PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A.

PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. 97-400 Bełchatów, ul. 1 Maja 63 tel. 44 737 73 00, fax 44 737 73 01 e-mail: kancelaria.giek@gkpge.pl Jak skutecznie poszukiwać pracy - Poradnik dla pracowników objętych procesami restrukturyzacyjnymi i optymalizacyjnymi w PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna Spółka Akcyjna

Spis treści I. Wstęp... 2 II. Jak zarejestrować się jako bezrobotny/a?... 2 III. Sporządzanie dokumentów aplikacyjnych... 7 IV. Jak przygotować się do rozmowy kwalifikacyjnej?... 11 V. Źródła ofert pracy... 13 VI. Jak rozpocząć własną działalność gospodarczą?... 15 VII. Przydatne adresy i kontakty 17 1

I. Wstęp Niniejszy Poradnik został opracowany w celu wsparcia pracowników objętych procesami restrukturyzacyjnymi i optymalizacyjnymi w PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna Spółka Akcyjna w aktywnym poszukiwaniu pracy. Poradnik zawiera najistotniejsze informacje, dotyczące: poruszania się po rynku pracy, sporządzania dokumentów aplikacyjnych, prezentowania się na rozmowie rekrutacyjnej, źródeł ofert pracy, rozpoczynania działalności gospodarczej, rejestrowania się w urzędach pracy. Ponadto w Poradniku podane są praktyczne adresy i kontakty, przydatne w procesie poszukiwania pracy. II. Jak zarejestrować się jako bezrobotny/a. Status osoby bezrobotnej może otrzymać osoba, która: nie jest zatrudniona, tzn. nie wykonuje pracy na podstawie stosunku pracy, stosunku służbowego oraz umowy o pracę nakładczą, nie wykonuje innej pracy zarobkowej na podstawie umowy agencyjnej, zlecenia, o dzieło, nie jest członkiem rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych, jest zdolna i gotowa do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy, obowiązującego w danym zawodzie lub służbie, jest osobą niepełnosprawną, której stan zdrowia pozwala na podjęcie zatrudnienia co najmniej w połowie wymiaru czasu pracy obowiązującego w danym zawodzie lub służbie, nie ukończyła 60 lat w przypadku kobiet, 65 lat w przypadku mężczyzn, nie nabyła prawa do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej, nie pobiera zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku chorobowego, macierzyńskiego lub wychowawczego, nie pobiera z opieki społecznej zasiłku stałego, 2

nie pobiera świadczenia pielęgnacyjnego lub dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania, nie pobiera, po ustaniu zatrudnienia, świadczenia szkoleniowego, nie jest właścicielem, dzierżawcą lub posiadaczem nieruchomości rolnej lub gospodarstwa rolnego o powierzchni użytków rolnych powyżej 2 ha przeliczeniowych ani nie podlega ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu z tytułu stałej pracy jako współmałżonek lub domownik w takim gospodarstwie, nie prowadzi pozarolniczej działalności gospodarczej ani nie podlega obowiązkowi ubezpieczenia społecznego (z wyjątkiem ubezpieczenia społecznego rolników) lub zaopatrzenia emerytalnego na podstawie odrębnych przepisów, nie jest tymczasowo aresztowany, ani nie odbywa kary pozbawienia wolności, nie uzyskuje miesięcznie (z innego tytułu niż praca) dochodu w wysokości przekraczającej połowę najniższego wynagrodzenia, zarejestrowała się we właściwym ze względu na miejsce zameldowania (stałego lub czasowego) powiatowym urzędzie pracy. Rejestracja w Powiatowym Urzędzie Pracy: Rejestracja następuje w dniu dostarczenia wymaganych dokumentów, tj.: dowodu osobistego lub innego dokumentu ze zdjęciem, dyplomu, świadectwa ukończenia szkoły lub świadectwa szkolnego, albo zaświadczenia o ukończeniu kursu lub szkolenia, świadectw pracy oraz innych dokumentów niezbędnych do ustalenia uprawnień, dokumentu o przeciwwskazaniach do wykonywania określonych prac (orzeczenie lekarskie), orzeczenia o stopniu niepełnosprawności w przypadku osób niepełnosprawnych. Zastrzeżenie: Urząd pracy ma prawo sporządzać odpisy lub kserokopie z przedkładanych dokumentów. Po wypełnieniu karty rejestracyjnej (druk dostępny na miejscu w siedzibie urzędu) podpisem poświadcza się, w obecności pracownika urzędu pracy, prawdziwość złożonych oświadczeń. 3

