowy 2. Wspomaganie procesu usamodzielnienia wychowanków rodzin zastępczych i placówek opiekuńczo wychowawczych. Zadania: 1. Przyznawanie pomocy pieniężnej na kontynuowanie nauki, usamodzielnienie, zagospodarowanie. a) podmiot odpowiedzialny Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie. b) okres realizacji I kwartał 2014r. - IV kwartał 2016r. c) źródło finansowania budżet Powiatu. d) ocena efektywności wypłata świadczeń zgodnie z wydanymi decyzjami. 2. Udzielenie pomocy w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych. Pozyskanie bazy lokalowej na terenie miasta Świdnik lub w najbliższej okolicy, w celu utworzenia mieszkań chronionych dla pełnoletnich wychowanków opuszczających placówki opiekuńczowychowawcze, w których możliwy będzie ich bezpieczny i samodzielny start w dorosłe życie, bez konieczności powrotu do często patologicznych środowisk swoich rodzin biologicznych. Strona 23 z 28

a) podmiot odpowiedzialny Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie b) okres realizacji I kwartał 2014r. - IV kwartał 2016r. c) źródło finansowania budżet powiatu. d) ocena efektywności ilość zamieszkujących wychowanków. 3. Udzielenie pomocy w uzyskaniu zatrudnienia. a) podmiot odpowiedzialny PCPR w Świdniku. b) okres realizacji I kwartał 2014r. - IV kwartał 2016r. c) źródło finansowania budżet PCPR, budżet PUP d) ocena efektywności ilość wychowanków podejmujących zatrudnienie 4. Zlecanie zadań z zakresu wspierania rodziny organizacjom pozarządowym a) podmiot odpowiedzialny PCPR w Świdniku. b) okres realizacji I kwartał 2014r. - IV kwartał 2016r. c) źródło finansowania budżet powiatu d) ocena efektywności ilość zleconych zadań do realizacji Strona 24 z 28

XII. Limit rodzin zastępczych zawodowych na lata 2014 2016 Rodzina zastępcza zawodowa powstaje poprzez podpisanie umowy ze Starostą (lub w jego imieniu przez Dyrektora Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie). Zgodnie z art. 54 ust. 1 i 2 wyżej cytowane ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, umowy zawiera się w ramach limitu rodzin zastępczych zawodowych na dany rok kalendarzowy, określonego w 3 letnim Powiatowym programie dotyczącym rozwoju pieczy zastępczej. Obligatoryjnie umowa zostaje podpisana w ramach posiadanego limitu, na wniosek rodziny zastępczej niezawodowej, która: spełnia warunki do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej oraz posiada opinię koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej; posiada co najmniej 3 letnie doświadczenie jako rodzina zastępcza lub prowadzący rodzinny dom dziecka. Natomiast fakultatywnie, w ramach limitu, zgodnie z art. 54. ust. 2 cyt. ustawy na wniosek rodziny zastępczej niezawodowej spełniającej warunki do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, posiadającej pozytywną opinię koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej. Ponadto na podstawie art. 55 ustawy starosta może zawierać umowy o utworzeniu rodziny zastępczej zawodowej także z kandydatami spełniającymi warunki do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, na ich wniosek. Limit rodzin zawodowych na lata 2014-2016 został określony na podstawie realnych potrzeb oraz możliwości finansowych Powiatu Świdnickiego i przedstawia się następująco: Rok Limit rodzin zastępczych zawodowych 2014 3 2015 4 2016 5 Uwagi w tym dwie rodziny zastępcze zawodowe pełniące funkcję pogotowia rodzinnego w tym dwie rodziny zastępcze zawodowe pełniące funkcję pogotowia rodzinnego w tym dwie rodziny zastępcze zawodowe pełniące funkcję pogotowia rodzinnego Strona 25 z 28

XIII. Partnerzy Programu. Realizatorem Programu jest Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Świdniku oraz Organizator Rodzinnej Pieczy Zastępczej - Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Świdniku przy współpracy z: Placówką Opieki Nad Dzieckiem i Rodziną Nasz Dom w Rybczewicach; Gminami, w tym z Ośrodkami Pomocy Społecznej; Sądami, Sędziami i kuratorami; Instytucjami oświaty i ochrony zdrowia; Policją; Poradniami specjalistycznymi; Organizacjami pozarządowymi; Kościołami i związkami wyznaniowymi. XIV. Źródła finansowania Działania zawarte w Powiatowym Programie Rozwoju Pieczy Zastępczej finansowane będą ze środków własnych powiatu, samorządu gmin oraz innych powiatów (w ramach zawartych porozumień), oraz z dotacji celowych. W przypadku zaistnienia takiej możliwości, część zadań współfinansowanych będzie ze środków Unii Europejskiej. XV. Monitoring i ewaluacja Realizacją Powiatowego Programu Rozwoju Pieczy Zastępczej w Powiecie Świdnickim na lata 2014-2016 zajmuje się Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Świdniku oraz Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Świdniku Organizator Rodzinnej Pieczy Zastępczej. W ramach monitorowania realizacji programu PCPR w Świdniku będzie systematycznie dokonywało oceny postępu realizacji programu, skupiając się przede wszystkim na procesie realizowania poszczególnych zadań zgodnie z przyjętymi terminami oraz celami: głównym i szczegółowymi. Corocznie sporządzane będzie sprawozdanie z realizacji wykonywanych działań, które zostały podjęte w ramach programu. Program ma charakter otwarty i będzie mógł podlegać modyfikacji w zależności od wyników ewaluacji oraz możliwości finansowych powiatu w zakresie rozwoju pieczy zastępczej. Ewaluacja programu będzie przebiegała poprzez zbieranie, analizę i interpretację danych. W ramach ewaluacji sprawdzone zostaną realizowane działania w projekcie oraz czy został osiągnięty cel główny. Strona 26 z 28