Nr 1/2012 Czerwiec 2012. W numerze między innymi: Biuletyn czyli coś o WIOŚ Dwa oblicza ozonu Nowe wyposażenie laboratorium

Nr 1/2012 Czerwiec 2012 W numerze między innymi: Biuletyn czyli coś o WIOŚ Dwa oblicza ozonu Nowe wyposażenie laboratorium

Spis treści: Biuletyn czyli coś o WIOŚ Przekazuję w Państwa ręce pierwszy numer biuletynu informacyjnego Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Katowicach. Chcemy ukazać w nim w sposób syntetyczny działalność naszej instytucji, w tym obraz pracy ludzi, którzy zajmują się ochroną środowiska województwa śląskiego. W największym skrócie działalność Inspektoratu związana jest z kontrolą podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, udziałem w akcjach związanych ze zwalczaniem skutków awarii i wypadków wpływających negatywnie na stan środowiska oraz monitorowaniem stanu środowiska, we wszystkich jego najważniejszych elementach, czyli: powietrza, wód powierzchniowych i podziemnych, hałasu i pól elektromagnetycznych. Co to właściwie znaczy chronimy środowisko? Tak naprawdę chronimy mały kawałek naszego wspólnego domu: Ziemi. To praca trudna, odpowiedzialna, czasem niewdzięczna a czasem nawet niebezpieczna. Poprzez Biuletyn chcemy ją Państwu przybliżyć, kondensując informacje o wydarzeniach, które miały miejsce w działalności WIOŚ w Katowicach w okresach półrocznych. Anna Wrześniak Śląski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska 1. Wstęp - Biuletyn czyli coś o WIOŚ 2 2. Dwa oblicza ozonu 2 3. Interwencje i poważne awarie ekologiczne 4 4. Współpraca międzynarodowa.5 5. Edukacja ekologiczna.....6 6. Wiadomości z laboratorium 7 7. Główny Inspektor Ochrony Środowiska z wizytą w Katowicach.8 8. Pomiary hałasu drogowego.9 9. Śląski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska uhonorowana medalem..10 Dwa oblicza ozonu Ozon jest cząsteczką składająca się z trzech atomów tlenu. Jest on bardzo aktywna chemicznie i reaguje z większością substancji, w tym związkami organicznymi. Obecność tego gazu jest wyczuwalna z powodu charakterystycznego zapachu. Ozon występuje we wszystkich warstwach atmosfery, ale gromadzi się głównie w stratosferze oraz troposferze (warstwa przyziemna). W stratosferze występuje głównie w warstwie zwanej ozonosferą i największe jego koncentracje występują na wysokości 25-30 km ponad poziomem morza. W warstwie tej ozon zabezpiecza mieszkańców Ziemi przed szkodliwym promieniowaniem UV pochodzenia słonecznego. Ubytek warstwy ozonowej w stratosferze powoduje zwiększony dopływ promieniowania ultrafioletowego do powierzchni Ziemi, przez tzw. dziurę ozonową. Jednak ozon powstający blisko powierzchni ziemi jest gazem szkodliwym dla organizmów żywych. Niewielkie ilości ozonu powstają w warstwie przyziemnej w sposób naturalny, między innymi podczas wyładowań atmosferycznych. Ozon jest zanieczyszczeniem wtórnym, powstającym w większych stężeniach przy sprzyjających warunkach meteorologicznych, związanych głównie z natężeniem promieniowania słonecznego i temperaturą powietrza, w atmosferze zawierającej tzw. prekursory ozonu (tlenki azotu, węglowodory i inne substancje uczestniczące w procesie powstawania ozonu w troposferze). Ozon jest szkodliwy dla zdrowia człowieka przy wyższych stężeniach. Wartość docelowa (dopuszczalna) dla ozonu wynosi 120 µg/m 3 (dla średnich ośmiogodzinnych), natomiast poziom alarmowy ustalony jest dla jednej godziny na poziomie 240 µg/m 3, przy czym próg informowania społeczeństwa o możliwości wystąpienia negatywnych skutków zdrowotnych jest na poziomie od 180 µg/m 3. Przy tych wysokich wartościach ozon może powodować bóle głowy, podrażnienia oczu, kaszel i duszności u osób wrażliwych i chorych na astmę, bóle klatki piersiowej, choroby dróg oddechowych (nosa, gardła i płuc). Nie jest też obojętny dla roślin. Wnikając prze otwarte w ciągu dnia szparki (pory) w liściach roślin uszkadza błony komórkowe i inne wewnętrzne struktury, jak chloroplasty i mitochondria. Zakłóca więc najważniejsze dla roślin procesy, jak fotosynteza i oddychanie, powoduje obniżenie plonów, zarówno u roślin dziko rosnących, jak też u roślin uprawnych. