Opinia Polskiego Stowarzyszenia Audytorów Energetycznych dotycząca Dokumentu propozycji uproszczeń nr 8 zawierający propozycje uproszczeń procedur administracyjnych związanych z uprawnieniami do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej budynków, lokalu mieszkalnego oraz części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową uwzględniający stan prawny na dzień 1 lipca 2011 r. Z dużym zadowoleniem przyjęliśmy informację o trwających pracach nad uproszczeniem procedur administracyjnych dotyczących uprawnień do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej. Po zapoznaniu się z Dokumentem propozycji uproszczeń nr 8 pragniemy podzielić się naszą opinią dotyczącą proponowanych uproszczeń. I GRUPA UPROSZCZEŃ: PROPOZYCJE UPROSZCZEŃ DOTYCZĄCE WNIOSKÓW I ZAŁĄCZNIKÓW Słusznie zauważono, iż istnieje duża potrzeba wprowadzenia jednolitych wzorów wniosków i załączników tak istotnych dokumentów jak: wniosek o ubieganie się o uprawnienie do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej, wniosek o wyznaczenie ponownego terminu egzaminu, wniosek o wpis do rejestru, o którym mowa w art. 5 ust. 14 ustawy Prawo budowlane oświadczenie o niekaralności. Jako Stowarzyszenie bardzo często odpowiadamy na pytania dotyczące formy wyżej wymienionych dokumentów. Szczególnie problemową wydaje się być kwestia potwierdzenia niekaralności za przestępstwo przeciwko mieniu, wiarygodności dokumentów, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi, lub za przestępstwo skarbowe.
Stoimy na stanowisku, że wystarczającym jest złożenie oświadczenia wnioskodawcy, a bezzasadnym jest oczekiwanie złożenia zaświadczeń o niekaralności, w sytuacji gdy od dawna w materii rynku nieruchomości, tj. ubiegania się o uprawnienia i licencje zawodowe w dziedzinie gospodarowania nieruchomościami wystarczającym jest oświadczenie wnioskodawcy o niekaralności. Należy jednocześnie zadbać by dopuszczalność złożenia oświadczenia o niekaralności wynikała wprost z przepisów rozporządzenia w sprawie szkolenia (Dz. U. z 2008 r., nr 17, poz. 104). II GRUPA UPROSZCZEŃ: PROPOZYCJE UPROSZCZEŃ DOTYCZĄCE REJESTRU OSÓB POZBAWIONYCH UPRAWNIEŃ DO SPORZĄDZANIA ŚWIADECTW CHARAKTERYSTYKI ENERGETYCZNEJ ORAZ REJESTRU OSÓB POSIADAJACYCH UPRAWNIENIA DO SPORZĄDZANIA ŚWIADECTW CHARAKTERYSTYKI ENERGETYCZNEJ Brak jednolitego rejestru i obligatoryjności wpisu do niego wszystkich osób uprawnionych do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej, wprowadziły olbrzymi bałagan na rynku świadectw energetycznych. Wiele osób nie wie, z której listy korzystać, aby znaleźć osobę, która na pewno posiada uprawnienia do wykonywania świadectw energetycznych; bądź sprawdzić już wynajętą osobę, czy spełnia wszystkie wymogi. Problem jest o tyle duży, że w internecie istnieje wiele tego typu list i rejestrów, ale żaden nie jest pełny i jednolity. Mało tego. W wielu przypadkach wystarczy dokonać odpowiedniej opłaty, aby na takowej liście się znaleźć, bez konieczności udowadniania, że faktycznie spełnia się wszystkie wymogi związane ze sporządzaniem świadectw energetycznych. Uważamy za konieczne stworzenie jednolitego i jawnego rejestru, który obejmowałby wszystkie osoby uprawnione do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej (niejawność rejestru, nie spełniłaby bowiem jednej z podstawowych jego funkcji, funkcji informacyjnej, zwłaszcza, że istniejący, niepełny, rejestr osób uprawnionych znajdujący się na stronie Ministerstwa Infrastruktury, jest jawny).