Do rejestracji nie dojdzie, jeżeli nie przedstawione są wszystkie wymagane dokumenty lub jest odmowa złożenia podpisu na karcie rejestracyjnej. Uprawnienia osoby bezrobotnej: Uprawnienia bezrobotnego nabywa się z chwilą zarejestrowania w powiatowym urzędzie pracy. Osoba bezrobotna ma prawo do: korzystania z pośrednictwa pracy, korzystania z usług służb poradnictwa zawodowego, korzystania z usług EURES (sieć europejskich ofert pracy), skierowania na miejsce pracy interwencyjnej oraz w ramach robót publicznych, skierowania na przyuczenie do zawodu lub przekwalifikowanie, ubiegania się o preferencyjny kredyt na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej, otrzymania, przy spełnieniu wymaganych warunków, zasiłku dla bezrobotnych, korzystania z bezpłatnych świadczeń zakładów opieki zdrowotnej (jeżeli nie posiada innego tytułu do ubezpieczenia zdrowotnego) oraz zgłoszenia członków rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego, pobierania zasiłków rodzinnych i pielęgnacyjnych na zasadach określonych w odrębnych przepisach, odwoływania się od wydanych decyzji administracyjnych, uzyskania pełnej informacji dotyczącej statusu osoby bezrobotnej. Pośrednictwo pracy i poradnictwo zawodowe Pośrednictwo pracy to przede wszystkim pomoc w uzyskaniu odpowiedniego zatrudnienia, a także informacje o aktualnej sytuacji i przewidywanych zmianach na lokalnym rynku pracy. Pośrednictwo to jest nieodpłatne i powinno cechować się dostępnością swych usług i równością dla wszystkich poszukujących pracy. Poradnictwo zawodowe polega na pomocy w wyborze odpowiedniego zawodu i miejsca pracy. 4

Usługi EURES Dotyczą one zarówno pomocy w uzyskaniu odpowiedniego zatrudnienia, zgodnie z prawem swobodnego przepływu pracowników w UE, jak i udzielania informacji o warunkach życia, szansach na zatrudnienie i sytuacji na unijnych rynkach pracy. Sieć EURES wspiera specjalny portal internetowy Komisji Europejskiej www.eures.europa.eu, który jest źródłem wiedzy na temat zagadnień związanych z poruszaniem się na europejskim rynku pracy. Portal umożliwia osobom poszukującym pracy znalezienie zatrudnienia, a pracodawcom rekrutację pracowników. Użytkownicy portalu mogą skorzystać między innymi z: bazy ofert pracy pracodawców zainteresowanych rekrutacją pracowników z zagranicy, bazy CV osób zainteresowanych podjęciem zatrudnienia za granicą, bazy informacyjnej o warunkach życia i pracy w krajach członkowskich. Pomoc w aktywnym poszukiwaniu pracy Urząd pracy zobowiązany jest do organizowania i finansowania szkoleń bezrobotnych i innych uprawnionych osób oraz do przyznawania i wypłacania dodatków szkoleniowych lub stypendiów. Dla szukającego zatrudnienia konieczne może okazać się nabycie jakichkolwiek kwalifikacji zawodowych bądź przekwalifikowanie w związku z brakiem propozycji zatrudnienia w zawodzie. Zastrzeżenie: Poszukujący pracy mogą być kierowani na szkolenie tylko w szczególnych przypadkach. Bezrobotnemu w okresie odbywania szkolenia przysługuje dodatek szkoleniowy, a bezrobotnemu do 25. roku życia stypendium. Dodatek szkoleniowy nie zostanie przyznany, jeżeli w okresie odbywania szkolenia bezrobotny otrzymuje z tego tytułu stypendium, dietę lub innego rodzaju świadczenie pieniężne w wysokości równej lub wyższej niż dodatek szkoleniowy. Po spełnieniu dodatkowych kryteriów bezrobotny może korzystać z instrumentów rynku pracy, które wspierają podstawowe usługi. Są to m.in.: 5