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Katowicach prowadzi badania ozonu w 10 stacjach pomiarowych rozmieszczonych na terenie całego województwa śląskiego, w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska. Wyniki tych badań są dostępne na stronie internetowej WIOŚ. Z przeglądu danych za czerwiec br. wynika, że w drugiej połowie miesiąca wystąpił wzrost stężenia ozonu, co miało związek z większym nasłonecznieniem panującym w tym okresie. Wystąpiły przekroczenia dopuszczalnej normy ale nie było przypadków przekroczenia wartości alarmowej. Lato przed nami a więc w upalne, słoneczne dni przed wyjściem z domu warto odwiedzić stronę WIOŚ Katowice: www.katowice.pios.gov.pl. W przypadku wystąpienia wysokich stężeń ozonu zaleca się ograniczenie przebywania na słońcu w porze występowania najwyższych wartości tej substancji, tj. w godzinach od 12 do 17. Dotyczy to szczególnie dzieci i osób starszych oraz osób ze schorzeniami układu oddechowego i krążenia.

280 30 Z m i a n y s t ę ż e ń 8 - g o d z i n n y c h o z o n u n a t l e t e m p e r a t u r y 240 25 Stężenie średnie 8-godz ozonu, µg/m 3 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 23 24 25 26 27 28 29 30 200 160 120 80 40 poziom docelowy 120µg/m 3 20 15 10 5 Temperatura średniodobowa, 0 C 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 C Z E R W I E C 2 0 1 2 0 Bielsko-Biała, ul. Kossak-Szczuckiej 19 Częstochowa, ul. Baczyńskiego 2 Katowice, ul Kossutha 6 temperatura 280 240 Z m i a n y s t ę ż e ń 1 - g o d z i n n y c h o z o n u n a t l e t e m p e r a t u r y poziom alarmowy 240µg/m 3 50 45 40 Stężenie 1-godzinne ozonu, µg/m 3 200 160 120 80 40 wartość progowa informowania społeczenstwa o ryzyku wystapienia poziomów alarmowych 35 30 25 20 15 10 5 Temperatura, 0 C 0 0 C Z E R W I E C 2 0 1 2 Katowice, ul Kossutha 6 temperatura

Interwencje i poważne awarie ekologiczne Pobór próbek z nielegalnie zdeponowanych odpadów W dniu 17.01.2012 r. pracownicy WIOŚ, Delegatury w Bielsku - Białej dokonali na wniosek policji poboru próbek odpadów w celu identyfikacji. Odpady były nielegalnie zdeponowane z zbiornikach podziemnych znajdujących się na terenie nieczynnej bazy paliw w Cieszynie w ilości 48 pojemników o pojemności ok. 35 litrów każdy. Zapalenie się siarki w czasie transportu kolejowego w rejonie Częstochowy Dnia 06.03.2012 r. o godz. 15:00 KM PSP w Częstochowie powiadomiła Delegaturę WIOŚ w Częstochowie o zapaleniu się siarki w wagonach kolejowych w miejscowości Rząsawy k. Częstochowy. Na miejsce zdarzenia bezzwłocznie udali się pracownicy WIOŚ. Po przybyciu na miejsce zdarzenia stwierdzono, że pod wiaduktem drogowym trasy DK-1 na linii kolejowej Częstochowa Chorzew Siemkowice znajdował się skład towarowy pociągu relacji Strzegomek Gdańsk. W odkrytych wagonach przewożona była siarka granulowana barwy jasno-szarożółtej. Z kilkunastu wagonów wydobywał się dym. W odległości ok. 500 m od miejsca zdarzenia znajduje się Wytwórnia mas bitumicznych, a w odl. ok. 1 km zabudowania miejscowości Lubojenka. Wagony z palącą się siarką były przez jednostki ratowniczo-gaśnicze pokrywane pianą i zraszane wodą. Pomiary wykonane w czasie pożaru przy