Załącznik nr 2 do procedury zawierania umów ubezpieczeń komunikacyjnych IDENTYFIKACJA POJAZDU (VIN) 1. Zgodnie z wymogami międzynarodowego systemu oznaczeń identyfikacyjnych pojazdów numer identyfikacyjny pojazdu powinien być naniesiony trwale na nadwoziu. Składa się z siedemnastu znaków (17) i jest utworzony z kombinacji liter i cyfr. Schemat numeru identyfikacyjnego pojazdu: X znak literowo cyfrowy (litera lub cyfra) Y cyfra Schemat światowego kodu producenta pojazdu: Trzy pierwsze pozycje systemu VIN to światowy kod producenta, świadczą o kraju pochodzenia i typie pojazdu. Pierwszy znak jest kodem rejonu geograficznego (państwa), w którym wyprodukowano pojazd. Kod Kraj Kod Kraj Kod Kraj 1 USA J Japonia X Holandia 2 Kanada K Korea Y Belgia 3 Meksyk S W. Brytania Z Włochy 4 USA W Niemcy V Francja Przykłady międzynarodowych kodów producentów zagranicznych według marek: RFN * WAU - Audi * WBA - BMW * WF0 - Ford * WDB - Mercedez-Benz * W0L - Opel * WVW - Volkswagen FRANCJA * VF7 - Citroen * VF3 - Peugeot * VF1 - Renault WŁOCHY * ZAR - Alfa Romeo * ZFA - Fiat * ZLA - Lancia INNE * SAX - British Leyland (Wielka Brytania) * XTA - Lada(WNP) *JMZ - Mazda (Japonia) * VSS - Seat (Hiszpania) * TMB - Skoda (Czechy) * JT1 - Toyota (Japonia) * SHH - Honda (Wielka Brytania) * 1VW - Volkswagen (USA) * YV1 - Volvo (Szwecja) * XLB - Volvo (Holandia) Przykłady producentów krajowych. *SUP- FSO -Daewoo, * S UF - FS M * SUL- Daewoo Lublin * SUS - FSC w Starachowicach * SUJ - Jelczańskie Zakłady Samochodowe 1/7
Kolejne sześć znaków od czwartego do dziewiątego określa typ pojazdu jego konstrukcję, rodzaj nadwozia, silnika itp. O znaczeniu ich decydują producenci. Ostatnie osiem znaków od dziesiątego począwszy, określają konkretny egzemplarz. O znaczeniu ich decydują producenci. Ogólnie przyjęto, Ŝe znajdują się w niej następujące oznaczenia kodowe: * znak 10 rok produkcji lub model roku, * znak 11 jest to znak zakładu montującego model lub rok produkcji, * znaki od 12 do 17 to kolejny numer fabryczny. Rok produkcji (modelu) oznaczany jest według następującego kodu: Rok Ozn. Rok Ozn. Rok Ozn. Rok Ozn. Rok Ozn. Rok Ozn. 1985 F 1990 L 1995 S 2000 Y 2005 5 2010 A 1986 G 1991 M 1996 T 2001 1 2006 6 2011 B 1987 H 1992 N 1997 V 2002 2 2007 7 2012 C 1988 J 1993 P 1998 W 2003 3 2008 8 2013 D 1989 K 1994 R 1999 X 2004 4 2009 9 2014 E Nie zajęte miejsca w oznakowaniu powinny być wypełnione przez znak O. Niektórzy producenci nie stosują się do tych zaleceń, wstawiając literę Z lub X. Numer identyfikacyjny samochodu powinien być naniesiony w jednym lub dwóch wierszach z zachowaniem jednakowych odstępów. W przypadku naniesienia oznakowania w dwóch wierszach, Ŝaden z członów nie powinien być rozdzielony. Numer ten bardzo często ograniczany