finansowanie kosztów przejazdu oraz kosztów zakwaterowania w związku ze skierowaniem przez PUP do pracy, odbywania stażu lub przygotowania zawodowego w miejscu pracy albo szkolenia poza miejscem stałego zamieszkania, dofinansowanie podjęcia działalności gospodarczej oraz kosztów pomocy prawnej, konsultacji i doradztwa dotyczących podjęcia tej działalności, finansowanie dodatków aktywizacyjnych. OBOWIĄZKI OSOBY BEZROBOTNEJ Osoba bezrobotna ma obowiązek: wykazywać się aktywnością w poszukiwaniu pracy, osobiście zgłaszać się do PUP w ściśle wyznaczonych terminach celem potwierdzenia zdolności i gotowości do podjęcia zatrudnienia i uzyskania informacji o możliwości szkolenia, składać lub przesyłać PUP pisemne oświadczenia o dochodach oraz inne dokumenty niezbędne do ustalenia uprawnień do świadczeń: przyjąć propozycję odpowiedniego zatrudnienia, szkolenia, podjęcia prac interwencyjnych czy robót publicznych (bezrobotny, który bez uzasadnionej przyczyny odmawia przyjęcia propozycji pracy, może zostać pozbawiony statusu bezrobotnego na okres 90 dni), powiadomić PUP, jeżeli w czasie pobierania zasiłku przebywa za granicą lub pozostaje w innej sytuacji braku gotowości do podjęcia zatrudnienia (bezrobotny, który w okresie krótszym niż 30 dni przebywa za granicą lub pozostaje w innej sytuacji powodującej brak gotowości do podjęcia zatrudnienia, nie zostaje pozbawiony statusu bezrobotnego, jeżeli zawiadomi o tym PUP. Zasiłek za ten okres nie przysługuje i o ten okres ulega skróceniu okres pobierania zasiłku), bezzwłocznie, nie później niż w terminie 7 dni, poinformować o wszelkich zmianach danych zawartych w karcie rejestracyjnej (w przypadku zmiany zameldowania lub zmiany miejsca pobytu bezrobotny musi powiadomić PUP i podać zmienione dane. Urząd pracy może przesłać odpisy karty rejestracyjnej oraz innych dokumentów do powiatowego urzędu pracy właściwego ze względu na aktualne miejsce zameldowania lub pobytu tej osoby), zwrócić nienależnie pobrane świadczenie pieniężne (wraz z przekazaną od tego świadczenia zaliczką na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz składką na ubezpieczenie zdrowotne) w ciągu 14 dni od daty otrzymania decyzji, 6

w przypadku przerwania szkolenia z przyczyn nieusprawiedliwionych - zwrócić ich koszty (zasada ta nie dotyczy osób, które przerwały kurs, ponieważ podjęły pracę). Ponadto osoby skierowane na szkolenie mają obowiązek niezwłocznie przedstawić we właściwym PUP świadectwo lub zaświadczenie ukończenia szkolenia), powiadomić PUP, w terminie 2 dni od dnia wystawienia zaświadczenia, o czasowej niezdolności do pracy oraz dostarczyć to zaświadczenie niezwłocznie po ustaniu przyczyny niezdolności do pracy (bezrobotnemu uprawnionemu do zasiłku dla bezrobotnych w przypadku niezdolności do pracy z powodu choroby lub pobytu w stacjonarnym zakładzie opieki zdrowotnej, konieczności osobistego sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny, w przypadkach, o których mowa w przepisach ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, PUP wypłaca zasiłek lub stypendium po przedstawieniu zaświadczenia lekarskiego), zawiadomić w ciągu 7 dni PUP o podjęciu zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub pozarolniczej działalności gospodarczej oraz o zaistnieniu innych okoliczności powodujących utratę statusu bezrobotnego albo utratę prawa do zasiłku. III. Sporządzanie dokumentów aplikacyjnych. Dokumenty aplikacyjne (życiorys zawodowy (CV) i list motywacyjny) stanowią ważne ogniwo w procesie poszukiwania pracy. Właściwe przygotowanie dokumentów aplikacyjnych może skutkować zaproszeniem na rozmowę kwalifikacyjną, dlatego przy tworzeniu dokumentów należy pamiętać o podstawowych zasadach: każda aplikacja powinna być tworzona indywidualnie i uwzględniać predyspozycje, doświadczenia i umiejętności oczekiwane przez konkretnego pracodawcę; przed napisaniem listu motywacyjnego należy dokładnie przeanalizować ofertę, aby poznać wymagania pracodawcy w obszarze kompetencji twardych (wykształcenie, szkolenia, umiejętności językowe i specjalistyczne, doświadczenie zawodowe) oraz kompetencji miękkich (np. umiejętności interpersonalnych, pracy w grupie, gotowości do zmian itp., wynikających z zakresu obowiązków na danym stanowisku). 7