wagonach wykazały stężenie dwutlenku siarki na poziomie 1,6 2,13 mg/m 3 przy Najwyższym Dopuszczalnym Stężeniu (NDS) 1,3 mg/m 3. Inspektorzy WIOŚ nie stwierdzili występowania szkodliwych oddziaływań poza miejscem zdarzenia. Zanieczyszczenie rzeki Konopka W dniu 19.02.2012r. o godz. 13.20 WIOŚ Katowice - Delegatura w Częstochowie otrzymała zgłoszenie o zanieczyszczeniu rzeki Konopka substancjami ropopochodnymi. Po przybyciu na miejsce dyżurni WIOŚ zaobserwowali na powierzchni rzeki film świadczący o obecności substancji ropopochodnych. Zlokalizowano źródło zanieczyszczenia, którym był kanał deszczowy położony pomiędzy ul. Jagiellońską a ul. Rzeźnicką. JRG PSP Częstochowa rozłożyła na rzece dwie zapory z rękawów sorpcyjnych, ponadto na brzegach kanału u wylotu do rz. Konopki rozsypano środek sorbcyjny. Dyżurni WIOŚ pobrali próbki wody z Konopki oraz kanału deszczowego oraz wykonali dokumentację fotograficzną miejsca zdarzenia. Analiza pobranych próbek wykazała ponadnormatywną zawartość substancji ropopochodnych. Zanieczyszczenie Jeziora Międzybrodzkiego W dniu 22.03.2012r. około godz. 14.30 WIOŚ Katowice Delegatura w Bielsku-Białej otrzymała zgłoszenie o wycieku z terenu PGE Energia Odnawialna S.A. Oddział ZEW Porąbka-Żar do Jeziora Międzybrodzkiego substancji ropopochodnych. Ekipa WIOŚ natychmiast powiadomiła o zdarzeniu PSP w Żywcu i wyjechała na miejsce zdarzenia. Pobrano 6 próbek wody z jeziora (5 z brzegu i 1 z pontonu). W pobranych próbkach wystąpiły podwyższone wartości substancji ropopochodnych. Na zewnątrz zastawek ustawionych przez PSP w rejonie zatoki w odl. ok. 700 m od miejsca zdarzenia zawartość substancji ropopochodnych w wodzie była poniżej granicy oznaczalności. Prowadzono kontrolę PGE Energia Odnawialna S.A. Oddział ZEW Porąbka-Żar oraz firmy wykonującej usługę na ich terenie. 23 i 26 marca ponownie pobrano próby wody. Przeprowadzone analizy wykazały ilości zanieczyszczeń substancjami ropopochodnymi poniżej granicy oznaczalności.

Współpraca międzynarodowa Zatopiona pogłębiarka kubłowa w Jeziorze Żywieckim W sierpniu 2011 w jednej z zatok Jeziora Żywieckiego, powyżej ujścia rzeki Żylicy, uległa częściowemu zatopieniu pogłębiarka przeznaczona do odmulania jeziora i przewozu kruszywa. W wyniku awarii uwolniło się paliwo i spowodowało wówczas zanieczyszczenie wód jeziora. Obecnie pogłębiarka oczyszczona z paliwa nadal jest częściowo zatopiona. W dniu 28 maja br., w ramach kontrolnego monitoringu, pobrano trzy próbki wody z Jeziora Żywieckiego, z okolic korony zapory oraz zatoki w okolicy zatopionej barki. We wszystkich próbkach zawartość węglowodorów ropopochodnych była poniżej granicy oznaczalności. Negocjacje z przedstawicielami Ministerstwa Ochrony Środowiska Republiki Czeskiej W czwartek 26 stycznia 2012 r. w siedzibie Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Katowicach odbyło się spotkanie przedstawicieli Ministerstwa Środowiska Republiki Czeskiej, Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska, Czeskiego Inspektoratu Ochrony Środowiska, Instytutu Zdrowia w Ostrawie oraz WIOŚ w Katowicach w sprawie przywiezionych nielegalnie z terenu Republiki Czeskiej, blisko 30 tys. ton odpadów w postaci zneutralizowanych kwaśnych smół z przeróbki ropy naftowej zmieszanych z węglem. W celu rozwiązania zaistniałej sytuacji podjęto decyzję o spotkaniu, na którym przedstawione zostały stanowiska stron polskiej i czeskiej. Także wczoraj odbyła się wizja w terenie, podczas której dokonano oględzin magazynowanych odpadów. Obie strony pobrały również próbki do badań. W dniu 5 czerwca 2012r. inspektorzy Delegatury WIOŚ w Bielsku-Białej przeprowadzili wizję