jest z obu stron: * znakami fabrycznymi, * gwiazdkami, * rozetkami, * kreskami poziomymi, * innymi specjalnymi znakami. Przykłady rozczytywania numeru identyfikacyjnego pojazdu: FORD ESCORT/ORION od modelu 1986r. pojazd przeznaczony na rynek europejski * Znaki l 3 to międzynarodowy kod producenta WFO Ford Werke AG * Znak 4 i 10 oznaczają wersję nadwozia (litera F oznacza berlinę 4-drzwiową, inne moŝliwe opcje tj. A berlina 5-drzwiowa, W combi 3-drzwiowe, N- combi 5-drzwiowe, B- berlina 3-drzwiowa, U-furgon, L -cabriolet * Znak 5 i 6 nie zajęte miejsca oznaczone X * Znak 7 znak producenta (litera G ozn. RFN) * Znak 8 miejsce zakładu montującego (C ozn. Langley lub Saarlouis) * Znak 9 oznacza model -(np. A ozn. Escort/Orion) * Znak 11 rok produkcji egzemplarza (litera G ozn. 1986r.) * Znak 12 miesiąc produkcji (litera L oznacza styczeń) * Znaki 13 17 oznaczają kolejny numer fabryczny. Oznaczenie samochodu produkowanego przez FORD MOTOR Co. na rynek amerykański I Z V B T 2 0 C 6 K R I 0 8 5 0 4 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 0 1 1 1 2 1 3 1 4 1 5 1 6 1 7 światowy kod producenta część opisująca pojazd część identyfikująca pojazd * Znak l l USA (np. 2- Kanada, 3-Meksyk) * Znak 2 marka pojazdu Z Próbę (np. F-Ford, L-Lincoln, M-Mercury, N-Continental) * Znak 3 typ V -Frobe (np. A-Ford Passenger, J-Continental Passenger, L-Lincoln Passenger, P-capri) * Znak 4- system bezpieczeństwa B -aktywny (np. C-aktywny z poduszką powietrzną kierowcy, P-pasywny) * Znak 5 rodzaj samochodu T import (np. P-osobowy) * Znaki 6-7 model samochodu 20 Próbę dwudrzwiowy hatchback GL (np. 06-Escort dwudrzwiowy hatchback GL, 07-Festiva dwudrzwiowy hatchback LX, 10-Tracer czterodrzwiowy hatchback, 26-Mustang dwudrzwiowy sedan, 52-Taurus czterodrzwiowy sedan GL) * Znak 8 rodzaj silnika C 3,8 dm3 6 cyl. ZI (np. A-2,3 dm3 4 cyl. ZI, F- 5 dm3 V8ZI, G- 5,8 dm3 V8 ZI, L-2,4 dm3 4 cyl. diesel ZS, U-3dm3 V6 ZI), * Znak 9 wewnętrzne oznaczenie producenta * Znak 10 model roku K - 1989r. (pozostałe oznaczenia modeli roku podano w powyŝej w niniejszym rozdziale) * Znak 11 miejsce zakładu montującego 2/7
Samochód osobowy MERCEDES produkowany na rynek europejski. * Znaki 1-3 międzynarodowy kod producenta * Znak 4-9 model samochodu 124030 300E limuzyna (np. 126045-560 SEC coupe, 126035-420 SEL limuzyna, 126039 560 SEL limuzyna, 201029 190 E 2,6 limuzyna, 124130 300 D limuzyna) * Znak 10 połoŝenie kierownicy l - z lewej strony ( 2 z prawej strony) * Znak 11 miejsce zakładu montującego E- Sildelfmgen (A, B, C, D, E Sildelfmgen, F, G, H Bremen) Samochód osobowy MERCEDES produkowany na rynek amerykański. W D B E D 3 0 A 0 J E 5 3 8 1 7 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 0 1 1 1 2 1 3 1 4 1 5 1 6 1 7 światowy