ZARZĄDZANIE PLACÓWKĄ MEDYCZNĄ wydanie specjalne Numer specjalny 14 maj lipiec 2014 ISSN 2353-2580 OPIEKA TRANSGRANICZNA, ŚWIADCZENIA W RAMACH EKUZ, KONTRAKTY NFZ Turystyka medyczna Polscy świadczeniodawcy dzięki położeniu naszego kraju, jakości świadczonych usług i atrakcyjnym cenom mogą stać się liderami w świadczeniu usług medycznych w Europie. Umożliwi to dyrektywa transgraniczna. str. 10
Partner magazynu Stowarzyszenie Menedżerów Opieki Zdrowotnej SPIS TREŚCI www.serwiszoz.pl Opieka transgraniczna, świadczenia w ramach EKUZ, kontrakty NFZ Spis treści LECZENIE PACJENTÓW Z ZAGRANICY Turystyka medyczna szansą dla placówek... 3 Obcokrajowcom trzeba udzielić pomocy... 14 KONTRAKTY Z NFZ Nowe kryteria w zawieraniu umów z NFZ... 19 Trzeba udzielić świadczeń ponad limit... 27 Dokumentacja dowodem podczas kontroli NFZ... 37 Redaktor naczelny grupy czasopism: Aldona Kapica Redaktor prowadzący: Anna Rubinkowska Kierownik marketingu i sprzedaży: Julita Lewandowska-Tomasiuk Menedżer produktu: Alina Sulgostowska Koordynator produkcji: Katarzyna Kopeć ISSN: 2353-2580 Drukarnia: MDruk Nakład: 1200 egz. Projekt graficzny: Dominika Raczkowska Skład: Raster studio, Norbert Bogajczyk Prenumerata: Zarządzanie placówką medyczną Centrum Obsługi Klienta tel.: 22 518 29 29 e-mail: z cok@wip.pl www.serwiszoz.pl Masz pytanie? Skontaktuj się z nami: serwiszoz@wip.pl Wydawnictwo Wiedza i Praktyka ul. Łotewska 9a, 03-918 Warszawa NIP: 526-19-92-256 KRS: 0000098264 Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy, Sąd Gospodarczy XIII Wydział Gospodarczy Rejestrowy Wysokość kapitału zakładowego: 200.000 zł Biuro reklamy Menedżer projektu: Beata Drogowska tel.: 660 404 086, e-mail: bdrogowska@wip.pl Agnieszka Zduńczyk tel.: 660 404 122, e-mail: azdunczyk@wip.pl Zarządzanie placówką medyczną chronione jest prawem autorskim. Przedruk materiałów bez zgody wydawcy jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło. W związku z powyższym redakcja nie ponosi odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w Zarządzaniu placówką medyczną wskazówek, przykładów informacji itp. do konkretnych przypadków.
ZARZĄDZANIE PLACÓWKĄ MEDYCZNĄ l i s t o d r e d a k c j i Drogi Czytelniku Dyrektywa transgraniczna to wyzwanie dla placówek medycznych, którego nie sposób pominąć. Wystarczy podstawowa analiza, aby zdać sobie sprawę z wielkości rynku, który otwiera się dla świadczeniodawców wraz z wdrożeniem dyrektywy transgranicznej w Europie. Badania OECD Health z 2008 roku pokazują, że 1% kontaktów będzie odbywał się w ramach usług transgranicznych, z czego 60% mogą stanowić kontakty planowe. Daje to około 25 milionów rocznie planowych kontaktów pacjent świadczeniodawca. Dla pojedynczych placówek może to oznaczać znaczącą część wpływów, na poziomie kilkudziesięciu procent całości wpływów. ANNA RUBINKOWSKA redaktor prowadzący Już dzisiaj obserwujemy placówki lecznicze nastawione w całości na obsługę klienta zagranicznego. Dlatego w pierwszej części numeru specjalnego podpowiadamy, jak polscy świadczeniodawcy powinni planować swoją ofertę, uwzględniając popyt rynku zdrowotnego w szerszej, unijnej perspektywie. Może to oznaczać potrzebę dostosowania lub nawet jej poszerzenia. Piszemy również, jakie zastosowanie w przypadku udzielania świadczeń medycznych obcokrajowcom mają przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. NFZ gwarantuje bowiem rozliczanie kosztów świadczeń udzielonych osobom uprawnionym z innych państw członkowskich UE i EOG na takich samych zasadach, tzn. w tych samych okresach i po takich samych cenach, jakie obowiązują go w stosunku do osób ubezpieczonych w Polsce. Dotyczy do jednak tylko niezbędnych z medycznego punktu widzenia świadczeń udzielonych w czasie pobytu tych osób na terytorium innego państwa członkowskiego. Przy tej okazji wspominamy również o nowych kryteriach kontaktowania, sytuacjach, kiedy udzielenie świadczeń ponad limit jest nieuniknione i kontrolach NFZ, które mogą spotkać każdego świadczeniodawcę, bez względu na to, czy będzie przyjmował zagranicznych pacjentów, czy nie. Życzę udanej lektury KONSULTACJA MERYTORYCZNA RENATA MARIA JAŻDŻ-ZALESKA, ekspert w zakresie przekształceń w ochronie zdrowia, pomysłodawczyni, inicjatorka i prezes Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Niepublicznych Szpitali Samorządowych NASI EKSPERCI Janusz Atłachowicz wiceprezes Zarządu Głównego Stowarzyszenia Menedżerów Opieki Zdrowotnej STOMOZ Janusz Burkot prawnik, ekspert ds. zamówień publicznych Małgorzata i Maciej Capikowie eksperci z zakresu ubezpieczeń Michał Culepa prawnik, specjalista z zakresu prawa pracy Jarosław Rosłon dyrektor Międzyleskiego Szpitala Specjalistycznego w Warszawie Wojciech Szefke aplikant radcowski, Ogólnopolska Izba Gospodarcza Wyrobów Medycznych POLMED Łukasz Siudak prawnik specjalizujący się w prawie cywilnym, administracyjnym i gospodarczym Anna Zubkowska adwokat, specjalista z zakresu prawa procesowego Pełna lista ekspertów dostępna na www.serwiszoz.pl