1. CV krok po kroku: CV tytułujemy na samej górze pełną nazwą Curriculum vitae. Pierwsza część do dane osobowe - imię i nazwisko, data urodzenia, adres zamieszkania, numer telefonu oraz e-mail; nr telefonu - jeżeli używamy więcej niż jednego telefonu, warto udostępnić każdy numer pracodawcy, aby zapewnić pracodawcy i sobie pewny kontakt, e-mail - ważne, aby brzmiał poważnie i stosownie. Najlepiej jeśli składa się z imienia i nazwiska (np. jan.kowalski@email.pl lub j.kowalski@email.pl). Zdjęcie w CV nie jest obligatoryjne. Należy je zamieścić, jeśli pracodawca tego wymaga. Ważne, aby zdjęcie było stosowne - najlepiej legitymacyjne, dyplomowe. Wykształcenie. z prawej strony należy umieścić nazwę uczelni i miejscowość, kierunek oraz specjalność, jak również uzyskany tytuł (technik, magister), podobnie jak w przypadku doświadczenia, rozpoczynamy od ostatnio ukończonej szkoły (zasada odwróconej chronologii), nie uwzględniamy szkoły podstawowej czy gimnazjum, ponieważ stanowią one podstawę do dalszej edukacji. W przypadku, kiedy mamy wykształcenie wyższe, można pominąć również szkołę średnią chyba, że rodzaj/kierunek jest istotny. Doświadczenie zawodowe. Osoby z niewielkim doświadczeniem mogą dodać do tego punktu praktyki zawodowe (Doświadczenie i praktyki zawodowe). przedział czasowy trwania zatrudnienia/praktyk umieszczamy z lewej strony, z prawej strony piszemy pełną nazwę zakładu pracy (adres i nr telefonu również) oraz zajmowane stanowisko. Zakres wykonywanych obowiązków można przenieść do punktu Umiejętności, rozpoczynamy od ostatniego miejsca zatrudnienia (zasada odwróconej chronologii), ważne jest, żeby dostosować informacje do stanowiska, o jakie się ubiegamy. Jeżeli nie jest to możliwe, ponieważ posiadamy np. niewielkie doświadczenie, warto uwydatnić te aspekty dotychczasowej pracy, które mogą być przydatne na nowym stanowisku. 8

Kolejny punkt to Kursy i szkolenia. z lewej strony piszemy datę ukończenia kursu (wystarczy miesiąc i rok), a z prawej rodzaj kursu np. prawo jazdy kat.b, niektóre informacje, jak np. z zakresu informatyki szybko się dezaktualizują, dlatego kurs z obsługi komputera odbyty 7 lat temu, niekoniecznie będzie atutem. Języki z lewej strony piszemy język, z prawej strony podajemy stopień znajomości języka (podstawowy, średniozaawansowany, zaawansowany), jeżeli posiadamy certyfikat lub potwierdzenie znajomości języka, to taką informację należy zamieścić. Kluczowym punktem CV są Umiejętności. Informacje tu zawarte stanowią dla pracodawcy cenne źródło wiedzy o przydatności kandydata na pracownika. W tej części umieszczamy: czynności wykonywane na poprzednich stanowiskach np. archiwizacja dokumentów, obsługa urządzeń biurowych, tworzenie stron internetowych, programowanie, prowadzenie szkoleń grupowych itd. umiejętności nabyte w toku kształcenia, kursów i szkoleń - np. obsługa specyficznych programów jak Płatnik czy Symfonia, analiza dokumentów, inne umiejętności - np. interpersonalne, pracy samodzielnej, jak i w zespole itp. Ostatnią, bardzo często bagatelizowaną częścią CV są Zainteresowania, hobby. zainteresowania i hobby nie muszą wiązać się ze stanowiskiem, o które się ubiegamy, należy pisać tylko o tym, czym faktycznie się interesujemy lub zajmujemy. Na końcu CV umieszczana jest klauzula o wyrażeniu zgody na przetwarzanie danych osobowych, zawartych w ofercie pracy dla potrzeb niezbędnych do realizacji procesu rekrutacji (zgodnie z Ustawą z dnia 29.08.1997 roku o Ochronie Danych Osobowych; tekst jednolity: Dz. U. z 2002r. Nr 101, poz. 926 ze zm.). Przykładowe CV zostało zamieszczone w załączniku do Poradnika. 9