kod producenta część opisująca pojazd część identyfikująca pojazd * Znaki 1-3 międzynarodowy kod producenta * Znak 4-7 typ samochodu ED30 300E czterodrzwiowa limuzyna 4-Matic (np. BA48 560 SL dwudrzwiowy coupe, CA35-420 SEL czterodrzwiowa limuzyna, CA39 560SEL czterodrzwiowa limuzyna, DA28 190E czterodrzwiowa limuzyna 2,6, EA30 300E czterodrzwiowa limuzyna, ED30 300 E czterodrzwiowa limuzyna 4-Matic * Znak 8 system bezpieczeństwa A-mechanicznie zapinane pasy bezpieczeństwa, B-mechanicznie zapinane pasy bezpieczeństwa plus poduszka powietrzna kierowcy, D-ETR, W poduszka powietrzna z lewej i z prawej strony) * Znak 10 model roku (zgodnie z informacjami zawartymi w niniejszym rozdziale) * Znak 11 miejsce zakładu montującego E- Sildelfmgen (A, B, C, D, E Sildelfingen, F, G, H Bremen) Samochód Lexus produkowany na rynek amerykański * Znak l J Japonia * Znak 2 Producent T Toyota Motor Sales * Znak 3 rodzaj samochodu 8 osobowy * Znak 4 rodzaj silnika V- 2VZ-FE V6, 2,5 dm3 (2VZ-FE V-8, 4 dm3) * Znak 5 typ samochodu F- LS 400, V ES 250 T import (np. P-osobowy) * Znak 6- nazwa modelu: l UCF10 Model, LS 400 (2- VZV21 Model, ES 250) * Znak 7 rodzaj wyposaŝenia pojazdu * Znak 8 rodzaj nadwozia E czterodrzwiowy sedan limuzyna (np. T czterodrzwiowy hardtop) * Znak 9 wewnętrzne oznaczenie producenta, moŝe przyjmować wartości od O do 9 * Znak 10 model roku L - 1990r. (pozostałe oznaczenia modeli roku podano powyŝej w niniejszym rozdziale) * Znak 11 miejsce zakładu montującego O- Plant Code (Japonia) Samochód Honda produkowany na rynek amerykański * Znak l J Honda Motor Co, Ltd, Japonia (np. l- Honda ofamerica MFG., Ltd. Japonia, 2- Honda of Canada MFG, INC Canada) * Znak 2 Producent H Honda * Znak 3 Typ G- Honda Passenger (USA i Canada), (M- Honda Passenger Japonia) * Znak 4-6 model pojazdu i typ silnika BA4- Prelude 2 dm3 (CA5-Accord 2 dm3, CA6 Accord Sport, 2 dm3, CB7 Accord 2,2 dm3, EC1 Civic, CRX -1,5dm3, EC2 Civic hatchback, EC3 Civic hatchback 1,5 dm3, EC4 Civic Limuzyna 1,5dm3, EC5 Civic combi 1,5 dm3) * Znak 7 Nadwozie i rodzaj skrzyni biegów l dwudrzwiowy coupe, mechaniczna 5 biegów (2-dwudrzwiowy coupe automat, 3 dwudrzwiowy hatchback mechaniczna, 4- dwudrzwiowy hatcheback automat, 5-czterodrzwiowa limuzyna mechaniczna, pięć biegów, 6- czterodrzwiowa limuzyna automat) * Znak 8 rodzaj wyposaŝenia pojazdu 4- LXi (l- S, STX; 2 DX; 3-LX; 5 Sei, 6 -EX) * Znak 9 wewnętrzne oznaczenie producenta, moŝe przyjmować wartości od 0 do 9 * Znak 10 model roku L - 1990r. (pozostałe oznaczenia modeli roku podano w powyŝej w niniejszym rozdziale) * Znak 11 miejsce zakładu montującego 0 Plant Code (Japonia) (A-Marysville Ohio USA, H Alliston Canada, L East Liberty, USA, S Suzuka Japonia) * Znaki 12-17-Kolejny numer fabryczny.