terenową na terenie Żywieckich Kopalni Kruszyw Sp. z o.o. w Zarzeczu, w części zakładu, gdzie znajduje się zatopiona pogłębiarka kubłowa. W trakcie oględzin stwierdzono, że pogłębiarka nadal znajduje się częściowo pod powierzchnią wody 11 czerwca powinny rozpocząć się prace związane z wyciąganiem pogłębiarki. W celu odcięcia i zabezpieczenia wód zbiornika Tresna rozciągnięte zostaną rękawy sorpcyjne (na długości ok. 70m), dostarczony zostanie również zbiornik o pojemności ok. 5 tys. litrów, do którego będą mogły zostać przepompowane resztki paliwa. W trakcie oględzin inspektorzy WIOŚ pobrali próby wody z zatoki w rejonie zatopionej pogłębiarki oraz przy ujściu do zbiornika Tresna w celu oznaczenia substancji ropopochodnych. Przeprowadzone analizy wykazały zawartość węglowodorów ropopochodnych poniżej granicy oznaczalności. Przedstawiciele WIOŚ w Katowicach na V spotkaniu polsko-czeskiej grupy roboczej ds. jakości powietrza w rejonach przygranicznych Od 23 do 25 stycznia 2012 r. w Pradze, w ramach polsko czeskiej komisji ds. ochrony środowiska, odbyło się V spotkanie grupy roboczej ds. jakości powietrza w rejonach przygranicznych. Ze strony polskiej uczestniczyli w nim naukowcy z Instytutu Podstaw Inżynierii Środowiska PAN w Zabrzu i Politechniki Śląskiej, przedstawiciele Ministerstwa Środowiska, Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska oraz Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Katowicach, a także pracownicy IMGW PIB Oddział w Krakowie - Zakład w Katowicach i Głównego Instytutu Górnictwa. Naczelnik Wydziału Monitoringu WIOŚ w Katowicach zaprezentował uczestnikom obrad informacje dotyczące rozmieszczenie sieci pomiarowej monitoringu powietrza oraz przedstawił wstępne wyniki oceny jakości powietrza w województwie śląskim za rok 2011. W efekcie dyskusji zdecydowano, że ze względu na duże zanieczyszczenie powietrza po obu stronach granicy, konieczna jest regularna wymiana danych dotyczących jakości powietrza. Uczestnicy spotkania uznali także, że istnieje potrzeba opracowania wspólnego programu, polegającego zarówno na inwentaryzacji głównych źródeł zanieczyszczeń jak i podjęciu wspólnych działań w kierunku poprawy jakości powietrza.

Spotkanie grupy OPZ W dniu 31 maja w siedzibie Delegatury WIOŚ w Bielsku Białej odbyło się spotkanie polskiej części grupy OPZ (grupy roboczej do spraw ochrony wód granicznych przed zanieczyszczeniem). W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele Regionalnych Zarządów Gospodarki Wodnej w Gliwicach i we Wrocławiu oraz Wojewódzkich Inspektoratów Ochrony Środowiska w Opolu, Wrocławiu i Katowicach. Naradzie przewodniczyła pani mgr inż. Agata Bucko-Serafin, kierownik Delegatury WIOŚ w Bielsku-Białej, która jest kierownikiem polskiej części grupy OPZ. Edukacja ekologiczna W ramach prowadzonej przez Delegaturę WIOŚ w Częstochowie działalności edukacyjnej, w poniedziałek 12 marca br. odbyły się zajęcia z udziałem uczniów i nauczycieli z Technicznych Zakładów Naukowych im. gen. W. Sikorskiego. Spotkanie odbywa się co roku i poprzedza naradę polskoczeskiej grupy roboczej do spraw ochrony wód granicznych przed zanieczyszczeniem. W trakcie narady ustalono istotne dla strony polskiej kwestie, które poruszone zostaną w trakcie odbywającej się w dniach 20-22 czerwca 2012 r., XX Narady Polsko-Czeskiej Grupy Roboczej. XX spotkanie polsko-czeskiej grupy roboczej do spraw ochrony wód granicznych przed zanieczyszczeniem W dniach 20-22 czerwca 2012 r. w Bielsku-Białej odbyła się XX narada polsko-czeskiej grupy roboczej do spraw ochrony wód granicznych przed zanieczyszczeniem (grupa OPZ). Naradę prowadziła Agata Bucko-Serafin, kierownik