2. List motywacyjny List motywacyjny jest dokumentem składanym wraz z życiorysem zawodowym, przygotowanym pod potrzeby konkretnego miejsca pracy. Powinien być krótki (mieścić się na stronie formatu A4), przejrzysty, konkretny (bez ogólników) i zawierać rzeczowe argumenty, uwiarygodniające kandydaturę danej osoby. W liście motywacyjnym podajemy powód zainteresowania pracą na danym stanowisku w konkretnej firmie i wskazujemy korzyści dla pracodawcy, wynikające z zatrudnienia osoby składającej aplikację. Częstym błędem, występującym w listach motywacyjnych, jest powtarzanie faktów z CV, czy też wielokrotne wykorzystywanie tego samego listu motywacyjnego, starając się o pracę w różnych firmach. W liście motywacyjnym nie można kopiować podanej w ogłoszeniu charakterystyki stanowiska pracy, natomiast należy dostosować go do specyfiki firmy i innych wymagań zawartych w ofercie. List motywacyjny powinien zawierać następujące elementy: - adres zwrotny, - datę, - nazwisko, imię, stanowisko i adres osoby (firmy) do której kierowany jest list, - formę zwrotu grzecznościowego, czyli np. Szanowny Panie, - zasadniczą część składającą się z wstępu przedstawiającego zainteresowanie danym stanowiskiem oraz z części głównej w której przedstawiamy swoje zalety, - zakończenie np. z poważaniem. Odpowiadając na ogłoszenie prasowe, należy zawsze uwzględnić nazwę gazety, z której je pozyskaliśmy oraz numer referencyjny oferty. List motywacyjny może zwiększyć skuteczność w poszukiwaniu pracy, skłonić pracodawcę do zaproszenia na rozmowę kwalifikacyjną, dlatego powinien być zawsze dołączany do życiorysu zawodowego, o ile pracodawca nie zaznaczy wyraźnie, iż życzy sobie jedynie Curriculum Vitae. 10

IV. Jak przygotować się do rozmowy kwalifikacyjnej. Rozmowa kwalifikacyjna jest najważniejszym i chyba najtrudniejszym elementem w procesie poszukiwania pracy. Dlatego bardzo ważne jest odpowiednie przygotowanie się do niej. Przed pójściem na rozmowę kwalifikacyjną wskazane jest zebranie jak największej ilości informacji o potencjalnym pracodawcy oraz o stanowisku pracy, o które się ubiegamy. Można to zrobić poprzez przeglądanie strony internetowej danej firmy, bądź też rozmawiając z osobami pracującymi na podobnym stanowisku lub w firmie, w której zamierzamy pracować. Wiele ciekawych informacji można znaleźć również w materiałach reklamowych firmy lub w publikowanych raportach z rocznej działalności firmy. Podczas rozmowy pracodawca ocenia kwalifikacje, prezencję i ogólną przydatność dla firmy. Dobrze jest odpowiednio wcześniej przeanalizować, zarówno swoje dobre jak i słabe strony, żeby nauczyć się przedstawiać je w takim świetle, by eksponować zalety i minimalizować wady. Należy przedstawiać te umiejętności, które będą przydatne w pracy na stanowisku, o które się ubiegamy. Wiele pytań w trakcie rozmowy kwalifikacyjnej dotyczy tego, co znajduje się w CV oraz liście motywacyjnym. Stając twarzą w twarz z osobą (osobami) odpowiedzialną za rekrutację pracowników, trzeba mieć pomysł na przedstawienie swojej osoby w najlepszy z możliwych sposobów i przekonania pracodawcy do posiadanych kwalifikacji i umiejętności. Bardzo ważną kwestią, na którą pracodawcy (osoby rekrutujące) zwracają dużą uwagę są zachowania niewerbalne kandydata, na które składają się: mimika, sposób patrzenia, gesty, ton głosu, dystans fizyczny. Warto więc pamiętać o: zdecydowanym uścisku dłoni, miłym uśmiechu, nieznacznym pochyleniu ciała w kierunku rozmówcy, dobrym i regularnym kontakcie wzrokowym, okazywaniu zainteresowania rozmową (np. potakiwaniu głową), postawie otwartej, głosie modulowanym odpowiednio do treści. 11