2. UMIESZCZENIE NUMERU IDENTYFIKACYJNEGO (VIN) I TABLICZKI ZNAMIONOWEJ W POJAZDACH 1) pojazdy osobowe 1 Wzmocnienie czołowe 2 wzmocnienie boczne prawe 3 wzmocnienie boczne prawe w pobliŝu gniazda osadzenia prawego amortyzatora 4 przegroda czołowa 5 podłoga przed fotelem pasaŝera lub obok fotela 6 słupek środkowy prawy 7 podłoga pod tylnym siedziskiem kanapy 8 podłoga bagaŝnika 9 obudowa deski rozdzielczej z lewej strony (tabliczka z numerem VIN) 10 podłuŝnica prawa ramy za przednim kołem 11 podłuŝnica prawa ramy za tylnym kołem 12 wzmocnienie boczne lewe 13 wzmocnienie boczne lewe w pobliŝu gniazda osadzenia lewego amortyzatora 14 słupek środkowy lewy Marka pojazdu* Umiejscowienie VIN - numeru identyfikacyjnego pojazdu Umiejscowienie tabliczki znamionowej Alfa Romeo 3,4,5,8 1,3,8,13 Audi 4,9 1,2,4 Austin 3,4 1,6,14 BMW 3,4,9 1,2,3,12,14 Chrysler 2,3,4,7,9 1,2,14 Citroen 2,4,9 1,3,4,7,8 Daewoo 4 1,4 Daihatsu 4 2,4 Dodge 4,9 4,14 Fiat 2,3,5,8 1,2,3,4,8 Ford 4,5,9 1,14 FSO 3,4 3 Honda 4,9 1,3,4,12,14 Hyundai 4 1,4 Isuzu 11 4 Jaguar 8,9 1,4,14 Jeep 2,4,7,8,9,11 1,4,5,8,14 KIA 4,5,10 1,4,14 Lada 3,4 4 Land Rover 4,9,10 1,4,14 Mazda 4,5,9 1,4 Mercedes 3,4,5,9,10 1,4,6,14 Mitsubishi 4,9,11 1,4 Nissan 4,9,11 4 Opel 1,4,5,9,11 1,4,6,13 Peugeot 2,4,8,9 1,3,8 Porsche 2,4,8,9 1,2,4,6 Renault 2,3,4,5,8,9 1,3,4,6,12 Rover 3,4,9 1,13,14 Saab 4,8,9 1,2,4 Seat 3,4,9 2,4,13,14 Skoda 3,4,9 1,12,13 Subaru 4 3,4,13 Suzuki 4,10 1,4 Toyota 4,9,10 2,4 Volkswagen 4,7,9 1,2,13 Volvo 4,6,9 2,4,12 *W razie niewystępowania danej marki pojazdu w tabeli - oznaczeń identyfikacyjnych pojazdu naleŝy szukać w miejscach wskazanych na schemacie. 4/7
2) pojazdy cięŝarowe 1 podłuŝnica prawa ramy 2 nadkole lewe kabiny 3 poszycie ściany czołowej 4 podłuŝnica prawa ramy (od strony czołowej) 5 nadkole prawe kabiny 6 słupek prawy kabiny 7 drzwi prawe 8 podłoga kabiny za fotelem pasaŝera 9 fotel pasaŝera 10 obudowa silnika 11 rura nośna 12 słupek lewy kabiny Marka pojazdu* Umiejscowienie VIN -numeru identyfikacyjnego pojazdu Umiejscowienie tabliczki znamionowej DAF 1 6, 12 IVECO 1 3 JELCZ 1 5, 10 KAMAZ 1 5 KIA 1 6 LIAZ 1 9 MAN 1 3, 6 MAZ 1 5 MERCEDES 1 5, 6 RENAULT 1 2, 6 SCANIA 1 5, 6 STAR 1, 4 3, 7, 8 STEYR 1 3 TATRA 11 3 VOLVO 1 2, 3 *W razie niewystępowania danej marki pojazdu w tabeli - oznaczeń identyfikacyjnych pojazdu naleŝy szukać w miejscach wskazanych na schemacie. 3. NAJCZĘSTSZE METODY FAŁSZOWANIA OZNACZEŃ IDENTYFIKACYJNYCH. 1) zmiana cyfr i liter w oryginalnym oznakowaniu za pomocą pojedynczego znakownika polega na zmianach cyfr np. z liczby 3 na liczbę 8 lub z liczby 3 na liczbę 9 itp. oraz zmianach liter z litery P na literę B. Cyfra lub litera sfałszowana w ten sposób nie zachowuje pełnej ciągłości przebiegu linii, a całość oznaczenia nie jest wybita na jednakową głębokość; 2) sklepanie oznakowania, zaszpachlowanie i polakierowanie pola numerowego, a następnie wybicie nowego oznakowania obok lub w