Poznań, dnia lutego 2013 r. PS-Le.431.1.1.2013.6 Pan Jan Radoła Dyrektor Domu Pomocy Społecznej w Lesznie W dniach od 23 do 25 oraz 28 stycznia 2013 r. zespół inspektorów Wydziału Polityki Społecznej Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu działając na podstawie art. 22 pkt 8 ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej 1 (zwanej dalej ustawą o pomocy społecznej), skontrolował kierowany przez Pana Dom Pomocy Społecznej w Lesznie zlokalizowany pod adresem: ul. Korczaka 1, 64-100 Leszno (określany dalej Domem lub skrótem DPS). Przedmiotem kontroli były wszystkie sfery organizacji i funkcjonowania jednostki wiążące się z realizacją zadania określonego w ustawie o pomocy społecznej, w okresie od 1 stycznia 2011 r. do dnia kontroli. Ustalenia pokontrolne szczegółowo opisano w protokole, który został podpisany przez Pana Dyrektora w dniu 11 stycznia 2013 r. W toku kontroli ustalono, co następuje: Dom Pomocy Społecznej w Lesznie działa na podstawie decyzji Wojewody Wielkopolskiego nr PS.II-11.9013-20/06 w sprawie wydania Miastu Leszno zezwolenia na prowadzenie DPS przeznaczonego dla osób w podeszłym wieku z liczbą miejsc 36. Dom został wpisany do Rejestru Domów Pomocy Społecznej Wojewody Wielkopolskiego pod pozycją numer 10. W pierwszym dniu kontroli tj. 23.01.2013 r. w DPS zamieszkiwało 35 mieszkańców. Podstawę formalno-prawną funkcjonowania DPS stanowią Statut oraz Regulamin organizacyjny, zgodnie z którym w strukturze DPS funkcjonują następujące sekcje: medyczno opiekuńcza, administracji i sekcja obsługi. Zarządzeniem wewnętrznym Nr 2/2006 z dnia 4.04.2006 r. powołał Pan w Domu zespół terapeutyczno opiekuńczy (ZTO), w skład którego wchodzą: Dyrektor DPS, 1 J.t. z 2009 r. Dz. U. Nr 175, poz. 1362 ze zm. 1
pielęgniarka, technik fizjoterapii, pracownik socjalny, instruktor terapii zajęciowej, instruktor ds. kulturalno oświatowych, pracownik pierwszego kontaktu oraz psycholog. Dom zawarł umowę na świadczenie usługi pielęgniarskiej w opiece długoterminowej, zgodnie z którą usługi dla mieszkańców świadczą zamiennie 2 osoby. Ponadto oświadczył Pan, iż Dom od lat współpracuje z wolontariuszami ale ta współpraca nie jest sformalizowana i odbywa się na zasadach dobrowolnych. W związku z powyższym przy obliczaniu wskaźnika zatrudnienia nie wzięto pod uwagę wolontariuszy. Zgodnie z powyższym DPS dla 36 mieszkańców zapewnia wskaźnik zatrudnienia kadry zespołu terapeutyczno opiekuńczego na poziomie 0,4 na osobę, co jest zgodne z wymogiem stawianym domom pomocy społecznej dla osób w podeszłym wieku w 6 ust. 2 pkt 3 lit. a rozporządzenia w sprawie domów pomocy społecznej (zwanym dalej rozporządzeniem) 2. W zakresie oceny kwalifikacji kadry w trakcie kontroli stwierdzono, że jako Dyrektor DPS posiada Pan kwalifikacje niezbędne na zajmowanym stanowisku, określone w art. 122 ust 1 ustawy o pomocy społecznej, tj. posiada Pan ponad 3 letni staż pracy w pomocy społecznej oraz specjalizację z zakresu organizacji pomocy społecznej. Dom spełnia wymóg standardu określony w 6 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia w zakresie zatrudniania w pełnym wymiarze czasu pracy nie mniej niż dwóch pracowników socjalnych na 100 mieszkańców domu. W dniach kontroli DPS na 36 mieszkańców zatrudniał 1 osobę realizującą zadania z zakresu pracy socjalnej zatrudnioną w pełnym wymiarze czasu pracy. Pracownik socjalny spełnia wymagania kwalifikacyjne określone dla jego stanowiska w art. 156 ust. 3a ustawy o pomocy społecznej oraz w rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych. 3 Pracownicy zatrudnieni na stanowiskach instruktor ds. kulturalno oświatowych, technik fizjoterapii, instruktorzy terapii zajęciowej, opiekunowie oraz pokojowe posiadają kwalifikacje określone dla tych stanowisk w obowiązujących przepisach. 