leczenie pacjentów z zagranicy www.serwiszoz.pl Turystyka medyczna szansą dla placówek Polscy świadczeniodawcy, dzięki położeniu naszego kraju, jakości świadczonych usług i atrakcyjnym cenom, mogą stać się liderami w świadczeniu usług medycznych zgodnie z dyrektywą transgraniczną w Europie. MACIEJ BOGUCKI ekspert Instytutu Organizacji Ochrony Zdrowia, Uczelnia Łazarskiego w Warszawie Świadczeniodawcy muszą stosować jednolity cennik dla obywateli wszystkich państw. Od 25 października 2013 r. wszystkie kraje Unii Europejskiej powinny mieć wdrożone krajowe regulacje zgodne z postanowieniami dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/24/UE, tak zwanej dyrektywy transgranicznej. Polska wciąż nie wdrożyła tych przepisów, choć prace legislacyjne już trwają. Z blisko pięciomiesięcznym opóźnieniem Rada Ministrów dopiero w marcu 2014 roku przyjęła projekt ustawy nowelizującej ustawę o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, mającej wdrożyć dyrektywę transgraniczną. Polska od początku była przeciwna zapisom proponowanym przez Komisję Europejską. Wskazywano, że dyrektywa jest istotnym zagrożeniem dla stabilności finansowej publicznego płatnika, czyli Narodowego Funduszu Zdrowia. Istotnym wsparciem dla przedsiębiorców powinien być dobrze funkcjonujący punkt kontaktowy, który informowałby pacjentów z państw Unii Europejskiej o możliwości podjęcia leczenia w Polsce. Projekt ustawy zakłada, że punkt ten będzie znajdował się przy centrali NFZ. Ministerstwo Zdrowia, obawiając się nadmiernej liczby osób, które chcąc ominąć kolejkę w kraju będą chciały wyjechać za granicę, zastosowało w projekcie ustawy wiele ograniczeń. Określono w nim szeroki katalog świadczeń, w przypadku których wyjazd za granicę będzie musiał zostać poprzedzony zgodą NFZ. Jednocześnie projekt określił maksymalną kwotę refundacji leczenia za granicą w każdym roku kalendarzowym do 2022 roku. Po przekroczeniu tego limitu będzie wstrzymywana możliwość uzyskania zwrotu pieniędzy przez polskich pacjentów. Przyjęcie takich rozwiązań spowoduje, że będą mieli znacznie trudniejszy dostęp do leczenia poza granicami kraju niż większość obywateli Unii Europejskiej. Zgodnie z opinią Rządowego Centrum Legislacji, zawartą w treści uzasadnienia do projektu ustawy, pacjentom za czas zwłoki za dłuższe oczekiwanie na rekompensatę pieniężną z tytułu udzielonych im świadczeń za granicą powinny przysługiwać ustawowe odsetki. Podstawowym i ogólnym celem dyrektywy jest realizacja swobody świadczenia usług w opiece zdrowotnej i stworzenie klarownych ram prawnych ułatwiających pacjentom korzystanie ze świadczeń opieki zdrowotnej w innych państwach członkowskich Unii Europejskiej oraz możliwość zrefundowania kosztów tych świadczeń przez publiczny system ubezpieczenia kraju, z którego pacjent pochodzi. numer specjalny 3
leczenie pacjentów z zagranicy z a r z ą d z a n i e p l a c ó w k ą m e d y c z n ą Dyrektywa transgraniczna oznacza opiekę zdrowotną świadczoną lub przepisaną w państwie członkowskim innym niż państwo członkowskie ubezpieczenia. Zgodnie z nią Polacy mogą korzystać z planowych świadczeń zdrowotnych poza Polską. Z kolei obywatele innych krajów Unii Europejskiej mogą korzystać z planowych świadczeń zdrowotnych w Polsce. W przypadku takiego świadczenia pacjent reguluje płatność bezpośrednio u świadczeniodawcy, następnie występuje do swojego ubezpieczyciela o zwrot kosztów, do wysokości refundacji świadczenia w swoim kraju. Po stronie pacjenta jest zatem cała odpowiedzialność za wybór ośrodka, Wykres 1. Wartość rynku prywatnej opieki zdrowotnej w Polsce (w mld zł) i dynamika (w %), 2005 2014 Zgodnie z dyrektywą transgraniczną obywatele innych krajów Unii Europejskiej mogą korzystać z planowych świadczeń zdrowotnych w Polsce 4 numer specjalny