polskiej części grupy OPZ, a czeskiej części grupy OPZ przewodniczył inż. Čestmír Vlček. Głównym tematem narady była ocena stanu jakości wód granicznych. W przerwie obrad na zaproszenie pana prezesa Jacka Pustelnika odbyła się wizyta studyjna w Przedsiębiorstwie Gospodarki Wodnej i Rekultywacji S.A. w Jastrzębiu-Zdroju, której celem było zapoznanie gości z Czeskiej Republiki z dozowaniem wód zasolonych do rzeki Odry za pomocą systemu retencyjno-dozującego Olza. Uczniowie maturalnej klasy o specjalizacji Technik ochrony środowiska, pod opieką pracowników Laboratorium WIOŚ, przeprowadzili badania gleby. Dokonali m.in. pomiaru odczynu oraz przewodnictwa wodnego wyciągu glebowego, wykonali też ważenie wymaganych metodyką porcji materiału do dalszych analiz. Młodzi adepci ekologii zostali także zapoznani z nowoczesną aparaturą pomiarową. W dniu 04.06.2012 r. na stacji pomiarowej w Zabrzu odbyło się spotkanie ze studentami II roku kierunku Inżynieria bezpieczeństwa Politechniki Śląskiej Wydziału Inżynierii Środowiska i Energetyki. Zajęcia obejmowały prezentację stacji, opis systemu Śląskiego Monitoringu Powietrza, zamontowanych analizatorów, sposobu prowadzonych pomiarów. Studenci zostali zapoznani z wynikami pomiarów oraz z przekroczeniami i przyczynami ich wystąpienia. Zajęcia odbywały się w ramach przedmiotu Monitoring zagrożeń. Zajęcia te pozwoliły poszerzyć wiedzę teoretyczną studentów o praktyczną stroną zagadnienia pomiarów zanieczyszczeń.

Wiadomości z laboratorium Laboratorium wzbogaciło się o nowoczesny sprzęt analityczno pomiarowy. Jednym z nowych urządzeń jest mikroskop badawczy NIKON Eclipse Ni-U. Ten zaopatrzony w system kontrastu DIC - Nomarski, kamerę i cyfrową analizę obrazu sprzęt przeznaczony jest do prowadzenia badań wód powierzchniowych rzek i zbiorników zaporowych w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska. Mikroskop umożliwia przeprowadzenie dokładnych badań fitobentosu i okrzemek planktonowych. Okrzemki jednokomórkowe roślinne organizmy są jednym z podstawowych wskaźników stanu ekologicznego środowiska wodnego. Nowoczesny mikroskop badawczy umożliwia wykonanie dokładnych pomiarów i oznaczeń stwierdzonych w próbce okrzemek. W czasie analiz jest możliwe wykonanie dokumentacji fotograficznej w technice cyfrowej. Taka dokumentacja może być wykorzystana w celach archiwizacyjnych oraz do przeprowadzenia konsultacji z ekspertami w tej dziedzinie. Nowy emisyjny, sekwencyjny spektrometr ICP-OES (emisji atomowej z plazmą wzbudzaną indukcyjnie) zastąpi stary, wyeksploatowany spektrometr w Pracowni Analiz w Częstochowie, obniżając koszty eksploatacji dzięki mniejszemu zużyciu argonu do zasilania plazmy. Pomiar stężeń pierwiastków w tego typu przyrządach analitycznych, odbywa się w plazmie argonowej, wykorzystując zjawisko emisji promieniowania o charakterystycznych dla danego pierwiastka długościach fal przez atomy będące w stanie wzbudzenia. Stosując tą referencyjną technikę analityczną można dokonywać oznaczania stężeń pierwiastków w próbkach ciekłych (wodnych, ściekach i materiałach stałych po mineralizacji) wielokrotnie szybciej w porównaniu do technik absorpcji atomowej. Kolejnym niedawno zakupionym urządzeniem jest selektywny analizator widma elektromagnetycznego SRM 3006, będący przenośnym urządzeniem pomiarowym umożliwiającym pomiary pól elektromagnetycznych wysokich częstotliwości. Analizator gazów Chip Measurement System firmy Drager łączy elektroniczny analizator i odpowiedni dla danej substancji chip pomiarowy. 