4 Dom zapewnia mieszkańcom kontakt z psychologiem i psychiatrą, co jest zgodne z 6 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia w sprawie domów pomocy społecznej. Psycholog jest przewodniczącym zespołu terapeutyczno opiekuńczego, bierze udział w tworzeniu Indywidualnych Planów Wsparcia (IPW) oraz w ich modyfikacji. Ponadto Dyrektor Domu 2 Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 sierpnia 2012 r. w sprawie domów pomocy społecznej (Dz. U. z 2012, poz. 964) 3 Załącznik nr 3 do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 marca 2009 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (Dz. U. z 2009 r. Nr 50, poz. 398 ze zm.) 4 Załącznik nr 3 do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 marca 2009 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (Dz. U. z 2009 r. Nr 50, poz. 398 ze zm.) 2
oświadczył, iż ( ) mieszkańcy mają także systematyczną opiekę lekarza psychiatry w zależności od potrzeb. W ostatnich dwóch latach pracownicy zespołu terapeutyczno - opiekuńczego uczestniczyli w szkoleniach z zakresu praw mieszkańców, metod pracy z mieszkańcami i kierunków terapii, co jest zgodne z wymogiem standardu określonym w 6 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia w sprawie domów pomocy społecznej. W zakresie warunków bytowych stwierdzono: Dom mieści się w wolnostojącym budynku 3 kondygnacyjnym z przyziemiem i jest otoczony terenem zielonym. Otoczenie DPS jak i sam budynek pozbawione są barier architektonicznych. W Domu zainstalowano windę osobową, która pozwala mieszkańcom dotrzeć odpowiednio na piętro budynku i do pomieszczeń znajdujących się w przyziemiu budynku. Główne wejście do budynku zaopatrzone jest w schody, natomiast boczne przeznaczone dla mniej sprawnych mieszkańców prowadzi do przyziemia budynku, zaopatrzone jest w podjazd dla wózków inwalidzkich, poręcze oraz umożliwia bezpośrednie skorzystanie z windy łączącej przyziemie z piętrami budynku. Pomieszczenia mieszkalne nie posiadają barier architektonicznych. W drzwiach do pomieszczeń mieszczą się wózki inwalidzkie, a na korytarzach budynku zamontowane są poręcze ułatwiające poruszanie się osobom mniej sprawnym. Powyższe jest zgodnie z wymogiem standardu wynikającym z 6 ust. 1 pkt 1 lit. a-b rozporządzenia w sprawie domów pomocy społecznej. W każdym pokoju mieszkalnym Domu znajduje się system przyzywowo alarmowy oraz czujki systemu alarmowo - przeciwpożarowego. W łazienkach DPS zainstalowano system alarmowo - przyzywowy. W trakcie kontroli system był sprawny i działał prawidłowo, wobec czego Dom spełnia wymogi 6 ust. 1 pkt 1 lit. c rozporządzenia w sprawie domów pomocy społecznej. W DPS znajdują się wymagane standardem pomieszczenia, takie jak pokoje mieszkalne jednoosobowe i wieloosobowe, pokój dziennego pobytu, jadalnia, gabinet medycznej pomocy doraźnej, pomieszczenia do terapii i rehabilitacji, kuchenka pomocnicza, pomieszczenie pomocnicze do prania i suszenia, pokój gościnny, miejsce kultu religijnego oraz palarnia. Powyższe jest zgodne z wymogiem standardu określonym w 6 ust. 1 pkt 2 lit. a-j rozporządzenia w sprawie domów pomocy społecznej. Pokoje mieszkalne spełniają warunki standardu pod względem liczebności ich mieszkańców oraz powierzchni przypadającej na mieszkańca, co jest zgodne z wymogiem określonym w 6 ust. 1 pkt 3 lit a-b rozporządzenia. Kontrola wyposażenia 24 pokoi 3
