mgr inż. Sylwia Tchórzewska

Klasyfikacje i nazewnictwo gruntów mgr inż. Sylwia Tchórzewska

Klasyfikacje i nazewnictwo gruntów Zadaniem klasyfikacji gruntów jest ich podzielenie na grupy w taki sposób, aby do jednej grupy należały grunty o podobnych właściwościach, zachowujące się podobnie w zbliżonych warunkach robót budowlanych. Klasyfikując grunt określa się wstępnie jego właściwości. Podstawowym kryterium podziału gruntu jest ich uziarnienie. Szkielet gruntowy składa się z: - ziaren (d>0,05mm) - cząstek (d<0,05mm) Ziarna i cząstki gruntu dzielone są wg wielkości na grupy zwane frakcjami.

Klasyfikacje i nazewnictwo gruntów FRAKCJE GRUNTU wg PN-B-02480:1986 wg PN-EN ISO 14688-1:2006 Duże głazy d > 630 mm Głazy Bo 630 mm d > 200 mm frakcja kamienista fk d > 40 mm Kamienie (frakcja kamienista)co 200 mm d > 63 mm frakcja żwirowa fż 40 mm d > 2 mm Żwiry (frakcja żwirowa) Gr 63 mm d > 2 mm frakcja piaskowa fp 2 mm d > 0,05 Piaski (frakcja piaskowa) Sa 2 mm d > 0,063 mm frakcja pyłowa fp 0,05 mm d > 0,002 mm Pyły (frakcja pyłowa) Si 0,063 mm d > 0,002 mm frakcja iłowa fi d < 0,002 mm Ił (frakcja iłowa) Cl d < 0,002 mm

Nazewnictwo gruntów wgpn PN-EN ISO 14688-1:20061:2006 O nazwie gruntu decyduje frakcja główna tj. o przeważającej masie w danym grunciezapisuje się ją w zapisie słownym rzeczownikiem na początku nazwy gruntu (w zapisie symbolowym zapisuje się ją dużą literą i na samym końcu zapisu). Większość gruntów składa się jednak z frakcji głównej oraz frakcji drugorzędnych. Frakcję drugorzędną i ewentualnie kolejne zapisuje się przymiotnikowo za frakcją główną (w zapisie symbolowym frakcje drugorzędne podaje się na początku w kolejności ważności od mniej do bardziej ważnej zapisywane małymi literami) np. żwir piaszczysty (sagr), piasek z drobnym żwirem(fgrsa), żwir drobny z piaskiem(safgr). Grunty stanowiące przewarstwienia wymienia się za frakcją główną; w oznaczeniach symbolowych grunt przewarstwienia podaje się za frakcją główną, małymi literami podkreślonymi np.: ił pylasty przewarstwiony piaskiem(siclsa).

Nazewnictwo gruntów wgpn PN-EN ISO 14688-1:20061:2006 F, f -drobny M, m -średni C,c -gruby Gr, gr -żwir Sa, sa -piasek Si, si -pył Cl, cl -ił Żwir piaszczysty Piasek gruby ze żwirem drobnym Żwir z piaskiem średnim z domieszka pyłu Pył ilasty przewarstwiony piaskiem Pył z piaskiem grubym z domieszką żwiru drobnego sagr fgrcsa simsagr clsisa fgrcsasi

KLASYFIKACJA GRUNTÓW BUDOWLANYCH wg PN-B-02480:1986

TRÓJKĄT FERETA wg PN-B-02480:1986

KLASYFIKACJA GRUNTÓW NIESKALISTYCH MINERALNYCH wg PN-B-02480:1986

KLASYFIKACJA GRUNTÓW wg PN-EN ISO 14688-1:20061:2006

KLASYFIKACJA GRUNTÓW WG PN-EN ISO 14688-1:2006 źródło: Gołębiewska A., Wudzka A., Nowa klasyfikacja gruntów według normy PN-EN ISO, Geoinżynieria drogi mosty tunele 4/2006 [11]

Zawartość frakcji, symbole i proponowane polskie nazwy gruntów wg PN-EN ISO 14688

Porównanie podziałek używanych w klasyfikacji gruntów wg norm PN-86/B-02480 i PN-EN ISO 14688 PN-86/B-02480 Nazwa gruntu: Glina (G) PN-EN ISO 14688-1 Nazwa gruntu: ił pylasto piaszczysty (sasicl)

PRZYKŁADOWA SIATKA DO ANALIZY GRANULOMETRYCZNEJ wg PN-B-04481:1988

INFORMACJE Z KRZYWEJ UZIARNIENIA Z wykresów krzywych uziarnienia można wyznaczyć: procentowe zawartości poszczególnych frakcji (niezbędne do określenia rodzaju gruntu), średnice cząstek d 10, d 30, d 60 (niezbędne do określenia wskaźników uziarnienia gruntu) oznaczające średnice cząstek, które wraz z mniejszymi stanowią 10, 30, 60 %. Uziarnienie gruntu charakteryzują dwa wskaźniki: wskaźnik różnoziarnistości uziarnieniacu (U) =d 60 /d 10 [-] wskaźnik krzywizny Cc=(d 30 ) 2 /(d 10 *d 60 ) [-]

WSKAŹNIK RÓŻNOZIARNISTOŚCI U(Cu) & WSKAŹNIK KRZYWIZNY C C wg PN-B-02480:1986 wg PN-EN ISO 14688-2:2006 U(Cu) U(Cu) Cc Bardzo różnoziarnisty > 15 Wielofrakcyjne > 15 1 3 Różnoziarnisty 5 15 Kilkufrakcyjne 6 15 < 1 Rówoziarnisty < 5 Jednofrakcyjne < 6 < 1 Źle uziarnione przeważnie wysoki Różny (przeważnie < 0,5)

Zadanie Na podstawie danych z 4 krzywych uziarnienia: - Odczytaj % zawartość wszystkich frakcji wg obu norm - Odczytaj i wypisz wszystkie średnice miarodajne - Określ nazwy gruntów wg obu norm Wyznacz wskaźniki różnoziarnistości i krzywizny oraz skomentuj otrzymane - Wyznacz wskaźniki różnoziarnistości i krzywizny oraz skomentuj otrzymane wyniki

Literatura Szymański A. Wykłady z mechaniki gruntów i budownictwa ziemnego WiłunZ. Zarys geotechniki LambeT. W. WhitmanR.V (1976, 1977) Mechanika gruntów,tom I i II, Arkady, Warszawa MyślińskaE. 2001. Laboratoryjne badania gruntów. Polskie Normy: 1.PN-B-02480:1986 Grunty budowlane. Określenia, symbole, podział i opis gruntów. 2.PN-B-04481:1988 Grunty budowlane. Badanie próbek gruntu. 3.PN-EN ISO 14688-1:2006 Badania geotechniczne. Oznaczanie i klasyfikowanie gruntów. Część 1: Oznaczanie i opis 4.PN-EN ISO 14688-2:2006 Badania geotechniczne. Oznaczanie i klasyfikowanie gruntów. Część 2: Zasady klasyfikowania Specyfikacje techniczne: 1. PKN-CEN ISO/TS 17892-1:2009 Badania geotechniczne. Badania laboratoryjne gruntów. Część 1 Oznaczanie wilgotności. 2. PKN-CEN ISO/TS 17892-4:2009 Badania geotechniczne. Badania laboratoryjne gruntów. Część 4 Oznaczanie składu granulometrycznego