10 kapilar na każdym chipie wypełnionych jest układem odczynników. Dostępnych jest ponad 55 chipów, odpowiednich dla danego gazu. Wynik 50 pomiarów, wraz z powiązanymi danymi takimi jak: substancja mierzona, stężenie, data, czas oraz miejsce pomiaru, może być przechowywane w pamięci urządzenia. Zakres pracy analizatora pozwala na wykonywanie selektywnych pomiarów pól elektromagnetycznych emitowanych przez większość instalacji radiokomunikacyjnych (telefonia mobilna GSM i UMTS, radiofonia FM, telewizja, sieci WLAN i WiMax), radiolokacyjnych (radary lotnicze i meteorologiczne) oraz radionawigacyjnych. Analiza zmierzonego widma pozwala na dokładne zidentyfikowanie ilości oraz ustalenie poziomów sygnału poszczególnych źródeł promieniowania elektromagnetycznego (PEM) pracujących w rejonie danego punktu pomiarowego. Przyrząd znajduje zastosowanie zarówno w badaniach monitoringowych - analiza widma w badanych punktach pomiarowych, określenie udziału poszczególnych instalacji w szerokim zakresie promieniowania, jak również w pomiarach inspekcyjnych pomiar selektywny w zakresie pracy kontrolowanej instalacji emitującej PEM.

Nowy sprzęt do identyfikacji substancji dla celów poważnych awarii ekologicznych. Jednym z nowych urządzeń jest analizator StreetLab Mobile firmy Morpho Detection. Służy on do identyfikacji substancji chemicznych podczas akcji ratowniczych. Zasada działania urządzenia oparta jest na spektroskopii Ramana polegającej na różnorodnym rozproszeniu fali w zależności od badanej substancji, przez którą przenika. Każda substancja daje zależnie od swojej budowy charakterystyczne dla siebie widmo ramanowskie. Dzięki temu istnieje możliwość identyfikacji poszczególnych substancji poprzez porównanie uzyskanego widma z bazą danych umieszczoną w urządzeniu. Spektroskop Mobile-IR firmy Bruker służący do rozpoznawania substancji stałych, past i cieczy posiadających wiązania atomowe (niejonowe). Analiza polega na porównaniu widma badanej substancji w podczerwieni z widmami przechowywanymi w bibliotece. urządzenia Przy jego pomocy można rozpoznawać między innymi toksyczne substancje przemysłowe, pestycydy oraz chemiczne środki bojowe (CWA). StreetLab Mobile identyfikuje toksyczne środki przemysłowe, materiały wybuchowe oraz narkotyki. Substancje te mogą występować w postaci cieczy, proszków i substancji stałych. Nowy spektrometr ICP-OES (emisji atomowej z plazmą wzbudzaną indukcyjnie) zastąpi stary, wyeksploatowany spektrometr w Pracowni Analiz w Częstochowie obniżając koszty eksploatacji dzięki mniejszemu zużyciu argonu do zasilania plazmy. Stosując tą referencyjną technikę analityczną można dokonywać oznaczania stężeń pierwiastków w próbkach ciekłych (wodnych, ściekach i materiałach stałych po mineralizacji) wielokrotnie szybciej w porównaniu do technik absorpcji atomowej. Główny Inspektor Ochrony Środowiska z wizytą w Katowicach 23 lutego br. Andrzej Jagusiewicz, Główny Inspektor Ochrony Środowiska przebywał z wizytą w Katowicach. Pierwszym punktem programu było spotkanie z kierownictwem Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Katowicach tj. ze Śląskim Wojewódzkim Inspektorem Ochrony Środowiska, jego Zastępcą, Kierownikami Delegatur oraz Naczelnikami Wydziałów. W trakcie rozmowy z Wojewodą szczególną uwagę poświęcono Zakładom Chemicznym w Tarnowskich Górach. Pozostałością po ich ponad dwustuletniej działalności było nagromadzenie ogromnej ilości odpadów, głównie niebezpiecznych, składowanych bez zabezpieczeń. Efektem tego jest między innymi zanieczyszczenie wód podziemnych oraz wód powierzchniowych związkami cynku, miedzi, ołowiu etc. Skala tego zanieczyszczenia stawia tereny byłych Zakładów w grupie największych problemów środowiskowych w kraju wymagających jak najszybszego rozwiązania.