mieszkalnych wykazała, że pokoje wyposażone są, w zależności od potrzeb, w łóżka lub tapczany, adekwatną do liczby mieszkańców liczbę krzeseł, szaf oraz szafek nocnych, ponadto w stoły oraz wyprowadzenia elektryczne w liczbie odpowiadającej liczbie zamieszkujących pokój osób. Powyższe jest zgodne z wymaganiami standardu w tym zakresie. 5 DPS spełnia wymogi standardu w zakresie liczby pomieszczeń sanitarnych przypadających na mieszkańca. Liczba łazienek w DPS zapewnia możliwość korzystania z każdej przez nie więcej niż pięć osób, a w przypadku toalet przez nie więcej niż cztery osoby. Powyższe jest zgodne z 6 ust. 1 pkt 4 lit. a rozporządzenia. Łazienki i toalety przystosowane są do korzystania z nich przez osoby niepełnosprawne, co stanowi o spełnianiu przez DPS wymogu standardu określonego w 6 ust. 1 pkt 4 lit. b rozporządzenia. W dniach kontroli wszystkie pomieszczenia DPS były estetyczne, posprzątane i wolne od nieprzyjemnych zapachów. Dom sprzątany jest codziennie w pełnym zakresie przez pokojowe. W związku z powyższym Dom spełnia wymóg standardu wynikający z 6 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia w sprawie domów pomocy społecznej. DPS zapewnia mieszkańcom pielęgnację, pomoc przy podstawowych czynnościach życiowych oraz pracę socjalną. Czynności opiekuńcze i pielęgnacyjne przy mieszkańcach wykonywane są przez pielęgniarkę, pielęgniarza, opiekunki oraz pokojowe. Przebieg dyżurów pielęgniarskich i opiekunek jest dokumentowany. Na terenie Domu codziennie obecna była pielęgniarka/pielęgniarz. Pracownik socjalny dla każdego mieszkańca prowadzi teczkę z dokumentacją socjalną. Zawartość teczki obejmuje wszystkie dokumenty dot. spraw mieszkańca od momentu przyjęcia do DPS do dnia opuszczenia Domu (ewentualnie śmierci). Powyższe jest zgodne z 5 ust. 1 pkt 2 lit a-c oraz 6 ust. 1 pkt 10 lit. a rozporządzenia. DPS spełnia wymogi standardu pod względem organizacji wyżywienia mieszkańców. Mieszkańcom zapewnia się 3 posiłki dziennie, tj. śniadanie, obiad i kolację. Mieszkańcom zapewnia się wybór zestawu posiłków. Personel przy żywieniu mieszkańców uwzględnia indywidualne zalecenia lekarskie w zakresie przestrzegania przez mieszkańców określonej diety. Adekwatnie do zaleceń Dom serwuje 11 mieszkańcom posiłki przygotowane zgodnie z zasadami diety lekkostrawnej, a 1 osoba spożywa papkę lekkostrawną. DPS deklaruje dwugodzinny przedział czasowy dla wydawania każdego rodzaju posiłku. Mieszkańcy przez całą dobę mają dostęp do podstawowych produktów żywnościowych oraz napoi, mają prawo 5 6 ust 1 pkt 3 lit c rozporządzenia w sprawie domów pomocy społecznej. 4
