Chrząstowice 13.05.2015 Protokół z I spotkania Zespołu Lokalnej Współpracy dla opracowania projektu planu zadań ochronnych dla obszaru mającego znaczenie dla Wspólnoty Łąki w okolicach Chrząstowic PLH160010 Andrzej Meryk RDOŚ w Opolu Przywitał przybyłych na spotkanie. Przedstawił cel spotkania następnie przedstawił w skrócie projekt w ramach, którego realizowane jest działanie mające na celu sporządzenie planu zadań ochronnych dla obszaru Łąki w okolicach Chrząstowic. Wskazał źródło finansowania projektu z Funduszy Norweskich. Następnie zaprezentował przedstawicieli Klubu Przyrodników - wykonawców planu zadań ochronnych. Przekazał głos Andrzejowi Jermaczkowi pełniącemu obowiązki koordynatora prac nad projektem planu. Przywitał zgromadzonych na sali. Przedstawienie się uczestników spotkania. Przedstawił plan spotkania. Następnie przedstawił zagadnienia związane z funkcjonowaniem sieci Natura 2000.W wystąpieniu zawarł informacje dotyczące wielkości sieci Natura 2000 w Unii Europejskiej, Polsce oraz w województwie opolskim. Przedstawił ideę powstania sieci, podstawy prawne powoływania i funkcjonowania obszarów Natura 2000. Wskazał na RDOŚ w Opolu jako organ odpowiedzialny za zarządzanie obszarami Natura 2000 na terenie województwa opolskiego. Wskazał przykłady procedur wynikających z prawa jakie należy spełnić chcąc realizować inwestycje w obszarach Natura 2000. Następnie prelegent poruszył temat związany z planowaniem ochrony na obszarach Natura 2000. Przedstawił podstawy prawne sporządzania planu zadań ochronnych oraz wskazał na różnice między planem zadań ochronnych a planem ochrony. Kolejnym elementem wystąpienia było wskazanie roli społeczeństwa w procesie tworzenia planu zadań ochronnych. Kontynuował wystąpienie omawiając elementy dokumentacji planu zadań ochronnych oraz zarządzenia Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska. Przedstawił znaczenie inwentaryzacji przedmiotów ochrony w obszarze, na której bazuje dalsze formułowanie celów ochrony oraz zapisów dotyczących planowania działań ochronnych. Przybliżył metodykę oceny stanu przedmiotów ochrony. Następnie zaprezentował przykładowe cele ochrony i wynikające z nich proponowane zadania ochronne. Zaznaczył, że do skutecznego realizowania celów ochrony muszą one być skonkretyzowane i odpowiadać jasno na pytania: Gdzie? Kiedy? Jak? Kto? Za ile?
W dalszej części przedstawił zagadnienia związane z uspołecznieniem procesu planowania. Zaznaczył, że budowanie partnerstwa na etapie planowania zadań ochronnych jest kluczowym elementem skutecznej ochrony przedmiotów ochrony w obszarze. Wspomniał również, że plan zadań ochronnych po zatwierdzeniu przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska staje się obowiązującym dokumentem prawa miejscowego. W harmonogramie realizowanego projektu wskazał terminy, w których możliwe jest wnoszenie uwag przez społeczeństwo do projektu tworzonego dokumenty. Następnie pokrótce przedstawił charakterystykę obszaru Natura 2000. Przekazał głos Joannie Przybylskiej będącej specjalistą entomologiem. W wystąpieniu szczegółowo scharakteryzowała modraszka telejusa, modraszka nausitousa oraz czerwończyka nieparka będące przedmiotami ochrony obszaru Natura 2000. Przedstawiła wyniki inwentaryzacji przedmiotów ochrony wykonanej prze dr Tomasza Blaika z Uniwersytetu Opolskiego. Następnie prelegentka omówiła zagadnienia związane z biologią gatunków, wskazała na zagrożenia oraz zaproponowała ich minimalizację. Przedstawiła wymagania siedliskowe, preferowane typy ekosystemów, cykl rozrodcze ze wskazaniem gatunków roślin żywicielskich, przedstawiła gatunki mrówek adoptujących larwy motyli oraz terminy lotów postaci imaginalnych. Zaprezentował mapę z wyniki inwentaryzacji dr Tomasza Blaika zawierającą zasięgi siedlisk gatunków oraz lokalizacje stwierdzeń omawianych gatunków. Przerwa kawowa Wyjaśnił procedurę udziału społeczeństwa w procesie tworzenia projektu planu zadań ochronnych. Wskazał na konsultacje wewnętrzne w gronie Zespołu Lokalnej Współpracy, do którego zaprosił wszystkich zgromadzonych na sali. Wyjaśnił działanie Platformy Informacyjno-Komunikacyjnej (PIK). Wyjaśnił również, że kluczowe informacje będą wywieszane na stronie internetowej RDOŚ w Opolu. Następnie rozdał deklaracje umożliwiające założenie konta na PIK i uczestnictwa w Zespole Lokalnej Współpracy (ZLW). W dalszej części wystąpienia wyjaśnił tryb składania uwag w trakcie konsultacji ustawowych w okresie 21 dni wyłożenia projektu planu zadań ochronnych.