Pomiary hałasu drogowego na terenie miasta Knurów w rejonie przebiegu autostrady A-1 Hałas drogowy jest uciążliwością powszechną w sąsiedztwie dróg o dużym natężeniu ruchu pojazdów. Nietypowym przypadkiem jest hałas związany z nowoczesnymi rozwiązaniami drogowymi w postaci estakad biegnących niekiedy malowniczo nad lustrem zbiornika wodnego (fot. 1). Przypadek taki występuje w Knurowie przy estakadzie autostrady A1 biegnącej nad stawem Moczury, ul. Dworcową oraz linią kolejową. Na blisko 850 metrowy obiekt mostowy składa się kilkanaście przęseł połączonych dylatacjami. W sąsiedztwie tego obiektu zlokalizowana jest zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna z możliwością prowadzenia usług. Fot. 1 Fot. 2 Fot. 3 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Katowicach na przełomie czerwca i lipca br. przeprowadził dwutygodniowe badania akustyczne. Prowadzone pomiary obejmowały zarówno porę dnia (od 6:00 do 22:00) jak i nocy (od 22:00 do 6:00) oraz wszystkie dni tygodnia robocze i wolne, co pozwoliło na dokładne rozpoznanie faktycznego oddziaływania akustycznego obiektu na zabudowę mieszkaniową. Jak stwierdzono na podstawie przeprowadzonych pomiarów oraz wizji lokalnej, niekorzystne, uciążliwe dla okolicznych mieszkańców zjawiska akustyczne powodowane są przez przejazdy zwłaszcza ciężkich pojazdów wieloosiowych przez dylatacje mostowe. Efekty akustyczne powodowane przejazdem kół samochodowych na dylatacjach przęseł wiaduktu (fot. 2) można odsłuchać na załączonej próbce ścieżki dźwiękowej połączonej z obrazem krótkiego filmu (http://www.katowice.pios.gov.pl/biuletyn/mvi1.avi). Obrazem rozkładu statystycznego poszczególnych wartości poziomów dźwięku przedstawia rycina 1. Ryc. 1. Rozkład statystyczny poziomów dźwięku z tygodniowej sesji pomiarowej odbierany na terenie zabudowy mieszkaniowej sąsiadującej z autostradą A1 w Knurowie. Słupki koloru czerwonego dotyczą pory dnia (6:00 22:00), natomiast słupki koloru granatowego dotyczą pory nocy (22:00 6:00) Na podstawie przeprowadzonych badań, WIOŚ w Katowicach podejmie odpowiednie działania zmierzające do zminimalizowania uciążliwości akustycznych w omawianym rejonie. Rozpatrywany przypadek potwierdza konieczność wykonywania na etapie projektowania dokładnych analiz oddziaływania planowanych obiektów na środowisko celem dostosowania odpowiednich rozwiązań technicznych ograniczających uciążliwość na środowisko.

Śląski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska uhonorowana medalem za działalność na rzecz ochrony przeciwpożarowej i Krajowego Systemu Ratowniczo Gaśniczego 5 czerwca br. w Katowicach odbyły się uroczystości jubileuszu 20 lecia powołania Państwowej Straży Pożarnej. Obchody rozpoczęły się od wręczenia odznaczeń i medali śląskim strażakom oraz osobom zasłużonym dla ochrony przeciwpożarowej. Wśród osób uhonorowanych jedną z odznak nadanych przez Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej Zasłużony dla Ochrony Przeciwpożarowej znalazła się pani Anna Wrześniak - Śląski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska. Medale i odznaczenia wręczali Wojewoda Śląski Zygmunt Łukaszczyk, Wicewojewoda Śląski Stanisław Dąbrowa oraz Śląski Komendant Wojewódzki PSP nadbryg. Marek Rączka. Zespół redakcyjny pod kierunkiem dr Jerzego Kopyczoka Zastępcy Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Katowicach: Mariusz Ślęzański, Agata Bucko-Serafin, Andrzej Szczygieł, Dominika Wdziekońska, Grzegorz Bednarski, Ryszard Danecki, Krzysztof Straszak, Agnieszka Zasadzień.