Najczęściej popełniane błędy podczas rozmowy kwalifikacyjnej: nieznajomość podstawowych informacji, takich jak: nazwisko osoby, z którą odbędzie się rozmowa kwalifikacyjna, czy nazwa stanowiska, o które kandydat się ubiega, arogancja, nieprzestrzeganie wymaganych standardów (nieodpowiedni ubiór, dzwoniący telefon komórkowy, siadanie bez zaproszenia itp), niepunktualne stawienie się na rozmowę, odwoływanie terminu spotkania w tzw. ostatniej chwili lub rezygnacja z ubiegania się o pracę bez uprzedniego powiadomienia, podawanie nieprawdziwych danych, umiejętności, osiągnięć, zainteresowań, nieumiejętność motywowania własnych wypowiedzi, np. "dlaczego ubiegam się o tę właśnie pracę?", mówienie źle o poprzednim pracodawcy, przerywanie rozmówcy. W trakcie rozmowy kwalifikacyjnej mogą być zadane trudne pytania, do których warto się wcześniej przygotować i przez to zminimalizować stres towarzyszący rozmowie. Poniżej podane są przykłady najczęściej zadawanych problemowych pytań, które każdy kandydat powinien wcześniej przemyśleć : Co może Pan/Pani powiedzieć o sobie? Jakie są Pana/Pani najmocniejsze strony? Jakie są Pana/Pani wady? Na czym polegała Pana/Pani poprzednia praca? Jaką chciałby Pan/Pani otrzymywać wynagrodzenie? Dlaczego chce Pan/Pani tutaj pracować? Dlaczego powinniśmy zatrudnić Pana/Panią, a nie kogoś innego? Jaki jest Pana/Pani stan zdrowia? Co sądził o Panu/Pani poprzedni pracodawca? Co Pan/Pani może powiedzieć o poprzednim pracodawcy? Jaka jest Pana/Pani sytuacja rodzinna? W procesie rekrutacji nowych pracowników wykorzystywana jest metoda testów psychologicznych dla osób ubiegających się o posadę. W takim przypadku należy pamiętać o uważnym przeczytaniu lub wysłuchaniu instrukcji wykonywania testów, jak również o możliwości zadawania pytań w razie wątpliwości. 12

V. Źródła ofert pracy. Istnieje wiele źródeł ofert pracy, z których najczęściej wykorzystywanymi są: 1. kontakty osobiste; 2. ogłoszenia o wolnych stanowiskach pracy, zamieszczane w gazetach; 3. internet; 4. własne oferty pracy; 5. instytucje zajmujące się pośrednictwem pracy. Ad. 1 kontakty osobiste Kontakty osobiste to jeden z bardziej skutecznych sposobów szukania pracy. Część pracodawców nie zgłasza wolnych etatów do prasy czy urzędów pracy. Rozpoczynają oni swoje poszukiwania od wypytania o potencjalnych kandydatów swoich znajomych lub obecnych pracowników, chcąc ograniczyć długotrwały i kosztowny proces rekrutacji. Przy tej metodzie ważne jest, żeby poinformować swoich znajomych możliwie konkretnie o rodzaju poszukiwanej pracy, przekazać wyczerpujące informacje na temat kwalifikacji i doświadczenia (np. wręczając swoje CV), tak aby mogli skutecznie zareklamować kandydaturę przed potencjalnym pracodawcą. Ad. 2 ogłoszenia o wolnych stanowiskach pracy, zamieszczane w gazetach Oferty pracy można znaleźć na łamach prasy codziennej. Coraz więcej gazet oferuje swoim czytelnikom stałe dodatki, zawierające nie tylko najaktualniejsze oferty pracy z całego kraju, ale również porady dotyczące szukania pracy. Warto odpowiadać na oferty nawet wtedy, gdy nie spełniamy wszystkich wymagań. Pracodawca może zwrócić uwagę na inne atuty kandydata, związane z jego doświadczeniem i umiejętnościami. Ad. 3 internet Internet stał się obecnie podstawowym narzędziem poszukiwania pracy, ponieważ zapewnia szybki przepływ informacji pomiędzy potencjalnym pracodawcą, a przyszłym pracownikiem. Informacje w Internecie są też na bieżąco aktualizowane. W internetowej giełdzie pracy znajdują się serwisy doradztwa personalnego, skróty ogłoszeń prasowych, oferty pracy w kraju i za granicą, informacje o firmach, a także o Biurach Karier. 13