Celowym wydaje się wprowadzenie, aby wpis do rejestru był obligatoryjny dla wszystkich osób zainteresowanych świadczeniem usług w zakresie sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej i następował na wniosek osoby zainteresowanej. Dałoby to gwarancję, że na liście znajdują się wyłącznie osoby, które świadomie pragną zająć się sporządzaniem świadectw charakterystyki energetycznej budynków, lokalu mieszkalnego oraz części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową, bez względu na to w jaki sposób otrzymały uprawnienia. Należy jednocześnie zadbać aby okres oczekiwania na wpis do rejestru nie przekroczył 2 miesięcy od dnia dostarczenia wymaganych dokumentów, ponieważ do tej pory, bardzo często na wpis oczekiwano nawet 4 miesiące. Można się wiec spodziewać, że podobny problem może powstać przy rejestrze osób pozbawionych uprawnień do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej. Zarówno przy wpisaniu jak i wykreśleniu z rejestru. Obecnie rejestr Ministerstwa Infrastruktury obejmuje tylko jedną z grup osób uprawnionych do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej, tj. osoby, które uprawnienie to nabyły w drodze ukończenia specjalistycznych studiów podyplomowych, bądź też wskutek odbycia szkolenia zawodowego oraz złożenia z wynikiem pozytywnym egzaminu państwowego. A i to nie do końca, ponieważ wiele osób, które uzyskały uprawnienia na drodze ukończenia studiów podyplomowych, mimo obowiązujących przepisów, nie dokonuje takowego wpisu do rejestru. Niezrozumiałym jest brak obowiązku rejestrowania się, przez osoby które posiadają wspomniane uprawnienie z mocy prawa z tytułu posiadanych uprawnień budowlanych. Skutkuje to m.in. utożsamianiem posiadania ubezpieczenia OC wynikającym z przynależności do Izby Budownictwa lub Izby Architektów z posiadaniem obowiązkowego ubezpieczenia OC przez osoby sporządzające świadectwa charakterystyki energetycznej. A w rzeczywistości tak nie jest. Poza tym istnieje możliwość utraty uprawnień do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej, co nie oznacza utraty uprawnień budowlanych. Jak więc, w obecnej sytuacji, społeczeństwo ma mieć pewność, że wszystkie osoby, które posiadają uprawnienia budowlane, posiadają również uprawnienia do
sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej? W praktyce jest to nie możliwe, tak długo jak długo nie ma jednolitego i jawnego rejestru, zarówno osób, które posiadają jak i osób, które utraciły wspomniane uprawnienia. W tej sytuacji koniecznym jest stworzenie rejestru zarówno osób posiadających uprawnienia do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej jak i rejestru osób, które zostały pozbawione takich uprawnień. Należy rozważyć, w sytuacji, kiedy nie funkcjonuje jeszcze zupełny wykaz osób uprawnionych oraz wykaz osób pozbawionych uprawnień, czy obu rejestrów nie można połączyć w jeden, zawierający dwie listy. Osób z uprawnieniami i osób, którym te uprawnienia zostały odebrane. W sytuacji, gdyby jednak istniały dwa rejestry, koniecznym jest zadbanie, aby były ze sobą kompatybilne i informacje w nich zawarte nie były ze sobą sprzeczne. Czyli aby nie zaistniała sytuacja, że w przypadku odebraniu podmiotowi, podlegającemu obowiązkowi wpisu do rejestru, uprawnień do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej, informacja o tym pojawi się wyłącznie w rejestrze osób pozbawionych uprawnień do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej, a nie pojawi się w rejestrze osób posiadających wspomniane uprawnienia np. jako komunikat o ich utracie. Wspomniane kwestie łączą się z tematem przesyłanych do właściwego organu wniosków, a raczej ewentualnych braków w złożonej dokumentacji. Należy jak najszybciej wprowadzić przepisy, które umożliwią wezwanie wnioskodawcy do usunięcia braków we wniosku.
III GRUPA UPROSZCZEŃ: PROPOZYCJE UPROSZCZEŃ DOTYCZĄCE PRZEBIEGU PROCEDUR ZWIĄZANYCH ZE ŚWIADECTWAMI CHARAKTERYSTYKI ENERGETYCZNEJ Słusznie zauważono, iż dużym niedopatrzeniem jest brak możliwości ponownego przystąpienia do części praktycznej egzaminu w przypadku usprawiedliwionej nieobecności w pierwotnie wyznaczonym terminie. Konieczność uiszczenia po raz drugi opłaty za egzamin wielokrotnie skutkowała całkowitą rezygnacją kandydatka ze zdawania egzaminu. Cieszy fakt, iż Ministerstwo Infrastruktury pracuje nad powołaniem niezależnej grupy osób wykwalifikowanych w zakresie kontroli jakości świadectw. Z całą pewnością wpłynie to na jakość wydawanych świadectw charakterystyki energetycznej, co pozwoli realnie zweryfikować energochłonność sprzedawanych lub wynajmowanych nieruchomości przez osoby zainteresowane. Żywimy nadzieję, że przedstawiona opinia Polskiego Stowarzyszenia Audytorów Energetycznych przyczyni się do wprowadzenia uproszczeń procedur administracyjnych związanych z uprawnieniami do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej budynków, lokalu mieszkalnego oraz części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową. mgr inż. Witold Kurczyński Dyrektor PSAE