innym miejscu nadwozia. MoŜliwość ujawnienia fałszerstwa jest moŝliwa poprzez fakt, iŝ oryginalne pole jest nieco wklęśnięte, co moŝna łatwo ustalić dotykiem przesuwając palec. PołoŜony na to miejsce lakier odbiega odcieniem od oryginalnej powłoki lakierowej. Nie moŝna dokonać ustalenia fałszerstwa, jeśli cały element przedziału silnika zostanie pomalowany. Po dokonaniu fałszerstwa tym sposobem (sklepanie oznakowania) cyfry i litery wybite pojedynczym znakownikiem nie są usytuowane na jednakowej wysokości, odległości i głębokości. Usytuowanie znaku w innym miejscu niŝ czyni to producent powinno wzbudzać podejrzenie Sprzedawcy; 3) zeszlifowanie ręczne lub mechaniczne, polakierowanie i naniesienie w tym samym lub w innym miejscu nowego oznaczenia. Po dokonaniu fałszerstwa tym sposobem cyfry i litery nie są usytuowane w jednej linii, odstępy i głębokość nowego -sfałszowanego oznakowania są róŝne. W przypadku oznakowań naniesionych fabrycznie metodą wypalania, ręcznie wypalony sfałszowany numer charakteryzuje się bardzo małą precyzją wykonania, kropki są róŝnej wielkości. Na polu numerowym są widoczne ślady szlifowania; 4) Wycięcie numeru z nadwozia samochodu i wstawienie w to miejsce części blachy z oryginalnym numerem z innego samochodu tej samej marki i modelu w miejscu, gdzie dokonano wmontowania blachy występują nierówności i zgrubienia na krawędziach. Nie jest zachowana jednorodność warstw powłoki lakierowej, odcień koloru lakieru odbiega od oryginalnego. Numery charakteryzujące pojazd umieszczane są równieŝ na tabliczce znamionowej, przymocowanej za pomocą nitów. W przypadku zaistnienia fałszerstwa tabliczki znamionowej, często w miejsce nitów wprowadzone zostają blachowkręty. W okolicach otworów na nity mogą występować zarysowania, wgniecenia i ubytki lakieru (ma to zastosowanie w przypadku pojazdów nowych). Podejrzanym moŝe być równieŝ brak tabliczki znamionowej; 5) Wykryciu fałszerstwa moŝe pomóc takŝe porównanie numerów charakteryzujących, które są umieszczane przez producenta w róŝnych miejscach pojazdu, np.: na pasach bezpieczeństwa, wiązkach elektrycznych, szybach (miesiąc, rok produkcji), innych identyfikatorach oznaczeniach fabrycznych występujących na materiale podobnym do faktury papieru lub w postaci plastikowych tabliczek, rozmieszczanych w róŝnych miejscach pojazdu. Ich brak, niedbały montaŝ lub występujące róŝnice w danych mogą równieŝ budzić niepokój Sprzedawcy 5/7
4. OCENA STANU TECHNICZNEGO POJAZDU I WYCENA JEGO WARTOŚCI Wartość pojazdu ustalamy w oparciu o katalogi ksiąŝkowe i programy komputerowe ( Info-Ekspert Pojazdy samochodowe-wartości rynkowe, Eurotax ). Podstawą do indywidualnej wyceny pojazdu jest jego pełna identyfikacja i ocena stanu technicznego. UmoŜliwia to ustalenie, czy wartość wycenianego pojazdu nie róŝni się od wartości przeciętnej. Wartość wyliczoną w ten sposób w dalszej części niniejszego opracowania nazywać będziemy wartością