Dyskusja Osoby biorące udział w dyskusji: Maria Mleczko-Król GDDKiA Opole Aleksandra Magiera ARiMR Opole Jan Słowik Nadleśnictwo Opole Jolanta Galas WZMiUW w Opolu Daria Pawlak Urząd Gminy Chrząstowice Zaprosił do dyskusji i zaproponował omówienie tematów kluczowych mogących stanowić pole konfliktu w planowaniu ochrony w obszarze. Wymienił: - zmiany w użytkowaniu gruntów, intensyfikację i porzucenie użytkowania łąkowego, zaorywanie łąk - gospodarka wodna, prace melioracyjne - występowanie motyli w bliskiej odległości od drogi krajowej nr 46 Opole - Częstochowa Maria Mleczko-Król GDDKiA Opole Nawiązała do zagadnienia związanego z ochroną motyli w bezpośrednim sąsiedztwie drogi 46. Przybliżyła historię wykupu gruntów wzdłuż drogi przez GDDKiA Opole. Przedstawiła aktualne wypracowane terminy i metody koszenia. Wspomniała również o zależnościach między terminem i sposobem koszenia a występowaniem krwiściągu oraz nawłoci. Zapytała wykonawców planu czy aktualnie obowiązujący harmonogram koszeń jest do zaakceptowania i spełnia wymogi gatunków będących przedmiotami ochrony.
W odpowiedzi na pytanie wyjaśnił, że aktualne terminy koszenia nie stanowi zagrożenia dla przedmiotów ochrony. Należałoby jednak przedyskutować wysokość, sposób wykonywania koszenia oraz czy skoszone siano jest zbierane z powierzchni. Trzeba również rozpatrzeć czy utrzymywanie dobrego stanu siedliska w bliskiej odległości od drogi nie spowoduje migracji osobników gatunku z terenów przyległych i wzrost śmiertelności w wyniku kolizji z pojazdami poruszającymi się po drodze. Maria Mleczko-Król GDDKiA Opole W odpowiedzi na pytania przedmówcy wyjaśniła, że droga przebiega po nasypie, koszenie wykonywane jest kosą spalinową a siano jest zbierane po skoszeniu. Podziękował z udzielenie rzeczowej odpowiedzi. W kontekście użytkowania gruntów w obszarze zapytała jak wygląda zainteresowanie rolników pakietami rolno-środowiskowymi? Aleksandra Magiera ARiMR Opole Wyjaśniła, że obserwuje się duże zainteresowanie rolników wejściem w pakiety rolnośrodowiskowe. Poprosiło przygotowanie wykazu działek w obszarze realizujących pakiety rolno środowiskowe. Jan Słowik Nadleśnictwo Opole Zaznaczył, że istotnym problemem w obszarze jest zaorywanie łąk i przekształcanie ich na cele uprawy kukurydzy. Wspomniał również, że na terenie obszaru występuje znaczne rozdrobnienie własności.
W odniesieniu do dużej ilości właścicieli zaproponował, że można by zaproponować konsolidacje użytkowania gruntów w rękach 3-5 właścicieli, którzy w zamian za pewne profity dla właścicieli mogli by wejść w pakiety rolno-środowiskowe. W odniesieniu do wypowiedzi przedmówcy przedstawił, że na terenie ostoi jest ponad 180 osób będących właścicielami a użytkowników jest jedynie kilkunastu. Zaproponował zgromadzonych na sali o dotarcie do użytkowników i zaproszenie ich do Zespołu Lokalnej Współpracy (ZLW). Aleksandra Magiera ARiMR Opole Zadeklarowała, że sporządzi listę użytkowników gruntów mogących być zainteresowani uczestnictwem w ZLW. Jolanta Galas WZMiUW w Opolu Zapytała jakich zapisów możemy się spodziewać w odniesieniu do utrzymania w sprawności urządzeń melioracyjnych? W odniesieniu do wykaszania i odmulania rowów melioracyjnych zaproponował aby wykonywać te prace jednostronnie z uwzględnieniem występowania roślin żywicielskich. W celu uszczegółowienia zapytał jak często wykonywane są prace związane z odmuleniem cieków. Jolanta Galas WZMiUW w Opolu Wyjaśniła że prace te wykonywane są co ok 3 lata. Wyraziła również obawę czy odkładanie całego wybranego materiału z dna na jedną stronę nie spowoduje znacznych zniszczeń w siedlisku motyli.
W kontekście prowadzonej wymiany poglądów zwróciła uwagę na liczne pola orne w bliskiej odległości od cieku oraz brak lub minimalny bufor użytków zielnych ograniczających spływ cząstek glebowych. Wskazała, że jest to jedna z głównych przyczyn zamulenia cieków i wzrost intensywności prac odmuleniowych. Zauważył, że gmina nie posiada spółki wodnej i zapytał jak w praktyce finansowane jest utrzymywanie sieć rowów szczegółowych. Daria Pawlak Urząd Gminy Chrząstowice Udzieliła odpowiedzi, że gmina partycypuje w tych kosztach. Posumował dyskusję oraz wspomniał, że oprócz motyli w obszarze występują jeszcze prawdopodobnie łąki trzęślicowe oraz łąki świeże, które należałoby dopisać do Standardowego Formularza Danych. Protokołował Patryk Chapiński