Obecnie prawie wszystkie firmy doradcze i serwisy internetowe poświęcone pracy, udostępniają kandydatom wypełnienie odpowiedniej aplikacji, jednocześnie rejestrując ich w bazie osób poszukujących pracy. Pozwala to na automatyczne otrzymywanie przez kandydatów ofert pracy. W niektórych serwisach dostępni są specjaliści z zakresu prawa pracy czy psychologii, którzy odpowiadają na pytania zainteresowanych on-line. Ad. 4 własne oferty pracy Zamieszczanie własnych ofert pracy w prasie, na tablicach ogłoszeń lub w internecie, to kolejny sposób na wyprzedzanie ofert umieszczanych przez pracodawców. Ważne, żeby ogłoszenie było konkretne, czytelne, precyzujące rodzaj zajęcia jakie chcielibyśmy wykonywać. Ad. 5 instytucje zajmujące się pośrednictwem pracy Osoba aktywnie poszukująca pracy może dodatkowo skorzystać z usług różnych instytucji i firm, zajmujących się pośrednictwem pracy. Są to : Agencje pracy tymczasowej, które szukają na zlecenie firm pracowników na określony czas. Może to być praca sezonowa, zastępstwo za chorego lub przebywającego na urlopie pracownika. Agencje doradztwa personalnego lub agencje pośrednictwa pracy, które posiadają oferty, jakich aktualnie poszukują pracodawcy. Zwykle pośredniczą między pracodawcą a pracobiorcą, zamieszczając ogłoszenia i prowadząc wstępną albo kompletną selekcję i rekrutację. Przykładowe odniesienia do stron agencji pracy zamieszczone są w Rozdziale VII. Urzędy Pracy (Powiatowe, Miejskie i Wojewódzkie) są miejscami, w których można zapoznać się z ofertami z najbliższej okolicy, zamieszczanymi przez pośredników lub bezpośrednio pracodawców. Przy Wojewódzkich Urzędach Pracy działają ponadto Centra Informacji i Planowania Kariery Zawodowej, umożliwiające skorzystanie z pomocy doradcy zawodowego. Targi pracy są to organizowane najczęściej przez urzędy pracy i szkoły wyższe wystawy pracodawców. Stanowią one miejsce spotkań pracodawców z osobami poszukującymi miejsc pracy, jak i chcącymi poznać stawiane wymagania i procedury rekrutacji. 14

VI. Jak rozpocząć własną działalność gospodarczą? Aby osoba fizyczna mogła rozpocząć działalność gospodarczą, powinna wypełnić i złożyć wniosek o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) (www.ceidg.gov.pl). Wraz z wnioskiem o wpis do CEIDG składa się oświadczenie o braku orzeczonych - wobec osoby, której wpis dotyczy zakazów, pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. Wniosek ten stanowi jednocześnie zgłoszenie do ZUS/KRUS, GUS oraz naczelnika urzędu skarbowego. Przedsiębiorca ma prawo we wniosku o wpis do CEIDG określić późniejszy dzień podjęcia działalności gospodarczej, niż dzień złożenia wniosku. Data rozpoczęcia działalności gospodarczej nie może być wcześniejsza, niż dzień złożenia wniosku o wpis do CEIDG. Aby zarejestrować działalność gospodarczą jako osoba fizyczna, można wybrać jeden z trybów postępowania: Zalogować* go elektronicznie. się do CEIDG, wypełnić wniosek on-line i złożyć (podpisać) Zalogować* się do CEIDG, przygotować wniosek on-line i podpisać go w dowolnej gminie (należy zapamiętać nr wniosku). Bez logowania się do CEIDG, przygotować wniosek on-line i podpisać go w dowolnej gminie (należy zapamiętać nr wniosku). Pobrać i złożyć wniosek papierowy w gminie. Gmina przekształca go na wniosek elektroniczny. Przesłać wniosek listem poleconym do wybranej gminy. Podpis musi być notarialnie potwierdzony. * Przy pierwszym logowaniu należy założyć konto i aktywować je po otrzymaniu potwierdzenia mailowego. Podstawą do złożenia wniosku w CEIDG jest identyfikacja tożsamości osoby, której wniosek dotyczy oraz podpisanie wniosku. W przypadku wniosku o zmianę, zawieszenie lub wznowienie, niezbędny jest nr NIP. 15