bazową. Identyfikacja dla potrzeb wyceny obejmuje: 1) markę i model pojazdu, 2) typ silnika, 3) rok produkcji, 4) numer identyfikacyjny VIN, 5) typ i przeznaczenie (szczególnie w przypadku samochodów cięŝarowych), 6) ilość drzwi, 7) stan techniczny pojazdu, 8) stopień dbałości o pojazd, 9) przebieg pojazdu, 10) data pierwszego dopuszczenia do ruchu, 11) w przypadku składaka rok produkcji nadwozia oraz innych zespołów pojazdu oraz rok jego złoŝenia, 12) wyposaŝenie pojazdu (standardowe i dodatkowe), 13) rodzaj i marka ogumienia. Ustaloną w ten sposób wartość bazową naleŝy pomniejszyć lub powiększyć o korekty odnoszące się do: 1) miesiąca pierwszego dopuszczenia do ruchu, 2) przebiegu pojazdu, 3) stanu technicznego, 4) wyposaŝenia dodatkowego, 5) ilości właścicieli, 6) importu prywatnego. Stosując korektę pierwszej rejestracji przyjmuje się, iŝ wartości katalogowe ujęte w niezaleŝnych źródłach wymienionych powyŝej, odnoszą się do pojazdów rejestrowanych w maju danego roku (uwzględniając normatywny przebieg pojazdu w zaleŝności od jego rodzaju i pojemności silnika) i tak: 1) dla pojazdów zarejestrowanych od stycznia do kwietnia, wartość bazową pomniejszamy; 2) dla pojazdów zarejestrowanych od czerwca do grudnia, wartość bazową powiększamy. Korektę wylicza się uwzględniając róŝnicę w wartości pojazdu w roku poprzedzającym lub następującym po roku produkcji danego pojazdu z uwzględnieniem miesiąca pierwszej rejestracji (dzielimy róŝnicę proporcjonalnie do liczby miesięcy). Korektę dotyczącą przebiegu pojazdu ustala się w przypadku stwierdzenia, iŝ przebieg rzeczywisty znacznie róŝni się od normatywnego, podanego w niezaleŝnych źródłach. Dla przebiegów większych przyjmuje się za kaŝde dodatkowe 10.000 km 2%-3,5% wartości pojazdu oraz +1% wartości dla przebiegów niŝszych niŝ normatywny. Normatywne przebiegi roczne dla pojazdów osobowych: 1) 10 000 km dla pojazdów do 750 cm 3 2) 13 000 km dla pojazdów do 1000 cm 3 3) 16 000 km dla pojazdów od 1001 cm 3 do 1500 cm 3 4) 20 000 km dla pojazdów od 1501 cm 3 do 2000 cm 3 5) 25 000 km dla pojazdów powyŝej 2000 cm 3 Normatywne przebiegi roczne dla pojazdów cięŝarowych i autobusów: 1) 24 000 km dla pojazdów o pojemności silnika do 2000 cm 3 2) 30 000 km dla pojazdów o pojemności silnika od 2001 do 3000 cm 3 3) 40 000 km dla pojazdów o pojemności silnika od 3001 do 5000 cm 3 4) 50 000 km dla pojazdów o pojemności silnika od 5001 do 7000 cm 3 5) 70 000 km dla pojazdów o pojemności silnika od 7001 do 10000 cm 3 6) 80 000 km dla pojazdów o pojemności silnika powyŝej 10000 cm 3 6/7