zjedzenia posiłku w pokoju mieszkalnym oraz otrzymania pomocy przy jego spożywaniu, jeśli zachodzi taka konieczność. W dniach kontroli 7 osób wymagało pomocy przy spożywaniu posiłków, w tym 3 osoby zjadały posiłki w swoich pokojach mieszkalnych. Powyższe jest zgodne z zapisami 6 ust. 1 pkt 6 lit. a-f ww. rozporządzenia. Mieszkańcy DPS mają zapewnioną odzież i obuwie odpowiedniego rozmiaru, dostosowane do pory roku, utrzymywane w czystości i wymieniane w razie potrzeby. Mieszkańcom nieposiadającym własnej odzieży i obuwia potrzebne rzeczy zakupuje Dom, co jest zgodne z wymogiem standardu określonym w 6 ust. 1 pkt 7 rozporządzenia w sprawie domów pomocy społecznej. Utrzymaniem czystości i higieny mieszkańca zajmują się pracownicy zatrudnieni na stanowiskach opiekuna, pokojowej, technika fizjoterapii, instruktora k-o, instruktora terapii zajęciowej. Wszelkie zabiegi higieniczne przeprowadzane u mieszkańców, ponadto oddawanie odzieży do prania oraz wydawanie środków czystości i przyborów toaletowych mieszkańcom tego wymagającym są odnotowywane w raportach opiekunów. W Domu zaprowadzono ewidencję wymiany pościeli i wydawania środków czystości. W trakcie kontroli analizie poddano częstotliwość wymiany pościeli 6 losowo wybranym mieszkańcom w okresie od stycznia 2012 r. do aktualnie, w wyniku której stwierdzono, że odbywa się to zgodnie z obowiązującymi przepisami, tj. pościel wymieniana jest nie rzadziej niż raz na dwa tygodnie. Mieszkańcy zaopatrywani są na bieżąco w papier toaletowy, szampony, przybory do golenia, mydła oraz przybory do pielęgnacji jamy ustnej. Ponadto Dyrektor oświadczył, że mieszkańcy ( ) mają do dyspozycji co najmniej dwa ręczniki zmieniane w sposób regularny nie rzadziej niż raz na tydzień. Zgodnie z powyższym, wymiana ręczników i pościeli w DPS dokonywana jest z zachowaniem terminowości określonej w 6 ust. 1 pkt 8 lit. b-c ww. rozporządzenia. W zakresie usług wspomagających stwierdzono: DPS dysponuje pomieszczeniami do terapii i rehabilitacji. Organizowaniem i prowadzeniem terapii i rehabilitacji zajmują się pracownicy zatrudni na stanowiskach: psychologa, instruktora terapii zajęciowej, instruktora ds. kulturalno oświatowych, technika fizjoterapii oraz opiekunowie. Zajęcia rehabilitacyjne odbywają się w oparciu o miesięczne plany zajęć, formułowane w oparciu o zalecenia lekarskie i indywidualne potrzeby mieszkańców. Dom nie przedstawił planów zajęć terapeutycznych i kulturalno oświatowych. W dniu 23.01.2013 r. złożył Pan pisemne oświadczenie, iż z dniem 1.02.2013 r. Dom Pomocy Społecznej w Lesznie sporządza miesięczne plany terapii zajęciowej oraz przedstawił Pan plan zajęć terapeutycznych na miesiąc luty 2013 r. Jak wykazała kontrola, zajęcia terapeutyczne i rehabilitacyjne dokumentowane są na bieżąco. 5
W DPS zorganizowano miejsce kultu religijnego. Mieszkańcom zapewniono możliwość zaspokojenia potrzeb religijnych poprzez możliwość kontaktu z kapłanem i udział w praktykach religijnych. Realizacja zajęć terapeutycznych, kulturalno oświatowych oraz religijnych uwzględnia aspekt integracyjny mieszkańców ze środowiskiem lokalnym oraz możliwość stymulacji i utrzymywania kontaktu z rodzinami. Powyższe stanowi o spełnianiu przez DPS wymogu wynikającego z 5 ust. 1 pkt 3 lit a, b, c, e oraz 6 ust. 1 pkt 10 lit. b, d, e rozporządzenia. Zgodnie z wymogiem 6 ust. 1 pkt 10 lit. c rozporządzenia, DPS posiada księgozbiór dostępny dla mieszkańców zainteresowanych czytelnictwem. Mieszkańcy zaopatrywani są także w prasę codzienną, zgodnie z zainteresowaniami mieszkańców, tj. Fakt, Życie na Gorąco, Przyjaciółkę, Przewodnik Katolicki oraz Dodatek Leszczyński. Ponadto mieszkańcy mają możliwość zapoznania się z przepisami prawnymi dotyczącymi domów. Przepisy dostępne są w sekretariacie Domu a informacja o tym została podana do