Do prawidłowego wypełnienia wniosku o rejestrację CEIDG potrzebne są następujące dane: imię i nazwisko, adres zamieszkania, numer NIP i adres prowadzenia działalności, kod lub kody PKD właściwe dla planowanego przedsięwzięcia (wyszukiwarka kodów PKD na stronie http://www.pkd.pl/), datę rozpoczęcia działalności. Integralną częścią wniosku o wpis do CEIDG jest żądanie: 1. wpisu albo zmiany wpisu do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej (REGON); 2. zgłoszenia identyfikacyjnego albo aktualizacyjnego, o którym mowa w przepisach o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników; 3. zgłoszenia płatnika składek, albo jego zmiany w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych, albo zgłoszenia oświadczenia o kontynuowaniu ubezpieczenia społecznego rolników, w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników; 4. przyjęcia oświadczenia o wyborze przez przedsiębiorcę formy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych albo wniosku o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej. Do wniosku o wpis do CEIDG przedsiębiorca może dołączyć zgłoszenie rejestracyjne lub aktualizacyjne, o których mowa w przepisach o podatku od towarów i usług. Przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą w dniu złożenia wniosku o wpis do CEIDG. Wniosek o wpis do CEIDG można złożyć: 1. on-line przy użyciu podpisu elektronicznego, weryfikowanego za pomocą kwalifikowanego certyfikatu, podpisem potwierdzonym profilem zaufanym epuap, albo podpisem osobistym, o którym mowa w przepisach o dowodach osobistych, albo w inny sposób akceptowany przez system CEIDG, umożliwiający jednoznaczną identyfikację osoby składającej wniosek i czas jego złożenia; 2. w urzędzie gminy osobiście lub listem poleconym (w przypadku przesłania wniosku listem poleconym powinien być on opatrzony własnoręcznym podpisem wnioskodawcy potwierdzonym przez notariusza). 16

Składając osobiście wniosek o wpis do CEIDG, organ gminy potwierdza tożsamość przedsiębiorcy oraz potwierdza za pokwitowaniem przyjęcie wniosku. Należy zabrać ze sobą dowód osobisty lub inny dokument potwierdzający tożsamość. Jeśli wniosek o wpis do CEIDG będzie niepoprawny to: 1. gdy został złożony on-line system CEIDG poinformuje niezwłocznie o niepoprawności wniosku; 2. gdy został złożony w urzędzie gminy organ gminy niezwłocznie wzywa do skorygowania lub uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni roboczych. VII. Przydatne adresy i kontakty. Strony internetowe, gdzie można wyszukać ogłoszenia o pracę: www.praca.interia.pl www.praca.wp.pl www.hrk.pl www.kariera.wprost.pl www.praca.hoga.pl www.gratka.com.pl www.ipk.pl www.jobs.pl www.pracuj.pl www.ipraca.pl www.topjobs.pl www.cvonline.pl www.praca.gov.pl www.pracaonline.pl www.gazetapraca.pl www.jobpilot.pl www.jobsector.pl www.webjobs.pl www.abcpraca.pl Osoba do kontaktu: Agnieszka Ambrozik PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna SA Departament HR - Biuro Strategii Zarządzania Zasobami Ludzkimi Agnieszka.ambrozik@gkpge.pl Tel. 44 737 2579 17