Przyjętym jest, Ŝe w oparciu o powyŝsze dane wartość pojazdu nie moŝe być skorygowana o więcej niŝ 36% lub o więcej niŝ +18% wartości pojazdu. Korekta dotycząca stanu technicznego zawiera się w granicach od 15% do + 5% wartości pojazdu i stosuje się ją, gdy występują znaczące róŝnice pomiędzy stanem normatywnym, a faktycznym wycenianego pojazdu. W przypadku pojazdów złoŝonych z zespołów pojazdów wcześniej rozmontowanych (składaków) naleŝy stosować korektę ujemną w granicach 10% 15%. Wartość korekty ustala się na podstawie dokonanych oględzin: 1) ogólnego wyglądu zewnętrznego i wewnętrznego pojazdu (w tym jego kompletności), 2) stanu powierzchni lakierniczej (jedno barwności, grubości), który moŝe świadczyć o dokonanych naprawach, 3) stanu ogumienia równomierności jego zuŝycia, 4) dokładności spasowania elementów nadwozia. W trakcie oględzin zawsze naleŝy takŝe sprawdzić: a) sprawność działania zamków, b) sprawność wyposaŝenia tj. ABS, Air Bag (poprzez sprawdzenie kontrolek), stan działania elektrycznych szyb, centralny zamek itp., c) sprawność i zgodność zabezpieczeń antywłamaniowych z wymogami stawianymi przez Spółkę. Uzyskane w wyniku oględzin informacje pozwolą na stwierdzenie bezwypadkowości pojazdu lub jakości dokonywanych w nim napraw blacharsko lakierniczych (w przypadku stwierdzenia takich napraw w duŝym zakresie, obejmującym elementy konstrukcyjne samochodu, jak podłuŝnice, słupki, pojazd naleŝy skierować na pomiary geometrii nadwozia dotyczy pojazdów o wartości powyŝej 50.000 PLN). WyposaŜenie dodatkowe (ponad standardowe) moŝe spowodować podwyŝszenie wartości, gdy: 1) nie naleŝy do wyposaŝenia seryjnego danego modelu pojazdu, 2) jest sprawne. Wartość pojazdu jest wówczas większa i określa się ją zwykle w procentach do wartości normatywnej pojazdu, uwzględniając jej ubytek analogicznie jak w przypadku wartości pojazdu tj. w zaleŝności od okresu eksploatacji (zgodnie z OWU). Podstawą do ustalenia sumy ubezpieczenia jest wartość rynkowa pojazdu, stanowiąca wypadkową sumę wartości bazowej i poszczególnych korekt. Ustalanie wartości pojazdu musi być oparte o umiejętne zastosowanie powyŝszych zasad, nie moŝe być jedynie matematycznym wyliczeniem, musi wykorzystywać własne doświadczenie oraz opierać się na wnikliwej ocenie uwzględniającej identyfikację i stan techniczny pojazdu. INNE ASPEKTY WYCENY POJAZDÓW 1. NaleŜy pamiętać, Ŝe ubytek wartości pojazdów bezwypadkowych po rocznym okresie eksploatacji od chwili wyprodukowania moŝe kształtować się w następujący sposób: małe od 10% do 20%; średnie od 15% do 30%; duŝe (luksusowe) od 25% do 50 %. 2. NaleŜy pamiętać, iŝ zapis zamieszczony w dowodzie rejestracyjnym, mówiący o przeznaczeniu ubezpieczanego pojazdu nie jest delegacją do zakwalifikowania powyŝszego do konkretnej grupy ryzyka. Pojazdy osobowe przystosowane do przewozu towarów powinny być ubezpieczane jak pojazdy osobowe (tzn. według tych samych taryf) oraz w stosunku do zabezpieczeń przeciw kradzieŝowych powinny spełniać takie same wymogi jakie są stawiane pojazdom osobowym. Podobne postępowanie wskazane jest w przypadku zawierania umów na mikrobusy itp. 3. Wszystkie pojazdy powinny być ubezpieczane i klasyfikowane zgodnie z właściwą oceną ryzyka, zagroŝeniem kradzieŝą, z ich przeznaczeniem oraz wyglądem zewnętrznym. 7/7