wiadomości mieszkańców. Dom zapewnia mieszkańcom warunki do rozwoju samorządności. W DPS funkcjonuje trzyosobowa Rada Mieszkańców. W sprawach ważnych dla ogółu mieszkańców organizowane są spotkania Rady z Dyrektorem Domu. W związku powyższym Dom spełnia wymóg standardu określony w 5 ust. 1 pkt 3 lit. d rozporządzenia. Katalog praw i obowiązków mieszkańców DPS zawarto w Regulaminie Mieszkańców DPS Leszno. Ww. Regulamin udostępniony jest do wiadomości ogółu mieszkańców i określa jakie mieszkaniec ma obowiązki i prawa. Informacja o miejscu przechowywania Książki skarg i wniosków, wyznaczone dni i godziny, w których Dyrektor przyjmuje mieszkańców w sprawach skarg i wniosków podane zostały do wiadomości mieszkańców na tablicy informacyjnej na piętrze budynku. Wszelkie skargi i wnioski rozpatrywane są w trybie natychmiastowym. Powyższe jest zgodne z wymogiem 5 ust. 1 pkt 3 lit. j oraz wymogami określonymi w 6 ust.1 pkt 10 lit. f, a także w 5 ust. 1 pkt 3 lit. k rozporządzenia w sprawie domów pomocy społecznej. Dom nie prowadzi depozytów. Pozostała po uiszczeniu opłaty za pobyt w DPS kwota pozostaje w dyspozycji samych mieszkańców lub ich rodzin. Niezależnie od powyższego w Domu opracowano Procedurę w sprawie posiadania przedmiotów wartościowych przez mieszkańca. W przypadku posiadania przedmiotów wartościowych i środków pieniężnych przez mieszkańca pracownik socjalny zamieszcza o tym informację w arkuszu przyjęć. W teczkach indywidualnych mieszkańców znajdują się oświadczenia woli i w razie jego śmierci wszystkie rzeczy pozostawione w depozycie zostają wydane osobie, która została 6
wskazana w oświadczeniu woli mieszkańca. W przeciwnym wypadku pracownik sporządza wniosek do sądu o ustalenie masy spadkowej i spadkobierców. Powyższe jest zgodnie z wymogiem 5 ust. 1 pkt 3 lit. h rozporządzenia w sprawie domów pomocy społecznej. Według stanu na pierwszy dzień kontroli, na 35 mieszkańców DPS jedna osoba nie miała wybranego pracownika pierwszego kontaktu. Osoba ta została przyjęta do Domu w przeddzień rozpoczęcia kontroli. Dla mieszkańców opracowano indywidualne plany wsparcia (IPW), które koordynowane są przez pracowników pierwszego kontaktu. Powyższe jest zgodne z zapisami 3 ust. 1-3 rozporządzenia w sprawie domów pomocy społecznej. Szczegółowa analiza 7 IPW wybranych mieszkańców wykazała, iż dokumentacja w teczkach jest uporządkowana chronologicznie, prowadzona na bieżąco i zindywidualizowana. Zawiera szczegółowe informacje na temat funkcjonowania danego mieszkańca i jego zdiagnozowanych potrzeb. Dokumentowane działania personelu odnoszą się do zaplanowanych celów, które są modyfikowane w zależności od zmieniającego się stanu mieszkańca oraz jego sytuacji życiowej. Indywidualne plany wsparcia zawierają ocenę samodzielności mieszkańców, ich preferencji w zakresie form aktywności, zainteresowań i możliwości oraz tworzone są, w miarę możliwości, przy współudziale mieszkańca. Modyfikowanie IPW odbywa się nie rzadziej niż raz na 6 miesięcy. Reasumując, w badanym okresie nie stwierdzono nieprawidłowości w funkcjonowaniu Domu Pomocy Społecznej w Lesznie, wobec czego odstępuję od wystosowania zaleceń pokontrolnych. Z up. Wojewody Wielkopolskiego Przemysław Pacia Wicewojewoda Wielkopolski Otrzymują: 1. Dom Pomocy Społecznej ul. Korczaka 1 64-100 Leszno 2. Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie ul. Korczaka 5 64-100 Leszno 3. a/a 7